Ландума (халық)
Ландума | |
ландума, тиапи (коколи) | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
21 000 | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Тілдері | |
Діні | |
дәстүрлі наным-сенімдер, суннизм |
Ландума (ландума, тиапи (коколи))[1] — Гвинеяның теңіз жағалауында тұратын халық. Жалпы саны 21 мың адамды құрайды.[2]
Тілі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тілі - ландума тілі. Диалектілері - ландума, тиапи.[3]
Діні
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дінге сенушілердің діни наным-сенімдері: дәстүрлі наным-сенімдер, бір бөлігі – сүнниттік мұсылмандар, католиктер.[4]
Кәсібі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Отаршылдық дәуірде олар еуропалықтармен делдалдық саудамен айналысты. Олар қолмен атқарылатын егіншілікпен және балық аулаумен айналысады. Күріш, банан, маниок, тәтті картоп, жүгері, 19 ғасырдан – кофе ағашы, жержаңғақ, қант қамысы, көкөністер мен жемістер өсіріледі. Кокос және май пальмаларының жемістерін, кола жаңғақтарын жинайды. Қолөнердің ішінде ағаш өңдеу, әсіресе бетперде жасау дамыған.[5]
Өмір салты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Отбасы үлкен, көбінесе полигинді. Туыстық есеп патрилиндік болып табылады. Неке патрилокалды. Фута-Джаллон таулы аймақтарындағы мұсылман билеушілеріне тәуелді көсемдер («патшалар») басқаратын қауымдар одақтары болды. Барлық ересектер ерлер мен әйелдер құпия одақтарға біріктірілген (ең танымал ерлер одағы - Поро). Одақтар аясында инициация жүзеге асырылды.
Шоғырланып орналасқан ауылдарда әдетте 100-150 адам тұрады. Тұрғын үйлері - жапырақтардан немесе сабаннан жасалған конустық төбесі бар шағын дөңгелек үйшіктер.
Еуропалық киімдер дәстүрлі талшықтардан жасалған белдемшелерді ауыстыруда.
Азық-түлік негізінен көкөніс - жарма, бәліш, пюре.[6]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Современная энциклопедия Ландума https://my-dict.ru/dic/sovremennaya-enciklopediya/202287-landuma/
- ↑ Ландума https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1540695
- ↑ Современная энциклопедия - ландума http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/landuma
- ↑ Значение слова ЛАНДУМА в Современном энциклопедическом словаре https://slovar.cc/enc/sovremenniy/1841158.html
- ↑ Народы и культуры Ландума https://travel-journal.ru/ethno/39/861/(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ народы мира / Ландума http://www.etnolog.ru/people.php?id=LAND