Кусаси (халық)
| Кусаси | |
| кусасе, кусанси, куса, кусан, кусси | |
 Ганадағы Кусаси дәстүрлі тұрғын үйі | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
515 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
|
дәстүрлі нанымдар, суннизм |
Кусаси (кусасе, кусанси, куса, кусан, кусси)[1] — Африка халқы Гананың солтүстік-шығысында, сондай-ақ Буркина-Фасо және Того шекаралас аумақтарында тұрады. Халық саны шамамен 515 мың адамды құрайды.[2] Моси, дагомба, нанкансе, талленси, мампруси, набдамдармен туыстас.
Тілі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Олар нигер-кордофан отбасының гур тобының кусале тілінде немесе кусал тілінде сөйлейді.[3] Жазуы латын әліпбиіне негізделген (XX ғасырдан бастап).
Діні
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бір бөлігі сүнниттік мұсылмандар.[4]
Кәсібі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Негізгі кәсібі – мал шаруашылығы және қолмен атқарылатын егіншілік (тары, құмай, күріш, жүгері, бұршақ дақылдары), аңшылық. Қолөнерден - ұсталық, керамика, тоқымашылық дамыған.[5]
Өмір салты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Әлеуметтік ұйымның негізін көп балалы отбасылар мен патрилинейлік туыстар құрайды. Неке вирилокальды, көп әйел алу жиі кездеседі.
Ата-баба, жер, жоғарғы рух венам, фетишизм, магия, бақсылық культтері сақталған. Жер культінің діни қызметкерлері мен көріпкелдер айтарлықтай ықпалға ие. Негізгі фольклорлық жанрлар - ертегілер, мақал-мәтелдер, әндер.
Олар шағын ауыл қауымдастықтарында, шатыры конустық сабанмен жабылған, балшықпен сыланған дөңгелек ағаш үйлерде тұрады.
Күнделікті киімдері - бөксені жауып тұратын кесінді маталар, мереке күндері ерлер қысқа жеңі бар ұзын жейделер, әйелдер мықындарына белбеу тағып, оған алжапқыш байлайды.
Азық-түліктері негізінен өсімдік тектес тағамдар: бұқтырылған жарма және сүт өнімдері болып табылады.[6]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Значение слова КУСАСИ в Современном энциклопедическом словаре https://slovar.cc/enc/sovremenniy/1841054.html
- ↑ Кусаси https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1537964
- ↑ Современная энциклопедия Кусаси https://my-dict.ru/dic/sovremennaya-enciklopediya/202189-kusasi/
- ↑ Современная энциклопедия - кусаси http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kusasi
- ↑ Народы и культуры Кусаси https://travel-journal.ru/ethno/38/843/(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ народы мира / Кусаси http://www.etnolog.ru/people.php?id=KUSA
