Skip to main content
Odette Varon - Vassard
  • 26, Socratous Street, Kifissia 14561, Greece
  • 00 30 6939115376
Recension du livre du prof. émérite de l'Université de Crète Christos Loukos traduite en français. Texte publié en grec dans le journal TA NEA, non publié en français.
Research Interests:
programme de la troisieme rencontre du Programme "Arméniens et Juifs dans le métropoles du Sud-est européen" de l'EFA (Porteurs du programme: Odette Varon-Vassard-Hervé Georgelin). Prochaînement les communications et les conférences... more
programme de la troisieme rencontre du Programme "Arméniens et Juifs dans le métropoles du Sud-est européen"  de l'EFA (Porteurs du programme: Odette Varon-Vassard-Hervé Georgelin).
Prochaînement les communications et les conférences inaugurales (d'Annette Wieviorka et de Janine Altounian disponibles sur youtube.
Deuxième rencontre du Projet de l'EFA "Arméniens et Juifs dans les métropoles du Sud Est européen" (responsables: Odette Varon-Vassard, Hervé Georgelin) . Sujet de la deuxième rencontre: "La rupture traumatique des génocides". Huit... more
Deuxième rencontre du Projet de l'EFA "Arméniens et Juifs dans les métropoles du  Sud Est européen" (responsables:  Odette Varon-Vassard, Hervé Georgelin) . Sujet de la deuxième rencontre: "La rupture traumatique des génocides".  Huit spécialistes de différents pays aborderont le sujet. 
Les 2 et le 3 Novembre à l'EFA, Athènes (6, rue Didotou). Lien pour le live streaming sur le site de l'EFA.
Διήμερο Σεμινάριο του ΙΔΙΣ/ Παντείου Πανεπιστημίου, του Mémorial de la Shoah (Paris) και του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων στις 6 και 7 Δεκεμβρίου του 2022 στο ΙΔΙΣ (Αθήνα). Το παρακολούθησαν 70 περίπου φοιτητές του Τμήματος... more
Διήμερο Σεμινάριο του ΙΔΙΣ/ Παντείου Πανεπιστημίου, του Mémorial de la Shoah (Paris) και του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων στις 6 και 7 Δεκεμβρίου του 2022 στο ΙΔΙΣ (Αθήνα). Το παρακολούθησαν 70 περίπου φοιτητές του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου.
Στις 6 και 7 Δεκεμβρίου 2022 οργανώθηκε για τρίτη φορά (2019, 2021, 2022) διήμερο Διεθνές Σεμινάριο από το Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ) του Παντείου Πανεπιστημίου, το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και το ΄Ιδρυμα για τη Mνήμη του Ολοκαυτώματος στο Παρίσι (Mémorial de la Shoah). H συνεργασία έχει πλέον γίνει θεσμική μετά την υπογραφή σχετικού Mνημονίου Συνεργασίας την άνοιξη του 2023. Το θέμα ήταν «Ποτέ ξανά;» Ολοκαύτωμα, Γενοκτονίες και Μαζικές Θηριωδίες στον 20ό και στον 21ο αιώνα.
Επτά επιστήμονες, Γάλλοι και ΄Έλληνες, φώτισαν ποικίλες πτυχές του διωγμού των Εβραίων, όπως η ναζιστική πολιτική και η αποδόμηση μύθων σχετικών με το Ολοκαύτωμα (Tal Bruttman, EHESS), οι εκτοπίσεις και η εξόντωση των Ελλήνων Εβραίων (Lea Micha, Yad Vashem), η Εαμική Αντίσταση και οι Εβραίοι (Ιάσων Χανδρινός, Πανεπιστήμιο του Ρέγκενσμπουργκ) [ο ομιλητής δεν ήρθε τελικά λόγω προσωπικού κωλύματος], εμπειρίες εκτόπισης, Αντίστασης και διάσωσης Εβραίων και η μεταβίβαση της μνήμης (Οντέτ Βαρών-Βασάρ, ΕΜΕ και ΙΔΙΣ). Για τη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου μίλησε ο Θεοδόσιος Κυριακίδης (ΑΠΘ), ενώ για τη γενοκτονία των Τούτσι στη Ρουάντα (1994) η Juliette Bour (EHESS). Για το νομικό και ιστοριογραφικό πλαίσιο των μαζικών θηριωδιών, τη σταλινική πολιτική και τις μαζικές θηριωδίες στον πόλεμο στην Ουκρανία ο Thomas Chopard (EHESS). 
Το σεμινάριο, με γλώσσες εργασίας αγγλικά και ελληνικά, έλαβε χώρα στο κτίριο του ΙΔΙΣ και απευθυνόταν σε φοιτητές του Παντείου Πανεπιστημίου. Οργάνωση: Χαρά Καραγιαννοπούλου (Επίκουρη καθηγήτρια στο Πάντειο, ΙΔΙΣ), Bruno Boyer (Mémorial de la Shoah), Βασιλική Κεραμίδα (Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων), Οντέτ Βαρών-Βασάρ (Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος, ΙΔΙΣ). Με την υποστήριξη του Υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας.
ARMÉNIENS ET JUIFS EN DIASPORA AU TEMPS DES EMPIRES
sous la responsabilité d'Odette Varon-Vassard et Hervé Georgelin
Research Interests:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ INTERNATIONAL WORKSHOP , AθHNA 10-11 MAIOY 2022
Research Interests:
Paris, INALCO, 11 -12 Fevrier 2022
Research Interests:
Η φωνή της Σαρλότ Ντελμπό, αντιστασιακής και πολιτικής κρατούμενης, ανήκει στις πιο δυνατές γυναικείες φωνές που μίλησαν για την εμπειρία του εγκλεισμού σε ναζιστικό στρατόπεδο, αλλά και για το τόσο δύσκολο "μετά", την επάνοδο σε μια... more
Η φωνή της Σαρλότ Ντελμπό, αντιστασιακής και πολιτικής κρατούμενης, ανήκει στις πιο δυνατές γυναικείες φωνές που μίλησαν για την εμπειρία του εγκλεισμού σε ναζιστικό στρατόπεδο, αλλά και για το τόσο δύσκολο "μετά", την επάνοδο σε μια κανονικότητα, την επανασύνδεση των πρώην κρατουμένων με τον εαυτό τους, τη δύναμη ή την αδυναμία να ξαναρχίσουν μια γυναικεία ζωή με πληρότητα.
Νίκος Δαββέτας (συγγραφέας), Κατερίνα Οικονομάκου (δημοσιογράφος-συγγραφέας), Οντέτ Βαρών-Βασάρ (ιστορικός). Συντοnίζει ο δημοσιογράφος Νίκος Κουρμουλής. Συζήτηση στο "Λεξικοπωλείο " τον Νοέμβριο του 2018 στο πλαίσιο της Διοργάνωσης... more
Νίκος Δαββέτας (συγγραφέας), Κατερίνα Οικονομάκου (δημοσιογράφος-συγγραφέας), Οντέτ Βαρών-Βασάρ (ιστορικός). Συντοnίζει ο δημοσιογράφος Νίκος Κουρμουλής.
Συζήτηση στο "Λεξικοπωλείο " τον Νοέμβριο του 2018 στο πλαίσιο της Διοργάνωσης ΑΘΗΝΑ 2018 ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΡΩΤΕΥΣΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Ομιλία μου στο TEDxUnivesrityOfCrete με θέμα ΕΥΝΟΙΑ που διοργάνωσαν οι φοιτητές του Πανεπιστημίου Κρήτης τον Απρίλιο του 2019. Η συμβολή μου εστιάζει στη γενοκτονία των Ευρωπαίων Εβραίων από τη ναζιστική Γερμανία και στη μνήμη του... more
Ομιλία μου στο TEDxUnivesrityOfCrete με θέμα ΕΥΝΟΙΑ που διοργάνωσαν οι φοιτητές του Πανεπιστημίου Κρήτης τον Απρίλιο του 2019. Η συμβολή μου εστιάζει στη γενοκτονία των Ευρωπαίων Εβραίων από τη ναζιστική Γερμανία  και στη μνήμη του Ολοκαυτώματος.
Η μελέτη αυτή δημοσιεύεται ως επίμετρο στη μαρτυρία της Μπέρρυς Ναχμίας ΚΡΑΥΓΗ ΓΙΑ ΤΟ ΑΥΡΙΟ, εκδ. Αλεξάνδρεια
Σεμινάριο για φοιτητές από το Mémorial de la Shoah, το Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου  και το Υπουργείο Παιδείας και θρησκευμάτων  γύρω από το Ολοκαύτωμα, άλλες γενοκτονίες και εγκλήματα μαζικής βίας στον 20ό αιώνα.
Πρόγραμμα Επιστημονικού Συμποσίου της Εταιρείας Σπουδών της Σχολής Μωραϊτη και του Γαλλικού Ινστιτούτου με θέμα " Βιογραφία-Αυτοβιογραφία-Ισοτριογραφία  " 1 και 2 Νοεμβρίου 2019, Γαλλικό Ινστιτούτο, Αθήνα
In Greece there was not a separate jewish Resistance movement, but young jewish men and women enlisted in the greek Resistance movement of the left, EAM-ELAS. This story was covered by two silences in Greece: the silence that covered... more
In Greece there was not a separate jewish Resistance movement, but young jewish men and women enlisted in the greek Resistance movement of the left, EAM-ELAS. This story was covered by two silences in Greece: the silence that covered Resistance till 1974 and the silence about Holocaust till the 1990' s.
The Modern Greek Studies Association of Australia and New Zealand with The department of International Studies, Languages and Culture, Macquarie University
Η έκδοση παράνομου τύπου είναι μια από τις βασικότερες δραστηριότητες της μη ένοπλης Αντίστασης. Η έρευνά μου παρουσιάζει τον παράνομο τύπο των οργανώσεων νεολαίας, εκ των οποίων τη μεγαλύτερη δραστηριότητα είχε η ΕΠΟΝ. LA PRESSE... more
Η έκδοση παράνομου τύπου είναι μια από τις βασικότερες δραστηριότητες της μη ένοπλης Αντίστασης. Η έρευνά μου παρουσιάζει τον παράνομο τύπο των οργανώσεων νεολαίας, εκ των οποίων τη μεγαλύτερη δραστηριότητα είχε η ΕΠΟΝ. 

LA PRESSE CLANDESTINE DES JEUNES PENDANT L'OCCUPATION
Le mouvenent de Résistance en Grèce pendant l'Occupation nazie (avril  '41-octobre '44) fut un des plus dynamiques de toute l'Europe occupée. Ce mouvement  est inextricablement associé à la presse clandestine. Dans ma recherche je me suis intéressée spécialement à la presse des organisations de Résistance des jeunes, et notamment à l'EPON, la plus importante organisation de gauche pour les jeunes.
La réception de l'écrivain Dimitris Hadzis en France à travers les traductions. La revue Prisma qu'il avait lui même éditée.
"Face à l'extrême", comme a été caractérisée l'expérience de détention dans un camp de concentration nazi, dans cet "enfer", metaphore utilisée fréquemment, il est etonnant de découvrir que la flamme de l'amour ne s'était pas éteinte... more
"Face à l'extrême", comme a été caractérisée l'expérience de détention dans un camp de concentration nazi, dans cet "enfer", metaphore  utilisée fréquemment, il est etonnant de découvrir que la flamme de l'amour ne s'était pas éteinte totalement. La litérature concentrationnaire donne de rares mais très forts exemples de la façon dont des jeunes hommes et des jeunes femmes réussissaient de s'attacher à quelqu'un, recouvrant ainsi leur qualité d'homme et de femme.  Le corpus dans lequel je puise mes exemples et citations sont les oeuvres de l' écrivain espagnol francophone Jorge Semprun, de l'écrivaine française Charlotte Delbo, et de l'écrivain grec Iakovos Kambanellis.
Χαρτογράφηση των σημαντικότερων αντιστασιακών οργανώσεων της νεολαίας στην περίοδο της Κατοχής. Η στράτευση σ' αυτές τις οργανώσεις αποτέλεσε τομή στη ζωή των μελών τους και σημάδεψε το πέρασμά τους από την εφηβεία στην ενηλικίωση.... more
Χαρτογράφηση των σημαντικότερων αντιστασιακών οργανώσεων της νεολαίας στην περίοδο της Κατοχής. Η στράτευση σ' αυτές τις οργανώσεις αποτέλεσε τομή στη ζωή των  μελών τους και σημάδεψε το πέρασμά τους από την εφηβεία στην ενηλικίωση. Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στην Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων και επισημαίνονται οι ειδοποιοί διαφορές της από την ΕΟΝ (τη φασιστική νεολαία του Ι. Μεταξά).
Dans le cadre du programme des Archives Historiques de la Jeunesse Grecque (IAEN) a été dressé un inventaire des publications pour jeunes depuis la construction de l'État grec jusqu'à 1944. La dernière période (1941-1944) correspondait à... more
Dans le cadre du programme des Archives Historiques de la Jeunesse Grecque (IAEN) a été dressé un inventaire des publications pour jeunes depuis la construction de l'État grec jusqu'à 1944. La dernière période (1941-1944) correspondait à l'occupation. La plus importante presse à l'époque était la presse clandestine des résistants.Aujourd'hui les recherches sont consultables sur le site www.iaen.gr
Εκδήλωση μνήμης και τιμής για τον γαλλόφωνο Εβραίο συγγραφέα Αλμπέρ Κοέν που καταγόταν από την Κέρκυρα (Κέρκυρα 1895-Γενεύη 1981). Οι εκδηλώσεις έλαβαν χώρα στην Κέρκυρα από 10-16 Μαϊου του 2010 και κορυφώθηκαν με διεθνές συνέδριο με... more
Εκδήλωση μνήμης και τιμής για τον γαλλόφωνο Εβραίο συγγραφέα Αλμπέρ Κοέν που καταγόταν από την Κέρκυρα (Κέρκυρα 1895-Γενεύη 1981). Οι εκδηλώσεις έλαβαν χώρα στην Κέρκυρα από 10-16 Μαϊου του 2010 και κορυφώθηκαν με διεθνές συνέδριο με τίτλο "Επιστροφή στις ρίζες" σε συνεργασία με το Ιόνιο Πανεπιστήμιο.
Αν το όνομά της [Λίζας Πίνχας] ήταν άγνωστο ώς τώρα, ήταν γιατί έδρασε τα χρόνια που ακόμα επικρατούσε η γενική αδιαφορία και η σιωπή κάλυπτε με βαρύ πέπλο το γεγονός της εξόντωσης περίπου 6.000.000 Εβραίων από τη ναζιστική Γερμανία. Η... more
Αν το όνομά της [Λίζας Πίνχας]  ήταν άγνωστο ώς τώρα, ήταν γιατί έδρασε τα χρόνια που ακόμα επικρατούσε η γενική αδιαφορία και η σιωπή κάλυπτε με βαρύ πέπλο το γεγονός της εξόντωσης περίπου 6.000.000 Εβραίων από τη ναζιστική Γερμανία. Η Λίζα Πίνχας έδωσε μάχες ενάντια στην λήθη που κινδύνευε να σκεπάσει τη γενοκτονία των Εβραίων.[the books' journal]
Dans cet article nous posons d'abord la question du silence sur le génocide des Juifs et l'expérience des cam ps d'exterm ination nazis et la lente ém ergence de cette m ém oire, en faisant un surv ol bibliographique dans la bibliographie... more
Dans cet article nous posons d'abord la question du silence sur le génocide des Juifs et l'expérience des cam ps d'exterm ination nazis et la lente ém ergence de cette m ém oire, en faisant un surv ol bibliographique dans la bibliographie grecque. Ensuite nous focalisons sur des sujets qui ont à v oir av ec la surv ie de jeunes femmes grecques juives au cam p d'Auschwitz-Birkenau. Le corpus des tém oignages auquel nous nous référons com porte les liv res suiv ants : Lisa Pinhas, Récit de l'enfer, publié en français en 2016 par la  Fondation pour la Mém oire de la Shoah, Nata Osm o‑Gattegno, De Corfou à Birkenau et à Jérusalem (en grec), Berry Nahm ias, Cri pour le lendemain (en grec), Erika Kounio‑Am ariglio, Pour que le monde entier sache : Thessalonique-Auschwitz et retour (édition en français). Nous traitons des sujets tels que la condition fém inine des déportées, les relations av ec les autres déportées, la solidarité, la sociabilité, le sentim ent d'identité nationale. Certains de ces param ètres ont été cruciaux pour leur surv ie.

This article first raises the issue of the silence about the genocide of the Jews, the experience of the Nazi exterm ination cam ps and the slow em ergence of the m em ory , by proceeding through a rev iew of the relev ant Greek bibliography. Then, focus is placed on issues related to the surv iv al of y oung Greek Jewish wom en at the cam p of Auschwitz-Birkenau. The corpus of testim onies to which reference is m ade, consists of the following books: A Narrative of Evil, Lisa Pinhas confronts the Holocaust (transcription, translation in Greek Gary fallia Micha), Nata Osm o-Gattegno, From Corfu to Birkenau and Jerusalem, Berry Nahm ias, A Cry for Tomorrow, Erika Kounio‑Am ariglio, Fifty years later... Memories of a Salonica Jewish woman. We address issues such as the condition of fem ale detention, relations am ong the inm ates, solidarity , sociability , sense of national identity. Som e of these param eters hav e been piv otal to their surv iv al.

Στο άρθρο αυτό θέτουμε πρώτα το θέμα της σιωπής γύρω από τη γενοκτονία των Εβραίων και την εμπειρία των ναζιστικών στρατοπέδων εξόντωσης και την αργή ανάδυση αυτής της μνήμης, προβαίνοντας σε μια επισκόπηση της σχετικής ελληνικής βιβλιογραφίας. Έπειτα επικεντρωνόμαστε σε θέματα που σχετίζονται με την επιβίωση νέων Ελληνοεβραίων γυναικών στο στρατόπεδο του Άουσβιτς-Μπιρκενάου.
Le mouvement résistant grec s'est révélé particulièrement important et dynamique sous deux aspects: la résistance armée du maquis d'une part et d'autre part la résistance civile. C'est de cette dernière que nous traiterons principalement,... more
Le mouvement résistant grec s'est révélé particulièrement important et dynamique sous deux aspects: la résistance armée du maquis d'une part et d'autre part la résistance civile. C'est de cette dernière que nous traiterons principalement, en prenant comme objet de notre étude un cas spécial en Grèce, la très massive organisation résistante de la jeunesse, l'EPON, créée en février 1943 .
Μια συγκριτική προσέγγιση των έργων του εκτοπισμένου στο Άουσβιτς ως Εβραίου Πρίμο Λέβι και του εκτοπισμένου πολιτικού κρατούμενου στο Μπούχενβαλντ Χόρχε Σεμπρουν. Δύο μείζονα έργα της στρατοπεδικής λογοτεχνίας σε παράλληλη ανάγνωση.
Η ταυτότητα των σεφαραδιτών Εβραίων στο γαλλόφωνο λογοτεχνικό έργο του Αλμπέρ Κοέν. Η βασανιστική ένταξη στη Δύση του κεντρικού ήρωα Σολάλ, με τις διαρκείς παλινδρομήσεις, και οι "Γενναίοι της Γαλλίας" ως φιγούρες των λεβαντίνων Εβραίων... more
Η ταυτότητα των σεφαραδιτών Εβραίων στο γαλλόφωνο λογοτεχνικό έργο του Αλμπέρ Κοέν. Η βασανιστική ένταξη στη Δύση του κεντρικού ήρωα Σολάλ, με τις διαρκείς παλινδρομήσεις, και οι "Γενναίοι της Γαλλίας" ως φιγούρες των λεβαντίνων Εβραίων που δεν αμφισβητούν την ταυτότητά τους.  Βλ. ένα κεφάλαιο του μυθιστορήματος στην ενότητα more, translations.
La littérature juive de la diaspora pose des questions pertinentes sur le concept de la littérature nationale socioculturellement définie, dans ses rapports avec la langue et la localisation géographique et ethnique. L'écriture romanesque... more
La littérature juive de la diaspora pose des questions pertinentes sur le concept de la littérature nationale socioculturellement définie, dans ses rapports avec la langue et la localisation géographique et ethnique. L'écriture romanesque de son représentant, Albert Cohen, met en question la pertinence du concept d'identité culturelle et invite à repenser nos critères de classification à base nationale ou ethnique.
Dans ce texte je présente d'abord l'événement dans ses grandes lignes (déportation et extermination des Juifs Grecs par les nazis et leurs collaborateurs). Ensuite je retrace sa place dans la mémoire collective tout comme dans... more
Dans ce texte je présente d'abord l'événement dans ses grandes lignes (déportation et extermination des Juifs Grecs par les nazis et leurs collaborateurs). Ensuite je retrace sa place dans la mémoire collective tout comme dans l'historiographie grecque, essayant d'aborder et d'expliquer les raisons de sa longue occultation.Finalement je signale l'émergence de cette mémoire et je présente les élements du changement qui s' est opéré ses dernières décennies (surtout à partir de 2004).
Με την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ (7 Ιουλίου 2024) διανεμήθηκε ο συλλογικός τόμος με προσεγγίσεις που αφορούν ζητήματα που επέδρασαν πιο άμεσα στις ζωές μας και τις άλλαξαν στα πενήντα αυτά χρόνια, από το ορόσημο της Μεταπολίτευσης ως σήμερα. Η... more
Με την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ (7 Ιουλίου 2024) διανεμήθηκε ο συλλογικός τόμος με προσεγγίσεις που αφορούν ζητήματα που επέδρασαν πιο άμεσα στις ζωές μας και τις άλλαξαν στα πενήντα αυτά χρόνια, από το ορόσημο της Μεταπολίτευσης ως σήμερα. Η δική μου προσέγγιση αφορά τη μνήμη της γενοκτονίας των Ελλήνων Εβραίων που αναδύεται και συγκροτείται στο διάστημα αυτό (σ. 178-201)  Επιστημονική επιμέλεια : Βασίλης Παναγιωτόπουλος, Γιάννης Βούλγαρης, Σωτήρης Ριζάς.
Στη βιβλιοπαρουσίαση αυτή του " Καταλόγου του Αρχείου του ΚΣ της ΕΠΟΝ", που εκδόθηκε το 2000, παρουσίαζα ένα υλικό το οποίο είχα ήδη μελετήσει εις βάθος στην διδακτορική μου διατριβή για τις Αντιστασιακές Οργανώσεις Νέων (ΕΚΠΑ, 1995 /... more
Στη βιβλιοπαρουσίαση αυτή του " Καταλόγου του Αρχείου του ΚΣ της ΕΠΟΝ", που εκδόθηκε το 2000, παρουσίαζα ένα υλικό το οποίο είχα ήδη μελετήσει εις βάθος στην διδακτορική μου διατριβή για τις Αντιστασιακές Οργανώσεις Νέων (ΕΚΠΑ, 1995 / εκδόθηκε πολύ αργότερα: " Η ενηλικίωση μιας γενιάς. Νέοι και νέες στην Κατοχή και στην Αντίσταση" , Εστία 2009).
'Οταν είχα μελετήσει το Αρχείο (1991-1994) ήταν ακόμη αταξινόμητο. Η ταξινόμηση του από τα ΑΣΚΙ και η έκδ. του καταλόγου του από τους δύο ερευνητές ήταν πολύ σημαντική. Σήμερα το Αρχείο απόκειται πάντοτε στα ΑΣΚΙ και έχει ψηφιοποιηθεί.
Στη μελέτη αυτή εξετάζω το corpus των τεσσάρων δημοσιευμένων σε βιβλίο μαρτυριών Ελληνίδων Εβραίων γυναικών που επέστρεψαν από το 'Αουσβιτς-Μπιρκενάου. Η Λίζα Πίνχας, η Μπέρρυ Ναχμίας, η ΄Ερικα Κούνιο-Αμαρίλιο και η Νάτα 'Οσμο Γκατένιο,... more
Στη μελέτη αυτή εξετάζω το corpus των τεσσάρων δημοσιευμένων σε βιβλίο μαρτυριών Ελληνίδων Εβραίων γυναικών που επέστρεψαν από το 'Αουσβιτς-Μπιρκενάου. Η Λίζα Πίνχας, η Μπέρρυ Ναχμίας, η ΄Ερικα Κούνιο-Αμαρίλιο και η Νάτα 'Οσμο Γκατένιο, πέρα από τη δημοσίευση των έργων τους,  υπηρέτησαν τη μνήμη της Shoah ποικιλοτρόπως.
Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Μνήμης Θυμάτων του Ολοκαυτώματος "Η Εύθραυστη μνήμη και η δύναμη της γραφής" . Το μακρύ ταξίδι κάποιων χειρογράφων για να δουν το φως δεκαετίες μετά σε άλλες γλώσσες (σχολιασμός τριών νέων ξενόγλωσσων... more
Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Μνήμης Θυμάτων του Ολοκαυτώματος
"Η Εύθραυστη μνήμη και η δύναμη της γραφής"  .
Το μακρύ ταξίδι κάποιων χειρογράφων για να δουν το φως δεκαετίες μετά σε άλλες γλώσσες (σχολιασμός τριών νέων ξενόγλωσσων εκδόσεων)
Στο τεύχος του Δεκεμβρίου 2023 του the books΄ journal, με έναυσμα την επέτειο των 80 χρόνων από το μαζικό ναζιστικό έγκλημα στα Καλάβρυτα, τον Δεκέμβριο του 1943, δημοσίευσα τη μετάφρασή μου του συγκλονιστικού κειμένου της Γαλλίδας... more
Στο τεύχος του Δεκεμβρίου 2023 του the books΄ journal, με έναυσμα την επέτειο των 80 χρόνων από το μαζικό ναζιστικό έγκλημα στα Καλάβρυτα, τον Δεκέμβριο του 1943, δημοσίευσα τη μετάφρασή μου του συγκλονιστικού κειμένου της Γαλλίδας αντιστασιακής και επιζήσασας του 'Αουσβιτς Σαρλότ Ντελμπό με τίτλο "Οι χίλιες Αντιγόνες των Καλαβρύτων". 
Στην εισαγωγή μου αναφέρομαι στις συγκυρίες που ώθησαν την Ντελμπό να γράψει για τα Καλάβρυτα και την τοποθετώ στον αστερισμό της στρατοπεδικής λογοτεχνίας όπου η φωνή της κατέχει μία εντελώς ξεχωριστή θέση. (Charlotte Delbo, Kalavrita des mille Antigone")
Η μνήμη του γεγονότος της εξόντωσης 60.000 περίπου Ελλήνων Εβραίων το 1943-1944 στο πλαίσιο του ναζιστικού σχεδίου της "τελικής λύσης" έμεινε για δεκαετίες στην μεταπολεμική Ελλάδα καλυμμένη από ένα πέπλο σιωπής. Στη μελέτη αυτή... more
Η μνήμη του γεγονότος της εξόντωσης 60.000 περίπου Ελλήνων Εβραίων το 1943-1944 στο πλαίσιο του ναζιστικού σχεδίου της "τελικής λύσης" έμεινε για δεκαετίες στην μεταπολεμική Ελλάδα καλυμμένη από ένα πέπλο σιωπής.  Στη μελέτη αυτή παρακολουθώ την ανάδυση της μνήμης του Ολοκαυτώματος, που υπήρξε όψιμη και δύσκολη στην ελληνική κοινωνία, και τη συγκρότησή της όπως αυτή αποτυπώνεται σε διάφορους τομείς (μαρτυρίες, μνημεία, εκπαίδευση, Ημέρα μνήμης, τελετές μνημόνευσης) κυρίως τα τελευταία είκοσι χρόνια.
La mémoire de la Shoah en Grèce a été longtemps occultée et son émergence tardive et difficile. Le silence qui a recouvert l'événement pendant de longues décennies et ses causes, l'émergence de cette mémoire et les voies qu'elle a... more
La mémoire de la Shoah en Grèce a été longtemps occultée et son émergence tardive et difficile. Le silence qui a recouvert l'événement pendant de longues décennies et ses causes, l'émergence de cette mémoire et les voies qu'elle a emprunté (témoignages), sa périodisation, les jalons de la mémoire culturelle de la Shoah en Grèce (commémorations locales, Jour de Mémoire des victimes de la Shoah) de 1945 à 2015 font aussi l'objet de cette étude. Cette mémoire commence la dernière décennie de l'étude (2005-2015) à se faire une place dans la mémoire collective grecque.
Το κείμενο συνομιλεί με το βιβλίο της Μισέλ Βερνάν, Μοιρασμένες αναμνήσεις/ Souvenirs partaagés, εκδ. δίγλωσση, μτφρ. Α. Καζάκος, εκδ. Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2023.
Cette étude met en avant la spécificité de l'expérience féminine au camp à travers des témignages écrits. Elle étudie les quatre témoignages de Juives grecques survivantes de la Shoah. Lisa Mano-Pinhas, Berry Cassouto-Nahmias, Erika... more
Cette étude met en avant la spécificité de l'expérience féminine au camp à travers des témignages écrits. Elle étudie les quatre témoignages de Juives grecques survivantes de la Shoah. Lisa Mano-Pinhas,  Berry Cassouto-Nahmias, Erika Kounio Amariglio et Nata Osmo Gattegno ont écrit des livres qui constituent le corpus de témoignages écrits par des femmes grecques  survivantes. Elles ont toutes oeuvré aussi pour l'aide aux survivants et la mémoire de la Shoah en Grèce. Deux d'entre elles, Lisa Pinhas et Berry Nahmias, ont été des figures emblématiques de la mémoire de la Shoah en Grèce.
Βιβλιοκρισία για την πρόσφατη μονογραφία του Χρήστου Λούκου, Η ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ ΤΗΣ ΣΎΡΟΥ. Από το Λίβερπουλ της Ανατολικής Μεσογείου στη βαμβακούπολη των Κυκλάδων", Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης, 2022.
In the aftermath of the Dreyfus affair in Greece The Dreyfus Affair had been one of the founding events of political anti-Semitism within the context of modernity, while Captain Alfred Dreyfus himself became the emblematic first... more
In the aftermath of the Dreyfus affair in Greece
The Dreyfus Affair had been one of the founding events of political anti-Semitism
within the context of modernity, while Captain Alfred Dreyfus himself became the emblematic first victim of modern anti-Semitism, which had suceeded the Christian anti-Judaism. My questions have been: Was there any effect of the Dreyfus Affair in Greece and which one was that? To what extent was the case covered by the press? Were there any defenders or accusers of Dreyfus among the Grrek intellectuals in Greece and in Paris? The "J'accuse" of the intellectual militant Emile Zola was it ever translated in Greek? In the present paper I attempt to answer these questions by presenting the first elements of an early-stage research project.
Στην προσέγγιση αυτή του έργου του Καμπανέλλη Μαουτχάουζεν, ενός έργου ομόλογου με τα μείζονα της στρατοπεδικής λογοτεχνίας, στέκομαι κυρίως σε τρία σημεία: στην ένταξη του έργου στο διεθνές corpus της στρατοπεδικής λογοτεχνίας, στον... more
Στην προσέγγιση αυτή του έργου του Καμπανέλλη Μαουτχάουζεν, ενός έργου ομόλογου με τα μείζονα της στρατοπεδικής λογοτεχνίας, στέκομαι κυρίως σε τρία σημεία: στην ένταξη του έργου στο διεθνές corpus της στρατοπεδικής λογοτεχνίας, στον έρωτα στο στρατόπεδο αλλά και στην έμφυλη διάσταση του εγκλεισμού, και στη συνάντηση της νεοελληνικής λογοτεχνίας με το Ολοκαύτωμα. Αυτή η τελευταία πλευρά, εντελώς παραγνωρισμένη, έχει μεγάλο ενδιαφέρον.
Η μελέτη αυτή παρουσιάζει την ιστορία των Σεφαραδιτών που εγκαταστάθηκαν στις πόλεις της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, ο οποίες στον 20ό αιώνα έγιναν ελληνικές, . Παράλληλα προτείνει μια προβληματική που αφορά τη συγκρότηση της ταυτότητας... more
Η μελέτη αυτή παρουσιάζει την ιστορία των Σεφαραδιτών που εγκαταστάθηκαν στις πόλεις της Οθωμανικής  αυτοκρατορίας, ο οποίες στον 20ό αιώνα έγιναν ελληνικές, . Παράλληλα προτείνει  μια προβληματική που αφορά τη συγκρότηση της ταυτότητας των σεφαραδιτών μετά την έξωσή τους από την Ιβηρική Χερσόνησο  και τις διαδοχικές μεταμορφώσεις που αυτή υφίσταται στους αιώνες που έζησαν οι Εβραίοι σ΄ αυτές τις πόλεις. Εστιάζει ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη, τη Madre de Israel, και παρακολουθεί την διαδρομή των Θεσσαλονικιών Εβραίων ως τον εξελληνισμό και το Ολοκαύτωμα.
Η μελέτη του Ιάσονα Χανδρινού εμβαθύνει στη συνάντηση Ελλήνων Εβραίων (ανδρών και γυναικών) και Αντίστασης στις οργανώσεις ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝ, εκεί δηλαδή όπου εντάχθηκαν οι περισσότεροι. Φωτίζει πολλές σημαντικές πτυχές μιας σχέσης που δεν... more
Η μελέτη του Ιάσονα Χανδρινού εμβαθύνει στη συνάντηση Ελλήνων Εβραίων (ανδρών και γυναικών) και Αντίστασης στις οργανώσεις ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝ, εκεί δηλαδή όπου εντάχθηκαν οι περισσότεροι. Φωτίζει πολλές σημαντικές πτυχές μιας σχέσης που δεν είχε μελετηθεί ούτε αναδειχθεί επαρκώς.
Η μνήμη της Shoah (Ολοκαυτώματος) άργησε να αναδυθεί στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες δυτικές χώρες, αλλού έχω εκθέσει τους λόγους. Στη μελέτη αυτή εστιάζω κυρίως στην πορεία της μνήμης της Shoah στην Ελλάδα από το 1990 ώς το 2020, από τη... more
Η μνήμη της Shoah (Ολοκαυτώματος) άργησε να αναδυθεί στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες δυτικές χώρες, αλλού έχω εκθέσει τους λόγους. Στη μελέτη αυτή εστιάζω κυρίως στην πορεία της μνήμης της Shoah στην Ελλάδα από το 1990 ώς το 2020, από τη στιγμή δηλαδή που αρχίζει να αναδύεται η αποσιωπημένη ώς τότε μνήμη στην περιβάλλουσα κοινωνία ώς σήμερα. Στέκομαι στους κυριότερους σταθμούς που σηματοδοτούν αυτήν την πορεία και ιχνηλατώ τις ψηφίδες από τις οποίες συγκροτείται η επώδυνη και θρυμματισμένη αυτή μνήμη.
Η διάσωση παιδιών εβραϊκής καταγωγής από τον ναζιστικό διωγμό είναι το θέμα αυτού του άρθρου, που γράφτηκε με αφορμή την παρουσίαση του ντοκιμαντέρ της ΄Αρτεμης Αλκαλάη. Θίγεται το θέμα των "κρυμμένων παιδιών" στην υπόλοιπη Ευρώπη, της... more
Η διάσωση παιδιών εβραϊκής καταγωγής από τον ναζιστικό διωγμό είναι το θέμα αυτού του άρθρου, που γράφτηκε με αφορμή την παρουσίαση του ντοκιμαντέρ της 
΄Αρτεμης Αλκαλάη. Θίγεται το θέμα των "κρυμμένων παιδιών" στην υπόλοιπη Ευρώπη, της συγκρότησης της μνήμης τους, και γίνονται συγκρίσεις με την ελληνική περίπτωση, όπου τα πράγματα εξελίχθηκαν διαφορετικά.
Οι "Ωδίνες θανάτου" του Μωσέ Αελιών δημοσιεύτηκαν στα ελληνικά, στη σειρά "Εβραϊκά Θέματα" των εκδόσεων Αλεξάνδρεια την άνοιξη του 2020. Στο παρόν κείμενο παρουσιάζεται το βιβλίο, αλλά και ο συγγραφέας του και συζητούνται μια σειρά... more
Οι "Ωδίνες θανάτου" του Μωσέ Αελιών δημοσιεύτηκαν στα ελληνικά, στη σειρά "Εβραϊκά Θέματα" των εκδόσεων Αλεξάνδρεια την άνοιξη του 2020. Στο παρόν κείμενο παρουσιάζεται το βιβλίο, αλλά και ο συγγραφέας του και συζητούνται μια σειρά ζητήματα που θέτει η διαδρομή και η στάση του συγγραφέα, του θεσσαλονικιού Εβραίου, που επέζησε από το Άουσβιτς και μετανάστευσε στο Ισραήλ.
Μνήμη Ολοκαυτώματος.Τοπικές εκδηλώσεις μνημονικού χαρακτήρα για τη μνήμη των εκτοπίσεων των Ελληνοεβραίων το 1943 και το 1944.
Introduction au livre de Lisa Pinhas (survivante Salonicienne d'Auschwitz) "Récit de l'enfer" (2016) "Marquée à jamais par l'expérience concentrationnaire et la perte de 112 membres de sa famille, Lisa a dédié le reste de sa vie à... more
Introduction au livre de Lisa Pinhas (survivante Salonicienne d'Auschwitz) "Récit de l'enfer" (2016)
"Marquée à jamais par l'expérience concentrationnaire et la perte de 112 membres de sa famille, Lisa a dédié le reste de sa vie à l'écriture de son témoignage, édité ici pour la première fois dans sa version originale"
Les femmes en Grèce ont participé massivement à la Résistance (civile et armée) lors de l'Occupation du pays par les forces de l'Axe (avril 1941-octobre 1944). L' engagement des femmes jeunes surtout a constitué une rupture dans leur... more
Les  femmes en Grèce ont participé massivement à la Résistance (civile et armée) lors de l'Occupation du pays par les forces de l'Axe (avril 1941-octobre 1944). L' engagement des  femmes jeunes surtout a constitué une rupture dans leur conscience et leur vie. Cette expérience  et ses conséquences  font l'objet de cette étude.

Η γυναικεία συμμετοχή στην Αντίσταση ξεπέρασε στην Ελλάδα κάθε προηγούμενο από την άποψη της στράτευσης των γυναικών (ιδίως των νεότερων) σε κάποιο κίνημα. Στο παρόν άρθρο εξετάζεται τόσο η στράτευση των νέων γυναικών στις οργανώσεις της Λεύτερης Νέας και αργότερα της ΕΠΟΝ, όσο και οι μεταγενέστερες συνέπειές  της. Η εμπειρία αυτή αποτέλεσε τομή στη συνείδηση των γυναικών που τη μοιράστηκαν.  (Βλ.. Η ενηλικίωση μιας γενιάς. Νέοι και Νέες στην Κατοχή και στην Αντίσταση,  Εστία 2009).
Η επανέκδοση του σημαντικού βιβλίου του Δρ. Ισαάκ Ματαράσσο από τις εκδ. Αλεξάνδρεια 70 χρόνια μετά την πρώτη έκδοση, κάνει προσιτό το πρώτο βιβλίο που εκδόθηκε ελληνικά για το Ολοκαύτωμα των Ελληνοβραίων της Θεσσαλονίκης. Ο διασωθείς... more
Η επανέκδοση του σημαντικού βιβλίου του Δρ. Ισαάκ Ματαράσσο από τις εκδ. Αλεξάνδρεια 70 χρόνια μετά την πρώτη έκδοση, κάνει προσιτό το πρώτο βιβλίο που εκδόθηκε ελληνικά για το Ολοκαύτωμα των Ελληνοβραίων της Θεσσαλονίκης. Ο διασωθείς συγγραφέας εκδίδει το 1948 το συγκλονιστικό αυτό βιβλίο που αφορά τόσο τον διωγμό που έζησε και ο ίδιος όσο και τις μαρτυρίες των πρώτων επιζώντων που επέστρεψαν το 1945 από το ' Αουσβιτς.
Η ανακοίνωση σκιαγραφεί την πορεία της αριστερής νεολαίας στην περίοδο της Κατοχής. Η πορεία αυτή από την ολιγομελή ΟΚΝΕ της παρανομίας επί Μεταξά ώς την ΕΠΟΝ των εκατοντάδων χιλιάδων μελών την επομένη της απελευθέρωσης είχε μία τεράστια... more
Η ανακοίνωση σκιαγραφεί την πορεία της αριστερής νεολαίας στην  περίοδο της Κατοχής. Η πορεία αυτή από την ολιγομελή ΟΚΝΕ της παρανομίας επί Μεταξά ώς την ΕΠΟΝ των εκατοντάδων χιλιάδων μελών την επομένη της απελευθέρωσης είχε μία τεράστια δυναμική και σφράγισε την ενηλικίωση των νέων που τη βίωσαν. Οι τρεις βασικότεροι σταθμοί αυτής της διαδρομής υπήρξαν το ΕΑΜ Νέων, η Λεύτερη Νέα και η ΕΠΟΝ.
Ο διαπρεπής ιστορικός της σχολής των Annales Georges Duby βάζει το στοίχημα να εντοπίσει την αργή μετακίνηση του πολιτισμικού υποβάθρου της γαλλικής κοινωνίας, παρακολουθώντας την τύχη της αφήγησης της μεγάλης μάχης στη Bouvines (27... more
Ο  διαπρεπής ιστορικός της σχολής των Annales Georges Duby βάζει το στοίχημα να εντοπίσει την αργή μετακίνηση του πολιτισμικού υποβάθρου της γαλλικής κοινωνίας, παρακολουθώντας την τύχη της αφήγησης της μεγάλης μάχης στη Bouvines (27 Ιουλίου 1214). Επαναφέρει έτσι το γεγονός, που η σχολή αυτή είχε εξοβελίσει, αλλά με άλλους εντελώς όρους.
Πρώτη προσέγγιση του έργου του Ιταλοεβραίου Πρίμο Λέβι, μείζονος έργου της στρατοπεδικής λογοτεχνίας, με αφορμή την έκδοση στην Ελλάδα το 1998 της "Ανακωχής" και του "Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος".
La réception de Primo Levi en Grèce a été une réception tardive et limitée. La question du pourquoi est abordée dans ce texte. Le parcours de l'oeuvre de Primo Levi en Grèce est suivi d'édition en édition.
Το περιοδικό "Ξεκίνημα" (του Εκπολιτιστικού Ομίλου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης) , νόμιμου φορέα της Ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων (ΕΠΟΝ), της μαζικότερης αντιστασιακής οργάνωσης νέων, υπήρξε από τα σημαντικότερα νεανικά περιοδικά της... more
Το περιοδικό "Ξεκίνημα" (του Εκπολιτιστικού Ομίλου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης) , νόμιμου φορέα της Ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων (ΕΠΟΝ), της μαζικότερης αντιστασιακής οργάνωσης νέων, υπήρξε από τα σημαντικότερα νεανικά περιοδικά της Κατοχής. Ο ρόλος του Μανόλη Αναγνωστάκη υπήρξε σ' αυτό καθοριστικός.
Η διαδρομή του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη
Research Interests:
Α travers l'oeuvre de Jorge Semprun, une approche de la place que peut occuper et du role que peut jouer la culture dans un camp de concentration nazi, espace ou elle est a priori exlue.
Βιβλιοκριτική για το βιβλίο της ΄Αννας Μαρίας Δρουμπούκη "Μνημεία της λήθης" (εκδ. Πόλις, 2014). Πρόλογος: Χάγκεν Φλάισερ
Για το μείζον έργο του Σαούλ Φριντλέντερ "Η ναζιστική Γερμανία και οι Εβραίοι" (Πόλις 2013), βιβλίο ορόσημο στην ιστορία της γενοκτονίας των Εβραίων αλλά και στην ιστορία του ναζισμού, που τις βλέπει αξεδιάλυτα δεμένες.
Πέντε "κρυμμένα παιδιά της Κατοχής" αφηγήθηκαν στον σκηνοθέτη Βασίλη Λουλέ πώς διέφυγαν την εκτόπιση.Οι αφηγήσεις των προχωρημένης ηλικίας Ελληνοεβραίων, από διάφορες πόλεις της Ελλάδας, που επιστρέφουν στα τραυματικά παιδικά τους χρόνια,... more
Πέντε "κρυμμένα παιδιά της Κατοχής" αφηγήθηκαν στον σκηνοθέτη Βασίλη Λουλέ πώς διέφυγαν την εκτόπιση.Οι αφηγήσεις των προχωρημένης ηλικίας Ελληνοεβραίων, από διάφορες πόλεις της Ελλάδας, που επιστρέφουν στα τραυματικά παιδικά τους χρόνια, συμπλέκονται σ' ένα αριστοτεχνικό μοντάζ. Πίσω από τις εξαιρέσεις των διασωθέντων, ακούγονται οι ιστορίες των αφανισμένων κοινοτήτων και των χιλιάδων που χάθηκαν.
Για να προσεγγίσω το βιβλίο της ανθρωπολόγου Αίγλης Μπρούσκου ""Λόγω της κρίσεως σας χαρίζω το παιδί μου"" επέλεξα δύο πλάγια σε σχέση με τη θεματική του βιβλίου οδηγητικά νήματα, που όμως με συνδέουν με αυτό: Το ένα έχει να κάνει με την... more
Για να προσεγγίσω το βιβλίο της ανθρωπολόγου Αίγλης Μπρούσκου ""Λόγω της κρίσεως σας χαρίζω το παιδί μου"" επέλεξα δύο πλάγια σε σχέση με τη θεματική του βιβλίου οδηγητικά νήματα, που όμως με συνδέουν με αυτό: Το ένα έχει να κάνει με την ιστορία των Ελληνοεβραίων της Θεσσαλονίκης και την εξόντωσή τους από τους ναζί. Το δεύτερο αφορά την ιστορία της παιδικής ηλικίας και της νεότητας. Αυτά τα ιστοριογραφικά πεδία αναδύθηκαν στην Ελλάδα τις δεκαετίες του 1980 και του 1990 αντίστοιχα και, μέσα απ' αυτά, διασταυρωθήκαμε με την Αίγλη Μπρούσκου.
Πρώτη δημοσίευση της μελέτης,(αργότερα συμπεριλήφθηκε στην "Ανάδυση μιας δύσκολης μνήμης"). Επικεντρώνεται στη βιβλιογραφική παραγωγή των πρώτων 60 χρόνων (1948-2008) γύρω από το ζήτημα, καταγράφει και ερευνά τη σιωπή των πρώτων... more
Πρώτη δημοσίευση της μελέτης,(αργότερα συμπεριλήφθηκε στην "Ανάδυση μιας δύσκολης μνήμης"). Επικεντρώνεται στη βιβλιογραφική παραγωγή των πρώτων 60 χρόνων (1948-2008) γύρω από το ζήτημα, καταγράφει και ερευνά τη σιωπή των πρώτων δεκαετιών, και σκιαγραφεί τις προσεγγίσεις δεκαετία τη δεκαετία. Φαίνεται έτσι η εποχή της σιωπής και η ανάδυση της μνήμης και του λόγου.
Το βιβλίο του Εντγκάρ Μορέν, το αφιερωμένο στον Θεσσαλονικιό Εβραίο πατέρα του, Βιντάλ Ναούμ, που μετανάστευσε στη Γαλλία πριν τον πόλεμο, εκδόθηκε στην Ελλάδα 22 χρόνια μετά την έκδοσή του στη Γαλλία, εμπλουτισμένο με μια εισαγωγική... more
Το βιβλίο του Εντγκάρ Μορέν, το αφιερωμένο στον Θεσσαλονικιό Εβραίο πατέρα του, Βιντάλ Ναούμ, που μετανάστευσε στη Γαλλία πριν τον πόλεμο, εκδόθηκε στην Ελλάδα 22 χρόνια μετά την έκδοσή του στη Γαλλία,  εμπλουτισμένο με μια εισαγωγική μελέτη 70 σελίδων του επιμελητή Αλέξανδρου Δάγκα γύρω από τον στοχαστή Εντγκάρ Μορέν και τη διανοητική του πορεία,
Για το ντοκιμαντέρ των Αλαίν Ρεναί-Ζαν Καιρόλ, "Νύχτα και Καταχνιά" (Γαλλία, 1957), που αποτέλεσε αφετηρία και συνάμα σταθμό στην κινηματογραφική προσέγγιση του Ολοκαυτώματος
Για το αυτοβιογραφικό βιβλίο του ψυχίατρου-ψυχαναλυτή Θανάση Τζαβάρα "Οδός Ιπποκράτους" επικεντρωμένο στα πρώτα 15 χρόνια της ζωής του. Η Αθήνα της Κατοχής και του Εμφυλίου βιωμένα από ένα παιδί με την πένα ενός ψυχαναλυτή.
Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που καθιέρωσαν το ντοκιμαντέρ Shoah του Claude Lanzmann (Γαλλία) ως το αξεπέραστο αριστούργημα, όχι μόνο στην πρώτη του προβολή, το 1985, αλλά ακόμη και σήμερα, πάνω από 30 χρόνια μετά; Γιατί φοβόμαστε να... more
Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που καθιέρωσαν το ντοκιμαντέρ Shoah του Claude Lanzmann (Γαλλία) ως το αξεπέραστο αριστούργημα, όχι μόνο στην πρώτη του προβολή, το 1985, αλλά ακόμη και σήμερα, πάνω από 30 χρόνια μετά; Γιατί φοβόμαστε να δούμε αυτήν την ταινία, που αποφεύγει κάθε άμεση εικόνα φρίκης;
΄Ενταξη του έργου του Όμηρου Πέλλα, του εμπνευσμένου από τον εγκλεισμό του σε ναζιστικά στρατόπεδα, στη στρατοπεδική λογοτεχνία, και συγκριτική ανάγνωση με ομόλογα έργα (Πρίμο Λέβι).
Στο κείμενο παρουσιάζονται η ζωή και το έργο του πολυδιάστατου Ισπανού γαλλόφωνου συγγραφέα με αφορμή τον θάνατό του τον Ιούλιο του 2011. Ο Χόρχε Σεμπρούν αφιέρωσε ένα μεγάλο μέρος του έργου του στην εμπειρία του εγκλεισμού του στο... more
Στο κείμενο παρουσιάζονται η ζωή και το έργο του πολυδιάστατου Ισπανού γαλλόφωνου συγγραφέα με αφορμή τον θάνατό του τον Ιούλιο του 2011. Ο Χόρχε Σεμπρούν αφιέρωσε ένα μεγάλο μέρος του έργου του στην εμπειρία του εγκλεισμού του στο ναζιστικό στρατόπεδο του Μπούχενβαλντ.  Τα έργα αυτά εντάσσονται στα μείζονα της στρατοπεδικής λογοτεχνίας.
Για το βιβλίο της Margarete-Buber Neumann, Mίλενα από την Πράγα (Κίχλη 2015).
Ξαναδιαβάζοντας σήμερα τον Πρίμο Λέβι, τριάντα χρόνια μετά την αυτοκτονία του. O συγγραφέας έγραψε μια τριλογία που αποτελεί ένα από τα μείζονα έργα στρατοπεδικής λογοτεχνίας. Επιζών του Άουσβιτς, αφηγείται τόσο την καθημερινότητα του... more
Ξαναδιαβάζοντας σήμερα τον Πρίμο Λέβι, τριάντα χρόνια μετά την αυτοκτονία του. O συγγραφέας έγραψε μια τριλογία που αποτελεί ένα από τα μείζονα έργα στρατοπεδικής λογοτεχνίας. Επιζών του Άουσβιτς, αφηγείται τόσο την καθημερινότητα του στρατοπέδου εξόντωσης των Εβραίων, όσο και την επιστροφή του στην Ιταλία. Το τρίτο βιβλίο είναι ένας στοχασμός για την γενοκτονία και τον στρατοπεδικό κόσμο.
Ανασκόπηση της μεταφραστικής δραστηριότητας που έκανε γνωστή στο ελληνικό κοινό τη "νέα ιστορία" και την περίφημη Σχολή των Annales (από τη Μεταπολίτευση και ως το 2000).Οι μεταφράσεις ήταν κι αυτές ένα σημαντικό κανάλι πρόσληψης αυτής... more
Ανασκόπηση της μεταφραστικής δραστηριότητας που έκανε γνωστή στο ελληνικό κοινό τη "νέα ιστορία" και την περίφημη Σχολή των Annales (από τη Μεταπολίτευση και ως το 2000).Οι μεταφράσεις ήταν κι αυτές ένα σημαντικό κανάλι πρόσληψης αυτής τις ιστοριογραφίας, καθώς οι μεταφραστές ήσαν πολύ συχνά νέοι ιστορικοί.
ΑΠΟ ΤΗ ΛΗΘΗ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ . Η ανάδυση και η συγκρότηση της μνήμης της Shoah στην Ελλάδα

And 4 more

Συνέντευξη της Οντέτ Βαρών-Βασάρ στην Πόλυ Κρημνιώτη "Γιατί να ξαναδιαβάσουμε σήμερα την μαρτυρία της Μπέρρυς Ναχμίας για το Ολοκαύτωμα; Τι μας προσφέρει αυτή η μνήμη;" Σήμερα μπορεί κάποιος να πει ότι η πληροφόρηση για την εξόντωση των... more
Συνέντευξη της Οντέτ Βαρών-Βασάρ στην Πόλυ Κρημνιώτη "Γιατί να ξαναδιαβάσουμε σήμερα την μαρτυρία της Μπέρρυς Ναχμίας για το Ολοκαύτωμα; Τι μας προσφέρει αυτή η μνήμη;" Σήμερα μπορεί κάποιος να πει ότι η πληροφόρηση για την εξόντωση των Ευρωπαίων Εβραίων είναι άφθονη και προσιτή. Όμως η ανάγνωση των μαρτυριών είναι πάντα κάτι το διαφορετικό. Η προσωπική αφήγηση είναι πιο δυνατή για τον αναγνώστη, τον εμπλέκει διαφορετικά στην Ιστορία. Και η Μπέρρυ Ναχμίας έχει ένα μεγάλο αφηγηματικό χάρισμα: όποιος ξεκινήσει το βιβλίο της δυσκολεύεται να το αφήσει από τα χέρια του. Η συγγραφέας κερδίζει τον αναγνώστη διότι πραγματικά απευθύνεται σ' αυτόν. Τον μελλοντικό αναγνώστη έχει υπόψη της, όταν επιλέγει τον τίτλο «Κραυγή για το αύριο». Οι αναγνώστες αυτού του βιβλίου σήμερα ανήκουν ως επί το πλείστον σε νεότερες γενιές και διαβάζουν πρώτη φορά αυτή τη μαρτυρία.  Η μνήμη του Ολοκαυτώματος είναι κεντρική σήμερα στην ευρωπαϊκή συλλογική συνείδηση. Ειδικά από το 2000 και μετά όλο και περισσότερο η μνήμη αυτή κατακτά μια θέση καθώς γίνεται αντιληπτή ως ασπίδα όχι μόνο ενάντια στον αντισημιτισμό αλλά και σε κάθε είδους ξενοφοβία, ρατσισμό, ολοκληρωτική ιδεολογία.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΗΜΕΡΑ ΜΝΗΜΗΣ ΘΥΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ (27η Ιανουαρίου)  Η 75η επέτειος από την απελευθέρωση του 'Αουσβιτς σε δυσοίωνο περιβάλλον διεθνώς.
Interview pour le Jour de la Mémoire de la Shoah
Interview for Holocaust Remembrance Day
Συνέντευξη για την Διεθνή Ημέρα Μνήμης Θυμάτων Ολοκαυτώματος
Η Οντέτ Βαρών-Βασάρ μι λά στο LIFO.gr γι α τον αφανι σμό της ελληνι κής εβραϊ κής κοι νότητας την περί οδο 1941-1944 | LiFO
Για τις θεωρίες του ολοκληρωτισμού, ο εφιάλτης του στρατοπέδου είναι η πραγματικότητα που επιτρέπει τη σύγκριση και, εντέλει την ταύτιση, ναζισμού και κομμουνισμού. Μέσα από ποιες διαδρομές το βίωμα του στρατοπεδικού εγκλεισμού γίνεται... more
Για τις θεωρίες του ολοκληρωτισμού, ο εφιάλτης του στρατοπέδου είναι η πραγματικότητα που επιτρέπει τη σύγκριση και, εντέλει την ταύτιση, ναζισμού και κομμουνισμού. Μέσα από ποιες διαδρομές το βίωμα του στρατοπεδικού εγκλεισμού γίνεται ιστορία, έργο τέχνης και, τελικά, πολιτική;
Συνέντευξη του Δ.Ν. Μαρωνίτη στην Ο. Βαρών-Βασάρ για τη μετάφραση της Οδύσσειας και την ενδογλωσσική μετάφραση

Μεταφράσεις του Ε.Χ.Γονατά σε ποιήματα του Yvan Goll
Στρογγυλό τραπέζι με τις ιστορικούς Ανέτ Βιβιορκά, Ρίκα Μπενβενίστε, Οντέτ Βαρών-Βασάρ γύρω από τη μνήμη, τη μαρτυρία και την ιστοριογραφία τη σχετική με τη γενοκτονία των Εβραίων της Ευρώπης.
Le livre met en avant l'odyssée des Sépharades qui, exilés d'Espagne et plus tard du Portugal, ont réussi à arriver et s'installer dans les terres de l'Empire Ottoman. Au fil des siècles plusieurs de ces villes sont devenues des villes du... more
Le livre met en avant l'odyssée des Sépharades qui, exilés d'Espagne et plus tard du Portugal, ont réussi à arriver et s'installer dans les terres de l'Empire Ottoman. Au fil des siècles plusieurs de ces villes sont devenues des villes du nouvel Etat grec indépendant et les sépharades sujets du Sultan sont devenus  des citoyens grecs à part entière. En tant que Juifs Grecs l'écrasante majorité a été exterminée dans les camps d'Auschwitz-Birkenau et de Treblinka. A partir des années '90 cette mémoire occultée a commencé à émerger en Grèce et les dernières années il y a eu beaucoup de progrès dans l'attitude de l État grec et de la société environnante. 
Dans cette nouvelle édition de mon livre j'ai ajouté un chapitre sur la rescapée d'Auschwitz Berry Nahmias (1924-2013), originaire de Kastoria, qui a vécu après la guerre à Athènes. Berry Nahmias a laissé un témoignage très important sur sa déportation ( nouvelle édition "Κραυγή για το αύριο", εκδ. Αλεξάνδρεια, 2020, επιμ.-επίμετρο Ο. Βαρών-Βασάρ ). Elle a aussi oeuvré pour la mémoire de la Shoah, en devenant une figure emblématique de cette mémoire en Grèce. Dans mon chaptire j'analyse le témoignage et je construis une petite biographie en approfondissant son activisme pour la mémoire de la Shoah.
Research Interests:
Περιεχόμενα και πρόλογος από το βιβλίο μου  "Η Ανάδυση μιας δύσκολης μνήμης. Κείμενα για τη γενοκοκτονία των Εβραίων" μεταφρασμένα στα ιταλικά (ανέκδοτο).
Research Interests:
Η μελέτη αυτή δημοσιεύεται ως Eπίμετρο στο βιβλίο της Μπέρρυς Ναχμίας ΚΡΑΥΓΗ ΓΙΑ ΤΟ ΑΥΡΙΟ, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2020, σειρά "Θέματα Εβραίκής Ιστορίας". Η Μπέρρυ Ναχμίας υπήρξε επιζώσα του 'Αουσβιτς και η πρώτη Ελληνίδα εβραία γυναίκα που... more
Η μελέτη αυτή δημοσιεύεται ως Eπίμετρο στο βιβλίο της Μπέρρυς Ναχμίας ΚΡΑΥΓΗ ΓΙΑ ΤΟ ΑΥΡΙΟ, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2020, σειρά "Θέματα Εβραίκής Ιστορίας". Η Μπέρρυ Ναχμίας υπήρξε επιζώσα του 'Αουσβιτς και η πρώτη Ελληνίδα εβραία γυναίκα που εξέδωσε τη μαρτυρία της το 1989. Στο επίμετρο της αναθεωρημένης αυτής έκδοσης, πέρα από τον σχολιασμό της μαρτυρίας, συνέταξα μια βιογραφία της, αλλά και μια ενδελεχή μελέτη της δράσης της για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος στην Ελλάδα, στην οποία αφιέρωσε τις τρεις τελευταίες δεκαετίες της ζωής της.
Επιμελήθηκα την επανέκδοση της μαρτυρίας της Μπέρρυς Ναχμίας, γιατί πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες μαρτυρίες Ελλήνων Εβραίων επιζώντων του Ολοκαυτώματος. Στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνεται εκτενές επίμετρό μου, στο οποίο... more
Επιμελήθηκα την επανέκδοση της μαρτυρίας της Μπέρρυς Ναχμίας, γιατί πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες μαρτυρίες Ελλήνων Εβραίων επιζώντων του Ολοκαυτώματος.  Στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνεται εκτενές επίμετρό μου, στο οποίο αναδεικνύεται η προσωπικότητα και η δράση της Μπέρρυς Ναχμίας και η ξεχωριστή προσφορά της στην υπόθεση της μνήμης του Ολοκαυτώματος την περίοδο που αυτή η μνήμη άρχισε να αναδύεται και να συγκροτείται στην Ελλάδα.

Η μαρτυρία αυτή για την σύλληψη, την εκτόπιση και τον εγκλεισμό της συγγραφέως στο στρατόπεδο εξόντωσης Άουσβιτς-Μπιρκενάου υπήρξε στην πρώτη της έκδοση (1989) μία από τις πρώτες μαρτυρίες επιζώντων που γράφτηκαν και δημοσιεύτηκαν στα ελληνικά. Ανήκει στις ελάχιστες μαρτυρίες γυναικών που επέστρεψαν στην Ελλάδα και είχαν το σθένος να καταγράψουν την ακραία φρίκη που βίωσαν στο στρατόπεδο στο οποίο εξοντώθηκαν σχεδόν 1.000.000 Εβραίοι απ' όλη την Ευρώπη. Μετά από μια εισαγωγή για τα παιδικά κι εφηβικά της χρόνια στην Καστοριά, η συγγραφέας αφηγείται την εκτόπιση και τον δεκάμηνο εγκλεισμό της στο στρατόπεδο του Μπιρκενάου, όπου χάθηκαν όλοι οι δικοί της, τις πορείες θανάτου και τα άλλα ναζιστικά στρατόπεδα όπου υπήρξε κρατούμενη, τέλος την οδύσσεια της επιστροφής της στην Ελλάδα, μέσα από μια ρημαγμένη Ευρώπη, το καλοκαίρι του '45. Ο αναγνώστης παρακολουθεί την πορεία μιας άπραγης κοπέλας από μια μικρή επαρχιακή πόλη, που βρέθηκε αντιμέτωπη με την πιο απάνθρωπη συνθήκη, την εμπειρία του Άουσβιτς, και τα ανεξάντλητα αποθέματα δύναμης που ανέσυρε από μέσα της για να επιβιώσει.
De l'expulsion d'Espagne en 1492 jusqu'à leur installation dans diverses villes de l'Empire Ottoman les sépharades ont connu une vraie odyssée. Les juifs d'Espagne sont devenus au fil des siècles des sépharades de l'exil, puis des Juifs... more
De l'expulsion d'Espagne en 1492 jusqu'à leur installation dans diverses villes de l'Empire Ottoman les sépharades ont connu une vraie odyssée. Les juifs d'Espagne sont devenus au fil des siècles des sépharades de l'exil, puis des Juifs bien enracinés dans leur nouvelles communautés, notamment à Salonique.
Plusieurs de ces villes  abritant des communautés sépharades sont devenues grecques après 1912 (c' est le cas aussi de Salonique qui abritait la plus importante communaut'e séhparade).
C'est en tant que Juifs grecs qu'ils vont être déportés vers les camps de la mort et exterminés par les nazis.  Le livre suit les étapes les plus importantes de cette odyssée essayant de mettre en avant leur expérience.  La mémoire de la Shoah en Grèce fait l'objet de l'avant- dernier chapitre tandis que le dernier présente le témoignage et l'oeuvre de Berry Nahmias qui a servi plusieurs décennies la mémoire de la Shoah en Grèce.
Καταγραφή και λεπτομερής αποδελτίωση 400 εντύπων (περιοδικών και εφημερίδων) που εκδίδονται από νέους κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Το μεγαλύτερο μέρος αφορά έντυπα των αντιστασιακών οργανώσεων των νέων, και κυρίως της ΕΠΟΝ. (παρατίθεται... more
Καταγραφή και λεπτομερής αποδελτίωση 400 εντύπων (περιοδικών και εφημερίδων) που εκδίδονται από νέους κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Το μεγαλύτερο μέρος αφορά έντυπα των αντιστασιακών οργανώσεων των νέων, και κυρίως της ΕΠΟΝ. (παρατίθεται ενδεικτικά η Νέα Γενιά του Κεντρικού Συμβουλίου της ΕΠΟΝ). Το βιβλίο έχει αναρτηθεί ολόκληρο στον ιστότοπο του Ιστορικού Αρχείου Ελληνικής Νεολαίας βλ.www.iaen.gr).Πρόγραμμα φιλοξενούμενο στο Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών.
Η ελληνική νεολαία στην Κατοχή μέσα από τις αντιστασιακές οργανώσεις είναι το αντικείμενο της μελέτης, που αποτελεί επεξεργασμένη μορφή διδακτορικής διατριβής.
Research Interests:
Συγκεντρωτικός τομος κειμένων μίας εικοσαετίας (1994-2013) σετικών με τη γενοκτονια των Εβραίων στην Ευρώπη και ειδικότερα στην Ελλάδα, την στρατοπεδική λογοτεχία, την άρνηση του Ολοκαυτώματος και τη μνήμη του Ολοκαυτώματος στην Ελλάδα.
Πρόκειται για συλλογικό τόμο, που σχεδιάστηκε από την Εταιρεία Μελέτης Ελληνικού Εβραϊσμού, με επιμέλεια της Ο. Βαρών-Βασάρ. Συγγραφείς: Jacques Hassoun (μτφρ.-σχόλιο Αριέλας Ασσέρ) , Γ. Θανασέκος (μτφρ. Ο. Βαρών-Βασάρ), Ρ.Μπενβενίστε,... more
Πρόκειται για συλλογικό τόμο, που σχεδιάστηκε από την Εταιρεία Μελέτης Ελληνικού Εβραϊσμού, με επιμέλεια της Ο. Βαρών-Βασάρ. Συγγραφείς: Jacques Hassoun (μτφρ.-σχόλιο Αριέλας Ασσέρ) , Γ. Θανασέκος (μτφρ. Ο. Βαρών-Βασάρ),  Ρ.Μπενβενίστε,  Ο. Βαρών-Βασάρ. Επίμετρο Τσβέταν Τοντόροφ " Οι καταχρήσεις της μνήμης" (μτφρ. Κικής Καψαμπέλη)
Το κείμενο της Ο. Βαρών-Βασάρ παρουσιάζει την προβληματική των Μουσείων της Αντίστασης και της Γενοκτονίας των Εβραίων εστιάζοντας σε δύο παραδείγματα: το Museum of Tolerance- Simon Wiezenthal Center" στο Λος Άντζελες και στο"Centre de Résistance et de 'Déportation στη Λυών, που εγκαινιάστηκαν στη δεκαετία του '90.
Book review of my book DES SEPHARADES AUX JUIFS GRECS. HISTOIRE, MEMOIRE ET INDENTITE, éd. Le Manuscrit, Paris 2019 / nouvelle édition augmentée 2021
Book review for my book in french " Des S'epharades aux Juifs grecs. Histoire, mémoire et identité", éd. Le Manuscrit, nouvelle édition augmentée, Paris 2021. Revue Quest
Présentation de mon livre "Des Sépharades au Juifs grecs. Histoire, mémoire et identité" par Hervé Georgelin (Université d'Athènes, Département d'études Turques)
"Μιλώντας μέ τήν 'Ιστορία στόν ένικό "  Βιβλιοκρισία της καθ. Χριστίνας Κουλούρη για το βιβλίο μου " Ή έvηλικίωση μιας γεvιάς. Νέοι καί νέες οτήv Κατοχή καί στήv Αντίσταση," (Εστία 2009)
Présentation  du livre (en grec) L"émergence d'une mémoire difficile. Textes sur le génocide des Juifs" (Hestia seconde éd. augmentée 2013)
Βιβλιοκριτική για την Ανάδυση μιας δύσκολης μνήμης (εφημ. Το Βήμα)
Research Interests:
΄Ολα τα λογοτεχνικά περιοδικά δημοσίευαν και δημοσιεύουν και μεταφρασμένη λογοτεχνία. Τα δύο όμως αυτά περιοδικά, το "Πρίσμα" του Δημήτρη Χατζή και η " Μετάφραση", ήταν τα μόνα στην Ελλάδα που είχαν αντικείμενό τους αποκλειστικά την ξένη... more
΄Ολα τα λογοτεχνικά περιοδικά δημοσίευαν και δημοσιεύουν και μεταφρασμένη λογοτεχνία. Τα δύο όμως αυτά περιοδικά, το "Πρίσμα" του Δημήτρη Χατζή και η " Μετάφραση", ήταν τα μόνα στην Ελλάδα που είχαν αντικείμενό τους αποκλειστικά την ξένη μεταφρασμένη λογοτεχνια και τον στοχασμό για τη μετάφραση. Το πρώτο εξέδωσε 4 τεύχη το 1980-1981, και το δεύτερο 11 τόμους από το 1995 ώς το 2007, με διεύθυνση και επιμέλεια της Οντέτ Βαρών-Βασάρ. Ως προς τη "Μετάφραση" καταθέτω  τη βιωμένη εμπειρία μου όχι μόνο από την έκδοση του περιοδικού αλλά και από τη διαδρομή μου στον χώρο της μετάφρασης κι επιχειρώ να αποτυπώσω μια εποχή που υπήρξε μια "άνοιξη" για τη λογοτεχνική μετάφραση στην Ελλάδα.
Επανέκδοση της αναθεωρημένης από τη μεταφράστρια μετάφρασης του ΣΟΛΑΛ, του πρώτου μυθιστορήματος του ελληνοεβραϊκής καταγωγής, γεννημένου στην Κέρκυρα Αλμπέρ Κοέν. Πρόκειται για το βιβλίο που εγκαινιάζει όλο το κατοπινό έργο του μεγάλου... more
Επανέκδοση της  αναθεωρημένης από τη μεταφράστρια μετάφρασης του  ΣΟΛΑΛ, του πρώτου μυθιστορήματος του ελληνοεβραϊκής καταγωγής, γεννημένου στην Κέρκυρα Αλμπέρ Κοέν. Πρόκειται για το βιβλίο που εγκαινιάζει όλο το κατοπινό έργο του μεγάλου συγγραφέα,  ένα μυθιστόρημα μαθητείας, που έχει στον πυρήνα του την αναζήτηση της εβραϊκής ταυτότητας στην Ευρώπη της δεκαετίας του '30.
Η πραγματική ιστορία της Γερμανοεβραίας ζωγράφου Σαρλότ Σαλομόν, που αν και κατέφυγε στον Νότο της Γαλλίας τελικά εκτοπίστηκε και δολοφονήθηκε 26 ετών στο Άουσβιτς-Μπιρκενάου, αφήνοντας ένα εξαιρετικό εικαστικό έργο, ενέπνευσε τον Γάλλο... more
Η πραγματική ιστορία της Γερμανοεβραίας ζωγράφου Σαρλότ Σαλομόν, που αν και κατέφυγε στον Νότο της Γαλλίας τελικά εκτοπίστηκε και δολοφονήθηκε 26 ετών στο Άουσβιτς-Μπιρκενάου, αφήνοντας ένα εξαιρετικό εικαστικό έργο, ενέπνευσε τον Γάλλο συγγραφέα David Foenkinos να συγγράψει ένα ιδιότυπο μυθιστόρημα.
Βραβεία: Renaudot, Goncourt des Lycéens
Πρώτη έκδοση του Σολάλ στα ελληνικά (εξαντλημένη). Παρατίθεται (ως δείγμα γραφής και μετάφρασης) ένα κεφάλαιο του πρώτου μυθιστορήματος του γαλλόφωνου συγγραφέα ελληνοεβραϊκής καταγωγής από την Κέρκυρα Αλμπέρ Κοέν (Solal,1930, εκδ.... more
Πρώτη έκδοση του Σολάλ στα ελληνικά (εξαντλημένη). Παρατίθεται (ως δείγμα γραφής και μετάφρασης)  ένα κεφάλαιο του πρώτου μυθιστορήματος του  γαλλόφωνου συγγραφέα ελληνοεβραϊκής καταγωγής από την Κέρκυρα Αλμπέρ Κοέν (Solal,1930, εκδ. Gallimard).
Σκέψεις από την εμπειρία της μετάφρασης δύο μυθιστορημάτων του γεννημένου στην Κέρκυρα από Εβραίους γονείς γαλλόφωνου συγγραφέα Αλμπέρ Κοέν (Κέρκυρα 1895 - Γενεύη 1981). Πρόκειται για τα μυθιστορήματα "Σολάλ", εκδ. Χατζηνικολή, Αθήνα 1992... more
Σκέψεις από την εμπειρία της μετάφρασης δύο μυθιστορημάτων του γεννημένου στην Κέρκυρα από Εβραίους γονείς γαλλόφωνου συγγραφέα Αλμπέρ Κοέν (Κέρκυρα 1895 - Γενεύη 1981). Πρόκειται για τα μυθιστορήματα "Σολάλ", εκδ. Χατζηνικολή, Αθήνα 1992 και "Καρφοχάφτης", εκδ. Ηριδανός, Αθήνα 1994, και τα δύο σε μτφρ. της Οντέτ Βαρών-Βασάρ.
Αδημοσίευτη ανακοίνωση, από Συνέδριο "Figures de Traducteurs" ( Γαλλικό Τμήμα ΕΚΠΑ, Αθήνα 2014, δίχως Πρακτικά) Tο κείμενο αυτό δεν κομίζει νέες γνώσεις, αλλά επιχειρεί να υπενθυμίσει και να αναδείξει τόσο τη σημασία της λογοτεχνικής... more
Αδημοσίευτη ανακοίνωση, από Συνέδριο "Figures de Traducteurs" ( Γαλλικό Τμήμα ΕΚΠΑ, Αθήνα 2014, δίχως Πρακτικά)
Tο κείμενο αυτό δεν κομίζει νέες γνώσεις, αλλά επιχειρεί να υπενθυμίσει και να αναδείξει τόσο τη σημασία της λογοτεχνικής μετάφρασης όσο και τον ρόλο αλλά και το προφίλ του μεταφραστή στην ελληνική κοινωνία από τα τέλη του 18ου αι. ως σήμερα. Δεν πρόκειται παρά για μία σκιαγράφηση, καθώς το εγχείρημα έχει τεράστιο εύρος. Θα  επικεντρωθώ  στη βιωμένη μου εμπειρία στον χώρο και τη διαδρομή μου σ' αυτόν ως προσωπική μαρτυρία.
Στον 8ο τόμο του περιοδικού ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ, ένα κείμενο του Valéry Larbaud για τη μετάφραση κι ένας φόρος τιμής στη συνεργάτιδά μας μεταφράστρια Κατερίνα Κολλέτ, που μεταφράζει ποιήματα του Γιώργου Βέλτσου στα γαλλικά.
Μετάφραση του νεανικού κειμένου του Αλμπέρ Κοέν, που πρωτοδημοσιεύτηκε το 1923 στη Nouvelle Revue Française των εκδ. Gallimard. Εργοβιογραφικό του ελληνοεβραϊκής καταγωγής γαλλόφωνου συγγραφέα από την Κέρκυρα.
Συζήτηση στο Βιβλιοπωλείο Lekikopoleio με τον Νίκο Κουρμουλή, τον Νίκο Δαββέτα και την Κατερίνα Οικονομάκου (Νοέμβριος του 2018)
Η ομιλία, σε εκδήλωση της Ομοσπονδιακής Πρεσβείας της Γερμανίας, αφορά το έργο και τη ζωή του γαλλόφωνου συγγραφέα Αλμπέρ Κοέν, με καταγωγή από την Κέρκυρα.
Βιβλιοκριτική του βιβλίου του Γιώργου Λιόλιου, "Σιδηρόδρομος σφυρίζων εις την πεδιάδα. Η σιδηροδρομική ιστορία της Βέροιας" (από την εφημ. ΤΑ ΝΕΑ, Βιβλιοδρόμιο, 25-26 Ιουνίου 2022)
Research Interests:
Για την ανταπόκριση του Βασίλι Γκρόσσμαν από το ερειπωμένο στρατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα. Ενα συγκλονιστικό κείμενο του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα που βρίσκεται αντιμέτωπος με τα ίχνη της εξόντωσης των Εβραίων από τους ναζί.
Η λήξη του πολέμου στις 8 Μαίου 1945 σήμανε και το τέλος του στρατοπεδικού κόσμου των ναζί, αυτής της επίγειας "κόλασης".  Για πιο ευανάγνωστη μορφή βλ. tovima on line.
Το συγκλονιστικό κείμενο του Βασίλι Γκρόσσμαν για το στρατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα. Ο Γκρόσσμαν ανακαλύπτει την φρικαλεότητα της τελικής λύσης όταν το τμήμα του σοβιετικού στρατού που ακολουθεί φτάνει στην Τρεμπλίνκα. Του ανατίθεται... more
Το συγκλονιστικό κείμενο του Βασίλι Γκρόσσμαν για το στρατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα. Ο Γκρόσσμαν ανακαλύπτει την φρικαλεότητα της τελικής λύσης όταν το τμήμα του σοβιετικού στρατού που ακολουθεί φτάνει στην Τρεμπλίνκα. Του ανατίθεται η επίσημη αναφορά κι εκείνος γράφει ένα από τα πρώτα -ίσως και το πρώτο- κείμενο για τα στρατόπεδα εξόντωσης των Εβραίων από τους ναζί.
Το 1975 ο Πριμο Λέβι γράφει ένα κείμενο που περικλείει όλο το νόημα της Διεθνούς Ημέρας Μνήμης Θυμάτων Ολοκαυτώματος. Το δημοσιεύει στις 9 Φεβρουαρίου στην εφημ. LA STAMPA, είναι λοιπόν γραμμένο για την 30ή επέτειο από την απελευθέρωση... more
Το 1975 ο Πριμο Λέβι γράφει ένα κείμενο που περικλείει όλο το νόημα της Διεθνούς Ημέρας Μνήμης Θυμάτων Ολοκαυτώματος. Το δημοσιεύει στις 9 Φεβρουαρίου στην εφημ. LA STAMPA, είναι λοιπόν γραμμένο για την 30ή επέτειο από την απελευθέρωση του Άουσβιτς Μπιρκενάου, Με ενδιέφερε πολύ αυτό το κείμενο του, που περικλείει και αναδεικνύει, με τον μοναδικό τρόπο του Λέβι, όλα τα συναφή σημαντικά ζητήματα, και που είναι γραμμένο 25 χρόνια πριν την καθιέρωση της Ημέρας Μνήμης.
Η ανακάλυψη της ιστορίας της Ερμούπολης της Σύρου μέσα από την ερευνητική εμπειρία της ταξινόμησης του Δημοτικού Αρχείου της και της καταγραφής της σπουδαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης της (δεκαετία ΄80, ομάδα της Εταιρείας Μελέτης Νέου... more
Η ανακάλυψη της ιστορίας της Ερμούπολης της Σύρου μέσα από την ερευνητική εμπειρία της ταξινόμησης του Δημοτικού Αρχείου της και της καταγραφής της σπουδαίας  Δημοτικής Βιβλιοθήκης της (δεκαετία ΄80, ομάδα της Εταιρείας Μελέτης Νέου Ελληνισμού Μνήμων). Βλ. και έκδοση καταλόγου, Δημοτική Βιβλιοθήκη Ερμουπόλεως, Κατάλογος, επιμ. Χρήστος Λούκος, καταγραφή Οντέτ Βαρών-Βασάρ-Μαρίζα Δαλεζίου, Ερμούπολη 2003.
Απο την εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, 14-15 Ιουλίου 2023
Research Interests:
Ήταν αρμενικής καταγωγής, νέοι, κομμουνιστές, αντιστασιακοί, «απάτριδες», και πολύ ερωτευμένοι ο Μισάκ και η Μελινέ Μανουσιάν. Με απόφαση του Προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν, τα λείψανά τους εισήλθαν στο Πάνθεον, στις 21 Φεβρουαρίου 2024, στην... more
Ήταν αρμενικής καταγωγής, νέοι, κομμουνιστές, αντιστασιακοί, «απάτριδες», και πολύ ερωτευμένοι ο Μισάκ και η Μελινέ Μανουσιάν. Με απόφαση του Προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν, τα λείψανά τους εισήλθαν στο Πάνθεον, στις 21 Φεβρουαρίου 2024, στην επέτειο των ογδόντα χρόνων. Ο Μανουσιάν εκτελέστηκε με 23 συντρόφους του το 1944 από τους ναζί για την αντιστασιακή του δρράση. Η ομάδα αυτή, ως ομάδα Μανουσιάν, που αποτελείτο από πολλούς Εβραίους απάτριδες και άλλους αγωνιστές (Ισπανούς, Ιταλούς κλπ) , έγινε μύθος της γαλλικής κομμουνιστικής Αντίστασης και η ιστορία της πέρασε στο ποίημα του Αραγκόν  l'Affiche rouge, που μελοποιήθηκε το 1955 από τον Λεό Φερρέ.