Tarım

Türkiye Cumhuriyeti Devleti‘nin ekonomisinin temelini oluşturan yapı
taşlarından biri de tarımsal faaliyetlerdir. 1923 yılından itibaren yürütülen
çeşitli politikalar çerçevesinde tarımsal faaliyetleri artırma çalışmalarına
başlanılmıştır. İnsan hayatındaki besin zinciri açısından taşıdığı önemden dolayı; buğday, birçok ülkede olduğu gibi Türkiye‘de de stratejik bir ürün olarak görülmüştür. Beslenmedeki öneminin yanı sıra buğday bitkisinin sapları hem sanayide hem de hayvan beslenmesinde kullanıldığından dolayı kullanım alanı oldukça geniştir. Buğday üretiminde herhangi bir nedenle azalma olduğunda doğrudan tüketicileri etkilemektedir. Bu durumu göz önüne alan Türkiye, buğday üretimi açısından yeterli olmak ve stoklarında yeterince buğday bulundurmak zorunda kalmıştır. Bu yüzden tarımsal üretimin artırılması çalışmalarında buğday üretimi ilk sırada yer almıştır. Türkiye‘deki üretimi yapılan tahıl ürünleri içerisinde ekim alanı ve üretim miktarı bakımından buğday ilk sırada yer almaktadır. Fakat yapılan çalışmalara karşın, 1923-1928 yılları arasında olumsuz iklim koşullarından dolayı üretimde istenilen istikrar sağlanamamıştır. 1929 yılı itibariyle iklim koşullarının düzelmesiyle birlikte üretimde büyük beklenti içine girilmiştir. Devlet, üretimdeki verim artırımını daha çok Anadolu‘daki şehirlerde sağlamak istemiştir. Bu dönemde Anadolu‘da bulunan bazı şehirlerin kontrolü 1928 yılında kurulan Birinci Umumi Müfettişlik bünyesine verilmiştir. Müfettişlik, bu şehirlerin sosyo-ekonomik durumları iyileştirme ve geliştirme vizyonunu da üstlenmiştir. Ekonomik durumun
iyileştirilmesine dair çalışmalarda, tarımsal faaliyetleri artırmaya öncelik
verilmiştir. Tarımsal faaliyetleri artırma konusunda da buğday üretimi ilk
sırda yer almıştır. Bu çalışmada, 1929 yılındaki Birinci Umumi Müfettişlik
zirai durum raporları temel alınarak, Birinci Umumi Müfettişlik
mıntıkasındaki buğday üretimi ve planlanan üretim istikrarında ne kadar
başarı sağlandığı ya da sağlanamadığı incelemeye tabi tutulmuştur.

Haşhaş bitkisi ve ondan elde edilen afyon, dünyanın en eski tıbbî ve sanayi ürünlerinden biri olarak kabul edilir. Haşhaşın kullanım alanının zaman içerisinde artması ve afyonun bağımlılık yapıcı özelliğinin keşfedilmesiyle birlikte, 16. yüzyıl itibarıyla, haşhaş ve afyonun ziraat ve ticareti önem kazanmıştır.

Afyon ticari bir meta olarak ön plana çıktığı 16. yüzyıldan sonra, uluslararası ilişkilerin de yönünü tayin edebilmiş ve başta İngiltere olmak üzere Avrupa’nın birçok ülkesi Uzakdoğu ülkeleriyle afyon kaynaklı sorunlar yaşamıştır. Yüksek kaliteli afyonuyla tanınan Osmanlı İmparatorluğu da Uzakdoğu ülkeleri kadar olmasa da Avrupa ülkelerinin ilgi alanına girmiştir. Böylece afyonun ticari serüvenine Anadolu toprakları da dahil edilmiştir. İmparatorluk döneminin en önemli ihraç maddelerinde biri olan afyon, özellikle İzmir ve İstanbul gibi liman kentlerinden Avrupalı tüccarlar tarafından satın alınmıştır.

Yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti için de afyon, ticarette aranılan ürünlerden biri olmaya devam etmiştir. Cumhuriyet hükümetlerinin onayıyla, hazine gelirlerini arttırmak ve 1929 ekonomik bunalımının olumsuz etkilerinden kurtulmak amacıyla uyuşturucu imal eden fabrikalar kurulmuş ve böylece yeni bir gelir kalemi yaratılmıştır. Fakat bu fabrikaların “yasadışı” olarak kabul edilen faaliyetlerinden dolayı kapatılması ciddi bir mali kayba yol açınca, olumsuz durumu telafi etmek adına afyon üzerine devlet tekeli konmuştur. Uyuşturucu Maddeler İnhisarı olarak adlandırılan tekel hem ekonomik kazancı düzenlemek hem de Avrupa ilaç sanayinin kurmuş olduğu kartelin olumsuz etkilerini gidermek açısından önemli bir adım olarak görülmüştür.

Cumhuriyet dönemi hükümetleri 1930’lu yıllara kadar, afyon kullanımını denetlemek ve kısıtlamak amacıyla toplanan konferanslara katılmama yönündeki Osmanlı döneminde benimsenen politikaya sadık kaldı. Fakat uluslararası camiada afyon, 20. yüzyılın başından itibaren bağımlılık yapıcı özelliğinden dolayı yasaklı maddelerden biri olarak tanımlanmaktaydı ve tüketimi konusunda dünya genelini kapsayan sınırlamalar getirmek için çalışılmaktaydı. 1909 Şanghay Konferansı’yla başlayan 1912, 1913, 1914 Lahey ve 1925 Cenevre’yle devam eden konferansların toplanma amacı da buydu. Gerek Osmanlı ve gerek cumhuriyet yönetimleri davet edildikleri halde bu konferanslara katılmadılar ve konferansların getirdiği yükümlülüklerin altına girmediler. Fakat Cumhuriyet yönetimi Lozan Antlaşması içinde yer alan, afyon konferansı antlaşma metinlerinden dolayı, 1930 yılındaki Londra Konferansı’na katılmak zorunda kalmıştır. Uluslararası camiayla ortak hareket etme zorunluluğu doğrultusunda 1933 yılında yapılan antlaşmaları onaylayan cumhuriyet yönetimi daha sonra düzenlenen 1936 Cenevre Konferansı’na da delege göndermiştir.


__________________________________________________________________________________________________________________

The plant poppy and the opium obtained from it, is accepted as one of the oldest medical and industrial products. By the 16th century, together with the increase in the usage area of poppy in time and the realization of the addictive feature of opium; cultivation and the trade of poppy and opium gained importance.

When opium appeared as an important commercial product after the 16th century, it became crucial in directing the international affairs and most of the European countries; England in particular, had opium-based-problems with the Far East countries.  Ottoman Empire known for having high quality opium also generated the interests of European countries. In this way, Anatolian territory was also included in the trade adventure of opium. Opium which was one of the most important export articles of the Empire was bought by the European merchants from the seaports, from Izmir and Istanbul more particularly.

For the newly-established Republic of Turkey, opium proceeded to be a significant commodity. By the approval of the governments of the Republic, drug manufacturing factories were built in order to enhance the public revenues and to get rid of the negative effects of the 1929 economic depression. Thereby a new income item was created for the new state. However, the closure of these factories due to their activities which were regarded as “illegal” caused a serious financial loss and for this reason, the state monopoly was enforced on opium in order to compensate this financial loss. The monopoly, which was called as Narcotic Drugs Restraint, was seen as an important step both for arranging the economic income and removing the negative impact of the cartel that was founded by European medicine industry on Turkey’s international opium trade.

Until the 1930s, the governments of Republic era held to the Ottoman policy of not attending the conferences gathered for controlling and limiting the use of opium unchanged. However, opium was defined as one of the forbidden substances since the beginning of the 20th century in the international community due to its addictive nature and a process had begun of introducing worldwide restrictions on the consumption of it. A series of conferences held for this purpose the first one of which was 1909 Shanghai Conference and followed by the ones conducted 1912, 1913 and 1914 in Hague and in 1925 in Geneva. Although they were invited, neither the Ottoman governments nor the governments of Republic attended these conferences and both refused to enter into the obligations that was imposed upon them. However, the Government of Republic had to attend the London Conference in 1930 because of the opium conference contracts included in the Treaty of Lausanne. In accordance with the obligations for acting coordinative with the international community, Government of Republic, who assigned the treaties in 1933, sent also delegate to the 1936 Geneva Conference.

Tarsus-Silifke arasındaki 120 km uzunluğundaki kıyı şeridinde son 35 yılda ciddi değişimler meydana gelmiştir. Bu değişimler 3 temel dinamik üzerinden şekillenmiştir. Bunların ilki hızlı kentsel gelişim ikincisi değişen tarımsal ürün deseni üçüncüsü ise turizm faaliyetleridir. Çalışma alanı olarak belirlenen Tarsus-Silifke arasının doğusunda yer alan Mersin ve Tarsus’ta kentsel gelişim ön plana çıkarken, çalışma alanın batı kesiminde yer alan Erdemli ve Silifke kıyılarına doğru tarımsal faaliyetler ön plana çıkmaktadır. Mezitli ile Erdemli arasındaki yaklaşık 30 km’lik kuşak ise turizm faaliyetleri ile dikkati çekmektedir. Çalışma alanında 3
temel dinamik üzerinden son 35 yılda yaşanan hızlı değişmeler beraberinde çevresel problemleri ortaya çıkarmıştır. Mersin kentinin son 35 yılda yaklaşık 20 katı oranında büyümesi beraberinde kumul alanların, doğal vejetasyonun yok olmasına ve su kirliliğine sebep olurken,
Silifke İlçesi’nin güneyinde kalan alanda ise tarımsal gübre/pestisit kullanımına bağlı olarak Paradeniz ve Akgöl lagünlerinde bir ötrofikason ve su kirliliği problemi ön plana çıkmaktadır.

Türkiye gibi kısa mesafelerde mekânsal açıdan farklılık gösteren ülkelerde hatalı ve plansız arazi kullanım uygulamaları önemli ekonomik kayıplara sebep olmaktadır. Bu bağlamda arazi kullanımının iyi planlanması gerekmektedir. Bu çalışmada, Türkiye’nin
önemli turizm destinasyonlarından birisi olan ve arazi örtüsü kısa sürelerde hızlı değişimler gösteren Manavgat’ın arazi örtüsü değişimleri analiz edilmiştir. Bu bağlamda çalışmamızda
CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri) ve uzaktan algılama metodolojileri kullanılarak Manavgat’a ait arazi örtüsü haritaları üretilmiştir. Araştırmamızda Manavgat Şehrinin alansal gelişimini ve
bu gelişimin yönünü belirlemek amacıyla 1984-2018 yıllarına ait Landsat uydu görüntüleri kullanılmıştır. Böylece şehrin alansal gelişimi ile yakın çevresinin tarımsal arazi kullanımında meydana gelen değişimler tespit edilerek, Manavgat’ta şehirleşme ile tarım arasındaki ilişki
incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar, Manavgat Şehrinin alansal gelişiminin ekonomik ve tarımsal açıdan verimli I. ve II. sınıf arazi kullanım kabiliyetine sahip arazilere doğru değil
daha çok kumul alanlara yönelik gerçekleştiğini göstermektedir. Bu bağlamda, Manavgat şehri gerek ekonomik gerekse de tarımsal açılardan olumlu bir kentsel büyüme örneği
göstermektedir.

It is possible to find plenty of archaeological evidence that proves information
on agricultural production, carried out in the areas that were made effective for
agriculture in the Olba territory during the Ancient Period. Present data proves
that especially olive and grape cultivation became prominent in the area where
agricultural production were carried out. Besides the factors that indicate olive
and grape cultivation, there are also threshing floors-which have not been studied
very well until today- that prove the existence of cereal production in the area.
Threshing floors can be seen in settlements of various sizes and in farms located at
certain spots of the agricultural areas in the territory. By selecting certain examples
the context of this study researches the construction features and the importance
of threshing floors within the agricultural production in the Olba territory; datings
are also suggested for threshing floors with support of some archaeological data.
Specifically, two samples are important in providing valuable data for dating. These
samples point out to the thresing floors starting to appear in the Hellenistic Period.

Bu kitabı Türkiye'nin gerileyen tarım ve hayvancılık

sektörünü dikkate alarak yazdım. Amacım, tarım kesiminin

bir ekonomide yeri doldurulamayan bir kimliğe sahip olduğunu

vurgulamaktır! İkincisi ise Türkiye'de bir türlü

sermaye darboğazı aşılamamaktadır. Bunun çözümünü

yani denizlerle çevrili olan Türkiye'de kıyı yatırımcılarına

davet çıkarmak olacaktır. Kıyı bankacılığı yaklaşımı da bu

modele işlerlik kazandıran bir faktör olmaktadır.

Umudum, kitapta işlenen konuların, inisiyatif sahibi

kimseleri harekete geçirmesidir. Bu temennimdeki dayanağım

ise İmam Şafi’nin "Bir delil ile 40 alimi yendim, 40

delil ile bir cahili yenemedim” sözüdür.

Geleceğini parlak bulduğum Türkiye'yi daha yüksek

refah seviyelerinde görmek beklentisi içinde kalarak saygılar

sunuyorum.

20. yüzyılın son çeyreğinde popülerleşen ve 21. yüzyılda da uygulama alanını ve felsefi tabanını genişleterek yaygınlaşan; kentsel tarım (urban agriculture) ve kentsel çiftçilik (urban farming) diğer bir ifade ile kent bahçeciliği ya da kent tarımı en genel tanımı ile kent ortamında yapılan tarımsal faaliyetler ve gıda üretimidir. Kentsel tarımı geleneksel ve diğer tarım türlerinden ayıran unsular ise aktörlerin özellikleri, yapıldığı alanlar, ekonomik faaliyet türleri, gıda ve gıda dışı ürün kategorileri, üretim sistemi tipleri, ürünün hedefi ve ürün miktarıdır (Tezer ve Solduk, 2012: 37; Ekşi ve Bradley, 2014).
Kent içinde ve yakın çevresinde, bahçe ve tarım uygulamaları yapılan yerler;  insanların küçük alanlarda, fazla emek harcamadan, ucuz ve güvenli gıda yetiştirebileceği, kentsel alanlarda oluşturulan ekolojik üretim alanlarıdır.

Çiftçilerin etkili olarak örgütlenmesi, tarım sektörünün kalkındırılmasında çok önemli bir araçtır. Türkiye'de çiftçi örgütleri sayısal olarak önemli bir gelişme göstermesine rağmen, üyelerine hizmet sunma açısından yeterince etkili olamamaktadırlar. Çiftçi örgütlerinin üyelerine etkin olarak hizmet sağlayamamalarında mevzuattan kaynaklanan sorunların etkisi bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'deki çiftçi örgütlerinin tabi oldukları mevzuatın güncel gelişmeler kapsamında bir değerlendirmesini yaparak genel olarak mevzuatta yapılması gereken değişikliklerin ortaya konulmasıdır. Çalışmanın ana materyalini, çiftçi örgütlerine yönelik yasal mevzuat oluşturmaktadır. Çalışmada Türkiye'deki çiftçilerin örgütlenmesine yönelik mevzuatın çok sayıda olduğu, farklı yapılarının öngörülmesine rağmen sivil ve demokratik bir örgütlenme yaklaşımının esas alınmadığı, farklı örgütlere aynı amaçların yüklendiği, denetimleri açısından farklı kamu kurumlarına yetki verildiği ile çiftçilerin ihtiyaçlarını yeterince karşılayamadıkları ortaya konulmuştur. Tarım işletmeleri, çok farklılık gösteren ihtiyaçlarını çok sayıda örgüte üye olarak karşılamak zorunda kalmaktadır. Daha etkin bir yapıda çiftçi örgütlenmesi gerçekleştirilebilmesi için; mevzuat ve örgüt yapısında sadeleştirmeye ihtiyaç duyulmaktadır. Bunun için de çiftçilerin her türlü ihtiyaçlarını mümkün olduğunca tek bir örgütten karşılayabileceği bir yapının tartışılması ve oluşturulması gerekli görülmektedir. Bununla birlikle, kamunun her türlü hizmetlerinin de çiftçi örgütlerine tek bir kamu kurumu tarafından sağlanması gerekli görülmektedir.

Dünyanın en önemli sorunlarının başında gelen küresel ısınma, bütün dünyayı dolayısıyla Türkiye'yi de etkilemektedir. Küresel ısınma sonucunda iklimlerde değişimler meydana gelmektedir. Çalışma alanı olan Uşak'ta da bu değişimler kendini belli eder. Uşak'ta kışı soğuk, yazı kurak, yarı-kurak Akdeniz İklimi özelliği görülür. Yaz mevsiminde sıcaklık maksimumu ve yağış minimumu yaşanır. 80 yıllık iklim verileri Uşak'ta yağış sapmaları olduğunu ve sıcaklığın arttığını ortaya koyar. İklim değişikliğinin bir yansıması olarak, özellikle zirai bitkilerin, çimlenme ve büyüme devresinde, bitkilerin ihtiyaç duyduğu yağış miktarında değişmeler olmaktadır. Uşak'ta en fazla arpa, buğday, şekerpancarı, haşhaş, nohut, domates, karpuz ve çeşitli meyve sebze tarımı yapılmakta ve genelde Türkiye ortalamasının %10-20 üzerinde verim elde edilmektedir. 2000-2008 yıllarında Buğday (Tiriticum durum L.), Arpa (Hordeum vulgare L.), Yulaf (Avena sativa L.), Mısır (Zea mays L.), Tütün (Nicotiana tabacum L.), Haşhaş (Papaver somniferum L.), Nohut (Cicer arietinum L.), veriminde düşüş görülmüştür. Bitkilerin fizyolojileri ve morfolojilerine bakıldığında, çimlenme oranında düşüş, bitki boylarında azalma, bitki yapraklarında erken sararma, vejetasyon devresinde kısalma, bitkilerin tohum veriminde, dane büyüklüğü, sayısı ve ağırlığında azalma meydana gelmiş, iklim değişikliği il genelinde tarım ürünleri verimini etkilemiştir.

Dini, ekonomik ve sosyal sebeplerle yirminci yüzyılın ikinci yarısında faizsiz finansman araçları ortaya çıkmıştır. İslamiyet’in erken dönemindeki uygulamalar esas alınarak ve geleneksel finansman araçlarının İslami hükümlerle uyumlaştırılması ile oluşturulan faizsiz finansman araçları, geleneksel finansman araçlarıyla birlikte tasarrufların yatırımlara dönüşmesine yardımcı olurken dini hassasiyetleri sebebiyle finansal piyasalarda yer almayan yatırımcılar için iyi bir alternatiftir. Faizsiz finansman araçlarının etkin bir şekilde kullanılacağı alanlardan biri tarımsal üretimdir. Faizsiz finansman araçları, yapısı itibariyle tarımın finansmanı için uygun özelliklere sahiptir. Tarımsal üretimin finansmanı, tarımın kendine has yapısı ve sektörün içinde barındırdığı riskler sebebiyle üzerinde önemle durulması gereken bir konudur. Sektörün her kesimine ulaşabilmek ve tarımsal üretimin karakterine uygun hareket edebilmek adına faizsiz finansman araçlarının tarımın finansmanında kullanılm...

Türkiye sınırları içerisinde ilk kez 2009-2010 yıllarında görülen bir tarım zararlısıdır
Ricania Simulans. Çalışma Vampir Kelebek olarak anılan bu güvenin Doğu Karadeniz’deki
gündelik hayata, geleneksel tarıma etkileri ve doğayı nasıl dönüştürdüklerine odaklanmaktadır. Bu doğrultuda yörede yaşayan ve tarım ile uğraşan insanlarla görüşmeler yapılmıştır. Çalışma doğada bozulan bir dengenin nasıl farklı yorumları olabileceğini ve birbirinden farklı felaketler dizisi olarak algılanabileceğini göstermektedir.

Tarım, tüm ekonomilerde var olan ve vazgeçilmesi mümkün olmayan bir sektördür. İnsanların hayatını
devam ettirebilmeleri için ihtiyacı olan besin kaynağı, tarımsal üretim sayesinde karşılanmaktadır. Bunun yanı
sıra tarımsal faaliyetler pek çok sektöre hammadde tedariki sağlamaktadır. Dünyada her geçen gün nüfusun
artmasıyla birlikte önemi bir kez daha ortaya çıkmaktadır. Kısıtlı olan kaynaklarla daha verimli bir üretimin nasıl
yapılması gerektiğine dair pek çok teknolojik yenilik ve bu alanı destekleyici politikalar geliştirilmiştir. Tarım
sektörünün doğa koşullarına bağımlı olması sebebiyle hedeflenen üretimle gerçekleşen üretim arasında
dalgalanmalar şiddetli olabilmektedir. Bu sektörde üretimi sürdürülebilmek için kamu kesimi tarafından
üreticiler doğrudan veya dolaylı kanallarla desteklenmektedir. Üretimde verimliliği arttırmak ve sürekliliği
sağlamak için farklı destek politikaları geliştirilmiştir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki tarımsal teşvik
sisteminin sorunlarının neler olduğunu ve ne tür çözümler sunulabileceğini ortaya koymaktır. Çalışmada, 394
kişiye uygulanan anket yoluyla elde edilen veriler, tanımlayıcı istatistikler ve Fisher Ki-Kare yöntemi kullanılarak
analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre katılımcıların %85’i tarımsal desteklemelerin üretilen mamulün
üretim maliyetleri dikkate alınmadan hesaplandığını, destekleme ödemelerinin finansmana ihtiyaç duyulan
zamanda ödenmediğini, desteklemelere ilişkin açıklama veya miktarların çiftçi ürünü ektikten sonra
belirlendiğini ifade etmektedir. Fisher Ki-Kare testine göre de; desteklemeler finansmana ihtiyaç duyulan
zamanda ödenmediği için kredi kullanmak zorunda kalanlar ile tarım harici başka gelir getirici faaliyeti
olmayanlar arasında 0,05 hata düzeyinde anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

In  this  study,  the  temperate  climate  fruit  species nursery  enterprises  have  been  analyzed from  a  technical  point  of  view.  The  data  were  obtained  from  50  temperate  fruit  species  nursery enterprises by survey method in Isparta during 2012 production period. The main nursery method uses the  classical  production  methods  which  adversely  affect  the  development  and  competitiveness  of
production in Turkey nurseries. The data obtained from this study shows that fruit nursery enterprisesin the region use modern production techniques. Another major problem is finding seedlings breeding material. The seed materials were not produced by the nursery enterprises and are provided through imports. This situation makes the nursery sector outward-bound.

The Khazars, who played an active role politically, militarily and economically in the area stretching from the Aral to the Dnieper (Ozu) in the VII-X centuries, dominated a multi-ethnos arena. Peoples with different production styles lived in interaction under the Khaganate. Nomadic Bulgars, one of these peoples, started to adopt a settled lifestyle by getting rid of their nomadic traditions in the process. So much so that the traces of agriculture, which played the most important role in the transition to the settled life style, were recorded in the archaeological researches in the areas where the Proto Bulgars lived. In addition, their ability to build houses, which were shaped by the settled life style, their craft activities or the agricultural products they grew were also confirmed by the written sources of the period. In addition to the physical elements, human elements were also effective behind the Bulgars transition from nomadic to settled, from animal husbandry to farming. However, whatever the reason may be, this agricultural-based change in the lifestyles of the Bulgars has had a positive effect on their historical destinies.
Özet
VII-X. yüzyıllarda Aral’dan Özü’ye (Dnyeper) uzanan sahada politik, askeri ve ekonomik olarak aktif rol üstlenen Hazarlar, çok etnoslu bir arenaya hükmetmiştir. Farklı üretim biçimlerine sahip halklar, Kağanlık çatısı altında bir arada etkileşim halinde yaşamıştır. Bu halklardan biri olan konar göçer Bulgarlar, süreç içerisinde göçebe geleneklerinden sıyrılarak yerleşik yaşam tarzını benimsemeye başlamıştır. Yerleşik yaşam tarzına geçişte en mühim rolü ihtiva eden tarımın izleri, arkeolojik araştırmalar nezdinde Ön Bulgarların meskun olduğu sahalarda kaydedilmiştir. Bunun yanı sıra yerleşik yaşam tarzıyla birlikte şekillenen mesken inşa etme becerileri, zanaat faaliyetleri ya da yetiştirdikleri tarım ürünleri hakkında dönemin yazılı kaynakları da haberler aktarmıştır. Bulgarların konar göçerlikten yerleşikliğe, hayvancılıktan çiftçiliğe geçmesinin ardında fiziksel unsurlarının yanı sıra beşeri unsurlar da etkili olmuştur.  Fakat sebebi her ne olursa olsun Bulgarların yaşam tarzlarında tarım temelli gerçekleşen bu değişim, onların tarihi kaderlerinde olumlu bir etkiye sebebiyet vermiştir.

Günümüzün en yıkıcı ve en az farkında olunan afetlerinden birisi de kuraklıktır. Türkiye’de son dönemlerde, kuraklık koşullarında artış olduğu dikkati çekmektedir. Türkiye’de kuraklık ve çölleşme gibi tehlikelerden en fazla etkilenen bölgelerden birisi de Güneydoğu Anadolu’dur (GDA). Bu çalışmada GDA bölgesinde kuraklık, çölleşme ve tarım arasındaki ilişkiler incelenmiştir. GDA Bölgesi’nin son 38 yıllık sürecine ait mevsimlik Standartlaştırılmış Yağış İndeksi (SPI) analizi yapılmıştır. Günümüzde farklı türlerde kullanılan kuraklık analizi yöntemleri bulunur. Türkiye’de son yıllarda, kuraklık bakımından farklılaşma olduğu dikkati çekmektedir. Bunun sebeplerinden birisi olarak, Türkiye’yi de etkisi altına alan Kuzey Atlantik Salınımındaki (NAO) varyasyonların olduğu görülmektedir. Araştırmada kuraklığın zamansal eğilimini tespit etmek amacıyla Mann-Kendall testi uygulanmıştır. Bu parametrik olmayan Mann-Kendall testi zaman serilerinin eğilimlerinin belirlenmesinde yaygın olarak tercih edilen testlerden birisidir. Çalışma alanında Kış mevsiminde kuraklık eğilimi ve frekansı artmaktadır. En fazla yağışını kış mevsiminde alan GDA bölgesi için bu durum ciddi bir risktir. Aynı zamanda çalışma alanında ortalama her 3 yılda 1 ciddi kuraklık yaşanmaktadır. Örnek vermek gerekirse, 2006-2007 yağış noksanlığında buğday verimi % 14 civarında, arpa verimi ise % 24 oranında rekolte kaybı yaşamıştır. Bu sonuç kuraklığın tarımsal ürün verimi ve gıda arzı bağlamında bölgede hangi oranda risk oluşturduğunun göstergesidir. Bu bağlamda GDA bölgesinde ve Türkiye’nin genelinde kuraklık ve tarımsal ürün verimi arasındaki ilişkiselliği tespit ve analiz edip gerekli önlemleri alan merkezlerin kurulması elzemdir. Tüm bunlar beraberinde çölleşme ve tarımsal verim düşüklüğüne işaret etmektedir. Zira yapılan çalışmalar Türkiye’nin yaklaşık olarak yarısını çölleşme riski altında gösterirken, GDA bölgesinin % 80’lik kısmının çölleşme riski ile karşı karşıya olduğunu göstermektedir.