Seçimler Ve Seçim Sistemleri

Arka Kapak:
Mustafa Kemal Atatürk, 1937 yılının Ekim ayında Celal Bayar’a başbakanlık görevini verirken “Valileri ben seçerim, büyükelçileri ben atarım, komutanları ben belirlerim. Sen de diğer işleri yaparsın, hizmet götürürsün” sözleriyle yeni başbakanının sınırlarını çiziyordu.
Parlamenter sistemdeki cumhurbaşkanlığı; yetkisiz, sorumsuz ve hukuk normlarının çizdiği sınırlar çerçevesinde temsil özelliği öne çıkan sembolik bir makamdır. Türkiye’de ise cumhurbaşkanlığı makamının fonksiyonları, parlamenter sistemlerdeki bu tanımlamayla izah edilemez. Devlet geleneği ve kurumsal reflekslerin etkisiyle Türkiye’de cumhurbaşkanlığına öyle önem atfedilmektedir ki, “başkomutanlık”, “Atatürk’ün koltuğu” gibi birçok kavram bu önemi ortaya koymak için kullanılmaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti’nde bugüne kadar 20 kez cumhurbaşkanı seçimi yapıldı. Bunların 18’inde seçim parlamento tarafından gerçekleştirilirken, birinde anayasaya konulan bir madde cumhurbaşkanını belirledi, birinde de cumhurbaşkanı halk tarafından doğrudan seçildi. Ancak Türkiye’de cumhurbaşkanlığı müessesesine atfedilen önem, cumhurbaşkanlarının hangi yöntemle seçildiklerinden ziyade bu seçime etki eden faktörlerin niteliği ve bunlar üzerinden yapılan tartışmaları ön plana çıkarmaktadır. Çünkü günümüze kadar cumhurbaşkanı seçimlerine başta silahlı kuvvetler olmak üzere basın, yargı, bürokrasi, sermaye gibi diğer birçok dış etmen doğrudan etki etmiştir.
Elinizdeki eser, cumhurbaşkanı seçimlerini etkileyen faktörleri ele almıştır. Kitap bu yönüyle siyasi tarihimizin bir panoramasını da gözler önüne sermektedir.

Demokratik rejimlerde siyasi iktidarı elde etmenin yolu, serbestçe seçimlerden geçmektedir. Seçim, meşru siyasi otoritenin temel kıstası ve siyasi temsili gerçekleştirmenin en geçeli yöntemi olarak kabul görmüştür. Seçim sistemleri parlamentodaki sandalyeleri, aldıkları oy miktarlarına göre siyasi partiler arasında dağıtmaktır. Temsilde adalet ve yönetimde istikrar ilkelerini gerçekleştirmeyi amaçlar. Seçim sisteminin ülkeyi istikrar içinde yönetecek bir hükümeti ortaya çıkarmasına yönetimde istikrar, ülkedeki farklı siyasi akım ve fikirlerin adil bir şekilde parlamentoya yansımasına ise temsilde adalet denir. Mutlak olarak temsil adaletini sağlayan sistem, oy oranları ile sandalye oranlarını her parti için eşitleyen sistemdir. Bir seçim sisteminin uygun ya da iyi olup olmadığı, baştan tanımlanan amaçları gerçekleştirip gerçekleştirmemesiyle ilgilidir. Yani, demokrasi için ideal bir seçim sisteminden söz edilemez. Seçim sistemleri dinamik bir karaktere sahiptir. Çoğunluğun temsiline yönelik geleneksel 'çoğunluk sistemleri' ve toplumdaki siyasi eğilimlerin parlamentoya oranlı şekilde yansıtılmasını amaçlayan 'nisbi temsil sistemleri' olarak iki başlıkta incelenmektedir. 'Karma sistemler' de mevcuttur. Çoğunluk Sistemleri Bir seçim çevresinden bir milletvekili seçiliyorsa 'tek adlı' ya da 'dar bölge' çoğunluk sistemi, bir seçim çevresinden birden çok milletvekili seçildiği durumda ise 'çok adlı' ya da 'geniş bölge' çoğunluk sistemi denir. Geniş bölgeli çoğunluk sisteminde seçmenlere bir liste sunulduğunda, bu sisteme 'liste usulü çoğunluk sistemi' denir. Seçim tek aşamada tamamlanıyor ve basit çoğunlukla kazanılıyorsa 'tek turlu' çoğunluk sistemi, nitelikli bir çoğunluk aranır ve birinci turda çoğunluk sağlanamazsa seçimin sonucu ikinci turda belli olursa 'iki turlu' çoğunluk sistemi denir. Dar Bölge (Tek Adlı) Tek Turlu Seçim Sistemi Ortaya çıkış yeri İngiltere'dir. Parlamento kaç milletvekilinden oluşuyorsa ülke o kadar seçim çevresine bölünmüştür. Her seçim çevresinden bir milletvekili çıkar. Seçim çevrelerindeki seçmen sayıları mümkün olduğunca birbirine yakındır. Seçim çevresi içinde en çok oyu alan seçimi kazanmaktadır. Basit çoğunluk sağlamak yeterlidir. Seçimler tek turda tamamlanmaktadır. Duverger'e göre dar bölge tek turlu çoğunluk sistemi iki kanatlı bir demokrasiye yol açar. Ona göre dar bölge çoğunluk sisteminin mekanik etkisi, en kuvvetli iki parti dışındaki diğer partilerin seçim çevresinde kaybetme eğilimi içersine girmesidir. Sistem iki partiden fazlasının yaşamasına izin vermemektedir.

In the Ottoman State, the Muslim public’s first acquaintance with
the election took place in 1840 through the Councils of Taxation,
which were formed in the sanjaks. The Ottoman public, which voted
in the general elections for the first time –required by the 1876
Constitution-, realized this right to elect and be elected in appropriate
with the regulations in the Elections of 1908. The two-stage election
system of the Ottoman period, in which only the male population
held right to elect and be elected, had been implemented in the
Turkish Republic for long years. In almost all elections during the
Republican Period, different method was implemented, initially the
age of right to be elected was declined to 18, and later on it was increased
to 22 –with female population’s recognition of right to elect
and to be elected. So as to allow different views in the general elections
leading up to the 1946 Elections, in which only one party participated,
different practices were implemented. In certain places,
not presenting the Republican People’s Party as candidate, forming
an independent group within the party, presenting also the minorities
as candidate, were some of these practices. By the 1946 Elections,
one-stage election system was put into practice, and for the first time
multi-party system begun, whereby in accordance with the election
regulations, open voting and secret census was implemented.
Voting by ballot, elections’ supervision by adjudication and carrying
on one-level election system, were part of the system that was implemented
by the 1950 Election. In this election, the political power
passed from the Republican People’s Party to the Democratic Party.
In this study, the elections in the Ottoman period and the election
system have been depicted and the elections –including the 1950
Elections- as well as the election system that were practiced in the
Turkish Republic, have been dwelled on.
Key Words: Election, Member of the Grand National Assembly,
Republican People’s Party, Democrat Party.

Osmanlı Devleti’nde Müslüman halkın seçimle ilk tanışması 1840
yılında sancaklarda kurulan Muhassıllık Meclisleri ile olmuştur.
1876 Anayasası gereği ilk defa genel seçimlere katılan Osmanlı toplumu
bu seçme ve seçilme hakkını kurallara uygun olarak 1908 seçimlerinde
yapmıştır. İki dereceli olarak yapılan ve sadece erkeklerin
seçme ve seçilme hakkına sahip olduğu Osmanlı dönemi seçim
sistemi Türkiye Cumhuriyeti’nde de uzun yıllar uygulanmıştır. Cumhuriyet
döneminde neredeyse her seçimde ayrı bir yöntem kullanılmış,
seçim yaşı önce 18’e indirilmiş, sonra kadınlara da seçme ve seçilme
hakkı tanınmasıyla 22’ye çıkartılmıştır. 1946 seçimlerine kadar
tek partinin katıldığı genel seçimlerde değişik seslere yer vermek
amacıyla farklı uygulamalara gidilmiştir. Belli yörelerde Cumhuriyet
Halk Partisi’nin aday göstermemesi, parti içinden müstakil grup
kurulması, azınlıkların da aday gösterilip seçilmesi bu tür uygulamalardan
bazılarıdır.
1946 seçimleri ile tek dereceli seçim sistemine geçilmiş, ilk defa
çok partili hayatın başladığı bu seçimlerde seçim kanunu gereği açık
oy gizli sayım yapılmıştır. Gizli oy açık sayım, seçimlerin yargı denetiminde
olması, tek dereceli seçime devam edilmesi 1950 seçimleriyle
uygulanan bir sistemdir. Bu seçimlerde Türkiye’de iktidar
CHP’den Demokrat Partiye geçmiştir. Bu çalışmada Osmanlı dönemi
seçimleri ve seçim sistemi hakkında bilgi verilmiş, 1950 seçimleri
de dahil olmak üzere Türkiye Cumhuriyeti’nde yapılan seçimler
ve seçim sistemleri üzerinde durulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Seçim, Meclis-i Mebusan, Milletvekili,
Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrat Parti.

Öz
Bu çalışmanın amacı Antalya ilinde yaşayan seçmenlerin, seçimlere katılım oranlarının analizini yapmak ve seçimlere katılım oranlarını, Türkiye genelindeki seçimlere katılım oranları ile karşılaştırmaktır. Bu analiz yapılırken 1950’den günümüze kadar olan süreçteki 18 genel seçim, 7 referandum ve 1 cumhurbaşkanlığı seçimi incelenmiştir. Türkiye’de yapılan son 18 genel seçimdeki seçimlere katılım oranları incelendiğinde, 10 genel seçimde Antalya’da yaşayan seçmenlerin, seçimlere katılım oranı Türkiye ortalamasının üzerindeyken; diğer 8 genel seçimdeki seçimlere katılım oranının Türkiye ortalamasının altında olduğu, Türkiye’de yapılan 7 halkoylamasındaki katılım oranları incelendiğinde 5 halkoylamasında Antalya’da yaşayan seçmenlerin halkoylamasına katılım oranın Türkiye ortalamasının üzerindeyken; diğer 2 halkoylamasına katılım oranının Türkiye ortalamasının altında olduğu. 2014 yılında yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminde ise Antalya’da yaşayan seçmenlerin seçimlere katılım oranının Türkiye ortalamasının altında olduğu görülmüştür. Elde edilen veriler ışığında, genel seçimlerde ve referandumlarda, hem Türkiye genelinde hem de Antalya ilinde, seçimlere katılım oranlarının sürekli bir artış veya sürekli bir azalış eğiliminde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. İncelenen toplam 26 seçim için Antalya ili ve Türkiye geneli karşılaştırması yapıldığında ise, 15 seçimde, Antalya ilindeki katılım oranının Türkiye genelinden daha yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak 1950’den sonra yapılan seçimlerde, Antalya ilindeki seçimlere katılım oranının Türkiye genelinden daha yüksek olduğunu söyleyebilmek mümkündür.

Bu yazı, 6 Ocak 2018'de Kuzey Kıbrıs'ta yapılan Milletvekilliği Erken Genel Seçimleri Sonrası Yenidüzen Gazetesinde 8-15 Ocak tarihleri arasında yayınlanan araştırma ve değerlendirme yazılarıyla yazarın sosyal medya vb. alanlardaki değerlendirmelerinin daha sonra kesinleşmiş sonuçlara göre tekrar revize edilmesinden sonra hazırlanmıştır.

Author of this article, published evaluation articles on General Elections held in North Cyprus on January 8th. Publications were in Turkish Cypriot daily newspaper Yeniduzen on January 8 to 15. This article is based on revised collection of these publications and author’s social media articles according to the final official results.

Türkiye’de demokrasi kararsız bir nehir gibi bazen kuruyarak, bazen yatağından şaşarak ağır aksak yoluna devam ediyor. Türkiye’de demokrasinin ve seçimlerin kökleri Osmanlı İmparatorluğu’nun modernleşme çabasına kadar uzanıyor. Birinci ve İkinci Meşrutiyet dönemleri Türk demokrasi tarihi kadar darbeler bakımından da bir müze niteliği taşıyor; bu dönemler olumlu, olumsuz nice olayları içinde barındırıyor. İktidar-muhalefet ilişkilerinin şekillenmesi ve seçimlere dair demokratik veya antidemokratik zihniyet ve tutumların pratiğe dökülmesi bakımından İttihat Terakki dönemi, Birinci Meclis ve bilahare tek parti dönemi çok derin izler bırakmıştır. İkinci Meşrutiyet’ten itibaren zaman zaman kesintiye uğramakla birlikte, tek parti döneminde dahi seçimlerin yapıldığı gözlemlenmektedir. Haliyle, seçimlerin yapılıyor olması demokrasinin zorunlu veya yeterli bir göstergesi olmuyor; Türk demokrasi tarihi bizlere bu gerçeği yalın şekilde gösteriyor.
Bu yazıda, 1946’dan günümüze Türkiye’de demokrasinin ve seçimlerin seyri ana hatlarıyla ele alınıyor; siyasi partilerin yapısına ve işleyişine yer verilerek iktidar-muhalefet ilişkilerinin niteliği ve seçimleri algılayış biçimleri değerlendiriliyor. Bu bakımdan, Türkiye’de seçimlerin tarihi takip ediliyor ve uygulanan farklı seçim sistemlerinin milletvekili dağılımı ve siyaset üzerindeki etkilerine yakından bakılıyor.
Demokrasi ve seçimlerin seyrine dair bu inceleme sırasında, demokrasiyi kötürüm bırakan faktörlerin, zihniyet ve uygulamaların açığa çıkarılmasına önem verilmekte; sonuç kısmında siyaset, demokrasi ve seçimlere dair sorunlar kısaca değerlendirilmektedir.

Cumhuriyet Halk Partisi’nin Türkiye Cumhuriyeti ile anı yılda kurulmuş ol-ması ve yaklaşık olarak 27 yıl iktidarda kalması Cumhuriyet tarihinin ilk yıllarında belirleyici bir rol oynamasında etkili olmuştur. Bu nedenle de Cumhuriyet tarihindeki gelişmelerle Cumhuriyet Halk Partisi’nin tarihi neredeyse bütünleşmiştir. Bunların bir sonucu olarak da Cumhuriyet tarihinin ilk yılları üzerine araştırma yapanlar mutlaka Cumhuriyet Halk Partisi’ne de değinmek durumunda kalmış ve kalmaktadırlar. Bunun da ötesinde Cumhuriyet Halk Partisi herkes için cazip ve ilgi çekici bir hale gelmiş, doğrudan Cumhuriyet Halk Partisi ile ilgili birçok akademik ve popüler çalışma da yapılmıştır.
Bu konuda yazılmış birçok makalenin yanı sıra oldukça kapsamlı bir şe-kilde hazırlanmış akademik incelemeler de vardır ve bunlar CHP konusunda oldukça geniş bir literatür oluşturmuşlardır. Türkiye’de uygulanan seçim sis-temleri, genel seçimler ve seçim sonuçlarıyla ilgili de özellikle son dönemde geniş bir literatür oluşmuştur. Söz konusu çalışmalarda, seçim sistemleriyle ilgili yasal, anayasal gelişmeler incelendiği gibi seçim sonuçlarına da ayrıntılı bilgilere ve analizlere yer verilmiştir. Hatta bunların bir kısmı bu araştırmanın konusu olan seçim propagandalarını da içermektedir. Bununla birlikte tespit edilebildiği kadarıyla Cumhuriyet Halk Partisi özelinde seçim propagandala-rını inceleyen çok az sayıda çalışma vardır. Bunlardan biri, İkinci Meşrutiyet ve tek parti döneminde yapılan seçimler sırasındaki propaganda faaliyetlerini inceleyen Nil Türker Tekin’in “Türkiye’de Seçim Propagandaları (1908-1946)” isimli yayınlanmamış doktora tezidir. Ağırlıklı olarak İncelediği dönemin gazetelerine dayalı yapılan bu çalışmada, 21 Temmuz 1946 genel seçimi dâhil olmak üzere Cumhuriyet Halk Partisi’nin seçim propagandaları ele alınmış ve değerlendirilmiştir. Bu alanda yapılan diğer bir çalışma da Engin Alçora’nın “Türkiye’de Siyasal Parti Propagandası (1946-1960) isimli doktora tezidir. Söz konusu incelemede, Cumhuriyet Halk Partisi’nin yanı sıra dönemin diğer bütün siyasi partilerinin propagandaları çalışılmıştır. Çalışmada siyasi partilerin seçim propagandalarından çok genel propaganda faaliyetleri incelenmiştir. Alana önemli ölçüde katkı sağlayan bu araştırmalarda basın yoğun olarak kullanılmakla birlikte son dönemde ortaya çıkan arşiv belgeleri ile Cumhuriyet Cumhuriyet Halk Partisi’nin propaganda malzemesi olarak hazırladığı bütün objelerden yararlanılmadığı görülmüştür.
Bu incelemede ise detaylı bir arşiv araştırması yapılmak suretiyle Cum-huriyet Halk Partisi’nin propaganda malzemeleri olarak kabul edilen broşür-leri, seçim beyannameleri, görsel malzemeleri kullanılmış, seçim dönemlerin-deki radyo yayınları incelenmiştir. Ayrıca taranan gazete sayısı artırılarak son dönemde çıkan anılardan da yararlanılmıştır. Çalışma, Türkiye Cumhuriye-ti’nin ilk siyasi partisi olan Cumhuriyet Halk Partisi’nin 1927-1957 yılları ara-sında yapılan dokuz genel seçim sırasındaki propaganda faaliyetlerini içer-mektedir. Dolayısıyla bu çalışma, bir siyasi parti ya da seçim çalışması değil, Türkiye tarihi açısından oldukça önemli bir yere sahip olan Cumhuriyet Halk Partisi’nin genel seçimler sırasındaki propagandalarına odaklı bir çalışmadır. Bunun yanı sıra hem Türkiye açısından hem de Cumhuriyet Halk Partisi açı-sından sağlıklı tespitler yapmak için her seçimden önce dönemin atmosferi ve önemli gelişmeleri de incelenmiştir. Böylelikle paralel bir seyir izleyen Türk siyasi tarihi ile Cumhuriyet Halk Partisi’nin değişim ve dönüşümü birlikte ele alınarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmanın temel problemleri ise tek parti döneminde yapılan seçim propagandalarının ne düzeyde olduğu, Cumhuriyet Halk Partisi’nin programları ile genel seçim dönemlerindeki söy-lemi arasında bir paralelliğin olup olmadığı, çok partili döneme geçildikten sonra dünya genelindeki dönüşümün Cumhuriyet Halk Partisi’nin program-larına ve seçim propagandalarına hangi oranda yansıdığı, tek parti dönemin-deki seçim propagandaları ile çok partili dönemdeki seçim propagandaları arasındaki farkların ne olduğu ve bu konuda yaşanan dönüşüm olmuştur.
Cumhuriyet Halk Partisi’nin söz konusu dönemde yapılan genel seçim-lerdeki propagandalarını daha doğru bir şekilde analiz etmek ve kuramsal alt yapıyı oluşturmak için çalışmanın giriş bölümünde siyaset/politika, demokrasi, siyasi parti, seçim, siyasal iletişim ve propaganda ile propaganda türlerinin neler olduğunu ve tarihsel gelişimini incelemenin yararlı olacağı düşünülmüş-tür. Çünkü bu gibi terimlerin çalışmanın temel kavramlarını oluşturduğu dü-şünülmektedir.
Araştırmanın “Cumhuriyet Halk Partisi ve Tek Parti Dönemi Genel Seçim Propagandaları” isimli birinci bölümü dört ana alt başlıktan oluşmaktadır. Birinci alt başlıkta, Osmanlı Devleti’nde Tanzimat döneminden itibaren yaşa-nan siyasal gelişmelere değinilmiştir. Osmanlıda anayasal düzene geçiş, kuru-lan cemiyetler ve siyasi partilerin yanı sıra 1908, 1912 ve 1914 seçimleri ile bu seçimler sırasındaki seçim propagandaları ana hatlarıyla incelenmiş, böylelikle söz konusu dönemlerde ortaya çıkan gelişmelerin cumhuriyete giden süreçte oluşturduğu tarihsel kırılmalar ve süreklilik arz eden gelişmeler belirlenmeye çalışılmıştır. İkinci alt başlıkta Cumhuriyet Halk Partisi’nin kuruluş serüveni ele alınırken üçüncü alt başlıkta Atatürk döneminde yapılan 1927, 1931 ve 1935 genel seçimlerindeki propaganda faaliyetleri incelenmiştir. Dördüncü alt başlıkta ise İnönü döneminin ilk iki genel seçimi olan 1939 ve 1943 seçimlerin-deki propaganda değerlendirilmeye çalışılmıştır. Yönetme anlamında da seçim kararlarının alındığı tarihler propaganda faaliyetlerinin başlangıcı olarak temel alınmış ve Cumhuriyet Halk Partisi’nin hem ikinci seçmen hem de mebus seçimleri sürecindeki çalışmaları seçim propagandası kapsamında değer-lendirilmiştir.
“Çok Partili Siyasal Yaşama Geçiş Sürecinde Yapılan Genel Seçimler ve Cumhuriyet Halk Partisi’nin Seçim Propagandaları” isimli ikinci bölüm ise üç ana alt başlıktan oluşmaktadır. İlk alt başlıkta Türkiye’de çok partili siyasal yaşama geçişin nedenleri ve bu kapsamda yaşanan önemli gelişmeler ince-lenmiştir. İkinci alt başlıkta ise 21 Temmuz 1946 ve 14 Mayıs 1950 genel seçim-leri öncesindeki seçim propagandaları ele alınmıştır. Özellikle Cumhuriyet Halk Partisi ile Demokrat Parti arasındaki rekabete sahne olan bu dönem, propaganda faaliyetlerinin ve yöntemlerinin zenginleşmesini de beraberinde getirmiştir. Dönemi seçim propagandaları açısından farklı kılan da hem seçim propagandasına dönük hazırlıkların daha profesyonel düzeyde yapılması hem de seçmenlerle doğrudan temas kurmak için seçim kararının alınmasından sonra çeşitli geziler yapılmış olmasıdır. Bundan dolayı da seçim gezileri ve bu geziler sırasındaki mitinglerle, siyasi toplantılar temel propaganda faaliyetleri arasında değerlendirilmiştir. Yeni siyasi partilerin kurulması ve buna bağlı olarak da seçim propagandasında yaşanan gelişim/dönüşüm seçim propagan-dalarının aktarım şekline de yansımıştır. Bu çerçevede seçim propagandaları; broşürler ve seçim beyannameleri, yurt gezileri, mitingler ve siyasi toplantılar, seçim afişleri ve radyo yayınları gibi başlıklar altında incelenirken, siyasi parti-lerin seçim propagandaları arasında karşılaştırmalar da yapılmıştır. Bu arada seçim propagandaları aktarılırken bazen tematik bazen de kronolojik bir sıra takip edilmiştir.
“Demokrat Parti Döneminde Yapılan Genel Seçimler ve Cumhuriyet Halk Partisi’nin Seçim Propagandaları” isimli üçüncü ve son bölümde ise 1954 ve 1957 genel seçimleri incelenmiştir. Demokrat Parti döneminin siyasi ortamının ve önemli gelişmelerinin de yansıtılmaya çalışıldığı bu bölümde, ilk olarak vurgulanmaya çalışılan nokta, siyasi partilerin rollerinin değiştiği, dolayısıyla da bu durumun seçim söylemlerine yansımış olduğudur. Çünkü bilindiği üzere söz konusu yıllarda Cumhuriyet Halk Partisi 27 yıllık iktidarının sonunda ana muhalefet partisine dönüşmüş, Demokrat Parti de dört yıllık muhalefet yıllarından sonra iktidara gelmiştir. Siyasi tansiyonun oldukça yüksek olduğu bu yıllarda Demokrat Parti’nin gün geçtikçe otoriterleşmesi seçim dönemlerine ve seçim söylemlerine de yansımıştır. Bundan dolayı siyasi atmosfer ve seçim propagandaları iç içe bir şekilde yansıtılmaya çalışılmıştır.

7 Ocak 1946’da Demokrat Parti’nin kurulmasıyla Türkiye’de yeni bir
dönem başladı. Demokrat Parti’nin kurulmasıyla uzun zamandır beklenen çok partili hayatın gerçekleşmesi hız kazandı. 1946 seçimlerine tam hazırlanamayan Demokrat Parti, 1950-1960 arası seçimlerde sandıktan birinci parti olarak çıktı. Bu noktada etkili olduğu illerden birisi de Urfa’dır. 1950 ve 1954 yılı genel seçimlerinde Urfa’da seçimleri kazanan Demokrat Parti, 1957 genel seçimlerinde yerini Cumhuriyet Halk Partisi’ne bırakmak zorunda kaldı. Bu çalışmada, 1950, 1954 ve 1957 genel seçimlerinin ve çok partili hayatın Urfa’ya yansıması, Demokrat Parti’nin Urfa ile ilgili çalışmaları ve bu çalışmalarının nasıl karşılandığı incelenecektir. Çalışmanın ana kaynakları, devlet arşivleri ve Milli Kütüphane arşivinden temin edilen belgeler ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Tutanakları’ndan oluşmaktadır. Ayrıca konu ile ilgili diğer araştırma eserlerden yararlanılmıştır.

1 Temmuz günü yapılan Meksika Cumhurbaşkanlığı seçimleri neticesinde, seçimleri solcu aday Andres Manuel Lopez Obrador ilk sayımlara göre ilk turda kazandı. Obrador'un %52,97 oyla kazandığı bu seçim için Meksika siyasal tarihinin en büyük zaferi diyorlar. Ve bakıldığı zaman-2006'da girmiş olduğu seçimleri saymazsak-Obrador'un bu zaferinin temelinin geçmişi çok da öncelere dayanmıyor, sadece 4 sene evvelinde yapılmış olan iş birlikleri ile bu zaferin elde edildiği gözleniyor. Peki, "Meksika'yı ve Meksika seçimlerini bu kadar önemli kılan sebepler nelerdir?" diye sorsak. Bu sorunun cevabını öğrenebilmek için evvela Meksika'yı tanımak gerekir. Kısaca Meksika Meksika, yüzölçümü olarak Türkiye'nin 3 katı kadar olan bir ülke. Nüfusu ise 120 milyon civarında. Ama daha önemli olan noktalardan birisi, Meksika ekonomisi dünyanın en büyük 15 ekonomisi arasında. Ve 2050 öngörülerine göre, dünyanın en büyük 10 ekonomisi arasına girmesi beklenmekte. Aynı zamanda, Latin Amerika'nın en büyük ikinci büyük ülkesi (120 milyon nüfus), ikinci büyük ekonomisi (1,2 trilyon dolarlık gayrisafi yurtiçi hasılası ile dünyanın en büyük 15. ekonomisi), ABD'nin güneydeki tek komşusu ve Kuzey Amerika Serbest Ticaret Bölgesi (NAFTA) ortağı. Meksika için yazılan onlarca felaket senaryosuna rağmen, Meksika ekonomisinin yıllar geçtikçe daha başarılı olacağı tahminlerinin dayandığı temel ise iki noktaya dayanmakta: Yabancı yatırımcılar için gözde bir ülke olması ve Petrol. Obrador seçimleri kazanmadan önce Meksika'nın genel yapısına bakılacak olursa, Neoliberalizmin at koşturduğu, sağcıların devletin her kademesini ele geçirmiş olmaları ve bu rahatlıktan ötürü kamusal kaynakları aşırı yolsuzluklarla yağmalamaları, yargının neredeyse bitme noktasına geldiği, "uyuşturucu kartelleriyle mücadele" adı altında muhalefetin sesinin kısılması (özellikle kırsal bölgelerde), sokaklarda her gün onlarca kişinin öldürüldüğü, şiddetin nereden nasıl karşınıza çıkacağının belli olmadığı, zengin sayısının Türkiye'nin 100 katı olmasına rağmen asgari ücretin sadece 130 dolar olduğu ve yoksulluğun kitlesel biçimde yaşandığı bir ülkeydi Meksika. Tüm bunlardan mütevellit, Meksika'da halk, yüzünü-reformist de olsa-sola döndü ve merkezinden radikaline sağcı alternatiflerin tamamını sandığa gömdü. Meksika'da Seçim Süreci nasıl geçti? Aslına bakılırsa kıl payı kaybedilen 2006 ve 2012 seçimlerinden sonra, Obrador'un bu seçimlere nasıl hazırlanacağı büyük bir merak konusuydu. Bu minvalde atılan ilk adım ise, 4 yıl yapmış olduğu ve bu seçimlerin hazırlık startı olarak da nitelendirebileceğimiz, ulusalcı reformist olarak tarif edebileceğimiz Obrador'un seçime üç partinin ortak adayı olarak girmesi oldu:

Bu araştırmanın genel amacı, Karadeniz Yayıncılık Düzenleyici Otoriteler Forumu’na üye görsel-işitsel yayıncılık alanında düzenleyici otorite olarak görev yapmakta olan kurumların seçim dönemlerindeki yetki, sorumluluk ve faaliyetlerini tespit ederek bu dönemlerde Karadeniz Yayıncılık Düzenleyici Otoriteler Forumu’na üye kuruluşların denetim faaliyetlerindeki yeterliliklerini ve eksikliklerini ortaya koymaktır

Araştırmada nitel veri toplama yöntemlerinden faydalanılmıştır. Nitel veriler doküman incelemesi veri toplama aracından faydalanılarak araştırılan olgu veya olgular hakkında bilgi içeren yazılı materyallerden toplanmıştır.

Araştırma sonucunda BRAF’a üye kuruluşların çoğunluğunun ülkelerinde seçim dönemlerinde görsel-işitsel medya hizmetlerinin denetiminden sorumlu olduğu, bu otoritelerin bir kısmının seçim döneminde görsel-işitsel medya hizmetlerinin denetim faaliyetinde “eşitlik” ilkesini temel alarak izleme yaptığı ve bu durumun birçok soruna sebep olacağı belirlenmiştir. Elde edilen verilere göre üye kuruluşların bir kısmının mevzuatında seçim dönemlerinde özel medya hizmet sağlayıcılara siyasi parti, grup veya adayların ücretsiz tanıtımını yayınlaması zorunluluğu getirildiği, tüm yayıncılara yönelik seçim dönemlerinde kamuoyu araştırmalarının paylaşımının bazı ülkelerde seçim gününden önce beş ve on beş gün ile sınırlandığı, medya hizmet sağlayıcıların görsel-işitsel medya kayıtlarını bir veya iki yıl gibi sürelerde arşivlemeleri zorunluluğu bulunduğu görülmüştür. Tüm bu çerçevede seçim dönemlerinde BRAF üyesi kuruluşların bulunduğu ülkelerde görsel-işitsel medya hizmetleri alanında eksikliklerin olduğu görülmüştür.

1954 SEÇİMLERİNİN ÖNEMİ, ÖNE ÇIKAN ÖZELLİKLERİ VE SİYASİ SONUÇLARI ÖZET 1954 seçimleri DP " nin ilk kez iktidar partisi olarak gittiği, CHP " nin de ilk kez muhalefet partisi olarak katıldığı seçimlerdir. Seçmenler ilk defa iktidardayken icraatlarini gördükleri iki parti arasında bir seçim yapma durumundadır. Seçim propagandalarında DP dört yıllık iktidarı döneminde yapmış olduklarını anlatırken milli irade kavramını ön plana çıkartmaktadır. CHP ise pahalılığın arttığı gibi sorunları gündeme getirirken özellikle Petrol ve Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunları üzerinden Türkiye " nin bağımsızlığının tehlikede olduğundan hareketle bir rejim sorunu üzerine vurgu yapmaktadır. ilk kez Meclis " i denetleyecek, egemenliğin kullanımında Meclis " ten başka kurumlara da yer verecek bir bürokratik mekanizma olarak Anayasa Mahkemesi " ni kurmaktan bahsetmektedir. Seçimlerden DP daha da güçlenerek çıkmış ve bu gücün daha sonraları güdeceği politikalarda etkili olacağı seçimden hemen sonra görülmeye başlamıştır. DP egemenliğin tümüyle hükümet tarafından kullanılabileceği anlayışı doğrultusunda hareket etmiştir. CHP " de ise seçim yenilgisi partinin politikalarının hatta genel başkanını yeniden değerlendirmesine yol açmıştır. CHP " nin bu tarihten sonra nasıl bir politika izleyeceğinin dönüm noktası olmuştur. Anahtar Kelimeler: Seçimler, 1954 seçimleri, Demokrat Parti, Cumhuriyet Halk Partisi, Seçim sonuçları THE IMPORTANCE, PROMINENT FEATURES AND POLITICAL CONSEQUENCES OF 1954 ELECTIONS ABSTRACT In 1954 elections, for the first time DP joined to the elections as the ruling party whereas CHP joined as the opposition party. For the first time, the voters were to choose between two parties for which they saw their practices when they were in power. In electioneering, DP had brought the concept of national will to the fore when they were explaining their actions during their four-year rule. CHP, on the other hand, had emphasized the problem of regime, from the fact that Turkey " s independence is in danger due to the Petroleum and Foreign Investment Promotion Act and brought the problems such as the increase of costliness into question. For the first time, they mention the foundation of Constitutional Court as the bureaucratic mechanism which will control Assembly and allow institutions other than Assembly to use sovereignty. After the elections, DP was more powerful and it was clearly seen that this power will be effective in their future politics. DP acted with the understanding that sovereignty could be entirely used by the government. The loss of CHP in the elections resulted in their revaluation of their party policies and even their party chairman. It was a milestone which defined the future policies of CHP.

Özet Seçimli otoriter rejimlerin, seçimlerle demokratikleşip, demokratikleşmeye-ceği yakın dönemin popüler konularından biridir. Literatürde seçimli otoriter rejimlerden, rekabetçi otoriter olarak anılanlarının, seçimlerle demokratik-leşme imkanının bulunduğu teslim edilmiştir. Son dönemde yapılan çalışma-larda ise seçimlerin hangi şartlarda başarı getirdiği tartışılmış ve muhalefetin "seçim ittifakına" gittiği seçimlerde iktidarın el değiştirdiği veyahut "özgürleş-tirici seçim sonuçları" elde edildiği görülmüştür. Türkiye'de de 2014 yılından itibaren muhalefet "seçim ittifakına" gitmeye başlamıştır. Başarısız olan iki denemeden sonra 31 Mart Yerel Seçimlerinde muhalefet ittifakı önemli kaza-nımlar elde etmiştir. Bu çalışma muhalefet ittifakının elde ettiği kazanımların yakın vadede "özgürleştirici seçim sonuçları" sunacağını iddia edecek ve bu sonuçlara dair projeksiyonlarda bulunacaktır. Çalışmanın bu iddiası aynı za-manda literatürdeki "seçim ittifakları otoriter rejimlerden çıkışta en etkili de-mokratik yöntemdir" bulgusunun Türkiye örneğinde de doğrulandığını gös-termektedir. Abstract It is one of the most popular topics of the recent period whether the electoral authoritarian regimes will be or not will be democratized by elections. In the literature, it has been submitted that there is a possibility of democratization

Türkiye'de 1961-1980 arasındaki seçimlerde propaganda aracı olarak plakların kullanılmaya başlaması. Bu konuda Cumhuriyet Halk Partisi, Adalet Partisi, Milli Selamet Partisi, Cumhuriyetçi Güven Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi gibi partilerin yayınladıkları propaganda plakları. Ayrıca seçim konulu mizah plakları...

Bu çalışmanın amacı Kocaeli ilinde seçimi kazanan belediye başkanlarının seçim beyanname kitapçıklarında spor ve rekreasyon ile ilgili projelerinin neler olduğunun belirlenmesidir. Bu çalışma seçim beyanname kitapçıklarının içerik yönü ile incelenmesini amaçladığı için, nitel araştırma kapsamında olup, nitel araştırma çeşitlerinden durum çalışması ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanması için doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Yıldırım ve Şimşek'in (2004) belirttiği üzere yazılı metinlerin analizine dayanan bu tür işlemlerin yapıldığı süreçlerde araştırmalarda doküman analizi yöntemi kullanılır. Çalışmada seçim beyanname kitapçıklarına ilgili kişilerden veya parti merkezlerinden ulaşılmıştır. Kocaeli ili sınırları içerisinde 12 ilçe belediyesi bir büyükşehir belediyesi mevcuttur. Büyükşehir belediyesi yapısı gereği çalışma dışı tutulmuş ve 12 ilçe belediyesinin de dokuz kitapçığına ulaşıldığı için toplam dokuz seçimi kazanan belediye başkanın seçim beyanname kitapcığı çalışmanın alanını oluşturmuştur. Çalışma 2019 yılı mahalli idareler seçimlerinde Kocaeli ilinde aday olup kazanan belediye başkanları seçim beyanname kitapçıkları ile sınırlıdır. Çalışmada seçim beyanname kitapçıklarının içerik analizi olarak içerdiği spor ve rekreasyon projelerinin çeşitliliği ve bütün projeler içerisindeki payı boyutunda incelenmiştir. Sonuç olarak seçim beyannamelerinde spor rekreasyon ile ilgili birçok projenin yer aldığı, özellikle bazı benzer projelerin bir çok belediye başkanın seçim beyannamesinde olduğu görülmektedir. Proje başlıklarının bazılarının bölgenin coğrafi özelliklerine göre şekillendiği yönündedir. Seçim beyannamelerinde spor kulüplerine yardım, spor okulları, gençlik merkezleri ve millet bahçeleri gibi projelerin yer aldığı tespit edilmiştir.

Öz: Bu bildiride, II. Meşrutiyet'in ilanı sonrasındaki gerçekleşen seçimlerde, o tarihlerde Sivas Vilayeti'ne bağlı bir sancak olan Tokat'tan seçilen mebuslar ele alınacaktır. Böylece Osmanlı demokrasisinin mihenk taşlarından olan II. Meşrutiyet'in ilanı sırasında Tokat'taki atmosfer üzerine bazı tespitler yapılacaktır. Bildiri bu yönüyle II. Meşrutiyet'in taşradaki yansımalarını Tokat özelinde ortaya koyacaktır. 1908'deki seçimde seçilen Tokat mebusları Hattatzade İsmail Paşa, Mustafa Hakkı Efendi ve Mustafa Sabri Efendi'ydi. Çalışmada bu mebusların tercüme-i halleri, mebus mazbataları ve dönemin diğer arşiv kaynaklarından yararlanarak adı geçen mebusların icraatlarına da değinilecektir. Çalışmada TBMM Arşivi ve Meclis-i Mebusan Zabıt Cerideleri gibi kaynaklara da başvurulacaktır. Abstract: Tokat was a district of Sivas at that time. In this paper, deputies of Tokat who were elected for the Chamber of Deputies after the declaration of second constitutional era will be adressed. Thereby we will explain the ambiance in Tokat during the Second Constitutional era's declaration which is a benchmark of Ottoman democracy. This paper from this aspect in specific to Tokat will reveal effect of second constitutional era over rural areas. In the election of 1908, Hattatzade İsmail Pasha, Mustafa Hakkı Efendi and Mustafa Sabri Efendi was deputies who were elected from Tokat. Also inn this study; by help of life histories, deputy records and from other archival sources, we will be touch upon the deputies that aforementioned and their activities. In the study: Grand National Assembly of Turkey's archives and The first Turkish Parliament's Zabit Cerideleri also will be one of the sources to be referred.

Türkiye hem dış hem de iç siyasi gelişmelerin etkisiyle 1945 yılında çok partili sis-teme geçmiştir. 22 yıldır tek parti olarak iktidarını sürdüren CHP başlangıçta, meşru iradeye dayandığını ispatlamak amacıyla, kurulan muhalefet partilerine sempatiyle yaklaşmıştır. Ancak, karşısında ciddi bir muhalefetin oluştuğunu kısa sürede fark etmiş, buna bağlı olarak da paniğe kapılmıştır. İktidarını kaybetme korkusuna kapılan CHP bir yandan muhalefete baskılar yapmaya başlamış, diğer yandan da baskın seçimler yoluyla yeni bir iktidar döne-minin yollarını aramaya başlamıştır. Bu amaçla 1946 Eylülü'nde yapılması gereken belediye seçimleri 1946 Mayısı'na; 1947 Martın'da yapılması gereken milletvekili genel seçimi de 1946 Temmuzu'na alınmıştır. Baskın seçimler hem muhalefet partilerinin hem de kamuoyunun protestolarına yol açmış, böylece 1946 seçimleri Türk siyasi tarihinin en tartışmalı seçimle-rinden biri olmuştur. Bu süreçte basın da önemli bir rol oynamış, bazı gazeteler doğrudan iktidarın propagandasını yaparken bazıları da muhalefetin sözcülüğünü üstlenmişlerdir.
Turkey has passed the multiparty system in 1945 efficient of foreign and local politics improvoments. CHP that kept on as a government party for 22 years before passing mul-tiparty system, came close with sympathy to opposition parties, via to prove depanding it's legal will. By the way CHP realiesed and paniced tahat the powefull and stronger opposition party had occured in a short time. CHP has seized with of loosing government power and started to keep opposite parties down. On the other hand CHP looked for a power term via dominant election. For this reason the municipal elections was advanced the. Dominant elections was caused to protest of public opinions and opposite parties. By the way elections of 1946 have became one of the most polemic election in modern Turkish history. In this process, press had a very important role. Some journals made propaganda of CHP the government party, some of them supported opposition.

Öz: Seçim olgusu kendine özgü şartları içinde, ilk kez yüzyıllar önce Antik Yunan site devletlerinde ortaya çıkmış ve bu olgu günümüze kadar birçok değişikliğe uğramıştır. Antik Çağ'dan günümüze kadar olan süreçte bu olgunun temelde iki yönünü teşkil eden "siyasal istikrar" ve "temsilde adalet" ilkelerinin farklı bileşimleri "seçim sistemi/s"eçim sistemleri" kavramını ortaya çıkarmıştır. Dünyada birçok seçim sisteminin uygulanmasına karşın, bütün seçim sistemlerinin hedefi, bu iki amaçtan birini diğerine öncelemek, ya da ikisi arasında belirli bir denge sağlamaktır. Bu çerçevede çalışmanın amacı da, dünyada farklı uygulamaları olan seçim sistemlerini incelemek ve bu bilgiler ışığında Türkiye için mevcut uygulamanın dışında yeni seçim sistemi alternatifleri sunmaktır. Çalışma konusunun belirlenmesinde, Türkiye'de her an değişme ihtimali olan seçim sistemi için siyasal istikrar ve temsilde adalet optimizasyonuna dair öneriler sunabilme isteği etkili olmuştur.
Abstract: The notion of election emerged in the Ancient Greek polis was subjected to various transformations. Different combinations of "Political stability" and "representative justice", which have been the two foundational components of the notion since antiquity, gave rise to the concept of electoral systems. A varity of electoral systems have been practiced throughout the world, but the purpose of all of these systems is to prioritize one of these compoents over the other or to find a balance between them. The purpose of this study, in this regard, is to investigate the various electoral systems which are applied around the world and to explore alternative electoral systems which can be developed in Turkey. The departure point for this endevour is to offer suggestions towards finding a balance between "political stability" and "representative justice" in the Turkish electoral system which is prone to change at all times.

Türkiye, 24 Haziran 2018 tarihinde genel seçimlere gidecek ve önümüzdeki dönem milletimizi temsil edecek olan milletvekillerini seçecektir. Ak Parti Kurumsal Kimliğine, Parti Programına, Parti Tüzüğüne ve Siyasal Partiler Kanunu’na aykırı davranışlar karşısında, partimiz taviz vermeyecek ve sorumluluk kabul etmeyecektir. Ak Parti Milletvekili Aday Adayları Seçim Kılavuzu, bu amaç doğrultusunda hazırlanmıştır. Kılavuzda, “Siyasi Partilerde Aday Adaylığı, Ak Parti Tüzüğü, Milletvekili Seçimlerinde Adaylık İşlemleri, aday adaylarımızın çalışmalarında dikkat edeceği hususlar ve partimizin kurumsal sembolleri ve bu sembollerin kullanım biçimlerine” yer verilmektedir

Öz Bu çalışmanın ana amacı, OECD ve AB ülkelerinin; seçim sistemleri, kültür boyutları ve bu ülkelerde milletvekili başına düşen kişi sayıları arasında bir ilişki olup olmadığının incelenmesidir. Bu üç değişkene ilişkin olarak evrendeki tüm ülkelerin verilerine ulaşılmış ve verilerin normal dağılmadığı tespit edildiğinden değişkenler arasındaki ilişki Spearman Korelasyon yöntemiyle test edilmiştir. Bu değişkenlerden Seçim sistemleri; çoğunlukçu seçim sistemi, nispi temsil sistemi ve karma seçim sistemi olarak sınıflandırılmaktadır. Kültür boyutları ise güç mesafesi, bireyci ve kolektivist yapı, belirsizlikten kaçınma, maskülen ve feminen toplum, uzun ve kısa vadeli oryantasyon, serbestliğe karşı sınırlama olarak gruplandırılmaktadır. Örneklemde yer alan ülkelerin milletvekili başına düşen kişi sayılarına; nüfuslarının milletvekili sayılarına bölünmesi sonucu ulaşılmıştır. Yapılan analizler neticesinde, milletvekili başına düşen kişi sayısı ile çoğunlukçu ve karma seçim sistemleri arasında pozitif; nispi temsil sistemi ile negatif; çoğunlukçu seçim sistemi ile bireycilik-kolektivizm ve serbestliğe karşı sınırlama kültür boyutu arasında pozitif; nispi temsil sistemi ile bireycilik-kolektivizm ve maskülen-feminen boyutlar arasında negatif; karma seçim sistemi ile maskülen-feminen boyut arasında pozitif yönlü bir ilişkinin olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Çalışmanın sonuçlarının Siyaset Bilimi ve Sosyoloji alanlarındaki akademik literatüre katkı sağlayacağı ve bir ülkede uygulanan seçim sisteminin başarı düzeyinin artması açısından ülke kültürüne uygun olabilecek tip konusunda alanda çalışanlara veri oluşturacağı değerlendirilmektedir. Abstract The main objective of this study is to investigate if there is a correlation between the election systems, culture dimensions, and number of capita per congressman in OECD and EU countries. We collected the data related to these three variables from all the countries of the research universe and since the data does not reflect a normal distribution tested the correlation by applying Spearman Correlation. The election system variable has three different types as: majoritarian election system, relative representation system and mixed system. The dimensions of culture variable are as: power distance, individualism versus collectivism, uncertainty avoidance, masculinity versus femininity, long term versus short term orientation, indulgence versus restraint. Number of capita per congressman for the countries within the sample group is calculated by dividing the population of each country to her congressman number. After the analysis we found that there is a positive correlation between the number of capita per congressman and pluralistic and mixed election systems, while the correlation is negative for relative representation system. There is a positive correlation between majoritarian election system and individualism versus collectivism indulgence versus restraint. The correlations between relative representative system and individualism versus collectivism and also masculinity versus femininity are negative, while it is positive between mixed election system and masculinity versus femininity. It is evaluated that the results of the study may contribute to the academic literature in political science and sociology fields and may provide data to improve the success level of a country's election system in assessing the most convenient election system to the national culture.

Serbest seçim hakkı ile ifade özgürlüğü birbirinden ayrı olmakla birlikte birbirini destekleyicidir. Seçim öncesi dönemde her türlü görüş ve haberin yayılmasına izin verilmesi, kamu gücünün eleştirilebilmesi çoğulcu demokrasi bakımından hayatidir; ancak bu şekilde, P-1 md 3 bağlamında seçimin “halkın görüşünü özgürce ifade etmesinin sağlandığı koşullar altında” yapılması mümkün olur.

Serbest seçim hakkı, devlete hem maddi hem de usuli yönden pozitif yükümlülükler de yükler. Devlet seçim sürecinin adilliğini, etkililiğini ve bütünlüğünü sağlamak için veya vatandaşın oy hakkını kullanma ve seçime katılma hakları bakımından eşit muameleye tabi tutulmasını sağlamak için bazı koşullar getirilebilir. Söz konusu koşullar çerçevesinde seçme hakkı ile ifade özgürlüğü bazen çatışabilir; fakat öngörülen bu türden her koşul, ifade özgürlüğüne engel olarak görülemez. Örneğin seçimin adilliği adına, seçim dönemlerinde medyada siyasi çoğulculuğu ya da görsel işitsel medyada tarafsızlığı sağlamak amacıyla, normalde ifade özgürlüğüne aykırı görülebilecek nitelikteki bazı sınırlamalar getirilmesi gerekebilir; bu iki hak ve özgürlüğün dengelenmesi gerekir.
Türkiye’de seçimlerde medyanın rolüne ilişkin özel detaylı düzenlemelere ihtiyaç bulunmaktadır.Seçimin finansmanı da ifade özgürlüğü ile yakın ilişkilidir. İfade özgürlüğü, sınırsız finansmanla eşitsiz bir biçimde kullanılabilmekte ve maddi olanakları olmayanların kendini ifade etme olanakları ellerinden alınmakta ya da büyük ölçüde dezavantajlı pozisyona düşmektedir. Bu nedenle bazı Avrupa ülkelerinde hem adaya yardım hem de adayın kampanya bütçesi ve seçim harcaması bakımından sınırlar koyulmaktadır. İHAM, seçim harcamalarına sınır getirilmesinin, adaylar arasında eşitliği sağlayarak,  yasama organının seçilmesinde halkın görüşünü özgürce açıklamasına hizmet ettiğini ve bu nedenle meşru bir amaç güttüğünü doğrulamıştır.