NL1013477C2 - Werkwijze en inrichting voor het lassen van pijpen. - Google Patents

Description

Werkwijze en inrichting voor het lassen van pijpen.

De uitvinding heeft betrekking op een werkwijze en inrichting voor het aan elkaar lassen van pijpen of buizen voor het vormen van pijpleidingen voor bijvoorbeeld olie of gas, waarbij twee aan elkaar te lassen pijpen ten 5 opzichte van elkaar worden uitgericht en dan een verbin-dingslas wordt gemaakt. In het bijzonder heeft de uitvinding betrekking op het aan elkaar lassen van stationaire, liggende pijpen.

Het is bekend om daarvoor gebruik te maken van 10 een zogenaamde line-up clamp, die binnen de pijpen wordt verplaatst tot aan weerszijden van de te vormen las, en daar in klemmende aangrijping wordt gebracht met de bin-nenoppervlakken van de uiteinden van de aan elkaar te lassen pijpen. Door het gestel waarop de klemmiddelen voor 15 beide pijpen aangebracht zijn wordt een stijf richtmiddel verschaft, waardoor de pijpen voor het lassen precies in lijn zullen kunnen liggen. Een dergelijke opstelling is bijvoorbeeld getoond in de Nederlandse octrooiaanvrage 90.02396. Daarbij wordt na het richten van de pijpen aan 20 de buitenzijde van de pijpen een ringvormig steunframe voor de lasapparatuur geplaatst, onder gebruikmaking van een eerder op een van de pijpen aangebrachte montageband. Ook kan voor deze techniek verwezen worden naar de Internationale octrooiaanvrage WO 95/21721, waarin een binnen 25 de pijpen verrijdbare line-up clamp beschreven wordt.

1 01 3477.

2

Het gebruik, maken van een binnen de pijpen bewogen line-up clamp vergt bijzondere voorzieningen, zoals lange bedieningsleidingen, waarvan de lengte overeenkomt met de lengte van de gereed gekomen pijpleiding.

5 Voorts dient de line-up clamp weer geheel terug gehaald te worden indien er daarin een storing optreedt. Hierdoor wordt het werk aanzienlijk vertraagd.

Een doel van de uitvinding is hierin verbetering te brengen.

10 Vanuit een aspect voorziet de uitvinding daartoe in een werkwijze voor het aan elkaar lassen van pijpen, waarbij met behulp van eerste klemmiddelen de buitenzijde van de ene pijp klemvast aangegrepen wordt en met behulp van tweede klemmiddelen van de buitenzijde van de andere 15 pijp klemvast aangegrepen wordt, waarbij de eerste en tweede klemmiddelen met elkaar in lijn en met hun uiteinden dichtbij of tegen elkaar worden gehouden middels een stijf gestel waarop beide klemmiddelen zijn aangebracht, waarna men lasmiddelen bedient om van buiten af een las-20 naad te maken voor het verbinden van beide pijpen, waarna men het gestel met de eerste en de tweede klemmiddelen en met de lasmiddelen langs en over de andere pijp beweegt naar het andere eind van de andere pijp voor het herhalen van de voorgaande stappen voor het aan elkaar lassen van 25 de andere pijp en een volgende pijp.

Door de klemmiddelen voor de aan elkaar te lassen pijpen aan de buitenkant te laten aangrijpen zijn zij steeds goed bereikbaar en controleerbaar. De bedieningsleidingen kunnen hierbij kort blijven, ondanks dat 30 zij de verplaatsing van het gestel mogelijk moeten maken. Het over de pijpen verplaatsen van het gestel maakt het mogelijk de pijpen als geleiding en steun te benutten, waardoor het gestel eenvoudig kan worden gehouden.

Opgemerkt wordt dat het uit de Europese octrooi-35 aanvrage 0.119.636 bekend is om voor het aan elkaar lassen van verticale pijpen gebruik te maken van een plaatsvast opstaand gestel, dat een kooiconstructie omvat met daarin 1 01 5* 4 7 7 3 twee coaxiale hulzen voor opname van de twee pijpeinden, waarbij aan de buitenzijde van de hulzen op de hulzen inwerkende klemkaken voorzien zijn voor het vastleggen van de pijpen in hun stand. Het gestel is voorts voorzien van 5 lasmiddelen. Na het aanbrengen van een las worden de klemmiddelen gelost en de bovenste pijp neerwaarts geduwd totdat deze en een daarop geplaatste pijp in hun betreffende hulzen zijn opgenomen, waarna het proces opnieuw kan beginnen.

10 Bij voorkeur benut men op of aan het gestel voorziene rollen voor aangrijping van de buitenzijde van de pijpen, waarbij de rollen roteerbaar zijn om een as loodrecht op de hartlijn van de pijpen, waarmee een eenvoudig geleidings- en steunmiddel voor het gestel op de 15 pijpen benut wordt.

Bij voorkeur verplaatst men het gestel over de pijpen middels op het gestel voorziene aandrijvingsmidde-len. Hierbij kan men denken aan een aangedreven rol. Externe voorzieningen kunnen hierdoor beperkt gehouden 2 0 worden.

Alternatief is het mogelijk het gestel voort te trekken aan een kabel, in welk geval het gestel licht zal kunnen blijven en de verplaatsing sneller zal kunnen plaatsvinden.

25 Bij voorkeur brengt men althans een eerste verbindingslas aan tussen de pijpen middels op het gestel ondersteunde lasmiddelen. Hierbij wordt het gestel benut voor andere functies, terwijl het gestel tevens zorgt voor verplaatsing van die lasmiddelen, zodat daarvoor geen bij-30 komende maatregelen behoeven te worden getroffen.

In een verder ontwikkeling van de werkwijze volgens de uitvinding splitst men de laswerkzaamheden, waartoe men na het aanbrengen van de eerste verbindingslas het gestel verplaatst naar een volgende pijpenovergang, en 35 de las voltooid met behulp externe lasmiddelen, bij voorkeur gelijktijdig met de verplaatsing of het aanbrengen van de volgende eerste verbindingslas. Hierbij wordt het - 101347? 4 relatief dure- line-up gedeelte niet langer gebruikt dan strikt nodig is en kan dit weer snel benut worden voor een volgend lasproces. De lasverbinding is daarbij voldoende sterk voor het aan elkaar vast houden van de beide pijpen.

5 Met eenvoudiger lasmiddelen kan de las voltooid worden.

Vanuit een verder aspect wordt met behulp van de eerste klemmiddelen de vorm van de ene pijp bepaalt, wordt deze vorm als vormgegevens opgeslagen in een geheugen, worden de tweede klemmiddelen in aangrijping met de andere 10 pijp gebracht en op basis van de in het geheugen opgeslagen vormgegevens gedwongen naar een stand overeenkomstig de opgeslagen vorm.

Aldus kan men bewerkstelligen dat de contouren van de eindranden van de beide pijpen gelijkvormig zijn, 15 zodat de las goed aangebracht kan worden en een over de hele omtrek betrouwbare verbinding gelegd kan worden. Pijpen zijn doorgaans enigszins vervormd en afwijkend in rondheid, hetgeen door toepassing van de werkwijze volgens de uitvinding geen nadelige gevolgen meer hoeft te hebben, 20 daar men nu de vorm voor een deel zelf aanpast.

Het heeft daarbij de voorkeur om na het opslaan van de vormgegevens van de ene pijp de eerste klemmiddelen verder te bedienen tot een positie waarin de ene pijp wordt vastgeklemd.

25 Bij voorkeur worden de tweede klemmiddelen na de voornoemde vervormingsbeweging bediend om de andere pijp vast te klemmen.

Vanuit een verder aspect voorziet de uitvinding in de maatregel, dat de eerste en de tweede klemmiddelen 30 aangebracht zijn op twee respectieve gesteldelen, die met elkaar op een in pijpasrichting verstelbare wijze verbonden zijn, waarbij de onderlinge axiaal afstand van de eindranden van de beide pijpen ingesteld wordt op te maken lasvorm.

35 Vanuit een ander aspect verschaft de uitvinding een inrichting voor het aan elkaar lassen van pijpen, omvattend een stijf gestel met eerste klemmiddelen voor i 0 i 34 7 7 5 het klemvast aangrijpen van de buitenzijde van de ene pijp en met tweede klemmiddelen voor het klemvast aangrijpen van de buitenzijde van de andere pijp, met het uiteinde op lasaf stand van en in lijn met het uiteinde van de ene 5 pijp, en met middelen voor het verplaatsen van het gestel langs en over de pijpen na het aanbrengen van een lasver-binding tussen de pijpen.

Bij voorkeur omvatten de verplaatsingsmiddelen middelen voor geleidende aangrijping van de buitenzijde 10 van de pijpen, welke bij voorkeur gevormd worden door rollen voor rollende ondersteuning van het gestel op de pijpen.

Bij voorkeur omvat de inrichting volgens de uitvinding op het gestel ondersteunde lasmiddelen, zoals 15 in het bijzonder een lasrobotgeleiding, en eventueel middelen voor lasgasvoorziening en/of een lasdraadtoevoer. De verzorgingsleidingen naar de inrichting kunnen hierdoor kort eenvoudig worden gehouden. Er kan hierbij sprake zijn van een op vergaande wijze zelfstandige gecombineerde 20 uitlijn- en lasinrichting.

Bij voorkeur omvatten de klemmiddelen een om-treksreeks van radiaal in- en uitzetbare klemplaten, voor directe aangrijping van het buitenoppervlak van de pijpen. De verdeling in klemplaten maakt een beter beheersbare 25 klemming en uitrichting mogelijk.

Initiële plaatsing wordt vergemakkelijkt indien de klemmiddelen voor een deel van de omtrek aangebracht zijn op een gesteldeel dat openklapbaar is ten opzichte van de rest van het gestel, waarbij bij voorkeur het 30 openklapbare deel van het gestel in omtreksrichting ongeveer 180 graden of meer van de omtrek beslaat. Het gehele gestel kan hierdoor in radiale richting om de aan elkaar te lassen pijpen geplaatst worden. In vergelijking met de bekende, binnen de pijpen beweegbare line-up clamp en de 35 voornoemde bekende, met knelhulzen werkende lasinrichting wordt hiermee het voordeel verkregen dat voor het op de bestemde plaats brengen van de inrichting geen noemens- 1013477 6 waardige verplaatsing langs de eerste pijp nodig is.

Bij voorkeur is hierbij het gestel voorzien van, bij voorkeur hydraulische, bedieningsmiddelen voor het bewegen van de openklapbare delen van het gestel.

5 Op voordelige wijze kan het buiten om de pijpen gelegen gestel benut worden voor een bijkomende functie, in die zin dat het gestel voorts voorzien is van een windscherm voor radiaal buitenwaartse afscherming van het lasgebied.

10 Bij voorkeur is het gestel voorts voorzien van zich in pijphartlijn uitstrekkende langsschaal of frame, die bij voorkeur een omtrek van 180 graden of minder beslaan. Dit frame of deze langsschaal kan voordelig zijn voor de uitlijning en voor de verplaatsing van het gestel, 15 alsmede voor de steun van onderdelen voor de besturing en aandrijving van de onderdelen van de inrichting. Hierbij is het voordelig indien de langsschaal of het frame voorzien is van steun- en geleidingsrollen, die bij voorkeur in pijphartlijnrichting als meerdere rollen in lijn met 20 elkaar staan.

De uitlijning en geleiding wordt bevorderd, indien meerdere stellen rollen aanwezig zijn, die in omtreksrichting op afstand van elkaar gelegen zijn.

Bij voorkeur zijn de eerste en de tweede klem-25 middelen aangebracht op verschillende gesteldelen, die met elkaar verbonden zijn middels in axiale richting instelbare verbindingsmiddelen, bij voorkeur (hydraulische) cilinders, teneinde de voor de las gewenste positie van de eindranden in te kunnen stellen.

30 Vanuit een verder aspect omvat de inrichting middelen voor het bedienen van de eerste klemmiddelen, middelen voor het vaststellen van een aanligpositie van de eerste klemmiddelen, middelen voor het in een geheugen opslaan van de aanligpositie, middelen voor het bedienen 35 van de tweede klemmiddelen, waarbij de middelen voor het bedienen van de tweede klemmiddelen verbonden zijn met besturingsmiddelen voor het op basis van de in het geheu- 1 1 Q 4 7 7

5 U ί 0 4 6 (L

7 gen opgeslagen aanligpositie bewegen van de tweede klem-middelen naar een stand overeenkomstig de aanligpositie.

Bij voorkeur zijn de middelen voor het bedienen van de eerste klemmiddelen en de middelen voor het bedie-5 nen van de tweede klemmiddelen ingericht voor het van de aanligpositie naar een vastklempositie dwingen van de klemmiddelen.

De uitvinding zal hieronder worden toegelicht aan de hand van een in de bijgevoegde tekeningen weergege-10 ven voorbeelduitvoering. Getoond wordt in: figuur 1 een perspectivisch aanzicht op een inrichting volgens de uitvinding, in een deels opengeklapte toestand; figuur 2 een eindaanzicht op de inrichting van 15 figuur 1, in andere toestand; en figuur 3 een aanzicht in perspectief op de inrichting van figuur 1, echter vanaf een andere zijde.

De uitlijninrichting 1 van de figuren 1 en 2 wordt gebruikt voor het uitlijnen van de pijpen 2 en 3, 20 die met de eindranden bij elkaar gelegen zijn. De pijpen 2 en 3 worden hierbij ondersteund door niet nader weergegeven middelen, de pijp 2 bijvoorbeeld op blokken of een grondophoping, de pijp 3 hangend aan een kraan of ook op een grondophoping. Het gereed zijnde deel van de pijplei-25 ding strekt zich uit in de richting A.

De inrichting 1 omvat een gestel 100. het gestel wordt in hoofdzaak gevormd door twee ringen 101 en 102, waarin op radiaal uitzet- en inzetbare wijze klemschoenen 32 respectievelijk 33 aangebracht zijn, waarbij in figuur 30 1 de einden van de radiaal beweegbare vijzels 30 respec tievelijk 31 van de klemschoenen 32 respectievelijk 33 te zien zijn.

De hoofddelen van de ringen 101 en 102 zijn half-cirkelvormige beugels 9 en 10, die aan hun einden 35 middels scharnierverbindingen 25, 26 en 42 scharnierbaar verbonden zijn met beugel segment en 11, 12 en 41, 51 (zie figuur 2: begrepen zal worden dat de beugel 10 in hoofd- 101347? 8 zaak gelijk is uitgevoerd aan beugel 9) . De beugelsegmen-ten 11, 12 en 41, 51 zijn bovendien middels hydraulische cilinderstellen 13, 14, 15, 16 met de beugels 9 en 10 verbonden, en wel middels scharnierbevestigingen 19, 20, 43 5 op de beugels 9 en 10, scharnierverbindingen 21, 22 en 44 op de beugel segmenten 11, 12 en 41, 51 en daartussen bevestigde cilinders 23, 24 en 45. Beugelsegment 51 is overeenkomstig beugelsegment 41.

Zoals in figuur 2 te zien vormen de klemschoenen 10 32, 33 in omtreksrichting lopende reeksen.

het gestel 100 is voorts voorzien van radiaal en axiaal vanaf de beugels 9 en 10 reikende consoles 17 en 18, die middels cilinders 52a, 52b op stijve, doch axiaal instelbare wijze met elkaar verbonden zijn. Op vergelijk-15 bare wijze reiken vanaf de beugelsegmenten 11, 12 en 41, 51, consoles 36, 37, respectievelijk, 34 en 35, die op dezelfde wijze als de consoles 17 en 18 met elkaar verbonden zijn middels cilinders 39 en 38.

Aan het gestel is voorts bevestigd een relatief 2 0 lange, naar de reeds tot de pijpleiding behorende pijp gekeerde half-cirkelcilindervormige schaal 4 (die echter kort genoeg is om bochten van de pijpleiding te kunnen doorlopen) en een relatief korte, zich rondom de pijp 3 uitstrekkende trechter 5, die overigens gedeeld is. De 25 schaal 4 kan ook gevormd zijn als een open frame, zoals een vakwerkcons truc tie. De schaal 4 kan voorzien zijn van loop/steunwielen 6, 7 en 8, waarmee de inrichting 1 op de pijpen 2 en 3 steunt en daarover in de richting B verreden kan worden. In dit geval zijn de wielen of rollen 6 en 8 30 vrij draaibaar, waartoe, zoals weergegeven is voor de rol-len/wielen 6 en 8, ophangingen 27 en 29 voorzien zijn. De rollen 7 zijn aangedreven middels een niet weergegeven, op de schaal 4 ondersteunde aandrijving, en zijn gelagerd in bokken 27. Voor de rollen 7 kan een actieve besturing 35 voorzien zijn. Voorts kan een rol gekoppeld zijn aan een inclinometer. Tenslotte is de weergegeven voorbeelduitvoe-ring 1 volgens de uitvinding voorzien van een de schaal 4 ·< n -? n f, ·; w 34 I '/ 9 en het gestel met elkaar verbindende, op deze beide bevestigde beugel 50, waaraan de inrichting opgehangen kan worden tijdens het plaatsen en het verwijderen daarvan en waaraan de inrichting 1 kan worden voortgetrokken in de 5 richting B. Buiten de beugel 50 is er geen constructieve verbinding nodig tussen de schaal 4 en het gestel 100.

De op de wijze van figuur 1 samengevoegde beugelstellen 9, 10, 11, 12, 41, 51 vormen als het ware één gestel en kunnen bovendien plaats bieden aan lasmiddelen, 10 zoals een zich in omtreksrichting uitstrekkende geleiding voor een lasrobot, de lasrobot zelf (zie 80 in figuur 3), gastoevoermiddelen, draadtoevoermiddelen enzovoort. Bovendien kan het gestel of de schaal 4 plaats bieden aan aandri jvingsmiddelen voor de cilinders 23, 24, 45 enzo- 15 voort en voor de klemschoenen 32 en 3 3 die voorzien zijn op de beugels en de beugelsegmenten.

Voorts is op het gestel 100, of op de schaal 4, een besturings- en regeleenheid aangebracht (niet weergegeven) , waarmee de verschillende onderdelen bediend en 20 aangestuurd kunnen worden. In het bijzonder omvat deze eenheid een meetinrichting voor het bepalen en in een geheugen opslaan van de stand van de klemschoenen 32 en 33, in het bijzonder bij aankomst tegen de wand van de betreffende pijp.

25 Wanneer men de pijpen 2 en 3 met de einden aan de elkaar wenst te lassen, wordt de inrichting 1 aan beugel 50 neergelaten, totdat de wielen of rollen 6, 7, 8 steun vinden op de buitenoppervlakken van de pijpen 2 en 3. Hiermee is de inrichting 1 tevens enigszins gecentreerd 30 ten opzichte van de pijp 2. De pijp 3 hangt nog aan de kraan. Vervolgens worden de cilinders 23, 24, 45 bekrach tigd om de beugelsegmenten 11, 12, 41, 51 van de geopende stand, volgens rotatiebewegingen C en D, naar de gesloten stand te dwingen, voor beugel 11 weergegeven in figuur 2. 35 Vervolgens brengt men met behulp van koppelingen 53a, 53b een tangentiale koppeling aan tussen de bij elkaar gelegen consoles 34 en 36, en hetzelfde voor de andere consoles 35 1013477 10 en 37, zodat een als het ware doorlopend omlopende ring-beugel ontstaat. De trechter 5 helpt hierbij als richtmid-del voor de aan de kraan hangende pijp 3, die daarna ondersteund kan worden door een hoop grond onder de pijp 3 5 aan te brengen.

Vervolgens worden de vijzels 30 bediend om de schoenen 32 tegen het buitenoppervlak van de pijp 2 aan te laten komen. Deze positie, die overeenkomt met de mate van radiale uitzetting van de betreffende vijzels, wordt 10 opgemerkt door de voornoemde meetinrichting, en op basis hiervan een contourschets opgemaakt en opgeslagen in een geheugen. Vervolgens worden de vijzels 30 aangestuurd om de schoenen 32 de pijp 2 vast te laten klemmen.

Dan worden de vijzels 31 aangestuurd om de 15 schoenen 33 tegen het buitenoppervlak van de pijp 3 te brengen en vervolgens te bewegen naar een positie die overeenkomt met de positie zoals die voor de overeenkomstige schoenen 32 door de meetinrichting bepaald is, teneinde eenzelfde contourschets te krijgen, door vervor-2 0 ming van de wand van de pijp 3, waar nodig. Indien de contour van pijp 3 reeds in voldoende mate gelijkvormig is aan die van pijp 2, is natuurlijk geen aanpassing van de pijp 3 nodig. De vijzels 31 worden vervolgens aangestuurd om de schoenen 33 de pijp 3 geheel te laten vastklemmen, 25 zodat de pijpen 2 en 3 nu beide vastgeklemd zijn en als het ware een geheel vormen met het gestel 100 en daardoor radiaal ten opzichte van elkaar vastgelegd zijn, in lijn liggend. Opgemerkt wordt dat de vijzels ingericht zijn voor het kunnen genereren van voldoende grote klem- en 30 vervormingskrachten, zoals bijvoorbeeld 3-4 ton.

Vervolgens worden de hydraulische cilinders 38, 39, 52a en 52b bediend om de eindranden van de pijpen 2 en 3 op de voor de te maken las gewenste afstand van elkaar te brengen. Bij een V-naad is een kleine afstand nodig, 35 maar bij een J-naad niet. Wanneer de gewenste afstand bereikt is worden de cilinders in hun uitzetting vastgezet .

'A in -i % ? "7

t Ü 5 0 4 ?’ L

11

Dan is de uitrichtinrichting 1 geïnstalleerd en kan men aanvangen met het aanbrengen van de lasverbinding, met behulp van de lasrobot 80, die in de omtreksrichting E verplaatst wordt. Met de inrichting volgens de uitvinding 5 kan dermate precies gesteld worden, dat voor het lassen ook laser1asmethoden gebruikt kunnen worden.

Het is bij het lassen voordelig om de pijpen 2 en 3 zodanig aan elkaar te lassen, dat zij verplaatsings-vast met elkaar verbonden zijn, de inrichting 1 te ver-10 plaatsen naar een volgende te maken lasverbinding en tegelijkertijd de las tussen de pijpen 2 en 3 te voltooien met andere lasmiddelen.

Wanneer de betreffende pijpleiding voltooid is, behoeft men niet de inrichting 1 naar een plaats te bewe-15 gen waar deze van de laatste pijp af kan rijden, maar kan men eenvoudig de beugelsegmenten weer open laten klappen en inrichting 1 wegtakelen.

1 ü ! · i ! ;

Claims (29)

1. Werkwijze voor het aan elkaar lassen van pijpen, waarbij met behulp van eerste klemmiddelen de buitenzijde van de ene pijp klemvast aangegrepen wordt en met behulp van tweede klemmiddelen van de buitenzijde van 5 de andere pijp klemvast aangegrepen wordt, waarbij de eerste en tweede klemmiddelen met elkaar in lijn en met hun uiteinden dichtbij of tegen elkaar worden gehouden middels een stijf gestel waarop beide klemmiddelen zijn aangebracht, waarna men lasmiddelen bedient om van buiten 10 af een lasnaad te maken voor het verbinden van beide pijpen, waarna men het gestel met de eerste en de tweede klemmiddelen en met de lasmiddelen langs en over de andere pijp beweegt naar het andere eind van de andere pijp voor het herhalen van de voorgaande stappen voor het aan elkaar 15 lassen van de andere pijp en een volgende pijp.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, waarbij gebruik wordt gemaakt van rollen op of aan het gestel voor aangrijping van de buitenzijde van de pijpen, waarbij de rollen roteerbaar zijn om een as loodrecht op de hartlijn 20 van de pijpen.

3. Werkwijze volgens conclusie 1 of 2, waarbij men het gestel verplaatst over de pijpen middels op het gestel voorziene aandrijvingsmiddelen.

4. Werkwijze volgens conclusie 1, 2 of 3, waar-25 bij men althans een eerste verbindingslas aanbrengt tussen de pijpen middels op of aan het gestel ondersteunde lasmiddelen.

5. Werkwijze volgens conclusie 4, waarbij men na het aanbrengen van de eerste verbindingslas het gestel 30 verplaatst naar een volgende pijpenovergang, en de las voltooid met behulp externe lasmiddelen, bij voorkeur 1013477 gelijktijdig met de verplaatsing of het aanbrengen van de volgende eerste verbindingslas.

6. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, waarbij de pijpen in hoofdzaak horizontaal liggen.

7. Werkwijze volgens een der voorgaande conclu sies, waarbij men met behulp van de eerste klemmiddelen de vorm van de ene pijp bepaalt, deze vorm als vormgegevens opslaat in een geheugen, de tweede klemmiddelen in aan-grijping brengt met de andere pijp en op basis van de in 10 het geheugen opgeslagen vormgegevens dwingt naar een stand overeenkomstig de opgeslagen vorm.

8. Werkwijze volgens conclusie 7, waarbij tijdens het naar een stand overeenkomstig de opgeslagen vorm bewegen van de tweede klemmiddelen de andere pijp vervormd 15 wordt naar een contour overeenkomstig het naastgelegen eind van de ene pijp.

9. Werkwij ze volgens conclusie 7 of 8, waarbij na het opslaan van de vormgegevens van de ene pijp de eerste klemmiddelen verder bediend worden tot een positie 20 waarin de ene pijp wordt vastgeklemd.

10. Werkwijze volgens conclusie 7, 8 of 9, waarbij de tweede klemmiddelen na de voornoemde beweging bediend worden om de andere pijp vast te klemmen.

11. Werkwijze volgens een der voorgaande conclu- 25 sies, waarbij de eerste en de tweede klemmiddelen aangebracht zijn op twee respectieve gesteldelen, die met elkaar op een in pijpasrichting verstelbare wijze verbonden zijn, waarbij de onderlinge axiaal afstand van de eindranden van de beide pijpen ingesteld wordt op te maken 30 lasvorm.

12. Inrichting voor het aan elkaar lassen van pijpen, omvattend een stijf gestel met eerste klemmiddelen voor het klemvast aangrijpen van de buitenzijde van de ene pijp en met tweede klemmiddelen voor het klemvast aangrij- 35 pen van de buitenzijde van de andere pijp, met het uiteinde op lasafstand van en in lijn met het uiteinde van de ene pijp, en met middelen voor het verplaatsen van het i Π 1 $ I 'I ? a U i u 4 I Mm gestel langs en over de pijpen na het aanbrengen van een lasverbinding tussen de pijpen.

13. Inrichting volgens conclusie 12, waarbij de verplaatsingsmiddelen middelen omvatten voor geleidende 5 aangrijping van de buitenzijde van de pijpen.

14. Inrichting volgens conclusie 13, waarbij de geleidingsmiddelen rollen omvatten, voor rollende ondersteuning van het gestel op de pijpen.

15. Inrichting volgens conclusie 13 of 14, 10 voorts voorzien van een aandrijving voor althans enige van de geleidingsmiddelen, waarbij bij voorkeur de aandrij-vingsmiddelen en geleidingsmiddelen aangebracht zijn op een frame of een schaal die verbonden is met het gestel, welke schaal of frame bij voorkeur een omtrek van 180 15 graden of minder beslaat.

16. Inrichting volgens conclusie 12, 13 of 14, waarbij het gestel voorzien is van middelen voor aandrijvende verbinding met een externe aandrijving voor verplaatsing in pijprichting.

17. Inrichting volgens een der conclusies 12-16, voorts omvattend op het gestel ondersteunde lasmiddelen.

18. Inrichting volgens conclusie 17, waarbij de lasmiddelen een zich in pijpomtreksrichting uitstrekkende lasrobotgeleiding omvatten.

19. Inrichting volgens conclusie 17 of 18, waarbij de lasmiddelen middelen voor lasgasvoorziening en/of een lasdraadtoevoer omvatten.

20. Inrichting volgens een der conclusies 12-19, waarbij de klemmiddelen een omtreksreeks van radiaal in- 30 en uitzetbare klemschoenen omvatten.

21. Inrichting volgens een der conclusies 12-20, waarbij de klemmiddelen voor een deel van de omtrek aangebracht zijn op een gesteldeel dat openklapbaar is ten opzichte van de rest van het gestel.

22. Inrichting volgens conclusie 21, waarbij het openklapbare deel van het gestel in omtreksrichting ongeveer 180 graden of meer van de omtrek beslaat.

23. Inrichting volgens conclusie 21 of 22, waarbij het gestel voorzien is van, bij voorkeur hydraulische, bedieningsmiddelen voor het bewegen van de openklapbare delen van het gestel.

24. Inrichting volgens een der conclusies 12-23, waarbij het gestel voorts voorzien is van een windscherm voor radiaal buitenwaartse afscherming van het lasgebied.

25. Inrichting volgens een der conclusies 12-24, waarbij de eerste en de tweede klemmiddelen aangebracht 10 zijn op verschillende gesteldelen, die met elkaar verbonden zijn middels in axiale richting instelbare verbindingsmiddelen, bij voorkeur (hydraulische) cilinders.

26. Inrichting volgens een der conclusies 12-25, voorts omvattend middelen voor het bedienen van de eerste 15 klemmiddelen, middelen voor het vaststellen van een aan-ligpositie van de eerste klemmiddelen, middelen voor het in een geheugen opslaan van de aanligpositie, middelen voor het bedienen van de tweede klemmiddelen, waarbij de middelen voor het bedienen van de tweede klemmiddelen 20 verbonden zijn met besturingsmiddelen voor het op basis van de in het geheugen opgeslagen aanligpositie bewegen van de tweede klemmiddelen naar een stand overeenkomstig de aanligpositie.

27. Inrichting volgens conclusie 26, waarbij de 25 middelen voor het bedienen van de eerste klemmiddelen en de middelen voor het bedienen van de tweede klemmiddelen ingericht zijn voor het van de aanligpositie naar een vastklempositie dwingen van de klemmiddelen.

28. Inrichting voorzien van een of meer van de 30 in de bijgevoegde beschrijving omschreven en/of in de bij- gevoegde tekeningen getoonde kenmerkende maatregelen.

29. Werkwijze omvattend een of meer van de in de bijgevoegde beschrijving omschreven en/of in de bijgevoegde tekeningen getoonde kenmerkende stappen. -o-o-o-o-o-o-o-o- 1013477