Kitle Iletişim Araçları Ve Iktidar

Sociology of Communication examines the situations faced by the individual and society in the process of globalization. As the production and use of knowledge is seen in the change from society to society, the way technology is used effectively varies from society to society. Societies that are active in the civilization race can also come to the forefront in the global race because they are also active in communication tools. Menderes Akdağ not only looks at the sensitivity of a historian, but also from the perspective of a communicator, he views politics, history, society and the values that society produces with a multifaceted perspective. The book, analyzes what is universal by looking at world from Turkey, and analyzes local dinamics in efficient by looking to Turkey from the world. The book analyzes how politics, media, religion, economy and education are shaped by  the media tools of the communicative action underlying this. The book clearly describes how global powers and some local sovereigns use psychology and sociology in the means of communication in order to influence people. The processing of the subjects and the visual language through the case situations that we frequently encounter in our daily lives appear as an important quality in reading the book with pleasure.

Turkish (Türkçe): İletişim Sosyolojisi, birey ve toplumun küreselleşme sürecinde karşılaştığı durumları incelemektedir. Bilginin üretim ve kullanım biçiminin toplumdan topluma değişiminde görüldüğü gibi, teknolojinin etkin kullanılma biçimi de toplumdan topluma değişmektedir. Medeniyet yarışında etkin olan toplumlar iletişim araçlarında da etkin oldukları için küresel yarışta ön plana çıkabilmektedir.Menderes Akdağ sadece bir tarihçi hassasiyetiyle değil aynı zamanda bir iletişimci gözüyle siyasete, tarihe, topluma ve onun ürettiği değerlere çok yönlü bir bakış açısı ile bakmaktadır. Kitap, Türkiye’den dünyaya bakarken evrenseli, dünyadan da Türkiye’ye bakarken yerel siyaset, medya, din, ekonomi ve eğitim yaşamının medya aracılığıyla nasıl şekillendiğini ve toplumu şekillendirdiğini; arka planında yatan iletişimsel eylemin analizleriyle gün yüzüne çıkarmaktadır.Kitap, küresel güçlerin ve yerel kimi egemenlik sahiplerinin insanı etki edebilme adına psikoloji, sosyolojiyi iletişim araçlarında ne şekilde kullandığını net dille anlatmaktadır. Gündelik yaşamımızda sıkça karşılaştığımız örnek durumlar üzerinden konuların işlenmesi ve görsel dili, kitabın keyifle okunmasında önemli bir nitelik olarak karşımıza çıkmaktadır.

Çalışma boyunca sosyolojik ve felsefik bir temelden doğmuş olan tarihsel materyalizm üzerine şekillenmiş Materyalist Medya Kuramı temelleri ile incelenecektir. Kuram üzerine çeşitli çalışmalarda bulunmuş Horst Holzer’in ekonomik sistem, devlet ve ideolojik entegrasyon süreçlerinde medyanın konumunu ve Materyalist Medya Kuramının bu süreçlerle ilişkilendirilmesine yönelik fikirleri ortaya sunulmaya çalışılacaktır. Yine bir diğer kuramcı Wulf D. Hund’un kapitalist üretim ve yeniden üretim sürecinde haberin metalaşmasına olan yaklaşımı ve tespitleri irdelenerek, kurama gelen eleştirel değerlendirmeler ortaya konulacaktır. Son olarak kuram Türkiye’deki medya sektörü ile sınanacak ve çalışma sonlanacaktır. Çalışma Füsun Alver'in Gazetecilik Bilimi ve Kuramları kitabındaki Materyalist Medya Kuramı bölümünün özeti niteliğinde, master ödevi kapsamında hazırlanmıştır.

Milli Şef dönemindeki iktidar-basın ilişkileri, savaş koşullarının
da etkisiyle inişli-çıkışlı bir çizgi izlemiştir. Ancak Türkiye'de iktidar
basın-ilişkilerinin öncesi ve sonrasıyla tarihsel serüvenine ve
niteliğine dair ziyadesiyle fikir vermektedir. Meselelere yeterince
nüfuz etmek amacıyla, bu çalışmada öncelikle tek parti ve şeflik
sisteminin başlıca özellikleri değerlendirilecek, ardından tek parti
döneminde matbuat kanununda gerçekleştirilen değişiklikler ele
alınacaktır. Tek parti döneminde milletvekili seçilen gazeteciler ve
yazarlara dair geniş bir değerlendirmenin ardından İkinci Dünya
Savaşı yıllarında iktidar-basın ilişkileri ve resmi politikaya göre
matbuatın hareket tarzı değerlendirilecektir. Milli Şefi ve Şeflik
sistemini korumanın ve meşrulaştırmanın aracı olarak basının rolü
irdelenecektir.
Çalışmanın son kısmında, İkinci Dünya Savaşı'ndan Müttefik
devletlerin galip çıkmasıyla çok partili sisteme geçiş sürecine giren
Türkiye' de basının durumu ve geçiş sürecine dair düzenlemeler ele
alınacaktır. Sonuç kısmında ise, Milli Şef dönemi iktidar-basın
ilişkilerine dair genel bir değerlendirme yapılacaktır.

Çalışmanın amacı, algı yönetimi konusunda genel bir çerçeve
çizmek ve algı yönetimi hakkındaki olumsuz izlenimleri
vurgulayarak bu alandaki doğru yaklaşımları ortaya koymaktır.
Bu çalışmada algı yönetiminin başta siyasal iletişim olmak
üzere farklı alanlarda neyi ifade ettiği, algı yönetiminin ilişkili
olduğu konular, medya, dijital iletişim ve sosyal medya bağlamında
algı yönetiminin nasıl gerçekleştirildiği, manipülasyon
ve dezenformasyon konuları ele alınmaktadır.

Medyanın Eleştirel Ekonomi Politiği:
Avrupa’da Eleştirel Ekonomi Politik Yaklaşım
(Golding ve Murdock, Garnham, Mattelart)
Medyaya eleştirel ekonomi politik yaklaşımın ABD ve Avrupa kaynaklı iki odağı bulunmaktadır. Genellikle araçsalcı olarak anılan ABD’deki ekonomi politikçilerin önde gelen isimlerini Schiller, Smythe, Herman ve Chomsky oluştururken, medyaya yapısalcı ve bütüncül yaklaşım geliştiren Avrupa’daki öncü isimler ise Golding ve Murdock, Garnham ve Mattelart’tır. Medya ve kültür endüstrileri, kapitalist ekonomik düzen, siyasi ve ideolojik yapının temel belirleyici olduğu ortamda faaliyet gösterirler. Çalışma konusu kapitalist toplumda üretimin sosyal ilişkileri olan ekonomi politik yaklaşımın amacı, tarihsel olarak üretim ve değişimin, bölüşüm ve tüketimini incelemektir.

Medya sektöründeki tekelleşmeler ve iktidara gelen siyasi partilerin dünya genelinde popülist tutumlar sergilemesi sonucu, pek çok gazeteci mesleki pratiklerini sürdürebilmek için Youtube’a yönelmek zorunda kalmıştır. Youtube, bir iletişim ve üretim aracı olarak gazetecilere özgürlük alanı sağlarken, aynı zamanda milyonlarca kullanıcısının tıklama alışkanlıklarını veri metalarına dönüştürmekte ve bu metaları reklam veren şirketlere satmaktadır. Bu çalışma, gazetecileri Youtube şirketinin çıkarlarına uygun bir şekilde hareket etmeye iten dinamikleri sorgulamaktadır. Öte yandan gazetecilerin bu platformda yaşadıkları zorluklar, geçinmelerine imkan sağlayan gelir modelleri ve kurdukları üretim ilişkileri irdelenmektedir. Veri toplamak için, mesleki faaliyetlerini Youtube üzerinden sürdüren profesyonel gazeteciler Nihat Genç, Yavuz Oğhan ve Gökhan Özbek’e Whatsapp ve/veya e-posta yoluyla birtakım sorular sorulmuş; alınan cevaplar Marksist ekonomi politik çerçevede analiz edilmiştir.

Kılıç ile kalemin, Orta Çağ’dan itibaren İslam medeniyetinde devletin askeri ve sivil kanadının birer sembolü olarak hem saray protokolünde hem de fikrî ve edebî eserlerde kullanıldığı bilinmektedir. Kılıcın temsil ettiği askeri sınıfın mı, yoksa kalemin temsil ettiği sivil yöneticilerin mi daha önemli olduğu hususu eserlerde tartışılan bir konu olmuştur. Bu tartışmaların en dikkat çekici örneklerini ise kılıç-kalem münazaraları oluşturur. Osmanlı dönemi boyunca Türk edebiyatında bu türde altı eser yazılmıştır. Söz konusu eserlerde kılıç ile kalem, hükümdara kimin daha yakın olması gerektiği konusunda anlaşmazlığa düşerler. Her biri kendisini bu makama daha lâyık görür ve bu düşüncelerini karşı tarafa da kabul ettirmek amacıyla bir yandan kendi meziyetlerini sıralarken bir yandan da karşı tarafın eksik yönlerini sayıp döker. Taraflar en sonunda genellikle bir hakeme müracaat edip onun hükmüne razı olurlar. Bu tebliğde kılıç-kalem münazaralarında sunulan argümanlar ve hükmün kim tarafından hangi gerekçelerle verildiği karşılaştırmalı olarak ele alınacaktır. Böylelikle hem kılıç ve kalemin kendi meşruiyetlerini ve üstünlüklerini hangi kaynaklara dayandırdıkları hem de hükümdarın iktidarının hangi temele dayandırdığı ya da hangisinden daha çok beslendiği ortaya koyulacaktır.

Günümüzde birçok kişi Hollywood filmlerini seyrederek büyümüştür. Her çocuğun bir favori çizgi filmi, animasyonu ya da süper kahramanı olmuştur demek yanlış olmaz. Çok severek izlenilen film serileri ve kurguların, bireylerin bilinçdışına bilinçli olarak müdahale edilmesi amacıyla ‘büyük biladerler’ tarafından yapılıyor olduğunu sorgulamak yanlış olmaz. Modern toplumun içinde bulunduğu lüks ve hüznü aynı anda yaşıyor olmasının sebepleri, geçmişten bugüne dikkatli bakıldığı zaman görülebilir durumdadır.

Bu çalışmanın ilk bölümünde önce kapitalist düzen ve tüketim kültürünün oluşması incelenmiştir. Daha sonrasında tüketim kültürünün yarattığı boş zaman endüstrisi yani kültür endüstrisi incelenmiş ve modern toplumun insanın benliğine etkisine değinilmiştir. Karl Marx, Frankfurt Okulu, Baudrillard gibi düşünürlerin görüşlerine yer verilmiş ve modern toplum eleştrisi yapılmıştır.

Çalışmanın ikinci bölümünde ise marka ve konumlandırma çatısı altında metaların pazarlama iletişimi yolu ile markalaşması incelenmiştir. Metaların markalara olan dönüşümü sırasında yaratılan yeni olgular değerlendirilmiştir. Marka kimliği ve de marka faydaları olan fonksiyonel faydalar, sembolik faydalar açıklanmıştır. İkinci bölümün sonunda ise marka değeri kavramı irdelenmiş ve metaların dönüşümü tamamlanmıştır.

Çalışmanın üçüncü bölümünde ise yola çıkış amacına geri dönülerek sinema aracılığı ile yapılan kültür manipülasyonuna değinilmiştir. İnsanların boş zaman aktivitelerinden sinema araç olarak kullanılarak neler yapılabileceği eleştirilmiş ve Adorno gibi düşünürlerin görüşleri kaleme alınmıştır. Son olarak markalar ve sinemanın aynı çatıda buluşması ve amaçları irdelenmiştir. Hollywood sineması ve marka ilişkilerine değinilmiş, çoğu kişinin önceden izlemiş olabileceği filmler üzerinden örnekler verilmiştir.

İletişim araştırmaları açısından iletişimin geçmişini ve dönüşümünü öğrenmek önemli bir adımdır. İletişimin geçmişten günümüze gelişimine baktığımızda ise kültürel etkilerin üzerinde önemli rol oynadığını görebilmekteyiz. Toplumun, dilin ve ekonominin etkisiyle değişen yeni bir bakış açısı doğuran kültürel çalışmalar, iletişim alanında irdelendiğinde araştırmalara ve birçok soruna ışık tutmuştur. Bu çalışma, her ne kadar bazı kaynaklarda kültürel çalışmalar başlığı altında verilmese de, Frankfurt okulu üyeleriyle başladığı gözlemlenen medya ve kültürel çalışmalar ilişkisinin Adorno'dan Hall'e değin yolculuğunu aktarmaktadır. İletişim alanında çalışan araştırmacılara yardımcı olması amacıyla birçok kaynaktan derlenen çalışmada kapitalizmin varlığı ile değişen ideoloji anlatılmaktadır. Diğer yandan ideolojinin toplumun kültürel ögeleri, medyanın dili ve işlevi üzerindeki büyük kök dönüşümleri açıklanmaktadır. Böylece ideoloji kavramı ve var olan düşünce sistemi çözümlenmektedir. Kültürel çalışmaları ve medyanın işlevini anlamak adeta hayatı anlamlandırma konusunda yol gösteren bir araçtır. Burada alımlayıcı rolünü ve doğrusal iletişim modeline yeni bir alternatifin ortaya çıkışı ile birlikte kamuoyunun ideolojik sistem içerisinde nasıl bir duruş sergilediğini ve nasıl yönlendirildiğini anlatmaktadır. Çalışma medya ve kültürel çalışmalar alanına katkı sunmanın yanı sıra kaynak arayışında olan araştırmacılar için de uzun metinler arasından derlenmiş öz bilgilerden oluşan yararlı bir özet kaynak niteliği sağlayacaktır.

Bu araştırmanın genel amacı, Karadeniz Yayıncılık Düzenleyici Otoriteler Forumu’na üye görsel-işitsel yayıncılık alanında düzenleyici otorite olarak görev yapmakta olan kurumların seçim dönemlerindeki yetki, sorumluluk ve faaliyetlerini tespit ederek bu dönemlerde Karadeniz Yayıncılık Düzenleyici Otoriteler Forumu’na üye kuruluşların denetim faaliyetlerindeki yeterliliklerini ve eksikliklerini ortaya koymaktır

Araştırmada nitel veri toplama yöntemlerinden faydalanılmıştır. Nitel veriler doküman incelemesi veri toplama aracından faydalanılarak araştırılan olgu veya olgular hakkında bilgi içeren yazılı materyallerden toplanmıştır.

Araştırma sonucunda BRAF’a üye kuruluşların çoğunluğunun ülkelerinde seçim dönemlerinde görsel-işitsel medya hizmetlerinin denetiminden sorumlu olduğu, bu otoritelerin bir kısmının seçim döneminde görsel-işitsel medya hizmetlerinin denetim faaliyetinde “eşitlik” ilkesini temel alarak izleme yaptığı ve bu durumun birçok soruna sebep olacağı belirlenmiştir. Elde edilen verilere göre üye kuruluşların bir kısmının mevzuatında seçim dönemlerinde özel medya hizmet sağlayıcılara siyasi parti, grup veya adayların ücretsiz tanıtımını yayınlaması zorunluluğu getirildiği, tüm yayıncılara yönelik seçim dönemlerinde kamuoyu araştırmalarının paylaşımının bazı ülkelerde seçim gününden önce beş ve on beş gün ile sınırlandığı, medya hizmet sağlayıcıların görsel-işitsel medya kayıtlarını bir veya iki yıl gibi sürelerde arşivlemeleri zorunluluğu bulunduğu görülmüştür. Tüm bu çerçevede seçim dönemlerinde BRAF üyesi kuruluşların bulunduğu ülkelerde görsel-işitsel medya hizmetleri alanında eksikliklerin olduğu görülmüştür.

Türkiye'de 1961-1980 arasındaki seçimlerde propaganda aracı olarak plakların kullanılmaya başlaması. Bu konuda Cumhuriyet Halk Partisi, Adalet Partisi, Milli Selamet Partisi, Cumhuriyetçi Güven Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi gibi partilerin yayınladıkları propaganda plakları. Ayrıca seçim konulu mizah plakları...

Foucault, iktidarı ve iktidar ilişkilerini toplumsal yapının belirlendiği önemli düzenlemeler olarak görmektedir. O’na göre iktidar yalnızca devlet ve halklar arasında değil daha özelde bireyler üzerinde etkili olan bir yapıya sahiptir. İktidarın alanını ikili ilişkilere kadar daraltan hatta bireyin kendi bedeninde dahi arayabileceği bir güç olarak değerlendiren Foucault, bu gücün bilgiyle devamlı kılınabileceğini ifade etmektedir. Günümüzde teknolojik ilerlemenin bir sonucu olarak ise bu bilgilerin kullanım alanlarını sorgulamanın önemli bir yerde durduğunu savunmaktadır. Bilim ve teknoloji gibi önemli gelişmeler geçmişten günümüze iktidarı elinde bulunduranlar tarafından yerini sabitleştirmeye yarayan araçlar olarak değerlendirilmiştir. Bu dolayımda da ileri teknolojinin toplumlar ve bireyler üzerindeki etkilerini sorgulayan Black Mirror televizyon serisi, temelde teknolojinin topluma kazandırmış olduğu kolaylıkların sonuçları üzerine yeniden düşünülmesini sağlayan önemli bir yapımdır.
Bu çalışmada özellikle teknolojinin eriştiği gelişme üzerinden iktidar alanlarını irdeleyen ‘Arkangel’ adlı bölüm, Foucault’nun özne, bilgi, gözetleme, denetleme ve disipline etme kavramları üzerinden incelenecektir. Ancak öncesinde Foucault’nun iktidar olgusu kuramsal bağlamda ele alınacak olup ele alınan bilgiler doğrultusunda ilgili bölüm analiz edilmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Foucault, İktidar, Gözetim, Denetim, Black Mirror, Arkangel

LOOKING ON THE MICHEL FOUCAULT’S POWER AND SUBJECT CONCEPTUALISATION OVER THE SURVEILLANCE QUESTION: BLACK MIRROR - ARKANGEL
ABSTRACT
Foucault regards power and power relations as important arrangements in which the social structure is determined. According to him, power, not only between the state and its people, but more specifically has a structure on individuals. Foucault, who considers the field of power as a convergence to the bilateral relations and even as a power that the individual can search even in his own body, states that this power can be sustained by knowledge. Today, as a result of technological progress, it is argued that questioning the usage areas of this information is in an important place. Significant development such as science and technology have also been considered as tools to stabilize the position of those in power from the past to the present. In this context, the Black Mirror television series, which questions the effects of advanced technology on societies and individuals, is an important production that provides a rethinking of the results of the conveniences that technology has brought to society.
In this study, the episode ’Arkangel’, which particularly examines the areas of power through the development of technology, will be examined through the concepts of Foucault's subjectivity, knowledge, surveillance, supervisionand discipline. First, Foucault's concept of powerwill be discussed in the theoretical context and the relevant episode will be analyzed in accordance with the information discussed.
Key Words: Foucault, Power, Surveillance, Supervision, Black Mirror, Arkangel

Öz Bu çalışmanın konusu, 1950'de iktidara gelen Demokrat Parti (DP) ile dönemin basını arasında yaşanan ilişkileri ortaya koyarak besleme basın olgusunun incelenmesidir. DP'nin iktidar olduğu bu dönemde tüm dünyada değişim söz konusuydu ve Türkiye'de bu değişimden hem toplumsal hem de siyasal açıdan etkilenmiştir. Demokrat Parti'nin özgürlükçü demokratik düzen ve liberal ekonomi söylemleriyle geldiği iktidardaki faaliyetleri ve özellikle basın politikası üzerinde durulmuştur. 1950-1954 arası olan dönem demokratikleşme ve ekonomik açıdan oldukça önemli bir evreyi temsil etmektedir. 1954'ten sonra doğan olumsuzluklar ve yine bu yıllarda basın ile DP'nin adaletsiz ilişkileri söz konusu olmuştur. Uzun yıllar hak ve özgürlük mücadelesi veren basının DP'nin vaadettiği özgürlüğe kavuşması ancak bu sürecin oldukça kısa sürmesi ve bu sırada besleme basın kavramının ortaya çıkışı ve günümüzdeki yansımaları bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Demokrat Parti Dönemi'ne dair literatürde birçok çalışma bulunmaktadır ancak besleme basın özelinde yapılan çalışma sayısı oldukça azdır. Dolayısıyla bu çalışmanın literatüre yapacağı katkı oldukça önemlidir. Üç başlık altında toplanan bu çalışma geniş bir kaynak taraması sonucu hazırlanmıştır.
Abstract: The purpose of this paper is to reveal the relations between the Democratic Party (DP) which came into power in 1950 and the press of the period and examine the concept of the partisan press. In that period during which DP was in power, the world was going through a transformation and Turkey was affected by that transformation both socially and politically. There was an emphasis on DP's activities and their press policies in the power they came into with the statements of liberal, democratic order and liberal economy. The period between 1950 and 1954 represents a critical phase in terms of both democratization and economy. Negativities which emerged after 1954 and DP's unjust relations with the press were in play. The subject of this study includes the fact that the press, which had been in the struggle for rights and freedoms for years, were liberated with the freedom promised by DP but how short that period was, the emergence of the concept of partisan press and its reflections today. There are several studies regarding the Democratic Party Era; however, the number of papers specifically addressing the partisan press is very few. Thus, this study will make an imperative contribution to the literature. The study is composed of three titles. It was conducted as a result of a broad literature review.

Bu çalışmanın amacı, Grand Theft Auto V oyunundaki cinsiyetçi ve ırkçı öğeleri tespit ederek gençlerin bu öğeleri nasıl alımladığını ortaya koymaktadır. Oyunlar etkileşimli yapıları gereği gençleri en çok etkileyen medya içeriklerinin başında gelmektedir. Birçok çalışmada, video oyunlarının olumsuz etkileri üzerine araştırmalar ve tespitler yapılmıştır. GTA V oyunu ise olumsuz etkileri bakımından birçok kez tartışılmış ve gündeme gelmiş bir oyundur. Bu noktada milyonlarca kopyası satılan ve tartışmalara konu olan oyunun gençler tarafından nasıl algılandığını ortaya koymak oyunların etkileri adına önemli sonuçlara ulaşmamıza yardımcı olabilir. Bu çalışma kapsamında 18-25 yaş arası medya okuryazarlığı eğitimi almamış 10 TIP öğrencisiyle derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, katılımcıların büyük bir bölümü oyundaki cinsiyetçi ve ırkçı öğeler hakkında bir farkındalığa sahip değildir. Katılımcıların büyük çoğunluğu oyundaki cinsiyetçi ve ırkçı öğelerden ziyade oyuna gerçekçilik bakış açısıyla ele almakta ve oynamaktadır. Katılımcıların büyük bir çoğunluğu cinsiyetçilik ve ırkçılık hakkında genel bir tanımlama ya da açıklama dahi yapamamıştır. Bu çalışma elde edilen sonuçlar itibariyle, medya okuryazarlığının önemini ve gençlerin oyun oynarken içeriklere karşı ne kadar savunmasız olduğunu ortaya koymaktadır.

Özet
Kıbrıs tarihinde Alevilik konusu birçok kez tartışmaya konu olmuştur. Bu çalışmada
Kıbrıs’ın Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1571’de fethinden sonra 1572’de adaya yapılan
göçerimlerin Kıbrıslı Türklerin Müslümanlık anlayışı üzerindeki etkileri farklı savlara göre
incelenmiştir. Bir kesim Kıbrıslı Türklerin Alevi kökenli olduğunu savunurken diğer kesim
Kıbrıslı Türklerin Müslümanlık anlayışı üzerinde Alevlilğin etkilerini mistik sıçramalar
olarak değerlendirmektedir. Bir başka görüş ise tarih boyu siyasi tutumların Kıbıslı Türklerin
Müslümanlık anlayışını şekillendirdiğini öne sürmüştür. Ardından Kıbrıs açısından tartışmalı
Alevilik konusunun, Kuzey Kıbrıs yazılı basınının en çok takip edilen üç gazetesinde ele alınış
şekli ve nasıl bir haberleştirme pratiği gördüğü incelenmiştir. Öncelikle Alevilik konusunun
basın gündeminde yer alış şekli incelenmiştir. Konuya ilişkin haberlerin basın genel yayın
politikası doğrultusunda haberleştirilme şekline bakılmıştır. İki buçuk yıllık elektronik arşiv
taraması sonucu Alevilikle ilgili çıkan haberler içerik analizi vasıtasıyla nicel ve nitel olarak
incelenmiş ve bu haberlerden çıkarılabilecek anlamlar üzerine düşünülerek günümüzde
Aleviliğin Kuzey Kıbrıs’taki ahvali anlaşılmaya çalışılmıştır. Haberler medya, iktidar ve din
üçgeninde okunmuştur.
Anahtar Kelimeler: Alevi, Kıbrıslı Türk, Kıbrıs, Kuzey Kıbrıs’ta Alevilik, medya, iktidar, din
ALEVISM IN NORTH CYPRUS IN THE TRIANGLE OF MEDIA,
GOVERNMENT AND RELIGION
Abstract
In the history of Cyprus, the issue of Alevism has been the subject of debate many times. This
study examines the different arguments in understanding the Islam of Turkish Cypriots after
the conquest of Cyprus in 1571 by the Ottoman Empire of the Turkish Cypriots migration
in 1572. As a section of the Turkish Cypriots defend that they are Alevi in origin, the other
section of Turkish Cypriots understanding of Islam is influenced by an impact of mystical
ascendancy. In another opinion, Turkish Cypriots have put forward that the understanding
of Islam was shaped by the political atitudes throughout history. Following, is the examination
of controversial Alevism on how the press of North Cyprus’ three most widely followed
newspapers have handled and shown the practice of communication from the perspective
of Cyprus. Primarily, how the press have situated the agenda of Alevism is examined. The the media with the news related to the subject. The result of two and a half years of scanning
electronic archive reports on the Alevi, the present mind on understanding the affairs of Alevism
influencing factor in North Cyprus has been attempted by a means of quantitative and
qualitative content analysis, examining the meanings that can be inferred from the news. The
news was read in the triangle of media, government and religion.
Key Words: Alevi, Turkish Cypriot, Cyprus, North Cyprus Alevis, media, power, religion

20. yy yeni dünya düzeni ile birlikte, bilginin, mal ve hizmetlerin sınır tanımayan bir şekilde akıp gittiği ve bireyin içinde bulunduğu ortamdan derinden etkilendiği bir dünyadır. Yeni düzende ekonomi, kapitalist sisteminin doğurmuş olduğu tüketim kültürü ve kültür endüstrisi kavramları ile şekillenmeye başlamıştır. Düzen içerisindeki yeri tarihsel süreç içerisinde farklı biçimlerde olan çocukluk imgesi, günümüzde tüketici konumundadır. Çalışmaya göre çocuk kültürü, içerisinde oyun ve oyuncak kültürünü de barındıran sosyokültürel bir alanın parçasıdır. Bu alan ile sürekli etkileşimde olan çocuk, toplumsal dinamiklere ( kapitalizm, tüketim kültürü, sanayileşme...) uyum sağlar. Uyum sağlama sürecinde oyun da bir aracı görevindedir. Çocuğun öğrenme ve kendini keşfetme alanlarından olan oyun, çocuğun sosyal gelişiminde geniş bir yer kaplar. Günümüzün postmodern oyun kültürü ile oyuncağın sosyal işlevlerinin çocuğa aktarımında, tüketim kültürü ve kapitalizmin yeri çalışmada ortaya konulmuştur. Kapitalizm ile birlikte mekânların çocuk üzerinden şekillenmesi ve sosyal pratikler ile yeniden üretilmesi sürecinin bir kopyası olan temalı çocuk eğlence merkezini, iletişimsel bir bakış açısıyla incelemek amaçlanmıştır. Bu bağlamda, toplumsal değişimler, kültür, kültür endüstrisi, çocuk ve oyun kavramlarına değinilmiş ve kültür endüstrisinin yeni paradigmasını oluşturan çocuk oyun merkezlerinden; KidZania incelenmiştir. Çocuk ülkesi temalı eğlence merkezi KidZania’ nın özellikleri, ortaya çıkardığı yeni ilişkiler ve çocuk kültürünün yeniden üretiminde nasıl etkili olduğunun iletişim sosyolojisi bağlamında çözümlenmesi amaçlanmaktadır. İncelenen mekân, çocukları oyun yolu ile kapitalizme dâhil etmekte ve marka bilinci aşılayarak, dış dünyada tüketime yöneltmektedir. Söylem ve dilin araçlarının yanı sıra, toplumun yeniden üretildiği sosyal eylemler aracılı söylem analizinin odağındadır ve çalışma bu analiz çerçevesinde göstergebilimsel çözümleme yöntemi ile desteklenmiştir.

Ülkemiz siyasi ve sosyal açıdan pek çok deprem yaşamıştır Bu depremlerin en önemlilerinden biri 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesidir. Çok partili yaşama yeni geçmişken yaşanan bu durum ülkemizi her anlamda etkilemiştir ve her
anına yakından tanıklık edilmiştir. Hükümetin düşürülmesinden, yargılamalara kadar çoğu an radyolar ve basılı yayın aracılığıyla propagandist bir şekilde halka bildirilmesi halkın da istenilen yönde reaksiyonlar vermesine sebep olmuştur. Müdahalenin meşrulaştırılması amacıyla yapılan bu yayınların gerçekliği sorgulanmamıştır. Bugüne kadar 27 Mayıs siyasi, sosyal, hukuksal olmak üzere her alanda incelenmiş ancak
dönemin mizahına nasıl yansıdığı pek ele alınmamıştır. Mizah dergilerinin, karikatür dergilerinin sunduğu karakterler o toplumdan farklı kişiler değildir. Adeta bir ayna gibi toplumu, dönemin figürlerini ve olaylarını yansıtırlar. Çalışmamız 1960’ın ilk çeyreğinin gündemi olan devrik hükümet yetkililerinin darbe öncesi yaşayışları, darbe süreci ve yargılanmalarının mizah ve karikatür dergilerine etkisini içerir. Bu çalışmayla
resmi yayınlar, siyasi belgeseller dışında aslında siyasetin ve dönemin konjonktürünü bize farklı açıdan sunan bu önemli fakat göz ardı edilen materyallerin derlenmesiyle iktidarın meşrulaştırma araçlarından en renklisi incelenmiştir.

Freedom of communication and freedom of expression are covered by basic human rights. However, the use of these rights requires legal limits. These legal boundaries determine the law of mass communication. Media as the manifestation of mass communication is often the most important instrument that political powers use to impose their world views and to convince people of the correctness of their activities. Media is also extremely effective in the formation of islamophobia in western society. Especially after the September 11 attacks, increasingly Islamophobic publications should be considered in the context of mass communication law. In fact, false and deliberate news about Muslims through mass media has a manipulative function in western societies. In this article, after the mass communication law and Islamophobic publications are considered separately, an international evaluation of Islamophobic publications in the context of mass communication law has been made. National legislation was excluded from the study. The legal position of these publications has been put forward by an analytical method considering only the international agreements.

Sosyal medyada paylaşılan komik bir kedi videosunun yorumlarındaki siyaset kavgalarına şahit olmuş hatta herhangi bir paylaşımınız yüzünden eski dostlarınızla sert tartışmalara girmiş, bu nedenle akrabalarınızla aranız bir daha hiç düzelmemek üzere açılmıştır muhtemelen. Peki, bu sadece bizim toplumumuzda mı yaşanıyor? Neden sosyal medyada siyasi fikirlerimizi başkalarına duyurma ihtiyacı hissediyoruz? Bu davranış farklı düşüncedeki yakınlarımızla ilişkilerimizi nasıl etkiliyor? Bu sonuçları doğuran nedenler nelerdir? Dijital iletişim ağlarının teknik boyutu buna nasıl bir zemin hazırlıyor?
Bu ve benzeri sorulara yanıt aramak için yürütülen araştırmanın sonuçlarını içeren bu kitapta bulgular; kültürel iktidar, kutuplaşma, birey-cemaat ilişkisi kavramları üzerine geliştirilmiş teoriler çerçevesinde incelendi. Alana katkı sağlaması dileğiyle

Paul Virilio’nun teknolojiden sinemaya, hızdan politik felsefeye ve hatta sanattan kültürel çalışmalara kadar geniş bir ilgi alanına sahip olduğu bilinmektedir. Avrupa ve Kuzey Amerika'da da yakından takip edilen ve tartışılan hız ve teknoloji Virilio’nun kavramsal dünyasında çok önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışma, 20. yüzyılın hız ve teknoloji kavramları üzerine çalışan Paul Virilio’nun özgün yaklaşımlarına ulaşmayı hedeflemektedir. Virilio, hızın zaman ve mekân üzerindeki etkisini inşa eden kurucu özne olarak kavranmakta ve ekonomik, politik, askeri, toplumsal ve kentsel alanların örgütlenmesinde baskın bir unsur olarak öne çıkarmaktadır. Buna göre modern toplumlar sadece ekonomik faktörlerle açıklanamamaktadır. Bununla birlikte politik, askeri, kentsel ve teknolojik faktörlerin de etkilediği hız mantığıyla inşa edilmektedir. Bu maksatla çalışmada Paul Virilio tarafından dile getirilen aşağıdaki meseleler tartışılmaktadır. (a) Dromoloji ve modern toplumlarda kaydedilen bilgi, iktidar, emek ve servet akışlarında somutlaşan toplumsal örgütlenme biçimlerinin yazarın bakış açısı üzerinden incelenmesi. (b) Modern kentlerin gelişimiyle eşzamanlı bir dizi savaş modelinden hareketle; askeri ihtiyaçlarla kentlerin gelişimi arasında bulunduğu varsayılan gizli yakınlığı kanıtlamaya yönelik tekno – savaş kavrayışı. (c) Kentsel mekânların askeri örgütlenme biçimleri tarafından belirlenen bir dizi mimari gereklilikler ve hızın gizli öznesi olduğu askeri ve politik ihtiyaçlar tarafından organize edilmesi hakkındaki görüşleri. (d) Soğuk savaş, caydırıcılık savaşı ve teknoloji bağlamında yazar tarafından ortaya konulan bütüncül kaza yaklaşımı.

Aldous Huxley tarafından yazılan Cesur Yeni Dünya, geleceğin karanlık kurgusu niteliğinde bir distopyadır.
Bu distopya, içerisinde birden fazla adalet problemini barındırmaktadır. Bu problemlerden en önemlisi “öjeni” problemi
ve öjeni minvalinde vatandaşları üzerinde baskı kuran bir iktidar halidir. Öjeni anlayışı ile ortaya çıkan uygulamalara,
öjenik uygulamalar adı verilmektedir. Bu uygulamalar, totaliter rejimlerin meşruiyet kazanmalarına hizmet etmektedir.
Totaliter rejimlerin kendini kabul ettirme biçimleri, vatandaşlar üzerindeki etkilerinin kalıcılığının sağlanması, iktidar
ilişkileri ve bunlar bağlamındaki sorunlar ile ilgili olarak Michel Foucault’un önemli görüşleri bulunmaktadır. Bunlar
kendi yaşadığı zamanın çok ötesine geçmiş, günümüzde de tartışılan görüşlerdir.
Bu çalışmada Cesur Yeni Dünya’dan hareketle, öjenik uygulamaların iktidar ilişkisi içindeki yeri panoptikon
kavramı üzerinden yorumlanacaktır. Bu bağlamda, eser içinde öjenik uygulamaların, iktidar ilişkilerindeki panoptik
etkisinin yerini sinoptik bir etkiye bırakmasından ve sinoptik bir topluma dönüşümden bahsedilecektir.
Anahtar Kelimeler: Öjeni, Panoptikon, Sinoptikon, Michel Foucault, Cesur Yeni Dünya, Aldous Huxley.

The gender of individuals is decisive in their participation in social life. The pros and cons of having gender have been at the center of the lives of people living together in every period of history. Individuals fit into certain patterns with their sexual identities and the perspectives of societies in which they live. Perceptions and attitudes of other people and societies towards gender have always been influential factors in maintaining social order. The formation of gender perception takes place at every stage of human relations and the ideology of these perceptions and attitudes is rebuilt in the monopoly of the dominant classes. Social norms and values both transform and become a part of the perception of gender. Media and presentations are among the most effective tools in the production of dominant identities. The dominant ideological apparatuses, which hold the media, produce messages that define not only biological but also sociological judgments about male and female identities. The film is one of the strong areas of media ecology that validates the dominant ideology in a society. It did not take long to understand the effect of modern cinema on societies. At this point, animated films, which are a relatively new field other than classical cinema production, produce messages that appeal to both children and adults. In this study, the animation films Ice Age-I, Shrek-I and Winx Club: The Secret of the Lost Kingdom were subjected to a qualitative analysis based on the idea that animated films also contain messages that reproduce gender perception.

Kitle iletişim araçları, günümüz tüketim çağında özellikle sosyal ilişkileri düzenleyerek sonrasında ise üretim ve dağıtım süreçlerini kontrol ederek sistematik bir yapının devamının sağlanmasında oldukça etkin bir role sahiptir. Kitle iletişim araçları aracılığıyla insanlara sahte bir bilinç yaratılmakta, sahte ihtiyaçlar üretilmekte, bu tüketim odaklı dünyada metalar fetişize edilmekte ve insanlar tükettikçe statü sahibi olduklarına inandırılmaktadır. Bu bağlamda değerlendirildiğinde; radyo, reklam ya da sinema gibi aracılar, toplumlara empoze edilen "tüket, itaat et, öl" gibi emir kiplerinin en önemli dayatma mecraları olarak görülmektedir. Bu süreçte, kitle iletişim araçları mevcut ideolojiyi pekiştirmekte, yeniden üretmekte ya da rızanın üretilmesine yardımcı olmaktadır. Bir diğer deyişle, ortaya çıkan tüketim odaklı toplum dokusu, mevcut düzenin devamını sağlayan önemli bir parça olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle, egemen ideolojiyi reklamlar üzerinden doğru analiz etmek bu yerleşmiş düzenin anlaşılmasında oldukça büyük öneme sahiptir. İlgili çalışmanın söylemlerinden hareketle, bu çalışmada, Türkiye televizyonlarında gösterilen farklı markalara ait üç otomobil reklamı göstergebilimsel inceleme üzerinden irdelenecek ve reklam analizlerinde Roland Barthes'in düzanlam-yananlam yaklaşımından faydalanılacaktır. Böylelikle, tüketim toplumuna giden yoldaki pratikler daha net bir şekilde göz önüne serilecektir. Anahtar Kelimeler: Meta fetişizmi, tüketim toplumu, sembolik tüketim. In today's consumption age, the mass media have a very effective role in maintaining a systematic structure that manages societies by controlling the production and distribution processes, especially by regulating social relations. By means of the mass media, a false consciousness is created, falsified needs are produced, commodities are fetched in this consumption-oriented world, and people are convinced that they have status as they consume. In this context, intermediaries such as television, radio, advertisements or cinema are the most important imposition channels of orders such as consume, obey, die imposed on societies. In this process, the mass media are reinforcing the existing ideology, helping to reproduce or to manufacture the consent. In other words, the emergence of consumption-oriented society appears as an important part of the existing order. For this reason, analyzing the dominant ideology through advertising or films has a great deal of importance in understanding this established order. Therefore, in this study, three automobile advertisements belonging to different brands displayed on Turkish televisions will be examined through semiotic study and in the analysis of advertising, Roland Barthes's meaning of semantics will be utilized. In this way, the practices on the road to the consumption society will be clarified.

Sosyal medyanın siyaset mekanizması üzerinde yapmış olduğu algı yönetiminin ürkütücü boyutları üzerine yoğunlaşan bu makalede, sosyal medya ağlarının bireyler üzerindeki siyasi tavır\duruş, etki gücü ve üslupta oluşturduğu reaksiyonlardan bahsedilmektedir.

İnternetin gelişimi ile yeni bir toplumsal çağın da kapıları aralanmıştır. İletişim alanındaki bu yeni ve hızlı gelişme, iletişimle beraber tüm küresel etkileşimleri de olağanüstü hızlı hale getirmiştir. Teknolojik olanaklar ve dijital işlemler aracılığıyla bireylerin her anı gözetim altına alınabilmekte, kişilerin sosyal medya hesapları ve internet hareketleriyle verileri depolanmaktadır. Kullanıcıların bilgisi dışında oluşturulan veri havuzu aracılığıyla tüketim pratiklerinden siyasal seçim tercihlerine kadar geniş yelpazede kitleler manipüle edilebilmektedir. Özellikle internet ve sosyal medyanın yaygınlaşması yalnızca haber alma verme pratiklerini değil, toplumların yaşayışları ve kültürleri üzerinde de önemli değişimlerin fitilini ateşlemiştir. İnternet üzerinden günlük hayattaki tüm hizmetlerin temin edilmesi, sosyal medyanın kişisel ifşa ve toplumsal takip merkezi haline gelmesi, gözetime de yeni bir boyut kazandırmıştır. Bu çalışmada internet ve sosyal medyanın gelişimi, sosyal medya kullanımının önemi ve etkileriyle beraber birey-iktidar ve toplum-iktidar ilişkilerine etkisi ele alınmıştır.

Basının kendi kendini denetimi, saygın bir gazetecilik mesleği için büyük bir öneme sahiptir. Kimi zaman basın alanının denetlenmesinde hukuk yetersiz kalabilmektedir. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra formüle edilen Toplumsal Sorumluluk Teorisi'ne göre, basındaki sorunları çözmenin en etkin yolu daha fazla hükümet müdahalesinden geçmemekte ve basının kendi özdenetimini sağlaması gerekmektedir. Basında özdenetimi sağlamanın en etkin yolu gönüllü basın konseyleri oluşturmaktır. Kanuna dayalı konseyler, özdenetim anlayışıyla genellikle bağdaşmamaktadır. Bu çalışmada, Türk basın tarihinde gerçek anlamda bağımsız ve gönüllü bir özdenetim kuruluşu olan Basın Konseyi'nin 1988 yılında kurulmasına kadar geçen dönemdeki kurumsal özdenetim faaliyetleri, özdenetim kuruşları ile devlet arasındaki ilişki bakımından incelenmeye çalışılmıştır. Amaç, Türk basın tarihinin en başından 1988 yılına kadar kurulan, belirli bir süre faaliyet gösteren ve daha sonra faaliyetine son veren özdenetim kuruluşları olan Osmanlı Matbuat Cemiyeti (1908), Basın Birliği (1938) ve Basın Şeref Divanı'nın (1960) yapılarını ortaya koymak, devlet ile olan ilişkilerini irdelemek ve bu kuruluşların devletten ne ölçüde bağımsız olduklarını tespit etmektir. Çalışmada betimleyici araştırma tekniğine başvurulmuştur. Araştırma sonucunda, bahsedilen üç meslek kuruluşunun da devlete kısmen veya tamamen bağlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu kuruluşları gönüllü olarak ortaya çıkan özdenetim kuruluşları olarak değerlendirmek mümkün değildir.

Öz Yapay zekâ, kısa tarihinde sağlık, ulaşım, iletişim ve denetleme alanlarının yanında esas olarak iki önemli alanın gelişmesine aracılık etmiştir. Bunlar: savaş teknolojisi ve kapitalizm üzerinden tüketim kültürüdür. Özellikle İkinci Dünya Savaşı sürecinde savunma sanayisine odaklanan teknolojik gelişmeler; 20. yüzyıl sonlarına doğru kapitalizm, küreselleşme ve tüketim olgularının işlevselleşmesine aracılık etmiştir. Teknolojinin insan yaşamını kolaylaştırmasının yanında yapay zekâ ve tüketim ilişkisinin, kontrolsüz tüketim ve robotik teknolojilerin insan yaşamına hâkim olması gibi tedirginlikler gündeme gelmiştir. Yapay zekâyı geliştiren ve toplumsal refahın artmasına aracılık eden gelişmiş devletler, özellikle sinema ve ideolojik aygıtlar aracılığı ile teknolojik gelişimlerin geçmişten günümüze bireysel ilişkiler ve değerlerin tüketilmesine yol açtığını vurgulamaktadır. Bu noktada 20. yüzyılda distopik tasavvurlar ile aktarılan, teknolojik gelişmelerin getireceği felaketler algısı, 21. yüzyılda özellikle medya ve sinema aracılığı ile gözler önüne serilmiştir. Bu çalışmada sürecin temsili göstergesi olarak Black Mirror dizisinin 1. Sezon 2. Bölümü üzerinden bir değerlendirilmeye gidilmiştir. Abstract In its short history, artificial intelligence has been instrumental in the development of two important areas besides health, transportation, communication and supervision.The first is war technology and the other is consumption culture through capitalism. Technological developments focusing on the defense industry especially during the Second World War, mediated the functioning of capitalism, globalization and consumption phenomena towards the end of the 20th century. In addition to making technology easier for human life, concerns about artificial intelligence and consumption, uncontrolled consumption, and robotic technologies dominating human life have come to the fore. Developed states that develop artificial intelligence and lead to the rise of social welfare emphasize that technological developments, especially through cinema and ideological devices, have led to the depletion of individual relations and values from the past to the present. At this point, the perception of disasters brought about by technological developments in the 20th century with dystopian imaginations was revealed in the 21st century especially through media and cinema. This study, as a representative indicator of the process, an evaluation was made through the 1st Season 2nd Part of the Black Mirror series.

Türkiye’nin siyaset ve medya tarihinde darbelerin ve darbe teşebbüslerinin belirleyici bir rolü vardır. Darbeler demokrasiyi sekteye uğratmanın yanı sıra siyasal kültürü derinden etkilemektedir. Bu süreçlerde darbeciler kitle iletişim araçlarını kullanmışlardır. 15 Temmuz darbe girişimde ise, darbenin önlenmesinde medya ve iletişim teknolojileri kritik bir rol oynamıştır. Çalışmanın amacı, 15 Temmuz darbe girişiminde medyanın nasıl bir rol oynadığı ortaya koymak ve yeni iletişim teknolojilerinden nasıl yararlanıldığını tartışmaktır. 1960’dan 2016’ya darbelerde ve darbe teşebbüslerinde kullanılan kitle iletişim araçlarının değişimi üzerinde durulmaktadır. Araştırmada 1960 ve 1980 darbelerinde, 1971 Muhtırasında, 28 Şubat sürecinde ve 2007 e-muhtırasında hangi kitle iletişim araçlarının kullanıldığı irdelenmektedir. Ordunun siyasete doğrudan ve dolaylı yoldan müdahalelerinde medyanın konumu üzerinde durulmaktadır. Araştırma, literatür taraması tekniği kullanılarak, online kaynaklar incelenerek ve gözleme dayalı analizlerle gerçekleştirilmiştir. Çalışma, Türkiye’de çok partili dönemlerde yaşanan darbelere, muhtıralara ve darbe süreçlerine medya bağlamında bütüncül bir yaklaşım getirmesiyle önem taşımaktadır. Araştırma, 15 Temmuz darbe girişiminde geleneksel medyanın, yeni medyanın ve iletişim teknolojilerinin nasıl kullanıldığıyla sınırlandırılmıştır. Çalışma sonucunda, 15 Temmuz darbe girişiminde geleneksel medyayı merkeze alarak darbeyi duyurmak isteyen terör örgütünün teknolojinin sunduğu fırsatları ve yeni medyayı kontrol edemedikleri görülmüştür. Darbe girişiminde bulunanların yeni iletişim teknolojilerinin etkisini ve fonksiyonunu göz ardı ettiği sonucuna varılmıştır.

“Yeni Film, Eski Klişe: ‘Aynalar’ ” başlıklı bu metin, Serpil Aygün Cengiz’in, 01.06.2008’de İzmir’de düzenlenen “Şizofreniyle İlgili Damgalama ve Ayrımcılığa Karşı Mücadelede Medyanın Rolü” başlıklı/konulu Şizofreni Dernekleri Federasyonu Çalıştayları 3’te yaptığı sözlü sunumun özet metnidir. // Bu özet metin http://psikiyatri.org/online/content/view/50/1/#aaaa adresinde 20 Ekim 2008’de yayımlanmıştır.