Tygecyklina
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny |
C29H39N5O8 | ||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa |
585,6487 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||
Wygląd |
pomarańczowy, drobny proszek | ||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||||||
DrugBank | |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||||||||||
ATC | |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
|
Tygecyklina (łac. tigecyclinum) – organiczny związek chemiczny, pochodna tetracyklin, pierwszy antybiotyk z nowej grupy antybiotyków glicylocyklinowych[2].
Mechanizm działania
[edytuj | edytuj kod]Tygecyklina jest antybiotykiem bakteriostatycznym, którego mechanizm działania polega na hamowaniu procesu translacji w komórkach bakterii poprzez wiązanie się z podjednostką 30S rybosomu. Blokuje to przyłączanie aminoacylo-tRNA do miejsca A na rybosomie. Tym samym zahamowane zostaje wydłużanie łańcuchów polipeptydowych[3].
Mimo pokrewieństwa z tetracyklinami, na tygecyklinę nie działają dwa podstawowe mechanizmy oporności na tę grupę antybiotyków: ochrony rybosomu i pompy usuwającej lek z wnętrza komórki bakteryjnej. Nie wykazano również występowania oporności krzyżowej pomiędzy tygecykliną i innymi antybiotykami.
Aktywność przeciwbakteryjna
[edytuj | edytuj kod]Gatunki bakterii, wobec których wykazano skuteczność tygecykliny[4][5][6]:
- Enterococcus spp.,
- Staphylococcus aureus (w tym MRSA[7]),
- Staphylococcus epidermidis,
- Staphylococcus haemolyticus,
- Streptococcus agalactiae,
- Streptococcus anginosus,
- Streptococcus intermedius,
- Streptococcus constellatus,
- Streptococcus pyogenes,
- paciorkowce grupy viridans,
- Citrobacter freundii,
- Citrobacter koseri,
- Enterobacter aerogenes,
- Enterobacter cloacae,
- Escherichia coli,
- Klebsiella oxytoca,
- Klebsiella pneumoniae,
- Serratia marcescens,
- Clostridium perfringens,
- Peptostreptococcus spp.,
- Prevotella spp.
Bakterie, wśród których często odnotowywano oporność nabytą[8][9]:
- Acinetobacter baumannii,
- Bacteroides fragilis,
- Burkholderia cepacia,
- Morganella morganii,
- Providencia spp.,
- Proteus spp.,
- Stenotrophomonas maltophilia.
Oporność tych bakterii na tygecyklinę wiąże się głównie z nadekspresją wielolekowej nieswoistej pompy usuwającej antybiotyk z wnętrza komórki.
Farmakokinetyka
[edytuj | edytuj kod]Tygecyklina podawana jest wyłącznie dożylnie, tak więc wykazuje pełną biodostępność. 71–89% podanej dawki wiąże się z białkami osocza. Lek charakteryzuje się bardzo dobrą dystrybucją tkankową. Największe stężenia tygecykliny stwierdza się w szpiku kostnym, śliniankach, tarczycy, śledzionie i nerkach. Nie wiadomo, czy lek przenika przez barierę krew-mózg.
Mniej niż 20% podanej dawki ulega przemianom metabolicznym w wątrobie. Głównymi metabolitami są: glukoronid, N-acetylowa pochodna oraz epimer.
Lek wydalany jest głównie z kałem, w większości w postaci niezmienionej. Okres półtrwania tygecykliny wynosi około 42 godzin[10].
Wskazania
[edytuj | edytuj kod]Tygecyklina wskazana jest w leczeniu powikłanych zakażeń szczepami wrażliwymi na działanie tego antybiotyku, przede wszystkim[11]:
- powikłanych zakażeń skóry i tkanek miękkich,
- powikłanych zakażeń jamy brzusznej.
Przeciwwskazania
[edytuj | edytuj kod]- nadwrażliwość na tygecyklinę lub jakikolwiek inny składnik preparatu,
- nadwrażliwość na tetracykliny,
- ciąża,
- dzieci i młodzież do 18 roku życia,
- karmienie piersią (przeciwwskazanie względne).
Ostrzeżenia specjalne
[edytuj | edytuj kod]- Tygecyklina, ze względu na swoje pokrewieństwo z tetracyklinami, może powodować takie same działania uboczne. Również z tego powodu tygecykliny nie należy stosować u pacjentów, u których wystąpiły objawy nadwrażliwości na tetracykliny oraz u dzieci i młodzieży w okresie wzrostu i dojrzewania.
- Tygecyklina może prowokować występowanie groźnych dla życia reakcji anafilaktycznych lub rzekomoanafilaktycznych.
- Lek może wywoływać ostre zapalenie trzustki, które z reguły ustępuje po przerwaniu leczenia tygecykliną[12].
- Pacjenci z zastojem żółci, leczeni tygecykliną, powinni znajdować się pod baczną obserwacją, gdyż wydalanie z żółcią jest główną drogą eliminacji tygecykliny z organizmu.
- Należy kontrolować czas protrombinowy u chorych leczonych tygecykliną i preparatami przeciwzakrzepowymi.
Interakcje
[edytuj | edytuj kod]Tygecyklina zmniejsza klirens warfaryny, co może prowadzić do wydłużenia czasu protrombinowego[13]. Stwierdzono również, że tygecyklina zmniejsza skuteczność doustnych leków antykoncepcyjnych.
Działania niepożądane
[edytuj | edytuj kod]Do najczęściej występujących objawów niepożądanych należą wymioty, nudności i biegunka, które odnotowano u około 20% wszystkich pacjentów[14]. Rzadziej obserwowano:
- wtórne zakażenia bakteryjne (np. ropnie),
- wydłużenie czasu protrombinowego,
- zawroty głowy,
- zapalenie żył,
- objawy gastryczne, takie jak bóle brzucha, niestrawność,
- zwiększenie aktywności aminotransferaz, amylazy oraz wzrost stężenia azotu mocznikowego we krwi,
- skórne reakcje alergiczne,
- bóle głowy,
Do bardzo rzadkich objawów niepożądanych można zaliczyć:
- ciężkie, zagrażające życiu wtórne zakażenia (posocznica),
- wstrząs septyczny,
- małopłytkowość,
- reakcje anafilaktyczne lub rzekomoanafilaktyczne,
- ostre zapalenie trzustki,
- reakcje alergiczne w miejscu wstrzyknięcia leku,
- zakrzepowe zapalenie żył,
Poza wymienionymi objawami, tygecyklina, podobnie jak inne antybiotyki, może wywołać rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego.
Preparaty
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tigecycline SC-394197. Santa Cruz Biotechnology. [dostęp 2019-11-27]. (ang.).
- ↑ Peterson LR. A review of tigecycline – the first glycylcycline. „International journal of antimicrobial agents”, s. S215–22, grudzień 2008. DOI: 10.1016/S0924-8579(09)70005-6. PMID: 19134522.
- ↑ Rossi F., Andreazzi D. Overview of tigecycline and its role in the era of antibiotic resistance. „The Brazilian journal of infectious diseases: an official publication of the Brazilian Society of Infectious Diseases”. 3 (10), s. 203–216, czerwiec 2006. PMID: 17568854.
- ↑ Backx M., Healy B. Serious staphylococcal infections. „Clinical medicine (London, England)”. 5 (8), s. 535–538, październik 2008. PMID: 18975490.
- ↑ Malli E., Spiliopoulou I., Kolonitsiou F., Neocleous Ch., Klapsa D., Pantelidi K., Panopoulou M., Grapsa S., Alepopoulou E., Neonakis I., Alexiou-Daniel S., Bakola D., Koutsia-Carouzou C., Malamou-Lada H., Zerva L., Vlahaki E., Kartali-Ktenidou S., Anastassiou E., Petinaki E. In vitro activity of tigecycline against gram-positive cocci: a multicentre study in Greece. „The Journal of antimicrobial chemotherapy”. 5 (62), s. 1158–1160, listopad 2008. DOI: 10.1093/jac/dkn344. PMID: 18753190.
- ↑ Bouchillon SK., Iredell JR., Barkham T., Lee K., Dowzicky MJ. Comparative in vitro activity of tigecycline and other antimicrobials against Gram-negative and Gram-positive organisms collected from the Asia-Pacific Rim as part of the Tigecycline Evaluation and Surveillance Trial (TEST). „International journal of antimicrobial agents”. 2 (33), s. 130–136, luty 2009. DOI: 10.1016/j.ijantimicag.2008.07.031. PMID: 18995992.
- ↑ Johnson MD., Decker CF. Antimicrobial agents in treatment of MRSA infections. „Disease-a-month: DM”. 12 (54), s. 793–800, grudzień 2008. DOI: 10.1016/j.disamonth.2008.09.002. PMID: 18996282.
- ↑ Gales AC., Sader HS., Fritsche TR. Tigecycline activity tested against 11808 bacterial pathogens recently collected from US medical centers. „Diagnostic microbiology and infectious disease”. 4 (60), s. 421–427, kwiecień 2008. DOI: 10.1016/j.diagmicrobio.2007.10.017. PMID: 18068934.
- ↑ Reid GE., Grim SA., Aldeza CA., Janda WM., Clark NM. Rapid development of Acinetobacter baumannii resistance to tigecycline. „Pharmacotherapy”. 8 (27), s. 1198–1201, sierpień 2007. DOI: 10.1592/phco.27.8.1198. PMID: 17655518.
- ↑ MacGowan AP. Tigecycline pharmacokinetic/pharmacodynamic update. „The Journal of antimicrobial chemotherapy”, s. i11–6, wrzesień 2008. DOI: 10.1093/jac/dkn242. PMID: 18684702.
- ↑ Esposito S., Noviello S., Leone S. [Skin and soft tissue infections: current therapeutic options]. „Le infezioni in medicina: rivista periodica di eziologia, epidemiologia, diagnostica, clinica e terapia delle patologie infettive”. 2 (16), s. 65–73, czerwiec 2008. PMID: 18622145.
- ↑ Gilson M., Moachon L., Jeanne L., Dumaine V., Eyrolle L., Morand P., Ben m’Rad M., Salmon D. Acute pancreatitis related to tigecycline: case report and review of the literature. „Scandinavian journal of infectious diseases”. 8 (40), s. 681–683, 2008. PMID: 18979610.
- ↑ Zimmerman JJ., Raible DG., Harper DM., Matschke K., Speth JL. Evaluation of a potential tigecycline-warfarin drug interaction. „Pharmacotherapy”. 7 (28), s. 895–905, lipiec 2008. DOI: 10.1592/phco.28.7.895. PMID: 18576904.
- ↑ Falagas ME., Karageorgopoulos DE., Dimopoulos G. Clinical significance of the pharmacokinetic and pharmacodynamic characteristics of tigecycline. „Current drug metabolism”. 1 (10), s. 13–21, styczeń 2009. PMID: 19149509.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Sprawozdanie producenta preparatu (EPAR) – plik pdf. [dostęp 2009-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 sierpnia 2007)]. (pol.)..
- Informacje o leku w DailyMed. [dostęp 2009-04-04]. (ang.). (pobierz plik pdf).