Mladen Jakovljevic
University of Pristina, English Language and Literature, Faculty Member
Although the fi ction of Thomas Pynchon cannot be regarded as cyberpunk, his novels had a great infl uence on the cyberpunk science fiction written in the 1980s. Pynchon’s novels V. , The Crying of Lot 49 and Gravity’s Rainbow contain the... more
Although the fi ction of Thomas Pynchon cannot be regarded as cyberpunk, his novels had a great infl uence on the cyberpunk science fiction written in the 1980s. Pynchon’s novels V. , The Crying of Lot 49 and Gravity’s Rainbow contain the prominent elements of cyberpunk, such as tendency towards mechanization, integration with technology, analogy between the urban city structures and computer matrix and electronic components, dystopian environment with noticeable absence of nature and its devastation, importance of information and loss of identity. All these elements that Pynchon skilfully uses to balance on the thin line between reality and fantasy have become the typical features of cyberpunk.
Research Interests:
Research Interests:
Research Interests:
Philip K. Dick’s novels Ubik and The Man in the High Castle explore the idea of the multiplicity of realities, which can be understood better if interpreted from a cosmological point of view. The scientific principles of decoherence, as... more
Philip K. Dick’s novels Ubik and The Man in the High Castle explore the idea of the multiplicity of realities, which can be understood better if interpreted from a cosmological point of view. The scientific principles of decoherence, as formulated by H. Dieter Zeh and Hugh Everett III, shed light on the nature of these fictional worlds, their creation and dissolution and their perception by both the protagonists and the reader. Ontological puzzles of the quantum world, based on the rejection of the special status of an observer in physical reality and fractal branching of the universe, offer insights into the mechanisms at work in these two novels. Decoherence may be the key to understanding the disintegrating borders between realities in both novels, which are manifested as worlds in superposition. However, the rules of this scientific principle are radically challenged by the emergence of what could be termed the agents of re-coherence. These agents reveal the existence of alterna...
The protagonist's passage from the world of Gormenghast in Mervyn Peake's Titus Groan and Gormenghast, the first two volumes of the story, to the futuristic world of the City in the third volume, Titus Alone, is often seen as a... more
The protagonist's passage from the world of Gormenghast in Mervyn Peake's Titus Groan and Gormenghast, the first two volumes of the story, to the futuristic world of the City in the third volume, Titus Alone, is often seen as a break between the two worlds. This unexpected passage from one world to another also brings an unexpected switch to science fiction. Both these changes, the passage to another, radically different world and a shift to science fiction, are not so abrupt or radical as they may seem on the surface. Placing the Gothic and science fiction features into the spotlight, while not denying the existence and importance of others, can show how the reality in the trilogy is shaped, how its two worlds are connected into a whole, and how they give one another shape in the overall picture of Gormenghast. Together, they can add to the illumination of the anomaly of Mervyn Peake's story of Gormenghast.
Research Interests:
Research Interests:
Research Interests:
The journeys of the protagonist of Philip K. Dick’s novel Valis across different personalities, points in time, and realities become a penetrating exploration of the very fabric of the real through his heteromorphic cosmogony that can... more
The journeys of the protagonist of Philip K. Dick’s novel Valis across different personalities, points in time, and realities become a penetrating exploration of the very fabric of the real through his heteromorphic cosmogony that can serve as a paradigm to understanding Dick’s literary-philosophical matrix. Whether a diagnosis or a profound insight into other realities, both insanity and schizophrenia in Valis develop into a means to diagnose the nature of reality by projecting the microcosm of an individual to the macrocosm of the entire universe and vice versa. Dick’s earlier major works of fiction are reflected in Valis as is Valis reflected in them in a way that shows the line between insanity and reason, and reality and hallucinations, is not only thin but often non-existent. Unlike many who consider themselves normal, Dick never recoiled from an opportunity to embark on an exploration of other realities, both in life and in his fiction, as is evident from the close and intima...
U postmodernim fantazijama Tomasa Pinčona prepoznatljivi su principi heterotopije koje je definisao Mišel Fuko. U romanima V. i Duga gravitacije heterotopija, izdvojena prostorna celina kreirana na pretpostavci o koegzistenciji... more
U postmodernim fantazijama Tomasa Pinčona prepoznatljivi su principi heterotopije koje je definisao Mišel Fuko. U romanima V. i Duga gravitacije heterotopija, izdvojena prostorna celina kreirana na pretpostavci o koegzistenciji nekompatibilnih, međusobno isključivih prostora, nastala dovođenjem u kontakt različitih stvarnosti, ima ulogu ontološkog pluralizatora, te postaje instrument za redefinisanje poznatih, uobičajenih prostora i stvaranje novih i drugačijih prostora i stvarnosti, u kojima se prepliću fantastično i stvarno. Pinčon rekonstruiše stvarne geografske prostore fantazijama i brojnim mentalnim i kinematografskim projekcijama, kojima gradi alternativne stvarnosti, koje prožimaju stvarne geografske i imaginarne lokacije u različitim vremenskim periodima, čime anulira principe konvencionalnog, linearnog toka vremena i dimenzionalnosti prostora.
Naučnofantastična proza Filipa K. Dika bavi se problematikom autentičnostistvarnosti i ontološkog pluralizma kroz jedinstvene teorije i mehanizme funkcionisanja, koje je Dikrazvio na osnovu ličnih saznanja o alternativnim stvarnostima,... more
Naučnofantastična proza Filipa K. Dika bavi se problematikom autentičnostistvarnosti i ontološkog pluralizma kroz jedinstvene teorije i mehanizme funkcionisanja, koje je Dikrazvio na osnovu ličnih saznanja o alternativnim stvarnostima, toku vremena, simulacijama i kognitivnimprocesima, koji imaju veoma značajnu ulogu u percepciji stvarnosti. Dikovo stvaralaštvoopisuje potragu za istinom i ukazuje na potencijalnu lažnost stvarnosti, koja može da predstavlja samokonstrukt, iluziju u brojnim nivoima neautentičnog, a koji se mogu prozreti tek kada se zanemareopšteprihvaćene kategorije iskustva prostora i vremena, čime se otvara mogućnost da se stekne uvidu pravu stvarnost, skrivenu iza vela obmana, iluzija i snova. U procesu traganja za istinom, Dik pokazujeda celokupna struktura na kojoj je izgrađena poznata, objektivna stvarnost, ne počiva na čvrstimosnovama, već na simulacijama, simulakrumima, paranoji, neizvesnosti, korporativnim uticajima,potrošačkoj kulturi, masovnoj proizvodnji i...
The protagonist's passage from the world of Gormenghast in Mervyn Peake's Titus Groan and Gormenghast, the first two volumes of the story, to the futuristic world of the City in the third volume, Titus Alone, is often seen as a break... more
The protagonist's passage from the world of Gormenghast in Mervyn Peake's Titus Groan and Gormenghast, the first two volumes of the story, to the futuristic world of the City in the third volume, Titus Alone, is often seen as a break between the two worlds. This unexpected passage from one world to another also brings an unexpected switch to science fiction. Both these changes, the passage to another, radically different world and a shift to science fiction, are not so abrupt or radical as they may seem on the surface. Placing the Gothic and science fiction features into the spotlight, while not denying the existence and importance of others, can show how the reality in the trilogy is shaped, how its two worlds are connected into a whole, and how they give one another shape in the overall picture of Gormenghast. Together, they can add to the illumination of the anomaly of Mervyn Peake's story of Gormenghast.
Research Interests:
The journeys of the protagonist of Philip K. Dick’s novel Valis across different personalities, points in time, and realities become a penetrating exploration of the very fabric of the real through his heteromorphic cosmogony that can... more
The journeys of the protagonist of Philip K. Dick’s novel Valis across different personalities, points in time, and realities become a penetrating exploration of the very fabric of the real through his heteromorphic cosmogony that can serve as a paradigm to understanding Dick’s literary-philosophical matrix. Whether a diagnosis or a profound insight into other realities, both insanity and schizophrenia in Valis develop into a means to diagnose the nature of reality by projecting the microcosm of an individual to the macrocosm of the entire universe and vice versa. Dick’s earlier major works of fiction are reflected in Valis as is Valis reflected in them in a way that shows the line between insanity and reason, and reality and hallucinations, is not only thin but often non-existent. Unlike many who consider themselves normal, Dick never recoiled from an opportunity to embark on an exploration of other realities, both in life and in his fiction, as is evident from the close and intimate connections among them.
Research Interests:
Medieval English romance Sir Gawain and the Green Knight is unique not only in its form, content and structure, but also in the poet’s skillful use of conventions that play with the reader’s expectations by introducing elements that make... more
Medieval English romance Sir Gawain and the Green Knight is unique not only in its form, content and structure, but also in the poet’s skillful use of conventions that play with the reader’s expectations by introducing elements that make the poem exquisitely ambivalent and place it in the fuzzy area where reality and fiction overlap. Although the poem seemingly praises the strength and purity of chivalry and knighthood, it actually subtly criticizes and comments on their failure when practiced outside the court and in real life. This is particularly noticeable when the poem’s symbolism, its hero, and the society he comes from are read against historical context, i.e. as reflections of the realities of medieval life. Accordingly, Sir Gawain and the Green Knight can be read as a poem that praises chivalry and knighthood more by way of commenting on their dissipation than through overt affirmation, as the future of the kingdom, its rulers and society, with its faulty Christian knights, is far from bright, given the cracks and flaws that mar its seemingly glossy façade.
Research Interests:
Симболика натприродног и свега што одступа од миметичког виђења света позив је да се уоче било аберације у поретку, било тајне или преступи протагониста. Рад ће се позабавити импликацијама фантастичког и фантазијског у савременом роману.... more
Симболика натприродног и свега што одступа од миметичког виђења света позив је да се уоче било аберације у поретку, било тајне или преступи протагониста. Рад ће се позабавити импликацијама фантастичког и фантазијског у савременом роману. У роману Чрна мати земла хрватског писца Кристиана Новака једна од тема су духови, који функционишу делом као механизам узнемирене дечје подсвести, а делом као елемент пробуђене историје територије на којој обитава заједница у којој се перпетуира насиље и толеришу преступи. Натприродни елементи који се рађају из социоисторијских тензија и непосредно погађају животе појединаца видљиви су и у савременој англофоној књижевности, као у случају романа Мали странац (The Little Stranger) велшке списатељице Саре Вотерс, док у Анђеоском срцу (Fallint Angel) америчког писца Вилијама Хјортсберга творе кључ за суочавање са злоделима мотивисаним фаустовским тежњама потиснутим у заборав узрокован одрицањем од сопственог идентитета.
Сећање и смрт, у наведеним романима изазвана самоубиством или убиством, два су необјашњива феномена укључена у настанак фантазијских и фантастичких елемената јер истовремено и једнако снажно поричу егзистенцију и поново је ишчитавају. Између сећања, убиства и самоубиства место налази лаж, трансформисана у ритуал и праксу у којима се сустичу разбољевање и излечење. Ту амбивалентност потцртава појава духова из прошлости, а сваки елемент надреалног или халуцинантног у приповедању бива део побуне, ослобађања личности или макар почетак њеног хода ка истини.
Сећање и смрт, у наведеним романима изазвана самоубиством или убиством, два су необјашњива феномена укључена у настанак фантазијских и фантастичких елемената јер истовремено и једнако снажно поричу егзистенцију и поново је ишчитавају. Између сећања, убиства и самоубиства место налази лаж, трансформисана у ритуал и праксу у којима се сустичу разбољевање и излечење. Ту амбивалентност потцртава појава духова из прошлости, а сваки елемент надреалног или халуцинантног у приповедању бива део побуне, ослобађања личности или макар почетак њеног хода ка истини.
Research Interests:
Жанровска еклектичност, стилско богатство, садржајна разноликост, мноштво детаља, одсуство временских показатеља и просторна недефинисаност места радње, чији је центар замак Горменгаст, несагледиво велик архитектонски колаж грађен и... more
Жанровска еклектичност, стилско богатство, садржајна разноликост, мноштво детаља, одсуство временских показатеља и просторна недефинисаност места радње, чији је центар замак Горменгаст, несагледиво велик архитектонски колаж грађен и дограђиван вековима као дом седамдесет седам генерација династије Гроун и другим упечатљиво гротескним појединцима, чине трилогију Горменгаст јединственим делом, које се опире књижевним класификацијама. Епистемолошке и онтолошке дилеме у вези са тумачењем природе света романа могуће је анализирати сагледавањем његових специфичности у контексту ауторових принципа изградње фикционалног света, досадашњих истраживања Пиковог стваралаштва и у ширем контексту, у смислу позиционирања у односу на домен фантастичног. Детаљи и елементи дела, посматрани засебно, нису типично фантастични, али сагледавање њихових међуодноса и целокупног света дела из микро- и макроперспективе разоткрива како они скупа, у садејству, обликују Горменгаст и његов свет.
Research Interests:
"Bandersneč (Bandersnatch)", epizoda serije "Crno ogledalo (Black Mirror)" distribuirana u formi interaktivnog filma, nelinearnim televizijskim formatom način konzumiranja sadržaja podiže na novi nivo naizgled omogućavajući gledaocu da... more
"Bandersneč (Bandersnatch)", epizoda serije "Crno ogledalo (Black Mirror)" distribuirana u formi interaktivnog filma, nelinearnim televizijskim formatom način konzumiranja sadržaja podiže na novi nivo naizgled omogućavajući gledaocu da kreira sopstvenu verziju priče. Kao simbol isključenog ekrana "Crno ogledalo" je primer demonstracije prednosti i opasnosti radikalnog tehnološkog napretka i sveprisutne, invazivne tehnologije. Mada nije adaptacija, Bandersneč je svojevrsni omaž stvaralaštvu Filipa K. Dika, interaktivnim formatom i sadržajem kojim eksplicitno ukazuje na problem kontrole i iluzije slobode izbora.
Research Interests:
The worlds in John Mighton’s Possible Worlds, built upon an interplay of fictional realities and scientific theories of the multiverse, question the boundaries between the possible, impossible, fictional and real. The vanishing... more
The worlds in John Mighton’s Possible Worlds, built upon an interplay of fictional realities and scientific theories of the multiverse, question the boundaries between the possible, impossible, fictional and real. The vanishing differences between dreams and realities, the things that could never have happened, those that have happened and those that have possibly happened in Mighton’s play provoke the audience to search for the truth among the possible versions of reality that all implode into the mind of an individual whose physical existence is reduced to the brain in a vat. However, he is simultaneously both dead and alive, projecting, or gaining access to, in a state of quantum superposition, a multiverse of realities, all equally possible, realisable and real, in both the play and its film version.
Research Interests:
Korišćenjem realizma kao okvira za fantastično i fantastičnog kao odraza stvarnosnog, Mirjana Novaković i Vilijam Gibson ukazuju na to da je iskorak iz programirane, neugodne, poznate stvarnosti sazdane na obmanama, dvosmislenostima,... more
Korišćenjem realizma kao okvira za fantastično i fantastičnog kao odraza stvarnosnog, Mirjana Novaković i Vilijam Gibson ukazuju na to da je iskorak iz programirane, neugodne, poznate stvarnosti sazdane na obmanama, dvosmislenostima, bespoštednoj manipulaciji, konstruisanim vezama i značenjima neophodan činilac procesa suočavanja sa fatalnim učinkom savremene ekonomije zasnovane na masovnoj proizvodnji i tržišnim principima.
Kiberpankovska vizija interakcije između stvarnog i virtualnog integrisana je u savremeno tehnološki i potrošački orijentisano društvo fikcionalnih stvarnosti romana Vilijama Gibsona (romani Periferal i Prepoznavanje obrazaca) i Mirjane Novaković (roman Johann’s 501 i novela „Jevanđelјe po žednoj“). Unutar razbijenog kontinuuma prostor-vremena, pluralizovane stvarnosti upozoravaju na posledice kulture uniformnosti i neutralisanja jedinstvene ličnosti čiji je jedini izvestan ishod neumolјivo entropijsko propadanje. Moguć izlaz jeste pronalazak agensa sposobnog da sve nepovratno promeni, od onog koji omogućava koegzistenciju sa poznatim robnim markama i artiklima masovne proizvodnje i potrošnje, preko neutralizovanja brendova i markera porekla proizvoda (o čemu Gibson u Prepoznavanju obrazaca piše kao o brendofobiji), do subverzivnih unikata (u Johann's 501 to su jedne naoko obične farmerke) koji presuđuju u ratu svetova unutar kojih i između kojih se sve razlike mogu u svakom trenutku ukloniti, sa fatalnim posledicama po pojedinca, društvo, pa i celokupne stvarnosti.
Kiberpankovska vizija interakcije između stvarnog i virtualnog integrisana je u savremeno tehnološki i potrošački orijentisano društvo fikcionalnih stvarnosti romana Vilijama Gibsona (romani Periferal i Prepoznavanje obrazaca) i Mirjane Novaković (roman Johann’s 501 i novela „Jevanđelјe po žednoj“). Unutar razbijenog kontinuuma prostor-vremena, pluralizovane stvarnosti upozoravaju na posledice kulture uniformnosti i neutralisanja jedinstvene ličnosti čiji je jedini izvestan ishod neumolјivo entropijsko propadanje. Moguć izlaz jeste pronalazak agensa sposobnog da sve nepovratno promeni, od onog koji omogućava koegzistenciju sa poznatim robnim markama i artiklima masovne proizvodnje i potrošnje, preko neutralizovanja brendova i markera porekla proizvoda (o čemu Gibson u Prepoznavanju obrazaca piše kao o brendofobiji), do subverzivnih unikata (u Johann's 501 to su jedne naoko obične farmerke) koji presuđuju u ratu svetova unutar kojih i između kojih se sve razlike mogu u svakom trenutku ukloniti, sa fatalnim posledicama po pojedinca, društvo, pa i celokupne stvarnosti.
Research Interests:
Ser Gavejn i Zeleni vitez dugo je smatran tekstom sa preovlađujućim hrišćanskim elementima, ali način na koji prikazuje magiju i pagansko, s jedne strane, i hrišćanstvo, s druge strane, ukazuje na to da je njihov međuodnos mnogo... more
Ser Gavejn i Zeleni vitez dugo je smatran tekstom sa preovlađujućim hrišćanskim elementima, ali način na koji prikazuje magiju i pagansko, s jedne strane, i hrišćanstvo, s druge strane, ukazuje na to da je njihov međuodnos mnogo kompleksniji nego što se to na prvi pogled može činiti. Magija u ovom viteškom romanu nije samo princip suprotstavljen hrišćanskom, nego i indikator društveno-istorijskih okolnosti kojima pesnik ukazuje na probleme srednjovekovnog društva u kojem je magija deo svakodnevnog života. Odnos magijskog i hrišćanskog ukazuje na to da se ovi naizgled suprotstavljeni principi međusobno nužno ne isključuju, nego se nadopunjuju, potvrđujući veze, koegzistenciju i međuzavisnost hrišćanskih i magijskih praksi, verovanja i lokacija.
Research Interests:
Srednjovekovna poema Ser Gavejn i Zeleni vitez izuzetno je značajan tekst za istoriju engleske književnosti. Uz bogatstvo jezika i priče, kompleksnost strukture i pesničku veštinu, razlog što joj teoretičari s nesmanjenim interesovanjem... more
Srednjovekovna poema Ser Gavejn i Zeleni vitez izuzetno je značajan tekst za istoriju engleske književnosti. Uz bogatstvo jezika i priče, kompleksnost strukture i pesničku veštinu, razlog što joj teoretičari s nesmanjenim interesovanjem posvećuju pažnju leži u činjenici da je inspirativna za nova tumačenja zahvaljujući ambivalentnom stavu autora prema idealima viteškog romana i uopšte idealima svoga doba, što njegov odnos prema svom vremenu čini bliskim današnjem. Ovo delo još uvek je aktuelno, zagonetno, izazovno za čitanje i inspirativno za savremene autore jer sadrži obrasce uočljive, takođe, u brojnim delima savremene fantazijske književnosti na engleskom i srpskom jeziku: prožimanje mitske i istorijske, naročito srednjovekovne prošlosti, zatim prirodnog, natprirodnog i božanskog, kao i potisnutih i aktuelnih verovanja, to jest predhrišćanskih i hrišćanskih motiva. Zbog navedenih razloga važno je njegovu vrednost približiti čitaocima na srpskom jeziku, kako prevodom, tako i dodatnim, sveobuhvatnijim i dubljim analizama.
Research Interests:
U postmodernim fantazijama Tomasa Pinčona prepoznatljivi su principi heterotopije koje je definisao Mišel Fuko. U romanima V. i Duga gravitacije heterotopija, izdvojena prostorna celina kreirana na pretpostavci o koegzistenciji... more
U postmodernim fantazijama Tomasa Pinčona prepoznatljivi su principi heterotopije koje je definisao Mišel Fuko. U romanima V. i Duga gravitacije heterotopija, izdvojena prostorna celina kreirana na pretpostavci o koegzistenciji nekompatibilnih, međusobno isključivih prostora, nastala dovođenjem u kontakt različitih stvarnosti, ima ulogu ontološkog pluralizatora, te postaje instrument za redefinisanje poznatih, uobičajenih prostora i stvaranje novih i drugačijih prostora i stvarnosti, u kojima se prepliću fantastično i stvarno. Pinčon rekonstruiše stvarne geografske prostore fantazijama i brojnim mentalnim i kinematografskim projekcijama, kojima gradi alternativne stvarnosti, koje prožimaju stvarne geografske i imaginarne lokacije u različitim vremenskim periodima, čime anulira principe konvencionalnog, linearnog toka vremena i dimenzionalnosti prostora.
Research Interests:
In Frankenstein; or, The Modern Prometheus Mary Shelley reworked the myth of Prometheus into a story about a scientist who transgresses divine powers and secrets of human life by creating it in a laboratory. Her novel can be regarded as... more
In Frankenstein; or, The Modern Prometheus Mary Shelley reworked the myth of Prometheus into a story about a scientist who transgresses divine powers and secrets of human life by creating it in a laboratory. Her novel can be regarded as an inaugural science fiction novel and a model for later stories about creating mimetic forms of human life. Philip K. Dick’s novel Do Androids Dream of Electric Sheep? about artificially created humans, like Shelley’s work, reflects and comments on contemporary social and economic problems, particularly on anxieties and dilemmas about the irresponsible use and abuse of science and technology. Both novels describe attempts to animate lifeless matter into new human-like beings and the creators, due to transgression of the divine creation powers, suffer profound consequences. The creators who fail to love and respect the artificial beings they fathered, and the value of life given to them, see them as diseased creations that have become a threat to mankind, which leads to conflicts and desires to revenge upon one another. The creators and the created become the images of one another; however, the similarities between them extend beyond visual appearance – while the creators become increasingly dehumanized, their creations become progressively humanized. Blurred distinctions between the authentic and the constructed and the reversal of their roles question the notions of truth, reality and humanity.
Research Interests:
Definisanje pojma, žanrova i podžanrova fantastične književnosti podjednako je problematično kada je u pitanju fantazijska proza na srpskom i na engleskom jeziku. Takođe, zajedničko za tradiciju pisanja fantazijskih tekstova na oba jezika... more
Definisanje pojma, žanrova i podžanrova fantastične književnosti podjednako je problematično kada je u pitanju fantazijska proza na srpskom i na engleskom jeziku. Takođe, zajedničko za tradiciju pisanja fantazijskih tekstova na oba jezika jeste i značajno prisustvo elemenata književne, mitske i istorijske prošlosti. Oni u savremenu srpsku fantazijsku prozu često dolaze neposredno iz slovenske mitologije i srpske književne tradicije. Drugi izvor, posredan, jesu tekstovi koji su inspirisali savremenu fantazijsku književnost uopšte, a koje čine mitovi i brojna dela svetske književnosti, uključujući i ona na engleskom jeziku. Uprkos razlikama između srpske i engleske istorije, kao i između mitova koje fantazijski tekstovi integrišu, prisustvo elemenata mitske i istorijske prošlosti razotkriva značajne sličnosti između fantazijskih tekstova na srpskom i engleskom jeziku.
Research Interests: J. R. R. Tolkien, Fantasy (Literature), Sir Gawain and the Green Knight, Fantastic Literature, George R.R. Martin, and 10 moreSlavenska Mitologija, Srpska žanrovska književnost, Fantastika, Serbian fiction, Aleksandar Tešić, Boban Knežević, Aberkrombi, Mitologija, Žanrovska Ukrštanja, and Ser Gavejn i Zeleni vitez
Contemporary fantasists are often inspired by the texts from and with medieval context. This paper taps into Horace Walpole’s principles revealed in the preface to The Castle of Otranto to show that the works of medieval fantasy and... more
Contemporary fantasists are often inspired by the texts from and with medieval context. This paper taps into Horace Walpole’s principles revealed in the preface to The Castle of Otranto to show that the works of medieval fantasy and contemporary fantasy subgenres written in 20th and 21st centuries have a lot in common with Walpole’s recipe for creating ‘a new species of romance’. When considered from the
present time, the Medieval period can be seen as being halfway between fantasy and reality, in a blurry area where the two overlap, and contemporary fantasists use this trait to build their fictional worlds as effective reverberators of universal themes that remain interesting, appealing and worth repeating.
present time, the Medieval period can be seen as being halfway between fantasy and reality, in a blurry area where the two overlap, and contemporary fantasists use this trait to build their fictional worlds as effective reverberators of universal themes that remain interesting, appealing and worth repeating.
Research Interests:
Serija Čovek u visokom dvorcu primetno se razlikuje od romana Filipa K. Dika po kojem je snimljena, ali vernost adaptacije svakako je izgubila dominantno mesto u teoriji i kritici. Ukoliko se relevantnim kriterijumom za vrednovanje... more
Serija Čovek u visokom dvorcu primetno se razlikuje od romana Filipa K. Dika po kojem je snimljena, ali vernost adaptacije svakako je izgubila dominantno mesto u teoriji i kritici. Ukoliko se relevantnim kriterijumom za vrednovanje adaptacije smatra uspešnost u prevođenju i prenošenju ideje književnog dela, ova serija to nije uspela da uradi. Ona uvodi i naglašava elemente koji proizvode, intenziviraju i umnožavaju Dikovo lažno lažno umesto onih koji doprinose spoznaji unutrašnje istine. Usredsređivanjem na površinske posledice gubitka rata, a ne na Ameriku kao autoritarnu tvorevinu u kojoj se, zbog besomučne replikacije, ne samo predmetima, nego i stvarnostima više ne može pouzdano potvrditi autentičnost, ona ne uspeva da ukaže na ključne društvene, ekonomske i političke probleme i dileme tadašnjeg i sadašnjeg doba, kao što to Dikove jedinstvene fikcionalne stvarnosti čine. Ideja lažnog lažnog, nažalost, gledaocima je najuspešnije preneta transformacijom romana u proizvod sa potencijalom za besomučno replikovanje i komercijalnu eksploataciju.
Research Interests:
Vilijam Gibson je svojevremeno izjavio u jednoj radio emisiji: „Budućnost je već ovde, samo nije baš ravnomerno raspoređena“ (NPR 1999). , Novim romanom Periferal (The Peripheral) Gibson pokazuje da budućnost još uvek nije ravnomerno... more
Vilijam Gibson je svojevremeno izjavio u jednoj radio emisiji: „Budućnost je već ovde, samo nije baš ravnomerno raspoređena“ (NPR 1999). , Novim romanom Periferal (The Peripheral) Gibson pokazuje da budućnost još uvek nije ravnomerno raspoređena, ukazujući pluralizmom stvarnosti s kojima nas svojim tekstom suočava da ona to verovatno nikada neće ni biti.
Research Interests:
Naučnofantastična proza Filipa K. Dika bavi se problematikom autentičnostistvarnosti i ontološkog pluralizma kroz jedinstvene teorije i mehanizme funkcionisanja, koje je Dikrazvio na osnovu ličnih saznanja o alternativnim stvarnostima,... more
Naučnofantastična proza Filipa K. Dika bavi se problematikom autentičnostistvarnosti i ontološkog pluralizma kroz jedinstvene teorije i mehanizme funkcionisanja, koje je Dikrazvio na osnovu ličnih saznanja o alternativnim stvarnostima, toku vremena, simulacijama i kognitivnimprocesima, koji imaju veoma značajnu ulogu u percepciji stvarnosti. Dikovo stvaralaštvoopisuje potragu za istinom i ukazuje na potencijalnu lažnost stvarnosti, koja može da predstavlja samokonstrukt, iluziju u brojnim nivoima neautentičnog, a koji se mogu prozreti tek kada se zanemareopšteprihvaćene kategorije iskustva prostora i vremena, čime se otvara mogućnost da se stekne uvidu pravu stvarnost, skrivenu iza vela obmana, iluzija i snova. U procesu traganja za istinom, Dik pokazujeda celokupna struktura na kojoj je izgrađena poznata, objektivna stvarnost, ne počiva na čvrstimosnovama, već na simulacijama, simulakrumima, paranoji, neizvesnosti, korporativnim uticajima,potrošačkoj kulturi, masovnoj proizvodnji i ontološkom pluralizmu. Dik je prikazao kako izgledakada se pojave pukotine u iluziji autentične stvarnosti, kada više različitih stvarnosti dođu u kontakt ikada jedna stvarnost zameni drugu. Međutim, uklanjanje jednog vela obmane ne znači da iza njega nepostoji još jedan, pa traganje za istinom često završi u lavirintu brojnih, nestabilnih stvarnosti.
Teme urbane gotike s kraja devetnaestog veka: strahovi od obrnute kolonizacije, regresije u primitivno i užasa na ulicama metropole, u savremenoj fantastici su rekonfigurisane aktuelnim okolnostima u urbanom društvu u kojem koegzistiraju... more
Teme urbane gotike s kraja devetnaestog veka: strahovi od obrnute kolonizacije, regresije u primitivno i užasa na ulicama metropole, u savremenoj fantastici su rekonfigurisane aktuelnim okolnostima u urbanom društvu u kojem koegzistiraju zavisnost, fascinacija i strahovi od naučno-tehnoloških dostignuća. Dela Filipa K. Dika, Vilijama Gibsona i Nila Gejmena primer su fantastične proze iz druge polovine dvadesetog veka u kojoj su strahovi urbane gotike i dalje prisutni, preoblikovani aktuelnim strepnjama od depersonalizacije i gubitka individualnosti i ljudskosti u urbanom, tehnološkom okruženju.
Research Interests:
Research Interests:
У прoзи писцa Вилиjaмa Гибсoнa, jeднoг oд рoдoнaчeлникa кибeрпaнкa, мoжe сe уoчити кaкo je кибeрпaнкoвскa визиja интeрaкциje ствaрнoг и виртуaлнoг прoстoрa пoстaлa дeo oбjeктивнe ствaрнoсти. Њeнa интeгрaциja у сaврeмeнo тeхнoлoшкo и... more
У прoзи писцa Вилиjaмa Гибсoнa, jeднoг oд рoдoнaчeлникa кибeрпaнкa, мoжe сe уoчити кaкo je кибeрпaнкoвскa визиja интeрaкциje ствaрнoг и виртуaлнoг прoстoрa пoстaлa дeo oбjeктивнe ствaрнoсти. Њeнa интeгрaциja у сaврeмeнo тeхнoлoшкo и пoтрoшaчки oриjeнтисaнo друштвo нajуoчљивиja je у тeндeнциjaмa тeхнoлoшкoг рaзвoja и тeмпу тeхнoлoшких прoмeнa. Рoмaни Нeурoмaнт, Грoф Нулa, Moнaлизин нaтпoгoн и Прeпoзнaвaњe oбрaзaцa дeмoнстрирajу пoтeнциjaлe кибeрпaнкa дa препозна дилeмe кoje сe oднoсe нa прoжимaњe oбjeктивнe и виртуaлнe ствaрнoсти.
Research Interests:
Seeing androids in Philip K. Dick’s fiction as others and as gothic doubles reveals the roots of the fear of them: they signify loss of humanity and fear of death brought about by something that is the same, thus seen as the double, yet... more
Seeing androids in Philip K. Dick’s fiction as others and as gothic doubles reveals the roots of the fear of them: they signify loss of humanity and fear of death brought about by something that is the same, thus seen as the double, yet frighteningly different, thus seen as the other. Mary Canales’s ideas of othering may be used to analyse the relationship between them; however, one needs to take into consideration their appearance and reversed roles. Visible, easily noticeable reasons for separation and stigmatization, which can be regarded as the traditional markers of otherness, are backgrounded in Dick’s fiction due to the replicants’ visible sameness with humans, whereas inauthenticity, a quality that is not visible and is very difficult to detect, is foregrounded as the principal reason for othering. Androids’ visible sameness and invisible difference, seen as unnatural, something deviating from the generally accepted idea of normality in the eyes of the majority, i.e. authentic human population, are turned into the principal generators of otherness and the triggers for exclusion.