Journal Papers by Haris Tsavdaroglou
Ethnic and Racial Studies , 2024
Over the period from 2013 to 2020, the Moria camp in the island of Lesvos became synonymous with ... more Over the period from 2013 to 2020, the Moria camp in the island of Lesvos became synonymous with the exclusionary border control policies of the Greek state and the European Union. During the summer of 2020, most Covid-19 travel restrictions were lifted and Lesvos opened to tourists, while the Moria camp remained in lockdown. On the night of 8 September, the camp was set on fire and its residents escaped in a nearby area where they self-organized a makeshift settlement. The escape was followed by days of riots with police forces, and ended with the violent enclosure of the people in a new camp. The paper builds on critical migration scholarship and proposes the concepts of escape commons and military campization in order to conceptualize the commoning practices in moments of escape and the way they are susceptible to state migration policies which increasingly take the form of military management.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
European Journal of Geography European Journal of Geography This journal doesn’t have a profile on ResearchGate yet. Interested in this journal? Get notified when it activates its profile, and start getting updates. I'm interested , 2024
In recent years, Athens has been at the center of the so-called “migration crisis”, as thousands ... more In recent years, Athens has been at the center of the so-called “migration crisis”, as thousands of newcomers have found temporary or permanent refuge in the city. However, because the state’s housing policies have reduced the available positions of those who have the right to settle in state accommodation structures, an ever-increasing number of newcomers facing homelessness and live in city’s streets, parks and squares. In this context, a solidarity collective kitchen named “Our House” was self-organized by a group of newcomers on the city’s central square, Omonoia Square, where it remained for two years. Our House project activities, based on mutual help and commoning practices, claimed the homeless migrants’ right to the center of the city. However, in 2019 the square was turned into a construction site and Our House activities were prohibited. This paper is based on ethnographic urban research and discusses the solidarity practices of homeless migrants through the theoretical approaches of the right to the city, as well as critical approaches to homelessness and urban commons. The main findings of the paper focus on highlighting the homeless migrants’ commoning practices, and the paper’s contribution lies in the enrichment of theoretical discussions on the right to the city and urban commoning practices through the case homeless migrants’s self-organization.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Urban Planning, 2024
The article examines the living and infrastructuring practices of homeless newcomer migrants who ... more The article examines the living and infrastructuring practices of homeless newcomer migrants who find shelter in abandoned train wagons in the west end of Thessaloniki, an area described as "one of the biggest train cemeteries in Europe." Hundreds of train wagons have been abandoned there over the years, especially after the 2010 financial crisis, when the state-owned railway company was faced with significant financial difficulties. These abandoned wagons form an urban borderland and have provided temporary shelter to numerous homeless and unregistered migrants who stop in Thessaloniki on their route to Central and Northern Europe. Although there is a significant number of studies which discuss the formal infrastructures provided by the state and the NGOs, little attention has been given to the various ways by which homeless and unregistered migrants create and self-manage their own infrastructures to meet their needs. The article aims to shed light on this shortage while examining the (re)production of arrival infrastructures by the migrants themselves. In doing so, the article builds upon the concept of abandonment and attempts to enrich it by drawing on the theories of arrival infrastructures and urban commons. It combines spatial analysis and urban ethnography in order to explore how an urban borderland with abandoned infrastructures, like the train wagons, are re-used and transformed into commoning infrastructures, where newcomers and settled migrants join their forces in their attempt to support each other, meet their needs
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Antipode, 2024
We develop the concept of “second displacement” to symbolise the renewed forms of uprooting that ... more We develop the concept of “second displacement” to symbolise the renewed forms of uprooting that refugees undergo in arrival cities in the name of urban regeneration. Focusing on the eviction of 2,000 refugees from a self-organised settlement in Belgrade's old train station in order to redevelop the site as a luxurious “Waterfront” project, we show how the refugees’ commoning practices and claims for living space in city centres often come into direct conflict with public and private interests over urban regeneration and with imaginaries over who has the right to the city. Whilst most displacement literature focuses on state policies, we call attention to how the uprooting of refugees is often entangled with urban renewal plans and private investors’ interests. In Belgrade, the depiction of the refugees’ living spaces as “badlands” by the state, catalysed the formation of the rent gap that facilitated re-allocation of rights to the city.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
The Journal of Architecture, 2023
In the five years spanning from 2015 to 2020, in Greece and particularly in Athens and Thessaloni... more In the five years spanning from 2015 to 2020, in Greece and particularly in Athens and Thessaloniki, several state-run refugee camps were created at the peripheries of the cities, away from the urban fabric, but at the same time, numerous refugees’ self-organised housing projects were organised in the city centres. These different accommodation structures could be conceptualised through the lens of housing commons versus spatial enclosures. The paper is based on an extensive three-year fieldwork, spatial analysis, and ethnographic research in refugee camps and refugee housing projects in Athens and Thessaloniki. Drawing on post-democracy literature and urban commons theories, the paper critically approaches state-run refugee camps as places of law exception that follow a post-democratic top-down model of governance and contrast these to refugee housing commons as threshold places of direct democracy, self-organisation, and co-habitation.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Geographical Research, 2022
This article documents and juxtaposes two side effects of the COVID-19 pandemic on refugee health... more This article documents and juxtaposes two side effects of the COVID-19 pandemic on refugee health, housing, and living conditions in Greece. First is the intensification of state-led practices of what is increasingly known as “campisation,” hyper-isolation, and ultimately the stigmatisation of refugee populations. Second is the intensification of refugee-led “commoning” practices of self- and community care and the creation of “caringscapes” inside and outside the camps, which has produced new sociospatial connections that have challenged isolation. Documenting these interrelated processes side by side, we draw attention to two important insights. First is that the proliferation of caringscapes acts as an important, but ultimately insufficient, antidote against increased exclusion marginalisation and stigmatisation of refugees. Second is that new ethics and new forms of collective care that have emerged alongside repeated mantras about individual responsibility and social distancing can become levers to imagine a less individualistic, less divisive, and less isolated world.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Urban Studies, 2022
Over the years, cities have figured as exemplary places for neoliberal urban policies which tend ... more Over the years, cities have figured as exemplary places for neoliberal urban policies which tend to appropriate the right to the city through city-branding policies. However, as this article demonstrates , there are important claims of the right to the city raised by newly arrived refugees in the city of Athens. Although most refugees reside in overcrowded state-run camps on the outskirts of the city, there are many cases in which refugees enact the production of collective common spaces, occupying abandoned buildings in the urban core and claiming the right to the centre of the city. In this context and following the Lefebvrian notion of the right to the city and the spatial analysis on commons and enclosures, we explore the actions of refugees, and the way they engage in commoning practices that not only strive against the official state policies, but also often contest city-branding policies. In particular, we focus on the area of Exarcheia in Athens, which is an emblematic case of the conflicted nexus between investors' and refugees' right to the city.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Urban Planning, 2020
During the recent refugee crisis and following the common statement-agreement between the Europea... more During the recent refugee crisis and following the common statement-agreement between the European Union and Turkey (18 March 2016), more than half a million refugees have been trapped in Istanbul. Although the vast majority is living in remote areas in the perimeter of the city, there is a remarkable exception in the central neighborhood of Tarlabaşı. Over the decades, this area has become a shelter for newcomers from eastern Turkey and, recently, for thousands of refugees from the Middle East and Africa. In this neighborhood, refugees with the support of local and international solidarity groups establish communal houses, social centers, and collective kitchens, creating an example of commoning practices, mutual help, and transnational togetherness in the urban core. At the same time, over the past few years, Tarlabaşı has been the target of gentrification policies that aim to dislocate poor residents and refugees and to transform the area into a highincome residential area and a tourist destination. Thus, ongoing urban conflict is taking place for the right to the center of the city. This article follows the Lefebvrian concept of ‘the right to the city’ and Soja’s and Harvey’s notion of ‘spatial justice,’ taking also into account the discussion on the spatialities of ‘urban commons’ and ‘enclosures.’ It combines spatial analysis, participatory observation, and ethnographic research, and its main findings concern the refugees’ daily efforts against social segregation and exclusion shaped by commoning practices for spatial justice, visibility, and the right to the center of the city.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Urban Planning, 2020
Since the European Union's agreement with Turkey on March 18, 2016, more than 70,000 refugees hav... more Since the European Union's agreement with Turkey on March 18, 2016, more than 70,000 refugees have been trapped in Greece. Most have been settled in state-run camps on the perimeters of Athens and Thessaloniki. However, these state-run camps do not meet international standards and are located at significant distances from urban centres, within industrial zones where residential use is not permitted. At the same time, a number of self-organized and collective refugee housing projects have been created within the urban fabric of Athens and Thessaloniki. In the context of these projects, refugees develop forms of solidarity, mutual help, and direct democracy in decision-making processes. There is a significant volume of bibliography which studies the NGOs' activities and state migration policies. However, little attention has been given to the various ways by which refugees create self-managed and participatory structures to meet their needs. This article aims to fill the gap in the research concerning the production of housing common spaces by the refugees themselves. Based on the current discussions on the Lefebvrian 'right to the city' and the spatialities of 'commons' and 'enclosures,' the article aims to compare and contrast refugee housing commons with state-run refugee camps. Using qualitative methods, including ethnographic analysis and participatory observation, the main findings show that refugees attempt not only to contest state migration policies but also negotiate their multiple identities. Consequently, refugees collectively attempt to reinvent a culture of togetherness, to create housing common spaces, and to claim the right to the city.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Transactions of the Association of European Schools of Planning, 2020
Since 2012, and particularly since 2014, instability and wars in North African countries and the ... more Since 2012, and particularly since 2014, instability and wars in North African countries and the Middle East have brought a wave of refugees, trying to flee from violence in their countries, to Europe. They usually go north, crossing the Mediterranean towards Italy, or the Aegean, going west to the Greek islands. In their quest for a safe refuge, a significant number drown or disappear. The rest reach in Europe carrying their traumatic experiences with them, and face immediate humanitarian needs. A major task for host cities is to provide shelter for the refugees, taking into consideration the influence of their psychological trauma on local societies. This complex task, which combines technical, economic, social, psychological, and political dimensions-simultaneously targeted on two social groups-constitutes the 'post-traumatic urbanism' which intervenes in the recreating of the refugees' spatial and social networks in the host city. This paper discusses how the complex issue of post-traumatic housing triggers spatial self-organization by the refugees, in contrast to the 'official' provisions from host states, through the lens of complex adaptive theory (resilience). This article examines the features of refugee housing in Athens and Thessaloniki through qualitative research, quantitative methods and participatory observation. Through this study, it is highlighted that the post-trauma self-organization of mobile populations is a process of gaining dignity and self-respect in a new and often hostile environment, and a tool for spatial and social resilience.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Social Inclusion, 2019
During the recent refugee crisis, numerous solidarity initiatives emerged in Greece and especiall... more During the recent refugee crisis, numerous solidarity initiatives emerged in Greece and especially in Mytilene, Athens and Thessaloniki. Mytilene is the capital of Lesvos Island and the main entry point in the East Aegean Sea, Athens is the main refugee transit city and Thessaloniki is the biggest city close to the northern borders. After the EU-Turkey Common Statement , the Balkan countries sealed their borders and thousands of refugees found themselves stranded in Greece. The State accommodation policy provides the majority of the refugee population with residency in inappropriate camps which are mainly located in isolated old military bases and abandoned factories. The article contrasts the State-run services to the solidarity acts of "care-tizenship" and commoning practices such as self-organised refugee housing projects, which claim the right to the city and to spatial justice. Specifically, the article is inspired by the Lefebvrian "right to the city," which embraces the right to housing, education, work, health and challenges the concept of citizen. Echoing Lefebvrian analysis, citizenship is not demarcated by membership in a nation-state, rather, it concerns all the residents of the city. The article discusses the academic literature on critical citizenship studies and especially the so-called "care-tizenship," meaning the grassroots commoning practices that are based on caring relationships and mutual help for social rights. Following partici-patory ethnographic research, the main findings highlight that the acts of care-tizenship have opened up new possibilities to challenge State migration policies while reinventing a culture of togetherness and negotiating locals' and refugees' multiple class, gender, and religious identities.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Social Inclusion, 2019
Although there is extensive literature on State migration policies and NGO activities, there are ... more Although there is extensive literature on State migration policies and NGO activities, there are few studies on the common struggles between refugees and local activists. This article aims to fill this research gap by focusing on the impact of the transnational No Border camp that took place in Thessaloniki in 2016. The border region of northern Greece, with its capital Thessaloniki, is at the heart of the so-called refugee crisis and it is marked by a large number of solidarity initiatives.
After the sealing of the “Balkan corridor”, the Greek State relocated thousands of refugees into isolated and inappropriate camps on the outskirts of Thessaloniki. Numerous local and international initiatives, with the participation of refugees from
the camps, self-organized a transnational No Border camp in the city center that challenged State policies. By claiming the right to the city, activists from all over Europe, together with refugees, built direct-democratic assemblies and organized a multitude of direct actions, demonstrations, and squats that marked the city’s social body with spatial disobedience and transnational commoning practices. Here, activism emerges as an important field of research and this article aims to contribute to activists’ literature on migration studies after 2015. The article is based on militant research and inspired by the Lefebvrian right to the city, the autonomy of migration, and common space approaches. The right to the city refers to the rights to freedom, socialization, and habitation, but also to the right to reinvent and change the city. It was recently enhanced by approaches on common spaces and the way these highlight the production of spaces based on solidarity, mutual help, common care, and direct democracy. The main findings of this study point to how the struggle of migrants when crossing physical and social borders inspires local solidarity movements for global networking and opens up new possibilities to reimagine and reinvent transnational common spaces.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
ACME, 2018
The ongoing refugee streams that derive from the recent conflict in the Middle East are a central... more The ongoing refugee streams that derive from the recent conflict in the Middle East are a central issue to the growing socio-political debate about the different facets of contemporary crisis. While borders, in the era of globalization, constitute porous passages for capital goods and labor market, at the same time they function as new enclosures for migrant and refugee populations. Nevertheless, these human flows contest border regimes and exclusionary urban policies and create a nexus of emerging common spaces. Following the recent spatial approaches on " commons " and " enclosures " (Dellenbaugh et al., 2015; Harvey, 2012; Stavrides, 2016) this paper focuses on the dialectic between the refugees' solidarity housing commons and the State-run refugee camps. Particularly, I examine the case of Greece, a country that is situated in the SouthEast End of the European Union close to Asia and Africa; hence it is in the epicenter of the current refugee crisis and I pinpoint in the case of Athens, the capital of Greece and the main refugee transit city.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
City, 2017
Tsavdaroglou, Ch., Petrakos, K. and Makrygianni, V. (2017). The Golden “Salto Mortale” in the Era... more Tsavdaroglou, Ch., Petrakos, K. and Makrygianni, V. (2017). The Golden “Salto Mortale” in the Era of Crisis: Primitive Accumulation and Local and Urban Struggle in the Case of Skouries Gold Mining in Greece. City: analysis of urban trends, culture, theory, policy, action, 21(3-4), 428-447.
As formulated by Marx ([1867] 1990. Capital. Vol. I. London: Penguin, 200), ‘the leap taken by value from the body of the commodity into the body of the gold is the commodity’s salto mortale’. Following autonomous Marxist literature (De Angelis 2007. The Beginning of History: Value Struggles and Global Capital. London: Pluto Press; Federici 2011. ‘Feminism and the Politics of the Commons.’ The Commoner, other articles. Accessed January 28, 2017, http://www.commoner.org.uk/?p=113; Hardt and Negri 2009. Commonwealth. Cambridge, MA: Harvard University Press), the circulation of capital could be interrupted by social, class, gender or ecological struggles. In order to unsettle this view, we build on recent critical scholarship on new enclosures, land-grabbing and the permanence of primitive accumulation and we explore the inter-articulation of gold mining projects and neoliberal policies in the era of crisis. In this effort, we examine the case of Greece, a country at the epicenter of the recent financial and social crisis. During the last decade, the Canadian company Eldorado has undertaken a gold mining investment in the environmentally sensitive area of Skouries. A fruitful social struggle has emerged against this project, both in the rural site and in the urban Greek metropolis. Through this examination we investigate how the financial crisis provides an opportunity for multinational mining corporations to expand their zones of exploitation and how social resistance can reclaim common resources.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Passerelle, 2016
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Quaderns-e de l'Institut Català d'Antropologia, 2013
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Book Chapters by Haris Tsavdaroglou
Routledge, 2020
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Contested Borderscapes.Transnational Geographies vis-à-vis Fortress Europe., 2019
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Springer International Publishing, 2018
In recent years, discussions about urban commons and new enclosures have revolved mainly around t... more In recent years, discussions about urban commons and new enclosures have revolved mainly around the Marxist notion of ‘accumulation by dispossession’, and conceptualisations of the commons as a new version of the ‘right to the city’. Yet, during prominent recent urban revolts, protestors not only claimed urban space from sovereign power but also tried to invent common spaces which go beyond cultural, class , gender , religious and political identities. Such mobilisations demonstrate the ecumenical character of the right to the city, which affects both local and global scales. In parallel, neoliberal urban policies tend to appropriate common space through creativity, and urban-marketing policies with the aim of improving the competitiveness of cities. Consequently, the discourse about the right to the city and common space should be reconsidered, as it is becoming an ecumenical and hybrid arena of urban conflict. Therefore, this chapter considers common space in a Lefebvrian trialectic conceptualisation of perceived–conceived–lived space, deploying a framework based on intersectional approaches. In doing so, the chapter examines emerging common space and intersectional spatialities of race, sex, class and culture in Athens and Istanbul . In the current era of global crisis, there is a tension in both cities between neoliberal city and rebel city. They represent exemplary places for neoliberal urban policies and, simultaneously, constitute the epicentre of riots and rebels, such as the Indignados of 2011 in Athens and the 2013 Gezi Park uprising in Istanbul, which push the boundaries of social meanings of the right to the city and common space.
link : https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-57816-3_2
Bookmarks Related papers MentionsView impact
The Practice of Freedom: Anarchism, Geography, and the Spirit of Revolt, 2016
Kapsali, M. and Tsavdaroglou, Ch. (2016). The Battle for the Common Space, from the Neo-liberal C... more Kapsali, M. and Tsavdaroglou, Ch. (2016). The Battle for the Common Space, from the Neo-liberal Creative City to the Rebel City and Vice Versa: The Cases of Athens, Istanbul, Thessaloniki and Izmir. In Richard J. White, Simon Springer & Marcelo Lopes de Souza (eds.) The Practice of Freedom: Anarchism, Geography, and the Spirit of Revolt, pp. 151-182. London-New York: Rowman & Littlefield.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Uploads
Journal Papers by Haris Tsavdaroglou
After the sealing of the “Balkan corridor”, the Greek State relocated thousands of refugees into isolated and inappropriate camps on the outskirts of Thessaloniki. Numerous local and international initiatives, with the participation of refugees from
the camps, self-organized a transnational No Border camp in the city center that challenged State policies. By claiming the right to the city, activists from all over Europe, together with refugees, built direct-democratic assemblies and organized a multitude of direct actions, demonstrations, and squats that marked the city’s social body with spatial disobedience and transnational commoning practices. Here, activism emerges as an important field of research and this article aims to contribute to activists’ literature on migration studies after 2015. The article is based on militant research and inspired by the Lefebvrian right to the city, the autonomy of migration, and common space approaches. The right to the city refers to the rights to freedom, socialization, and habitation, but also to the right to reinvent and change the city. It was recently enhanced by approaches on common spaces and the way these highlight the production of spaces based on solidarity, mutual help, common care, and direct democracy. The main findings of this study point to how the struggle of migrants when crossing physical and social borders inspires local solidarity movements for global networking and opens up new possibilities to reimagine and reinvent transnational common spaces.
As formulated by Marx ([1867] 1990. Capital. Vol. I. London: Penguin, 200), ‘the leap taken by value from the body of the commodity into the body of the gold is the commodity’s salto mortale’. Following autonomous Marxist literature (De Angelis 2007. The Beginning of History: Value Struggles and Global Capital. London: Pluto Press; Federici 2011. ‘Feminism and the Politics of the Commons.’ The Commoner, other articles. Accessed January 28, 2017, http://www.commoner.org.uk/?p=113; Hardt and Negri 2009. Commonwealth. Cambridge, MA: Harvard University Press), the circulation of capital could be interrupted by social, class, gender or ecological struggles. In order to unsettle this view, we build on recent critical scholarship on new enclosures, land-grabbing and the permanence of primitive accumulation and we explore the inter-articulation of gold mining projects and neoliberal policies in the era of crisis. In this effort, we examine the case of Greece, a country at the epicenter of the recent financial and social crisis. During the last decade, the Canadian company Eldorado has undertaken a gold mining investment in the environmentally sensitive area of Skouries. A fruitful social struggle has emerged against this project, both in the rural site and in the urban Greek metropolis. Through this examination we investigate how the financial crisis provides an opportunity for multinational mining corporations to expand their zones of exploitation and how social resistance can reclaim common resources.
Book Chapters by Haris Tsavdaroglou
link : https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-57816-3_2
After the sealing of the “Balkan corridor”, the Greek State relocated thousands of refugees into isolated and inappropriate camps on the outskirts of Thessaloniki. Numerous local and international initiatives, with the participation of refugees from
the camps, self-organized a transnational No Border camp in the city center that challenged State policies. By claiming the right to the city, activists from all over Europe, together with refugees, built direct-democratic assemblies and organized a multitude of direct actions, demonstrations, and squats that marked the city’s social body with spatial disobedience and transnational commoning practices. Here, activism emerges as an important field of research and this article aims to contribute to activists’ literature on migration studies after 2015. The article is based on militant research and inspired by the Lefebvrian right to the city, the autonomy of migration, and common space approaches. The right to the city refers to the rights to freedom, socialization, and habitation, but also to the right to reinvent and change the city. It was recently enhanced by approaches on common spaces and the way these highlight the production of spaces based on solidarity, mutual help, common care, and direct democracy. The main findings of this study point to how the struggle of migrants when crossing physical and social borders inspires local solidarity movements for global networking and opens up new possibilities to reimagine and reinvent transnational common spaces.
As formulated by Marx ([1867] 1990. Capital. Vol. I. London: Penguin, 200), ‘the leap taken by value from the body of the commodity into the body of the gold is the commodity’s salto mortale’. Following autonomous Marxist literature (De Angelis 2007. The Beginning of History: Value Struggles and Global Capital. London: Pluto Press; Federici 2011. ‘Feminism and the Politics of the Commons.’ The Commoner, other articles. Accessed January 28, 2017, http://www.commoner.org.uk/?p=113; Hardt and Negri 2009. Commonwealth. Cambridge, MA: Harvard University Press), the circulation of capital could be interrupted by social, class, gender or ecological struggles. In order to unsettle this view, we build on recent critical scholarship on new enclosures, land-grabbing and the permanence of primitive accumulation and we explore the inter-articulation of gold mining projects and neoliberal policies in the era of crisis. In this effort, we examine the case of Greece, a country at the epicenter of the recent financial and social crisis. During the last decade, the Canadian company Eldorado has undertaken a gold mining investment in the environmentally sensitive area of Skouries. A fruitful social struggle has emerged against this project, both in the rural site and in the urban Greek metropolis. Through this examination we investigate how the financial crisis provides an opportunity for multinational mining corporations to expand their zones of exploitation and how social resistance can reclaim common resources.
link : https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-57816-3_2
In this chapter two approaches of “The right to the city” (‘TRTTC’ from now on) will be confronted. On the one hand the Lefebvrian notion of the 1960s and on the other hand Kaminis’ (the Athens mayoral candidate) appropriation of 2010 and 2014. The first approach is considered as an effort to introduce the Marxian thought in spatial thinking in order to contribute to the emerging emancipatory movements, and the second as a fine example of distortion of contexts in favor of gaining power and promoting neoliberal policies.
In this direction, we unfold the political program of Kaminis and examine its applications versus its title and theoretical context. By examining urban policies and tactics that are applied under the cloak of “TRTTC” and form the everyday life in Athens we intend to demonstrate that divisions between form and content can often lead to the complete inversion of primal meanings. By lifting the veil of propaganda it becomes visible that the assimilation of radical contexts on behalf of municipal authority does not lead to emancipatory urban policies but aims to cover up sovereignty.
Bringing to surface neo-interpretations of Lefebvre’s analysis, though, does not only enlighten the subversion of the original notions or highlight them as stolen contexts from sovereignty. In fact, not only is it a great opportunity to explore once again and rethink what Lefebvre was teaching and writing during the 60s but also a motive to question, think beyond and challenge it in the contemporary contexts of urban uprisings and revolts. Inspired by the work of several radical scholars like Harvey, de Souza or Pasquinelli we make an argument on the perspectives beyond the Lefebvrian notion and an attempt to approach Athens as an emerging rebel city. During the crisis years various struggles and acts of solidarity have been taking place in the city area, thus several spaces of resistance and commoning have emerged. In this regard, we deal with the transition from demanding the city to occupying the city as a contemporary space of resistance.
Urban and Regional Social Movements
Aπρίλιος 2016, Θεσσαλονίκη, σ. 488, ISBN 978-618-82533-0-8
April 2016, Thessaloniki, 488 p., ISBN 978-618-82533-0-8
Επιµέλεια/ Editors
Κρίστη (Χρυσάνθη) Πετροπούλου / Christy (Chryssanthi) Petropoulou
Αθηνά Βιτοπούλου / Athina Vitopoulou
Χαράλαµπος Τσαβδάρογλου/ Charalampos Tsavdaroglou
Ερευνητική Οµάδα / Research Group
Αόρατες Πόλεις / Invisible Cities
Νο Copyright
Αναφορά ∆ηµιουργού
CC BY
poleisaorates@gmail.com
http://aoratespoleis.wordpress.com
Brett Christophers, The New Enclosure: The Appropriation of Public Land in Neoliberal Britain, London and New York: Verso Books, 2018; 384 pp.
During the recent refugee crisis between 2015 and 2019, more than 1.5 million people crossed Greek sovereign space in their journey towards North Europe. Nevertheless the closing of the borders, the hot spots and outside the cities state camps accommodation, the endless waiting for asylum applications, the racist threats and fascist attacks as well as state policies of marginalisation, criminalization and stigmatization, are ever so present and visible. What is not visible are the small everyday practices of solidarity and struggle of the people in motion. A hidden treasure of gestures, emotions, and practices of mutual assistance, self-organisation, mutual care and constant struggle, that doubts and undermines the multiple geographical, social and political borders.
The present document attempts to contribute to the circulation of experiences and knowledges of populations in movement. Of those invisible people without rights that traced the possibility to dispute the statist housing structures, that occupied abandoned buildings at the centres of the cities and transformed them to collective housing initiatives. Those that invented forms of coexistence, cohabitation and communication beyond national, gendered and religious divisions and organised a number of protests, such as marches against refugee detention centres, and who ultimately claimed the right to the city, to visibility and to spatial justice.
This text circulates in four languages (Greek, English, Arabic and Farsi) due to our belief that the sharing process of these simple daily stories breaks the isolation of trajectories and routes and collectivises the experiences and struggles.
Mostly we would like to thank all those that participated in this research and to wish them to continue walking with dignity.
The research team: Chrisa Giannopoulou, Olga Lafazani, Ilias Pistikos, Christy (Chryssanthi) Petropoulou and Charalampos Tsavdaroglou
Urban and Regional Social Movements
Aπρίλιος 2016, Θεσσαλονίκη, σ. 488, ISBN 978-618-82533-0-8
April 2016, Thessaloniki, 488 p., ISBN 978-618-82533-0-8
Επιµέλεια/ Editors
Κρίστη (Χρυσάνθη) Πετροπούλου / Christy (Chryssanthi) Petropoulou
Αθηνά Βιτοπούλου / Athina Vitopoulou
Χαράλαµπος Τσαβδάρογλου/ Charalampos Tsavdaroglou
Ερευνητική Οµάδα / Research Group
Αόρατες Πόλεις / Invisible Cities
Νο Copyright
Αναφορά ∆ηµιουργού
CC BY
poleisaorates@gmail.com
http://aoratespoleis.wordpress.com
In order to unsettle my view I follow several critical scholars analyses (De Angelis, 2017; Caffentzis, 2010; Federici, 2011), who propose that conceptualizing the commons involves three things at the same time: common pool resource, commoning and community. Thus, the commons are not only physical, material or immaterial resources, they don’t exist per se but they are constituted through the social process of commoning. In order to examine and deepen the notion of commoning I am inspired by the discussion on “stasis”. Last years several scholars (Butler and Athanasiou, 2013; Douzinas, 2013; Tsilimpounidi, 2016) adopt the Greek ancient notion of stasis in order to explain the social movements. Indeed, stasis is the process by which people stand, reflecting upon themselves, recognize their strengths, contest and take position. On the other hand, the suppression of stasis can be understood as the response of systems of domination to the social emancipatory commoning. In this theoretical framework, I propose stasis as the catalyst for the circulation of commons.
Based on the above theoretical context this paper explores the role of the physical, social and symbolic meanings of stasis in the processes of setting up the common space. In particular it is examined the protest camps in the Indignados movement in Syntagma square in Athens (2011), in the Gezi park occupation in Istanbul (2013) and in the refugees’ makeshift settlement of Idomeni in the Greek-Macedonia borders (2016). Through the above cases the main finding is that the protestors, through stasis, are transformed into an unpredictable and misfitted multitude that produces and circulates unique and porous common spaces, spaces in movement and threshold spaces.
Our basic argument is that despite the vivid and increasingly popular discussion on commons and urban social movements, there have been few attempts to think it together with the ongoing migrants and refugees’ crisis. During the current migrants’ crisis, the newcomers do not just claim the urban space but they occupy and tend to transform it to common space. Moreover, the moving populations try to challenge cityscapes and border regimes, as well as they seek to negotiate and go beyond cultural, class, gender, religious and political identities. At the same time the newcomers produce hybrid spaces and collectively reinvent a culture of coexistence, sharing and commoning. Consequently, the newcomers produce unique and porous common spaces, spaces in movement and threshold spaces. In parallel, neoliberal exclusionary policies tend to appropriate the migrants’ common spaces, with several methods like closing borders, forced evictions, detention centers-camps and hot spots.
Based on the above context, this paper attempts to elaborate a critical methodological framework that examines the emerging migrants’ common space focusing on the case of Greece, a country that is in the epicentre of the current refugee crisis. We pinpoint in the cases of Greek borderscapes in Mytilene and Idomeni; the former is the main entrance point in the East and the later is the exit point in the North. Based on this context, we explore how the newcomers challenge the existing socio-spatial power relations and produce unique, unpredictable and misfitting common spaces.
Our approach adds to the discussion around the socio-spatial relations and the power configurations in the production of the urban space, but does so by linking urban informality to the production of the common space in crisis-stricken cities. Following autonomous Marxists analysis (Caffentzis, 2010, Hardt and Negri, 2009), conceptualizing the commons involves three things at the same time: common pool resource, community and commoning. Urban commons don’t exist per se but they are making in times of social struggles and they are constituted through the social process of commoning. So, we understand informality as a way of urban development and urban politics that embodies varying degrees of power and exclusion, incorporating the possibility of challenging the existing power configurations. Hence, our approach calls for a broad, intersectional analysis of the common space and conceive the latter in a Lefebvrian (1974) trialectic conceptualization as perceived-conceived-lived space.
Based on this theoretical background, we seek to advance an aggregate understanding of the dialect relation between formality/informality in the production of the emancipatory common space in Greece in the midst of the ongoing crisis. The neoliberal urban restructuring is justified through a discourse of formalization of the spontaneous and unorganized development of Southern Europe’s cities. Nevertheless, the new enclosures does not lie only on formal practices but also on informal ones, related to the fields of race, class and gender. Within this context, state plays a crucial role as it has the power to determine what is formal and what is informal and overall which kinds of informality could thrive, for how and where, and which will disappear. In other words, it has the power to (re-)construct categories of legitimate and illegitimate citizens, of deserving and undeserving ones.
In particular, formal and informal enclosures emerge as an everyday experience of the urban inhabitants in Greek cities and include housing commodification, land grabbing, precarization of labour, various privatizations, gentrification processes and criminalization of certain population groups (such as sex workers, immigrants, squatters and homeless). Yet, the neoliberal city is a highly contested urbanity and the neoliberal urban restructuring does not remain uncontested. Through this reading, we explore the diverse forms of formality/informality and their degree and type of legitimacy, elaborating on these urban practices and processes that challenge the existing power relations and produce the emancipatory common space.
During the last years we are witnessing in Greece an unprecedented wave of new urban enclosures and at the same time there are emerging fruitful urban social struggles and a new common space. On the one hand in the era of crisis there are emerged several local neighborhoods assemblies, social centers, squats, communal gardens, social health centers, social kindergartens, cooperatives, social groceries, collective kitchens, and barter structures that constitute a common space in the perceived-conceived-lived urban space. On the other hand, austerity measures have as a result crucial implementations of material, immaterial and ideological urban enclosures. Nowadays a new left government promises to take steps against neoliberal austerity urban enclosures and promote democratic urban planning. The challenge is great; hence this paper monitors the contentious commons space from the neoliberal austerity to the SYRIZA left government.
Closing, I argue that in the era of crisis commons are in the focal point of political, social and urban conflicts.
These walls are the fortification which used to divide the palace area (Genti Koule) from the rest of the city. Almost 12 metres high now, the walls were initially built as a defensive infrastructure during the Roman and Byzantium era (4 th century) and various repairs and exapansions happened in the following years of the Ottoman Empire. The area around the walls was mainly inhabited by Muslim citizens until Thessaloniki city was occupied by the Greek army in 1912. After the Greek-Turkish war and more specifically as a result of the Treaty of Lausanne in 1923, 670,000 Greek citizens of Muslim religion moved from Greece to Turkey while 1,6 million Ottoman citizens of Christian religion moved from Asia Minor and Eastern Thrace the other way around to Greece. About 200,000 Christians settled in Thessaloniki and several of them in the so-called ‘interchangeable buildings’, the residences built by Muslims who relocated to Turkey. Therefore, the area of Ano Poli was the place of arrival for the newcomers from Turkey, whose presence in turn attracted more refugees, relatives and friends of them, to settle or build makeshift accommodation – shacks – on the unstructured plots of the area around the walls.
One of the most distinctive characteristics of this new type of dwelling are the so-called “castroplikta” houses – wall houses, i.e small houses that are adjacent to or include parts of the Byzantine walls. However, only a small number of these “castroplikta” still stand today. In 1997, Thessaloniki was named the European Capital of Culture, which motivated a plan to demolish about 900 abandoned and inhabited wall houses in order to create a green zone 1 along the walls. The demolition program envisages the preservation of only 16 buildings, not as residential areas but as cultural and historical monuments of the refugees. We have witnessed local resistance to this demolition plan appearing in the public spaces of Ano Poli since our first visits in the fall of 1999. On one of our first visits to Ano Poli, this resistance took the form of a sign posted on a centrally located building next to the central Portara (a large door in the Byzantine walls) This sign used the same aesthetics, font and logo of the European Capital of Culture in order to attract the eyes of tourists. However, on second glance it turned the logo from a boat to a bulldozer and the message written in 6 languages stated “CULTURAL CAPITAL FUNDING IS TO BE USED TO DESTROY THIS HISTORICAL PART OF THE CITY”. Today, unfortunately, the sign is gone. While the demolition was considerably delayed, it eventually started to be implemented after 2010.
Having parked the car in this particular area of the demolished “castroplikta” houses, we head down to Osios David old church, where we arranged to meet our friend from Maghreb. During our way through the tiny cobblestone paths of Ano Poli, we see a slogan written on a wall: “immigrants welcome, tourists go home”. While we are looking at the slogan, some actual tourists pass by.
The slogan indicates the ongoing controversy over the right to Ano Poli. Similar slogans appear in the streets of the neighbourhood and call for an awareness about two interrelated issues: the increasing touristification and Airbnb-fication of the neighborhood on the one hand and the question of migrants’ and refugees’ housing on the other. There are dozens of similar slogans all over the neighborhood (in English and sometimes in Arabic) and, according to our discussion with local residents, the writers are often local residents – anarchists, leftists and migrants. Since 2016, after the closure of the Balkan Corridor, Ano Poli area has hosted several migrant newcomers, either as guests in solidarity residences, in apartments provided under UNHCR housing programs, or by occupying abandoned buildings such as the “castroplikta houses”. At the same time quite intense gentrification processes are taking place in the area. Searching the airdna database of Airbnb platform we found about 250 available apartments and rooms in Ano Poli. Small hostels have also begun to appear.
According to our observations, in the area of Ano Poli there are several squats, housing projects and social centers. Our perception is that the slogans’ campaign (immigrants welcome/tourists go home) enriches and extends the discussion of similar campaigns across Europe beyond anti-airbnb sentiments and the touristification of cities or of specific neighborhoods. Indeed, the campaign in Ano Poli is not just a complaint against touristification but it proposes that the neighbourhood could be a welcoming place for – refugees and migrants – whose predecessors did built the area decades ago.
We meet our friend and he leads us to his housing squat. We realize that his house is one of the remaining “castroplikta” (wall houses) that is adjacent to the walls towards the side of Genti Koule.
There are two beds in the house and no electricity. Church candles are used for lighting, gas stoves for heating, and the interior is decorated with many teddy bears. Our friend welcomes us with a smile and a hug. We climb a makeshift staircase up to a small terrace where a sheet offers shading and a freshly-washed carpet has just been spread to dry. Our friend pours us vanilla-flavored tea with caramel and our conversation begins.
During our conversation we reflect upon the function of walls and how they typically signify a defence infrastructure in Europe, the US and other countries to prevent the entry of immigrants. We talk about fortress-Europe raising fences. Here, however, these old walls may allow us to think differently. Here, these walls reverse the above function and importance. Indeed, thinking with Stavros Stavrides’ ideas about common space as threshold space, these walls have become in some way threshold infrastructure: a shelter but also an entrance to the city for those who do not have papers.
As we continue our research in Ano Poli, together with residents, we will further explore this notion of threshold infrastructure and how it connects practices and narratives on urban commoning with the arrival infrastructures framework. 1 Airdna “tracks the performance data of 10M Airbnb & Vrbo vacation rentals. It offers short-term rental data analysis on Airbnb occupancy rates, pricing and investment research, and more” (airdna.co)
https://rerootproject.eu/in-between-the-walls-from-defence-infrastructures-to-newcomers-arrival-infrastructures/
el espacio común sublevado
Un análisis del espacio donde tomó lugar
la revuelta del parque Gezi
(mayo-junio 2013)
Urban and Regional Social Movements
Aπρίλιος 2016, Θεσσαλονίκη, σ. 488, ISBN 978-618-82533-0-8
April 2016, Thessaloniki, 488 p., ISBN 978-618-82533-0-8
Επιµέλεια/ Editors
Κρίστη (Χρυσάνθη) Πετροπούλου / Christy (Chryssanthi) Petropoulou
Αθηνά Βιτοπούλου / Athina Vitopoulou
Χαράλαµπος Τσαβδάρογλου/ Charalampos Tsavdaroglou
Ερευνητική Οµάδα / Research Group
Αόρατες Πόλεις / Invisible Cities
Κοινωνικά Κινήματα Πόλης και Περιφέρειας
Urban and Regional Social Movements
https://aoratespoleis.wordpress.com/
Επιμέλεια/ Editors
Κρίστη (Χρυσάνθη) Πετροπούλου / Christy (Chryssanthi) Petropoulou
Αθηνά Βιτοπούλου / Athina Vitopoulou
Χαράλαμπος Τσαβδάρογλου/ Charalampos Tsavdaroglou
Ερευνητική Ομάδα / Research Group
Αόρατες Πόλεις / Invisible Cities
Περίληψη
Τα τελευταία χρόνια στο περιβάλλον της κρίσης αναδύθηκαν πλήθος κοινωνικών κινημάτων πόλης που αμφισβήτησαν την κυριαρχία με διαφοροποιημένους τρόπους από ότι παλαιότερα κοινωνικά κινήματα. Στόχος αυτής της παρουσίασης είναι η σύγκριση των θεωρητικών αναφορών των σημερινών κινημάτων με τα προηγούμενα όπως διαγράφονται μέσα από το πέρασμα από το «Δικαίωμα στην Πόλη» στην κατάληψη του «Κοινού Χώρου». Αρχικά εξετάζονται μέσα από παγκόσμια παραδείγματα τα χαρακτηριστικά, οι αδυναμίες και τα όρια των κοινωνικών κινημάτων για το Δικαίωμα στην Πόλη, καθώς και το ίδιο το έργο του Λεφέβρ και στη συνέχεια παρουσιάζεται το θεωρητικό πλαίσιο του Κοινού Χώρου και πως αρθρώνεται με τις Νέες Περιφράξεις στην Ελλάδα την εποχή της κρίσης.
Οι παραπάνω εκφράσεις της υφαρπαγής της γης συνήθως ερμηνεύονται στα πλαίσια της νεοφιλελευθεροποίησης του χώρου (Brenner and Theodore, 2002), της μονιμότητας της λεγόμενης πρωταρχικής συσσώρευσης (Caffentzis, 2010) της συσσώρευσης μέσω της στέρησης (Harvey 2005) και της κρίσης υπερσυσσώρευσης (Χατζημιχάλης 2014). Λαμβάνοντας υπόψη τις παραπάνω προσεγγίσεις επιδιώκουμε να εμπλουτίσουμε την συζήτηση για την υφαρπαγή της γης αναζητώντας τις αρθρώσεις της με τη μετανάστευση, την ένταση της έμφυλης καταπίεσης και τις κοινωνικοχωρικές μεταβολές. Ο λόγος είναι ότι εκτός από τη νεοφιλελευθεροποίηση της αγοράς γης δηλαδή την ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση της γης, συνέπεια και στόχος της υφαρπαγής της γης είναι και η ανατροπή των κοινοτικών δεσμών, σχέσεων και θεσμών των τοπικών πληθυσμών, η καταστροφή της κοινωνικής υποκειμενικότητάς τους, των τοπικών εθίμων, της τοπικής κουλτούρας, των πολιτισμικών τους πρακτικών και ο μετασχηματισμός του ανθρωπολογικού τύπου των τοπικών πληθυσμών. Εδώ επομένως γίνεται φανερός ο συνδυαστικός χαρακτήρας των πολλαπλών συστημάτων εξουσίας και διακρίσεων καθώς η ένταση της έμφυλης καταπίεσης, η μετανάστευση, η αλλαγή της κοινωνικής, ταξικής και πληθυσμιακής σύστασης αποτελούν αναπόσπαστες πτυχές της υφαρπαγής της γης.
Στο παραπάνω πλαίσιο μελετούμε τις ιδιαίτερες εκφράσεις που έχει λάβει η υφαρπαγή της γης στην Ελλάδα την εποχή της κρίσης. Η ιδιωτικοποίηση της κρατικής γης, οι αποκρατικοποιήσεις-ιδιωτικοποιήσεις κρατικών-δημοτικών επιχειρήσεων, η συγκεντροποίηση της αγροτικής γης, η αυξημένη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας και μικροϊδιοκτησίας, οι εξώσεις, οι πλειστηριασμούς και οι κατασχέσεις κατοικίας αποτελούν ορισμένες από τις εκδοχές της υφαρπαγής της γης οι οποίες έχουν άμεσες ταξικές, έμφυλες και φυλετικές επιπτώσεις.
Σύμφωνα με την προσέγγιση των αυτόνομων μαρξιστών (de Angelis 2013, Federici 2011, Hardt και Negri 2009), για να κατανοήσουμε την έννοια των κοινών πρέπει να συμπεριλάβουμε ταυτόχρονα τρία στοιχεία: τους κοινούς πόρους, την κοινότητα και τις κοινωνικές σχέσεις. Τα κοινά δεν υπάρχουν αυτά καθ’ εαυτά, αλλά δημιουργούνται μέσω των κοινωνικών σχέσεων που συγκροτούν οι κοινότητες αγώνα. Παράλληλα, με την παραπάνω προσέγγιση και εμπνεόμενος από τη χωρική ανάλυση του Λεφέβρ (1991 [1974]) για τον φυσικό-νοητικό-κοινωνικό χώρο, καθώς και από την προσέγγιση του Κωτσάκη (2012) για τον κοινωνικό χώρο ως φυσικό χώρο, τρόπο επικοινωνίας, και κοινωνικό σύστημα, προτείνω την έννοια του Κοινού Χώρου.
Με βάση την παραπάνω οπτική, οι κινήσεις των διαφόρων συστημάτων εξουσίας μπορούν να ιδωθούν ως η απάντηση στη δύναμη των κοινωνικών σχέσεων που δημιουργούν τον Κοινό Χώρο. Ακολουθώντας αυτή την προσέγγιση, η κρίση μπορεί να γίνει κατανοητή ως η κρίσιμη στιγμή της κυκλοφορίας του κεφαλαίου, της πατριαρχίας, του εθνικισμού, καθώς και των ποικίλων συστημάτων διακρίσεων και καταπίεσης έναντι της κυκλοφορίας των κοινωνικών αγώνων για τον έλεγχο των κοινών. Για να αποδείξω αυτή την θέση, εξετάζω με διαθεματικό τρόπο το παράδειγμα των αστικών κοινών και των νέων περιφράξεων στον κοινωνικό χώρο στην Ελλάδα την εποχή της κρίσης και ισχυρίζομαι ότι τα κοινά βρίσκονται στο επίκεντρο των κοινωνικών και πολιτικών συγκρούσεων.
Εργαστήριο “συναντήσεις και συγκρούσεις στην πόλη”
Θεσσαλονίκη 2015
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Κρατάτε στα χέρια σας μια συλλογή από κείμενα που παρουσιάστηκαν στο εργαστήριο «Συναντήσεις και συγκρούσεις στην πόλη της κρίσης» από τον Απρίλιο του 2013 ως τον Ιούνιο του 2014 στην αίθουσα ‘Θουκυδίδης Βαλεντής’ της Αρχιτεκτονικής σχολής του ΑΠΘ.
Η ιδέα για τη σύσταση του εργαστηρίου προέκυψε από υποψήφιες και υποψήφιους διδάκτορες της σχολής και σκοπός του εργαστηρίου ήταν η δημιουργία μιας σειράς ανοιχτών συζητήσεων, παρουσιάσεων και διαλέξεων για την πόλη και το χώρο στην εποχή της τρέχουσας κοινωνικής και οικονομικής κρίσης.
Στη συγκυρία αυτή αναγνωρίσαμε την έλλειψη τέτοιων πεδίων συζήτησης εντός του πανεπιστημίου και τη συρρίκνωση των ήδη υπαρχόντων. Βρήκαμε κρίσιμη πια, όχι μόνο την προώθηση της ακαδημαϊκής γνώσης και έρευνας, αλλά και τη φυσική και πνευματική μας επιβίωση. Προσπαθήσαμε έτσι, να προσεγγίσουμε τις διδακτορικές μας διατριβές ως συλλογική δουλειά, μέσα από τη συνάντηση, τον διάλογο και την κυκλοφορία της γνώσης, με την ελπίδα να αναδυθούν και να συζητηθούν περιεχόμενα και εργασίες που συχνά αποτελούν μοναχικές δουλειές κλειδωμένες σε βιβλιοθήκες και ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Θεωρήσαμε καίρια την επικοινωνία των υποψήφιων διδακτόρων τόσο μεταξύ τους όσο και με τους προπτυχιακούς φοιτητές, ενώ παράλληλα κρίναμε απαραίτητη τη δικτύωση με ερευνητές εκτός συνόρων. Στο πλαίσιο αυτό, αναγνωρίσαμε τη διεπιστημονικότητα ως ένα απαραίτητο στοιχείο του εργαστηρίου απέναντι στον κατακερματισμό της γνώσης και την περιχαράκωση των επιστημονικών ειδικοτήτων.
Απέναντι στην ιδιωτικοποιημένη και εμπορευματοποιημένη πανεπιστημιακή γνώση αλλά και στην επιδιωκόμενη ηγεμονία των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, αναζητήσαμε εκείνα τα ριζοσπαστικά επιστημολογικά εργαλεία παραγωγής γνώσης που ενθαρρύνουν τις κινήσεις για κοινωνική χειραφέτηση. Έτσι, μας ενδιέφερε να θέσουμε υπό συζήτηση κριτικά επιστημολογικά εργαλεία για την μελέτη των χωρικών εκφράσεων της κρίσης σε πολλαπλές κλίμακες. Συνεπώς θεωρούμε πως σήμερα είναι ιδιαίτερα κρίσιμη η ανάδειξη, κυκλοφορία και εμβάθυνση σε κριτικές προσεγγίσεις καθώς και η διασύνδεσή τους με κοινωνικούς αγώνες.
Μέσα από τις παρουσιάσεις και τις συζητήσεις του εργαστηρίου αναδύθηκαν προσεγγίσεις και επιστημολογικά εργαλεία όπως αυτά, της διαλεκτικής κριτικής θεωρίας του χώρου, της διαθεματικότητας, των πολιτισμικών και μεταποικιοκρατικών προσεγγίσεων. Ταυτόχρονα, οι συζητήσεις καταδύθηκαν σε πλήθος θεματικών με την διάσταση του χώρου να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Συζητήθηκαν έτσι, ζητήματα σχετικά με τις σύγχρονες νεοφιλελεύθερες χωρικές πολιτικές, τα κοινωνικά και πολιτισμικά κινήματα, τις γεωγραφίες της μετανάστευσης, τον ρόλο του κράτους και του έθνους και το αστικό περιβάλλον. Στοχεύοντας τόσο στην διεπιστημονικότητα όσο και στην επικοινωνία με ερευνητές και ερευνήτριες από άλλες περιοχές ή χώρες, επιδιώξαμε οι συμμετέχουσες και συμμετέχοντες του εργαστηρίου να προέρχονται κάθε φορά από διάφορα επιστημονικά πεδία όπως αυτά της αρχιτεκτονικής, της πολεοδομίας, της χωροταξίας και της περιφερειακής ανάπτυξης, της γεωγραφίας, της αρχαιολογίας, της κοινωνιολογίας, της ανθρωπολογίας, της ζωγραφικής/visual arts, των πολιτικών, νομικών και οικονομικών επιστημών και της παιδαγωγικής.
Τα μεγαλύτερο μέρος των συνολικά 57 παρουσιάσεων βρίσκεται σε αυτή τη συλλογή. Ο τόμος προσπαθώντας να οργανώσει τις παραπάνω συζητήσεις χωρίζεται σε πέντε θεματικές ενότητες: Ι. Χωρικές πολιτικές και πρακτικές εξουσίας, και ελέγχου, ΙΙ. Σώμα, φύλο και σεξουαλικότητα στον αστικό χώρο, ΙΙΙ. Η διαχείριση της τέχνης και της μνήμης, ΙV. Γεωγραφίες της μετανάστευσης και αμφισβητούμενοι τόποι, V. Κοινός Χώρος και κοινωνικά κινήματα πόλης και περιφέρειας
Το εργαστήριο ξεκίνησε από τους υποψήφιους διδάκτορες Βάσω Μακρυγιάννη, Ορέστη Πάγκαλο, Χάρη Τσαβδάρογλου και Ειρήνη Ωραιοπούλου και σήμερα συμμετέχουν οι Κώστας Αθανασίου, Ελένη Βασδέκη, Ελίνα Καπετανάκη, Μαρία Καραγιάννη, Ματίνα Καψάλη, Βάσω Μακρυγιάννη, Φωτεινή Μάμαλη, Ορέστης Πάγκαλος, Χάρης Τσαβδάρογλου. Ακόμη βοήθησαν με τη συμβολή τους η Εύη Αθανασίου, η Λία Γυιόκα, ο Δημήτρης Κωτσάκης και η Σάσα Λαδά. Θέλουμε να ευχαριστήσουμε όλες και όλους όσους συμμετείχαν και βοήθησαν στην πραγματοποίηση των συναντήσεων.
Κλείνοντας, νιώθουμε την ανάγκη να αναφερθούμε, έστω και σύντομα, στον χώρο στον οποίo τα σεμινάρια έλαβαν χώρα αλλά φυσικά και στον χώρο σε σχέση με τον οποίο επιλέξαμε και επιδιώξαμε συνειδητά ως εργαστήριο να τοποθετούμαστε εντός, εκτός και εναντίον. Στην πρόσφατη ιστορία του ο χώρος του Πανεπιστημίου αποτέλεσε εύφορο πεδίο συλλογικών χειραφετικών χειρονομιών, κοινωνικών αγώνων και ριζοσπαστικών πειραμάτων αυτοοργάνωσης της παραγωγής της γνώσης. Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες επιταχύνεται η αναδιάρθρωση του Πανεπιστημίου μέσα από την επιβολή νεοφιλελεύθερων πολιτικών σε κάθε επίπεδο της λειτουργίας του, από τους τρόπους συλλογικοποίησης μέχρι τα προγράμματα σπουδών, από τους απλήρωτους ερευνητές και ερευνήτριες, μέχρι τις απολυμένες εργαζόμενες και εργαζόμενους, τη συρρίκνωση του διδακτικού προσωπικού και την αλλαγή των σπουδών προς κατευθύνσεις που απορρίπτουν κριτικές προσεγγίσεις και ευθυγραμμίζονται με τις επιταγές της αγοράς. Στον καιρό της κρίσης, η νεοφιλελευθεροποίηση του δημόσιου Πανεπιστημίου φαίνεται να εντείνεται ακόμα περισσότερο. Απέναντι σε αυτή τη συνθήκη βλέπουμε να αναπτύσσονται δυναμικές αντιστάσεις σε πολλές γωνιές του κόσμου, με κοινωνικούς αγώνες εντός των πανεπιστημιακών χώρων που εμπνέονται, μαθαίνουν, επικοινωνούν και συνδέονται με κινήματα εκτός αυτών.
Σε αυτό το τοπίο, εξακολουθούμε να βλέπουμε τις εργασίες μας ως ένα μέσο προώθησης και επικοινωνίας της κριτικής σκέψης και τα πανεπιστήμια ως ένα ζωντανό ανοιχτό εργαστήριο, ως τόπο και αφετηρία συνάντησης.
Θεσσαλονίκη, Ιούνιος 2015
Η σημερινή Ιστάνμπουλ αποτελεί την επιτομή της ευάλωτης, ρευστής, αντιφατικής μητρόπολης. Πρόκειται για μια παλλόμενη πόλη σε διαρκή κίνηση, στην οποία όλα μπορούν να συμβούν: εξευγενισμός, οριενταλισμός, ετεροτοπίες, megaprojects, θρυμματισμένη πολεοδομία, κοινωνικά κινήματα πόλης και εξεγέρσεις, δύση και ανατολή, παρελθόν, παρόν και μέλλον.
Η Ιστάνμπουλ αποτελεί μια πόλη παλίμψηστο, στην οποία αλλεπάλληλα στρώματα μέσα από την πάροδο των αιώνων αναμιγνύουν, ζυμώνουν, διαρκώς μεταμορφώνουν το χώρο, επαναχρησιμοποιούνται υλικά του παρελθόντος και διαμορφώνουν μια μοναδική οικουμενική πόλη. Οι ήχοι, οι οσμές, οι καθημερινές πράξεις και πρακτικές, οι μικρές και μεγάλες εξεγέρσεις αποσταθεροποιούν και προβληματοποιούν τη σχέση των κατοίκων με την πόλη, με το παρελθόν και το μέλλον της.
Και μπαίνει ο Μάιος, ο μήνας που ανθίζουν σε όλη την πόλη τουλίπες, δελφίνια διασχίζουν τον Βόσπορο και 50.000 διαδηλωτές επιδιώκουν να φτάσουν στην ιστορική πλατεία Ταξίμ για να γιορτάσουν την Πρωτομαγιά, ωστόσο οι μπάτσοι δεν θα το επιτρέψουν. Η άνοιξη βέβαια στην Ιστάνμπουλ είναι πάντα απρόβλεπτη, με έντονες αντιθέσεις, δυνατές καταιγίδες, ηλιόλουστα πρωινά, μελαγχολικά απογευματινά τοπία, και η ανοιξιάτικη υγρή της σιλουέτα σε προκαλεί να ρουφήξεις το μεδούλι της και να τη δαμάσεις. Τέλη Μαΐου του 2013 οι εξεγερμένες και εξεγερμένοι θα ανέβουν τη σκάλα για την έφοδο στον ουρανό, θα δαμάσουν την πλατεία Ταξίμ και θα δημιουργήσουν την κομμούνα του πάρκου Γκεζί.
Το κείμενο επιχειρεί μια περιπλάνηση στην αθηναϊκή μητρόπολη πριν και κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του 2008, επιδιώκοντας να φωτίσει εκείνες τις πλευρές που πυροδότησαν τις δεκεμβριανές συγκρούσεις. Αντιμετωπίζει τον χώρο ως παράγωγο ανθρώπινων σχέσεων και τις πόλεις ως χώρους συνύπαρξης που μπορούν να λειτουργήσουν ως πεδία αντίστασης και διεκδίκησης της καθημερινής ζωής. Μέσα από μια περιήγηση στα ιδιαίτερα πολεοδομικά χαρακτηριστικά της Αθήνας παρουσιάζει τη χωρική εξάπλωση των συγκρούσεων ερευνώντας τη σχέση του αστικού χώρου με τα συμβάντα των ημερών και τις μετέπειτα παρακαταθήκες τους στον ιστό της πόλης. Στην πραγματικότητα, αυτό που ανέδειξε ο Δεκέμβρης του 2008 είναι πως όπου υπάρχει καταπίεση θα υπάρχει και αντίσταση, όπου υπάρχει βία θα υπάρχει και αντιβία, όπου υπάρχουν άνθρωποι θα υπάρχει αγώνας για ζωή και τότε ο θάνατος δεν θα έχει πια εξουσία.
Το πρώτο κείμενο «Ο μύθος της αειφόρου ανάπτυξης» εξετάζει τις μεταμορφώσεις των μοντέλων ανάπτυξης, επιδιώκει να ιχνηλατήσει τις αντιφάσεις και τους μύθους της αειφόρου ανάπτυξης εστιάζοντας στην Ελλάδα και ειδικότερα εξετάζει το ενδεχόμενο εισαγωγής της Θεσσαλονίκης τα επόμενα χρόνια σε περίοδο εκτάκτου ανάγκης λόγω των μεγάλων αναπτυξιακών έργων.
Έπειτα ακολουθεί το κείμενο «Σαμποτάζ στη Θεσσαλονίκη» το οποίο επιδιώκει να ψηλαφίσει και να συνθέσει το ιστορικό νήμα των πολεοδομικών μετασχηματισμών της πόλης τον τελευταίο αιώνα.
Το κείμενο «Το πείραμα της Ανατολικής Θεσσαλονίκης» εξετάζει το φαινόμενο της ανάδυσης εμπορικών υπερκέντρων στην Ανατολική Θεσσαλονίκη και την σύνδεσή τους με την πολεοδομική ανάπτυξη της περιοχής, την επισφάλεια ως συνθήκη εργασίας και την κατανάλωση ως μοντέλο παραγωγής νοημάτων.
Το κείμενο «Παραλία Θεσσαλονίκης, ένα εξαίσιο ναυάγιο» μελετά την ιστορική, πολεοδομική, κοινωνική εξέλιξη της παραλίας από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι την σημερινή απειλή της από την υποθαλάσσια αρτηρία.
Τέλος το κείμενο «Τα πλήθη ενάντια στην αυτοκρατορία» πρόκειται για μια σύντομη ιστορική καταγραφή των σημαντικότερων κοινωνικών και ταξικών εξεγέρσεων στην πόλη από την ίδρυσή της έως σήμερα.
Σκέψεις και συμπεράσματα από τις παγκόσμιες κεντρικές και αποκεντρωμένες ημέρες δράσεις. Το έντυπο αναλύει το ιστορικό νήμα των 10 χρόνων κινήσεων αντιπαγκομιοποίησης, από την εξέγερση των Ζαπατίστας το 1994 έως λίγο πριν τις διαδηλώσεις του Ιούνη του 2003 στη Θεσσαλονίκη.
Περιεχόμενα:
σημείο 1. βασικά χαρακτηριστικά και πως ξεκίνησαν οι παγκόσμιες ημέρες δράσης
σημείο 2. από ποιους αποτελείται το σημερινό «αντικαπιταλιστικό κίνημα». Για ποιους λόγους συμμετέχουν στις παγκόσμιες ημέρες δράσης ή γιατί δεν είναι κίνημα, γιατί δεν είναι αντικαπιταλιστικές οι παγκόσμιες ημέρες δράσης
σημείο 3. ο συμβολικός χαρακτήρας των παγκόσμιων ημερών δράσης
σημείο 4. το ζήτημα βίας – μη βίας και μικρή σημείωση για τις μορφές δράσης
σημείο 5. τα αναρχικά – αντιεξουσιαστικά μπλοκ: το black block, το carnival (pink) block και τα reclaim the streets
σημείο 6. από εδώ και πέρα
χρονικό"
Τα τελευταία χρόνια η συζήτηση σχετικά με τον κοινό χώρο και τις νέες περιφράξεις έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής μεταξύ πλήθος μελετητών καθώς και κοινωνικών κινημάτων πόλης. Ωστόσο, έως τώρα, λίγες είναι οι προσπάθειες που επιδιώκουν να συνδέσουν με διαθεματικό και μεταποικιακό τρόπο τις χωρικότητες των κοινών με τα ποικίλα συστήματα καταπίεσης και διακρίσεων στα πεδία του φύλου, του έθνους, της τάξης και της κουλτούρας.
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να συστηματοποιήσει και να εξετάσει με συγκριτικό τρόπο τις διαφορετικές προσεγγίσεις σχετικά με τα κοινά και μέσω της συζήτησης για την εννοιολόγηση του χώρου αναζητούνται τα χαρακτηριστικά του Κοινού Χώρου. Πώς συγκροτείται, αναδύεται και διαστέλλεται ο Κοινός Χώρος και αντίστροφα αποσυγκροτείται και συρρικνώνεται, ποιά είναι η σχέση του κοινού με το παγκόσμιο και το τοπικό, πώς επικοινωνούν, κυκλοφορούν και διασταυρώνονται μεταξύ τους διαφορετικά κοινά και πώς αμφισβητούνται και ανατρέπονται οι διαδικασίες περίφραξής τους;
Μέσα από την παραπάνω διαλεκτική του Κοινού Χώρου και της περίφραξής του, η εργασία επιδιώκει να συμβάλει στο να φωτιστούν και να ερμηνευτούν οι παγκόσμιες διαδικασίες υφαρπαγής της γης, οι νεοφιλελεύθερες αστικές πολιτικές εξευγενισμού, δημιουργικής πόλης και city branding, όπως επίσης και οι πολιτικές τιτλοποίησης των αυτοσχέδιων οικισμών. Επιπλέον, εξετάζεται ο ρόλος του κράτους στον έλεγχο και τη ρύθμιση των κοινών. Παράλληλα η εργασία επιδιώκει να εμπλουτίσει τα χαρακτηριστικά του Κοινού Χώρου μέσα από τις πράξεις κοινωνικών κινημάτων πόλης, αστικών εξεγέρσεων και κοινωνικών αγώνων. Τέλος, μέσα από το πρίσμα του Κοινού Χώρου σκοπός της εργασίας είναι να ερμηνεύσει τις κοινωνικές κινητοποιήσεις και τις πολιτικές χωρικών περιφράξεων σε τοπικό επίπεδο και ειδικότερα στην Ελλάδα την περίοδο της τρέχουσας κρίσης.
english summary
Charalampos Tsavdaroglou
Commons and Enclosures: Dialectic Approach of Space
Thesis submitted to School of Architecture, Faculty of Engineering, Aristotle University of Thessaloniki, Greece 2016.
Advisory Committee: Dimitrios Kotsakis, Charikleia Yoka, Evangelia Athanasiou
The last years the discussion on the common space and the new enclosures is becoming increasingly popular among several scholars and urban social movements. However, until now, there are few attempts that seek to articulate the spatialities of the commons with the multiple systems of domination and discrimination in the fields of gender, nation, class and culture through an intersectional and postcolonial point of view.
The purpose of this thesis is to systematize and to examine in a comparative way the different approaches on the commons and through the discourse on the conceptualization of space it is sought the characteristics of the Common Space. How is the Common Space constituted, emerged and expanded and conversely how is it dissasembled and shrinked; which is the relationship between the common with both the global and the local; how are the different commons communicated, circulated and intersected and how are the enclosing procedures contested and subverted.
Through the above dialectic between the Common Space and its enclosures, this thesis seeks to illuminate and interpret the global land grabbing procedures, the neoliberal urban policies of gentrification, creative city and city branding, as well as the policies of land titling in improvised settlements. Moreover, it examines the role of the state in the control and regulation of the commons. Furthermore, the thesis seeks to enrich the features of the Common Space through the praxis of urban social movements, urban uprisings and social struggles. Finally, through the prism of the Common Space the aim of this thesis is to interpret the social mobilizations and the spatial enclosures policies at a local level and especially in Greece during the current crisis.
International Open Gathering
UNICONFLICTS in spaces of crisis
Critical approaches in, against and beyond the University
11-14th June 2015
at the Department of Architecture at the Aristotle University of Thessaloniki (Greece)
At the Department of Architecture, Aristotle University of Thessaloniki, Greece
International Open Gathering
UNICONFLICTS in spaces of crisis
Critical approaches in, against and beyond the University
http://uniconflicts.wordpress.com/
Encounters and Conflicts in the city
http://urbanconflicts.wordpress.com/
www.kontraakt.com/2014/11/kontraakt-talks-xaris-savdaroglu-matina.html
This article is trying to highlight some identity aspects of the Greek youth movement that seem to be appropriate in order to understand and interpret similar collective actions of excluded people against social exclusion. The core of the argument is that the notion of “collective identity” is more appropriate than others for our understanding of the complex interactions among different and heterogeneous
youth groups that participated actively in the December 2008 riots. In our case, it is precisely the emergence of creative symbolic and physical interactions during rioting, that should be considered as the main factor in the construction of a
collective identity that led to the rise of a youth movement in Greece.
Κρατάτε στα χέρια σας μια συλλογή από κείμενα που παρουσιάστηκαν στο εργαστήριο «Συναντήσεις και συγκρούσεις στην πόλη της κρίσης» από τον Απρίλιο του 2013 ως τον Ιούνιο του 2014 στην αίθουσα ‘Θουκυδίδης Βαλεντής’ της Αρχιτεκτονικής σχολής του ΑΠΘ.
Η ιδέα για τη σύσταση του εργαστηρίου προέκυψε από υποψήφιες και υποψήφιους διδάκτορες της σχολής και σκοπός του εργαστηρίου ήταν η δημιουργία μιας σειράς ανοιχτών συζητήσεων, παρουσιάσεων και διαλέξεων για την πόλη και το χώρο στην εποχή της τρέχουσας κοινωνικής και οικονομικής κρίσης.
Στη συγκυρία αυτή αναγνωρίσαμε την έλλειψη τέτοιων πεδίων συζήτησης εντός του πανεπιστημίου και τη συρρίκνωση των ήδη υπαρχόντων. Βρήκαμε κρίσιμη πια, όχι μόνο την προώθηση της ακαδημαϊκής γνώσης και έρευνας, αλλά και τη φυσική και πνευματική μας επιβίωση. Προσπαθήσαμε έτσι, να προσεγγίσουμε τις διδακτορικές μας διατριβές ως συλλογική δουλειά, μέσα από τη συνάντηση, τον διάλογο και την κυκλοφορία της γνώσης, με την ελπίδα να αναδυθούν και να συζητηθούν περιεχόμενα και εργασίες που συχνά αποτελούν μοναχικές δουλειές κλειδωμένες σε βιβλιοθήκες και ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Θεωρήσαμε καίρια την επικοινωνία των υποψήφιων διδακτόρων τόσο μεταξύ τους όσο και με τους προπτυχιακούς φοιτητές, ενώ παράλληλα κρίναμε απαραίτητη τη δικτύωση με ερευνητές εκτός συνόρων. Στο πλαίσιο αυτό, αναγνωρίσαμε τη διεπιστημονικότητα ως ένα απαραίτητο στοιχείο του εργαστηρίου απέναντι στον κατακερματισμό της γνώσης και την περιχαράκωση των επιστημονικών ειδικοτήτων.
Απέναντι στην ιδιωτικοποιημένη και εμπορευματοποιημένη πανεπιστημιακή γνώση αλλά και στην επιδιωκόμενη ηγεμονία των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, αναζητήσαμε εκείνα τα ριζοσπαστικά επιστημολογικά εργαλεία παραγωγής γνώσης που ενθαρρύνουν τις κινήσεις για κοινωνική χειραφέτηση. Έτσι, μας ενδιέφερε να θέσουμε υπό συζήτηση κριτικά επιστημολογικά εργαλεία για την μελέτη των χωρικών εκφράσεων της κρίσης σε πολλαπλές κλίμακες. Συνεπώς θεωρούμε πως σήμερα είναι ιδιαίτερα κρίσιμη η ανάδειξη, κυκλοφορία και εμβάθυνση σε κριτικές προσεγγίσεις καθώς και η διασύνδεσή τους με κοινωνικούς αγώνες.
Μέσα από τις παρουσιάσεις και τις συζητήσεις του εργαστηρίου αναδύθηκαν προσεγγίσεις και επιστημολογικά εργαλεία όπως αυτά, της διαλεκτικής κριτικής θεωρίας του χώρου, της διαθεματικότητας, των πολιτισμικών και μεταποικιοκρατικών προσεγγίσεων. Ταυτόχρονα, οι συζητήσεις καταδύθηκαν σε πλήθος θεματικών με την διάσταση του χώρου να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Συζητήθηκαν έτσι, ζητήματα σχετικά με τις σύγχρονες νεοφιλελεύθερες χωρικές πολιτικές, τα κοινωνικά και πολιτισμικά κινήματα, τις γεωγραφίες της μετανάστευσης, τον ρόλο του κράτους και του έθνους και το αστικό περιβάλλον. Στοχεύοντας τόσο στην διεπιστημονικότητα όσο και στην επικοινωνία με ερευνητές και ερευνήτριες από άλλες περιοχές ή χώρες, επιδιώξαμε οι συμμετέχουσες και συμμετέχοντες του εργαστηρίου να προέρχονται κάθε φορά από διάφορα επιστημονικά πεδία όπως αυτά της αρχιτεκτονικής, της πολεοδομίας, της χωροταξίας και της περιφερειακής ανάπτυξης, της γεωγραφίας, της αρχαιολογίας, της κοινωνιολογίας, της ανθρωπολογίας, της ζωγραφικής/visual arts, των πολιτικών, νομικών και οικονομικών επιστημών και της παιδαγωγικής.
Τα μεγαλύτερο μέρος των συνολικά 57 παρουσιάσεων βρίσκεται σε αυτή τη συλλογή. Ο τόμος προσπαθώντας να οργανώσει τις παραπάνω συζητήσεις χωρίζεται σε πέντε θεματικές ενότητες: Ι. Χωρικές πολιτικές και πρακτικές εξουσίας, και ελέγχου, ΙΙ. Σώμα, φύλο και σεξουαλικότητα στον αστικό χώρο, ΙΙΙ. Η διαχείριση της τέχνης και της μνήμης, ΙV. Γεωγραφίες της μετανάστευσης και αμφισβητούμενοι τόποι, V. Κοινός Χώρος και κοινωνικά κινήματα πόλης και περιφέρειας
Το εργαστήριο ξεκίνησε από τους υποψήφιους διδάκτορες Βάσω Μακρυγιάννη, Ορέστη Πάγκαλο, Χάρη Τσαβδάρογλου και Ειρήνη Ωραιοπούλου και σήμερα συμμετέχουν οι Κώστας Αθανασίου, Ελένη Βασδέκη, Ελίνα Καπετανάκη, Μαρία Καραγιάννη, Ματίνα Καψάλη, Βάσω Μακρυγιάννη, Φωτεινή Μάμαλη, Ορέστης Πάγκαλος, Χάρης Τσαβδάρογλου. Ακόμη βοήθησαν με τη συμβολή τους η Εύη Αθανασίου, η Λία Γυιόκα, ο Δημήτρης Κωτσάκης και η Σάσα Λαδά. Θέλουμε να ευχαριστήσουμε όλες και όλους όσους συμμετείχαν και βοήθησαν στην πραγματοποίηση των συναντήσεων.
Κλείνοντας, νιώθουμε την ανάγκη να αναφερθούμε, έστω και σύντομα, στον χώρο στον οποίo τα σεμινάρια έλαβαν χώρα αλλά φυσικά και στον χώρο σε σχέση με τον οποίο επιλέξαμε και επιδιώξαμε συνειδητά ως εργαστήριο να τοποθετούμαστε εντός, εκτός και εναντίον. Στην πρόσφατη ιστορία του ο χώρος του Πανεπιστημίου αποτέλεσε εύφορο πεδίο συλλογικών χειραφετικών χειρονομιών, κοινωνικών αγώνων και ριζοσπαστικών πειραμάτων αυτοοργάνωσης της παραγωγής της γνώσης. Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες επιταχύνεται η αναδιάρθρωση του Πανεπιστημίου μέσα από την επιβολή νεοφιλελεύθερων πολιτικών σε κάθε επίπεδο της λειτουργίας του, από τους τρόπους συλλογικοποίησης μέχρι τα προγράμματα σπουδών, από τους απλήρωτους ερευνητές και ερευνήτριες, μέχρι τις απολυμένες εργαζόμενες και εργαζόμενους, τη συρρίκνωση του διδακτικού προσωπικού και την αλλαγή των σπουδών προς κατευθύνσεις που απορρίπτουν κριτικές προσεγγίσεις και ευθυγραμμίζονται με τις επιταγές της αγοράς. Στον καιρό της κρίσης, η νεοφιλελευθεροποίηση του δημόσιου Πανεπιστημίου φαίνεται να εντείνεται ακόμα περισσότερο. Απέναντι σε αυτή τη συνθήκη βλέπουμε να αναπτύσσονται δυναμικές αντιστάσεις σε πολλές γωνιές του κόσμου, με κοινωνικούς αγώνες εντός των πανεπιστημιακών χώρων που εμπνέονται, μαθαίνουν, επικοινωνούν και συνδέονται με κινήματα εκτός αυτών.
Σε αυτό το τοπίο, εξακολουθούμε να βλέπουμε τις εργασίες μας ως ένα μέσο προώθησης και επικοινωνίας της κριτικής σκέψης και τα πανεπιστήμια ως ένα ζωντανό ανοιχτό εργαστήριο, ως τόπο και αφετηρία συνάντησης.
Θεσσαλονίκη, Ιούνιος 2015
Annual International Conference
28-31 August, 2018 | Cardiff, UK
Open panel/Call for papers
Deadline 10 February 2018
Annual International Conference
28-31 August, 2018 | Cardiff, UK
Open panel/Call for papers
Deadline 10 February 2018
Contested Gentriscapes: Intersectional and decolonial geographies of gentrification.
The Right to the City and the Common Space
Abstracts Submission Deadline: January 20th, 2018
International UnConference
Athens, School of Architecture,
National Technical University of Athens
May 31th – June 3th, 2018
https://urbanstruggles.net/
Contested Borderscapes
Transnational Geographies vis-à-vis Fortress Europe
September 28 – October 1, 2017
International Conference
Mytilene, Lesvos (Greece)
Urban Geography and Planning Laboratory,
“Invisible Cities” research team & Population Movements Laboratory
Department of Geography, University of the Aegean
http://www.contested-borderscapes.net
This panel welcomes proposals from various disciplines that:
- follow dialectic, postcolonial and intersectional approaches offering integrative views on the interplay between gender, class, ethnic or sexual relations and understanding migrants and refugees not only as victims but also as agents of resistance and emancipation.
- question how migrants and refugees self-organize themselves beyond State provisions and NGO support, whom they build alliances with and how they (re)negotiate their various identities.
- assess, document, map and monitor the refugees’ access to housing, considering it an essential step towards ‘integration’ and a precondition for the full enjoyment of social and civil rights as well as spatial justice.
30Aug - 3 Sep. 2016
http://budapest.degrowth.org/
Session
Accumulation by dispossession, urban and regional social movements and the degrowth prespective: the case of Mediterranean.
Annual International Conference 2016
30 August - 2 September, 2016 | London, UK
Open panel/Call for papers
Deadline 12 February 2016
Royal Geographical Society
Annual International Conference 2016
30 August - 2 September, 2016 | London, UK
Open panel/Call for papers
Deadline 12 February 2016
Beyond Borders and Nations: Transnational Geographies from Syria to Europe
July 23-28, 2016 | Istanbul, Turkey
RC15 Political and Cultural Geography
Panel: Contemporary Struggles and Revolts in the Mediterranean Cities: The Right to the City and the Battle for the Common Space
Laboratorio de Geografía Urbana y Planeación Urbana,
Departamento de Geografía, Universidad del Mar Egeo, Grecia
Grupo de Investigación “Subjetividad y Teoría Crítica”
Instituto de Ciencias Sociales y Humanidades “Alfonso Vélez Pliego”,
Benemérita Universidad Autónoma de Puebla, Mexico
“Luchas invisibles en tiempos
de pandemia”
volumen I
Utopías, distopías, luchas sociales
y culturales por la vida en tiempos
de pandemia
Christy Petropoulou, John Holloway,
Fernando Matamoros Ponce, Edith González Cruz,
Panagiotis Doulos, Manuel Alfonso Melgarejo Pérez,
Dionisis Tzanetatos, Konstantinos Zafeiris,
Charalampos Tsavdaroglou
(coord.)
4
“Luchas invisibles en tiempos de pandemia”. Volumen I. Utopías, distopías, luchas sociales y
culturales por la vida en tiempos de pandemia.
Abril 2022, Mytilene-Puebla, 428 p., ISBN: 978-618-82533-4-6
Editor@s
Christy Petropoulou, John Holloway, Fernando Matamoros Ponce, Edith González Cruz,
Panagiotis Doulos, Manuel Alfonso Melgarejo Pérez, Dionisis Tzanetatos,
Konstantinos Zafeiris, Charalampos Tsavdaroglou
Laboratorio de Geografía Urbana y Planeación Urbana,
Departamento de Geografía, Universidad del Mar Egeo, Grecia
Grupo de Investigación “Subjetividad y Teoría Crítica”
Instituto de Ciencias Sociales y Humanidades “Alfonso Vélez Pliego”,
Benemérita Universidad Autónoma de Puebla, México
4
“Luchas invisibles en tiempos de pandemia”. Volumen II. Territorialidades en movimiento:
Resistencias y creatividades en geografías urbanas-regionales durante la pandemia.
Abril 2022, Mytilene-Puebla, 452 p., ISBN: 978-618-82533-5-3
Editor@s
Christy Petropoulou, John Holloway, Fernando Matamoros, Edith González Cruz,
Panagiotis Doulos, Manuel Alfonso Melgarejo Pérez, Dionisis Tzanetatos,
Konstantinos Zafeiris, Charalampos Tsavdaroglou
area of Skouries. A fruitful social struggle has emerged against this project, both in the rural site and in the urban Greek metropolis. Through this examination we investigate how the financial crisis provides an opportunity for multinational mining corporations to expand their zones of exploitation and how social resistance can reclaim common resources.