[go: up one dir, main page]

0% found this document useful (0 votes)
414 views19 pages

Shona F1 Scheme of Work 2024

Shona schemes of work for ZIMSEC syllabus. These documents help teacher deliver their lessons effectively.
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as DOC, PDF, TXT or read online on Scribd
0% found this document useful (0 votes)
414 views19 pages

Shona F1 Scheme of Work 2024

Shona schemes of work for ZIMSEC syllabus. These documents help teacher deliver their lessons effectively.
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as DOC, PDF, TXT or read online on Scribd
You are on page 1/ 19

Ministry of Primary and Second

HURONGWA HWEBASA: CHISHONA FOMU

MUDZIDZISI
MNBBBBBBB

EC No:
BBBBBBBB

QUALIFICATION
BBBBBBBBBBBBB

DATE OF JOINING SERVICE


BBBBBBBBBBBB
DATE OF JOINING STATITION
BBBBBBB

DESIGNATION
EDUCATOR

SUBJECT TAUGHT
CHISHONA

LOAD
40

TERM
FINAL 2021

ZVICHADZIDZWA STAMP
 MUTAURO - (mazita, zvidudzirazita, zviito, kunyora...)
 NZWISISO - (yenyaya, detembo, mipikicha, magirafu, pfupiso…)
 RONDEDZERO- (nyaya yakaitika, tsananguro, hurukuro, gakava, tsamba…)
 ZVIRUNGAMUTAURO- (tsumo, madimikira, nyaudzosingwi, fananidzo, enzaniso...)
 TSIKA NEMAGARIRO- (kugarisana, ukama, tsika, unhu, rukudzo, zviera…)
 MISAMBO YEKUTAURA- (chisekedzani, chitorwa, chinyarikani, chivhevhano….)
 NZIRA DZEKUFAMBISA MASHOKO- (ngoma, chiutsi, tsamba, email, hindaneti….)

DURA/JERERO
 Bumbiro Rechidzidzo CheChiShona Renyika (2017-2022), ZIMSEC, Harare
 Bumbiro Rechidzidzo CheChiShona Repachikoro (2017-2022), Dept of Languages, Rutope Sec, Bindura
 Rurimi Rwaamai Bhuku 1 (2011), T.K Tsodzo, College Press, Harare
 Jekesa Pfungwa 2 Shona Revision Guide, (2002), R.G. Sisimayi, I. K Takawira naW.N. Masocha, Longman, Harare
 Tsumo naMadimikira (1965), A Munjanja, Longman, Harare
 Ngatizivei Mutauro (2011), CDS Hwiridza naK Makumbe, Litho Imaging Systems, Harare
 Ngatidzidzei Zvirungamutauro (2010), L Viriri, Lleemon, Harare
 Nhapitapi YeChishona Bhuku 1 (2017), Hwiridza C.D.S et al, Litho Imaging Systems, Harare
 Gona ChiShona Bhuku 1 (2016), Mungure F.T et al Consultus Publishing Service, Harare
 Mubatanidzwa weMakombuyuta- Dandemutande reruzivo

MADZIDZISIRO/MADZIDZIRO
 Kucherechedza  Kudzidza kubva kwazvakamboitika
 Nzendo dzekudzidza  Tsvakurudzo
 Purojekiti  Basa remukomberanwa
 Hurukuro  Gakava
 Bira  Kutaura nyaya
 Kuyedzesera  Nziyo
 Kudzidziswa nevadzidzisi vakawanda  Unyanzvi hwekufambisa mashoko nekutaura (ICT)
 Kutevedzera nyanzvi

VAVARIRO
Variro yechidzidzo ichi ndeye:
 Kuvandudza unyanzvi hwekuteerera, kutaura, kuverenga nekunyora, kusanganisira kuona, kunzwa nemaoko, kubata nekumwe kutaura
muvadzidzi, vasingabudise mazwi.
 Kuvandudza muvadzidzi rudo, ruremekedzo neruyemuro rwemutauro weChiShona.
 Kuti vadzidzi vashandise mutauro nemazvo, zvakakodzera uye zvakadzama mukutaurirana.
 Kudyara muvadzidzi, tsika yekuverenga zvinyorwa zveChiShona zvakasiyana-siyana, zvakawanda uye zvakadzama.
 Kuvandudza muvadzidzi unyanzvi hwekunyora rondedzero.
 Kuti vadzidzi vayemure unhu hunotarisirwa mumagariro, mutsika, mune zvematongerwo enyika, zvemichina
nezveupfumi muZimbab
VHIKI
INOPERA MUSORO ZVINANGWA RUZIVO/ DURA/JERERO ZVOMBO MADZIDZISIRO/MADZIDZIRO ONGORORO
/ Chidzidzo UNYANZVI YECHIDZIDZO
ZVIDZIDZW chakananga kuti
A vana vakwanise:
Kudoma mhando mbiri -kushandisa Bumbiro redzidzo Makadhi ane Mudzidzisi vanoparura chidzidzo
Mutauro dzezvivakashure mutauro renyika, (pg 14) mibvunzo Vana vari mumapoka vanoita hurukuro uye
pamusoro kupindura mibvunzo yavapiwa
1 Kutsanagura mhando -kutaura Ngatizive mutauro pezvivakashure Vana vanopa pfungwa dzavo
1 mbiri dzezvivakashure
0 Kutsanagura
zvakaringana (pg 10-11) Mudzidzisi anotsanangura vana vachinyora
Mhando mumabhuku avo
dzezvivakashure mashandirwe azvo -kunyora
Kupindura mibvunzo -kuongorora Bumbiro Chati rine Mudzidzisi anoparura chidzidzo apo
Nzwisiso mitanhatu yenzwisiso rechidzidzo renyika mitemo anobvunza vana zvinotevedzwa pakupindura
// Kushandiswa kwemazwi -kunzvera Ref 8.0, Page 27 inotevedzwa nzwisiso
Kupindura nendevo mumutsara pakupindura Vana vanotsanangura zvanoziva vari mumwe
2 Kupa mhinduro kubva -kupindura nzwisiso mumwe.
mibvunzo Nhapitapi
yenzwisiso mumibvunzo pamusoro mibvunzo yechishona bhuku 1 Mudzidzisi anotsanangura zvinotevedzwa
kubva munyaya pezviitiko zvinobuda (pg 27) pakupindura Mibvunzo yenzwisiso
munyaya Vana vanonyora nzwisiso ne pfupiso
0 Tsika Kutsanagura chinonzi -kugara Bumbiro redzidzo Makadhi ane Mudzidzisi anosuma chidzidzo achibvunza
nemegariro midzimu uye masvikiro nevamwe renyika, mabasa vana ruzivo pamusoro pemidzimu uye
9 Kutsanagura mabasa zvakanaka emidzimu masvikiro
emidzimu uye masvikiro Rurimi Rwaamai Vana vanopa pfungwa dzavo vari mumapoka
3 muupenyu hwavaShona -kuziva tsika Tsananguro pakati pevana uye mudzidzi
bhuku 1
Kuziva zvinotevedzwa pamusoro pezvinotevedzwa pakuchengetedza
Midzimu pakuchengetedza midzimu -kuongorora Tsika dzavaShona Chidziro vadzimu nemasvikiro
nemasvikiro namasvikiro
// Nzira Kutsanangura nzira -kutaura Bumbiro renyika - Mudzidzisi anoparura chidzidzo apo
dzokutaura dzokufambisa mashoko nekunzwa Ref 8.0, Page 25,26 anobvunza vana zvinotarisirwa
dzaishandiswa ne27 Vana vanoita nhaurirano vari vaviri vaviri uye
pasichigare-nzira yechiutsi Nhapitapi vozopa pfungwa dzavo
4 Dzaishandiswa nengoma Vana nomudzidzisi vanoita hurukuro, vana
pasichigare yechishona bk1
vachibvunzwa nekubvunza mibvunzo.
2 (chiutsi
nengoma)
1
6|Page

VHIKI
INOPERA MUSORO ZVINANGWA RUZIVO/ DURA/JERERO ZVOMBO MADZIDZISIRO/MADZIDZIRO ONGORORO
/ Chidzidzo UNYANZVI YECHIDZIDZO
ZVIDZIDZW chakananga kuti
A vana vakwanise:
Kupa dzudziro -kunyora Bumbiro Makadhi ane Mudzidzisi anoparura chidzidzo apo
Zvirungamuta dzenyadzosingwi. rechidzidzo renyika nyaudzosingwi anobvunza vana zvinoreva nyaudzosingwi
uro -kushandisa Ref 8.0, Page 25 dzinoda dudziro dzaanopa vana
1 Kudoma nyaudzosingwi mutauro Ngatidzidzei Vana vanopa vanopa pfungwa dzavo
1 dzinoendera nezviito. Vana vanoita basa repamakhadhi
7 Nyaudzosingwi
zvirungamutauro
(pg 52) muzvikwata.
Mudzidzisi anotsanangura ozopa vana basa
ravanonyora mumabhuku avo
Rondedzero Kutsanangura chimiro -kunyora Bumbiro Chidziro Mudzidzisi vanoisa vana muzvikwata zviviri
// cherondedzero- rechidzidzo renyika Vana vanoita hurukuro pamusoro wavanenge
nhanganyaya, mutumbi -kuruka nyaya Ref 8.0, Page 23 vapuhwa nomudzidzisi
uye mhedziso Ngatidzidzei Mudzidzisi anotsanangura chimiro
-kuronga zvirungamutauro Mienzaniso cherondedzero uye zvinotarisirwa pakunyora
2 Chimiro Kunyora zvikamu pfungwa (pg 66) yerondedzero Vana vanoshandisa
cherondedzero neurongwa hwakanaka rondedzero dzakanyorwa pfungwa dzavo kunyora rondedzero
dzakanyorwa kare kare
0 Kudoma nguva dzegore, -kuziva tsika Bumbiro redzidzo Chati rine Mudzidzisi vanosuma chidzidzo apo
9 Tsika nguva dzemwedzi uye renyika, (pg 13) mwedzi yegore anobvunza vana mwaka yegore yavaoziva uye
nemegariro zviitiko zvaiitwa nguva mabasa anoitwa/aiitwa panguva iyi
imwe neimwe Munhu mukuru Vana vanopa pfungwa dzavo vari mumwe
3 Kutsanangura kukosha ane ruzivo rwetsika mumwe
kwenguva imwe neimwe nemagariro Tsananguro kubva kumunhu ane ruzivo
Mwaka uye uye kuenderana kwazvo Hurukuro pakati pevana uye Mudzidzisi
// mabasa aiitwa nezviitiko vana vanopiwa basa rekunoita kumba
pasichigare

SHONA FINAL 2021 @ FORM 1 © Copyright All rights reserved


7|Page

Mutauro Kudoma mazwi anoreva -kubudisa Bumbiro Makadhi ane Mudzidzisi anosuma chidzidzo apo
zvinhu zviviri kana pfungwa rechidzidzo renyika mazwi anobvunza vana ruzivo pamusoro pemusoro
kupfuura dzakasiyana Ref 8.0 wechidzidzo
-kutsanangura Vana vari muzvikwata zvevaviri kana vatatu
4 Izwi rimwe Kutsanangura vanodoma mazwi aya, vozopa pfungwa dzavo
chete richireva Nhapitapi
2 zvinhu zviviri zvinorehwa nemazwi aya- -kunyora yechishona bk1 Vana vanonyora basa mumabhuku avo
kana kupfuur kupa tsananguro
1 inonyatsobudisa siyano
VHIKI
INOPERA MUSORO ZVINANGWA RUZIVO/ DURA/JERERO ZVOMBO MADZIDZISIRO/MADZIDZIRO ONGORORO
/ Chidzidzo UNYANZVI YECHIDZIDZO
ZVIDZIDZW chakananga kuti
A vana vakwanise:
Kupindura mibvunzo -kuongorora Bumbiro Chati rine Mudzidzisi anoparura chidzidzo apo
Nzwisiso misere yenzwisiso rechidzidzo renyika mitemo anobvunza vana zvinotevedzwa pakupindura
Kushandiswa kwemazwi -kunzvera Ref 8.0, Page 27 inotevedzwa nzwisiso
Kupindura nendevo mumutsara pakupindura Vana vanotsanangura zvanoziva vari mumwe
2 mibvunzo Kupa mhinduro kubva -kupindura Nhapitapi nzwisiso mumwe.
1
4 yenzwisiso mumibvunzo pamusoro
pezviitiko zvinobuda
mibvunzo yechishona bk1 Mudzidzisi anotsanangura zvinotevedzwa
pakupindura Mibvunzo yenzwisiso
kubva munyaya
munyaya Vana vanonyora nzwisiso ne pfupiso
Kupa dudziro -kunyora Bumbiro Makadhi ane Mudzidzisi anoparura chidzidzo
Zvirungamuta dzemadimikira akapiwa rechidzidzo renyika madimikira Vana vanoita basa vari muzvikwata
// uro -kushandisa Ref 8.0, Page 25 anoda Vana nomudzidzisi vanoita hurukuro apo
mutauro Ngatidzidzei mhinduro vana vanenge vachipa zvavawana muhurukuro
2 Kupindura mibvunzo dzavo
zvirungamutauro
Kududzira mishanu yemadimikira (pg 45) Mudzidzisi anopa vana basa rekunyora apo
Madimikira chidziro vanodudzira zvinoreva madimikira
Mutauro Kudoma mazwi -kubudisa Bumbiro Makadhi ane Mudzidzisi anosuma chidzidzo apo
0 anopikisana pfungwa rechidzidzo renyika mazwi anobvunza vana ruzivo pamusoro pemusoro
dzakasiyana Ref 8.0 anopikisana wechidzidzo
9 Kutsanangura Vana vari muzvikwata zvevaviri kana vatatu
3 Mazwi zvinorehwa nemazwi aya- -kutsanangura vanodoma mazwi aya, vozopa pfungwa dzavo
anopikisana Nhapitapi
kupa tsananguro yechishona bk1  Mudzidzisi anopa basa uye vana vanonyora
inonyatsobudisa siyano -kunyora basa mumabhuku avo

SHONA FINAL 2021 @ FORM 1 © Copyright All rights reserved


8|Page

Misambo  Kutsanangura -kutaura Bumbiro - Mudzidzisi vanoparura chidzidzo nokubvunza


yekutaura zvinoitwa pakubata rechidzidzo renyika vana ruzivo pamusoro pekubata maoko
// maoko, parufu -kushandisa Ref 8.0, (Pg 26) Vana vakasarudzwa vanopa zvavanoziva
mutauro vachiedzesera semutambo
4 Tsananguro kubva kumunhu ane ruzivo
Kutaura  Zvinotarisirwa uye Munhu ane ruzivo
kweparufu mazwi akakodzera rwetsika nemagariro evashona
/mazwi eparufu parufu
(kubata maoko)
2
1
VHIKI
INOPERA MUSORO ZVINANGWA RUZIVO/ DURA/JERERO ZVOMBO MADZIDZISIRO/MADZIDZIRO ONGORORO
/ Chidzidzo UNYANZVI YECHIDZIDZO
ZVIDZIDZW chakananga kuti
A vana vakwanise:
Kutsanangura -kunyora Bumbiro Makadhi ane Mudzidzisi anoparura chidzidzo apo
Mutauro zvinotevedzwa pakunyora rechidzidzo renyika mitsara inoda anotsanangura mitemo inotevedzwa pakunyora
mitsara/chirevo -kunzwisisa Ref 8.0, Page 23 gadziridzo mutauro/mitsara zvakanaka
0 mutauro Ngatidzidzei Vana vanoita basa vari vaviri vaviri vachizopa
1
1 Kunyora zvirevo zvirungamutauro mhinduro mukirasi
Kunyora mitsara zvakanaka (pg 60-64) Vana nomudzidzisi vanoita hurukuro
zvakanaka Mudzidzisi anozopa vana basa
Rondedzero Kudoma mhando -Kunyora Bumbiro Chidziro Mudzidzisi anosuma chidzidzo apo
dzerondedzero uye kupa rondedzero rechidzidzo renyika anobvunza vana kunyorwa kwerondedzero uye
// musiyano wadzo Ref 8.0, (pg 23) Chati rine mhando dzerondedzero
Kutsanangura chimiro -Unyanzvi mhando Mudzidzisi vanoisa vana muzvikwata
2 Mhando cherondedzero pakunyora
Ngatidzidzei
dzerondedzero Vana vanoita hurukuro pamusoro wavanenge
dzerondedzro zvirungamutauro
zvinyorwa (pg 68-84) vapuhwa nomudzidzisi
Kunyora rondedzero Vana vanoshandisa pfungwa dzavo kunyora
yakanaka rondedzero

SHONA FINAL 2021 @ FORM 1 © Copyright All rights reserved


9|Page

1 Zvirungamuta Kuzadzisa zvidimbu


zvetsumo dzakapiwa
-kupindura
mubvunzo
Bumbiro
rechidzidzo renyika
Chati rine
zvidimbu
Mudzidzisi vanosuma chidzidzo
uro
0 Ref 8.0, Page 25 zvetsumo Vana vanopindura mibvunzo iri pachati
Kupindurwa -kunyora
3 kwemubvunzo uye Ngatidzidzei Mudzidzisi anotsanangura uye anopa vana
Kuzadzisa manyorerwe emhinduro zvirungamutauro basa rekuita
zvidimbu (pg 23) Vana vanonyora basa
zvetsumo
// Tsika Kutsanangura chinonzi -Kuziva tsika Bumbiro Makadhi ane Mudzidzisi anoparura chidzidzo apo
nemagariro makunakuna rechidzidzo renyika mhando anotsanangura zviri muchidzidzo
-kutaura Ref 8.0, (Pg 24) dzemakunakuna Vana uye mudzidzisi vanoita hurukuro
Kudoma uye Vana vanotsanangura mhando
kutsanangura Munhu ane ruzivo dzemakunakuna dziri pakadhi ravo
2 4 zvinokonzera uye munhu ane ruzivo anotsanangura vana
Makunakuna zvinotevera mushure vachinyora pfungwa dzinokosha
1 memakunakuna Vana vanopiwa basa rekuti vanoita imwe
tsvakurudzo kumba
VHIKI
INOPERA MUSORO ZVINANGWA RUZIVO/ DURA/JERERO ZVOMBO MADZIDZISIRO/MADZIDZIRO ONGORORO
/ Chidzidzo UNYANZVI YECHIDZIDZO
ZVIDZIDZW chakananga kuti
A vana vakwanise:
Kupindura mibvunzo -kuongorora Bumbiro Chati rine Mudzidzisi anosuma chidzidzo apo
Nzwisiso mitanhatu yenzwisiso rechidzidzo renyika mitemo anobvunza vana zvinotevedzwa pakupindura
-kunzvera Ref 8.0, (Pg 27) inotevedzwa mibvunzo yenzwisiso
0 Kushandiswa kwemazwi pakupindura Vana vanotsanangura zvanoziva vari mumwe
8 Kupindura
1 mibvunzo
nendevo mumutsara -kupindura Nhapitapi nzwisiso mumwe.
Kupa mhinduro kubva mibvunzo yechishona bk 1 Mudzidzisi anotsanangura zvinotevedzwa
yenzwisiso mumibvunzo pamusoro pakupindura mibvunzo yenzwisiso
kubva munyaya pezviitiko zvinobuda Vana vanonyora nzwisiso ne pfupiso
munyaya

SHONA FINAL 2021 @ FORM 1 © Copyright All rights reserved


10 | P a g e

// Mutauro Kudoma zvivakashure


zvakafanana asi zvichireva
-kushandisa
mutauro
Bumbiro redzidzo
renyika, (pg 14)
Chati rine
zvivakashure
Mudzidzisi vanosuma chidzidzo aapo
anovhunza vana ruzivo pamusoro
zvakasiyana zvakafanana asi pezvivakashure izvi
-kutaura Ngatizivei mutauro zvichireva Vana vanopiwa mukana wekuita nhaurirano,
Zvivakashure Kutsanangura musiyano zvakaringana (pg 13) zvakasiyana vozopa pfungwa dzavo
2 zvakafanana asi pakati pezvivakashure izvi Jekesa pfungwa 2 Mudzidzisi anotsanangura zviri pachati vana
zvichireva uye kupa mienzaniso -kunyora (pg 47-54) vachinyora
1 zvakasiyana Vana vanopiwa basa rekunoita kumba
0 Misambo  Kutsanangura
chinonzi chivhevhano
-kutaura Bumbiro - Mudzidzisi vanoparura chidzidzo nokubvunza
vana ruzivo pamusoro pechivhevhano
yekutaura rechidzidzo renyika
-kushandisa Ref 8.0, 26 Vana vakasarudzwa vanopa zvavanoziva
 Zvinotarisirwa mutauro Gona Chishona vachiedzesera semutambo
3 Mudzidzisi vanoita hurukuro nevana uye
Chivhevhano nezvisingatarisirwi BK1, Page 53
vana vanonyora pfungwa mumabhuku

// Tsika Kudoma mamiriro -kuataura Bumbiro Chati rine Mudzidzisi vanosuma chidzidzo apo
nemagariro anenge akaita mhuri -Kudoma rechidzidzo renyika mazita evanhu anopotsera mubvunzo kuvana.
Kutsanangura ukama -kutsanagura Ref 8.0, (Page 26) vanoumba Vana vanoita nhaurirano pamusoro peukama
pakati pevanhu vari Tsika dzavaShona mhuri uye hwemumhuri uye kukudzana kuripo
mumhuri, baba, mai, vana- ukuru hwavo Mudzidzisi anotsanangura uye vanozopiwa
2 4
Ukama
sisi, mkoma nevamwe basa rekuti vanoita tsvakurudzo kumba.
1
Chimiro
Chemhuri
VHIKI
INOPERA MUSORO ZVINANGWA RUZIVO/ DURA/JERERO ZVOMBO MADZIDZISIRO/MADZIDZIRO ONGORORO
/ Chidzidzo UNYANZVI YECHIDZIDZO
ZVIDZIDZW chakananga kuti
A vana vakwanise:
Kutsanangura chimiro -Kunyora Bumbiro Chidziro Mudzidzisi anosuma chidzidzo apo
Rondedzero cherondedzero uye rondedzero rechidzidzo renyika, anobvunza vana kunyorwa kwerondedzero uye
kunyorwa kwerondedzero Page 23 Makadhi ane mhando dzerondedzero
Mhando yenyaya yakaitika -Unyanzvi mienzaniso Mudzidzisi vanoisa vana muzvikwata
1 1 dzerondedzro pakunyora Ngatidzidzei yemibvunzo Vana vanoita hurukuro pamusoro wavanenge
Kunyora rondedzero zvinyorwa zvirungamutauro yerondedzero vapuhwa nomudzidzisi
5 (Nyaya yakanaka (pg 68-84) yenyaya Vana vanoshandisa pfungwa dzavo kunyora
yakaitika) yakaitika rondedzero

SHONA FINAL 2021 @ FORM 1 © Copyright All rights reserved


11 | P a g e

Kutsanangura shanduko -kushandisa Bumbiro redzidzo Chati rine Mudzidzisi vanosuma chidzidzo
Mutauro inounzwa nemazita mutauro renyika, (pg 14) mavara anounza
emupanda 5, 9 ne 10 shanduko Vana vanopiwa mukana wekuita nhaurirano,
pakutanga kwemadzitsi -kutaura Ngatizivei mutauro kumadzitsi vozopa pfungwa dzavo
zvakaringana (pg 14-15) emipanda iyi
2 Shanduko
// yamavara Kudoma mavara Mudzidzisi anotsanangura zviri pachati vana
anovamba anovamba madzitsi aya -kunyora vachinyora
madzitsi
Kuzadzisa zvidimbu -kupindura Bumbiro Chati rine Mudzidzisi vanosuma chidzidzo apo
Zvirungamuta zvefananidzo dzakapiwa mubvunzo rechidzidzo renyika zvidimbu anotsanangura pamusoro pefananidzo
1 uro Ref 8.0, (Pg 25) zvefananidzo Vana vanopindura mibvunzo iri pachati
Kupindurwa -kunyora Mudzidzisi anotsanangura uye anopa vana
0 kwemubvunzo uye
Ngatidzidzei
basa rekuita
zvirungamutauro
3 manyorerwe emhinduro Vana vanonyora basa
(pg 38)
Kuzadzisa
fananidzo
// Kutsanangura chinonzi -kunyora Bumbiro redzidzo Chati rine Mudzidzisi vanoparura chidzidzo nokubvunza
Misambo chibhende uye mienzaniso ChiShona renyika, (Pg 29) mazwi mamwe vana ruzivo pamusoro pechibhende
yekutaura yemazwi uye zvakanaka echibhende Vana vakasarudzwa vanopa zvavanoziva
mshoko/mitsara inoratidza Gona ChiShona vachiedzesera semutambo
chibhende -kuverenga bhuku 1 (pg 38) Mudzidzisi vanoita hurukuro nevana uye
4 vana vanonyora pfungwa mumabhuku
Kutsanangura mabasa
2 Chibhende
nemashandiro echibhende
Mibvunzo nemhinduro kubva kuvana

1
VHIKI
INOPERA MUSORO ZVINANGWA RUZIVO/ DURA/JERERO ZVOMBO MADZIDZISIRO/MADZIDZIRO ONGORORO
/ Chidzidzo UNYANZVI YECHIDZIDZO
ZVIDZIDZW chakananga kuti
A vana vakwanise:

SHONA FINAL 2021 @ FORM 1 © Copyright All rights reserved


12 | P a g e

 Kutsanangura zviitiko -kutaura Bumbiro - Mudzidzisi vanoparura chidzidzo nokubvunza


Misambo zvinoda rechidzidzo renyika vana ruzivo pamusoro pezviitiko zvinoda
yekutaura kukorokotedzwa -kushandisa Ref 8.0, (Pg 26) kukorokotedzerwa
2 mutauro Vana vakasarudzwa vanopa zvavanoziva
1 vachiedzesera semutambo
 Zvinotarisirwa uye
2 mazwi akakodzera
Munhu ane ruzivo
Tsananguro kubva kumunhu ane ruzivo
Kukorokotedza
pakukorokotedza rwetsika nemagariro evashona

Zvirungamuta Kutsanangura chinonzi -kufananidza Bumbiro Makadhi ane Mudzidzisi vanosuma chidzidzo apo
// uro fananidzosiri rechidzidzo renyika mibvunzo anobvunza vana ruzivo pamusoro peenzaniso
Kutsanangura musiyano -kuenzanisa Ref 8.0, (Pg 25) pamusoro efananidzo.
pakati pefananidzo pechimiro Vana vanopa pfungwa dzavo kubva
2 nefananidzosiri -kunyora Ngatidzidzei nekurongwa muzvikwata zvevaviri/vatatu
Fananidzosiri/
enzaniso Kuzadzisa zvidimbu zvirungamutauro kwepfungwa Vana vanopindura mibvunzo iri pamakadhi
1 zvefananidzosiri (pg 57-59) Mudzidzisi anotsanangura uye anopa vana
basa rekuita
0 Nzwisiso Kudoma zvinooneka -kuongorora Bumbiro renyika Chidziro Mudzidzisi vanosuma chidzidzo
mumufananidzo wakapiwa renyika Ref 8.0, (Pg Vana vanoita nhaurirano uye vanopa
-kunzvera 27-28) pfungwa dzavo maringe nekupindurwa
Kutsanangura zvinobuda kwemubvunzo yenzwisiso
3 Kutsanangura mumifananidzo -kupindura Rurimi rwaamai Mudzidzisi anotsanangura uye anopa vana
zviri
mumufananidzo mibvunzo bhku 3, Page 44 basa rekuita
// Kutsanangura mabasa -kuziva tsika Bumbiro Chidziro Mudzidzisi vanosuma chidzidzo apo
Tsika uye kukosha kwen’anga rechidzidzo renyika anobvunza vana mabasa en’anga
nemagariro muupenyu hwevanhu -unhu Ref 8.0, (Pg 26) Chati rine Vana vanoita nhaurirano pamusoro
pasichigare Jekesa pfungwa2 mabasa en’anga pemabasa uye kukosha kwen’anga
4 -kutaura Mudzidzisi anotsanangura vana vachinyora
Ruzivo
rwemudzidzisi mumabhuku
Vana vanopiwa mukana wekubvunza uye
2 N’anga
vaopawo zvavanoziva.
1
VHIKI
INOPERA MUSORO ZVINANGWA RUZIVO/ DURA/JERERO ZVOMBO MADZIDZISIRO/MADZIDZIRO ONGORORO
/ Chidzidzo UNYANZVI YECHIDZIDZO
ZVIDZIDZW chakananga kuti
A vana vakwanise:

SHONA FINAL 2021 @ FORM 1 © Copyright All rights reserved


13 | P a g e

Kutsanangura chimiro -kunyora Bumbiro redzidzo Makadhi ane Mudzidzisi vanoparura chidzidzo apo
Rondedzero uye manyorerwo renyika, (Pg 23) mibvunzo anotsanangura chimiro cherondedzero
erondedzero -kuruka nyaya pamusoro yetsananguro
2 yetsananguro -kupa pfungwa
Ngatidzidzei pechimiro Vana vari mumapoka vanoita hurukuro uye
dzakarongwa
Mhando nekurongwa kupindura mibvunzo yavapiwa
9 1 dzerondedzero Kushandiswa
zvirungamutauro
kwepfungwa Vana vanopa pfungwa dzavo
-kushandisa (pg 71-75)
kwemutauro, ndima, mutauro Mudzidzisi anotsanangura chimiro,
(yetsananguro) nekupindirana/kuyerera manyorerwe uye mhando dzemibvunzo
kwepfungwa
// Kutsanangura ukama -kuziva tsika Bumbiro Chati rine Mudzidzisi vanosuma chidzidzo
Tsika munharaunda rechidzidzo renyika nhurikidzwa Vana vanoita nhaurirano pamusoro peukama
-kuremekedza Ref 8.0, (Pg 26) dzemudunhu- hwemumhuri uye mabasa emumwe nemumwe
nemagariro
Kutsanangura ukuru uye nharaunda mumhuri
mabasa emumwe -kugara Munhu Munhu ane ruzivo anotsanangura
2 nemumwe munharaunda- nevamwe wemunharaunda- Vana vanobvunza mibvunzo uye vachipiwa
Ukama
dunhu zvakanaka ane ruzivo mhinduro
1 munharaunda

0 Kudoma tsumo -kupindura Bumbiro Makadhi ane Mudzidzisi vanosuma chidzidzo uye
Zvirungamuta dzinoreva zvakafanana mubvunzo rechidzidzo renyika tsumo dznoda anoyeuchidza vana mimwe mibvunzo
uro Ref 8.0, (Pg 25) mhinduro angangobvunzwa pamusoro petsumo
Kutsanangura zvinoreva -kunyora Vana vanopindura mibvunzo iri pamakadhi
tsumo idzi Ngatidzidzei avanopiwa mumapoka
3 zvirungamutauro Mudzidzisi nevana vanoita hurukuro
// Tsumo Kupindura mibvunzo (pg 17) Mudzidzisi anotsanangura uye anopa vana
dzinoreva mitanhatu basa rekuita
zvakafaanana Vana vanonyora basa
Kunyora nyaya zvine -kunyora Bumbiro mapepanhau Mudzidzisi vanoparura chidzidzo
Mabasa unyanzvi rechidzidzo renyika Vana vanoita basa vari muma mapoka
ekunyora -kuruka nyaya Ref 8.0, (Pg 25) Vana vanopa mhinduro dzavawana
2 4
Kuronga pfungwa, mumapoka
mazwi, ndevo nemitsara -kupenengura Bepanhau- Tsananguro pakati pevana uye mudzidzi uye
1 Kuruka nyaya inobata Kwaedza Vana vanopiwa basa rekuiita
Kunyora nyaya
upenyu hwavanhu
VHIKI
INOPERA MUSORO ZVINANGWA RUZIVO/ DURA/JERERO ZVOMBO MADZIDZISIRO/MADZIDZIRO ONGORORO
/ Chidzidzo UNYANZVI YECHIDZIDZO
ZVIDZIDZW chakananga kuti

SHONA FINAL 2021 @ FORM 1 © Copyright All rights reserved


14 | P a g e

A vana vakwanise:
Mutauro Kudoma mazwi -kunyora Bumbiro redzidzo Chati rine Mudzidzisi vanosuma chidzidzo
anotaurwa/kushevedzwa renyika, (Pg 26) mimwe Vana mumapoka evaviri-vatatu vanoita
Mazwi zvakafanana asi achireva -kushandisa mienzaniso nhaurirano
0 anotaurwa/kush zvakasiyana mutauro Duramazwi yemazwi aya Vana vanopa pfungwa dzavo
5 1
evedzwa pakutaura rechishona Mudzidzisi anopa mukana wekuti mumwe
zvakafanana asi Kushandisa mazwi aya zvakanaka mwana averenge mazwi pachati
achireva mumitsara yakasiyana nhaurirano mukirasi uye vana vanopiwa basa
zvakasiyana siyana -kuverenga rekuita
Kupindura mibvunzo -kuongorora Bumbiro Chati rine Mudzidzisi anoparura chidzidzo apo
Nzwisiso mitanhatu yenzwisiso rechidzidzo renyika mitemo anobvunza vana zvinotevedzwa pakupindura
Kushandiswa kwemazwi -kunzvera inotevedzwa nzwisiso
// nendevo mumutsara
Ref 8.0, (Pg 27)
pakupindura Vana vanotsanangura zvanoziva vari mumwe
Kupindura Kupa mhinduro kubva -kupindura Gona ChiShona BK nzwisiso mumwe.
2 mibvunzo mumibvunzo pamusoro mibvunzo Mudzidzisi anotsanangura zvinotevedzwa
3, (Pg 24)
yenzwisiso pezviitiko zvinobuda pakupindura Mibvunzo yenzwisiso
1 kubva munyaya munyaya Vana vanonyora nzwisiso ne pfupiso
 Kutsanangura -kushandisa Bumbiro redzidzo Chati rine Mudzidzisi vanoparura chidzidzo achiita
1 maumbirwo echiverengo mutauro madzitsi matatu ndangaridzo uye achibvunza vana
Mutauro renyika, (Pg 29)
ezviverengo nezvechidzidzo chakapfuura.
mhando dzemadzitsi -kutaura Ngatizivei mutauro Mudzidzisi vanozosuma chidzidzo apo
ezviverengo zvakaringana anobvunza vana chinonzi chiverengo.
(pg 33)
3 Zvidudzirazita Vana vanopa pfungwa dzavo.
mabasa ezviverengo -kunyora Nhaurirano pakati pevana uye mudzidzisi
// (Chiverengo)
muChiShona pamhando dzemadzitsi ezviverengo.
Mudzidzisi anozotsanangura uye vana
vanonyora pfungwa dzinokosha mumabhuku.
Nzira Kudoma uye -kunyora Bumbiro Makadhi ane Mudzidzisi vanoparura chidzidzo
dzekufambisa kutsanangura nzira rechidzidzo renyika mibvunzo kuti Vana vanoita basa vari muma mapoka uye
2 mashoko: yetsamba yepapepa uye -kunzvera Ref 8.0, (Pg 27) vana vanyore vanopa pfungwa dzavo
1 Nzira tsamba uchishandisa Gona Chishona 3 mhinduro Mudzidzisi anotsanangura uye kupa vana
dzokutumira dandemutande -kuongorora basa rekunoita kumba
mashoko- Kutsanangura kukosha -kupindura
4 (tsamba neEmail) kwenzira imwe neimwe mibvunzo
VHIKI
INOPERA MUSORO ZVINANGWA RUZIVO/ DURA/JERERO ZVOMBO MADZIDZISIRO/MADZIDZIRO ONGORORO
/ Chidzidzo UNYANZVI YECHIDZIDZO

SHONA FINAL 2021 @ FORM 1 © Copyright All rights reserved


15 | P a g e

ZVIDZIDZW chakananga kuti


A vana vakwanise:
Kudoma -kuziva tsika Bumbiro Chati rine Mudzidzisi vanosuma chidzidzo
Tsika nekutsanangura zvinhu rechidzidzo renyika zvimwe anotsanangura chinonzi kuera
nemagariro zvaiereswa/zvinoera -kuremekedza Ref 8.0, Page 26 zvieraera Vana vanoita nhaurirano mumapoka
1 mutsika nemagariro vachizopa pfungwa maererano nezvimwe
1 Munhu
2 evaShona -kugara
nevamwe wemunharaunda-
zvinoera mumatunhu avo
Zviera Kutsanangura Munhu ane ruzivo anotsanangura
zvaizosangana zvakanaka ane ruzivo Vana vanobvunza mibvunzo uye vachipiwa
zvavaShona
nevanhu/mhuri zviera mhinduro
zvikasacherechedzwa
Kutsanangura chimiro -kunyora Bumbiro redzidzo Makadhi ane Mudzidzisi vanoparura chidzidzo apo
Rondedzero uye manyorerwo renyika, Page 23 mibvunzo anoyeuchidza vana nezvechidzidzo chakapfuura
// erondedzero -kuruka nyaya pamusoro Vana vari mumapoka vanoita hurukuro uye
yetsananguro -kupa pfungwa pechimiro kupindura mibvunzo yavapiwa
Ngatidzidzei
dzakarongwa
Mhando zvirungamutauro nekurongwa Vana vanopa pfungwa dzavo
dzerondedzero Kushandiswa (pg 71-75) kwepfungwa Mudzidzisi anotsanangura chimiro,
-kushandisa
2 kwemutauro, ndima, manyorerwe uye mhando dzemibvunzo
1 nekupindirana/kuyerera
mutauro
(yetsananguro)
1 kwepfungwa
Kuumba madimikira -kunyora Bumbiro renyika Makadhi ane Mudzidzisi anoparura chidzidzo
Zvirungamuta kubva pamazwi akapiwa rakare, (Pg 25) mazwi anoda Vana vanoita basa vari muzvikwata
uro -kushandisa Ngatidzidzei kuti aumbwe Vana nomudzidzisi vanoita hurukuro apo
mutauro zvirungamutauro madimikira vana vanenge vachipa zvavawana muhurukuro
Kupindura mibvunzo (pg 45) dzavo
3 Kuumba
// mishanu yemadimikira chidziro Mudzidzisi anopa vana basa rekunyora apo
Madimikira vanodudzira zvinoreva madimikira
 Kutsanangura -kunyora Bumbiro redzidzo Makadhi ane Mudzidzisi vanoparura chidzidzo apo
Mutauro maumbirwo renyika, Page 29 madzitsi anobvunza vana chinonzi chirevauwandu,
echirevauwandu -kushandisa ezvirevauwandu kuumbwa kwacho nemadzitsi
2 mutauro Ngatizivei mutauro Vana varimumapoka vanoita nhaurirano
1 4
Zvidudzirazita  Mhando dzemadzitsi
ezvirevauwandu
(pg 34) vozopa pfungwa dzavo
Mudzidzisi vanoita hurukuro nevana uye
(Chirevauwandu anozotsanangura vana vachinyora pfungwa
) dzinokosha mumabhuku avo
VHIKI
INOPERA MUSORO ZVINANGWA RUZIVO/ DURA/JERERO ZVOMBO MADZIDZISIRO/MADZIDZIRO ONGORORO

SHONA FINAL 2021 @ FORM 1 © Copyright All rights reserved


16 | P a g e

/ Chidzidzo UNYANZVI YECHIDZIDZO


ZVIDZIDZW chakananga kuti
A vana vakwanise:
Kupa tsumo -kutaura Bumbiro Chati rine Mudzidzisi anoparura
Mutaurosiri inoenderana nedudziro rechidzidzo renyika, zvinotevedzwa chidzidzo apo anobvunza vana mapindurirwo
yakapiwa -kushandisa Page 25 pakupindura emubvunzo
1 Tsumo dzine mutauro Ngatidzidzei mibvunzo Vana vanoita nhaurirano vari
dudziro Kuronga mhinduro yezvirungamuta
9 1 yakapiwa zvakanaka
zvirungamutauro
uro
vaviri vaviri uye vozopa pfungwa dzavo
(pg 23) Vana nomudzidzisi vanoita hurukuro apo
vanopindura mibvunzo uye gadziridzo

Kutsanangura chinonzi -Kuziva tsika Bumbiro Chati rine Mudzidzisi anoparura chidzidzo apo
Tsika dare uye chimiro chedare rechidzidzo renyika chimiro chedare anotsanangura zviri muchidzidzo
nemagariro -kutaura Ref 8.0, (Pg 24) Vana uye mudzidzisi vanoita hurukuro
// Kudoma uye Vana vanotsanangura matare
kutsanangura zvinoitwa Munhu ane ruzivo avakambosangana nawo kana avanoziva
2 padare, vatongi munhu ane ruzivo anotsanangura vana
nekutongwa kwemhosva vachinyora pfungwa dzinokosha
Vana vanopiwa basa rekuti vanoita imwe
1 Dare
tsvakurudzo kumba
1 Nzwisiso Kutsanangura -kunyora Bumbiro renyika chidziro Mudzidzisi vanosuma chidzidzo achibvunza
zvinotevedzwa pakunyora Ref 8.0, Page 27 vana zvinotevedzwa pakupindura mubvunzo
pfupiso -kunzwisisa wepfupiso
Kupindura Gona Chishona BK Vana vanopa pfungwa dzavo
3 Kunyora pfupiso kubva -kupfupisa 3 Page 38 Mudzidzisi anotsanangura uye vana vanopa
mibvunzo
wepfupiso munyaya zvavawana uye vana vanozopiwa mubvunzo
// kubva mubhuku kuti vapindure
Kudoma tsumo -kunyora Bumbiro renyika Makadhi ane Mudzidzisi vanosuma chidzidzo apo
Zvirungamuta dzinopikisana Ref 8.0 tsumo dzinoda anoyeuchidza vana mimwe yemibvunzo
uro -kutaura mhikiso ingangobvunzwa maringe netsumo
Kutsanangura zvinoreva Ngatidzidzei Vana vari mumapoka vanopindura mibvunzo
2 4
tsumo idzi zvirungamutauro iri pamakadhi
(pg 12) Mudzidzisi anotsanangura uye anopa vana
1 Tsumo
basa rekuita
dzinopikisana

SHONA FINAL 2021 @ FORM 1 © Copyright All rights reserved


17 | P a g e

2
6 GADZIRIRO YEKUVHARWA KWEZVIKORO:

//
 Kunyorwa kwebvunzo dzepakati pegore
1
1
 Kumaka mapepa evana nekuunganidza mamakisi evana ekotoro

t  kugadzira mareports evana


o

 kuunganidza mabhuku akapiwa vana pakati pekotoro


1
7  kupa vana mareports avo

//

1  kuvharwa kwezvikoro
2

//

SHONA FINAL 2021 @ FORM 1 © Copyright All rights reserved


18 | P a g e

2
1

SHONA FINAL 2021 @ FORM 1 © Copyright All rights reserved


19

SHONA FINAL 2021 @ FORM 1 © Copyright All rights reserved

You might also like