SSCB

11 Eylül 2001’den itibaren ABD’nin küresel ve bölgesel politikasında meydana gelen farklılaşmalar ve buna bağlı olarak önce Afganistan’ın, arkasından Irak’ın işgali ile gerek bölgesel politikada gerekse global politikada meydana gelen köklü değişiklikler çalışmanın hazırlanmasında belirleyici motivasyon unsurları olmuştur. Özellikle Soğuk Savaş sonrası Orta Doğu ve global politikada yaşanan hızlı değişim, uluslararası ilişkiler ve dünya politikasını biraz daha anlaşılmaz ve grift hale getirmiştir. Bu zorluk ister istemez, hem dünya politikasının hem de Arap yarımadasının temel dinamiklerini belli bir teorik ve tarihsel perspektifle analiz etmeyi gerekli kılmıştır. Çalışma okuyucuya geçmişi ve günümüzü anlamak ve geleceği yorumlamak konusunda derinlik kazandırmayı amaçlamak-tadır. Çalışmada teorik ve tarihsel gelişmelerin yanı sıra Amerikan dış politikasının temel parametreleri, kendi iç dinamikleri gözardı edilmeden uluslararası ilişkiler mantığı çerçevesinde ortaya konmuş-tur.

1991 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin dağılması hem dünya siyasi tarihi hem de Avrasya siyasi coğrafyası bakımından yeni bir dönemin başlangıcını işaret etmektedir. Dağılan SSCB’nin olduğu coğrafyada “bir zamanlar merkezi olarak Moskova’dan yönetilmekte olan geniş sahada birdenbire, bazıları modern dönemde hiçbir zaman uluslararası politikanın bağımsız aktörü olmamış, on beş yeni devlet ortaya çıkmıştır” (Aydın, 2005: 245). Bu devletler, bağımsızlıklarını kazandıktan sonra “devletlerine uygun ulus inşa etme” çalışmalarına başlamışlardır. Bu çerçevede, bu çalışmada ulus inşası teorileri ışığında Sovyet sonrası dönemde tarihsel ve uluslararası dinamiklerde göz önünde bulundurularak Kazakistan’da ulus inşa çabaları tartışılacaktır. Başka bir deyişle, Kazakistan’da Sovyet imparatorluk ulus anlayışından modern ulusa geçiş süreci analiz edilecektir.

Bu çalışmada SSCB’nin dağılma süreci ve hemen sonrasında Türkiye’nin Güney Kafkasya politikası incelenmektedir. Türkiye’nin Güney Kafkasya politikasını belirleyen dinamiklerden yola çıkılarak, bu politikanın içeriği ve etkinlik düzeyi çözümlenmektedir.
Çalışmanın temel savı, SSCB’nin dağılma sürecinde ve hemen ertesinde Türkiye’nin Güney Kafkasya politikasının büyük ölçüde Batı’nın SSCB/Rusya Federasyonu politikasına uygun bir biçimde belirlendiğidir. SSCB’nin dağılma sürecinde Doğu-Batı yumuşaması Türkiye’yi Batı’ya paralel “Moskova merkezli” bir politikaya yöneltirken, SSCB sonrası dönüşüm yıllarında Batı’nın Rusya Federasyonu’nu ön plana alan bir Avrasya politikası geliştirmesi Türkiye’yi de aynı çizgide tutmuştur. Bu bağlamda, Türkiye Sovyet sonrası devletlerin küresel ekonomiye eklemlenmeleri sürecinde modelleştirilmiş, üstelik söz konusu model İran tesirine karşı Rusya Federasyonu tarafından da desteklenmiştir. Ancak özellikle Nisan 1993’ten itibaren Ermeni güçlerin Dağlık Karabağ’ın ötesindeki Azeri topraklarını işgale girişmeleri etnik kimlik faktörünün Türk dış politikasındaki belirleyicilik düzeyini arttırmış ve Türk dış politikasını Azerbaycan merkezli bir şekle dönüştürmüştür. Aynı dönemde filizlenen Batı-Rusya Federasyonu enerji rekabeti, uzun vadede Türk modeline karşı Rusya Federasyonu’nun kuşkularını arttırarak modelin başarı şansını azaltmıştır. Azerbaycan’da Haziran 1993’te Elçibey’in devrilmesi, Türk dış politikasının kalan tek bölgesel dayanağında da zemin yitirmesi anlamına gelmiştir.

İspanya İç Savaşı 1917’de Rusya’da başlayıp tüm dünyaya yayılan devrimlerin son halkasıdır. Seçimle işbaşına gelmiş sol hükümeti devirmek amacıyla generallerin ve faşist örgütlerin başlattığı darbe kısmen başarısız olunca, hem bir devrimi hem de uluslararası aktörlerin II. Dünya Savaşı’nın son provasını aldıkları bir iç savaşı tetiklemişti.

Avrupa’da faşizmin yükselişinin de etkisiyle dünyanın dört bir tarafından devrimciler ve aydınlar İspanya’ya akın etmiş, tarihe “son büyük dava” olarak geçen mücadelede Franco faşizmini durdurmaya çalışmışlardı.

ispanya kapakİspanya İç Savaşı sadece Avrupa anakarasındaki en büyük ve anarşistlerin önderlik ettiği tek toplumsal devrim olması bakımından değil; faşizmin iktidara taşınma şekli bakımından da ayrıksı bir örnektir. Neden İspanyol faşizmi Hitler ve Mussolini’nin İspanyol muadili olan Falange veya Karlosçular ile Alfonsocular tarafından değil de, ordu eliyle bir devlet darbesi şeklinde kuruldu? Türkiye’de 12 Eylül’den sonra MHP’nin “içeride”, fikirlerinin ve Kenan Evren’in iktidarda olması bağlamında bu ne ifade eder?

Ferit Burak Aydar dünya çapında 20 binden fazla esere konu olmuş İspanya İç Savaşı üzerine Türkçedeki ilk özgün çalışmada sadece savaşın ve devrimin değil, bu soruların da izini sürüyor.

http://agorakitapligi.com/ispanya-ic-savasinin-izinde/

1. basım: Mayıs 2017

688 sayfa

Fiyatı: 40 TL

Siyaset İnceleme: 71

Agora Kitaplığı: 519

En basit anlamıyla Soğuk Savaş, II. Dünya Savaşı'ndan sonra, savaştan galip çıkmış 2 büyük devlet ve bu devletlerin çevresinde kümelenmiş küçük devletler arasındaki anlaşmazlık ve çatışmanın, doğrudan birbirlerine karşı silah kullanmadan sürdürüldüğü belirli bir tarihsel döneme verilen addır. Soğuk Savaş aynı zamanda, ülkeler arasında anlaşma kuralları yaratılmasına ve ilişkilerin bir düzen içinde gücün sınırlanarak yürütülmesine olanak sağlayacak temel yöntem olan diplomasinin, 2 blok arasında hemen hemen ortadan kalktığı bir dönemdi. 2 Kuralları oluşturacak ve işletecek diplomasi, yerini güç ilişkilerine bırakmıştı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'nın bir güç merkezi olarak dünya politika sahnesinden çekilmesinden sonra, dünya en az 20 yıl kesin çizgileriyle ABD ve Sovyetler Birliği'nin çevresinde 'iki kutuplu' bir nitelik kazandı. II. Dünya Savaşı'nda Hitler Almanyası ile Mussolini İtalyası'nı dize getiren güçler İngiltere ve Fransa değil, ABD ve Sovyetler Briliği idi. 3 Savaş sonrasından 1970'lere kadar uluslararası ilişkilerin tarihini, 2 karşıt ideolojiye bağlanmış ABD ile Sovyetler Birliği'nin yeryüzünde etki kurmak için gösterdikleri çabaların öyküsü olarak nitelemek gerçekçi bir genelleme olacaktır. Savaştan her bakımdan yıkık çıkan Avrupa devletleri bu iki 'süper' devletin çevresinde kümeleneceklerdir. Böylece ortaya 'iki kutuplu' bir denge ortaya çıkmıştır. 'Soğuk Savaş' diye kısaltarak anlattığımız bu yeni durum, etkisini 20 yıl kadar sürdürmüştür. Bugün bile tüm belirtilerinin ortadan kalktığını söyleyemeyiz. 2. DOĞU AVRUPA GELİŞMELERİ SSCB, II. Dünya Savaşı'nda Almanları durduran ve ilk kez yenilgiye uğratan devlet olmuştu. 1944 yazından itibaren Almanları topraklarından çıkarmayı başardı ve batıya doğru işgal hareketlerini sürdürdü. Batılı devletler savaşın bir an önce bitmesini istediği için SSCB'nin Almanya'ya karşı savaştan çekilmesinden endişe duydu ve bu işgallere karşı çıkmadı. SSCB orduları Doğu Avrupa'da ilerleyerek bu topraklardaki Alman işgaline son verdi. Savaş sonunda barış anlaşmalarının esaslarının görüşüldüğü konferanslarda SSCB, her ne kadar bu bölgeleri boşaltmaya söz verdiyse de boşaltma şekli ve süreci konusunda belirleyici kararlar alınamadı. Savaş sonrasında da bu bölgelerdeki işgal devam etti. SSCB, bu bölgelerde savaş öncesinde Moskova'ya sığınan komünist parti liderlerinin ülkelerine geri dönmelerine imkân sağladı. SSCB ordularının kurtarıcı olarak görüldüğü bu bölgelerde kalması komünist partiler için büyük bir dayanak oldu. SSCB bir taraftan Orta Doğu'ya girmeye çalışırken bir yandan da Avrupa'daki durumunu sağlamlaştırmak için işgal altında tuttuğu ülkelerde komünist rejimler kurdu. Böylece uydu devletler oluşturarak Doğu Blokunun oluşmasına zemin hazırladı. Şubat 1945'te Yalta Konferansı sonunda İngiltere, ABD ve SSCB " Kurtulan Avrupa Hakkında Bildiri " yayınladılar. Bildiride SSCB işgalindeki ülkelerde serbest ve demokratik seçimler 1 TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü. 2

Akdeniz, Süveyş kanalı, Hazar denizi, Nil deltası, Mezopotamya (bereketli hilal) gibi stratejik alanları kapsamasının yanı sıra zengin yer altı kaynaklarına da sahip ve etki alanı dünyada yaşayan bütün Müslümanlar (İslam dininin merkezi olması dolayısıyla) olan Ortadoğu, tarih boyunca hesapların ve hesaplaşmaların merkezi olagelmiştir. Bugün Rusya Federasyonu (RF), SSCB-Stalin döneminden sonra Putin’in  başkanlığında tekrar bu bölgeye yönelik aktif rol üstlenmekte ve müdahaleci davranmaktadır. Bu konjonktür karşısında değerlendirmeler Rusya’nın yeni bir strateji benimsediği veya ABD’ye karşı tepkisel davrandığı yönünde olmaktadır. Bazı kişisel kanaatler ise değerlendirmelere ulusal bakış açısı katmakta ve bu Rus müdahaleciliğini bazı ulusları sevmemesi bazı dinlere veya mezheplere karşı ilgi veya nefrete veya ekonomik çıkar gibi kısa vadeli sonuçlarla ilişkilendirmektedir. Bu çalışmada Rus dış politikasının Rusya’nın kuruluşundan itibaren bazı temeller üzerine oturduğunu ve klasik (İngiliz-ABD) emperyalizminden farklılıklarını Ortadoğu temelinde ve Suriye özelinde ortaya koymaya çalışacağım.

Nazım Hikmet, çağdaş Türk şiirinin en önemli şairlerinden bir tanesidir. Aruz ile yazdığı rubailerinin yanında ilk şiirlerini hece vezniyle kaleme almıştır. Nazım Hikmet, çok zor şartlarda vatanını terk etmek zorunda kalmış ender şairlerimizdendir. Onun ülkesine olan bağlılığını kaleme almış olduğu şiirlerinden anlayabilirsiniz. Moskova’da olduğu zamanlarda bile şiir yazmayı hiç terk etmeyen şairin bu sabit ve kararlı duruşu daha sonraki yıllarda arkasından gelecek olan diğer şairleri de etkisi altında bırakmıştır. Bu etki sonucunda ise Nazım şiir alanında yeni bir çığır açmıştır. Pek çok akımdan etkilenen Hikmet, etkilenmiş olduğu bu akımlar ile Türk şiirine serbest nazım tarzını getirmiştir.
Onun şiirlerinin konusu her zaman değişkenlik göstermiştir. Şiirlerini tek bir konuya bağlı kalarak yazmamıştır. İnişli çıkışlı bir dönemde yaşayan Nazım Hikmet’in şiirlerinde ilk sırayı vatan ve insan sevgisi almıştır. Sonrasında adalet, eşitlik, hürriyet, barış, çocuklar vb. gibi konuları işlemiştir. Dünyaca tanınmış olan Nazım Hikmet Ran’ın şiirleri birçok yabancı dile çevrilmiştir.
Yaptığımız çalışma Türk dili alanında metne dayalı semantik bir çalışmadır. Nazım Hikmet şiirlerinde göze ayrı bir önem vermiş, gözle ilgili birçok benzetme yapmış ve göz metaforunu değişik alanlarda kullanmıştır. Çalışmamızın amacı, Nazım Hikmet’in şiirlerinde geçen göz kavramını inceleyip göz benzetmelerini, göz metaforunu, gözün bağdaştırmasız kullanımını, göz ile ilgili kalıplaşmış sözcükleri ve gözle kurulan birleşik fiiller ve deyimleri şiirlerinde hangi anlamda ve nasıl kullandığını ortaya koymaktır. Yapmış olduğumuz bu çalışma tarama ve analiz yöntemine dayanmaktadır. Çalışmanın neticesinde Nazım Hikmet’in 14 tane göz rengini kulandığı, gözle ilgili birçok metafor, benzetme yaptığı, gözle kurulan birleşik fiil kullandığı ve bazı yerlerde de gözü bir organ ismi olarak kullandığı tespit edilmiştir.
Çalışmamız dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde sorunun ortaya konulması, araştırmanın yöntemi, araştırma soruları, evren, örneklem, veri toplama araçları, hipotez ve hipotez soruları, tezin amacı, kapsam ve sınırlandırması olarak ele alınmıştır.
Çalışmanın ikinci bölümünde kavramsal çerçeve, anlam bilimi ve anlam bilimi içerisinde metaforun yeri, metafor, göz, Nazım Hikmet, Hikmet’in hayatı, ailesi, çocukluğu ve gençliği, eserleri ve poetikasına açıklık getirilmeye çalışılmıştır.
Üçüncü bölümde Nazım Hikmet’in şiirlerindeki göz kavramının semantik incelenmesi yapılmıştır. Son olarak dördüncü bölümde ise sonuç bölümüne yer verilmiştir.

Özet
Nazi Almanya’sı ve Mihver Kuvvetleri İkinci Dünya Savaşı’nın devam ettiği 21 Ha- ziran 1941’de SSCB topraklarına girerek ve istilaya başladı. Alman ordusunda faşist İs- panyol tümeni ile İtalyan, Macar, Sloven ve Rumen tümenleri de yer aldı. Almanya geniş bir coğrafyayı işgali altına aldı. İşgal ettiği bölgelerde SSCB idaresine tepkili kitleleri sa- fına çekme politikaları güttü. Alman ordusunun işgali altındaki Kırım'da Kırım Türkleri müstakil bir Kırım devleti kurma maksadıyla Almanya’ya yakınlaştı. Alman idarecilerinin planlarında Kırım’da bağımsız bir devletin kurulması olmadığı halde gelen heyetlerin ta- leplerini ve bölgedeki istekleri örselemedi. Savaşın ilerleyen döneminde Almanya, SSCB ordularının karşısında işgali altındaki bölgelerde yardımcı birlikler kurdu. Savaşta Kırım Türklerinden müteşekkil bir kuvvet de cepheye katıldı. 1942’de Stalingrad’da başlayan Al- manya’nın çekilmesi, Kızıl Ordunun Berlin’e girmesi ile son buldu. SSCB, savaş sonunda Kırım Türklerine yönelik bir sürgün ve politikası yürüttü. Hadiseler 18 Mayıs 1944 sürgü- nü olarak simgeleşti. Yaşanan facialar, Türk yazın hayatında romanlara, şiirlere konu oldu, senaryolar kaleme alınarak sinema filmleri yapıldı. Bu çalışma, İkinci Dünya Savaşı’nda Alman işgalindeki Kırım’ın bağımsızlığını kazanma uğraşları yolunda savaşa dâhil olan Kırım Türklerinin birliğini incelemektedir.
Anahtar Kelimeler: Almanya, Kırım, Mavi Alay, SSCB.

Abstract
Nazi Germany and the Axis powers entered and began the invasion into the territory of the USSR on 21 June 1941, when the Second World War was underway. There were Italian, Hungarian, Slovenian and Romanian garrisons besides the fascist Spanish brigade in the German army. Germany occupied a large geographical area. In occupied territories, the policies of withdrawing the masses against the administration of the USSR. Under the occupation of the German army, in the Crimea, the Crimean Turks got closer to Germany with the aim of establishing an independent Crimean state. In the plans of the German rulers there was no independent state established in Crimea. However, the demands of incoming delegations and the request of the region did not refuse. In the course of the war, Germany set up garrisons in occupied territories opposite the USSR armies. A force composed of Crimean Turks participated in the battle. The withdrawal of Germany, which began in Stalingrad in 1942, ended with the Red Army entering Berlin. At the end of the war, the USSR carried out an exile and genocid policy towards the Crimean Turks. The messengers were symbolized as the exile of May 18, 1944. This study examines the unityof the Crimean Turks involved in the war in the Second World War in the quest to win the
independence of Crimea in the German occupation. Keywords: Germany, Crimea, Blue regiment, USSR.

“Yaşanan bir komplo değil, ayaklanmadır. Petersburglu işçi ve askerlerin devrimci enerjisini biledik. Kitlelerin iradesini bir komploya değil, açıkça bir ayaklanmaya yönlendirdik. Şimdi zafere ulaşmışken al ben yemeyeyim sen ye diyelim, uzlaşalım, müzakere edelim, öyle mi? Peki ama kiminle? Hayır, uzlaşma mümkün değildir. Bize bu teklifle gelenlere cevabımız şudur: Siz bir avuç sefil müflissiniz, sizin işiniz bitti. Yallah, layık olduğunuz yere: Tarihin çöplüğüne!”

Bolşevikler devrimin hemen ertesinde tarihsel eylemlerini bu sözlerle açıklamışlardı. Bolşevikler doğru zamanda harekete geçerek tarihte ilk kez solu mağlup, mağdur ve mahzun olmaktan kurtarmışlardı. Devrimin melankolisi gitmiş, rapsodisi gelmişti.

Daha önce İspanya İç Savaşı’nın öyküsünü kaleme alan Ferit Burak Aydar, 100. yılında Devrim’i ayrıntılı bir tahlille mercek altına alıyor.
http://www.ithaki.com.tr/urun/1917-devrimin-rapsodisi/

Özet 20. yüzyıl siyasi tarihi, önceki yüzyılda bir disiplin olarak ortaya çıkan folklorun gelişim süreciyle yakından ilişkilidir. Bu yüzyılın ilk yarısında teşekkül eden sosyalist ve nasyonalist ideolojilerin hâkim olduğu devletlerin folklora olan yaklaşımları, folklor disiplininin gelişimini etkilemiş, aynı zamanda folklorun farklı amaç ve işlevlerde kullanılabilineceğini göstermiştir. Sosyalizm ve nasyonalizm gibi belli ideolojik kabul ve ideallere dayanan bu devletler, folklorun toplumdaki işlevlerini her zaman için kendi politik hedefleri için bir araç olarak görmüşler, ideolojik tasarım ve tasavvurlarının gerçekleşmesinde veya yaratmak istedikleri toplum kimliğinin teşkil edilmesinde folkloru mükemmel bir kaynak olarak düşünmüşlerdir. Bu durum, folklor ürünlerinin tabii seyrinden uzaklaştırarak farklı niyet ve amaçlara uyumlu, suni metinler yaratılmasına yol açmış, literatürde fakelore teriminin doğmasına sebebiyet vermiştir. Folklorun bu şekildeki ideolojik kullanımı, sosyalist değerleri benimsemiş yeni bir toplum ve birey inşası çabasında olan Sovyetler Birliği'nde de rastlanır. Özellikle kendisine bağlı olan Türk boylarının folklor ürünleri, söz konusu amaçlar doğrultusunda sıkı bir sansür işlemine tabi tutularak rejimin değerleriyle barışık hâle getirilmeye çalışılmıştır. Bu makalede Kırgız sözlü edebiyat türlerinden bilmecelerdeki Sovyet ideolojisinin tesirleri incelenerek muhtevası sosyalist değerlerden oluşan Sovyet folkloru yaratmaya ilişkin politikanın bilmece türüne yansıması, yeni metinlerin kurgulanması ve geleneksel metinlerin yeni değerlere uyarlanması işlenecektir.

Kimi sanat anlayışları, ideolojik akımların bir uzantısı olarak ortaya çıkmaktadır. Kimi ideolojik yaklaşımlar ise sanat akımlarından etkilenmektedir. Sosyalist gerçekçilik, sosyalizmin bir ideoloji olarak etkin olmaya başladığı dönemde, gerçekçiliğin imkânlarını kullanarak ortaya çıkan bir sanat anlayışıdır. Bu çalışmada ilk kez bir devlet yönetimi tarafından benimsenen sanat anlayışı olan toplumsal gerçekçiliğin fotoğraf sanatına yansımaları tartışılmaktadır. Bu incelemede, dönemin ve sosyalizmin en önemli yayınlarından biri olan Resimli İşçi Dergisi’nin (AIZ) John Heartfield tarafından yapılan kapak tasarımları incelenmektedir.

Atıf: Duman, O. Ö. (2020). Adnan Menderes dönemi Rus-Amerikan merkezli stratejik güç mücadelesi çerçevesinde 1957 Suriye olayları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(46), 521-544. Öz Dünya, 20.yüzyılın ikinci yarısına geçerken, iki kutuplu bir siyasal yapının çekim gücüne maruz kalmış ve büyük bir türbülansın içine doğru sürüklenmiştir. Siyasal çekişmeler, iktisadi, politik, ideolojik ve benzeri beklentilerin etrafında, anlık değişen politikalar ülkelerin tarafını veya müttefikini değiştirebilmiştir. Döneme damgasını vuran "müttefikim olmayan düşmanımdır" yaklaşımı ittifaklar sisteminin gücünü arttırmış ancak küresel güvensizliği tırmandırmıştır. Bu güç mücadelesinin yarattığı ortam ve Soğuk Savaş kutuplaşmasındaki yumuşama Türkiye'nin Adnan Menderes dönemindeki siyasal ve politik yörüngesinin seyrinde etkili olmuştur. İki kutuplu uluslararası bir siyasal ortamda Amerikan eksenli ve bu anlamda tek kutuplu bir yaklaşıma doğru yönelen Türkiye'nin tek kutuplu politik tutumunun ve diplomatik sınırlarının, özellikle Amerika'nın 1957 sonrası oluşan Ortadoğu siyaseti sonucunda farklılaştığı anlaşılmaktadır. Menderes, 1958'den sonra dış politikada SSCB eksenli yeni bir yaklaşımı programına almıştır. Türkiye için bu tutumun aslında tek yanlı bir dış politikadan çok yanlı bir dış politikaya doğru siyasal bir yönelimi ifade etmekte olduğu anlaşılmaktadır. Söz konusu çalışmada, dönemin süper güçleri olarak dünya siyasetinde terazinin ibresi olma mücadelesi veren ve bu anlamda yeni politikalar üreten, yöneten iki gücün (Rus-Amerika) kıskacında Ortadoğu'da yaşanan dış politik çekişmelerin yönü, Menderes Döneminin söz konusu değişmeler karşısında geliştirdiği tutum analiz edilmeye çalışılacaktır.

Ferit Burak Aydar
1. basım: Mayıs 2017
688 sayfa


İspanya İç Savaşı 1917ʼde Rusya’da başlayıp tüm dünyaya yayılan devrimlerin son halkasıdır. Seçimle işbaşına gelmiş sol hükümeti devirmek amacıyla generallerin ve faşist örgütlerin başlattığı darbe kısmen başarısız olunca, hem bir devrimi hem de uluslararası aktörlerin II. Dünya Savaşı’nın son provasını aldıkları bir iç savaşı tetiklemişti.
Avrupa’da faşizmin yükselişinin de etkisiyle dünyanın dört bir tarafından devrimciler ve aydınlar İspanya’ya akın etmiş, tarihe “son büyük dava” olarak geçen mücadelede Franco faşizmini durdurmaya çalışmışlardı.
İspanya İç Savaşı sadece Avrupa anakarasındaki en büyük ve anarşistlerin önderlik ettiği tek toplumsal devrim olması bakımından değil; faşizmin iktidara taşınma şekli bakımından da ayrıksı bir örnektir. Neden İspanyol faşizmi iktidara Almanya ve İtalya’da olduğu gibi sivil kitle hareketinin vurucu hamlesiyle değil de, devlette mevzilenmiş faşist askerî güçlerin önderliğinde taşındı? Neden vurucu hamle Hitler ve Mussolini’nin İspanyol muadili olan Falange’den veya Karlosçular ile Alfonsoculardan değil de, ordudan bir devlet darbesi şeklinde geldi? Türkiye’de 12 Eylül’den sonra MHP’nin “içeride”, fikirlerinin ve Kenan Evren’in iktidarda olması bağlamında bu ne ifade eder?
Ferit Burak Aydar dünya çapında 20 binden fazla esere konu olmuş İspanya İç Savaşı üzerine Türkçedeki ilk özgün çalışmada sadece savaşın ve devrimin değil, bu soruların da izini sürüyor.
http://agorakitapligi.com/ispanya-ic-savasinin-izinde/

Immanuel Wallerstein bu kitabında 1989 sonrası dünyayı incelemekte ve 1990 sonrası 25-50 yıl için öngörülerde bulunmaktadır. Giriş bölümünde de belirttiği gibi, Liberalizmin zaferi olarak gösterilen Berlin duvarının yıkılışı, SSCB’nin dağılışı, Komünizmin, Marksizmin ve Leninizmin ölümü ona göre bir yanlış algılamadır. Ona göre olanlar liberalizmin çöküşünü göstermektedir. Kitap 1990-1993 yılları arasında yazılmış 14 makaleden oluşmaktadır ve bu makalelerde 1789’dan itibaren liberalizmin doğuşu, yükselişi ve 1989’da çöküşü hikâye edilmektedir.

Uzay zaman ve mekan dinlemez. Uzayın içinde bulunduğu konum kendisinin olmasıdır. Bir içerik olarak, kendi kendini var etmesidir. Yeniden yaratma sürecidir. Bu olanaklar sürecinde uzayın sonsuz bir süreç içinde, kendi kendini varlığıyla birlikte ele almak gerekirse sonsuz uzamlara sahip bir ebediyetten söz edebiliriz. Bunun varlığını elbette bizlerin bilimsel tartışmalardan uzak daha estetik bir varlıkbilimsel yöntem olarak uzayın varlığını sanatsal anlatımlar ile açıklamak daha kolay olacaktır. Burada günümüz çağdaş koşullarından uzak, klasik anlayışa sahip sanat eserlerinin varlığından, gelecek teknoloji oyuncaklarına (kitle iletişim araçlarının işlev bulmuş hali) kadar sonsuz bir sürecin izlenimine kavuşuruz. Son zamanlarda bir “biz” olarak, uzay ile bulunduğumuz konum arasında bir yol çizerek (bir harita) yeni bir bakış geliştirmek mümkün olabilir. Bunu çağdaş sanatın olanakları ile nasıl bağdaştıracağımızı düşünmek bizleri heyecanlandırken bu heyecan bir sonsuzluğun simgesi halini alırken bizleri tutkulu biçimde uzayın sonsuz derinliklerine çekmektedir.

Kazakistan Sineması’nın tarihini ve ideolojik söylemini ele alan bu kitap üç bölümden oluşmaktadır.

Birinci bölümde ideoloji kavramı üzerinde durulmuş; kavramın ortaya çıkışı, ideoloji tanımları ve ideolojinin tarihsel süreci ortaya konulmuştur. İdeolojinin doğasından ziyade siyasi ideolojilerin rolü ve etkileri üzerinde durulan bu bölümde, etki alanı geniş siyasi ideolojiler genel hatlarıyla anlatılmıştır. Sonrasında ideolojinin sanat ve sinemayla ilişkisi, SSCB ideolojisi, SSCB ideolojisinin sanat ve sinemayla ilişkisi ortaya konulmuştur.

İkinci bölümde Kazakistan sinemasının tarihi üzerinde durulmuştur. Kazakistan’da sinemanın başlamasından Stalin’in ölümüne kadarki var olma evresi, Thaw dönemindeki gelişme süreci, sonrasındaki duraklama dönemi ve glasnost-perestroyka politikalarının sağladığı özgürlük evresi SSCB dönemine ait tarihi süreç olarak ele alınmıştır. Bağımsızlık sonrası Kazakistan sineması ise 2018 yılına kadarki gelişmeleri de kapsayacak biçimde tek başlıkta incelenmiştir.

Afganistan'da 27 Nisan 1978 tarihinde gerçekleştirilen darbe ile iktidara gelen Afganistan Demokratik Halk Partisi, SSCB'den aldığı destekle radikal bir reform programını hayata geçirmiş, ancak söz konusu programın uygulanması esnasında ortaya çıkan sorunlar ülkedeki mevcut siyasi durumu daha da istikrarsız bir hale getirmiştir. Parti içindeki Halk ve Perçem kanatları arasında ortaya çıkan hizipleşme de iktidarı giderek zayıflatmış, bununla birlikte dış destekli fanatik köktendinci gruplar Hükümete karşı silahlı mücadeleye girişmişlerdir. Bu şartlar altında SSCB üst yönetimi 12 Aralık 1979 tarihinde Afganistan'a askeri müdahale kararı almıştır. Çalışmamızda söz konusu kararın alınmasına sebep olan temel faktörler incelenmektedir. 
После прихода к власти левой Народно-демократической партии Афганистана в апреле 1978 г. во главе Нур Мухаммед Тараки, внутриполитическая ситуация в Афганистане оставалась весьма нестабильной. Пользуясь всесторонней поддержкой со стороны Москвы, кадры НДПА пошли на радикальные реформы в стране. Однако из-за их неподготовленности реформы не достигали необходимых результатов. Ослабляла НДПА еще внутрипартийная борьба между фракциями «Хальк» и «Парчам». Одновременно усиливалось влияние радикальных религиозных движений и группировок, которые начали вооруженную борьбу против правящего режима. В этих условиях советское руководство 12 декабря 1979 г. принимало решение о вводе войск в Афганистан. В статье рассматриваются основные факторы, которые повлияли на процесс принятия данного решения .

Türkiye, II. Dünya Savaşı'na katılmadı ve aktif tarafsızlık politikasını benimsedi. Bu politikanın gereği olarak hem Mihver Devletlerle hem de Müttefik Devletlerle ilişkilerini sürdürdü. II. Dünya Savaşı'nı Müttefik Devletlerin kazanacağının anlaşılması üzerine Türkiye, kurulacak yeni dünya düzeninde yal-nız kalmamak ve Birleşmiş Milletlere kurucu üye olarak katılabilmek için sembolik de olsa Almanya ve Japonya'ya savaş ilan etti. II. Dünya Savaşı boyunca tarafsızlık politikasını sürdürmek ve her iki tarafın da baskılarına rağmen savaşa girmemek Türkiye açısından oldukça zor bir süreçti. Ancak Türkiye için asıl zorluk II. Dünya Savaşı sonrasında Sovyet Rusya'nın taleplerine karşı koyabilmekti. II. Dünya Savaşı'ndan galip çıkmış olmanın da verdiği güçle harekete geçen Sovyet Rusya, 1925 yı-lında imzalanan ve her beş yılda bir yenilen Türk-Rus Dostluk Anlaşmasını yenilemeyi reddettiği gibi Türkiye'den toprak ve üs talebinde bulundu. Sovyet Rusya Türkiye'ye verdiği notalarla Boğazlardan üs ve Kars-Ardahan'ı istedi. Oysa Rusya, Montrö ile Boğazlarda; Brest Litovsk, Moskova ve Kars Antlaşmaları ile de Kars ve Ardahan'da Türkiye'nin egemenliğini kabul ve tescil etmişti. Bu süreçte Amerika ve İngiltere'nin de desteğini alan Türkiye, Sovyet Rusya'nın taleplerini reddetti; emellerinden vazgeçmesi halinde Sovyet Rusya ile iyi ilişkilerini sürdüreceğini belirtti ve egemenlik haklarını korumak için gerekirse savaşa bile hazır olduğunu ilan etti. Ancak Sovyet Rusya'nın emellerinden vazgeçme-mesi Türk-Rus ilişkilerinin kopma noktasına gelmesine sebep oldu. Bu makalede Sovyet Rusya'nın Türkiye'den toprak ve üs talepleri ve bu taleplere karşı Türkiye'nin tepkisi arşiv belgeleri, resmi yayınlar, dönemin gazeteleri ve telif-tetkik eserler ışığında değerlendirilmiştir. ------------------------------------------------------------------------------------ Turkey did not participate in World War II and adopted the policy of active neutrality. By force of this policy, it continued its relationships both with Axis and Allied powers. As the Allied victory became obvious , Turkey symbolically declared war against Germany and Japan in order not to be isolated in forthcoming new world order and to enroll in the United Nations as a founding member. It was a very tough process for Turkey to continue its neutrality policy and to stay out of the war in spite of pressures from both sides. However, the real challenge for Turkey was to resist Soviet Russia's demands after World War II. As a victor of the war which provided self-confidence, Soviet Russia refused to renew Turkish-Russian Treaty of Friendship signed in 1925 which was supposed to be resigned every five year and demanded land and bases from Turkish government. Soviet Russia claimed Kars-Ardahan and exponents around the Straits. Whereas, Russia had recognized Turkish sovereignty over the Straits with the Treaty of Montreux, and over Kars and Ardahan with the treaties of Brest-Litovsk, Moscow and Kars. In this

Türkiye‟ye yönelik arazi istekleri konusunda gerek Türk Hükümeti‟ni gerekse müttefiklerini ikna edemeyen Sovyet yönetimi, toprak taleplerini kendisine bağlı cumhuriyetler üzerinden yürütmeye karar vermiĢtir. Bu sayede uluslararası kamuoyunun Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği‟ni (SSCB) Türkiye‟ye karĢı toprak talepleri nedeniyle yayılmacı bir politika izlemekle suçlamayacağı ve makul göreceği düĢünülmüĢtür. Sovyet yönetiminin aldığı karar doğrultusunda Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti de bu sürece dâhil olmuĢ ve kısa bir süre sonra Gürcü akademisyenlerin “Türkiye‟ye KarĢı MeĢru Toprak Taleplerimiz Üzerine” baĢlıklı mektubu Gürcü ve Sovyet basınında yer almıĢtır. Mektubun yayımlanmasıyla birlikte tüm dünya SSCB‟nin Türkiye‟ye karĢı toprak taleplerini Gürcü akademisyenler üzerinden dile getirmesinden haberdar olmuĢtur.
ÇalıĢmanın amacı, Gürcü akademisyenlerin “Türkiye‟ye KarĢı MeĢru Toprak Taleplerimiz Üzerine” baĢlıklı bir mektup kaleme almasına giden süreci, mektubun içeriğini ve yayımlanması sonrası yaĢanan geliĢmeleri ortaya koyarak literatüre katkı sağlamaktır. ÇalıĢmada, bahsi geçen süreç, konuyla alakalı çalıĢmalar, arĢiv belgeleri, yerli ve yabancı süreli yayınlar ıĢığında irdelenmiĢtir

Terörizm, gittikçe ürkütücü boyutlar kazanan, zamanımızın en tehlikeli ve karmaşık olgularından biri olarak ortaya çıkmıştır. Dünyada terör eylemlerinin sayısının artması, yalnızca terörizmle ve onun sonuçlarıyla mücadele etmekle kalmayıp, aynı zamanda bu eylemlerin işlenmesini önlemeyi de mümkün kılacak bir hukuki temelin oluşturulmasını gerektirmektedir. Bu çerçevede, sorunu yakından araştırmak için uluslararası terörizmle mücadeleye yönelik kabul edilmiş uluslararası düzenlemelerin ve Kazakistan’ın mevcut mevzuatının gelişimini bu çalışma kapsamında incelemeye çalıştık. Bunun yanı sıra, çalışmamız boyunca ortaya çıkan hukuki zemin çerçevesinde, Kazakistan’ın terörizmle mücadeledeki tutumunu da ele aldık.

Kimi sanat anlayislari, ideolojik akimlarin bir uzantisi olarak ortaya cikmaktadir. Kimi ideolojik yaklasimlar ise sanat akimlarindan etkilenmektedir. Sosyalist gercekcilik, sosyalizmin bir ideoloji olarak etkin olmaya basladigi donemde, gercekciligin imkanlarini kullanarak ortaya cikan bir sanat anlayisidir. Bu calismada ilk kez bir devlet yonetimi tarafindan benimsenen sanat anlayisi olan toplumsal gercekciligin fotograf sanatina yansimalari incelenmektedir. Bu incelemede, donemin ve sosyalizmin en onemli yayinlarindan biri olan Resimli Isci Dergisi’nin (AIZ) yayincilik ve fotograf kullanilarak gerceklestirilen tasarim anlayislari degerlendirilmektedir.