E-Learning and MOOCs.doc

Zhvillimi i teknologjisë dhe përdorimi i gjerë i materialeve dixhitale kanë sjellë ndryshime drastike në çdo aspekt të jetës së përditshme dhe kjo gjë normalisht ka ndikuar edhe në fushën e mësimit. Mësimi online (apo e-learning) është konsideruar si revolucioni më i madh i teknologjisë së komunikimit dhe jo vetëm kaq por cilësohet si një kategori dhe mënyrë shumë e ndryshme komunikimi. Dhe meqënëse komunikimi është në qendër të të gjitha formave të sistemit të arsimit, kjo është një fazë shumë e rëndësishme. Shumëllojëshmëria e perspektivave që lidhen me të mësuarit online shkakton konfuzion dhe ndonjëherë edhe kontradita. Pikërisht për shkak të natyrës shumë dimensionale që ka vetë e-learning janë krijuar edhe shumë platforma dhe koncepte të cilat në një mënyrë apo një tjetër përfaqësojnë të gjitha ato cilësi që karakterizojnë e-learning. Jo vetëm që ka koncepte të ndryshme që i referohen e-learning, por termi edhe është zëvendësuar nga të tjerë, ndër të cilat MOOCs (Massive Open Online Courses). Të tilla koncepte tashmë u lejojnë mësuesve të kuptojnë sjellje të ndryshme pedagogjike dhe të angazhohen për të punuar me studentin. Gjithashtu ju japin mundësinë studentëve të kenë kontakt të drejtpërdrejtë me profesorët dhe të jenë të lirë ti ndjekin leksionet sipas ritmit që duan. Pikërisht për të kuptuar më thellësisht të gjithë këtë proçes se si funksionon në brendësi, në këtë punim është marrë në studim një nga platformat më të mëdha të e-learning, ALMOOC. Nëpërmjet studimit të kësaj platforme sjellim eksperiencën e të mësuarit online me një nga teknologjitë më të fundit, por jo vetëm kaq pasi kjo platformë është e vetmja e llojit të saj që ka kurse online në gjuhën shqipe dhe ndihmon të gjithë studentët shqiptarë.

REPUBLIKA E SHQIPËRISË UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I SHKENCAVE TË NATYRËS DEPARTAMENTI I INFORMATIKËS DEGA: TEKNOLOGJI INFORMACIONI Mikrotezë për mbrojtjen e gradës “Master Shkencor” (MSc) Tema: “E-LEARNING DHE MOOCS” Punoi: Udhëhoqi: Romina Shqypi Dr. Alba Çomo REPUBLIKA E SHQIPËRISË UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I SHKENCAVE TË NATYRËS DEPARTAMENTI I INFORMATIKËS DEGA: TEKNOLOGJI INFORMACIONI Mikrotezë për mbrojtjen e gradës “Master Shkencor” (MSc) Tema: “E-LEARNING DHE MOOCS” Punoi: Udhëhoqi: Romina Shqypi Dr. Alba Çomo (_________________) (________________) Tiranë, më 10/10/2017 ABSTRAKT Zhvillimi i teknologjisë dhe përdorimi i gjerë i materialeve dixhitale kanë sjellë ndryshime drastike në çdo aspekt të jetës së përditshme dhe kjo gjë normalisht ka ndikuar edhe në fushën e mësimit. Mësimi online (apo e-learning) është konsideruar si revolucioni më i madh i teknologjisë së komunikimit dhe jo vetëm kaq por cilësohet si një kategori dhe mënyrë shumë e ndryshme komunikimi. Dhe meqënëse komunikimi është në qendër të të gjitha formave të sistemit të arsimit, kjo është një fazë shumë e rëndësishme. Shumëllojëshmëria e perspektivave që lidhen me të mësuarit online shkakton konfuzion dhe ndonjëherë edhe kontradita. Pikërisht për shkak të natyrës shumë dimensionale që ka vetë e-learning janë krijuar edhe shumë platforma dhe koncepte të cilat në një mënyrë apo një tjetër përfaqësojnë të gjitha ato cilësi që karakterizojnë e-learning. Jo vetëm që ka koncepte të ndryshme që i referohen e-learning, por termi edhe është zëvendësuar nga të tjerë, ndër të cilat MOOCs (Massive Open Online Courses). Të tilla koncepte tashmë u lejojnë mësuesve të kuptojnë sjellje të ndryshme pedagogjike dhe të angazhohen për të punuar me studentin. Gjithashtu ju japin mundësinë studentëve të kenë kontakt të drejtpërdrejtë me profesorët dhe të jenë të lirë ti ndjekin leksionet sipas ritmit që duan. Pikërisht për të kuptuar më thellësisht të gjithë këtë proçes se si funksionon në brendësi, në këtë punim është marrë në studim një nga platformat më të mëdha të e-learning, ALMOOC. Nëpërmjet studimit të kësaj platforme sjellim eksperiencën e të mësuarit online me një nga teknologjitë më të fundit, por jo vetëm kaq pasi kjo platformë është e vetmja e llojit të saj që ka kurse online në gjuhën shqipe dhe ndihmon të gjithë studentët shqiptarë. Fjalë Kyçe: Teknologji, Edukim, E-learning, MOOCs, ALMOOC FALENDERIME DHE DEDIKIME Në radhë të parë doja të falenderoja Dr.Alba Çomo, udhëheqësen shkencore në këtë punim, ndër pedagoget më të përkushtuara, më afër studentit dhe njeriun më të komunikueshëm që me këshillat dhe mendimet e vyera më dha ndihmën dhe motivimin për realizimin e këtij punimi. Falenderoj gjithashtu të gjithë ata persona që më dhanë ndihmesën në rrugën e dijes dhe bënë që sot të jem këtu përpara jush. Padyshim që nuk mund të lë pa një falenderim familjen time që jo vetëm më mbështetën gjatë gjithë studimeve, por që ishin ndërgjegja dhe forca ime në çdo hap të të hedhur. Lista e Tabelave: Tabela 1.1: Përmbledhja e Raportit të NMC për teknologjitë që duhen mbajtur në vëzhgim..14 Tabela 1.2: Krahasimi midis Klasave Tradicionale dhe E-learning………………………….16 Tabela 2.1: Kriteret e dimensioneve të ndryshme të përkufizimit të propozuar MOOC…….20 Tabela 2.2: Krahasimi midis Kurseve të MOOCs dhe E-Learning…………………………..28 Tabela 2.3: Krahasimi midis Kurseve të MOOCs dhe LMS………………………………....30 Tabela 3.1: MOOCs Connectivist të Ofruara që në MOOC-un e parë……………………….35 Tabela 4.1: Detyrat e Dorëzuara në Kurset e ALMOOC………………………………….…62 Tabela 4.2: Kuize të realizuara në ALMOOC………………………………………………..62 Tabela 4.3: Shënimet e lëna në Kurset e ALMOOC…………………………………………63 Tabela 4.4: Statistikat në lidhje me studentët e rregjistruar në ALMOOC…………………..63 Tabela 4.5: Parashikimet në lidhje me studentët e rregjistruar në ALMOOC……………….64 Tabela 4.6: Planifikimi i leksioneve për Orën e Kodimit……………………………………63 Lista e Figurave: Figura 2.1: Benefitet e Karrierës në MOOCs………………………………………………..25 Figura 2.2: Benefitet Edukative të MOOCs…………………………………………………27 Figura 3.1: Evoluimi I MOOCs……………………………………………………………...36 Figura 3.2: Udemy…………………………………………………………………………...39 Figura 3.3: Inversity………………………………………………………………………….38 Figura 3.4: edX……………………………………………………………………………….41 Figura 3.5: K-MOOC………………………………………………………………………...42 Figura 3.6: Coursera……………………………………………………………………….…44 Figura 3.7: Open2Study……………………………………………………………………....45 Figura 4.1: Çfarë është MOOC……………………………………………………………….46 Figura 4.2: Çfarë dëshironi të mësoni sot?…………………………………………………...47 Figura 4.3: Akademia e Kodimit…………………………………………………………..…48 Figura 4.4: Akademia e TIK……………………………………………………………….....48 Figura 4.5: Organizimi i Brendshëm i Almooc……………………………………………....50 Figura 4.6: Desktop-i i Instruktorëve…………………………………………………………51 Figura 4.7: Profili im………………………………………………………………………….51 Figura 4.7: Informacion Personal…………………………………………………………….51 Figura 4.8: Kafiteria………………………………………………………………………..…53 Figura 4.9: Klasat…………………………………………………………………………..…54 Figura 4.10: Shënimet në një moment të videos……………………………………………...54 Figura 4.11: Vlerësimi………………………………………………………………………55 Figura4.12: Njoftimi se në kurs janë rregjistruar studentë të rinj. ……………………….....55 Figura 4.13: My Documents………………………………………………………………...56 Figura4.14: My Documents tek një instruktor………………………………………………57 Figura 4.15: Kafiteria………………………………………………………………………..58 Figura 4.16: Upload Book…………………………………………………………………...59 Figura 4.17: MarketPlace……………………………………………………………………60 Figura 4.18: Seksioni i Draw…………………………………………………………….…..60 Figura 4.19: Aplikacionet falas që Almooc ofron……………………………………….…...61 Figura 4. 20: Kapitujt e Kursit Software Version Control…………………………………....62 Figura 4.21: Rregjistrimi në Kursin SVC…………………………………………………...63 Figura 4.22: Kuizet në Kursin SVC…………………………………………………………..63 Figura 4.23: Vlerësimi në Kursin SVC…………………………………………………….…64 Figura 4.24: Publikimi i Pikëve ne SVC……………………………………………………...64 Figura 4.25: Çështjet e diskutimit në SVC…………………………………………………...65 Figura 4.26: Renditja e Studentëve në Almooc………………………………………………66 Figura 4.27: Job Board në Almooc…………………………………………………………...66 Figura 4.28: Almooc Akreditohet…………………………………………………………….73 Figura 4.29: Histori suksesi…………………………………………………………………..74 Lista e Shkurtimeve: ICT - Information And Communication Technology TIK - Teknologjia e Informacionit dhe Komunikimit CMC - Computer Mediated Communication VoIP - Voice over IP NMC - New Media Consortium MOOC - Massive Open Online Courses ECO - E-learning, Communication dhe Open Data CCK8 - Connectivism and Connective Knowledge / 2008 LMS - Learning Management Courses ILT - Instructor-Led Training MCQ - Multi Choice Question C-MOOCs - Connectivist MOOCs X-MOOCs - eXtended MOOCs BOOC - Big Open Online Course COOC - Community Open Online Course DOCC - Distributed Online Collaborative Course MOOR - Massive Open Online Research POOC - Personalized Open Online Course SMOC - Synchronous Massive Online Course SPOC - Self-Paced Online Course K-MOOC - Korean MOOC ALMOOC - Albanian MOOC Përmbajtja HYRJE Koncepti i të mësuarit ka evoluar me hapa shumë të shpejtë dhe sot nuk mund të krahasohet me mënyrën si konceptohej përpara disa vitësh ky proçes. Teknologjia ka ecur me hapa galopantë dhe kjo gjë normalisht ka ndikuar edhe në fushën e mësimit. Metoda e të mësuarit online është një nga gjërat më normale në ditët e sotme për të gjitha fushat. Dhe në thelb të të gjithë këtij proçesi është interneti. Me fuqinë që i jep interneti, mësimdhënia dhe të mësuarit ekspozohen ndaj sasive të mëdha të padepërtueshme të informacionit. Teknologjitë e komunikimit elektronik, me mediat e tyre të shumta tekstuale dhe audio-vizive, dhe kapacitetin e tyre për të zgjeruar bashkëveprimin me kalimin e kohës dhe distancës, po transformojnë të mësuarit dhe të nxënit. Pavarësisht këtij ndikimi të gjerë dhe diskutimit të madh dhe në rritje në lidhje me këtë temë, zhvillimet në teknologjitë e komunikimit dhe miratimi i tyre në akademi, kanë tejkaluar aftësinë tonë të të kuptuarit të mënyrës se si mund ti përdorim ato për të mbështetur përvojën arsimore. Cilësitë që do të vlerësohen në një "të ardhme të bazuar në dije" do të jenë aftësia për të aksesuar dhe kuptuar informacionin. Kjo është një sfidë shumë e madhe dhe nuk ka rregulla të thjeshta apo receta për hartimin dhe ofrimin e një përvoje efektive e-learning. Një eksperiencë e-learning kërkon njohurinë dhe gadishmërinë e një mësuesi reflektues dhe të ditur i cili mund të përkthejë parimet dhe udhëzimet për të papriturat dhe kërkesat që mund të lindin. Kjo kërkon aftësi të të menduarit kritik jo të ngjashme me ato që përcaktohen si qëllime të arsimit të lartë. Elementët e përbashkëta të mësimit në distancë dhe mësimit online, sidomos mundësia që studentët të angazhohen në klasa dhe lëndë mësimore pavaresisht distancës gjëografike, kanë bërë që studiuesit ti lidhin ato së bashku, shpesh me edukimin online si një zgjerim i edukimit në distancë. Por edukimi online apo e-learning gjatë dekadave kanë përjetuar edhe devijime apo specifikime të shumta që janë përkthyer në lindjen e formave të ndryshme të mësimit në distancë. Ndër këto specifikime që kanë lindur vitet e fundit janë MOOCs, të cilët kanë gjetur përhapje dhe përdorim shumë të gjerë në shoqëri. Kjo edhe për vetë atë që MOOCs simbolizojnë apo përfaqësojnë “Kurse Online Masive dhe të Hapura për të gjithë ”. Pra të gjithë ata që nuk kanë qasje në të mësuarit formal mund të shikojnë ose të dëgjojnë klasat falas, kudo që janë. Përmbajtja është e përshtatur për të arritur lloje të ndryshme të audiencës, madje edhe studentët në zonat e largëta që duan të kenë njohuri në lëndët akademike. Është pikërisht ky masivizim i kurseve ajo që ka nxitur krijimin, përqafimin dhe zhvillimin e MOOCs me qëllim zgjërimin e aksesit, marketingut dhe markës, si dhe potencialin e zhvillimit të rrjedhave të reja të të ardhurave. KAPITULLI 1 : E-learning 1.1 KONCEPTI I E-LEARNING Në dekadat e fundit, përdorimi i teknologjive të informacionit dhe komunikimit (ICT) për qëllime arsimore është rritur, dhe përhapja e teknologjive të rrjetit ka bërë që praktikat e mësimit të zhvillohen në mënyrë të konsiderueshme. Megjithatë, çdo përkufizim i e-learning duhet të zgjidhë çështjen e asaj se çfarë është dhe çfarë nuk është e-learning. Shumëllojëshmëria e perspektivave që lidhen me të mësuarit online shkakton konfuzion dhe ndonjëherë edhe kontradita. Jo vetëm që kanë koncepte të ndryshme që i referohen e-learning, por termi edhe është zëvendësuar nga të tjerë, siç është trajnimi i bazuar në kompjuter, që në të vërtetë paraprijnë përmendjen e parë të e-learning në mesin e viteve 1990. Për më tëpër, disa njerëz ngatërrojnë konceptin e e-learning me konceptin e kampuseve virtuale, ose kurseve online të cilat mund të jenë pjesë e fushës së e-learning por nuk e përshkruajnë saktësisht atë. Evolucioni i mësimit në distancë, si rezultat i teknologjive të reja dhe kontributet e shkencëtarëve kompjuterikë në fushën e edukimit së bashku me konceptimin e fushës së edukimit si një proçes i përjetshëm, përbën një sfidë të madhe për institucionet arsimore. Diskutimi i përkufizimit dhe praktikave të e-learning fokusohen në ndërlidhjen e arsimit, mësimdhënies dhe të mësuarit nëpërmjet TIK. Padyshim që paraprihet nga dy displina të tjera: teknologjia e edukimit dhe edukimi në distancë. Që të dy kanë kontribuar ndjeshëm në përdorimin intensiv të TIK-ut për qëllime edukimi, por as nuk mund të barazohen përkatësisht me e-learning[1]. Tipari thelbësor i e-learning shtrihet përtej aksesit të tij në informacion dhe bazohet në karakteristikat e tij komunikative dhe interaktive. Qëllimi i një e-learning cilësor është të miksojë diversitetin dhe kohezionin në një "mësim ekologjik" dinamik dhe sfidues. Ky interaktivitet shkon përtej një mënyrë transmetimi të përmbajtjes dhe zgjerimit të mendimit në lidhje me komunikimin e qenieve njerëzore të angazhuara në proçesin e edukimit[2]. E-learning mund të konsiderohet si një evolucion natyral i të mësuarit në distancë, i cili gjithmonë ka përfituar nga mjetet e fundit të cilat dalin në kontekstin e teknologjive për strukturimin e arsimit. Në fakt, disa autorë e konsiderojnë e-learning si brezin e ri të mësimit në distancë, edhe pse ata tregojnë edhe dallime të rëndësishme mes të dyjave. Sidoqoftë, dyshimi se kuptimet dhe përkufizimet e ndryshme të e-learning janë të kushtëzuara nga qasjet e veçanta profesionale dhe, më e rëndësishmja, nga interesa individuale ose të korporatave nënvizon nevojën për të analizuar këtë fushë të njohurive. Përkufizimet e mbledhura nga literatura përqëndrohen në elementë të ndryshme të e-learning. Në mënyrë të veçantë, janë identifikuar katër kategori të përgjithshme të përkufizimeve: 1) të orientuara nga teknologjia, 2) të orientuara nga sistemet e shpërndarjes, 3) të orientuara drejt komunikimit dhe 4) të orientuara drejt modeleve edukative. Të orienturara nga teknologjia Kjo kategori përfshin kryesisht përkufizime nga kompanitë private dhe disa akademikë që theksojnë aspektët teknologjike të e-learning, ndërsa karakteristikat e tjera të tij i paraqesin si dytësore. Përkufizimet në këtë kategori e përshkruajnë e-learning si përdorimin e teknologjisë për të mësuar. Disa nga përkufizimet që përfaqësojnë ketë katëgori janë: "E-learning është përdorimi i medias elektronike për një sërë qëllimësh të të mësuarit që variojnë nga funksionët shtesë në klasa konvencionale tek zëvendësimi i plotë i takimeve ballë për ballë me takimet në internet" (Guri-Rosenblit, 2005). "E-learning është që të marrësh një kurs në internet duke përdorur një modem, wireless ose nje lidhje me kabllo për të aksesuar materialet e kursit akademik nga një kompjuter, telefon ose pajisje dore" (Governor State University, 2008). "E-learning është edukimi në distancë përmes burimeve në distancë (Marquès, 2006). "E-learning është përdorimi i teknologjisë për të ofruar programe mësimi dhe trajnimi" (E-learning portal, 2009). Të orientuara nga sistemet e shpërndarjes Kjo kategori paraqet e-learning si një mjet për të aksesuar njohuri (nëpërmjet të mësuarit, mësimdhënies ose trajnimit). Me fjalë të tjera, fokusi i këtyre përkufizimeve është aksesimi i burimeve dhe jo rezultatet e arritjeve. Disa nga përkufizimet që përfaqësojnë këtë kategori janë: "E-learning është ofrimi i arsimit (të gjitha aktivitetet relevantë për udhëzime, mësimdhënie dhe mësim) përmes mediave të ndryshme elektronike" (Koohang & Harman, 2005). "E-learning është një edukim online i definuar si shpërndarje vetë-udhëzuese ose në kohë reale e trajnimit dhe edukimit në internet në një pajisje të përdoruesit të fundit" (Lee & Lee, 2006). "E-learning është dhënia e një programi mësimi, trajnimi ose edukimi me mjetet elektronike" (Li, Lau, & Dharmendran, 2009). "E-learning është definuar si edukimi i ofruar, ose mësimi i kryer, nga teknikat e Web" (Liao & Lu, 2008). Të orientuara drejt komunikimit Kjo kategori konsideron se e-learning është një mjet komunikimi, ndërveprimi dhe bashkëpunimi dhe cakton role sekondare për aspektët dhe karakteristikat e tjera. Shembuj përfaqësues të këtyre përkufizimeve, që vijnë kryesisht nga sektorët akademikë dhe të komunikimit, përfshijnë: "E-learning është arsimi që përdor sistemet kompjuterike të komunikimit si një mjedis për komunikim, shkëmbim informacioni dhe ndërveprim mes studentëve dhe instruktorëve" (Bermejo, 2005)[1]. "E-learning është mësimi i bazuar në teknologjitë e informacionit dhe komunikimit me ndërveprim pedagogjik midis studentëve dhe përmbajtjes, studentëve dhe instruktorëve ose midis studentëve përmës internetit" (González-Videgaray, 2007). "E-learning është definuar si mësim i lehtësuar nga përdorimi i mjeteve dixhitale dhe përmbajtjes që përfshin një formë interaktive, e cila mund të përfshijë ndërveprime online midis nxënësve dhe mësuesit e tyre ose kolegët" (Ministria e Komunikimit dhe Teknologjisë e Zelandës së Re, 2008) . Të orientuara drejt modeleve edukative Kjo kategori përcakton e-learning si një mënyrë të re të të mësuarit ose si një përmirësim i nje modeli ekzistues arsimor. Shumica e autorëve që hyjnë në këtë katëgori punojnë në sektorin e arsimit. Disa nga shembujt më përfaqësues të këtyre përkufizimeve përfshijnë: "E-learning është përdorimi i teknologjive të reja multimediale dhe internetit për të përmirësuar cilësinë e të mësuarit, duke lehtësuar qasjen në burime dhe shërbime, si dhe shkëmbimin dhe bashkëpunimin në distancë" (Alonso et al., 2005). "E-learning është një kombinim i gjerë i proçeseve, përmbajtjes dhe infrastrukturës për të përdorur kompjutera dhe rrjete për të shkallëzuar dhe / ose përmirësuar një ose më shumë pjesë të rëndësishme të zinxhirit të vlerave mësimore, duke përfshirë menaxhimin dhe shpërndarjen" (Aldrich, 2005). "E-learning është definuar si teknologji të informacionit dhe komunikimit që përdoren për të mbështëtur nxënësit për të përmirësuar të nxënit e tyre" (Ellis, Ginns & Piggott, 2009). "E-learning i referohet proçeseve arsimore që shfrytëzojnë teknologjinë e informacionit dhe komunikimit për të ndërmjetësuar aktivitetet sinkrone dhe asinkrone të mësimit dhe mësimdhënies" (Jereb & Šmitek, 2006). E-learning është pjesë e dinamikës së re që karakterizon sistemet arsimore të fillimit të shekullit 21. Ashtu si edhe shoqëria, koncepti i e-learning është subjekt i ndryshimeve të vazhdueshme, përveç kësaj, është e vështirë të arrijmë në një përkufizim të vetëm të e-learning, i cili do të pranohej nga shumica e komunitetit shkencor, kjo sepse përkufizimet e ndryshme të e-learning janë të kushtëzuara nga qasje dhe interesa të veçanta profesionale[1]. Por siç është kuptuar edhe nga përvoja e deri tanishme, e-learning nuk është thjesht një teknologji që do të integrohet në heshtje ose do refuzohet përfundimisht. E-learning përfaqëson një kategori dhe mënyrë shumë të ndryshme komunikimi. Dhe meqënëse komunikimi është në qendër të të gjitha formave të sistemit të arsimit dhe mësuesve e nxënësve individualë kjo do jetë shumë e rëndësishme [2]. 1.2. EVOLUCIONI I E-LEARNING Është diskutuar shumë që komunikimi i bazuar në kompjuter është ndryshimi më i madh në teknologjinë e komunikimit në 150 vitet e fundit. Përhapja e kompjuterave personalë në bashkëpunim me internetin ka sjellë ndryshime të mëdha në shoqëri. Komunikimet elektronike dhe rrjetet dixhitale kanë ndryshuar mënyrën se si ne punojmë dhe kanë riformësuar komunikimin personal dhe argëtimin. Ky transformim ka patur efekte të mëdha në nevojën dhe mundësinë për të mësuar. Për fat të keq në vendin tonë modeli i transmetimit të dijeve që dominon në arsim ka ndryshuar shumë pak [2]. 1.2.1. Fillimet e E-learning Adoptimi i rrjetit kompjuterik në fushën e edukimit filloi në mesin e viteve 1970, duke ndjekur zbulimin e rrjetit të bazuar në transportimin e paketave të informacionit, në vitin 1969 dhe të e-mail-it në vitin 1971. Shumë prej studiuesve të përfshirë në krijimin e eksperimenteve të para të rrjeteve ishin gjithashtu akademike. Këto fakultete prezantuan e-mail-in dhe konferencat kompjuterike në kurrikulat e tyre akademike, ata zbuluan dhe zgjeruan mundësitë për komunikimin, ndërveprimin dhe bashkëpunimin e studentëve. Përpara se dikush ta parashikonte, një det ndryshimesh do të shfaqeshin në arsim. Është e vështirë të përshkruhet mungesa e informacionit me të cilën u përballen pionierët e hershëm të e-learning, në konceptimin e vizionit të tyre rreth aplikimeve të kompjuterit në edukim. Teknologjia ishte e papreçedent: Çfarë ishte e-mail? Çfarë ishin konferecat kompjuterike? Si të përdornin një teknologji apo një tjetër? Si ti vlerësonin ato? Si ti dizenjonin për edukim? Konferencat kompjuterike sollën një sistem komunikimi në grup, në kontrast me e-mail-in që mundësonte vetëm komunikimin një me një apo një me shumë. Çfarë roli ka luajtur ndërveprimi në grup në arsim? A kishte ndonjë vlerë të shtuar? Këto nuk ishin vetëm disa pyetjet nga alarmuese, por shfaqeshin së bashku me zhgënjimet dhe kritikat e televisioneve edukative. Çdo aplikim i teknologjise u prit me skepticizem e në rastin më të mirë dhe në shumicën e rasteve me tallje.[3] Pavarësisht adoptimit të gjerë të komunkimit nëpërmjet kompjuterit në shoqëri, ne kemi akoma për të mësuar në lidhje me efektet transformuese të këtij mediumi, veçanërisht efektet e saj në e-learning. Ne jemi në atë që John Seely Brown(2000) e përshkruan si “faza graduale e zhvillimit të këtij mediumi transformues” dhe kemi akoma për të përjetuar nga ndikimet e tij.[2] Ndërsa shumica nga adoptuesit e hershëm të e-learning në 1980 u fokusuan tek posta elektronike (e-mail), konferencat kompjuterike u bënë gjithnjë e më të njohura për kontributin e tyre në lehtësimin e bashkëpunimit dhe ndërveprimit në diskutimet edukative dhe punën në grup. Përveç vetë termit e-learning edhe vetë aplikimet e e-learning kanë pësuar zhvillime përgjatë viteve[3]. Ja se si mund të përshkruhet shfaqja dhe zhvillimi i aplikimeve e-learning përgjatë viteve 1970,1980,1990. Aplikimet kategorizohen sipas formës/tipit edukativ (jo-formal, formal); kategoritë formale kategorizohen më tej në modele edukative(zëvendësues, të përzier dhe tërësisht online) në rendin e mëposhtëm: Aplikimet jo-formale të edukimit (Praktikat profesionale): a) Komunitetet virtuale të praktikës (lançuar për herë të parë në mësin e viteve 1970) b)Arsimi Ekzekutiv (filloi për herë të parë në vitin 1982) c)Edukimi i Punës (1985) d)Rrjeti i mësuesve dhe zhvillimit profesional(1986) Aplikimet e Arsimit formal post-sekondare(Universitete/Shkolla të larta) a)Mënyra zëvendësuese të ofrimit të kursit (mesi i viteve 1970) b)Kurse parauniversitare tërësisht online(1984) c)Kurse universitare tërësisht online(1985) d)Programe mësimore tërësisht online (1985,1989) Arsimi formal 12-vjeçar a)Modeli me zëvendësim (rrjet klasash, 1983) b)Modeli i përzier (1990) Kërkime E-learning: komunitete, projekte dhe teori. Në mësin e vitit 1980 akademikët njohën nevojën për të çuar përpara fushën e mësimit online duke prezantuar perspektiva teorike, dizajni dhe metodologjike të cilat mund të na ndihmonin të kuptonim më mirë, të përdornim dhe përfitonim nga komunikimi i ndërmjetësuar nga kompjuterat (CMC). Mësimi online tashmë ekziston si një fushe praktike dhe si e tillë lind nevoja për të ndërtuar një disiplinë kërkimore dhe njohuri bazë për të drejtuar kërkimet, zhvillimet praktike dhe teknike në këtë fushë të re[3]. 1.2.2 E-learning sot Ndikimi aktual i programeve të e-learning në rezultatet e studentëve, dhe zhvillimin ekonomik kombëtar apo ndryshimet shoqërore është ende i vështirë për tu vlerësuar për shkak të mungesës së kërkimit sasior. Disa kërkime kanë treguar se disa lloje qasjesh në e-learning, veçanërisht ato që ndërthurin mësimdhënien tradicionale me teknologjinë, përmirëson të mësuarit e nxënësve. Punimet që bëjnë krahasimin midis shteteve theksojnë ndikimin e arsimit të mesëm dhe të lartë në zhvillimin ekonomik, dhe kjo tregon që arsimi i përmirësuar(sidomos në shkencë dhe teknologji) sjell një fuqi punëtore më të mirë, dhe të ardhura më të larta për të diplomuarit [4]. Konferencat web, Podcasts, VoIP, WI-FI dhe bota virtuale përfaqesojnë vetëm një nga segmentet e teknologjive e-learning që janë në dispozicion sot. Ndoshta dallimi më i dukshëm midis e-learning të dekadave të mëparshme dhe e-learning sot është se e-learning tashmë ka kaluar në mobile. Në veçanti ekrani me prekje ka ndryshuar mënyrën se si studentët ndërveprojnë me përmbajtjen. Tashmë me e-learning kemi bashkëveprimin midis objekteve reale dhe virtuale me qëllim marrjen e informacionit nga një mjedis origjinal në disa dimensione. Teknologjia sjell gjithashtu një cilësi të lojërave, duke vënë nxënësin në pozita për të zgjidhur probleme në mënyrë interaktive dhe të angazhuar. Si të tilla, teknologjitë si një realitet i shtuar kanë ndryshuar pritshmëritë për e-learning. Dhe kjo kurrë nuk ka qenë me evidente se sa me përhapjen e mjeteve të rrjeteve sociale si Facebook,Twitter apo MySpace [6]. Sipas Jane Hart(2009) për vite të tëra mjediset e-learning thjesht automatizuan modelin tradicional të të mësuarit, duke e bërë e-learning të pavarur nga vendodhja e gjithashtu edhe nga njerëzit. Por tashmë në mediat sociale dhe në vendin e punës, njerëzit kërkojnë informacione të reja dhe zhvillojnë aftësi të reja duke u mbështetur në një sërë burimesh, përfshirë edhe njëri-tjetrin. Kjo e ka zhvendosur fokusin nga të mësuarit formal në atë informal, i cili lehtësohet nga mjetet e shumta të mediave sociale të disponueshme sot. Mediat sociale i ndihmojnë njerezit të kerkojnë dhe të kenë qasje në të gjitha llojet e burimeve sa herë qe u nevojiten [6]. 1.2.3 E Ardhmja e E-learning Po e filloj këtë seksion duke thënë që parashikimi i të ardhmes është nje biznes i rrezikshëm, por dështimi i planifikimit të saj është papërgjegjshmëri. Ndërsa jetojmë në të tashmen, duhet të vizualizojmë dhe të ndërtojme të ardhmen. Duke parë për të ardhmen e e-learning, paraqiten disa mundësi bazuar në trendet qe shohim të zhvillohen sot, duke përfshire rritjen e mobile learning, rritjen e të mësuarit social, përmirësimin e disponueshmërise dhe cilësisë si dhe zgjidhjen e programeve online. Të gjithë këto elementë përmbajnë premtime të mëdha për pesë vitet e ardhshme. Çdo vit Konsorciumi i Mediave Të Reja (NMC), përmes Emerging Technologies Initiative, interviston qindra profesionistë të teknologjisë dhe liderë edukativë dhe analizon artikuj lajmesh, studime kërkimore nga e gjithë bota për të gjeneruar nje listë të teknologjive, trendeve dhe sfidave në zhvillimin e arsimit të lartë. Çdo raport vjetor identifikon gjashtë teknologjitë me të rëndësishme që mund të ndikojnë arsimin gjatë pesë viteve të ardhshme. Raporti kategorizon gjashtë trendet në tre horizonte adoptimi- afatshkurtra, afatmesme dhe afatgjata- bazuar në gjasat e tyre për të përjetuar adoptimin e gjerë brenda 12 muajve të ardhshëm, dy deri në tre vjet, apo katër deri në pesë vjet. Tabela me poshtë paraqet gjashtë teknologjitë e parashikuara për vitet 2012 dhe 2017. Është e rëndësishme të theksohet që secila prej ketyre teknologjive në zhvillim ushtron një ndikim të rëndësishëm në e-learning [6]. Tabela 1.1: Përmbledhja e Raportit të NMC për teknologjitë që duhen mbajtur në vëzhgim[5]. 1.3 SI KA NDIKUAR E-LEARNING NË SHOQËRI Nga një analizë e disa planeve ndërkombëtare të integrimit të TIK, adoptimi afatgjatë i TIK në sistemet e arsimit është mjaft i suksesshëm kur është realizuar si një komponente integrale e arsimit. Planet teknologjike, qofshin ato në nivel lokal apo ndërkombëtar, duhet të adresojnë politikat, integrimin e kurrikulës, zhvillimin profesional, angazhimin e komunitetit, infrastrukturën dhe aksesin. Sot qasja nuk është thjesht vendosja e kompjuterave në klasë apo lidhja me internetin. Në të vërtetë, nje zonë kritike për tu theksuar është aspekti pedagogjik i teknologjisë si një mjet për të mësuar, i integruar në të gjitha aspektet e mësimdhënies dhe mësimnxënies.teknologjia duhet të bëhet partner intelektual i studentëve dhe fokusi duhet të jetë në mënyrën se si studentët përdorin teknologjinë për të mësuar. Të kuptuarit e proçesit se si mësojnë studentët me teknologjinë, menaxhon edhe proçesin se si mësuesit shpjegojnë duke përdorur teknologjinë[4]. 1.3.1 Ndikimi i e-learning në edukim Në fakt ndikimin më të madh që jep në shoqëri përdorimi i e-learning e ka në fushen e edukimit. Rezultatet e pothuajse të gjitha studimeve që janë kryer tregojnë se efektet e të mësuarit online janë komplekse dhe të lidhura ngushtë me mënyrën se si përdoret teknologjia si nje mjet edukimi si dhe faktorë të tjerë. Thjesh vendosja e teknologjisë në shkollë nuk është një zgjidhje për përmirësimin e të nxënit. Në fakt rezultatet që theksohen më së shumti në studimet mbi ndikimin e TIK është se nuk ekziston një marrëdhënie e qëndrueshme midis aksesit të thjeshtë të teknologjisë dhe të mësuarit të nxenësve. Dhe sipas [4 ] janë identifikuar keto tendenca në lidhje me ndikimin e e-learning në rezultatet e studentëve: - Studentët të cilët përdorin mësime kompjuterike në matematikë, shkenca natyrore dhe sociale kanë dukshëm rezultate më të larta në testimet në këto lëndë krahasuar me studentët të cilët nuk kanë përdorur kompjuterin. Në mënyrë të ngjashme, studentët të cilët përdorën software simulues në shkenca kanë arritur rezultate më të larta. Megjithatë, vetëm përdorimi i laboratorëve kompjuterikë nuk solli rezultate më të larta. -Nxenësit e shkollave fillore që përdorën tutoriale në lexim shënuan ndjeshëm rezultate më të larta në testimet e leximit. Po ashtu edhe studentët që përdoren përpunues teksti ose përdoren kompjuterin për të shkruar arritën gjithashtu rezultate më të larta në aftësitë e të shkruarit. Të gjitha studimet tregojnë se kur software-ët ju shkaktojnë studentëve aktivitete të tilla si reflektim apo vetë-monitorim, kanë një ndikim pozitiv në të mësuar. Por ky efekt është vertëtuar në momentin që studentët punojnë si individë, ndërkohë që ky efekt nuk është shumë i qartë kur studentët punojnë në grupe të mëdha. Por në të vërtetë, literatura gjithnjë e më në rritje tregojnë se nxenësit mësojnë më mirë kur ata janë aktiv, të angazhuar me kurrikulën dhe përmbajtjen. Dhe kjo është sfida e mësuesve, të zhvillojnë kurrikula që i angazhojnë studentët. Dhe stratëgjitë e bazuara në kompjuter i ndihmojnë studentët të zhvillojnë aftësi të larta për të menduar dhe zgjidhur problemet [4]. Interesante dhe që ja vlen të theksohet nga këto studime është se e-learning mund të ketë gjithashtu ndikim pozitiv edhe në apsekte më pak të prekshme të të mësuarit, siç mund të jetë motivimi. E-learning ndikon në qëndrimet e studentëve kundrejt teknologjisë, të mësuarit dhe subjekteve të lëndeve. Tabela 1.2: Krahasimi midis Klasave Tradicionale dhe E-learning [4]. 1.3.2 Ndikimi i e-learning në ekonomi Përfitimet e mundshme ekonomike të e-learning sipas [4] mund të klasifikohen në dy kategori: . E-learning që përmirëson arsimin në përgjithësi dhe që sjell rrjedhimisht përfitime ekonomike. E-learning që krijon një shoqëri të përfshirë në teknologji që zotërojnë aftësitë e punëve të shekullit 21, të cilat sjellin shpërblim ekonomik për një vend që investon në e-learning. Duhet të theksohet që edhe pse është treguar që e-learning mund të përmiresojë rezultatet ekonomike përmes mekanizmave të shumëfishtë, është e vështire të maten këto përfitime. Së pari, ka nje vonesë të konsiderueshme kohore midis proçesit mësimor dhe efekteve të tij në punësimin e studentëve apo të shoqërisë në përgjithësi. Të dhënat që ndjekin studentët për një kohë të gjatë janë pothuajse të pamundura për t’u gjetur. Vështirësia e dytë është matja e ndikimit të shumëllojshmërisë së qëllimeve dhe rezultateve mësimore. Një tjetër faktor është mënyra se si përdoret TIK nëpër shkolla. Teknologjia mund të përdoret për të dhënë leksione, për të kryer vlerësime, për të ndjekur progresin, për të ofruar lojëra arsimore etj. Jo vetëm që secila nga këto metoda ka kosto dhe përfitime të ndryshme, por secili kërkon përpjekje të ndryshme për ti integruar ato në proçeset pedagogjike. Rishikimi i mënyrës se mësimdhënies shpesh është nje sfidë më e madhe se sfidat themelore inxhinierike e instalimit të teknologjive të reja. Përfundimisht pozicioni gjeografik, nivelet e të ardhurave dhe historiku do të ndikojnë në benefitet që sjellin rezultatet e të nxënit. Si përfundim, e-learning është komponenti kyç i sfidës së madhe të edukimit të gjenëratës së ardhshme të punëtorëve për një ekonomi të re me në qendër dijen. Sapo të diplomuarit të përgatiten për punë të tilla, efektet pozitive të edukimit të tyre në ekonominë kombëtare do të jenë të dukshme pasi ekonomia ka krijuar mundësi punësimi për ta. 1.3.3 Ndikimet Sociale të E-learning Ndikimi i të paturit akses në edukim, të anëtarëve të ndryshëm të shoqërisë, mund të jetë i rëndësishëm. Përtëj aftësive të përmirësuara, të ardhurave dhe efekteve të punësimit të të diplomuarve, që janë përshkruar edhe më lart, ndikimet e tjera të e-learning përfshijnë përmirësimin e shëndetit dhe mirëqënies, veçanërisht tek vajzat dhe gratë[4]. Aspekte shoqërore të tilla si banimi në një vend rural, të qënit femër ose të folurit e një gjuhe tjetër mund të ndikojnë të gjitha në aksesin dhe përdorimin e programeve të e-learning.Një nga ndikimet më të trajtuara nëpër studime të e-learning në shoqëri është ajo e përmirësimit të shëndetit. Në të vërtetë, për shkak të kësaj një nga synimet e Millennium Development Goal Five në lidhje me përmirësimin e shëndetit të nënave është promovimi i shkollimit të vajzave, veçanërisht në shkollën fillore. Siç citohet në qëllim(Unicef 2011) “Edukimi i vajzave për gjashtë vjet ose me shumë, përmirëson kujdesin e tyre para lindjes, pas lindjes dhe normat e mbijetesës së fëmijës. Edukimi i nënave gjithashtu ul shkallën e vdekjeve të fëmijëve nën pese vjeç. Vajzat e arsimuara kanë vetëvlerësim më të lartë, kanë me shumë gjasa të shmangin infektimin me HIV, dhunën, shfrytëzimin dhe përhapjen e praktikave të mira shëndetësore dhe sanitare për familjet e tyre dhe komunitetin. Dhe çka është më e rëndësishme, nje nënë e arsimuar ka më shumë gjasa të dërgojë fëmijet e saj në shkollë.” 1.3.4 Përparësitë e E-learning Edukimi në vetvete sjell një përmirësim të ndjeshëm në shendet, veçanërisht tek vajzat dhe gratë. Sa më shumë arsimim, aq më i madh efekti. Ai gjthashtu redukton varfërinë, përmirëson vetëbesimin dhe aftësinë vendimmarrëse. Megjithatë faktorët shoqëror kushtëzojnë në mënyrë të qartë suksesin e mundshëm të programeve e-learning. Pozicioni gjeografik, varfëria dhe gjinia aktualisht kanë një rol shumë të madh në përcaktimin e aksesit të e-learning. Pasi ICT dhe shkollat e mira janë të përqendruara kryesisht në vendet me infrastrukturë dhe komunikim të mirë, ndërsa zonat rurale dhe të varfra janë ato ku ndihma e ofruar nga e-leaning është më e nevojshme dhe mund të bëjë dallimin më të madh[4]. Por pse ka qenë e-learning nje inkurajim kaq i madh për studentët anembanë botës? Arsyeja kryesore për këtë është se aksesi në informacion nuk ka qenë kurrë i hapur për të gjithë. Njerëzit me kufizime financiare, barriera gjeografike ose pengesa fizike të cilët kishin pak shanse në sferën akademike me parë, tani i kanë dyert e hapura për trajnim të vazhdueshem për ta. Sistemi i ri i edukimit na sjell një version të përditësuar të njohurive që ju mund ti përdorni sipas rehatisë tuaj së bashku me miliona njerëz nga pjesë të ndryshme të globit[5]. Me pak fjalë, të mësuarit online është kaq efektiv duke qënë se ofron: Akses në kohe reale. Eventet e të mësuarit live kërkojnë që pjesëmarrësit të jenë aty në kohën e përcaktuar sipas kalendarit të trajnimit. E-learning e eliminon këtë sepse kursi mund të arrihet në çdo kohe, kudo.[5] Eksperiencë të përmirësuar. Kombinimi i multimedias dhe dizenjimit mësimor mund të prodhojë një përvojë shumë të pasur mësimore që është e papërsëritshme. Dhe kjo i ndihmon studentët të jenë më të përqendruar dhe të kenë rezultate më të mira. Të mësuarit përsonal. Njerëzit kanë aspekte të ndryshme në lidhje me atë se çfarë duan të mësojnë dhe mënyrën si duan ta mësojnë. E-learning ju mundëson studentëve ta kenë vetë kontrollin e të gjitha këtyre, gjë që mësimi tradicional nuk e mundëson[5]. KAPITULLI 2: E-Learning Dhe MOOCs Massive Open Online Courses (apo MOOCs) e kanë rrëmbyer arsimin e lartë. Vetëm disa vite më parë, MOOCs ishte vetëm një ide. Sot është kthyer në një industri. Miliona studentë nga e gjithë bota janë rregjistruar; janë hapur miliona kurse; qindra universitete janë bërë pjesë e tyre. MOOCs (Massive Open Online Courses) mund të shihen si një term apo fjalë që lidhet me përshkallëzimin e arsimit të hapur dhe online. Disa madje diskutojnë se është një instrument politik dhe si i tillë duhet të përkufizohet gjerësisht. Për shembull, Komisioni Norvegjez (MOOC Commission, 2014) [8] ka zgjedhur të theksojë karakteristikat e përgjithshme të përbashkëta të MOOC dhe dispozita të ngjashme. Me “Dispozita te Ngjashme” ata nënkuptojnë forma të tjera të dispozitave web-based apo dispozitave që kombinojnë arsimin web-based me kampuset. Në raportin e tyre, termi MOOC përdoret si një përmbledhje e të gjitha kurseve që janë i)web-based, ii) të përshkallëzuar për sa i përket numrit të pjesëmarrësve dhe iii) të hapura. Megjithatë tashmë është vërejtur se çdo shkronjë në MOOC është e negociueshme dhe duke qënë kështu kemi përkufizime të ndryshme të MOOCs. Kemi shumë propozime për përkufizimin e MOOCs në shumë burime. Si pasojë, programet dhe projektet MOOC janë potencialisht të pa-përkufizuara. 2.1 KONCEPTI MOOC Projekti HOME së bashku me projektin ECO(ECO: Elearning, Communication dhe Open Data) dhe OpenupEd krijuan një përkufizim të përbashkët të MOOC që përdoret nga shumë partnerë europianë. Ata ranë dakort për përkufizimin e mëposhtem të MOOCs, për të parandaluar që këto projekte të jenë potencialisht të keq-përcaktuara [7]. MOOCs janë “ kurse online të dizenjuara për një numër të madh pjesëmarrësish, që mund të arrihen nga kushdo, në çdo kohë për sa kohë që kanë një lidhje në internet; janë të hapura për të gjithë pa nevojë kulifikimesh, dhe ofrojnë një eksperiencë të plotë në kurse online falas.” Ky përkufizim i referohet një MOOC që ka katër dimensione, ku secili dimension përfaqësohet nga një shkronjë e akronimit. Rëndësia e çdo dimensioni, në lidhje me tre të tjerat, është një çështje për tu hetuar. Psh. institucionet evropiane në vende me gjuhë pak të folura mund ta konsiderojn masivitetin më pak të rëndësishëm. Për ta zhvillimi i MOOCs apo ripërdorimi i MOOC ekzistues mund të bëhet më lehtë. Dhe për ta vendosur përkufizimin e një MOOC në këtë kontekst, do të paraqiten disa alternativa dhe do i krahasohen ato me atë që u thanë më lart, kjo do të bëhet me ndihmën e tabelës më poshtë[8]. Tabela 2.1: Kriteret e dimensioneve të ndryshme të përkufizimit të propozuar MOOC [7]. Përcaktimi i dimensionit të MOOC Kriteret që përcaktojnë një MOOC M Massive Një kurs online i dizenjuar për një numër të madh pjesëmarrësish - Numri i pjesëmarrësve është më i madh seç mund të mësohet në një klasë të zakonshme të kampusit ( >148= numri i Dunbar). -Kursi (dhe modeli pedagogjik )është I tillë që përmban të gjitha shërbimet (duke përfshirë stafin akademik në mësimdhënie, testime, etj.) O Open Kursi mund të ndiqet nga (pothuajse) kushdo , në çdo kohë, për sa kohë që kanë një lidhje në internet -Kurs i aksesueshëm nga (thuajse) të gjithë njerëzit pa asnjë kufizim. -Të paktën përmbajtja e kursit është gjithmonë e aksesueshme. -Kursi mund të aksesohet nga çdo vend për sa kohë që kanë një lidhje në internet. I hapur në kuptimin e lirisë së vendit, ritmit dhe kohës. Shumica e MOOC-ve sot kanë një fillim dhe datë përfundimi fikse dhe si e tillë nuk janë të hapura në aspektin e ritmit ose kohës. Një ritëm i paracaktuar Dhe / ose një datë fikse fillestare dhe përfundimtare nuk konsiderohet një kriter eksplicit për të dalluar MOOCs nga llojet e tjera të kurseve. I hapur për të gjithë pa nevojë kualifikimesh. Nuk janë të nevojshme kualifikime apo diploma për të marrë pjesë në kurset online. Kurset mund të ndiqen falas. Eksperiencë e plotë e kurseve pa asnjë kosto për pjesëmarrësit. O Online Ndjekje e kursit online Të gjitha aspektet e kursit ndiqen online. C Course Njësia themelore e studimit Koha totale e studimit në një MOOC është minimalisht 1ECTS (zakonisht varion midis 1 dhe 4 ECTS). Kursi ofron një eksperiencë të plotë që përfshin: Përmbajtje edukative Ndërveprim lehtësues midis kolegësh (duke përfshirë edhe ndërveprim të kufizuar me stafin akademik). Aktivitete/detyra, testime si dhe feedback. Një formë (joformale) e opsioneve të njohjes. 5. Një guidë studimi/ syllabus Përmbajtja arsimore mund të përfshijë Video -Audio - Tekst - Lojëra (përfshirë simulimin) - Media sociale - Animacion. Ofron mundësi për ndërveprim, të tilla si kanalet e mediave sociale, forumet, lexuesit e blogeve apo RSS-ve, për të ndërtuar një komunitet të të mësuarit. 3. Pjesëmarrësit janë të pajisur me disa mekanizma feedback-u. Mund gjenerohen automatikisht (P.sh. kuize), vetëm nga kolegë (feedback i kolegëve) dhe / ose reagime të përgjithshme nga stafi akademik etj. 4. Gjithmonë përfshin një lloj njohjeje si shenjat ose një çertifikatë përfundimi. Një çertifikata formale është fakultative dhe me shumë gjasa duhet të paguhet. 5. Udhëzime studimi / syllabus i studimit përfshin se si mund të mësoni materialet dhe ndërveprimet e paraqitura. 2.2 HISTORIKU I MOOCS Meqënëse MOOCs kanë filluar të shumohen në internet, shumë diskutime rreth strukturës, efektivitetit dhe “të hapurit”(openness) të tyre janë shfaqur. Nxënësit, mësuesit, specialistët e e-learning, akademikët, mediat: të gjithë ndajnë të njëjtin mendim. Megjithatë, jo të gjitha komentet janë të bazuara në historikun e MOOCs , me qëllim të kuptuarit e arsyes pse kaq shumë universitete po i krijojnë ato dhe pse kaq shumë studentë po i bashkohen atyre. Një historik i MOOCs mund të shpjegojë edhe popullaritetin e papritur te MOOCs[10]. Gjurmimi i historisë së MOOCs përmes një vështrimi në arsimin formal, na çon rreth 150 vjet mbrapa, në lindjen e edukimit online përmes kurseve me korrespondencë të krijuara në Britaninë e madhe. Këto kurse ishin projektuar për të ofruar trajnime në aftësi dhe detyra specifike, për një klientelë që nuk mund të ndiqte universitetin për shkak të ekonomisë, nivelit klasor apo pozicionit gjeografik. Suksesi i këtyre sipërmarrjeve çoi në interesimin e disa prej institucioneve të arsimit të lartë, për të adoptuar dhe miratuar këto modele apo praktika[9]. 2.2.1 Gjeneratat e Mësimit në Distancë Evolucioni i teknologjisë dhe i përvojave të reja të të nxënit kanë qënë gjithmonë të lidhura ngushtë. Dhe siç konfirmojnë specialistët e mësimit në distancë[10], kjo fushë ka kaluar në tre gjenerata kryesore: Studimi i Korrespondencës Multimedia Computer-Mediated (Ndërmjetësimi i Kompjuterave) Modeli i parë i mësimit në distancë u rrit në mënyrë eksponenciale në Evropë dhe SH.B.A pas revolucionit industrial, veçanërisht për shkak se një forcë pune më e kualifikuar ishte e nevojshme për fabrikat. Përveç kësaj shërbimet postare po bëheshin më të shpejta, më të lira dhe më të besueshme[10]. Sidoqoftë, ky brez i parë ishte ende larg arritjes së numrit të madh të studentëve siç po bëjnë MOOCs sot. Studimi i korrespondencës mbizotëroi vetëm deri në ardhjen e mediave elektronike, të cilat çuan në popullarizimin e radios dhe televizionit si mjete edukative në shekullin e 20-të. Mësuesit dhe nxënësit nga të gjitha anët e botës shfrytëzuan teknologjinë e re. Ata që nuk kishin qasje në të mësuarit formal mund të shikonin ose të dëgjonin klasat falas, kudo që ishin. Përmbajtja ishte përshtatur për të arritur lloje të ndryshme të audiencës, madje edhe studentët në zonat e largëta mund të kishin njohuri në lëndët akademike[10]. Por gjenerata e parë dhe e dytë e edukimit ne distancë konsiston në përmbajtje të transmetuar nga një dërgues tek një marrës, pa mundësi për marrësin të realizojë diçka më shumë se sa thjesht një vlerësim [9]. Dhe akoma mungonte një faktor kryesor pedagogjik: studentët nuk kishin ndonjë bashkëveprim me profesorët ose studentët e tjerë. Videotape është përdorur nga shumë iniciativa të të mësuarit në distancë, por është kritikuar për shkak të pasivitetit të saj. Brezat multimedial kanë popullarizuar mësimin në distancë dhe kanë lejuar mundësi të reja, por vetëm kompjuterët dhe rrjeti mund të bashkojnë forcat për të ofruar një infrastrukturë të re të mësimit elektronik, kryesisht të ndërtuar mbi rrjete dhe komunitete në internet [10]. Konferenca kompjuterike ishte edhe ndryshimi strukturor që solli gjenerata e tretë, që ju dha studentëve mundësine për ndërveprim dy-drejtimor të komunikimit me instruktorin dhe studentët ose në kohë reale ose asinkrone, në një hapësire të arritshme dhe të redaktueshme nga studenti dhe instruktori. Arsimi në distancë, një nënkategori e arsimit të lartë që deri në këtë moment konsiderohej si autoritar dhe izolues, tashmë mund të jetë demokratik dhe social[9]. Ndërkohë, një tjetër iniciativë u shfaq në Mbretërinë e Bashkuar në vitin 1969 - “Universiteti i Hapur”. Një ndikim në shumë ide të tjera në të ardhmen, Universiteti i Hapur rivitalizoi arsimin në distancë për shkak të kombinimit të mësimit të korrespondencës, transmetimit plotësues dhe botimit, kurseve të shkurtra rezidenciale dhe shërbimeve mbështetëse në nivel lokal dhe rajonal. Themeluesit e saj besonin se teknologjitë e komunikimit mund të eksplorohen për të siguruar diploma me cilësi të lartë[10]. Dhe më e rëndësishmja, Universiteti i Hapur miratoi një politikë të hapur për të lejuar më shumë studentë të kenë qasje në njohuritë akademike. Në ditët e sotme, Universiteti i Hapur ofron gjithashtu kurse online dhe ka një bashkësi të fortë studentësh në shumë vende. Pjesa më e madhe e filozofisë MOOC bazohet në qasjen e tyre të veçantë në arsimin e lartë[10]. Siç mund ta imagjinoni, gjenerata kompjuterike e mësimit në distancë ishte e kompletuar pasi shumë persona mund të kenë qasje në teknologji përmes kompjuterëve personalë të lidhur në internet. Në vitet 1990, edukatorët shfrytëzuan shpejt përmirësimet dixhitale në qëllim të mësimdhënies. CD-ROMs mund të ruajnë më shumë informacione sesa disqet, dhe software-i i përshtatshëm për përdoruesin ndryshoi marrëdhënien me kompjuterat. Edhe pedagogjia e rregullt - librat shkollorë formalë dhe detyrat me shkrim - janë ndikuar nga teknologjitë dixhitale si Blackboard, duke udhëhequr klasat fizike për të integruar njohuritë me interfacet hardware dhe software [10]. Elementet e përbashkëta te mësimit ne distancë dhe mësimit online, sidomos mundësia që studentët te angazhohen në klasa dhe lëndë mësimore pavaresisht distancës gjeografike, kanë bërë që studiuesit ti lidhin ato së bashku, shpesh me edukimin online si një zgjerim i edukimit në distancë. Mësimi online ofron mundësinë për të shfrytëzuar komunikimin bashkëpunues si pjesë e praktikës pedagogjike, por risitë e teknologjisë kthehen në asgjë më shumë se sa një sistem shpërndarje nëse vazhdojnë të zhvillojnë praktikat e mëparshme [9]. 2.2.2 Lindja e Konceptit MOOCs Të mësuarit brenda rrjeteve mund të gjenerojnë përvoja mjaft interesante. Kjo na çon në rritjen e MOOCs. A e dini se i pari është nisur në vitin 2008? Ideja që ka njohuri për t'u shfrytëzuar brenda rrjeteve ishte frymëzimi i edukatorit kanadez George Siemens për të zhvilluar një teori të quajtur lidhshmëria (connectivism) që mund të shpjegojë ndryshimet në arsim pas popullarizimit të teknologjisë brenda dhe jashtë klasëve. Duke përdorur këtë teori, Siemens bashkëpunoi me Stephen Downes për të zhvilluar një format të ri të kursit online që është i hapur për këdo që është i interesuar [11]. Dhe ai u quajt 'Connectivism and Connective Knowledge / 2008' (CCK8). Ndërtimi i një kursi në Universitetin e Manitoba, Kanada, ishte klasa e parë e hartuar prapa akronimit të 'MOOC' dhe u përdorën shumë platforma të ndryshme për të angazhuar nxënësit me çështjen që trajtohej, duke përfshirë grupet e Facebook, faqet Wiki, bloget, forumet dhe burime të tjera [9]. Rreth 2.200 njerëz u regjistruan për CCK08, dhe 170 prej tyre krijuan bloget e tyre. Kursi ishte i lirë dhe i hapur, që do të thoshte se kushdo mund të bashkohej, modifikojë ose ndryshojë përmbajtjen pa paguar (edhe pse ofrohet një opsion i paguar dhe i çertifikuar) [10]. Nuk zgjati shumë derisa profesorët e tjerë t’i përshtasnin idetë e tyre duke përdorur burimet e veta. Brenda një viti u shfaqën edhe dy start-up-e të tjera amerikanë për MOOCs: Coursera dhe EdX. Në vitin 2013, Universiteti i Hapur po ndërton platformën e vet MOOC, Futurelearn, i cili do të përfshijë universitete nga Mbretëria e Bashkuar. Dhe ka shumë iniciativa të tjera të pavarura MOOC që shfaqen, duke përfshirë Open2Study në Australi dhe universitet në Gjermani [10]. 2.3 PARAARDHËSIT E MOOCS TË SOTËM Ndërkohë, një individ tjetër filloi të tërheqë vëmendjen në Amerikën e Veriut me burime edukimi online. Duke përdorur mjete themelore në kompjuterin e tij të shtëpisë, Salman Khan filloi të bënte video tutoriale të shkurtra te matematikës, së pari për kushërinjtë e tij më të rinj dhe më pas për këdo që ndiqte llogarinë e tij në YouTube dhe përfundimisht për miliona studentë anembanë botës. Kjo është rritur në Akademinë Khan, një ofrues jo-fitimprurës i leksioneve dhe ushtrimeve video në një varg temash dhe tani, megjithëse Khan nuk është një edukator formalisht i trajnuar, ai është një nga mësuesit më të njohur në botë [11]. Një tjetër paraardhes në MOOC është iTunes U, lançuar nga Apple në vitin 2007 për të ofruar materiale edukimi për shkarkim. Shumë kolegje dhe universitete u bashkuan me site-in, duke krijuar kurse të dizajnuara veçanërisht për formatin ose thjesht duke postuar podkaste, leksione video ose tekste për shkarkim falas nga çdokush në botë[11]. Këto iniciativa ndikuan në shumicën e MOOC-ve të ofruara në ditët e sotme. Gjatë disa viteve të ardhshme, shumë mësues individualë në mbarë botën po eksperimentonin duke sjellë së bashku këto ide të ndryshme në klasa online, të cilat i kishin bërë lirisht të disponueshme [11]. Por nuk duhet të harrojmë ato që tashme konsiderohen si klasa "tradicionale" online. Për shumë vite, shumica e kolegjeve dhe universiteteve kanë ofruar të paktën disa nga klasat e tyre në formate online për studentët që paguajnë për shkollim dhe për kredi. Ju mund të fitoni edhe një diplome të tërë online në këtë mënyrë nga një numër në rritje i programeve. Ndërsa këto nuk janë masive dhe jo të lira, ato tregojnë se të mësuarit në internet është e mundur dhe shumica e teknologjisë që qëndron prapa këtyre klasave janë pjesë e funksionimit të MOOC-ve tani [11]. Pastaj, në vitin 2012, iniciativat e MOOCs me të cilat shumë prej nesh janë familjar, dolën në skenë. Edukatorët, sipërmarrësit socialë, fondacionet bamirëse, universitetet dhe kapitalistët sipërmarrës filluan të formojnë iniciativa për të bashkuar mjetet më të mira online ose, të paktën, më prestigjozët - në dispozicion. Kjo ishte mënyra se si u themelua Udacity, Coursera dhe edX (e vetmja organizatë jofitimprurëse në mesin e atyre platformave kryesore të MOOC). Përgjigja e tyre ishte e madhe, me dhjetëra mijë studentë që regjistroheshin për çdo klasë [11]. Këto start-ups të MOOC mund të kenë qëllime të ndryshme, por ajo që ata kanë të përbashkët është lidhja mes nxënësve dhe mësuesve. Gjithnjë e më shumë, njohuritë dhe informacioni mund të reduktohen lehtësisht në copa të vogla dhe të transmetohen me shpejtësi kudo në botë, për këdo [10]. 2.4 KUSH PO PËRFITON NGA MOOCS Disa vite më parë, mbrojtësit më entuziastë të MOOCs besonin se “Massive Open Online Course” do të përmbysnin modelin shekullor të arsimit të lartë. Teknologjia e tyre interaktive premtonte të jepte një mësimdhënie të nivelit të lartë nga institucione si Harvard, Stanford dhe MIT, jo vetëm për disa qindra studentë në një salle leksioni në kampuset e mbuluara me dërrasa por falas nëpërmjet internetit për miliona studentë në të gjithë botën. Disa pyesnin nëse MOOCs do të transformonin sistemin ekzistues apo do ta zhduknin tërësisht [13]. Gjatë tre viteve të fundit, mbi 25 milionë njerëz nga e gjithë bota janë rregjistruar në Massive Open Online Courses (MOOCs) të ofruara nga Coursera, EdX dhe platforma të tjera [12]. Meqë hulumtimet e mëparshme kanë treguar se shfrytëzuesit e MOOC-it janë kryesisht banorë të arsimuar mirë të vendeve të zhvilluara, nuk do të ishte e habitshme nëse popullatat me përparësi nga vendet e zhvilluara do të përfitonin më shumë nga ndjekja e MOOCs. Megjithatë, ndërsa hulumtimet konfirmojnë demografinë e përdoruesve që i marrin këto kurse, analiza se kush përfiton sugjeron një përfundim shumë të ndryshëm. Në vendet e zhvilluara, ndërtuesit e karrierës me status të ulët socialo-ekonomik dhe nivelet më të ulëta të arsimit raportojnë përfitime të prekshme në karrierë, në të njëjtin nivel me ata me status të lartë dhe shumë arsim. Dhe në vendet në zhvillim, ata me nivele më të ulëta të statusit socialo-ekonomik dhe arsimit kanë shumë më shumë gjasa të raportojnë përfitime të prekshme në karrierë [12]. Figura 2.1: Benefitet e prekshme në karrierë të llogaritura nga personat që i ndjekin MOOCs pikërisht për këtë arsye [12]. Dallimet ndërmjet përfitimeve të përgjithshme të karrierës dhe përfitimeve të prekshme të karrierës mund t'i atribuohen nevojave të ndryshme midis popullatave të ndryshme. Njerëzit të cilët tashmë kanë një punë ka të ngjarë të përfitojnë më së shumti nga aftësimi për të përmirësuar punën e tyre aktuale (përfitimet e përgjithshme të karrierës), ndërsa njerëzit që nuk kanë një punë të tillë kanë më shumë gjasa të përfitojnë nga këto aftësi për të gjetur një punë të re (përfitime të prekshme në karrierë). Njëzet e tetë përqind e të gjithë njerëzve që kanë përfunduar një MOOC regjistrohen kryesisht për të arritur një qëllim akademik - ata janë "kërkuesit e arsimit". Nga kërkuesit e arsimit, 88% raportojnë një përfitim arsimor të një çfarëdo lloji. Tetëdhjetë e shtatë përqind raportojnë një përfitim arsimor të paprekshëm (si për të fituar njohuri në fushën e tyre), dhe 18% raportojnë një përfitim të prekshëm arsimor - duke fituar aftësi për të përfituar një diplomë akademike ose duke plotësuar parakushtet për një program akademik. Njerëzit nga vendet në zhvillim kanë më shumë gjasa të jenë kërkues të arsimit, ashtu si edhe njerëzit me status më të ulët socialo-ekonomik. Figura 2.2: Grafiku i mësipërm tregon ndarjen e përfitimeve të arsimit të prekshëm dhe të paprekshëm nga MOOC [12]. 2.5 DALLIMI NGA PLATFORMAT E TJERA E-LEARNING Massive Open Online Courses (MOOCs) kanë një kohë të mjaftueshme që janë përhapur dhe shumica e njerëzve në industrinë e trajnimit kanë të paktën një ide të përgjithshme të asaj që ato janë. Por ka ende pak konfuzion rreth asaj se si ato ndryshojnë nga format e tjera të njohura të e-learning dhe kurseve online[14]. Tabela 2.2: Krahasimi midis Kurseve të MOOCs dhe E-Learning [14]. MOOCs Kurset E-learning Një dizajn teknologjik që lehtëson shpërndarjen e aktivitetit të pjesëmarrësve përmes një ose më shumë platformave. Përdorin një platformë të e-learning (LMS) me një numër të caktuar të funksioneve dhe dizajnit të strukturës për ndërveprim me ligjëruesit Mjedis i Hapur Mjedis i Mbyllur Akses i lirë Akses me pagesë Pjesëmarrje masive Grup i kufizuar Suport i komunitetit dhe instruktorëve Suport madhor i stafit mësimdhënës Gamë e gjerë e mjeteve të komunikimit, përfshirë përdorimin e rrjeteve sociale Komunikim përmes forumeve të diskutimit Theksim i proçesit të të mësuarit më shumë se sa vlerësimi dhe akreditimi Të orientuar drejt vlerësimit dhe akreditimit Në varësi të platformës, seancat periodike janë të hapura automatikisht. Ofrohen për periudha shumë specifike të vitit akademik. 2.5.1 Dallimi midis MOOCs dhe LMS Në veçanti, një pyetje që bëhet shpesh është: "Cili është dallimi mes MOOCs dhe një sistemi të menaxhimit të mësimit (LMS)?" Përgjigja themelore është se një LMS është një platformë për mbajtjen e një kursi, ndërsa MOOC është vetë kurs. Një MOOC mund të drejtohet në një LMS, por nuk është e thënë të jetë kështu. Në të njëjtën mënyrë, një LMS mund të përdoret për të pritur një kurs që nuk është MOOC. Keqkuptimi shpesh zvarritet sepse platformat kryesore të MOOCs - Coursera, edX, dhe kështu me radhë - përfshijnë si një LMS dhe një MOOC. Për shembull, nëse merrni një kurs në Coursera, po merrni një Coursera MOOC që është mbahet në Coursera LMS. Por ajo se çfarë kërkojnë njerëzit nuk është dallimi midis MOOCs dhe llojet e kurseve që mbahen zakonisht në LMS. Kështu që këtu do të identifikojmë shtatë fusha kryesore ku ndryshojnë MOOCs dhe kurset tradicionale të stilit LMS [15]. Tabela 2.3: Krahasimi midis Kurseve të MOOCs dhe LMS [15]. E vogël kundrejt Masive Në teori, MOOC mund të akomodojë një numër të pakufizuar nxënësish. Në praktikë, shumica e MOOCs që shërbejnë për trajnimin e korporatave nuk janë të hapura për publikun e gjerë. Megjithatë, ato janë ende shumë më të mëdha se sa kurset tradicionale, ku përfshihen qindra apo edhe mijëra nxënës të shpërndarë nëpër vende të shumta [15]. Diskrete kundrejt Të vazhduara Kurset tradicionale të organizuara në LMS janë zakonisht njësi të veçuara, që do të thotë se ato fillojnë në një ditë të caktuar, mbarojnë në një ditë të caktuar dhe kanë data të veçanta. Ashtu si Instructor-Led Training (ILT), kjo zakonisht është për shkak të kostos dhe orarit të instruktorit. MOOCs mund të drejtohen në këtë mënyrë, por ato gjithashtu mund të ofrohen në mënyrë të vazhdueshme për të akomoduar regjistrimet e stërzgjatura. Për shembull, njëjti orientim i MOOC mund të përdoret (në të njëjtën kohë nëse nevojitet) për punonjës të rinj që fillojnë në një distancë prej një jave ose një muaji (ose një viti) nga njëra-tjetra[15]. Përmbajtja kundrejt Kontekstit Ky është një nga dallimet e zakonshnshme që bëhet. Kurset tradicionale online përqendrohen kryesisht në përmbajtje. Ata janë të ngjashëm me ILT në atë përmbajtje është shpërndahet, dhe pastaj nxënësit testohen për atë përmbajtje. MOOC janë më tepër për kontekstin. Përmbajtja është akoma pjesë kryesore, por mësimi nuk zhvillohet në një abrazëti - ajo zhvillohet në kontekst të ndërveprimeve me nxënësit e tjerë përmes diskutimeve, projekteve dhe bashkëpunimeve [15]. Mësimi individual kundrejt asaj në Grup Ashtu si e-learning, shumica e kurseve tradicionale në internet janë ndjekje individuale. MOOCs mund të jenë kërkesa individuale, por efektiviteti i tyre i vërtetë si mjedise mësimore vjen nga bashkëpunimi dhe puna ekipore që ata mundësojnë. Statikja kundrejt Dinamikes Konteksti kundrejt aspektit të përmbajtjes gjithashtu flet për natyrën e kursit. Kurset tradicionale janë statike - përmbajtja, aktivitetet mësimore dhe kështu me radhë janë të dizajnuara para fillimit dhe të njëjta për çdo nxënës, çdo herë. Kjo nuk është domosdoshmërisht e vërtetë për MOOCs. Në vend të kësaj, nëpërmjet diskutimeve, bashkëpunimit dhe ndarjes që janë pjesë e kontekstit MOOC, kursi mund të ndryshojë me kalimin e kohës. Për shembull, shumë MOOC kërkojnë që nxënësit të shkruajnë blogje ose të gjejnë përmbajtje që pastaj ndajnë me njëri-tjetrin. Kjo do të thotë që materialet e kursit dhe diskutimet mund të ndryshojnë si një produkt i përmbajtjes dhe ndarjes së njohurive të krijuara nga përdoruesit. Përveç kësaj, për shkak se MOOCs bazohen në konceptin e bite-sized learning, objektet individuale të të nxënit mund të zëvendësohen lehtësisht për të vazhduar me njohuritë aktuale dhe praktikat më të mira [15]. Në rast se… kundrejt …Tamam në kohë Deri tani, ndoshta po filloni të vini re një model. Kurse tradicionale - të cilat janë diskrete dhe statike - ofrohen vetëm “në rast se” mund të kapni momentin e duhur. Kjo do të thotë që nxënësit punojnë përmes materialit, por pastaj mund ose nuk mund të kenë mundësinë të përdorin njohuritë e reja të fituara para se ti harrojnë. Meqenëse MOOCs janë të vazhdueshme dhe dinamike, ato ofrojnë mundësi për të mësuar tamam në kohë: nxënësit mund të kenë qasje në materialet e kursit kur është e nevojshme dhe ata mund t'i aksesojnë ato edhe shumë kohë pas mbarimit të kursit. Nxënësit potencialisht mund të identifikohën për të marrë pjesë në diskutime dhe për të ndarë njohuritë. Kjo është një veçori që a i lejon një MOOC të shërbejë si një bazë e njohurive specifike ku punonjësit mund të lidhen me ekspertë të lëndëve për përgjigje dhe zgjidhje [15]. Të Parashikuar kundrejt Shfaqjes organike Kjo pikë është e ngjashme me ato të mësipërme, por ajo i referohet mënyrës së hartimit dhe zhvillimit të kursit. Zakonisht, me kurse tradicionale, dizenjuesit e mësimdhënies fillojnë me një sërë objektivash mësimore dhe pastaj punojnë me ekspertë të lëndëve për të zhvilluar përmbajtje për t'i ndihmuar nxënësit t'i përmbushin këto objektiva. Kursi është projektuar me një mjet autorizimi, ngarkuar në një LMS, dhe pastaj të gjithë kryqëzojnë gishtat e tyre dhe shpresojnë për më të mirën. Është një paketë e para-përcaktuar, e paracaktuar, bazuar në supozime që mund ose nuk mund të jenë të sakta, por rezultatet nuk analizohen deri në fund (nëse analizohen). MOOCs priren të jenë shumë më organike. Për shembull, nëse instruktorët vërejnë se ka shumë diskutime për një temë të caktuar që tregon konfuzion, ato lehtë mund të krijojnë video të reja, të shtojnë materiale të reja ose të futin tema të reja diskutimi. Në këtë mënyrë, MOOCs janë në gjendje t'i përgjigjen organikisht nevojave të nxënësve më mirë se sa kurset tradicionale[15]. Nëse duhet të ekstraktohet thelbi i asaj që dallon MOOC nga një kurs tradicional i ofruar në një LMS tradicionale me një fjalë, do të ishte kjo: fleksibilitet. MOOCs janë fleksibël në një mënyrë që shumica e formateve të tjera të të mësuarit thjesht nuk janë. Ndërsa trajnimi i korporatave përpiqet të vazhdojë me ndryshimin e njohurive, ndryshimin e teknologjive dhe kërkesave në ndryshim të nxënësve, ky fleksibilitet është çelësi për zhvillimin e programeve të trajnimit që janë efektive, angazhohen dhe plotësojnë nevojat e kompanisë suaj. KAPITULLI 3: Organizimi Dhe Specifikimet e MOOCs Mundësia që MOOC ofron për masimizimin e kurseve ka gjeneruar interes të konsiderueshëm nga qeveritë, institucionet dhe organizatat tregtare. Nje numër i platformave me porosi MOOC janë zhvilluar dhe ofrojnë kurse në mënyrë të pavarur ose në bashkëpunim me unviversitetet. Një numër në rritje institucionesh janë përfshirë në angazhimin dhe eksperimentimin me MOOCs, me qëllim zgjerimin e aksesit, marketingut dhe markës, si dhe potencialin e zhvillimit të rrjedhave të reja të të ardhurave. Motivimet për nxënësit që marrin pjesë në MOOC janë të ndryshme, dhe shumë përpiqen të angazhohen me kurse dhe të mbahen të motivuar në kontekstin e një mjedisi arsimor online. 3.1 ORGANIZIMI I MOOCS MOOCs u ofrojnë studentëve mundësinë për të marrë kurse nga prezantuesit specialistë të njohur, pa ndonjë parakusht të nevojshëm të kursit. Ato prezantohen gjatë një periudhe të caktuar kohore, ashtu si klasat e rregullta dhe ndjekin një planprogram të caktuar. Studentëve u ofrohen videoleksione të shoqëruara me probleme javore për detyrat e shtëpisë, burime online, lista leximi në internet, pyetje praktike, midterms dhe finalet; megjithatë, nuk ka pritshmëri të paracaktuara për pjesëmarrje dhe studentët mund të përfundojnë më pak ose më shumë kursin që dëshirojnë dhe me ritmin e tyre. MOOC zakonisht përfshijnë një numër shumë të madh të pjesëmarrësve, duke e bërë menaxhimin e kurseve një çështje mjaft komplekse. “Massive” gjithashtu ngre shqetësime në lidhje me izolimin dhe raportet dërrmuese student-instruktor. Mbikëqyrja është zakonisht e dobët, pasi që pjesëmarrësit marrin vlerësime minimale dhe vlerësimi është i vlefshëm, por shpesh joprofesional dhe mungon ekspertiza e nevojshme, si në fushën didaktike ashtu edhe në atë specifike[17]. Organizimi i kurseve të MOOC ndryshon në varësi të prezantuesit dhe universitetit që e ofron atë. Për shembull, disa prezantues të kurseve mund të ofrojnë orë praktike të punës për konsultimin e studentëve, së bashku me forume diskutimi online, ndërsa të tjerët ofrojnë vetëm forume diskutimi dhe nuk ka qasje të drejtpërdrejtë në prezantuesit e kursit[16]. Megjithëse ekzistojnë shumë forma të MOOC shumica e kurseve shfaqin karakteristika të përbashkëta përcaktuese që përfshijnë pjesëmarrje masive, qasje të hapur në internet, leksione formatuar si video të shkurtra të kombinuara me kuize formuese, vlerësimi i automatizuar dhe/ose kolegji dhe vetëvlerësim, si dhe forume dhe aplikacione në internet për mbështetjen e kolegëve dhe diskutimeve. Dizajni i MOOC duhet të favorizojë një përqasje të përqendruar tek nxënësit, duke siguruar strategji që ndryshojnë perceptimin e nxënësit si pjesëmarrës aktivë në themelimin e qëllimeve individuale dhe një trajektore personale. Prandaj do të ishte e dëshirueshme që MOOC të lejojë në njëfarë shkalle përshtatjeje të përmbajtjes bazuar në profilin e përdoruesit që optimizon proçesin e mësimit[17]. MOOCs janë të destinuara për mijëra pjesëmarrës të njëkohshëm nga origjina të ndryshme dhe me prejardhje, nivel arsimi dhe aftësi gjuhësore të ndryshme. Të dhënat e ruajtura në LMS (Learning Management System) gjatë aksesit të kursit, në lidhje me sjelljen online të individëve mund të ofrojnë një pasqyrë në proçeset e të mësuarit të nxënësve. Menaxhimi i shpërndarjes së kurseve për mijëra pjesëmarrës në të njëjtën kohë kërkon plotësisht përshtatjen e modelit të mësimdhënies tradicionale të mbështetur nga tutorët dhe kërkon përdorimin e mjeteve të automatizuara që mund të plotësojnë mungesën e vëmendjes njerëzore duke ruajtur standardet e pranueshme të cilësisë. 3.1.1 Organizimi i Kurseve në MOOCs Formati dhe Dizajni i MOOC Platformat MOOC bazohen në tre fusha të përfshirjes së studentëve A). Leksione video Ku janë të regjistruara në mënyrë asinkrone sesionet e tyre më themelore akademike që diskutojnë çështje të lidhura me subjektin e tyre MOOC [18]. B). Vlerësimi Vlerësimi mund të bazohet në pyetje automatike të zgjedhura me shumë alternativa, qoftë si pjesë e leksioneve video (kuize në video) ose të marra veç e veç. Përveç pyetjeve me shumë alternativa (MCQs), ekipet e kurseve mund gjithashtu të zgjedhin të përdorin detyra të programimit automatik (për MOOC-të të bazuara në shkencat kompjuterike) ose vlerësim nga rishikimi i kolegëve . Rishikimi i kolegëve mund të përdoret për më shumë formate të vlerësimit të hapur dhe kërkon nga studentët të shënojnë punën e njëri-tjetrit në një rubrikë të caktuar nga instruktori [18]. C). Forumet Forumet MOOC janë metodat kryesore të ndërveprimit të nxënësve me përmbajtjen, njëri-tjetrin, dhe ekipet e kurseve.Forumet zakonisht ndahen në një numër temash, duke përfshirë (por jo të kufizuar): diskutime të përgjithshme, diskutimet mbi lëndë specifike , reagimet e kursit dhe reagimet teknike [18]. Instruktorët mund të marrin pjesë aktive në këto forume ose të zgjedhin të përdorin asistentë mësimdhënës për t'iu përgjigjur studentëve, duke shkallëzuar pyetjet kur është e nevojshme. Duke përdorur këtë format si një themel, ekipet akademike u inkurajuan për të vendosur modele pedagogjike më të përshtatshme brenda të cilit do të paraqitet lënda e tyre, ndërsa në të njëjtën kohë do të vendosë një strukturë standarte në të gjitha MOOCs të Programeve Ndërkombëtare. Aspekti strukturor konsiderohet i rëndësishëm përsa i përket menaxhimit të pritjeve të nxënësve, duke siguruar njëpërshtypje të angazhimit të kërkuar për të studiuar një kurs të vetëm në programet e plota. Çdo ekipi kursesh iu kërkua të zhvillonte një MOOC gjashtë javë me ndërmjet 5-10 orë mësimi në javë, duke planifikuar një varg angazhimesh të studentëve dhe përfshirjen e përmbajtjes. Ne kërkuam që ekipet të synojnë të paraqesin jo më shumë se 2 orë të materialit të leksionve në javë, të ndarë në pjesë 10-20 minuta '. Pikët e kalimit për të gjitha MOOCs ishin vendosur në 40% për të kaluar dhe 70% për një epërsi, me përjashtim të Ligjit të Përbashkët të Gjuhës Angleze MOOC, i cili përcaktonte kalimin dhe epërsinë me 50% dhe 70% respektivisht. Si rezultat i këtij vendimi të dizajnit, MOOCs përdorin një gamë të karakteristikave të ndryshme të platformës dhe stilit të mësimit dhe mësimdhënies. Kohëzgjatja e zakonshme e MOOC është 6 deri 12 javë. Një MOOC është i arritshëm 24 orë në ditë, 7 ditë në javë. Pjesa më e madhe e përmbajtjes ofrohet në mënyrë asinkrone (që do të thotë se studentët mund të kenë akses në kohën e tyre dhe në ritmin e tyre). Sidoqoftë, ndonjëherë mund të ketë ngjarje opsionale sinkronike, siç janë webinarët 'live' (sesionet interaktive) të cilat kërkojnë që pjesëmarrësit të bashkohen në data / kohë specifike. Një klasë standarde në një MOOC përbëhet nga një sërë videos prej 5-10 minuta secili. Ecuria e studentëve zakonisht vlerësohet nga pyetjet me zgjedhje të shumëfishta[19]. Një komponent i rëndësishëm i MOOC-ve është detyra. Studentët duhet të ngarkojnë zgjidhje të detyrës së caktuar në platformën MOOC. Detyrat mund të vlerësohen dheme notë : Automatikisht kur është e mundur. Peer-to-peer: nxënësit vlerësojnë dhe vlerësojnë veten. Një komponent tjetër është forumi, ku nxënësit i shtrojnë pyetje që mund t'u përgjigjen nxënësve të tjerë. Zakonisht, nuk ka parakushte për marrjen e një MOOC, përveçse të ketë qasje në një kompjuter me lidhje interneti. Në të shumtën e rasteve, sfondi arsimor ose akademik i nxënësve nuk është i rëndësishëm. Nxënësit zakonisht nuk kanë nevojë të blejnë libra për këto kurse, sepse të gjitha leximet ofrohen ose brenda përmbajtjes së MOOC ose janë të lidhura me tekste të akses të hapur [19]. 3.2 SPECIFIKIME TË MOOCS Teknologjitë e informacionit dhe të komunikimit (TIK) janë integruar në mësimdhënie dhe mësimnxënie për të mbështetur një shumëllojshmëri pedagogjish gjatë tre dekadave të fundit të shekullit të 20-të. Dhe teksa teknologjia e re mundëson - madje edhe forcon - nxënësin e shekullit 21 të mësojë në një mënyrë shumë ndryshe dhe me një ritëm shumë të ndryshëm nga çdo kohë tjetër në histori, lind nevoja për adoptimin e strukturave të reja të të mësuarit, rrjeteve, mjeteve dhe pedagogjave. Këto struktura duhet të përshtaten me të nxënit kompleks të njohurive të shpërndara. Ndërsa MOOCs kanë evoluar pikërisht për t’ju përshtatur këtyre nevojave, duket të ketë disa lloje të dallueshme: ato që theksojnë filozofinë lidhëse dhe ato që i ngjajnë kurseve më tradicionale. Për të dalluar të dy, Stephen Downes propozoi termat "cMOOC" dhe "xMOOC". Ndërsa MOOCs kanë origjinën në Kanada dhe Shtetet e Bashkuara, modeli cMOOC dhe modeli xMOOC i përdorur atje nuk i përshtaten tërësisht arsimit evropian[20]. 3.2.1 Connectivist MOOCs (c-MOOCs) Të mësuarit Connectivist-based MOOCs reflekton proceset e nevojshme për jetën dhe punën e shekullin 21, i cili karakterizohet nga informacioni në ndryshim dhe rinovim të shpejtë, është i kolektivizuar, i organizuar keq, dhe i pavlerësuar totalisht (Kop & Hill, 2008). Sfida për secilin nxënës është të ndërtojë një rrjet mësimor personal (PLN), duke nxjerrë çfarë është personalisht kuptimplotë nga rrjeti i informacionit dhe ndërveprimet. Një mësim i tillë është shumë shoqëror.Mësimi vjen nga përmbajtja e paraqitur nga një ligjërues dhe pastaj nga dialogu nëpërmjet mediave sociale. Ne tabelën më poshtë listojmë c-MOOCs me te përhapura ne katër vitet e fundit[20]. Tabela 3.1: MOOCs Connectivist të Ofruara që në MOOC-un e parë [20]. Paraprirë nga Geperge Siemens dhe Stephen Downes, këto MOOCs mbështeten në lidhjet në një rrjet në vend të përmbajtjes së paracaktuar. Semen Siemen tha se "cMOOCs përqendrohen në krijimin e njohurive dhe gjenerimin ndërsa xMOOCs përqendrohen në dyfishimin e njohurive". Më thjesht, Smith thotë "Në një xMOOC ju shikoni video, në një cMOOC bëni video". E gjithë çështja është të mblidhni dhe të shkëmbeni njohuritë me të cilat kontribuojnë pjesëmarrësit dhe të mos e shohin 'kursin' si një dietë me njohuri të drejtë dhe fikse. Këto kurse tentojnë të krijojnë trajektoren e tyre, në vend që të ndjekin një rrugë lineare[20]. Këto MOOCs janë revolucionare në kuptimin që fshijnë barrierat ekzistuese midis institucionit dhe botës jashtë tij. Connectivist-based MOOCs të tillë vënë në pikëpyetje përgjegjësinë akademike dhe llogaridhënien institucionale. Megjithatë, bazat e MOOCs që u përhapën për herë të parë si zbatime prktike të teorisë së “Connectivism” janë zëvendësuar nga të tjera, të cilat janë zhvilluar në aspekte krejt të ndryshme [20]. Figura 3.1: Evolimi i MOOCs [20] . 3.2.2 (X-MOOCs) MOOC janë ende në zhvillim, dhe shumë instruktorë po eksperimentojnë me mënyra që mund të rrisin të mësuarit dhe të përmirësojnë përvojën e studentëve. Prandaj, janë shfaqur variante të reja, disa prej të cilave janë larg nga koncepti origjinal, por e njohin origjinën e tyre. Kështu ne kemi: “X”qëndron për eXtended apo për eXtension të kurrikulës bërthamë. XMOOC është një ekspert i fokusuar në MOOC, në të cilin ky ekspertdrejton njohuritë që duhen fituar. Dallimi mes këtij lloji të MOOC dhe një kursi tradicional online është se, kjo është Massive dhe është Open. XMOOC bazohet në strukturën tradicionale të klasave. Roli i instruktorit të kursit (ekspertit) është krijimi dhe koordinimi I kurrikulës. Ai gjithashtu përcakton rezultatet e kursit që nga fillimi. Shpesh kursi përfshin video leksionesh, detyra të paracaktuara dhe kompjuterike, dhe reagime të automatizuara të sistemit [21]. Nxënësi është përgjegjës për realizimin e detyrave sipas udhëzimeve të instruktorit, në kohën e duhur. XMOOC ka një kohëzgjatje strikte dhe në përfundim të kursit lëshohet një çertifikatë ose simbol që tregon shenjën e kalimit. Qëllimi i XMOOC është që në një mënyrë efikase të shpërndajë përmbajtje për audienca më të mëdha [21]. 3.3 LLOJET E TJERA TË MOOC - BOOC (Big Open Online Course): ofrojnë shumicën e avantazheve të një MOOC, por me më shumë ndërveprim sepse rregjistrimi I studentëve është zakonisht I kufizuar në 500[22]. - COOC (Community Open Online Course): projekti i vogël, jofitimprurës i hapur komunitetet e interesuara për të vendosur përmbajtjen e lëndëve specifike dhe për të zhvilluar mënyrën e tyre të të mësuarit. Kjo qasje bazohet në kontributet e instruktorëve joformalë me ose pa përvojë në mësimdhënie[22]. - DOCC (Distributed Online Collaborative Course): thekson se njohuria mund të arrihet më mirë duke mos përdorur një program mësimor të centralizuar, pasi që ekspertiza shpërndahet tek të gjithë pjesëmarrësit. Kjo është arsyeja pse një DOCC, ndryshe nga MOOC, organizon një temë qëndrore pa një program specifik[22]. - MOOR (Massive Open Online Research): është në thelb një MOOC me një theks të veçantë në hulumtim, që ju lejon studentëve të punojnë së bashku në një mënyrë shumë praktike dhe të përmirësojnë rezultatet e tyre në mënyrë të konsiderueshme. Ajo që duhet specifikuar është se këto kurse u japin mundësi studentëve të punojnë në projekte kërkimore nën drejtimin e shkencëtarëve nga vende të ndryshme[22]. - POOC (Personalized Open Online Course): fokusi është në përdorimin e teknologjisë për të analizuar karakteristikat që karakterizojnë profilin e të nxënit të studentit për të krijuar rrugë të të mësuari individuale dhe për të marrë elemente të vlerësimit dhe reagimeve në proçesin e të mësuarit[22]. - SMOC (Synchronous Massive Online Course): Leksionet kanë një jetëgjatësi të përcaktuar. Prandaj studentët online duhet të rregjistrohen në të njëjtën kohë me studentët e rregullt në kampus. Ndryshe nga një MOOC, një SMOC fokusohet në rritjen e pjesëmarrjes së studentëve, duke ndërtuar një ndjenjë komuniteti midis studentëve dhe duke e bërë klasën të ndihet personale për të gjithë pjesëmarrësit. Studentët inkurajohen të bëjnë pyetje dhe të ndërveprojnë me instruktorët dhe shokët e klasës përmes dhomave interaktive të bisedave[22]. - SPOC (Self-Paced Online Course): këto kurse janë të hapura për rregjistrim gjatë gjithë kohës, që do të thotë se studentët mund të bashkohen në kurs në çdo moment, të punojnë në mënyrë të pavarur dhe ta përfundojnë atë me një ritëm flieksibël. Në këto kurse, studentët kanë ndërveprim të kufizuar ose nuk kanë marrëdhënie me mësuesin dhe studentët e tjerë [22]. - SPOC (Small Private Online Course): përdorin infrasturkturë të njëjtë me MOOCs, por aksesi është I kufizuar në dhjetëra apo qindra. Në këtë mënyrë, sfida e të mësuarit dhe vlerësimit të një numri masiv studentësh reduktohet dhumë. Ai përfshin një proçes përzgjedhje për aplikantët dhe një eksperiencë më të përshtatur. SPOC kanë një potencial të ardhurash më të larta pasi mund të jenë të dizenjuara me porosi për klientë të ndryshëm koorporatash [22]. 3.4 EKSPERIENCA TË MOOC NË VENDE TË NDRYSHME NË BOTË 3.4.1 Udemy Udemy është një vend fantastik për të ndjekur kurse dhe për të mësuar aftësi të reja. Ajo që është e mrekullueshme, dhe nganjëherë jo aq, për Udemy është se çdokush mund të krijojë një kurs. Ju nuk duhet të jeni një ekspert për të publikuar një kurs. Prandaj, duhet të zgjedhni në cilin drejtim jeni regjistruar. Gjëja më e mirë është që ju mund të përcaktoni shpejt cilat kurse janë të mira dhe cilat më mbeten të paprekura. Përdorni vlerësimet e kursit në avantazhin tuaj - nëse ka pesë yje, atëherë ndoshta është një kurs i shkëlqyer. Nëse ka shumë studentë të regjistruar në një kurs të caktuar, ai ka qenë i suksesshëm në të kaluarën [23]. Shikoni hyrjen e leksioneve për të parë nëse ju pëlqen mënyra se si mësimet janë paraqitur, nëse kursi përshtatet me stilin tuaj të mësimit dhe nëse ju pëlqen mënyra se si mësuesi shpjegon gjërat. Disa nga kurset më të mira në Udemy janë të shtrenjta, por ka një mënyrë për të marrë një zbritje të madhe. Duke u rregjistruar në Udemy, ju do të merrni email për të gjitha zbritjet e tyre, nga $ 10 në $ 1000. Ju mund të kërkoni për zbritje në grupet e Facebook-ut, dhe madje mund t'i kontaktoni autorit dhe ta pyesni nëse do t'ju jepnin zbritje në kurs [23]. Një nga tiparet më të mira të Udemy është shumëllojshmëria e instruktorëve, dhe nëse nuk e pëlqen kursin, mund të merrni një rimbursim të plotë. Figura 3.2: Udemy [23]. 3.4.2 Inversity Platforma e edukimit online me bazë në Berlin, Inversity, duket të jetë tërhequr nga buza e falimentimit pasi siguroi investime të reja nga Holtzbrinck Digital, krahu i investimeve në Internet i grupit të edukimit Holtzbrinck Publishing. Themeluesi dhe drejtori i universitetit, Hannes Klöpper, e përshkruan atë si "solide", duke shtuar se i ofron ekipit "një perspektivë afatgjatë financimi" [24]. Si pjesë e strategjisë së investimeve, Iversity do të bashkëpunojë me botuesin shkencor Springer Nature, pjesë e Grupit Holtzbrinck Publishing, për të krijuar programe dixhitale dhe për të ofruar programet ekzistuese të edukimit në distancë nga Springer Nature nëpërmjet formatit të saj dixhital, së bashku me përmbajtje të reja të fokusuara në zhvillimin profesional. Gjithashtu do të ketë eksperimente nga palë me formate të reja që synojnë të plotësojnë biznesin ekzistues të teksteve shkollore Springer Nature [24]. Inversity thekson se investimi Holtzbrinck është ende në pritje të miratimit nga këshilli i kreditorëve, por e konsideron këtë si një formalitet. StartUp-i, i cili filloi në 2011 duke ofruar mjete bashkëpunimi online për menaxhimin e të mësuarit para se të rifillohej si një platformë MOOC në fillim të vitit 2013 me shpresën për ndërtimin e "Coursera-s së Europës", përfundoi me paaftësinë paguese këtë qershor pas daljes së problemeve për marrjen e raundit të ardhshëm të financimit. Klöpper thotë se çështjet që çuan në paraqitjen e falimentimit të Iversity përfshijnë dy aksionerët kryesorë të saj, T-Venture dhe BMP të Deutsche Telekom, që ndaluan aktivitetet e tyre të investimit në 2015 - që nënkupton se ata nuk ishin në gjendje të ofronin një raund tjetër [24]. Monetizimi i MOOCs vazhdon të jetë një temë diskutimi në hapësirën e edukimit në internet, me lojtarë që eksperimentojnë me modele të ndryshme biznesi, siç janë ngarkimi i tarifave të studentëve për të marrë një certifikatë përfundimi, për t'u përpjekur të kthehen në kurse të lira (në mënyrë të pashmangshme edhe në nivele të ulëta të përfundimit / braktisjes) në motorë të ardhurash të qëndrueshëm [24]. Klöpper thotë se Inversity synon të vazhdojë të ofrojë MOOC në platformën e vet, por fokusi dhe modeli i saj i biznesit është në segmentin b2b dhe në shërbimin e nevojave të korporatave të arsimit dixhital - një fushë që ka vënë përpjekje në rritje gjatë viteve të fundit, duke përfshirë bashkëpunimet me korporatat për të nisur kurse të veçanta dhe duke rritur përmbajtjen e kurseve të biznesit në platformën e saj [24]. Me pistën e saj të shtrirë nëpërmjet linjës së Holtzbrinck, planifikon të zhvillojë më tej ofertën e saj publike në fushën e zhvillimit profesional, duke vazhduar të punojë ngushtë me klientët e korporatave për të zhvilluar zgjidhje të personalizuara të të nxënit për të përmbushur nevojat specifike të klientëve [24]. Figura 3.3: Inversity [24]. 3.4.3 EDX EdX ka një gamë të gjerë të kurseve të arsimit të lartë shumica prej të cilave bëjnë pjesë tek shkencat. Një tipar kyç është klasa e tyre self-paced. Domethënë, nëse jeni i zënë gjatë gjithë kohës, mund të kaloni nëpër këto kurse në ritmin tuaj. Klasat zakonisht variojnë nga katër deri në dymbëdhjetë javë, dhe çdo kurs ka transkriptin e videos. EdX përdor mjete të mrekullueshmesi video, laboratore dhe gjëra të tjera si ndërtuesi i molekulave virtuale 3D. Platforma është burim i hapur, dhe j’u mundëson zhvilluesve të ndërtojnë dhe ndajnë module vlerësimi [23]. Studentët EdX mund të fitojnë dëshmi për regjistrimin ose çertifikatat e kodit të nderit falas, por studenti nuk do të marrë kredencialet si një diplomë. EdX u themelua në vitin 2012 në MIT dhe Harvard. Kjo platformë nuk ka shkollim dhe ka klasa nga institucionet më prestigjioze si Harvard, MIT, Berkeley dhe Universiteti i Bostonit. EdX aktualisht regjistron disa milion studentë. Kompania është jofitimprurëse, por përdor kontributin për të ofruar arsim cilësor për të gjithë. Fondet shkojnë për krijimin e klasës dhe përmirësimin e EdX [23]. Ekzistojnë dy lloje certifikatash në EdX. Certifikatat e verifikuara konfirmojnë identitetin tuaj nëpërmjet një foto dhe ID, dhe Certifikata e Kodit të Nderit konfirmon vetëm përfundimin e kursit. Certifikatat e Kodit të Nderit janë të lira dhe Certifikatat e Verifikuara fillojnë në rreth 50 dollarë. Ju gjithashtu mund të fitoni kredite universitare. kreditet e Universiteti janë të rëndësishme, dhe kjo mund të ndryshojë mënyrën se si arrin një diplomë ose një promovim. EdX dhe partnerët e tij ofrojnë një rrezik të ulët dhe një mënyrë e mirë për të fituar kredite dhe një diplomë kolegji, por sigurohuni që të konfirmoni që shkolla e zgjedhur nga ju do të pranojë këto kredite [23]. Figura 3.4: edX [23]. 3.4.4 Korean MOOC K-MOOC u lançua në fund të vitit 2015. Që atëherë, ajo është mbështetur nga Ministria e Arsimit në Republikën e Koresë (RoK). Qëllimi i saj është të sigurojë nxënësve një mundësi për të hyrë dhe për të mësuar nga MOOCs të kualitetit të lartë të ofruar nga universitetet më të mira në RoK, duke lehtësuar kështu inovacionin në arsimin e lartë, si dhe duke hedhur themelet për të mësuarit gjatë gjithë jetës [25]. Zyra përgjegjëse për K-MOOC i takon Institutit Kombëtar për Arsimin, një institucion publik jofitimprurës në Seul. Ka pesëmbëdhjetë anëtarë të stafit që punojnë për K-MOOC. Deri në gusht të vitit 2017, rreth 70 universitete marrin pjesë në K-MOOC, dhe të gjitha janë të vendosura në RoK. Ende nuk kanë marrë asnjë universitet nga jashtë. Por janë duke punuar në një projekt bashkëpunues që bashkë-zhvillon MOOCs në shkencën e të dhënave me institucionet e tjera MOOC, të tilla si JMOOC dhe ThaiMOOC. Njëqind e dyzet e tre kurse janë në dispozicion në platformën K-MOOC. Pritet që më shumë se 300 kurse do të jenë në dispozicion në K-MOOC deri në fund të këtij viti [25]. Çdo universitet pjesëmarrës vendos përmbajtjen e kursit dhe nivelin e tij për të ofruar. Megjithatë, K-MOOC ka një politikë të brendshme të veçantë për zhvillimin e përmbajtjes. Që nga viti 2016, K-MOOC ka caktuar disa fusha të rëndësishme, siç janë fushat e lidhura me revolucionin e katërt (AI, Interneti i Gjërave (IoT), robotikë, etj). Do të ketë një rritje të konsiderueshme në numrin e kurseve në ato fusha në vitin 2018 [25]. Çdo nxënës i cili përfundon një kurs mund të marrë një certifikatë të përfundimit të lëshuar nga K-MOOC. Sa i përket fitimit të krediteve, nxënësit e universitetit që regjistrohen në Universitetin Ewha Woman, Universitetin e Koresë, Universitetin Kombëtar Pusan dhe kështu me radhë mund të fitojnë kredite. Kjo është me kusht që ai / ajo të plotësojë të gjitha kërkesat e një kursi, të tilla si ekzaminimet në klasë jashtë orarit dhe takimet jashtë linje të organizuara nga instruktori i kursit [25]. Figura 3.5: K-MOOC [25]. 3.4.5 COURSERA Coursera ka larminë më të madhe të kurseve. Ato gjithashtu ofrojnë mundësitë më të lira ose me kosto të ulët, duke përfshirë ofrimin e ndihmës financiare. Ata kanë kurse të self-paced, kurse on-demand, dhe klasa timed. Klasat zakonisht variojnë midis katër dhe dymbëdhjetë javëve. Shumica e kurseve në Coursera janë të lira, dhe disa kërkojnë një tarifë të vogël për të marrë pjesë në programet dhe specializimet e certifikatave, ose një sekuencë klasash që përfshijnë një projekt përfundimtar 23]. Profesorët e Stanfordit, Daphne Koller dhe Andrew NG, themeluan Coursera në pranverën e vitit 2012, me vizionin e sigurimit të qasjes universale në arsimim cilësor. Në një periudhë të shkurtër, Coursera fitoi mijëra kurse nga shumë universitete dhe organizata të larta si MOMA (Muzeu i Artit Modern) dhe Universiteti Princeton. Qasja në një arsimim të tillë me cilësi të lartë ndryshon jetën dhe është një konsideratë e rëndësishmepër të përzgjedhur se çfarë do të studioni [23]. Një nga ofertat unike të Coursera është vlerësimi i kolegëve. Studimet kanë treguar se të mësuarit nga shqyrtimi i kolegëve është më e lartë dhe shton nuancën në testet kompjuterike. Ju mund të prisni leksione të shkurtra dhe kuize interaktive, duke ju lejuar kohë për t'u angazhuar me instruktorë dhe kolegë [23]. Figura 3.6: Coursera [23]. 3.4.6 Open2Study Një iniciativë e Open Universities Australia, Open2Study sjell më të mirën në edukimin online me subjekte hyrëse katër-javore, . Open2Study ofron falas kurse të shkurtra të specializuara, tërësisht online, në mbarë botën, në një sërë fushash. Ofruesit vijnë nga ofruesit më të mirë të arsimit në të gjithë Australinë dhe në mbarë botën, për të punuar me ekipin e dizenjatorëve të të mësuarit dhe prodhuesve televizivë dhe të krijojnë një përvojë online të të mësuarit që është e dyta [26]. Kur ndërtojnë kurset, janë të përfshirë në çdo fazë të procesit.Kjo për tu siguruar që të fitojnë një eksperiencë të qëndrueshme, me përmbajtje cilësore të dorëzuar në një format të lehtë për t'u përdorur dhe bindës. Gjithashtu kanë një ekip të lehtësuesve të të mësuarit shoqëror, të cilët janë në komunitet dhe forume në klasë, si dhe në të gjithë rrjetet sociale, ndajnë hulumtimet dhe opinionet e fundit për t'ju ndihmmuartë merrni të mësuarit në një nivel të lartë. Kurset në Open2Study janë të lira, nuk ka asnjë tarifë ose pagesë administrative, asnjë tekst ose materiale për të blerë dhe absolutisht asnjë kosto të fshehur [26]. Open2Study ju lejon të vendosni nëse të mësuarit në internet ju përshtatet - mund të provoni një kurs ose t'i provoni të gjitha, dhe ju nevojiten vetëm katër javë për të mësuar diçka të re. Pasi të keni përfunduar, do të keni marrë njohuri dhe aftësi të reja që mund të filloni menjëherë. Kur e përfundoni me sukses kursin tuaj ju do të merrni një Certifikatë Arritjeje, të cilën ju mund ta përdorni për të demonstruar interesin tuaj për të mësuar rreth një zone të caktuar [26]. Figura 3.7: Open2Study [26]. KAPITULLI 4: Çfarë është ALMOOC ALMOOC është platformë e mësimit në distancë dhe deri më sot është burimi gjithpërfshirës i kurseve të hapura online ku ofrohet arsimim cilësor për të gjithë shqiptarët, kudo që janë. ALMOOC bashkëpunon me instruktorë të spikatur në një sërë fushash, me qëllim mundësimin e dhënies së kurseve profesionale online në gjuhën shqipe për njerëz të të gjitha moshave. Sot ALMOOC ofron arsimim për më shumë se 60,000 studentë shqipfolës, me kurse të veçanta në fushën e programimit. ALMOOC është një burim alternativ i mësimit të lëndëve shkencore dhe të programimit. Me anë të kësaj platforme, gjithkush që është i interesuar, mund të përfitojë dije të avancuara në lëndë shkencore dhe programim, ndihmesë për shkolla dhe avancimin e njohurive shkencore që janë thelbësore në karrierë dhe në jetën profesionale. ALMOOC ose ndryshe Albanian MOOC ka si nismë të saj kryesore Edukimin Online dhe t’a aplikojë atë në publik të gjerë dhe falas. MOOC (Masive Open Online Courses) është e aplikuar në shumë vende të botës dhe sillet në vendet shqip-folëse me anë të ALMOOC. Vizioni i ALMOOC është që të ndërtojë talente që i shërbejnë tregut ndërkombëtar dhe që të kontribuojnë sa më mirë në ekonominë e vendeve shqipfolëse duke e bërë profesionalisht të aftë rininë si për tregun vendor por edhe atë ndërkombëtar. Figura 4.1: Çfarë është MOOC Kjo platformë edukative bashkëpunon me profesorë të dalluar të botës shqiptare për t'ju ofruar klasa "online" të gjithëve FALAS. Ata parashikojnë një të ardhme ku çdokush të ketë akses në edukim kualitativ. Ata kanë për qëllim që të fuqizojmë të rinjtë në arsim për të përmirësuar jetën e tyre, të familjeve të tyre, dhe të komunitetit ku ata jetojnë. Misioni i ALMOOC është të sigurojë kurse cilësore falas për lëndët e kërkuara me anë të metodës të njohur MOOC (shih tabelën): Institucionet prestigjioze botërore që sot e përdorin për promovimin e mësimit online si Kurse Të Hapura Online për të gjithë. Të tërheqin një komunitet prej miliona Shqiptarësh për të krijuar kurse sa më cilësore dhe të filtrojnë talentet duke i ndihmuar ata që të arrijnë objektivat e tyre në jetë. Synimi kryesor i tyre është t’u japin rinisë shqiptare aksesin në edukim të avancuar dhe mundësi shprehjesh të aftësive profesionale. ALMOOC parashikon që të ketë partneritet të gjërë me institucionet lokale si dhe, qeverinë e Shqipërisë, Kosovës dhe Maqedonisë për promovimin e kurseve të ALMOOC në nivel gjithpërfshirës. Platforma për promovimin e arsimimit në partneritet ekskluziv me code.org për nxitjen e pjesëmarrjes së shqiptarëve në lëvizjen më të madhe botërore në fushën e Teknologjisë së Informacionit përmes së cilës synohet të futet lënda e kodimit nëpër shkolla fillore si dhe lëndë të tjera profesionale të fushës së programimit në nivelet parauniversitare në Shqipëri. Kjo është ajo çfarë ju shfaqet sapo ju shkoni në adresën almoooc.com Figura 4.2: Çfarë dëshironi të mësoni sot? Këtu ju mund të shihni të gjitha kurset e trajtuara në ALMOOC si dhe mund të merrni informacionin e nevojshëm rreth ALMOOC. Siç e shihni këtu keni disa kategori të kurseve që ju mund të ndiqni dhe janë të gjitha Falas. Më poshtë ne do t'ju bëjmë me dije të gjitha kurset e trajtuara ne ALMOOC dhe brenda këtyre kategorive. Ato janë trajtuar në mënyrë profesionale nga pedagogët me mënyra bashkëkohore dhe që do t'ju ndihmojnë juve në çdo paqartësi apo nevojë që do të hasni gjatë rrugëtimit tuaj në ALMOOC. Përfitimet për përdoruesit e platformës inovative almoooc.com Mësime teorike në klasë. Video-leksione online Punë në klasë të mbikqyrur nga instruktori. Punë e pavarur individuale. Quize online për të testuar njohuritë e përfituara. çertifikim online për kodim nga code.org. Testim i njohurive përmes projekteve të dorëzuara. Pjesëmarja në konkursin THE BEST OF ALMOOC me sponsor Microsoft-Windows app Studio 4.1 ÇFARË DËSHIRONI TË MËSONI SOT? Pyetjes se “Çfarë dëshironi të mësoni sot?” mund t’i përgjigjeni në një nga akademitë që janë në këtë platformë (ANGLISHT, KODIM, MATEMATIKË, FIZIKË, KIMI, TIK) Ju mund të aksesoni duke klikuar mbi Akademinë që ju përzgjidhni: Akademitë/kurset që janë trajtuar në platformën ALMOOC me fokus të veçantë në fushën e shkencave kompjuterike janë të përmbledhura në dy kategori specifike: në KODIM dhe TIK http://almooc.com/kodim/ dhe http://tik.almooc.com/v2/ Akademia e kodimit është e përmbledhur edhe në linkun Unë jam KODUES, ku janë të përmbledhura seksionet e veçanta ku një përdorues mund të orientohet lehtësisht, duke zgjedhur atë seksion apo kategori që është me interes për të. Figura 4.3: Akademia e Kodimit Kurset janë të ndara në katër kategori kryesore të cilat janë renditur si vijon: Featured Courses apo Kurse të Specializuara në Programim Web Developer apo Kurse për Zhvillim WEB-i Software Development apo Kurse për Zhvillim Software Workshops apo Kurse për Workshop-e Introduction to Computer Network apo Hyrje në Rrjetet Kompjuterike Operative System of Network apo Sistemet Operative të Rrjeteve Figura 4.4: Akademia e TIK 4.1.2 Përmbajtja e Kurseve në Almooc Në brendësi të një kursi gjeni video leksionin në të cilin një instruktor apo ligjërues i lëndës jep shpjegimet për atë temë të caktuar. Video leksionet trajtojnë materialin që zakonisht në shkolla ligjërohet për një orë mësimi dhe nëse vrojtoni me kujdes video leksionet në ALMOOC materiali i njëjtë është i kompresuar 15-20 minuta për më tepër i shoqëruar me elemente audio vizivë si dhe përshkrim përmes elementëve të fjalës së fundit të teknologjisë si dhe animacione të ndryshme, me qëllim që gjatë harkut kohor sa zgjat një leksion të trajtohet thelbi i çështjes dhe të realizohet shtjellimi sa më i saktë i lëndës. Video-leksionet nuk janë thjeshtë disa video të postuara në YouTube por janë video ku ligjëruesi shpjegon rreth një lënde të caktuar dhe i poston në platformën Almooc, e cila në vetvete përmban veglat apo tools më të sofistikuarat të teknologjisë së informacionit, ku nxënësi apo studenti ka mundësi që gjatë video-leksionit të ndërhyjë, të regjistrojë dhe të paraqesë komentet, vërejtjet apo rekomandimet të cilat automatikisht regjistrohen dhe mbahen si shënim që përdoruesi mund t’i organizojë apo t’i adresojë sipas preferencës që ka. Këto video-leksione mund të ndahen veçmas në striche të veçanta dhe të ruhen apo të arkivohen në varësi të asaj se për çfarë përdoruesi do t’i skedojë për të bërë një studim të caktuar, kjo u mundëson përdoruesëve/koduesëve që të menaxhojnë cilësisht dhe shpejt segmente apo aspekte të caktuara të një leksioni që më pas mund t’a konkretizojnë edhe në detyra specifike ku lehtësisht mund të vënë në praktikë dijet që marin përmes këtyre video-leksioneve. Për më shumë, video-leksionet bazohen në konceptin dhe përmbajtjen e metodës së flip-learning, që përdoret gjerësisht në paltformat më të mëdha botërore, (universitete, kolegje, qëndra trajnimi) në SHBA. Vetë platforma ALMOOC bazohet në këtë mënyrë të mësimit online që ngërthen në vetvehte metodën flip - learning. Për sa i përket organizimit të përmbajtjes së kurseve, kjo platformë ka të kategorizuar kurset bazuar në specifikat apo llojin e tyre mbi bazën e secilës janë rreshtuar në formë tabelare. Çdo kurs në anën e majtë ka kolonën e udhëzimeve, respektivisht, ka disa minikategori brenda për brenda lëndës siç janë: mësimet, detyrat, vlerësimet, kuizet, notat ku çdo përdorues duke klikuar navigon për t’u familjarizuar më shumë rreth këtyre veprimeve të caktuara që kursi i ka të integruara. 4.2 ORGANIZIMI I BRENDSHËM . Platforma Inovative ALMOOC është e organizuar në atë mënyrë që t’i ofrojë përdoruesit opsione përmes së cilave ai/ajo mund të operojë lirshëm dhe të organizojë punën dhe produktet specifike. Userat në Almooc kanë dy role të rëndësishme. Njëri është roli i studentëve, dhe tjetri po aq i rëndësishëm është ai i instruktorëve të kurseve. Në fakt në Almooc çdo gjë nis nga instruktorët pasi pa publikuar kurset nuk mund të vazhdohet me asgjë tjetër. Kështu çdo gjë që është është funksionale për studentët, është gjithashtu fuksionale edhe për instruktorët, por me dallime në aspektin e të drejtave që kanë. Për t’i parë në mënyrë më specifike do ta trajtojmë secilin nga seksionet më vete. Nga tabela e mëposhtme, shihet që janë tre kolona gjithsej, që disa prej tyre në mënyrë automatike, regjistrojnë aktivitetin e përdoruesit, si dhe administrojnë aspektet teknike të cilat ruhen si pjesë e organizimit të brendshëm që përdoruesi gjithmonë mund t’i aksesojë dhe të bëjë vlerësimin e vet. Figura 4.5: Organizimi i Brendshëm i Almooc. Kjo faqe quhet ndryshe edhe Desktop-i i ALMOOC , dhe çdo përdorues e përdor këtë si një panel qendror për të kontrolluar të dhënat, ecurinë dhe dokumentet personale. Ky që shihet në figurën 4.5 në fakt është ajo që shihet nga studentët pasi Desktop-i i instruktorëve ka edhe disa seksione të tjera shtesë që e lejojnë të menaxhoj kurset e tij. Figura 4.6: Desktop-i i Instruktorëve Paneli qendror është një pasqyrë e përgjithshme, ku përdoruesi në çdo moment mund t’i referohet ecurisë së punës së tij/saj dhe gjithmonë kur e sheh të nevojshme mund t’i riorganizojë apo t’i menaxhojë projektet apo dokumentet e tij sipas dëshirës që ka. 4.2.1 Profili Im PROFILI IM është seksioni ku ju kërkohet të jepni dhe përditësoni të dhënat tuaja për qëllim të marrjes së informacionit se në çfarë fushe specifike keni interesim të zhvilloni dijet tuaja. Profili im është një lloj aplikacioni që është i njëjtë me Linkedin ku ju mund të ndani informatat tuaja me ata që doni dhe të publikoni kurdo që ju e gjykoni të arsyeshme dhe të drejtë. Gjithashtu në vartësi të interesit që keni, profilin tuaj, edhe mund ta ndani me miqtë tuaj edhe në rrjetet sociale me qëllim promocionin dhe njohjes me të tjerë që kanë të njëjten ekspertizë apo profesion. Për më shumë PROFILI IM përmban të dhënat tuaja personale dhe profesionale, të cilat, stafi i cili përkujdeset me përditësimin e të dhënave në platformën online, të gjejë vendin e duhur për t’ju ingranuar në forumet apo lidhjet me kontakte profesionale që përkojnë me zhvillimin tuaj. Në këtë seksion kërkohen të dhëna që ju duhet t’i plotësoni. Është e rëndësishme që gjithsecili të plotësojë sa më shumë dhe sa më saktë të gjithë gjeneralitet e kërkuara në formularin e aplikimit pasi do të ju ndihmonte që t'ju njihnin më mirë dhe t'ju vlerësonin. Pasi të plotësoni profilin tuaj, ju do të përfitoni një link-adresë e cila do të jetë si një CV e juaja online, që në rastin konkret është http://kodim.almooc.com/profile/perdorues. Figura 4.7: Profili im. Profili funksionon në të njëjtën mënyrë si tek studentët ashtu edhe tek instruktorët ku secili duhet të shënojë informacionet në lidhje me njohuritë dhe aftësitë e tij. Është e domosdoshme të plotësohen në këtë seksion kategoritë: PERSONAL INFO ku duhet që të plotësoni çdo kuti ku kërkohen të dhënat tuaja siç janë: Adresa, qyteti prej nga jeni apo jetoni aktualisht, emri i shkollës apo emri i kompanisë nëse ju punoni si dhe webfaqja e institucionit, qoftë shkollë apo ndërmarrje. Figura 4.8: Informacion Personal 4.2.2 Klasat Klasat. Kjo Kategori është e dedikuar të ndihmojë përdoruesit të organizohen më lehtë për sa i përket kurseve apo leksioneve ku ata/ato marrin pjesë. Platforma për mësim online ALMOOC gjeneron automatikisht të gjitha kurset/leksionet të cilët një përdorues regjistrohet dhe në të njëjtën kohë i ofron të njëjtat informacione edhe vetë përdoruesit duke ia paraqitur në skedarin e tyre nën këtë kategori kurset ku përdoruesi i ka ndjekur apo vazhdon ti ndjekë. Këto të dhëna të gjeneruara i jepen dhe instruktorëve apo administratorëve i cili gjithashtu bashkë me përdoruesin kontrollon në kohë reale interesimin e studentit për lëndët e caktuara. Të dhënat në këtë skedar që i jepen përdoruesit janë të përgjithshme duke specifikuar kursin dhe kohën kur përdoruesi ka aksesuar, gjë e cila e mundëson dhe përdoruesit të ketë një tablo të plotë se sa kohë i ka dedikuar një kursi/trajnimi/leksioni. Me pak fjalë përdoruesi dhe administratori në kohë reale aksesojnë në këto të dhëna të përgjithshme dhe fitojnë një pasqyrë reale mbi ecurinë e çdo përdoruesi në platformë. Për të qenë më specifik nëse përdoruesi është regjistruar në disa kurse njëkohësisht në këtë platformë online atëherë çdo kurs që aplikanti regjistrohet, gjenerohet në mënyrë automatike dhe njoftohen në të njëjtën kohë si përdoruesi ashtu edhe instruktori. Sistemi i gjenerimit të informacionit, gjithashtu klasifikon edhe kurset sipas kategorizimit që janë të rreshtuara në skedarin fillestar, qofshin ato në zhvillim web-i, programim,TIK, apo workshope. Figura 4.9: Klasat. Në seksionin e klasave tek studetët shfaqet të gjitha klasat në të cilat ata janë rregjistruar, ndërsa tek instruktorët në seksionin e klasave do të shfaqen kurset të cilat i ka përgatitur ky instruktor. Përveç kësaj një gjë e veçantë që kemi në klasat e Almooc është edhe komenti që mund të vendosim në një moment të caktuar në video. Kjo funksionon në mënyrë të tillë që në qoftë se studenti nuk e kupton se si është bërë kalimi nga një hap në një hap tjetër apo nga një fazë në një tjetër mund të lërë komentin e tij pikërisht në atë moment të videos dhe instruktori apo studentë të tjerë që po ndjekin videon, apo ata që do e ndjekin më pas, do të mund të shohin si komentin e studentit ashtu edhe përgjigjen që i është dhënë. Në këtë mënyrë nëse një student tjetër do të ketë të njëjtën paqartësi në vazhdim do mund të ketë një përgjigje në video, pa ju dashur të shkojë tek pjesa e kafiterisë apo diskutimeve. Figura 4.10 Shënimet në një moment të videos. Skedari i përgjithshëm gjeneron gjithashtu edhe një element tejet të rëndësishëm për sa i përket vlerësimit të performancës, ku, për çdo klasë të ndjekur nga nxënësi/studenti, vetëm për ata që dorëzojnë projekte konkrete gjenerohen të dhënat e vlerësimit apo nota e cila i është dhënë projektit në fjalë. Figura 4.11: Vlerësimi. Siç duket edhe nga tabela e mësipërme, sistemi gjeneron vlerësim specifik duke përshkruar llojin e kursit, pikët maksimale, kuotat, vlerësimin në përqindje, Feedback ku instruktori mund të përshkruajë vlerësimin dhe vërejtjet e mundshme si dhe rezultatin final që është një përmbledhje e të gjithë parametrave të shpjeguara paraprakisht. Po ashtu në aspektin e instruktorin do kemi fillimisht të gjithë listën e studentëve të cilët kanë bërë dorëzimin e projekteve dhe kanë plotësuar kuizet, të cilat i paraqiten instruktorit tek ikona e njoftimeve. Më pas instruktori mund të bëjë verifikimin e plotësimit dhe dorëzimit të të gjitha kërkesave që ka kursi dhe kështu mund të bëjë edhe vlerësimin e studentëve. Figura4.12: Njoftimi se në kurs janë rregjistruar studentë të rinj 4.2.3 My Documents My Documents ose dokumentet e mia: është një skedar i vendosur në Cloud, i cili u mundëson përdoruesve të ruajnë dokumemente të rëndësishme që mund t'ju duhen gjatë punës së tyre në këtë platformë online. Për më shumë My Documents shërben për përdoruesit si një njësi organizimi të dokumenteve dhe i ndihmon ata/ato që të organizojnë dokumentacionin e tyre sa më mirë. Platforma ALMOOC, e cila mirëmbahet dhe fuqizohet direkt nga LMS-ja në SHBA e quajtur EDUonGo mundëson 2GB memorje që ju të ngarkoni dokumentet tuaja por ka dhe si opsion lidhjen e userit tuaj me Dropbox, OneDrive dhe Google drive për t'ju thjeshtësuar juve organizimin e dokumenteve tuaja. Në tabelën e paraqitur mund të përzgjidhni opsionet në vartësi të llogarisë elektronike që ju posedoni qoftë ajo në Gmail, Hotmail apo DropBox ju jepet mundësia që t'i ndërlidhni ato me llogarinë që keni në platformën për promovimin e arsimimit online ALMOOC. Figura 4.13: My Documents Kjo ndërlidhje virtuale mundëson akses në këto të dhëna që ju i mbani të ruajtura në llogarinë tuaj dhe ju mundëson organizimin e tyre sipas sistemit të klasifikim dhe filtrimit që i ka vetë kjo platformë E-Learning (shikoni shpjegimet relevante në seksionet: Klasët, Kafiteria dhe Profili im). Kështu në këtë mënyrë instruktorët të cilët kanë klasat e tyre në Almooc mund të ngarkojnë materialet të cilat do ju duhen për shpjegimin e kurseve të tyre siç mund të jenë: videot apo fotot e video-leksioneve. Figura 4.14: My Documents tek një instruktor. Shkrirja e të dhënave nga llogaria elektronike e një përdoruesi në seksionin My Documents nënkupton sinkronizimin dhe klasifikimin që çdo nxënës/student është e preferueshme t’a realizojë dhe t’a funksionalizojë sepse në një mënyrë apo tjetër ky sistem pune sjell një organizim më të mirë dhe klasifikim më efektiv që në fund prodhon efikasitet në punë dhe e bën atë më të thjeshtë. Kjo platformë është e formuar në detaje jo vetëm në kurse apo video-leksione, por edhe edukon çdo përdorues dhe i këshillon ata/ato për të qenë sa më efiçent në punën profesionale. 4.2.4 Kafiteria Kafiteria është seksion më vete që përdoruesit mund të aksesojnë për të ndarë përvojat, shqetësimet, pyetjet, vërejtjet dhe opinionet me ata/ato që janë të interesuar apo kanë informacion lidhur me një temë apo problematikë. Kafiteria është një formë forumi i hapur ku përdoruesit diskutojnë për çështje të caktuara të një kursi të caktuar. Forma e komunikimit është interaktive dhe e kufizuar vetëm për çështje që kanë të bëjnë me atë lëndë apo kurs, dhe në thelb vetë diskutimi, pavarsisht rezultatit final, sjell benefite tek të gjithë përdoruesit që marin pjesë në diskutim. Përdoruesit përmes kafiterisë si një forum diskutimi dhe shkëmbimi eksperiencash, mund të ndajnë me njëri-tjetrin informacione, të dhëna, apo materiale të ndryshme, të gjitha me qëllim të avancimit të dijeve të çdo antari që është pjesëmarrës në diskutim/kafiteri. Gjithashtu e një rëndësie të madhe është që administratorët dhe instruktorët të jenë pjesë e këtij komunikimi virtual dhe gjithmonë mund të ndërhyjnë aty ku është e nevojshme për të orientuar diskutimin drejt zgjidhjeve praktike. Përdoruesit kanë mundësi të ndajnë me të tjerët informacionet apo pyetjet që kanë duke përdorur një mori mënyrash apo veglash që i ndihmojnë ata për të konkretizuar objektivat e tyre. Këto vegla (shënime, foto, video, artikuj, adresa dhe dokumente) që janë pjesë integrale e funksionimit të kafeterisë ndihmojnë përdoruesit që të funksionojnë më efektshëm drejt marrjes së informacionit përmes kësaj mënyre interaktive. Kafiteria në një farë mënyre zëvendëson punën në grupe apo interaksionin që nxënësit apo studentët në një leksion tradicional e realizojnë me qëllim të përthithjes së diturisë. Diskutimi në kafiteri paraqet një segment shumë të rendësishëm të mësimit online dhe mënyrën se si duhet të diskutohet rreth detyrave që parashtrohen në një kurs të caktuar apo paqartësive që përdoruesit hasin gjatë një kursi. Kafiteria funksionon në të njëjtën mënyrë si tek studentët ashtu edhe tek instruktorët, thjesht studentët mund ta aksesojnë këtë seksion pasi kanë zgjedhur një klasë ndërsa instruktorët mund ta gjejnë atë që me logimin e tyre, pra në desktop. Figura 4.15: Kafiteria 4.2.5 My Books My Books ose librat e mi paraqet bibliotekën tuaj virtuale, ku ju thjeshtë mund të ngarkoni libra, materiale të një fushe të caktuar dhe këto t’i keni në dispozicionin tuaj në mënyrë tejet të organizuar. Ky seksion ndhodhet vetëm për userat në rolin e instruktorëve dhe nuk është thjeshtë një librari që vetëm grumbullon materiale voluminoze siç janë librat, por edhe i sistemon në mënyrë të përkryer sipas metodikës që një instruktori i duhet pë të krijuar kursin e tij. Në këtë seksion përdoruesi mund të shkarkojë një numër tejet voluminoz të materialeve/librave sepse vetë platforma funksionon në sistemin cloud dhe mundëson ruajtjen dhe proçesimin e materialeve që përdoruesi ka hapsirë të bollshme aq sa të ketë nevojë personale. Upload book është opsioni që ju mundëson të ngarkoni një liber/material të caktuar në formatin ePub ose PDF. Librat/materialet e ngarkuara do ju paraqiten në desktop në formën e ikonës që përdoruesi paraprakisht e emërton. Figura 4.16: Upload Book Create book materialet e shkarkuara, qofshin ato në ePub apo PDF përveçse mund të shikohen nga përdoruesi, më e rëndësishme është që përmes këtij opsioni mundësohet ndërhyrja apo e mbajtjes së shënimeve në librin e caktuar ku përdoruesi organizohet ashtu siç dëshiron vetë duke e përshtatur vetë mënyrën e mësimnxënjes online. Në katalogun e kësaj kategorie, për efekt përdorshmërie më të lehtë përdoruesit gjejnë tre nënkategori në të cilat klasifikohen materialet apo librat në vartësi të llojit apo materialeve/librave të shkarkuara. Vlen të theksohet që nënkategoria Marketplace përfshin një gamë të gjërë librash shkencorë (libra dhe materiale shkencore të përditësuara në gjuhën angleze dhe shqipe) të cilat iu dedikohen nxënësve që ndjekin këto kurse me qëllim që ata të konsultohen me këtë literaturë aq sa kanë nevojë. Figura 4.17: MarketPlace 4.2.6 Drawit Seksioni i rradhës në Almooc i cili në fakt gjendet vetëm tek instruktorët dhe jo tek sudentët është Drawit. Është në një farë mënyre një paint I inkorporuar brenda Almooc, i cili lejon instruktorët të krijojnë vetë imazhet për kurset e tyre. Në sistem ka funksione të cilat ju mundësojnë atyre që jo vetëm ti përdorin këto foto origjinale në kursin e tyre, por edhe t’i bëjnë share në një nga portalet më të mëdhenj të imazheve siç Imgur, ose thjesht ti hapin ato si imazhe për të parë se si do dukeshin. Figura 4.18: Seksioni i Draw. 4.2.7 App Center Si përfundim në Desktop-in e instruktorëve të Almooc gjejmë edhe një seksion të veçantë të quajtur App Center. Në të të gjithë instruktorët e leksioneve do të gjejnë disa nga aplikacionet më të njohura të kodimit apo të fushave të tjera, të cilat mund t’ju shërbejnë si një udhëzues në lidhje me mënyrën si mund ta organizojnë apo përgatisin klasën e tyre. Duke qënë aplikacione të cilat veprojnë në të gjithë botën janë edhe ndër më të përparuarat kështu që ofrojnë mundësinë për të ndjekur një shembull që tashmë është global. Figura 4.19: Aplikacionet falas që Almooc ofron. Almooc të jep mundësinë që të krijosh kursin tënd me teknologjitë e aplikacioneve më të fundit siç mund të jetë Office Mix apo edhe të tjerë. Si dhe të përfitosh eksperiencë nga platforma të tjera online si ITCH. Të gjitha këto Almooc I jep falas për instruktorët e saj. Ndërkohë që sigurisht mund të shtoni të tjera aplikacione të tjera që I keni krijuar vetë apo I keni të shkarkuara, në kategorinë My Aps. Dhe kjo ëhtë një mënyrë shumë efiçente e menaxhimit të punës. 4.3 ORGANIZIMI I KURSEVE NË ALMOOC Në këtë seksion të punimit do të përshkruaj mënyrën se si një organizohet një kurs i caktuar në ALMOOC. Për të shpjeguar këtë do të marr në studim një nga kurset e publikuara në faqen e ALMOOC në kategorinë e kodimit. Kursin quhet Software Version Control dhe e kam zhvilluar personalisht gjatë punës në ALMOOC kështu që të gjitha materialet e mëposhtme janë rezultat i punës si instruktore pikërisht në këtë platformë. Pjesa kryesore e punës për krijimin e një kursi është sigurisht kontenti, i cili ndiqet dhe sugjerohet nga profesorë me eksperiencë amerikane. Vetë kontenti i një kursi është i ndarë në video leksione, të cilat duke ndjekur edhe strukturën që dallon moocs, kanë një kohëzgjatje nga një deri në dhjetë minuta. Videot e kursit janë të grupuara në kapituj ashtu si edhe struktura e një kursi në klasat tradicionale në universitet. Por këtu sigurisht janë të shoqëruar me elemente audio-vizivë dhe teknologjinë më të fundit. Kursi Software Version Control është i ndarë në dhjetë kapituj dhe gjithsej në të gjithë kursin janë 54 video leksione: Figura 4. 20: Kapitujt e Kursit Software Version Control Sigurisht përpara se një student të vendosë të ndjekë kursin mundet që fillimisht të lexojë përmbledhjen e kursit dhe më pas të vendosë nëse përfundimisht do ta ndjekë apo jo kursin. Dhe për kursin e Software Version Control kemi këtë përshkrim fillestar: “Gjatë këtij kursi do të mësojmë më shumë rreth konceptit Version Control Software. Do të shikojmë përse na shërben një Version Control System dhe si mund të na ndihmojë ai në punën tonë të përditshme.Do të shikojmë më në detaje pesë sisteme të kontrollit të versioneve që janë: Subversion, Perforce, Team Foundation Server, Git dhe Mercurial. Ku do të njihemi me mënyrën se si funksionojnë këto sisteme dhe ku ndryshojnë nga njëri-tjetri.” Figura 4.21: Rregjistrimi në Kursin SVC Përveç video leksioneve që janë të shumta, në përfundim të çdo kapitulli kemi edhe kuize që vlerësojnë njohuritë e marra pas çdo kapitulli. Sigurisht në bazë të rëndësisë që ka një kapitull në të gjithë qëllimin e kursit, i caktohet edhe një përqindje e caktuar pikësh për vlerësimin final. Në fund të çdo kapitulli pra kemi kuizet që kanë një sasi pikësh të caktuara. Figura 4.22: Kuizet në Kursin SVC Vlerësimi bëhet në bazë të pyetjeve me alternativa ku secila përmban peshën e saj në vlerësimin final. Por përveç kuizeve në vlerësimin final peshën më të madhe e zë projekti final i cili në bazë edhe të kursit mund të jetë në aspektin e programimit dhe duhet të upload-het në platformën e Almooc ose zhvillohet nga jashtë dhe dërgohet thjesht një link. Ashtu edhe në rastin e kursit të Software Version Control, ku secili student duhet të zhvillojë një projekt të caktuar, ta ngarkojë në GIT dhe më pas në seksionin e projektit përfundimtar në Almooc vendos vetëm linkun e tij. Figura 4.23: Vlerësimi në Kursin SVC Dhe sigurisht për pjesën e instruktorit kemi edhe anën e vlerësimit të studentëve të cilët kanë dorëzuar kuizet. Dhe edhe pse në kuiz çdo gje është automatike, ajo që i mbetet të bëjë instruktori është të lërë feedback në qoftë se dëshiron dhe t’i japë studentit vlerësimin e arritur. Figura 4.24: Publikimi i Pikëve në SVC Një seksion tjetër në kurs janë diskutimet. Përveç pjesës së diskutimeve në çdo video leksion, në kurs kemi një vend shumë të veçantë për pjesën e diskutimeve dhe të pyetjeve nga secili student. Këtu studentët marin ndihmesën e nevojshme nga instruktori apo edhe studentët e tjerë që e ndjekin kursin. Disa nga çështjet e diskutimit që janë krijuar edhe në kursin e Software Version Control janë: Figura 4.25: Çështjet e diskutimit në SVC Ajo që e bën ALMOOC kaq shumë të ndjekur është fakti se kurset që prezantohen janë edhe trendet më të fundit të teknologjisë në botë. Dhe duke patur një konsulencë amerikane në zhvillimin e tyre studentët shqiptarë arrijnë të marin njohuritë që ju nevojiten në mënyrë të saktë duke ndjekur kështu njëkohësisht edhe zhvillimet teknologjike në botë. 4.4 MUNDËSITË QË JU OFRON ALMOOC Almooc është realisht platforma më e madhe mbarë shqipëtare, dhe studentët janë nga të gjitha trevat shqiptare. Drejtuesi e Almooc kanë ecur me hapa të mëdhenj në përpjekje për t’u mundësuar të rinjve shqipëtarë një të ardhme më të mirë dhe më të arrirë. Sa më shumë kurse të përmbushin aq më shumë mundësi punësimi ka për këta studentë. Me qëllim që studentët të kenë një ambicie pozitive për veten e tyre, Almooc i rendit ata në një listë të cilën ata mund ta shikojnë edhe vetë, dhe të përpiqen të ngjiten sa më lart në atë listë. Sa më shumë pikë, aq më shumë mundësi për ta. Figura 4.26: Renditja e Studentëve në Almooc Por ALMOOC nuk e ndërpret këtu qëllimin e tij për t’ju siguruar studentëve një të ardhme më të mirë. Kjo gjë tashmë është reflektuar edhe në seksionin e Job Board që ata kanë përfshirë për studentët që kanë rezultatet më të mira në zhvillimin e kurseve. Dhe kjo është edhe një nxitje akoma më e madhe për studentët që të ndërmarrin sa më shumë kurse. Figura 4.27: Job Board në Almooc Përveç pozicioneve të punës që tashmë afishohen në këtë seksion vetë stafi i Almooc dhe Real Visualz, përzgjedhin veçanërisht studentët që kanë treguar aftësi të larta në aspektin e kodimit dhe teknologjisë së informacionit për ti punësuar online për kompani që janë partnere të tyre. Në bazë të punës tashmë disa vjeçare Almooc ka arritur të ketë edhe rezultate shumë të mira, të pasqyruara në disa statistika. Në aspektin e studentëve të cilët kanë ndjekur kurset e Almooc tashmë numri është i shumëfishuar dhe për vitin 2015 kishim këto të dhëna: Tabela 4.1: Detyrat e Dorëzuara në Kurset e ALMOOC Tabela 4.2: Kuize të realizuara në ALMOOC Në të gjitha kurset e ndjekura studentët lënë shënime apo komente në lidhje me gjërat të cilat i kanë të paqarta dhe kërkojnë sqarime. Në këto situata ata marrin përgjigje qoftë nga studentë të tjerë që po ndjekin kursin, ose nëse nuk kanë marrë përgjigje nga studentët është instruktori ai që sqaron paqartësitë e tyre. Në të gjitha kurset e ndjekura deri në 2015 shënimet e lëna nga studentët kishin këto statistika: Tabela 4.3: Shënimet e lëna në Kurset e ALMOOC Gjithashtu në lidhje me numrin e studentëve të cilët kanë ndjekur kurset, duhet theksuar që numri i tyre është gjthnjë e në rritje. Deri në vitin 2015 platforma kishte këto të dhëna për numrin e studentëve: Tabela 4.4: Statistikat në lidhje me studentët e rregjistruar në ALMOOC. Ndërsa parashikimet e tyre për deri në vitin 2019 janë: Tabela 4.5: Parashikimet në lidhje me studentët e rregjistruar në ALMOOC 4.4.1 Fushata “HOUR OF CODE” Në fakt e gjithë kjo ndjekshmëri dhe popullaritet nga ana e studentëve, i detyrohet edhe fushatave dhe konkurseve që Almooc në bashkëpunim me platforma dhe kompani ndërkombëtare organizon. Ndër fushatat më të rëndësishme që organizohet në botë dhe ku Almooc është organizatori dhe partneri ekskluziv në Shqipëri është “Ora e Kodimit”(“Hour of Code”) në bashkëpunim me një nga organizatat më të mëdha jofitimprurëse në SHBA, Code.org. Lëvizja globale “The Hour of Code – Ora e Kodimit” në vizionin e saj synon t’u mundësojë nxënësve, studentëve dhe të gjithë të interesuarve, të fillojnë mësimin për shkencat kompjuterike përmes një orë kodimi. Për më shumë, “the hour of code” është një prej fushatave më të mëdha mbarëbotërore, deri më tani, që përmes teknikave të thjeshtësuara të teknologjisë, promovon mësimin e lëndës së programimit nëpër shkolla të të gjitha niveleve. Kjo nismë tashmë ka gjetur mbështetje në 180 vende të botës dhe synon të përthithë qindra miliona të interesuar, me qëllimin primar të nxënies së lëndës së programimit në masë të gjerë, nëpër shkolla e institucione arsimore. Projekti i deritanishëm ka gëzuar mbështetje të gjerë në gjithë globin duke filluar nga vetë Presidenti Barack Obama i cili përmes një video mesazhi ftoi amerikanët dhe gjithë popujt anembanë botës të kryejnë një orë kodim. Lista e mbështetësve për Orën e Kodimit përfshin emra të mëdhenj të fushës së teknologjisë së informacionit siç janë John Doerr, Bill Gates, Reid Hoffman apo Mark Zuckerberg, të cilët inkurajojnë të rinjtë dhe nxënësit të mësojnë mbi shkencat kompjuterike përmes Orës së Kodimit.Qëllimi i fushatës është që çdo nxënës në çdo shkollë duhet të ketë mundësinë të mësojë shkencat kompjuterike. Code.org beson që shkencat kompjuterike dhe programimi në veçanti duhet të bëhet pjesë thelbësore e kurrikulave në arsim krahas lëndëve të tjera shkencore dhe teknologjike siç janë matematikë, biologji, fizikë, kimi apo algjebër. Code.org vitin që shkoi synoi të bashkojë 100 milion kodues dhe gjatë këtij viti shifrat tejkaluan parashikimet duke arritur në mbi 120 milion dashamirës të kodimit. Gjatë javës së kodimit në 2014-tën po ashtu një grup nxënësish nga një nga shkollat e Washington D.C. u pritën nga Presidenti Obama dhe bashkarisht realizuan një orë kodim në Shtëpinë e Bardhë i cili nxiti në masë të madhe përqafimin e kodimit.Në linjë me objektivat kryesore që ka organizata mëmë code.org, ALMOOC në të gjitha vëndet shiqpfolëse synon të shpalosë nevojën e mësimit të programimit në të gjitha shkollat publike të të gjitha niveleve. Në këtë vazhdë janë realizuar të gjitha përgatitjet që i japin mundësi audiencës së gjerë shqiptare të jenë pjesëmarrës në këtë lëvizje mbarëbotërore: Hapja e webfaqes zyrtare www.oraekodimit.com që do të evidentojë çdo kodues shqiptar. Tabela 4.6: Planifikimi i leksioneve për Orën e Kodimit NR Përshkrimi Kohëzgjatja Statusi 1 Hyrje në kodim përmes një ore kodim 2 orë Materiali për ligjërim i gatshëm në ALMOOC 2 Make e break out game 2 orë Materiali për ligjërim i gatshëm në ALMOOC 3 Animation frame 2 orë Materiali për ligjërim i gatshëm në ALMOOC 4 Footprints game 2 orë Materiali për ligjërim i gatshëm në ALMOOC 5 Ndërto Lojën tënde për një orë 2 orë Materiali për ligjërim i gatshëm në ALMOOC Përkthimi i tutorialit të plotë në gjuhën shqipe hourofcode.com/al Realizimi i video tutorialit të thjeshtësuar përmes të cilit, sidomos koduesit që fillojnë për herë të parë, mund të ambjentohen fare lirshëm dhe realizojnë një orë kodim Realizimi i videos promovuese ora e kodimit për shqiptarët (shënim: në video përfshihen personalitete të ndryshme nga Kosova e Shqipëria siç janë Ministrja e Inovacionit Milena Harito, Kryebashkiaku Erion Veliaj, Kryebashkiaku i Prishtinës Shpend Ahmeti etj të cilët ftojnë shqiptarët të provojnë një orë kodim dhe t’i bashkohen kësaj nisme që nxit mësimin e programimit.Ajo që e ka bërë edhe më të veçantë këtë fushatë në Shqipëri, përveç organizimit në qytete të ndryshme ë nga Tirana e deri në skajet më të largëta, është organizimi i relaizuar në shkollat 4.4.2 Konkurset Ndërkombëtare Po ashtu platforma online Almooc në bashkëpunim me gjigandin industrial të Teknologjisë së Informacionit Microsoft Windows App Studio shpalli konkursin "The Best of Almooc" nën moton "mësimi nuk ka qënë asnjëherë më zbavitës se kaq" me qëllim që të nxisë programuesit shqiptar të ndërtojnë aplikacione për sistemin operativ Windows Phone. Ky kompeticion ngjalli interesim tejet të madh tek të apasionuarit e teknologjisë si në Shqipëri ashtu dhe në Kosovë dhe vetë numri i pjesmarrësve 1000+ tregon se sa eshte rritur shpirt garues tek shqiptarët për të tilla konkurse ndërkombëtare por njëkohësisht dëshmon se sa janë shqiptarët të prirur pas programimit në përgjithësi. Ishte pikërisht kjo arsyeja që Windows App Studio firmosi me platformën ALMOOC për të nxitur talentet shqiptarë të teknologjisë të ndërtojnë aplikacione për pajisjet e zgjuara (inteligjente) që përmbajnë sistemin operativ Windows Phone dhe te stimulojnë të rinjtë shqiptarë. Juria nën udhëheqjen e drejtuesit të Microsoft Windows App Studio Z. Bryan Tomlinson, në fazën e parë përzgjodhi mbi 200 aplikacione të cilat u filtruan në mënyrë shumë rigoroze dhe publikoi listën e limituar prej 20 aplikacionesh të cilat gjatë ceremonisë finale u prezantuan për audiencën e gjerë. Ndarja e shpërblimeve për më të mirët, u realizua përmes një ceremonie paksa të rrallë (e-ceremony) që mundëson vetë teknologjia e informacionit në të cilën të gjithë shqiptarët kishin rastin t’a ndiqnin në kohë reale vlerësimin për projektet e tyre. Anëtari i jurisë Steven Yee mbeti i mahnitur dhe pohoi se shpërblimet e ofruara ishin fare simbolike në raport me cilësinë, kreavitetin dhe funksionalitetin e produkteve që shqiptaret ofruan në këtë garë tejet interesante, për më shumë gjithë ky garim dëshmoi një nivel të lartë profesional të konkurentëve që tregon se shqiptarët janë shumë të aftë në fushën e ICT-së. Së fundi, organizatorët u zotuan që aktiviteti në fjalë ishte vetëm fillimi i bashkëpunimeve me Microsoft, dhe të tilla projekte por edhe më shumë do të ketë në vazhdimësi falë partneritetit që platforma ALMOOC synon të ketë me Microsoft në të ardhmen e afërt. 4.4.3 Akreditimi Dhe njohja e ALMOOC Tashmë fakti që Almooc ka një ndikim shumë të rëndësishëm në shoqërinë shqiptare, nuk vihet më në diskutim pasi ka ndikuar në aspektin më të rëndësishëm të një shoqërie siç është edukimi. Por për ta përforcuar këtë le të shohim një tjetër aspekt me të cilin Almooc, tregon që është një hap përpara në krahasuar me platforma të ngjashme në treg. Shqiptarët krenohen me këtë fakt pasi tashmë Një kurs masiv i hapur në internet, është miratuar si një partner i Shkollës së Komunitetit Clintondale në Miçigan, SHBA. Ndërsa Almooc ofron arsim cilësor, ky partneritet i fundit do t'u mundësojë studentëve të regjistrohen në kurse të ofruara përmes shkollës së mesme publike të Clintondale. Nxënësit që plotësojnë 19 kredite përmes programit online do të marrin diplomat amerikane të shkollës së mesme. "Të themi se jemi 'të ngazëllyer' do të ishte një nënvlerësim", thotë Greg Green, drejtori i Clintondale Community Schools. " Ridvani dhe ekipi i tij kanë qenë partnerë të mëdhenj në këtë projekt. Do të jetë një dhuratë e shkëlqyer për studentët ndërkombëtarë anembanë globit që kërkojnë një diplomë të shkollës së mesme në SHBA ". Për t'u kualifikuar për shkollën online, studentët duhet të kalojnë një provim para vlerësimit në Anglisht dhe Matematikë. Për të përcaktuar të drejtën e studentit për regjistrim, Clintondale do të vlerësojë transkriptet e tyre dhe rezultatet e provimit të gjuhës angleze në TOEFL. Studentët gjithashtu duhet të ofrojnë dëshmi të lejes nga shkollat në të cilat ata janë aktualisht të regjistruar. Figura 4.28: Almooc Akreditohet "Ne jemi të ngazëllyer për të zgjeruar shërbimet tona për shkollën e mesme online të Clintondale," thotë Ridvan Aliu, CEO i EDUonGo. "Duke punuar ngushtë me Greg për të lehtësuar të mësuarit e shkrirë në të gjithë botën, EDUonGo do të lehtësojë të gjithë materialin ekzistues të Clintondale dhe do ta transferojë atë për përdorimin e shkollës së tyre online". 4.4.4 Ndikimi i Almooc Në Edukim Edhe pse shifrat dhe statistikat janë thuajse të një anëshme, duhet theksuar që Almooc ka ndihmuar shumë studentë për të arritur rezultate më të larta në shkollë si dhe për tu njohur me terma dhe teknologji që në trevat shqiptare ende nuk janë zhvilluar. Duke u bazuar në studimin e kryer nga profesori nga Kosova Ramadan Beqiri [28] mund të themi se ndërrimi i metodologjive të të mësuarit rrit interesimin e nxënësve për qasje në këto rrugë të reja, të cilat janë të pranueshme dhe lehtësisht të zbatueshme në rastet kur plotësohen disa kushte teknike, të cilat janë të domosdoshme për realizimin e tyre. Nxënësit kalojnë kohë të gjatë pranë kompjuterit duke lundruar në portale të ndryshme dhe rrjete të tjera sociale, të cilat ua rrëmbëjnë kohën dhe ua harxhojnë energjitë, duke i lodhur aq shumë sa të mos kenë më fuqi për të mësuar. E zëvendësimi sado i vogël i portaleve të tilla me ato eduaktivo-arsimore, nxitë të mësuarit e shkencave të natyrës nëpërmjet platformës së të nxënit nga distanca (e-learning). Përdorimi në masë sa më të gjerë i platoformës virtuale www.almooc.com, do të bënte që në platformë të shtoheshin edhe lëndë tjera të cilat janë të domosdoshme për studentë, nxënës madje edhe klasat e arsimit fillor. Për këtë në një nga sponsorët më të mëdhenj të Almooc, RisiAlbania, ka publikuar edhe dy raste suksesi që në një farë mënyre kanë dalë nga duart e Almooc. Studentët Erigers dhe Iva janë dy shembuj të mënyrës se si funksionon sistemi në Shqipëri. Ka shumë studentë që përfudojnë studimet për IT apo degë të tjera të ngjashme dhe në fakt nuk janë shumë të aftë për tregun e punës. Kështu ishin edhe dy studentët e lartpërmendur, të cilët pasi mbaruan studimet e larta u gjendën përballë një realiteti në të cilin njohuritë që kishin nuk ishin të mjaftueshme. Dhe kështu u detyruan të gjenin mënyra të tjera se si mund të rrisnin nivelin e tyre akademik dhe mbi të gjitha aftësitë praktike. Pikërisht duke përdorur Almooc ata arritën të avanconin në karrierën e tyre dhe madje të kishin edhe një pozicion mjaft të mirë. Figura 4.29: Histori suksesi KONKLUZIONET Teknologjia e Informacionit dhe Komunikimit (TIK) është bërë thuajse e domosdoshme në zhvillimin e proçesit mësimor dhe në paraqitjen e formave të reja më të përshtatshme që mund të përdoren në arsim. Është shumë e rëndësishme të theksohet se impakti dhe integrimi i TIK-ut bëjnë të mundur që lëndët të zhvillohen sipas standarteve Europiane. TIK ofron një mësimdhënie më të thjeshtë, të shpejtë dhe efikase. Mundëson shtrirjen dhe eksplorimin në një gamë më të gjerë informacioni dhe materialesh. Mësimi mund të trajtohet në mënyrën tradicionale por që për vite me rrallë nuk ka rezultuar 100% efikase, kështu që është e nevojshme që të shfrytëzohen dhe të merren në konsideratë metodat dhe platformat bashkëkohore të TIK-ut, ku roli i këtij të fundit po rezulton të jetë definitiv.Në kuadër të këtyre cilësive dhe benefiteve që sjellin në arsim janë krijuar shumë lloje platformash të cilat ofrojnë mundësinë për të mësuar online, midis të cilave MOOCs. MOOCs e bëjnë më tërheqëse dhe më të kuptueshme trajtimin e problemeve fizike dhe të gjithë njohurive që nxënësi duhet të fitojë gjatë proçesit mësimor. Duke bërë një krahasim të shpejtë mbi tipet e orëve mësimore, mund të themi që metodat demonstruese që MOOCs përdorin rezultojnë të jenë shumë më efikase. Nëpërmjet përdorimit të klasave të MOOC nxënësit arrijnë të kenë një perceptim më të mirë të koncepteve dhe trajtimit te problemi, duke përmirësuar edhe motivimin, sjelljen dhe interesin ndaj mësimit. Ofrojnë barazi mbi zgjedhjet dhe akseset e informacioneve, duke mundësuar psh edhe nxënësit e zonave rurale të kenë informacione mjaft të vlefshme në mësimdhënie.MOOCs u ofrojnë studentëve mundësinë për të marrë kurse nga prezantuesit specialistë të njohur, pa ndonjë parakusht të nevojshëm të kursit.MOOC (Masive Open Online Courses) është e aplikuar në shumë vende të botës dhe sillet në vendet shqip-folëse me anë të ALMOOC. Vizioni i ALMOOC është që të ndërtojë talente që i shërbejnë tregut ndërkombëtar dhe që të kontribuojnë sa më mirë në ekonominë e vendeve shqipfolëse. Ai bashkëpunon me instruktorë të spikatur në një sërë fushash, me qëllim mundësimin e dhënies së kurseve profesionale online në gjuhën shqipe dhe sot numëron më shumë se 60, 000 studentë nga të gjitha trevat shqiptare. Dhe ata jo vetëm që ndjekin kurset e Almooc por marrin pjesë edhe në konkurset apo fushatat ndërgjegjësuese që Almooc organizon. Duke patur shumë përfitime ndër të cilat: punë në klasë të mbikqyrur nga instruktori, kuize online për të testuar njohuritë e përfituara, çertifikim online për kodim nga code.org, testim i njohurive përmes projekteve të dorëzuara, mundësi punësimi në kompani ndërkombëtare, pjesëmarrje në evente ndërkombëtare dhe jo vetëm, diplomë nga shkollë amerikane dhe mbi të gjitha aftësi për të zhvilluar një karrierë të suksesshme. Referenca [1]. R. Ferguson, E. Scanlon, L. Harris, Developing a Strategic Approach to MOOCs, 2016. [2]. Daniel T. Seaton, Yoav Bergner, Isaac Chuang, Piotr Mitros, and David E. Pritcha Who Does What in Massive Open Online Courses,2014,. [3].Neset Demirci, What is Massive Open Online Courses (MOOCs) and What is promising us for learning?: A Review-evaluative Article about MOOCs,06/06/2014. [4]. Carl Straumsheim, Surveying the MOOC landscape,04/02/2015. [5]. Stephen Downes, eLearning - helping students achieve more in education, Regina Brown, Efront, 2013. [6]. E-Learning 2.0,Oct 17, 2015,. [7]. OpenupEd v1.1, Definition Massive Open Online Courses, 12 Mars 2015. [8]. Darco Jansen,Robert Schuwer, Institutional MOOC strategies in Europe, , 2015 [9]. Rolin Moe, The brief & expansive history (and future) of the MOOC: Why two divergent models share the same name,2015. [10]. Juliana Marques, A Short History of MOOCs and distancë Learning, Prill 2013. [11].Juliana Marques, Robert McGuire, What is a Massive Open Online Course Anyway? MN+R Attempts a Definition, Qershor 2013. [12].Chen Zhenghao, Brandon Alcorn, Gayle Christensen,Nicholas Eriksson,Who’s Benefiting from MOOCs, and Why, Shtator 2015. [13]. MIT Technology Review, What Are MOOCs Good For?,Dhjetor 2014. [14]. Universitat Autònoma de Barcelona, Differences Between a MOOC and an Online Course, Nëntor 2016. [15]. Bryant Nielson, What’s the Difference Between a MOOC and an LMS?, Your Training Edge, Maj 2015. [16]. Are You MOOC-ing Yet? A Review for Academic Libraries Vol.3,Gloria Creed-Dikeogu, Carolyn Clark,2013. [17]. Thanasis Daradoumis, Roxana Bassi, Fatos Xhafa, Santi Caballe, A Review on Massive E-learning (MOOC) Design, Delivery and Assessment, Tetor 2013. [18]. Barney Grainger, Massive open Online Courses (MOOC) Report, 2013. [19]. Universidad de Alicante, Structure of a MOOC, Korrik 2013. [20]. Adult Education in Israel N. 13,Two Types of MOOCs: An Overview, 2014. [21]. Frederick Mudavanhu, MOOC Types: The xMOOC, cMOOC and rMOOC, Korrik 2015. [22]. Sandra Sanchez-Gordon, Sergio Lujan-Mora, MOOCs Gone Wild, Proceedings of the 8th International Technology, Education and Development Conference, p. 1449-1458, 2014. [23]. Cool College Helpers, Udemy vs. Edx, Coursera and Udacity, Dhjetor 2015. [24]. Natasha Lomas, Online Learning Platform Inversity gets a Lifeline from Holtzbrinck Media Group, Gusht 2016. [25]. Dhawal Shah, K-MOOC: A Look At Korea’s Official MOOC Platform, Gusht 2017 [26]. MyCognitio, What is Open2Study?, Mars 2014. [27]. Ramadan Beqiri, Ndikimi i të nxënit nga shtëpia në ngritjen e rezultateve në mësim, Prishtinë, 2015. [28].www.youtube.com/watch?v=sxRhJsRwb7A,2015, intervistë me CEO-n e ALMOOC. E-LEARNING DHE MOOCS ROMINA SHQYPI 1

RELATED PAPERS

RELATED TOPICS

Log In

E-Learning and MOOCs.doc

E-Learning and MOOCs.doc

Related Papers

RELATED PAPERS

RELATED TOPICS