Ibn Batuta
Ibn Batuta (ar. محمد ابن بطوطة; emri i plotë ʾAbū ʿAbd al-Lāh Muḥammad ibn ʿAbd al-Lāh l-Lawātī ṭ-Ṭanǧī ibn Baṭūṭah; ar. أبو عبد الله محمد بن عبد الله اللواتي الطنجي بن بطوطة) ka qenë një studjues musliman nga Maroku dhe një eksplorues që shetiti shumë në periudhën mesjetare. Për një periudhë tridhjetëvjeçare Ibn Batuta shetiti pjesën më të madhe të botës islame si dhe shumë vende tjera jomuslimane si Azia Qendrore, Juglindore, Jugore dhe Kinën. Përreth fundit të jetës së vet, diktoi një kronikë të udhëtimeve të tij.
Biografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]U lind më 25 shkurt 1304 në Tanxher të Marokut kur sundohej nga dinastia Banu Abd al-Haqq, në një familje ulemash me prejardhje berbere. Udhëtimin e tij e filloi në 1325, në moshën njëzet e një vjeçare, duke lënë vendin e tij në drejtim të Mekas, ku dhe mbaroi studimet e kohës.
Udhëtimin tjetër e vazhdoi në drejtim të Aden, në Yemen, dhe më vonë në Kenya, për të vazhduar udhëtimin në drejtimin të India, duke kaluar nga Siria, Russia dhe Afghanistan, duke arritur në Delhi. I Sapo ardhur në qytetin indian, emertohet jurist nga Sulltani , i cili në vazhdim e burgos per tradhëti.
Më vonë sulltani ndërron mendim, dhe vendos ta largojë Ibn Battuta për në Cina duke e emëruar ambasador, gjatë udhëtimit për në Cina karvani me të cilin udhëtonte u sulmua, dhe udhëtimi dështoi. Në vazhdim do të udhëtonte me një anije, që u mbyt në afërsi të Calcutta.
Gjatë kësaj kohe qëndroi në Maldive, për tu nisur më vonë për Ceylon (Sri Lanka), më von në Malesia, Giava, e Sumatra, dhe më në fund mbërrin në Pechino.
Në vitin 1349 u kthye në vend lindje, por menjëherë shkoi në Mali. Ku qëndroi rreth shtatë muaj në Timbuctu në udhëtimin e kthimit vizitoi edhe fiset Tuareg të Sahara, në vitin 1354, mbërrin në Marocco, në Sigilmassa. Sipas burimeve arabe kaloi vitet e fundit të jetës, duke punuar si gjygjtarë, në afërsi të Fez. Ai ju perkushtua per dy vjet shkrimit kujtime të udhëtimit, me ndihmën e poetit andaluso Ibn Juzayy.
Titulli i njohur iveprës së tij është Riḥla (në arabo: ﺭﺣﻠـة), që do të thotë "Udhëtim", në rrealitet në arabo: تحفة النظار في غرائب الأمصار وعجائب الأسفار, Tuḥfat al-naẓār fī gharāʾib al-amṣār wa ʿajāʾib al-asfār, Që perkthehet (me përafërsi) "Dhunti për të shikuar vende të shkëlqyera". Vepra u mbështet nga sulltani merinide i Marocco Abu Inan Faris.
Për rëndësinë e udhëtimit, eksplorimet, hapësirat gjeografike, kulturat e ndryshme që vizitoi, konsiderohet si udhëtari më i madh i botës islmike[1].
Udhëtimi është edhe përshkrim i realitetit soçial dhe besimit fetar islam në atë perjudhë kohe. Teksti permban Riḥla dhe tregon per shenjtëri sufi, të ndryshme të kohës.
Vendet që vizitoi Ibn Battuta
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në tërë jetën e tij Ibn Battuta udhëtoi mbi 117.500 km dhe vizitoi 44 shtete.[2].
Udhëtimi 1325–1332
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Udhëtimi 1332–1346
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Udhëtimi 1349–1354
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Shënime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Marco Polo e Ibn Battuta sulle rotte della Cina, arab.it.
- ^ Jerry Bently, Old World Encounters: Cross-Cultural Contacts and Exchanges in Pre-Modern Times (New York: Oxford University Press, 1993),114.
Bibliografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Ibn Battuta, I Viaggi, a cura di Claudia M. Tresso, Einaudi, Torino, 2006 ISBN 978-88-06-14717-4 (880 pagine di testo precedute da 76 pagine di introduzione).
- Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{in lang|en}} instead.EN) Ross E. Dunn. The Travels of Ibn Battuta - A Virtual Tour with the 14th Century Traveler, University of California, 2004 ISBN 0-520-24385-4.
- Ibn Battuta Prince of Travellers, in National Geographic, dicembre 1991.
- Gli straordinari viaggi di Ibn Battuta. Le mille avventure del Marco Polo arabo, di Dunn Ross,
Garzanti, 2005.
- Il sufismo nei viaggi di Ibn Battuta. Di Venturi Nazzareno, Tipheret, Bonanno editore 2014. ISBN 978-88-6496-133-0 Pagine: 288.
P. Manduchi, Nga Tangeri në Meka duke kaluar për nga Kina. Historia e një udhëtimi në botën myslimani të Ibn Battuta, Cuec, Cagliari 2000, faqe 190
Curiosità
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Figura e Ibn Battuta është elementi kryesor në lojën Unearthed: Trail of Ibn Battuta.