NL7908798A - Vloeibaar, verdikt chloorbleekmiddel. - Google Patents

Description

« ~~ * - 1 - B 226 (R)

Aanvraagster: Unilever N.V. te Rotterdam Titel: "Vloeibaar, verdikt chloorbleekmiddel"

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een vloeibaar, verdikt chloorbleekmiddel, gebaseerd op een waterrijke alkalimetaal-hypochloriet-oplossing.

5 Dergelijke verdikte chloorbleekmiddelen zijn reeds uit het Nederlandse octrooischrift 148.103 bekend. Daarin zijn verdikte chloorbleekmiddelen beschreven, die een gehalte aan actief chloor van 1-15 gew.% hebben, en die een tri al kylamine-oxi de met één rechte alkylgroep van 8-18 koolstof-atomen, of een betaïne met een rechte N-alkylgroep van 8-18 kool stofatomen 10 bevatten alsmede een al kalimetaal zout van een volledig verzadigd vetzuur met 8-18 koolstofatomen. De gewichtsverhouding van het trialkylamine-oxi de of betaTne tot de al kalimetaalzeep bedraagt daarbij van 90:10 tot 20:80, en de totale gewichtshoeveelheid van het trialkylamine-oxide of betaTne en de alkalimetaalzeep bedraagt van 0,5-2,5 gew.% van het bleek-15 middel.

Alhoewel deze verdikte chloorbleekmiddelen zeer bevredigende physische eigenschappen hebben, zowel wat de chloorstabiliteit als de physische opslagstabiliteit betreft, vooral bij de gebruikelijke hogere gehaltes 20 aan actief chloor (10% of hoger), is gebleken, dat een verlaging van het actief chloorgehalte onder bepaalde omstandigheden aanleiding kan geven tot een mindere mate van verdikking.

Daarnaast wordt meestal in de verdikte chloorbleekmiddelen volgens de 25 stand der techniek een bepaalde hoeveelheid al kalihydroxide opgenomen; de aldus verkregen verdikte chloorbleekmiddelen bezitten dan ook meestal een hoge pH, in de orde van grootte van 13 of meer. Een verlaging van de pH, tot bijv. 12 of lager, kan, zonder speciale maatregelen, aanleiding geven tot een verminderde chloorstabiliteit, alsmede eveneens tot een 30 verminderde opslag- c.q. phase-stabiliteit.

Een of meer van de bovengenoemde problemen kunnen ook worden verwacht, wanneer verdikte chloorbleekmiddelen met een verlaagd actief chloorgehalte worden bereid, uitgaande van andere in hypochloriet oplosbare OC U9 r rrn A rla 1 au 7Λϊi Tc Ki iw ea ιλλλρ i fm < wi Ar\ n r«ii Ι/λ μλ r 4·« λ Λ ^ 1 <· \ -2- B 226 (R) beschreven in de Nederlandse ter inzage gelegde octrooiaanvrage 7605328, in het Britse octrooi schrift 1.466.560, alsmede in de Duitse ter inzage gelegde octrooiaanvrage 2.837.880.

5 Doel van de onderhavige uitvinding is nu, bovengenoemde nadelen in belangrijke mate op te heffen, en een chloorbleekmiddel te verschaffen, dat een verlaagd actief chloorgehalte heeft alsmede een verlaagde pH, en desalniettemin verdikt kan worden en stabiel blijft over langere perioden, zonder aanleiding te geven tot een ongewenste troebelingspunt-10 verlaging bij variatie van de gewichtsverhouding van de samenstellende bestanddelen van het gebruikte wasmiddelmengsel.

Gevonden werd nu, dat dit doel kan worden bereikt door in het verdikte chloorbleekmiddel een zout van een sterke base en een zwak anorganisch 15 zuur op te nemen (Hieronder dient geen alkalimetaalhypochloriet te worden begrepen.).

Het is reeds uit het Amerikaanse octrooi schrift 4.151.104 bekend, een alkalimetaalorthofosfaatbuffer in een waterrijke alkalimetaal-hypochloriet 20 oplossing op te nemen, teneinde de chloorstabiliteit daarvan te verbeteren. De aldus verkregen middelen zijn geen verdikte chloorbleekmiddelen, en het probleem van een verlaagde opslagstabiliteit van verdikte chloorbleekmiddelen met een verlaagd actief-chloorgehalte komt dan ook in deze publikatie niet aan de orde.

25

Uit het Amerikaanse octrooischrift 3.843.548 zijn pasta- en gelvormige chloorbleekmiddelen bekend, waarin een synthetische klei als pasta- en gelvormend middel wordt gebruikt. In deze middelen kunnen buffersysternen worden opgenomen, om eventuele ontleding van het hypochloriet tegen te 30 gaan. Uit de Duitse ter inzage gelegde octrooiaanvrage 2.756.414 is o.a. een verdikt, schuurmiddel bevattend chloorbleekmiddel bekend, waarin een smectiet klei als verdikkingsmiddel wordt opgenomen. Tevens kunnen bepaalde buffers worden opgenomen, om de stabiliteit van het alkalimetaalhypochloriet te verhogen. Soortgelijke schuurmiddel-bev.attende bleek-35 middelen worden eveneens beschreven in de Nederlandse ter inzage gelegde octrooiaanvrage 7504507. Tenslotte beschrijft de Nederlandse ter inzage gelegde octrooiaanvrage 7400766 schenkbare, vloeibare wasmiddelen, die naast een schuurmiddel een bleekmiddel kunnen bevatten, waarin een matig in water oplosbare alkalische buffer als vaste deeltjes gedispergeerd

_ «t a mm ft A

-5 I

- 3 - B 226 (R) wordt.

Al deze bleekmiddelen volgens de stand der techniek zijn hetzij niet verdikt, of zij zijn verdikt met behulp van een klei c.q. bevatten 5 onoplosbare deeltjes van een schuurmiddel.

In het verdikte chloorbleekmiddel van het type als bijv. beschreven in het Nederlandse octrooi 148.103 kunnen echter dergelijke kleien of schuurmiddeldeeltjes niet stabiel gesuspendeerd worden.

10

De onderhavige uitvinding betreft derhalve vloeibare, verdikte chloor-bleekmiddelen, die nagenoeg vrij zijn van onoplosbare, vaste schuurmiddel*- of kleideeltjes, welke middelen gebaseerd zijn op een waterrijke alkalimetaal-hypochlorietoplossing die met behulp van een 15 mengsel van twee verschillende was-actieve verbindingen verdikt is tot een viscositeit van 10-150 cS (gemeten met een Ostwald-viscosimeter bij een temperatuur van 25°C), en is daardoor gekenmerkt, dat zij een gehalte van 1-10 gew.% actief chloor bevatten, alsmede een zout van een sterke base en een zwak anorganisch zuur.

20

Het verdikkingsmiddel bestaat uit ten minste twee verschillende was-actieve verbindingen, waarvan er tenminste een in waterrijke hypochloriet-oplossingen oplosbaar moet zijn. Geschikte voorbeelden van zulke wasmiddelen zijn de trialkylamineoxiden volgens NL-OS 148.103-25 of DE-OS 2.837.880, betafnen volgens NL-OS 148.103; en quaternaire ammoniumverbindingen volgens US-0S 4.113.645 en NL-OS 7605328. Mengsels van deze wasmiddelen zijn evenzeer bruikbaar. De andere in het verdikkingsmiddel aanwezige wasmiddelen kunnen alkalimetaalzepen volgens NL-OS 148.103 zijn, of acylsarcosinaten of alkyltauriden 30 volgens GB 1.466.560 of suikeresters volgens NL 7605328, of mengsels daarvan.

De voorkeur gaat echter uit naar de mengsels van trialkylamineoxiden en alkalimetaal zepen van volledig verzadigde Cg-C^g vetzuren als 35 beschreven in NL 148.103.

De gewichtsverhouding van de in hypochloriet oplosbare was-actieve stof tot de andere was-actieve stof in het verdikkingsmiddel kan variëren van 75:25 tot 40:60. Gebleken is, dat in het bijzonder bij een * «· - 4 - B 226 (R) gewichtsverhouding van 65:35 tot 45:55 de uitvinding bijzonder bevredigende resultaten levert. Bij stijgende gewichtsverhoudingen is gebleken dat bij de verlaagde· actieve-chloorgehaltes volgens de uitvinding de verdikking minder bevredigend wordt. Gevonden werd, dat 5 de toevoeging van een kleine hoeveelheid,.in de orde van grootte van 0,1-15¾ van een sterke electroliet, bijvoorbeeld keukenzoute de verdikkende werking doet toenemen. Het verdikkingsmiddel wordt gebruikt in een hoeveelheid van 0,5-5 gew.% berekend op het eindprodukt.

10 Het actieve-chloorgehalte bedraagt volgens de uitvinding van 1-10 gew.%. Bij voorkeur bedraagt dit van 1-7%, en gebleken is dat de uitvinding in he.t bijzonder van toepassing is op een gehalte van 1-2,5 gew.%.

De pH van het verdikte chloorbleekmiddel varieert tussen 10-12,5.

15* Alhoewel vele zouten van sterke blen en zwakke anorganische zuren volgens de uitvinding bruikbaar zijn, worden bij voorkeur zulke zouten gebruikt die een buffer-capaci te it binnen dit pH-gebied vertonen.

Geschikte voorbeelden van zulke zouten zijn de al kali metaal zouten van 20 orthofosforzuur, van kiezelzuur en van koolzuur. In het bijzonder zijn buffersystemen geschikt gebleken, die uit een mengsel van trinatrium-orthofosfaat en dinatriumorthofosfaat, of een mengsel van natriumcarbonaat en natriumbicarbonaat bestaan. De verhouding van de samenstellende bestanddelen van deze mengsels, alsmede de te gebruiken hoeveelheid van 25 deze mengsels wordt, zoals bekend is, door de gewenste pH, resp. de gewenste buffer-capaciteit bepaald. Voor de fosfaatbuffer bedraagt bi jvoorbeeldi de gewichtsverhouding trinatriumorthofosfaat/dinatriumortho-fosfaat 70:30 of minder, om een pH van 12 of minder te bereiken; voor een natriumcarbonaat/natriumbicarbonaat-buffer bedraagt deze verhouding 30 85:15 of hoger om een pH van meer dan 10 te bereiken. De hoeveelheid te gebruiken zout varieert zoals boven uiteengezet al naar gelang de gewenste buffer-capaciteit. Zo wordt, bij een gewichtsverhouding Na3P04/Na2HP04 van 70:30 of minder bij een concentratie daarvan van meer dan 127,2 mmol/kg een pH van minder dan 12 bereikt. Deze concentratie 35 geldt ook voor de bovenaangegeven Na2C0yNaHC03 systemen in de genoemde verhoudingen. In het algemeen is tenminste 50 mmol/kg van het zout gewenst.

De voorkeur gaat uit naar een mengsel van Ν32Ρ04 en Na2HPÜ4 in een gewichtsverhouding van 70 : 30 of minder bij een concentratie van - 5 - B 226 (R) 127,2 mmol/kg of meer. De zouten van de sterke base en zwak anorganisch zuur kunnen als zodanig worden toegevoegd, of zij kunnen in situ worden gevormd.

5 De verdikte chloorbleekmiddelen volgens de uitvinding kunnen voorts kleine hoeveelheden van gebruikelijke toevoegsels bevatten, zoals in hypochloriet oplosbare en stabiele kleurstoffen in parfums. Kleine hoeveelheden (tot 5¾) van onoplosbare vaste deeltjes zijn eveneens tolerabel. Zij kunnen op gebruikelijke wijzen bereid worden, bijv. zoals 10 beschreven in NL 148.103.

Voorbeeld I

De volgende verdikte chloorbleekmiddelen werden bereid: aan 6 gew.% zacht water werd een variërende hoeveelheid laurinezuur toegevoegd, alsmede 15 0,05 gew.% natronloog. Dit mengsel werd verhit tot ongeveer 80°C totdat de verzeping volledig was. Na koeling tot ongeveer 40°C werd vervolgens een variërende hoeveelheid lauryl dimethyl amine oxide (30%-ige oplossing) toegevoegd, alsmede 0,08 gew.% parfum. Aan het aldus verkregen mengsel werd 20,7 gew.% van een ongeveer 12,1%-ige waterrijke natriumhypochToriet-20 oplossing toegevoegd, alsmede 37,3 gew.% van een oplossing van 22,7% NaCl en 0,52% NaOH werd toegevoegd. Zacht water werd aangevuld tot 100%. Waar aangegeven, werd een fosfaatoplossing van 166,8 g/kg oplossing Na3P04 en 43.6 g/kg oplossing Na2HP04-2H20 toegevoegd.

25 In de Tabel geeft TW de totale hoeveelheid van laurinezuur en amine-oxide (in %) aan, en R geeft de verhouding % amine-oxide/jw x 100 aan.

Het actief-chloorgehalte bedroeg 2,5 gew.%.

30 De volgende tabel geeft de verdere gegevens weer.

7908798 c J- - 7 - B 226 (R)

H J K L

lauryl dimethyl ami neoxide 0,683 0,683. 0,683 0,683 laurinezuur 0,246 0,246 0,246 0,246

NaOH 0,153 0,153 0,153 0,153 5 NaCIO 2,49 2,49 2,49 2,49

Parfum 0,06 0,06 0,06 0,06

Na3P04.12H20 6,78 2,07

Na2HP04.2H20 1,36 0,54

Na2C03 - - 1,22 0,77 10 NaHC03 - - 0,11 0,11 water tot 100 tot 100 tot 100 tot 100 pH na bereiding 12,06 12,10 12,05 12,05

Produkt J werd verder onderzocht, en de volgende waarnemingen werden 15 gedaan, bij verschillende NaCl gehaltes, na opslag gedurende 4 weken bij kamertemperatuur (t) en bij 30°C (T).

6,25¾ NaCl 5% NaCl 3,75% NaCl (t) (T) (t) (T) (t) (T) 20 actief chloorgehal te 1,7 1,2 1,8 1,3 1,8 1,4 2,1 1,9 pH 11,5 11,1 11,5 11,1 11,6 11,2 11,9 11,7 viscositeit 23,5 23,9 16,3 15,4 11,0 9,6 * troebelingspunt 54,2 40,2 85,0 72,4 >90 >90 * 25 * met 0% NaCl werd na 1 week opslag bij kamertemperatuur een viscositeit van 4,0 cS en een troebelingspunt van >90°C gemeten.

Voorbeeld III

Het volgende verdikte chloorbleekmiddel werd bereid: 30 % lauryldimethylamineoxide (100%) 0,72 laurinezuur (92%) 0,48 natriumsilicaat 0,115 35 parfum 0,06 natriumhypochloriet (100%) 2,5

Na3P04.12 aq 5,42

Na2HP04.2 aq 1,09

NaOH 0,1 40 water tot 100 - 6 - B 226 (R) *» *» 5 5

Produkt R TL electroliet Buffer viscositeit troebelingspunt __:_(ca_(°c) _ A 72 0.85 NaCl/NaOH1) - 36,4 26,8 B 73.5 0.85 " - 33,4 31,8 5 C 72 0.85 NaCl2) - 33,0 29,2 D 73.5 0.93 " - 34,4 34,6 E 72 0.85 " fosfaat4) 28,6 33,4 F 72 0.85 NaCl3) " 27,4 34,6 6 73.5 0.93 " 27,9 41,2 10

Concentraties in % van het totale produkt:

1) 5,65¾ NaCl en 0,13¾ NaOH

2) 5,65% NaCl 3) 7,07% NaCl 15 4) 2,07% Na3P04.12H20 + 0,54% Na2P04.2H20 5) na één week opslag bij kamertemperatuur.

Produkt 6 werd over een langere periode bij kamertemperatuur opgeslagen, en de volgende waarnemingen werden gedaan.

20 opslagtijd viscositeit troebel ingspunt pH actief-chloorgehalte (weken)_(cS)_(°C) _[%}_ 1 27,9 41,2. 11,85 2,5 2 30,8 40,7 25 3 30,4 42,2 11,72 4 33,3 42,0 11,68 5 29,8 41,8 - 2,13 6 28,5 41,4 11,17 2,07 7 29,7 39,4 11,11 1,97 30 8 30,8 38,1 11,05 1,84 9 31,1 37,2 10,84 1,99 10 31,6 35,2 11,03 1,79 11 27,9 33,6 11,11 1,72

35 Voorbeeld II

Op dezelfde wijze als in Voorbeeld I werden de volgende verdikte chloorbleekmiddelen bereid: 7908798

Claims (7)

1. 8. B 226 (R)
2. 1. Vloeibaar, verdikt chloorbleekmiddel, dat nagenoeg vrij is van onoplosbare, vaste schuurmiddel- of kleideeltjes, gebaseerd op een waterrijke al kalimetaal-hypochloriet oplossing, die met behulp van een mengsel van twee verschillende was-actieve verbin-5 dingen tot een viscositeit van 10-150 cS verdikt is, met het kenmerk dat het een gehalte aan actief chloor van 1-10 gew.% bevat, en een zout van een sterke base en een zwak anorganisch zuur bevat.
3. 2. Middel volgens conclusie 1, met het kenmerk dat het een actief chloorgehalte van 1-2,5 gew.% bevat.
4. 3. Middel volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk dat het tenminste 50 mmol/kg van het zout bevat. 15
5. 4. Middel volgens conclusies 1-3, met het kenmerk, dat het zout een mengsel is van trinatriumorthofasfaat en dinatrium-orthofosfaat in een gewichtsverhouding van 70:30 tot 64:36. 20 '5. Middel volgens conclusies 1-4, met het kenmerk dat het een pH van 10-12,5 heeft.
6. 6. Middel volgens conclusies 1-5, met het kenmerk dat het een additionele hoeveelheid v3nO,H5 gew.% van een sterke electroliet 25 bevat.
7. 7. Middel volgens conclusies 1-6, met het kenmerk dat de gewichtsverhouding van de was-actieve stoffen in het verdikkingsmiddel, waarvan er tenminste één in hypochloriet oplosbaar dient 30 te zijn, varieert van 75:25 tot 40:60 (hypochloriet oplosbare was-actieve stof tot andere was-actieve stof). 7908798