Fgura
Fgura | |||
---|---|---|---|
Malta | |||
| |||
Amministrazzjoni | |||
Stat sovran | Malta | ||
Reġjuni ta’ Malta | Port Region (Port) (en) | ||
Kodiċi postali |
FGR | ||
Ġeografija | |||
Koordinati | 35°52′21″N 14°31′22″E / 35.8725°N 14.5228°EKoordinati: 35°52′21″N 14°31′22″E / 35.8725°N 14.5228°E | ||
Superfiċjenti | 1.1 kilometru kwadru | ||
Għoli | 49 m | ||
Demografija | |||
Popolazzjoni | 11,670 abitanti (31 Marzu 2014) | ||
localgovernmentdivisioncms.gov.mt… |
Il-Fgura hija belt fin-nofsinhar ta' Malta u hija wieħed mit-68 kunsill lokali.
L-oriġini tal-isem tal-lokal mhux ċert. Uħud isostnu li ġej mill-kelma figura b'referenza għax-xbieha tal-Madonna tal-Karmnu li kienet teżisti fil-lokal sa mis-seklu sbatax, u li kienet tissejjaħ il-figura tal-Madonna. Oħrajn jaħsbu li l-isem oriġinali kien 'Tal-Fgura' u jaraw konnessjoni mal-istess isem ta' post fl-Gharb (Għawdex).
Isem u simboli
[immodifika | immodifika s-sors]Tradizzjoni vokali u ħajja tgħix fl-isem tal-belt: l-istudjuż E.B. Vella qabbel "Fgura" mal-kelma Maltija "Figura" - bl-Ingliż "Figure". Dan jirrigwarda d-drawwa ta’ abitanti anzjani ta' din il-belt, li tieqaf quddiem niċċa dedikata lill-Madonna tal-Għolja tal-Karmelu. Kienet id-drawwa li n-nies tal-Fgura jsejħu din l-istatwa "il-figura".
L-istemma tal-Fgura hija magħmula minn strixxa orizzontali ħamra li fiha tliet stilel tad-deheb b'ħames ponot, iċċentrati fuq sfond abjad. Jum il-Fgura ġie stabbilit mill-kunsill lokali fl-1994, u l-ewwel ċelebrazzjoni tiegħu saret fit-30 ta’ Ottubru. Issa huwa ċċelebrat fl-aħħar Ħadd ta’ Ottubru.
Il-qaddis patrun tal-Fgura hija l-Madonna tal-Karmelu u festa annwali fl-unur tagħha tiġi ċċelebrata fit-tieni Ħadd ta’ Lulju. Il-Fgura għandha wkoll waħda mill-knejjes ta’ għamla l-aktar partikolari f'Malta, mibnija fil-forma ta' tinda.
Storja
[immodifika | immodifika s-sors]Mill-apparenza l-Fgura tidher belt ġdida mibnija fis-sittinijiet, iżda minkejja dan hemm oriġini antiki mistura. Il-belt għandha għeruq preistoriċi (bosta oqbra fiż-żona jixhdu dan) u hemm biżżejjed provi sabiex wieħed jissuġġerixxi li kienet abitata fi żmien il-Feniċi. Il-prova hija li bejn it-28 ta' Ottubru u l-21 ta' Diċembru 1948, 6 oqbra Puniċi instabu fil-Fgura - l-aktar fi Triq il-Liedna. Dawn l-oqbra ilhom jeżistu sa mit-tielet u r-raba' seklu Q.K. - kollha għandhom forma irregolari u fihom instabu fdalijiet umani, fdalijiet tal-annimali, fuħħar u materjali oħra tal-bronż. Triq partikolari ssemmiet 'Triq is-Sejba Punika' bħala tifkira ta' din is-sejba storika.
Il-Fgura, li tinsab aktar 'il ġewwa mill-Kottonera, ġiet influwenzata mit-tkabbir tat-Tarzna, b'mod speċjali wara l-Ewwel Gwerra Dinjija. Il-Fgura tmiss mal-fortifikazzjonijiet tal-Kottonera fit-tramuntana, ma' Ħaż-Zabbar fin-nofsinhar u ma' Ħal Tarxien fil-Punent. Illum il-ġurnata l-Fgura għandha waħda mill-akbar densitajiet ta' popolazzjoni fil-pajjiż. Riċentement din kibret lejn in-naħat tal-Port il-Kbir u kienet waħda mill-ibliet li raw żvilupp mgħeġġel, tant li issa waslet biex tintemm l-espansjoni tagħha. Il-Fgura issa saret waħda mill-akbar ċentri kummerċjali fin-naħat tan-nofsinhar tal-gżira.
L-emblema tal-Fgura hija magħmula minn strixxa ħamra orizzontali bi 3 stilel ta' ħames ponot, iċċentrata fuq sfond abjad - din daħlet mat-twaqqif tal-Kunsill Lokali tal-Fgura fl-1993. Din l-arma ħadet post oħra preċedenti li kien inħolqot bl-inizjattiva tal-Kunsill Ċiviku. Jum il-Fgura ġie stabbilit mill-kunsill lokali fl-1994 u l-ewwel ċelebrazzjoni tiegħu saret fit-30 ta' Ottubru. Din hija issa ċċelebrata fl-aħħar Ħadd ta' Ottubru.
Il-qaddis patrun tal-Fgura hija l-Madonna tal-Karmnu u tiġi ċċelebrata festa annwali f'ġieħha fit-tieni Ħadd ta' Lulju. Il-Fgura għandha wkoll waħda mill-aktar knejjes partikolari f'Malta minħabba li l-knisja hija forma ta' tinda.
Fis-sena 1945 il-patrijiet Karmelitani tal-Provinċja Karmelitana Maltija waqqfu kunvent fl-istess lokal.
Il-Fgura saret Parroċċa fl-1965. Il-knisja parrokkjali preżenti nfetħet għall-pubbliku fl-1988, u kienet ikkonsagrata fl-1 ta' Frar 1990 mill-Arċisqof Joseph Mercieca.
Postijiet ta’ Interess
[immodifika | immodifika s-sors]Il-Knisja parrokkjali tal-Fgura Madonna tal-Karmelu
[immodifika | immodifika s-sors]Main article: Our Lady of Mount Carmel Parish Church, Fgura
Il-knisja parrokkjali tal-Fgura nbniet fl-1988 u ddedikata lil Madonna tal-Karmelu fl-1 ta’ Frar 1990, fuq proġett tal-perit Victor Muscat Inglott u l-inġinier strutturali Godfrey Azzopardi mis-sittinijiet. Il-knisja parrokkjali hija mibnija fi stil modern tal-Kunsill post-Vatikan II, bis-saqaf appoġġat f'erba’ punti biex jipprovdi disinn simetriku, filwaqt li jżomm pjan kwadru fil-bażi fuq iż-żewġ assi. Kien maħsub li jiġi apprezzat bħala struttura wieqfa mdawra minn spazju miftuħ. Il-knisja parrokkjali tal-Fgura hija inkluża fl-Inventarju Nazzjonali tal-2011 tal-Proprjetà Kulturali tal-Gżejjer Maltin taħt ID 00009. [1]
Il-Monument tas-Salib
[immodifika | immodifika s-sors]Hemm monument fi Triq Hompesch, magħruf bħala 'Il-Monument tas-Salib' mir-residenti tal-Fgura. Dan il-monument ġie inawgurat mill-Ministru Ugo Mifsud Bonnici fi Frar 1990, eżattament meta l-Fgura ċċelebrat il-25 anniversarju tagħha minn meta saret parroċċa fl-1965. Dan il-monument kien ġie ddisinjat mill-iskultur Ġanni Bonniċi u nbena mill-apprentisti tal-iskola Ġlormu Cassar.
Dan il-monument tqiegħed fil-post eżatt fejn knisja żgħira ddedikata lill-Madonna tal-Karmelu nbniet fl-1790 minflok niċċa li kienet ilha hemm għal żmien twil. Bħala tifkira ta’ din in-niċċa nbniet niċċa ġdida fi Triq il-Karmelu.
Il-monument jistrieħ fuq erba’ kolonni u għandhom tifsira sinifikanti. Tlieta minn dawn il-kolonni jirrappreżentaw il-bliet li l-Fgura tmiss magħhom: - Paola, Tarxien u Żabbar (ittieħdu limiti minn dawn il-postijiet sabiex tkun tista’ tiġi fformata l-Parroċċa tal-Fgura fl-1965). L-oħra tirrappreżenta l-Parroċċa tal-Fgura. Fil-bażi ta’ dan il-monument hemm 4 lapidi. Dawn jirrappreżentaw il-25 anniversarju minn meta l-Fgura saret parroċċa, l-inawgurazzjoni ta’ dan il-monument u waħda hija kopja ta' ġebla oħra li kienet tinsab fuq in-naħa ta’ knisja li nbniet fl-1844. Din il-lapida ġiet miktuba bil-Latin u tgħid l-istorja ta’ din il-knisja.
Pjazza Reggie Miller
[immodifika | immodifika s-sors]Pjazza Reggie Miller (Wesgħa Reggie Miller) huwa spazju miftuħ imżejjen b'siġar tal-palm fuq in-naħa tal-lemin tal-Knisja Parrokkjali. Is-sit oriġinali ġie żviluppat fi ġnien li ġiet inawgurata fit-28 ta’ Marzu 1976 mill-Ministru Lorry Sant. Reggie Miller kien trejdjunjonist u l-fundatur tal-General Workers' Union, l-iktar trejdjunjon b'saħħtu f'Malta. Il-ġnien oriġinali kien fih għadira tal-ħut u arloġġ tax-xemx iddisinjat minn Paul Ignatius Micallef. Il-Kunsill Lokali tal-Fgura, meta ġie stabbilit fl-1993, identifika dan l-ispazju bħala wieħed mill-ewwel proġetti tiegħu u malajr żviluppah fi pjan kwadru miftuħ għad-disinn tal-Viċi Sindku Saviour Camilleri. Il-pjazza l-ġdida ġiet inawgurata fl-10 ta’ Frar 1996. Fl-1996 il-Kunsill Lokali Fgura waqqaf monument tal-Madonna tal-Karmnu, li kien iddisinjat u eżegwit mill-iskultur tal-Fgura Alfred Camilleri Cauchi.
Kunsill Lokali Fgura
[immodifika | immodifika s-sors]Kunsilli Lokali f'Malta ġew stabbiliti permezz ta’ leġislazzjoni fil-Parlament f'Lulju 1993. L-ewwel elezzjoni lokali fil-Fgura saret fis-16 ta' April 1994, u elezzjonijiet suċċessivi saru kull tliet snin fit-2 Sibt ta' Marzu. L-ewwel sindku tal-Fgura kien Anthony Degiovanni. Huwa ġie sostitwit minn Saviour Camilleri fl-1997, imma rritorna fil-kariga tiegħu fl-1 ta’ April 2000. Madankollu, Anthony Degiovanni irriżenja mill-kariga fl-2004, u warajh ġie Darren Marmara.
Is-6 elezjoni tal-Kunsill Lokali Fgura saru fis-6 ta’ Ġunju 2009. Is-sindku preżenti, Darren Marmara ġie kkonfermat għat-3 darba konsekuttiva. Madankollu, fis-7 ta’ Lulju 2010, id-deputat sindku Anthony Degiovanni flimkien mal-kunsillieri tal-ħaddiema tiegħu ppreżentaw mozzjoni ta' fiduċja fis-sindku preżenti, Darren Marmara. Il-mozzjoni kellha tiġi diskussa fis-16 ta’ Lulju, imma meta l-laqgħa tal-kunsill lokali kienet waslet biex tibda, is-sindku irriżenja mill-kariga u qal li fil-jiem preċedenti, hu u l-familja tiegħu rċivew diversi theddid. Ma ngħatat l-ebda raġuni uffiċjali għalfejn is-sindku ġie mġiegħel jirriżenja. Laqgħa għall-elezzjoni ta’ sindku ġdid, skedata għall-21 ta' Lulju kellha tiġi posposta sat-3 ta’ Awwissu, wara deċiżjoni mid-Dipartiment tal-Kunsilli Lokali, li sabet li kien hemm irregolaritajiet fil-mod kif il-laqgħa ġiet imsejħa. Id-debuttant Byron Camilleri, student tal-liġi ta’ 23 sena ġie nominat bħala r-raba' sindku tal-Fgura.
Byron Camilleri ġie kkonfermat is-sindku għat-tieni mandat, wara l-elezzjonijiet li saru fid-9 ta’ Marzu 2013. Byron Camilleri kiseb numru rekord ta' voti u sar l-ogħla kandidat fil-punteġġ fl-elezzjonijiet ta’ Marzu 2013, u kiseb aktar minn 4,000 voti tal-ewwel għadd. [2] Id-deputat sindku l-ġdid kien Matthew Vella. Il-membri l-oħra tal-kunsill huma: Charles Bonello, Mark Lombardo, Pierre Dalli, Ryan Ellul, Raymond Deguara, Jesmond Zammit u Renè Zammit. Pierre Dalli sar is-sindku fl-2017 wara l-elezzjoni ġenerali. Byron Camilleri ġie elett fil-parlament u għalhekk is-sindku kellu jinbidel. Mark Lombardo ġie elett fl-elezzjonijiet kollha tal-kunsill lokali li saru minn meta ġew stabbiliti fl-1993.
Kummissjoni Festa Esterna 16 ta' Lulju Fgura A.D.1993
[immodifika | immodifika s-sors]Il-Kummissjoni Festa Esterna hija l-għaqda ta' l-armar tal-Parroċċa tal-Fgura. Qabel it-twaqqif tal-Kummissjoni Festa Esterna fil-Fgura kien hawn numru sabiħ ta’ dilettanti li kienu jarmaw it-toroq tagħhom fuq bażi separata. Fost dawn huma r-residenti tat-Triq Mater Boni Consilii u t-toroq tal-madwar. Dawn kienu toroq li kienu jintramaw mir-residenti nfushom. Iżda għall-ħabta tas-sena 1967 twaqqaf l-ewwel kumitat tal-festa f'isem il-parroċċa. Kienet fuq l-inizjattiva ta’ P. Innoċenz Zerafa O.Carm. li twaqqaf dan il-kumitat. Min dak in-nhar il-parroċċa bdiet tieħu ħsieb tarma u tixgħel l-inħawi tal-knisja u t-triq prinċipali. Kienet ukoll taħseb għal-banda il-Ħadd filgħaxija u n-nar ta` l-art u l-ajru. Iżda kienet fis-sena 1992 li l-parroċċa kienet ħasset il-ħtiega li twaqqaf Kummissjoni sabiex tieħu ħsieb tarma u torganizza il-festa tal-padruna tagħna Omm u Ġmiel tal- Karmelu. Din il-kummissjoni hija dik preżenti. L-ewwel Kummissjoni Festa Esterna twaqqfet fil-5 ta’ Marzu 1993 u l-ewwel prokuratur tal-festa kien P. Adrian Cassar Pulis O.Carm. F’ dawn iż-żminijiet kienet ukoll inħasset il-ħtieġa li jkollha post fejn isiru il-laqgħat u jinżamm l-armar tal-festa. Iżda ftit żmien wara l-kummissjoni akkwistat maħżen fi Triq il-Karmelitani fejn seta jinżamm l-armar tal-festa. F`għeluq il-5 snin mit-twaqqif tal-Kummissjoni ġiet imżanżna l-arma tal-Kummissjoni. Fis-sena 1998 lahaq it-2 prokuratur tal-Kummissjoni u dan kien P. Joe Saliba O.Carm. Għall-festa ta` l-1999, sar standard tal-Kummissjoni Festa Esterna u dan jinġarr fil-purċissjoni nhar il-festa. Fis-sena 2006 il-Kummissjoni reġa kellha prokuratur ġdid, P. Renald Lofreda O. Carm. Mit-twaqqif tal-Kummissjoni fil-Fgura sa llum tista' tgħid li l-ħidma ma waqfet qatt. Dan jidher biċ-ċar fil-jiem tal-festa bl-armar ġdid kull sena. Il-Fgura hija l-akbar parrocca li tkun qed tiċċelebra l-festa tagħha fit-2 Ħadd ta' Lulju.