Suriyeliler

Eylül 2017 verilerine göre Türkiye'de 3 milyondan fazla kayıtlı Suriyeli yaşamaktadır. Bu nüfusun yaklaşık 1,5 milyonu 18 yaşından küçük, 1 milyonu ise okul çağındaki çocuklardan oluşmaktadır. Okul çağındaki çocukların yakkaşık % 54'ü okula gitmektedir. Yani Suriyeli çocukların yarıya yakını hala okul dışındadır. Bu rapor, uzun ve titiz bir veri toplama sürecinden sonra ortaya çıktı. 9 ilde 60 derinlemesine mülakat ve 15 odak grup görüşmesi sonucunda elde edilen verilerle MEB, AFAD ve Göç İdaresi Genel Müdürlüğü gibi kurumlardan elde edilen veriler harmanlanarak rapor hazırlandı.

Öz
Suriye’de iç savaşın başladığı 2011 yılından beri, resmi rakamlara göre, Türkiye’ye göç eden mülteci sayısı 2 milyonu geçmiştir. Resmi olarak 2015 yılı içerisinde açıklanan bu rakama rağmen, tahmin edilen sığınmacı sayısının daha fazla olması ve savaşın beklenenden uzun sürmesi, mültecilere yönelik uzun vadeli planların yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Bunun en önemli nedeni, mültecilere ilişkin veya mülteciler kaynaklı olarak ortaya çıkan sosyo-ekonomik problemlerin giderek artmaya başlamasıdır. Genel ekonomik sorunlar, emek piyasası bağlantılı problemler ve sosyo-kültürel uyum meseleleri gibi temel alanlara ilave olarak barınma, sağlık ve son olarak eğitim gibi konularda yaşanabilecek olası sorunlar daha dikkatli bir şekilde masaya yatırılmaya başlanmıştır.
Mülteciler bağlantılı problem alanlarına ilişkin akademik çalışmalarda, genel olarak mülteciler veya göçlerin yaşandığı bölgeler üzerinde yoğunlaşılmış ve genellikle akademisyenlerin nesnel kanaatleri üzerinde durulmuştur. Oldukça dağınık bir mülteci yapısının mevcut olması ve resmi olarak verilerin düzenli akışında sorunların yaşanması bu nesnelliğin nedenleri arasındadır.
Bu çalışmada, Türkiye’yi 5 yılı aşkın bir süredir doğrudan ilgilendiren Suriyeli mülteci sorununun yol açmış olduğu sosyo-ekonomik problemlerin etki alanlarının incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla Türkiyeli akademisyenlere yönelik yapılacak bir anket çalışması ile bu soruna yönelik akademisyen algısı ve Suriyeli mülteci sorununa bakış açısı incelenmeye çalışılacaktır

Abstract
According to the official statistics, the number of refugee to Turkey exceeds two million people since the year when the civil war began in Syria in 2011. Despite of this number declared officially in 2015, the fact there has been more influx of refugees than expected and the long-lasting civil war require to project the long-term planning on immigrant policies. The most significant reason for that is that the social-economic problems directly related to immigrant or stemming from immigrants are increasing more and more. In addition to the general fields such as main economic problems, the issues on labor markets, social-cultural adaptation topics; the problems that may occur in sheltering, healthiness and finally education problems have started to be discussed in details.
In academic studies as regards to the fields with problems concerning immigrants, it is generally focused on the immigrants and the regions where immigrants live and usually the thoughts dwelling on some scholars’ objective opinion on these issues. The fact that there is rather dispersed immigration demography and facing with problems in regular data streaming are among the reasons for this objectivity.
In this study, it is aimed to examine the impacts of Syrian refugee crisis, directly linked with Turkey over five years, regarding with causative socio-economics problems. With this purpose, a survey will be implemented on towards Turkish academicians in order to state perceptions in Academia. Consequently, these perceptions on Syrian refugee crisis will be investigated.

ÖZET
Günümüzde Türkiye’de olduğu gibi dünyanın birçok ülkesinde önemli sorunlardan biri de
göçtür. Belirli bölgelerde gelişmişlik düzeyinin geri olması, yaşanan ekonomik sorunlar, savaş gibi
nedenlerle binlerce insan ülkelerinden başka ülkelere göç etmek zorunda kalmaktadır. Ulaşım
imkânlarının gelişmiş olması bu süreci hızlandırmaktadır. Tabi bu hareketlilik, son bulduğu ülkelerde
ciddi siyasal, sosyal, kültürel, etnik, dinsel sorunlara da yol açmaktadır. Göç ile gelen insan sayısının
fazla olması konut, istihdam, sağlık, kültür ve gıda meseleleri üzerinde yoğunlaşmayı gerektirmektedir.
Bu da ülkelerin gerek kısa vadede gerekse uzun vadede gerekli tedbirleri alıp bu alanda politika
üretmesine, yasal, kurumsal tedbirler almasına neden olmaktadır. Göç genel itibariyle ülkelerin merkezi
yönetimlerinin çözmesi gereken bir sorun gibi görünmekle beraber özelde göçten en fazla etkilenenlerin
kentler ve kent yönetimleri olduğu söylenebilir. Çünkü göçle gelenlerin öncellikle yerleştikleri yerler
kent merkezleri veya çevresi olmaktadır. Bu durum, altyapısı belli bir nüfusa göre düzenlenmiş olan
kentlerin yapısını bozmakta, kısa, orta ve uzun vadede yerel idarelere de önemli yük ve sorumluluklar
getirmektedir. Bu bağlamda yerel yönetimler, güç yönetimi alanında ve özellikle uyum konusunda
birinci derece aktör olarak karşımıza çıkmaktadır.
Türkiye’ye yapılan bu göçlere karşılık, mülteci kampları kurulsa da bu kamplar dışında yaşayan
binlerce mülteci bulunmaktadır. Bu durumda gerek ulusal gerekse yerel birçok politikanın üretilmesine
ve gerekli tedbirlerin alınmasını zorunlu kılmaktadır.
Bu çalışmada öncelikle Suriye’de gelen göç dalgaları karşısında tedbir olarak alınan politikalar
belirtilip, meselenin hukuki ve idari çerçevesi çizilecektir. Ardından yerel yönetimlerin bu süreçte
üstlendiği roller sayısal veriler ışığında Konya örneğinden yola çıkarak analiz edilecektir.
***
-ABSTRACT-
Migration emerges as a significant issue in Turkey just as in other countries. Today thousands
of people are forced to migrate towards another country due to the issues such as lower welfare,
economic problems and war. The improvements in transportation opportunities accelerate this process.
The movement of people inevitably creates certain political, social cultural, ethnic and religious issues
in migration-receiving country. The excessive numbers of immigrants require to be concentrate upon
sheltering, employment, health, education, and food and culture issues. That is to say, countries need to
take short and long-term measures and to legislate with certain policies. While migration is seen as
problem that needs to be deal with by central governments, cities and city administrations are
specifically affected by migration processes. Cities and their surrounding areas are chosen in the first place by immigrants. This situation mutilates the structure of cities which is designed for certain
population and brings more burden and responsibilities to local governments. Within this context, local
administrations emerge as primary actor in management and adaptation processes.
Since the start of the revolt in Syria in 2011, thousands of displaced people migrate to certain
countries- Turkey in the first place- due to problems of sheltering, food and health. Despite the
establishment of refugee camps, thousands of immigrants are located outside of camps. This situation
necessitates the effective policies both in national and local level.
In this study, initially the national policies against the waves of migration from Syria and legaladministrative
framework for this issue will be addressed. Then, by the help of statistic data; the role of
local governments will be analyzed within Konya example.

Türkiye’de bulunan ve sayıları 3 milyonu aşan Suriyelilere, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca
“Geçici Koruma” statüsü sağlanmış; kişilere sağlanacak hizmetler ise geçici koruma statüsünün ulusal
mevzuata girdiği ilk hukuki metin olan “Geçici Koruma Yönetmeliği” ile düzenlenmiştir. Bu çalışmada;
geçici koruma statüsü hukuki olarak incelenmiş, statünün özellikleri AB Geçici Koruma Yönergesi ile karşı-
laştırmalı olarak ele alınmıştır. Son bölümde ise Geçici Koruma Yönetmeliği’nin Türkiye’de bulunan Suriyeli
geçici korunanlara sağladığı hizmetlere değinilmiş, bu bağlamda AB uygulamasından edinilen gözlemler
ışığında görüş ve öneriler sunulmuştur.

Öz Sığınmacılar, sağlık hizmeti alırken dil farklılığından dolayı iletişim problemleri yaşamaktadır. Sağlık personeli ile iyi iletişim kuramayan sığınmacılar sağlık sorunları ile yaşamlarını sürdürmek zorunda kalmaktadır. Bu araştırmanın amacı, sığınmacıların sağlık hizmeti alırken yaşadıkları iletişim sorunlarına yönelik görüşlerinin belirlenmesidir. Bu amaca yönelik üniversite mezunu bireylerin sorulara daha gerçekçi cevaplar verecekleri düşünülerek, çalışma kapsamında Suriyeli sığınmacıların en çok yaşadıkları şehirlerden biri olan Konya ilinde Geçici eğitim merkezlerinde çalışan 8'i kadın 8'i erkek 16 Suriyeli sığınmacı öğretmenle görüşülmüştür. Araştırmanın verileri açık uçlu sorular oluşturularak toplanmış, elde edilen verilerin analizinde NVİVO 11 programı ve nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda Suriyeli sığınmacıların dil yetersizliği nedeniyle sağlık hizmetlerinden yeterince faydalanamadıkları, tercümanlar aracılığıyla sorunlarını çözmeye çalıştıkları ortaya çıkmıştır. İletişim sorunun çözümü için öncelikli olarak sığınmacıların Türkçe öğrenmesini sağlamak, resmi tercümanları sağlık merkezlerinde istihdam etmek ve sığınmacı doktorları sağlık merkezlerinde istihdam etmek öneri olarak sunulmuştur.

Abstract

The refugees have had communication problems because of language difference while they take health service. The refugees, who can not communicate with the healhtcare personnels correctly, have to live with their health problems. This study aims to determine views of the refugees about the communication problems during healthcare service. The data were collected by open ended question forms, analyzed by NVivo program and qualitative research method. The participants in this study were 16 Syrian refugee teachers have been working in Temporary Learning Centres (TLC) in Konya, which is one of the most prefered metropolitan cities by Syrian refugees. The reason why the teachers were chosen as participants is their educational level and teachers are generally thought the people whose views are admitted and reliable in all societies. As a result of this study, the findings show that Syrian refugees can not take healthcare services sufficiently because of language barrier and they have been trying to solve this problem through non-commissioned translators. It can be suggested that to enable the Syrian refugees to learn Turkish, to employ official translators and the refugee doctors in health centres.

Türkiye 2015 yılı itibarıyla dünyanın en çok mülteci barındıran ülkesi olmuştur. Geçmişinde belirgin göçler almış olmasına rağmen, sayıları milyonlarla ifade edilen Suriyeli mülteci akışı, Türkiye'ye giren göç bağlamında nicel ve nitel önemi arttırmıştır. Nitekim bu çalışmanın amacı diğer zorunlu göçmenler ile karşılaştır-malı olarak Suriyelilerin göç ve uyum süreçlerindeki benzerliklerinin ve farklılıkların ortaya konulmasıdır. Bu amaca ulaşmak için Türkiye'nin en çok göçmen alan şehri İstanbul'da 32 derinlemesine yarı-yapılandırılmış mülakat yapıldı. İçerik analizi ile mültecilerin rotaları ve sosyal ağları üzerinde duruldu. İstanbul'a geliş yolları analiz edildiğinde Kunz'un modelleri örneklerimizle onaylandı ve bu bağlamda Suriyeliler için bir tipoloji geliştirildi. Ardından, çalışma Suriyeli-olmayanların yerleşiminde aile ağının etkisi olmamasına karşın, Suriyeliler için göçün bir aile kararı olduğunu göstermektedir. Şehirde akrabanın olması hedef olarak İstanbul'u belirlemede ve yeni çevreye uyum bağlamında ağ kurmak ve iş bulmak için bir fırsat olarak görülüyor. Buna ek olarak, entegrasyon sürecini değerlendirmenin en önemli başlığının iş piyasasına katılım olarak görülmektedir. İşveren ile ilişkiler ve iş-temelli sorunlar entegrasyon kısmının önemli başlıkları ve her iki grubu da etkilemektedir. Ayrıca, kayıt dışı çalışma koşulları ayrımcılığı tetiklediği gibi maaş ödeme konuları, nitelik uyumsuzluğu, çocuk işçiliği ve daha önemlisi iş kazaları gibi problemlere neden olmaktadır.