Kitab-ı Mukaddes

Yıllar önce, hem dinsizlerden, hem koyu dindarlardan (meselâ, bir kısım radikal müslümanlardan), Tevrat ve İncil‘e çok ve haksız eleştirilerin geldiğini görmüş idim. Bu eleştirilerin ortak rengi, bu asırda yaşayan insanların fazlaca maddeci ve pozitivist olmalarına dayanıyordu. İkinci olarak, bu eleştiriler, ideolojilerin ve dinlerin, somut ve nefsanî bir veri olan milliyetçilik şekline dönüşmesinden kaynaklanıyordu. Bazı dindarlar, komünistlerden daha maddeci olurken, komunistlerin çoğu, normal bir dindardan daha fazla ideolojilerine bağlı idi. Neticede hem Batı dünyası, hem komünist dünya, hem İslâm dünyası; hem yaratılışçılar, hem evrimciler, karmaşık iddialarla kendilerini kilitlemişler idi. Düşünce dünyasında şiddetli bir kaos yaşanılıyordu.

İşte böyle bir kilitlenmeyi çözmek ve ilim dünyasına yeni bir rahat soluk sağlamak için, Tevrat‘tan, hiç olmazsa Tekvin kitabından, vahy özünü korumuş olan belli âyetleri ve cümleleri seçip yorumlamak istiyordum. Fakat işin içine girince, nerede ise yüzde yüze yakın bütün âyet ve cümlelerinin, vahy eseri ve mucizeli bilgiler olduğunu gördüm. Hatta bâb ve âyet numaralarından dahi, enteresan münasebet ve işaretler kendilerini ele veriyorlardı...

Ekoloji gerek süreç olarak ve gerek DNA kayıtları olarak Allah'ın avucudur.
Hayatı netice vermek için en az beş bin engeli aşmıştır.
Onda bir hücreden beş milyon türün sayısız bireyleri, yaratılıyor, yaşıyor, besleniyor ve kayıt altına alınıyor.
Ve hiç bir hata vermiyor.
Bu Ekolojik sistemde Allah bir şeyden herşeyi yapıyor ve her şeyden bir canlı yapıyor  (besliyor.) (8. Söz)
Biyolojide ve kadim gelenek literatüründe bu hakikate Hayat Ağacı deniliyor. (8. Söz) (Madde-i Hayat ve Müddet-i Ömür.)
Bir tek Ağaç; her dalında  bir tür. (8. Söz)
Yani beş milyon dallı ve üç milyar yaşında bir ağaç.
İnsanoğlu bu ağaca dadanmasın, ve soyut ruhani gelişmesini unutmasın, diye sürekli uyarılmıştır.
Bir atlı Hayat Ağacı gölgesinde yüzbin sene de gitse onun gölgesini bitiremez. (Hadis-i Şerif.)

İnsanoğlu bu beş milyar meyvenin bir hülasasıdır..  (Tekrarla Risale-i Nur)
Ve yaklaşık 150-200 bin yıl önce soyut kavramları bilebilecek bir beyne sahip oldu. Kültürlü İnsan (Homosapiens) oldu. Vahye ve ilhama muhatap oldu. (20. Mektup)
Binler yıl süren uzun bir psikolojik ve sosyolojik eğitimden geçip yaklaşık 40 bin yıl önce dili ve konuşmayı becerdi.
Ve 12 bin yıl önce vahşetten kurtulup medeniyet temellerini attı, diller öğrendi, devlet kurdu, inanca geçti. (28. Mektup)
Din bu sürece Ademiyet diyor. İnsanoğlu bu süreçte: Her şeye bir isim takıyor, soyut ve kutsal değerleri biliyor.
Bütün evren onun emrine amade oluyor. Yani ona secde ediyor. (20. Söz)

Bütün fen bilimleri  son yüzyılda insanlığın bu gelişmesini adım adım izledi, ve kaydetti.
Bugün bu gerçekliğin ve bu izlemenin dışında kalan hiçbir bilim dalı yok.
Fakat bu bilimler Hermenötik ve metafizik dili bilmediği için Tevratın biyolojik, sosyal ve psikolojik bu gelişmeyi anlatan detaylı dilini ve ifadelerini bilemediler.
Hurafedir dediler. İslam alimleri de tarih sanıp tahrif olmuş dediler.
Halbuki bütün semavi kitaplar evrensel arketip metafizik  litaratürdürler,  tarih değiller (Lisan-ı gayb).
Gerçek Ademiyet olan bu güne kadar geçen  bütün insanlığın mucizevi anlatımıdırlar. (20. Söz)

Bu literatürden tipik bir tanesi şudur: Allah'ın oğlu olmak. Haliyle bu biyolojik bir tabir değil. Ve Tevratta tekrarla geçiyor. Bazı cahil Müslümanların sandığı gibi İncil'e has bir deyim değildir.
Evet: İnsanoğlu Soyut Kavramları ve Kutsal Değerleri öğrenince, Allah'ın oğlu oluyor. Çünkü Allah da soyuttur.
İslam literatüründe buna İnsan-ı Kamil deniliyor.
Meleklerin tabiriyle bizden (soyut kavramları bilen  Allah, melek ve ruhlardan) biri oldu, deniliyor.
Tevrat Tekvin kitabında vurgulandığı gibi.

Siz dostlarıma bu hafta Tevratın Sekiz Babının metin analizi olan uzun bir makale gönderiyorum. Benim yorumlarımı metin ile tam karşılaştırsanız hepsinin Tevratın mucizevi bilgileri olduğunu göreceksiniz.
Ayrıca Tevratın muharref olmadığına dair önemli bir inceleme de göreceksiniz.
Bu konuda Tevratı kendine delil yapan ve onu tasdik eden Kur'an'ın haklı olduğunu anlayacaksınız, önemli bir iftiradan kurtulacaksınız.
Bu  40 sayfalık makalenin uzunluğundan bıkmayın, sekiz büyük kitap kadar literatür analizi ve keşfi içinde var.

Merak etmeyin bu gibi yazılarım, uzun testlerden geçti;
Müslümanların bilimi esas alanları ve Hristiyan ve Yahudiler bunlar ile imanlarını kurtarıyorlar. Dine karşı fen bilimlerinin aciz kaldığını görüyorlar.

Allah ve Allah’ın isimleri ile ilgili, insanlar adedince kitaplar, makaleler, dersler ve yaşanmış vakalar var. Yalnız bu kardeşinizin dahi 10-15 çalışması var. Biz şimdi o sonsuz okyanusa giremeyiz. Sadece sözlük tarzında bir kısım notlar tutacağız. Ki bu sahada boğulanlara bir nefes olsun. Ve Kur’anın, yanlışın tashihinde dahi mucize olduğu görünsün.

** Bu makale Marifet ve Velayet - Allah'ı Bilmek ve Allah'a Yakınlık  kitabında yer almaktadır.

Tenzihe dayalı bir ulûhiyet anlayışında olan kelamcıların mecaz merkezli te’vil yöntemi, dinî metinlere yaklaşımlarının temelini oluşturmaktadır. Kelamcılar bu yöntemi Hıristiyanlara yönelik eleştirilerinde de uygulamışlardır. İsa’nın ulûhiyetine dayalı Hıristiyan teolojisinin reddinde aklî istidlallerin yanı sıra te’vil yöntemi de benimsenmiştir. Bu çalışmada kelamcıların teslisin esasını oluşturan baba-oğul nitelemelerine ilişkin mecaza dayalı Kitab-ı Mukaddes yorumlamaları incelenmiştir. Öncelikle baba-oğul ifadelerinin Eski ve Yeni Ahit’teki kullanımları ele alınmıştır. Ardından kelamcıların bu ifadelere ilişkin hakikat-mecaz ayırımından hareketle yapmış oldukları yorumlar ortaya konmaya çalışılmıştır. Sonuç itibariyle kelamcıların Kitab-ı Mukaddes metinlerinde geçen baba-oğul nitelemesine yönelik iki tutum geliştirdikleri görülür. Bunlardan biri bu düşüncelerin aklî istidlâller yoluyla çürütülmesi, ikincisi de Kitab-ı Mukaddes metinlerinin te’vil edilmesidir. 

Abstract
The metaphor (majâz)-centered interpretation (ta’wîl) of the mutakallimūn, determined defenders of monotheism, was a main concern in their understanding of Scripture. Mutakallimun also applied this method to their criticism of Christians. Besides rational inferences, they applied ta’wil when they criticize Christian theology which mainly based on the deity of Jesus Christ. In this article Mutakallimūn allegory-centered interpretations of the Bible, which are related to father-son description the essence of trinity, is examined. First of all, lexical usages of father-son phrases in the old and New Testament is dealt with. In terms of the truth-metaphor distinction, interpretations of these phrases by mutakallimūn have been discussed. Consequently, mutakallimūn criticized the conception of Holy Father-Son via two approaches: making confutation it by reasonable deduction and interpretation on the Biblical texts.

Bizim bu önemli kavramı bilmemiz için, önce Arap-İslam tarihi içindeki kullanımını; ikinci olarak bilimsel kavramların teşekkül beşiği olan Yunan kültüründeki kullanımını; üçüncü olarak içinde yaklaşık 390 sefer bu kelimenin türevlerinin geçtiği Kitab-ı Mukaddesin bu kavramı direkt ve endirekt izah eden ayetlerinin yorumunu bilmemiz gerekir. Bu kavramın Sümer, Mısır ve Babil medeniyetlerindeki kullanımını ayrıca öğrenmemize gerek yoktur. Çünkü bugün itibarı ile altı bin yıl önceki o dillerin etimolojisini çözemiyoruz. Ayrıca o dillerdeki kavramlar, zaten tamamen Kitab-ı Mukaddes okyanusuna dökülmüştür.

Rabb’in sözünün insanlara aktarımının somutlaşmış biçimi olan kutsal metinler, edebiyatın birçok şubesinin ve diğer sanatların, yüzyıllardan beri önemli kaynakları arasındadır. Özellikle Batı edebiyatının ve kültürünün oluşmasında İncil’in tesiri çok büyüktür. Benzer şekilde Kur’an-ı Kerim hem klasik Türk edebiyatı hem de halk edebiyatı ürünlerinin büyük çoğunluğuna nüfuz etmiş; onları içerik ve kurgu noktasında beslemiştir. Kur’an’dan kişiler, olaylar, ibret verici kıssalar, yol gösterici ve doğruluğu telkin eden ayetler çıkış noktası yapılarak oluşturulan hikâyeler, Türk edebiyatındaki birçok klasik ve modern eserin içeriğini zenginleştirmiştir. Modernleşme ve sonrasında gelişen süreçte ise kutsal metinler zengin bir kaynak olarak romana ve diğer anlatı türlerine sirayet etmeyi, onları beslemeyi sürdürmüştür.
Özellikle postmodernizmden sonra, kutsal metinlere yönelim, anlatı türlerine farklı şekillerde yansır. Postmodernizmle ilişkilendirilen ve aşağı yukarı onunla aynı zamanda (1960’lar sonrası) çıktığı üzerinde fikir birliği olan metinlerarasılık kuramı, roman yazma pratiğini benzer şekilde zenginleştiren bir teknik açılım sunar. Postmodernizmin çoğulculuk anlayışı ve her türlü farklılığı yok sayan eşitleyici tutumu özellikle geleneksel anlatılara, kutsal metinlere kucak açar. Parodi, pastiş, yeniden-yazma gibi metinlerarası tekniklerle geleneksel ve dinî metinler romanın çok katmanlı kurgusuna dâhil edilir ve çoğulculuk anlayışının sergilenmesinin bir yöntemi olur. Bundan dolayı bu makalede kuramın bilinçli bir şekilde kullanılmaya başlandığı 1970 sonrasındaki Türk romanlarının kutsal metinleri dokularına, kurgu ve içeriklerine nasıl sindirdiği Âdem ile Havva kıssası üzerinden irdelenecektir.

Ekim ayının başlarında kaleme aldığım Kitab-ı Mukaddeste Hikmet isimli yazımı gerçekten ehl-i hikmet olan iki arkadaşımla paylaştım. Teşekkür ve beğeni beyanları ile beraber, Kitab-ı Mukaddesteki özellikle İncilin mektuplarındaki hikmet kavramını da işlememi istediler. Çünkü bu birinci yazıyı Süleymanın hikmetini anlatan bir babın izahı ile bitirmiş idim; Matta İncilinde anlatılan, İsaya verilen hikmeti detayları ile açıklamama rağmen, Tevratın Nebiyim denilen bölümündeki ve İncilin ekleri olan Mektuplardaki hikmet kavramının ayrıca yazılması gerektiğini gördüm. İşte bu eksiğimi yeni bir yazı ile tamamlamaya çalışacağım...

Kitab-ı Mukaddes’in Arapça tercümesinde Yunus kelimesinin “Yunan” olarak tercüme edildiğini görmüştüm. Ve Sami dillerde “Metta” kelimesinin de zaman demek olduğunu, daha küçüklüğümde öğrenmiştim. Sonra, Yunan tarihinde, bilgelikten ve medeniyetten dolayı Yunanların kendilerine Yunan (insan) dediklerini ve başkalarına barbar (vahşi) söylediklerini okumuştum. Bir balık türüne de Yunus Balığı denmesinin, onun evcil ve ünsiyetli bir tür olmasındandır.

Daha evvel de B. Said Nursi’den Yunus kıssasından maksat, insan türü olduğunu, Yunus kıssasında anlatılan bütün detayların aslında insan türünü ilgilendirdiğini okumuştum.

Sonra İncil ve Tevrat üzere yazdığım iki kitaptan birkaç sene sonra, kıssalarla ilgili çalışmamı topladığımda Yunus’un gerçekten insanoğlu demek olduğunu anladım. Şöyle ki:

Metta Oğlu Yunus… Bilindiği gibi, insan zaman oğludur. Yani zaman içinde en çok gelişen, evrimleşen, soyut değerleri öğrenen bir varlıktır. Fakat evrim sürecindeki, alt hayvani birikimler (nefis), adeta bir yılan, bir canavar balık olarak onu yutuyor, onu soyut ve sonsuz gelişmesinden alıkoyuyor.

O ise, bedenin ve maddi yapılanmanın hiç hükmünde olduğunu bilince; sonsuz Allah’tan başka kurtarıcı bir merciin kalmadığını öğrenince, daha önceki kusurlarını, eksiklik ve zulmünü (dengesizliğini) dile getirir, kusurların, sonsuz Allah’ta değil de sistemin sınırlılığından kaynaklandığını anlar ve şöyle dua eder: 

“Ya Rabb, Seni bütün kusurlardan tenzih ederim. Ben dengesizlikle kendime zulmettim. Senden başka kurtarıcının olmadığını anladım, sonsuzluğu kavradım.”

Bunun üzerine, balık onu geri kusar. Haliyle O, bu arada epey sıkıntı çeker. Denizin (sosyal hayat) dalgaları onu açık ve aydınlık bir çöle atar. (O da soyut ve manevi değerlerin kıymetini anlar.)

Üzerine de asma kabak ağacı (yani çok bilinç içeren ve çok besleyici olan ekolojik sistem) dikilir.

Yunus, daha önce Ninova’nın (yeni ve kalabalık bir şehrin) kurtarılması için görev alır. Fakat bu kutsal ve bilince dayalı görevi kabul etmeyip kaçtığından kapasitesi sınırlı olan bir gemiye (sosyal ve fırtınalı bir işe) girer. Oranın sıkıcı hayat şartlarından dolayı da sosyal hayat denizinde, evrimin en alt kademesini temsil eden canavar bir balığın karnına yutulur.

İnsanlığın var oluşuyla birlikte kendini göstermeye başlayan müziğin, insan-müzik ilişkisi bağlamında işlevleri de ortaya çıkmaya başlamıştır. Bunlardan birisi de müziğin törensel coşku işlevidir. Müziğin törensel coşku işlevi denilince, belki de akla ilk gelmesi gereken olgu, müziğin dini âyinlerde, dîni törenlerde kullanılması düşüncesidir. Dini âyin ve törenlerin başlıca öğesi olan müzik, gerçeğe ulaşmanın asıl yolunun aşk ve cezbe olduğuna inanılan topluluklarda veya belli bir dine, mezhebe mensup gruplarda oldukça önem arz etmektedir. Sözü edilen din veya mezheplerde, yapılan tören ve âyinlerde, inanılan fikir ve felsefelerin doğrultusunda, sözlerle de desteklenen besteler törensel coşkuyu simgelemektedir.

Bu makalede din ve müzik olgularının bir araya gelerek, müziğin törensel coşku işlevinin ortaya çıkartılması ve Kitâb-ı Mukaddes’te yer alan törensel coşku ile ilgili âyet ve bâpların maddeler halinde sunulması üzerinde çalışılmıştır.