Frankizm

Abstract: Spanish Independence War against the Napoleon army in 1808 is the beginning of Spanish nationalism in terms of the recent nationalism concept. Although the Spanish nationalism has liberal characteristics at the beginning, a new fraction evolves out of the influences of the conservative politicians and the writers throughout the 19th century. After the national conservatism starts to become more radical at the beginning of the 20th century, it transforms firstly into the fascism and then the francoism. The following study aims to analyse the origin of the Spanish francoist nationalism in the 20th century through the literary works of the Francoist writers during this period.
Keywords: Spanish nationalism, Francoist nationalism, Francoist ideology, Spanish literature, Francoist writers, nationalism and literature.
Özet: İspanya'nın 1808 yılında Napolyon ordusuna karşı verdiği Bağımsızlık Savaşı, bugün anladığımız anlamda İspanyol milliyetçiliğinin başlangıcıdır. XIX. yüzyılın başında liberal özellikler taşıyan İspanyol milliyetçiliği içerisinde, muhafazakâr politikacı ve aydınların etkisiyle muhafazakâr milliyetçi bir damar oluşur. Bu kırılmanın radikalleşmesiy-le İspanyol muhafazakâr milliyetçiliği XX. yüzyılda faşizme, sonrasında ise frankizme dönüşür. Bu çalışmanın amacı, İspanyol frankist milliyetçi-liğinin hangi kaynaklardan beslendiğini ve XX. yüzyılda nasıl bir gelişim sürecinden geçtiğini frankist yazarların eserleri üzerinden incelemektir.
Anahtar Kelimeler: İspanyol milliyetçiliği, Frankist milliyetçilik, Frankist ideoloji, İspanyol edebiyatı, Frankist yazarlar, milliyetçilik ve edebiyat.

The post-war period was a difficult time for Spain because of its international isolation. The need to improve its image and to be admitted to the UN lead to the instrumentalisation of culture as a parallel diplomacy that allowed to establish the necessary relationships. ICH, BFHI, CEDI and OCAU activities helped form groups favourable to Spain, from which it benefited with restoring diplomatic presence. Pragmatism and the absence of politicisation of international relations of Spain in Hispanic-American and Arab areas are consequences of the work of “cultural ambassadors”.

Okres powojenny był dla Hiszpanii trudny z uwagi na jej izolację na arenie międzynarodowej. Potrzeba poprawy wizerunku i pragnienie przyjęcia do ONZ doprowadziła do instrumentalizacji kultury jako równoległego narzędzia dyplomacji, które umożliwiło nawiązanie oczekiwanych relacji zewnętrznych. Działania ICH, BFHI, CEDI i OCAU doprowadziły do stworzenia grup nacisku przychylnych Hiszpanii, dzięki którym udało się przywrócić stosunki dyplomatyczne. Pragmatyzm i brak upolitycznienia stosunków międzynarodowych Hiszpanii w obszarach latynoamerykańskim i arabskim są konsekwencją zaangażowania „ambasadorów kultury”.

Artykuł poświęcony jest jednemu z najbardziej emblematycznych, a zarazem mrocznych miejsc dla hiszpańskiej pamięci zbiorowej, tj. Dolinie Poległych jako obiektowi praktyk społecznych i kulturowych wraz z ich wymiarem symbolicznym. Ten kompleks zapewnia swoiste laboratorium do obserwacji pasywnych oraz aktywnych form konsumowania dóbr kultury, praktyk religijnych, a również ekspresji postaw światopoglądowych. Mroczna historia frankizmu, w tym masowe egzekucje i wymuszone zaginięcia oraz fakt, że mieści się tam grób generała Franco budzą zaciekawienie turystów krajowych i zagranicznych. Miejsce to oraz współczesne reinterpretacje jego znaczenia są jednak też przedmiotem poważnych sporów ideowych, jakie toczą się w przestrzeni publicznej w Hiszpanii od czasów transformacji systemowej.