Ancient Cilicia

Özet
2010-2014 yıllarında gerçekleştirilen Olba kenti kazısından ele geçen cam
örnekler arkeometrik yönden incelenmiştir. Cam örnekler öncelikle form
özelliklerini yansıtacak şekilde görsel olarak gruplandırılmış, fotoğraflanarak
belgelenmiş ve kodlanmıştır. Cam örneklerinin yapım teknikleri hem görsel
hem de binoküler mikroskop altında habbe şekillerine göre belirlenmeye çalışılmıştır.
Örnekler silindir ve döküm/serbest üfleme teknikleri ile üretilmiş
olmalıdır. Örneklerin element ve mineralojik içerikleri X-ışınları fluoresans
spektroskopi (Mikro XRF) ve Taramalı Elektron Mikroskobu-Enerji Dağılımlı
Spektroskopi (SEM-EDS) yöntemleri ile analiz edilmiştir. Analiz sonuçları
cam örneklerin tipik soda-kireç camı yapısında olduğunu göstermiştir. Örneklerin
yüksek SiO2 içerikleri, camların hem mekanik direnç ve dayanıklılığın,
hem de ergime sıcaklığının yüksek oluşuna işaret etmektedir. Cam örneklerin
üretiminde bitki külü (K2O ve/veya MgO) kullanılmamıştır. Cam örneklerin Al2O3 içeriklerindeki farklılık örneklerin hammadde adresini ayrı kaynaklara
dayandırmaktadır. Camlarda renk veren elementler; Fe, Mn, Co, Cu’dur.
Abstract
The ancient glasses revealed from the excavation campaignes between 2010-
2014 in Olba ancient site were analised archaeometrically. The samples were
primarily groupped visually with their forms, then, were photographically documented
and catalogged. The production techniques of the glass samples were
predicted in terms of their shape of pores in the structures by binocular microscope
analysis. The production technique of the glasses might be the cylinder
and casting/free blowing. The elemental and mineralogical structure of the
glass samples were analised by the methods of X-ray fluorescence spectroscopy
(Micro-XRF) and Scanning Electron Microscopy coupled with X Ray Energy
Dispersive (SEM-EDS). Complementary analysis showed that the glass
samples were typical soda/lime glasses. The high SiO2 content of the samples
pointed out that not only the high mechanical strenght and durability, but also
have high fluxing temperature. The low rate of K2O and/or MgO showed that
the plant ash were not added to the glass samples. The different rates of Al2O3
content of the glass samples addressed the different source of the raw materials.
The elements of Fe, Mn, Co, Cu were the colourants for the glasses.