Mende, Lozère

Menda
Menda
Prefekturë dhe komunë
	Një pamje e përgjithshme e katedrales dhe e ndërtesave përreth
	Stema
	Location of Menda Lua error te Moduli:Infobox_mapframe te rreshti 86: bad argument #1 to 'sqrt' (number expected, got nil).
Vendi	Franca
Rajoni	Occitania
Departamenti	Lozère
Qarku	Mende
Kantoni	Mende-1 and 2
Ndërkomunalitet	Cœur de Lozère
Qeveria
• Kryetari (2020–2026)	Laurent Suau (PS)
Sipërfaqja 1	36.560 km2 (14.116 sq mi)
Popullsia (Janar 2020)	12.336
• Dendësia	340/km2 (870/sq mi)
Zona kohore	UTC+01:00 (CET)
• Verës (DST)	UTC+02:00 (CEST)
INSEE/Kodi postar	48095 /48000
Lartësia	691–1,236 m (2,267–4,055 ft) ; (avg. 732 m or 2,402 ft)
	1 French Land Register data, which excludes lakes, ponds, glaciers > 1 km2 (0.386 sq mi or 247 acres) and river estuaries.

Mende ( shqiptimi frëngjisht: [mɑ̃d], shqiptimi Oksitan: [ˈmende] ; Shqip: Menda) është një komunë dhe prefekturë e departamentit Lozerrë, në rajonin e Ocitanisë, Franca Jugore . Qyteti, duke përfshirë gjurmët e para të banesave që datojnë në 200 para Krishtit, ^[2] fillimisht u quajt Mimata , ndoshta në lidhje me malet që e rrethojnë.

Menda ndodhet midis Clermont-Ferrand dhe Montpellier, gjithashtu edhe në aksin Lion - Saint-Étienne - Albi - Tuluzë . Qytetet e tjera të rëndësishme aty pranë janë Aurillac dhe Saint-Flour ( Cantal ), Le Puy-en-Velay ( Haute-Loire ), Rodez, Millau ( Aveyron ) dhe Alès dhe Nîmes ( Gard ).

Edhe pse Menda mbetet një qytet shumë pak i populluar (afërsisht 12,000 banorë), ai mbetet më i rëndësishmi i departamentit Lozerrë.

Gjeografia

Pozicionimi

Në lindje, me N88, drejt Badaroux dhe Langogne

Mende

Menda ndodhet në luginën e lartë të Oltit, në një zonë malore, në Pays du Gévaudan. I vendosur në aksin Lion - Tuluzë, qyteti ka qenë prej kohësh një udhëkryq tregtar midis Auvergne, Rhone dhe Languedoc .

Komuna kufizohet me Chastel-Nouvel në veri, Badaroux në lindje, Lanuéjols në juglindje, Brenoux dhe Saint-Bauzile në jug, Balsièges në jugperëndim dhe Barjac dhe Servières në perëndim.

Mende përmban një stacion hekurudhor SNCF, i vendosur në linjën hekurudhore midis Le Monastier dhe La Bastide - Saint-Laurent-les-Bains. Kjo linjë, e ndërtuar në fillim të shekullit të 20-të, mban pseudonimin "ligne du toit de la France" [çatia e linjës së Francës], ^[3] dhe Menda është stacioni kryesor hekurudhor. ^[4] Dhjetë lidhje javore ofrohen me hekurudhë.

Rrethet moderne të qytetit

Distrikti Fontanille dhe shkolla e mesme Notre Dame

Distrikti Chaldecoste nga Place de la République

Gjykatat

Përpara Aktit të Paréage të vitit 1307, drejtësia e Mendës dhe Gjevadanit iu transferua plotësisht peshkopëve. Ky pushtet u nda me mbretin pas nënshkrimit të Aktit. Pushteti ndahej midis Baronies of Gévaudan [fr] të ndryshëm për tokën komunale, me Mende që ishte në tokën e peshkopëve dhe Marvejols në tokat e mbretit, dhe kështu deri në 1789.

Godina e gjykatës u ndërtua midis viteve 1833 dhe 1835. ^[5] Më 18 shkurt 1994, ajo ishte objektivi i një bombe nga FLNC .

Popullsia dhe shoqëria

Demografia

Evolucioni demografik

Ndryshe nga departamenti i Lozerrës, prefektura e pa kurbën demografike të rritej gjithnjë e më shumë që nga Revolucioni Francez . Nëse departamenti u prek fort nga eksodi rural në Francë dhe luftërat e mëdha të shekullit të 20-të, ^[6] qyteti kishte praninë e autoriteteve të veta. ^[7] ^[8] Kjo mund të shpjegojë pse Menda nuk ka përjetuar të njëjtin trend si Lozerra. Kjo tabelë tregon demografinë për qytetin e Mendës, por mund të konsiderohet se pellgu Mendois [zona Mendë] ndjek të njëjtin trend.

Popullsia në vite
Viti	Pop.	±%
1793	5.000	—
1800	5.014	+0.3%
1806	5.890	+17.5%
1821	5.370	−8.8%
1831	5.822	+8.4%
1836	5.909	+1.5%
1841	5.440	−7.9%
1846	5.492	+1.0%
1851	6.994	+27.3%
1856	6.877	−1.7%
1861	6.770	−1.6%
1866	6.453	−4.7%
1872	6.906	+7.0%
1876	7.300	+5.7%
1881	7.202	−1.3%
1886	8.033	+11.5%
1891	7.878	−1.9%
1896	7.370	−6.4%
1901	7.319	−0.7%
1906	7.007	−4.3%
1911	7.005	−0.0%
1921	6.109	−12.8%
1926	6.056	−0.9%
1931	6.145	+1.5%
1936	6.499	+5.8%
1946	7.003	+7.8%
1954	7.752	+10.7%
1962	8.337	+7.5%
1968	9.713	+16.5%
1975	10.451	+7.6%
1982	10.929	+4.6%
1990	11.286	+3.3%
1999	11.804	+4.6%
2007	12.153	+3.0%
2012	11.908	−2.0%
2017	12.134	+1.9%

^ "Répertoire national des élus: les maires" (në frëngjisht). data.gouv.fr, Plateforme ouverte des données publiques françaises. 13 shtator 2022.
^ Des fouilles vers le quartier de la Vabre ont révélé la présence d'un petit village celtique de cette période.
^ "Ligne du Toit de la France (Le Monastier/Mende/La Bastide)". Marrë më 22 prill 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Le réseau régional de transport public, TER Occitanie, accessed 10 May 2022.
^ Un siècle d'images mendoises, ville de Mende, 1974, p.129, note 129
^ "Historique du département". Arkivuar nga origjinali më 2008-11-14. Marrë më 2015-04-24. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ "Encyclopédie Encata". Arkivuar nga origjinali më 2007-12-03. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Buffière, tome II, p.1739

[1] "Répertoire national des élus: les maires" (në frëngjisht). data.gouv.fr, Plateforme ouverte des données publiques françaises. 13 shtator 2022.

[2] Des fouilles vers le quartier de la Vabre ont révélé la présence d'un petit village celtique de cette période.

[3] "Ligne du Toit de la France (Le Monastier/Mende/La Bastide)". Marrë më 22 prill 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[4] Le réseau régional de transport public, TER Occitanie, accessed 10 May 2022.

[5] Un siècle d'images mendoises, ville de Mende, 1974, p.129, note 129

[6] "Historique du département". Arkivuar nga origjinali më 2008-11-14. Marrë më 2015-04-24. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[7] "Encyclopédie Encata". Arkivuar nga origjinali më 2007-12-03. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[8] Buffière, tome II, p.1739

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]