Propan
Propan, (molekulska formula C3H8), je bezbojan alkan, u gasovitom agregatnom stanju.
Propan | |||
---|---|---|---|
IUPAC ime |
| ||
Identifikacija | |||
CAS registarski broj | 74-98-6 | ||
PubChem[2][3] | 6334 | ||
ChemSpider[4] | 6094 | ||
UNII | T75W9911L6 | ||
EINECS broj | |||
UN broj | 1978 | ||
KEGG[5] | |||
ChEBI | 32879 | ||
ChEMBL[6] | CHEMBL135416 | ||
RTECS registarski broj toksičnosti | TX2275000 | ||
Bajlštajn | 1730718 | ||
Gmelin Referenca | 25044 | ||
Jmol-3D slike | Slika 1 | ||
| |||
| |||
Svojstva | |||
Molekulska formula | C3H8 | ||
Molarna masa | 44.1 g mol−1 | ||
Agregatno stanje | Bezbojni gas | ||
Miris | Bez mirisa | ||
Gustina | 2,0098 mg mL−1 (na 0 °C, 101.3 kPa) | ||
Tačka topljenja |
-188 °C, 85.5 K, -306 °F | ||
Tačka ključanja |
-42--42 °C, 230.9-231.11 K, -44--44 °F | ||
Rastvorljivost u vodi | 40 mg L−1 (na 0 °C) | ||
log P | 2,236 | ||
Napon pare | 853,16 kPa (na 21,1 °C) | ||
kH | 15 nmol Pa−1 kg−1 | ||
Termohemija | |||
Standardna entalpija stvaranja jedinjenja ΔfH |
−105,2–−104,2 kJ mol−1 | ||
Std entalpija sagorevanja ΔcH |
−2,2197–−2,2187 MJ mol−1 | ||
Specifični toplotni kapacitet, C | 73,60 J K−1 mol−1 | ||
Opasnost | |||
EU-klasifikacija | F+ | ||
EU-indeks | 601-003-00-5 | ||
NFPA 704 | |||
R-oznake | R12 | ||
S-oznake | S2, S16 | ||
Tačka paljenja | −104 °C | ||
Tačka spontanog paljenja | 540 °C | ||
Eksplozivni limiti | 2,37–9,5% | ||
Srodna jedinjenja | |||
Srodna alkani | |||
Srodna jedinjenja | Dijodohidroksipropan | ||
Ukoliko nije drugačije napomenuto, podaci se odnose na standardno stanje (25 °C, 100 kPa) materijala | |||
Infobox references |
Propan je nerastvorljiv u vodi, a rastvara se u organskim rastvaračima kao što je npr. Etil alkohol. U malim količinama se javlja u zemnom gasu a u većim količinama javlja se u nafti. Iz nafte se dobiva destilacijom u obliku smeše sa butanom, koja se koristi kao gorivo poznato pod nazivom Plin koji se koristi za punjenje boca koje se koriste u domaćinstvima, a koristi se i kao gorivo za vozila.
Propan je veoma slabo reaktivan kao i svi alkani. Na višim temperaturama podleže reakcijama paljenja, a reaguje i sa gasovitim hlorovodonikom i hlorom, usled čega nastaju hloroalkani. Propan je sirovina za mnoge organske sinteze.
Granice zapaljivosti u smesi sa vazduhom (u zapreminskim procentima gasa) su 2,1 ÷ 9,5 vol% (u prisustvu izvora upaljenja).
Osobine
urediOsobina | Vrednost |
---|---|
Broj akceptora vodonika | 0 |
Broj donora vodonika | 0 |
Broj rotacionih veza | 0 |
Particioni koeficijent[7] (ALogP) | 1,7 |
Rastvorljivost[8] (logS, log(mol/L)) | -0,4 |
Polarna površina[9] (PSA, Å2) | 0,0 |
Reference
uredi- ↑ „Propane – Compound Summary”. PubChem Compound. USA: National Center for Biotechnology Information. 27. 3. 2005.. Identification and Related Records. Pristupljeno 8. 12. 2011.
- ↑ Li Q, Cheng T, Wang Y, Bryant SH (2010). „PubChem as a public resource for drug discovery.”. Drug Discov Today 15 (23-24): 1052-7. DOI:10.1016/j.drudis.2010.10.003. PMID 20970519.
- ↑ Evan E. Bolton, Yanli Wang, Paul A. Thiessen, Stephen H. Bryant (2008). „Chapter 12 PubChem: Integrated Platform of Small Molecules and Biological Activities”. Annual Reports in Computational Chemistry 4: 217-241. DOI:10.1016/S1574-1400(08)00012-1.
- ↑ Hettne KM, Williams AJ, van Mulligen EM, Kleinjans J, Tkachenko V, Kors JA. (2010). „Automatic vs. manual curation of a multi-source chemical dictionary: the impact on text mining”. J Cheminform 2 (1): 3. DOI:10.1186/1758-2946-2-3. PMID 20331846.
- ↑ Joanne Wixon, Douglas Kell (2000). „Website Review: The Kyoto Encyclopedia of Genes and Genomes — KEGG”. Yeast 17 (1): 48–55. DOI:10.1002/(SICI)1097-0061(200004)17:1<48::AID-YEA2>3.0.CO;2-H.
- ↑ Gaulton A, Bellis LJ, Bento AP, Chambers J, Davies M, Hersey A, Light Y, McGlinchey S, Michalovich D, Al-Lazikani B, Overington JP. (2012). „ChEMBL: a large-scale bioactivity database for drug discovery”. Nucleic Acids Res 40 (Database issue): D1100-7. DOI:10.1093/nar/gkr777. PMID 21948594.
- ↑ Ghose, A.K., Viswanadhan V.N., and Wendoloski, J.J. (1998). „Prediction of Hydrophobic (Lipophilic) Properties of Small Organic Molecules Using Fragment Methods: An Analysis of AlogP and CLogP Methods”. J. Phys. Chem. A 102: 3762-3772. DOI:10.1021/jp980230o.
- ↑ Tetko IV, Tanchuk VY, Kasheva TN, Villa AE. (2001). „Estimation of Aqueous Solubility of Chemical Compounds Using E-State Indices”. Chem Inf. Comput. Sci. 41: 1488-1493. DOI:10.1021/ci000392t. PMID 11749573.
- ↑ Ertl P., Rohde B., Selzer P. (2000). „Fast calculation of molecular polar surface area as a sum of fragment based contributions and its application to the prediction of drug transport properties”. J. Med. Chem. 43: 3714-3717. DOI:10.1021/jm000942e. PMID 11020286.
Literatura
uredi- Clayden Jonathan, Nick Greeves, Stuart Warren, Peter Wothers (2001). Organic chemistry. Oxford, Oxfordshire: Oxford University Press. ISBN 0-19-850346-6.
- Smith, Michael B.; March, Jerry (2007). Advanced Organic Chemistry: Reactions, Mechanisms, and Structure (6th izd.). New York: Wiley-Interscience. ISBN 0-471-72091-7.