[go: up one dir, main page]
Przejdź do zawartości

Shing-Tung Yau

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Shing-Tung Yau
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 kwietnia 1949
Shantou, Chiny

Zawód, zajęcie

matematyk

Odznaczenia
Narodowy Medal Nauki (USA)
Multimedia w Wikimedia Commons

Shing-Tung Yau (chiń. 丘成桐; pinyin Qiū Chéngtóng; ur. 4 kwietnia 1949 w Shantou w Chinach) – chińsko-amerykański matematyk, laureat Medalu Fieldsa z 1982 roku[1][2]. Zajmuje się przede wszystkim geometrią różniczkową, równaniami różniczkowymi cząstkowymi i fizyką matematyczną, m.in. ogólną teorią względności Einsteina. Niekiedy nazywany jest cesarzem matematyki[3][4][5].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Shing-Tung Yau urodził się w Shantou w południowych Chinach; był piątym z ośmiu synów Chen Ying Chiou i Yeuk-Lam Leung Chiou. Jego ojciec z zawodu był ekonomistą i filozofem. W 1968 zarobił na studia licencjackie. Rozpoczął naukę na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley[6] i w 1971 uzyskał doktorat z matematyki[1]. W 1972 został mianowany profesorem na Uniwersytecie Stanu Nowy Jork[6]. Później przez wiele lat pracował na Uniwersytecie Harvarda, gdzie od 2022 jest emerytowanym profesorem. Obecnie jest dyrektorem Yau Mathematical Sciences Center na Uniwersytecie Tsinghua[7][8].

Wypromował ponad 70 doktorów, jego uczniami są m.in. laureat Nagrody Wolfa Richard Schoen i nagrodzony Oswald Veblen Prize in Geometry Tian Gang[9].

O jego życiu i karierze przeczytać można w książce The Shape of a Life[10][5].

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]

W 1978 wygłosił wykład plenarny na Międzynarodowym Kongresie Matematyków[11]. Był też jednym z głównych prelegentów na innych ważnych konferencjach, np. w 2019 na Dynamics, Equations and Applications (DEA 2019)[12][13].

Wielokrotnie nagradzany. W 1982 został uhonorowany Medalem Fieldsa za prace z dziedziny geometrii różniczkowej, mające znaczenie dla rozwoju astronomii i fizyki teoretycznej[1]. Jest też laureatem m.in. Oswald Veblen Prize in Geometry (1981), Nagrody Crafoorda (1994), Nagrody Wolfa (2010) i Nagrody Shawa (2023)[14][15][16][5][12][17].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Bio / Curriculum Vitae - Shing-Tung Yau. Curriculum Vitae. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  2. ↑ Fields Medal | International Mathematical Union (IMU) [online], mathunion.org [dostęp 2022-10-14].
  3. ↑ Shing-Tung Yau - Author Profile - zbMATH Open [online], zbmath.org [dostęp 2022-10-14].
  4. ↑ Yau, Shing-Tung [online], Harvard Math [dostęp 2022-10-14] (ang.).
  5. ↑ a b c Krzysztof Ciepliński, Medal Fieldsa i Międzynarodowy Kongres Matematyków, „Forum Akademickie” (10), 2019 [dostęp 2022-10-14].
  6. ↑ a b Yau biography - MacTutor History of Mathematics. Shing-Tung Yau. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  7. ↑ Maths genius leaves Harvard to help make China a powerhouse on subject [online], South China Morning Post, 21 kwietnia 2022 [dostęp 2022-10-14] (ang.).
  8. ↑ Leadership-清华丘成桐数学科学中心 [online], ymsc.tsinghua.edu.cn [dostęp 2022-10-14].
  9. ↑ Shing-Tung Yau - The Mathematics Genealogy Project [online], genealogy.math.ndsu.nodak.edu [dostęp 2022-10-14].
  10. ↑ The Shape of a Life [online], Yale University Press [dostęp 2022-10-14] (ang.).
  11. ↑ ICM Plenary and Invited Speakers | International Mathematical Union (IMU) [online], mathunion.org [dostęp 2022-10-09].
  12. ↑ a b DEA 2019 – plenary speakers [online] [dostęp 2022-10-14].
  13. ↑ [DEA 2019 - Shing Tung Yau's plenary lecture]. [dostęp 2022-10-14].
  14. ↑ Browse Prizes and Awards [online], American Mathematical Society [dostęp 2022-10-14] (ang.).
  15. ↑ Shing-Tung Yau [online], Crafoord Prize [dostęp 2022-10-14] (ang.).
  16. ↑ Shing-Tung Yau [online], Wolf Foundation, 11 grudnia 2018 [dostęp 2022-10-14] (ang.).
  17. ↑ The Shaw Prize [online], shawprize.org [dostęp 2023-06-12] (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Laureaci Medalu Fieldsa
XX wiek
XXI wiek

Laureaci Nagrody Crafoorda
XX wiek
XXI wiek
Laureaci National Medal of Science (lata 90. XX w.)
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999

Laureaci Nagrody Wolfa w dziedzinie matematyki
XX wiek
XXI wiek
Laureaci Nagrody Shawa w dziedzinie matematyki
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Shing-Tung_Yau&oldid=74626029”