[go: up one dir, main page]

Vejatz lo contengut

Vincent van Gogh

Tièra de 1000 articles que totas las Wikipèdias deurián aver.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Vincent van Gogh
Autoretrait
Autoretrait
Autoretrait
Nom de naissença Vincent Willem Van Gogh
Naissença 30 de març de 1853
Zundert Païses Basses
Decès 29 de julhet de 1890
Auvers-sur-Oise
Activitat(s) Pintor
Movement artistic Postimpressionisme
Simbolisme
Òbras reputadas Los manjaires de trufas
Autoretraches
Los Virasolelhs
L'Arlatenca
La nuèch estelada
Lo cafè de nuèch
Lo cambron de l'artista en Arle
Camp de blat amb volada de còrbs
Liris d'aiga
Retrach del doctor Gachet
A la pòrta de l'eternitat
Illustracion : Autoretrait

Vincent Willem van Gogh (Zundert, 30 de març de 1853 - Auvers-sur-Oise, 29 de julhet de 1890) foguèt un pintor pòst-impressionista neerlandés, e occitan d'adopcion,[cal referéncia]. Pintrèt a l'entorn de 900 quadres (que 27 son d'autoretrats) e 1600 dessenhs. Daissèt 800 letras, que 650 d'elas èran dirigidas a son fraire petit Theo van Gogh.

Ostal natiu de Vincent van Gogh a Zundert.
La familha de Vincent van Gogh:A dalt: los sos parents, Theodorus e Anna Cornelia. En bais, d'esquerra a dreta: Vincent Willem, Anna Cornelia, Theo, Elisabetha Huberta, Willemina Jacoba, e Cornelius Vincent.

Zundert fins a 1886

[modificar | Modificar lo còdi]
Vincent van Gogh en 1866, als 13 ans.

Se ne coneisson las originas de la familha Van Gogh a partir de la mitat del sègle XVII e tre lo sègle XIX la familha se ne trasmeton de paire en filh l'ofici d'orfebre.

Çò se ne menciona al sègle XIX d'un tal Vincent van Gogh pastor calvinista e paire d'onze enfants que practicavan mantuna activitat amb tres que fasián de mercants d'art mentre se ne sap qu'en Theodorus van Gogh 1822-1885 èra dempuèi 1844 pastor de Groot Zender, pichon país del Brabant, de 6000 estatjants.

Se maridèt amb n' Anna Cornelia Carbetus, filha d'un religaire de la cort olandesa de Brabant.Li balhèt d'en primièr lo 30 de març de 1852 un petiton mòrt a la naissença e batejat Vincenç Willem.Un an apuèi, en 1853 naissava un segond filh parivament nomenat, lo futur artista. Ne seguiguèron autres cinc: Anna Cornelia 1855-1930, Theo 10 de mai de 1857 - 25 de genièr de 1891, Elisabeth 1859-1930, Wilhelmina Jacoba 1862-1942 e Cornelis 1867-1900.

Estudis e formacion

[modificar | Modificar lo còdi]

De 1851 fins a 1854 va seguir lo jove Vincent los corses de l'escòla de Groot Zender.

A partir del 1èr d'octobre de 1854 es mandat a un collègi de la vesina Zevenbergen ont aprendrà lo francés, l'anglés e l'alemand amai l'art del dessenh.

A partir de 1866 va frequentar l'escòla tecnica Hannik de Tilburg mas lo 19 de març de 1868 e per encausa del sius resultats insufisents amai los problèmas economics del paire, tornèt a Zundert sens aver clavat los estudis.

Lo trabalh a la casa d'art en Goupil

[modificar | Modificar lo còdi]

La mediocritat dels sius resultats escolars se convencèt la familha que li trobèssen un emplec: l'oncle pairal en Vincent escaissat Cent 1811-1889, ja mercand el d'antiquitats, lo recomandèt en julhet de 1869 a la Casa d'art Goupil & Co, a la quala, per rasons de santat, aviá daissat son activitat a L'Aia.

L'activitat de la casa Goupil ne consistissiá en la venta d'òbras d'art e lo jove Vincent semblèt fòrça interessat pel siu trabalh, que lo s'obligava a un aprigondiment de las tematicas artisticas, lo s'estimulava a legir amai frequentar musèus e colleccions d'art.

Mantenguèt los contactes amb la siá familha que dempuèi lo mes de genièr de 1871 aviá mudat a Helvoirt ont lo paire Theodorus practicava son activitat pastorala.

Vincent, a de mai de se rescontrar fòrça sovent lo siu fraire Theo a l'Aia, entamenèt amb el una correspondéncia que durarà tota la lor vida.

Viatges e sojorns formators...

[modificar | Modificar lo còdi]

D'a Brussèlas que lai foguèt transferit en 1873 fins a Londres (idem lo mes de mai) amb lo passatge "obligatòri" per París e la visita del Louvre o las mòstras del Salon que lo se pertoquèron fòrça , comencèt de se congrear de verai lo siu gost artistic amai la siá expression.

Après un sojorn de qualquas mesadas a l'Aia puèi un novèl sojorn a Londres en julhet de 1874, ne mudarà fin finala a París que lai daissèt lo siu trabalh a la Casa d'Art Goupil tre nadal de 1875 , abandon efectiu e definitiu en abril de 1876.

Las annadas d'accion sociala e religiosa

[modificar | Modificar lo còdi]
Vincent van Gogh en 1873, als 18 ans.

Ensenhaire a Ramsgate dins la banlèga de Londres a partir de 1876 puèi a Isleworth ont avián mudada l'escòla, lai comencèt de presicar lo 4 de novembre inspirat en un quadre d'en Boughton Pelegrin sus la via de Canterbury al temps de Chaucer.

Tornat a l'ostal per Nadal lo s'empachèron los sieus que lai tornèsse vist lo siu estat fisic e psiquic tan marrit e fragil.

L'oncle sieu Vincent li trobèt un emplec dins una librariá de Dordrecht.

Viviá solet coma crestian quasi menet e membre de la Glèisa Reformada Olandesa quitament se ne sentissiá un amor ecumenic per totas las glèisas crestianas. Li n'agradava fòrça revirar d'unes passatges de la Bíblia e convencèt lo siu paire lo daissèsse se presentar als examèns de la Facultat de Teologia d'Amsterdam que capitèt ges.

Contunhèt ça que la lo siu interès per çò tot que religiós mas tanben çò artistic (visitas als musèus) e l'exercici del dessenh.

Après lo refut d'una escòla de Laeken rasis Brussèlas de lo se considerar apte a la predicacion, se mudèt dins la region bèlga del Borinage: lai, a Pâturage e mai paure que paure, comencèt de presicar als minaires e a s'entrevar dels malauts.

L'ostal de l'artista a Cuesmes Belgica

Autorizat a partir de genièr de 1879 a presicar per l'Escòla d'Evangelizacion de Brussèlas, s'installèt dins lo centre minièr de Wasmes. La siá pauretat tant extrèma coma la dels minaires que se n'entrevava, espauruguèt l'Escòla que decidiguèt de lo remandar de sa carga.

Contunhèt pr'aquò de se n'ocupar dels malauts e dels paures dins la region vesina de Cuesmes en quitament d'a vegadas li daissar lo siu lièch als malauts o a sonhar d'esperel de ferits per explosions en los se bendar amb los sieus pròpis vestits.

Foguèt a aquela epòca que lo siu fraire Theo comencèt de li ne parlar de cambiar d'activitat e catalizar amai canalizar la siá set d'umanitat, empatia e caritat dins l'activitat artistica.

L'encaminament artistic

[modificar | Modificar lo còdi]
Gòt amb peras, òli sus tela, 4,5 x 57,5 cm, 1881. Conservat al Von Der Heydt Museum Wuppertal.

Après un tròp brèu passatge per l'Academia de las Bèlas Arts en 1860-1861 amor d'aquesir las basas tecnicas de l'art pintural, tornèt dins l'ostal familial a Etten que lai se n'enamorèt de la siá cosina na Kate Vos-Stricker, filha de pastor e jove veusa amb un filh, mas ela li ne tornèt ges son amor.De la ferida que foguèt per el, se cremèt una man amb la flamba d'una lampa...

Comencèt alavetz una vida d'aprenentatge sul terren amb d'autres pintors que ne recebèt l'ensenhament aital n' Anton Mauve que per primièr còp en daissar lo dessenh comencèt el de pintar: naturas mòrtas amb òli e figuras amb aquarela.Aital de las naturas mòrtas Caulet e esclòps o Bocal amb peras.[1]

S'installèt a l'Aia, rasis l'estudio d'en Mauve, que li n'ajudèt economicament amassa amb Theo. Al cap d'unas mesadas pr'aquò ne trenquèt el tota relacion amb en Mauve, per de motius estetics, que Vincent se ne voliá inspirar sempre de la realitat quand lo siu mentor l'auriá volgut veire copiar d'unes modèls de gip.

E sempre o quasi n'aurà el en aquela epòca un fum de dificultat dins sas relacions amb los autres pintors que sol lo batau en Johan Hendrik Weissenbruch(1823-1904) pintor a la lòga del jorn dins aquela pontannada lo s'estimèt coma pintor de grand talent e avenidor.

Novèlas dralhas de vida e art

[modificar | Modificar lo còdi]

Aprèp s'èsser fach pendent qualque temps amb na Clasina Maria Hoornik dicha Sien, anciana poesa trentenària e prenhs quand el la se rescontrèt (que patiguèt una gonorrèa), se n'anèt viure en pel nòrd del país, dins la Drenthe, territòri amb moltas torbièras mas tanben pacans e rafis mai obrièrs que los se retrachèt a boldre, tostemps ars del siu art flamejant.

A la fin de 1883, tornèt viure dins l'ostal familial qu'avián los sieus mudat a Nuenen ont son paire fasiá de pastor.

S'installèt dins l'ostal del sacristan de la parròquia de Nuenen que lai quitament ne poguèt gausir de dos membres.

Contunhèt de trabalhar fòrça en tot quitament ne prene corses de piano que, segon el, en aital se seguir las teorias d'en Richard Wagner e los simbolistas , existissiá un ligam rèirefòrt entre musica e color.

L'escandilhada dins l'exili 1886-1890

[modificar | Modificar lo còdi]
... 54, carrièra Lepic cò en Theo París...

Sojorns successius

[modificar | Modificar lo còdi]

La fin tragica

[modificar | Modificar lo còdi]

Se ne considerava fins ara qu'èra mòrt suïcidat lo gèni batau mas una teoria novèla sosten que de mainats d'Auvers-sus-Oise que jogavan amb d'armas de fuòc lo se serián mortalament ferit sens o confessar après, per non pas degalhar la lor vida e tan joves finir en preison. Se o se sabrem un jorn cossí s'escasèt de verai? [2]

Òbras màgers

[modificar | Modificar lo còdi]

De preses incommensurables per las òbras de Sant Vincent van Gogh... que n'es lo comèrci de l'art un vertadièr crime contra l'umanitat, contra çò uman!!!

Camp de blat amb volada de còrbs

Museografia (catalògs)

[modificar | Modificar lo còdi]

Image:Van Gogh - Selbstbildnis mit verbundenem Ohr und Pfeife.jpeg|thumb|300 px|right|... L'òme de l'aurelha talhada...]]

...

Òbras de Vincent Van Gogh

[modificar | Modificar lo còdi]

Òbras a l'entorn de l'artista e de l'òme

[modificar | Modificar lo còdi]
... Lo Molin vièlh (1888)...
... La vinha roja, sol quadre vendut (a n'Anna Boch pintora belga e amiga siá...) d'el vivent!!!

En neerlandés

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams videografics

[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Ara al musèu Van Gogh d'Amsterdam...
  2. Jornal televisat France 2 - Octobre de 2011...
  3. Sul siu lièch de mòrt.
Modèl:Portal Païses Basses