Acedía

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Acedía (homónimos).

A acedía (Dicologlossa cuneata, Moreau 1881) é unha especie de peixe teleósteo da orde dos pleuronectiformes, suborde dos pleuronectoideos e familia dos soleidos.

Trátase dun pequeno linguado, de até 30 cm de longura como máximo, que habita en fondos mariño areosos ou lamacentos entre os 10 e os 450 m de profundidade, nas costas do Atlántico oriental (desde o mar do Norte e as illas británicas até o cabo de Boa Esperanza) e no mar Mediterráneo.

Taxonomía

A especie foi descrita por primeira vez en 1881 polo ictiólogo francés Émil Moreau, baixo o nome de Solea cuneata.

Sinónimos

Ao longo do tempo foi coñecida polos sinónimos:

• Dicologoglossa cuneata (Moreau, 1881)
• Solea angulosa Kaup, 1858
• Solea cuneata Moreau, 1881 (nome orixinario)
• Solea senegalensis mbaoensis Pellegrin, 1907

Características

As principais características morfolóxicas desta especie son:

• Corpo oval, moi alongado, de até os 30 cm de lonxitude.
• Cabeza co fociño pouco saínte, de contorno arredondado ou subtruncado.
• Ollos bastante arredondados, o superior máis adiantado que o inferior.
• Narina anterior do lado pigmentado curta, e inserida ao nivel da marxe anterior do ollo dorsal, e a do lado cego, curta, cilíndrica e non dilatada distalmente.
• A aleta dorsal orixínase ao nivel da marxe anterior do ollo dorsal. A pectoral é asimétrica. E a caudal, arredondada.
• A aleta pectoral do lado pigmentado está bastante desenvolvida, e presenta unha mancha negra que non chega á súa extremidade posterior, a diferenza dos linguados. Esta aleta ten unha forma triangular aguda, xa que os seus dous primeiros raios son máis longos que os outros.
• As escamas son ctenoides en ambos os lados do corpo, co bordo libre anguloso e provisto de dentes.
• A coloración é agrisada nos individuos novos, e apardazada co manchas escuras nos adultos.

As principais características que a diferencian doutras especies de linguados, como, por exemplo o linguado común, son:

• A liña lateral está formada por entre 105 e 132 escamas tubulares, contra as entre 116 e 163 do linguado común. Ademais, esta liña mostra unha marcada curva cara á cabeza na área supratemporal, mentres que está máis suavemente curvada en Solea solea.
• Outras diferenzas anatómicas entre ambas as especies son a posición do ollo migratorio, e o número de vértebra: Dicologlossa cuneata ten de 43 a 45, mentres que Solea solea ten de 49 a 52.

Hábitat e distribución

Hábitat

Vive sobre fondos areosos e fangosos de entre os 10 e os 450 m de profundidade.

Distribución xeográfica

Distribúese polas costas do Atlántico oriental, desde o mar do Norte e as illas británicas até o cabo de Boa Esperanza, e no mar Mediterráneo,

Porén, a maior concentración das súas poboacións prodúcese desde o golfo de Biscaia até o Mediterráneo e o noroeste de África.

Bioloxía

Acedías na praza de abastos de Santiago de Compostela.

Acedías fritas nun restaurante de Chipiona, Cádiz.

Nutrición

Aliméntase principalmente de crustáceos, vermes poliquetos e moluscos bivalvos.

Reprodución

A desova prodúcese entre os meses de maio a setembro.

Pesca e gastronomía

O tamaño mínimo legal para a súa captura en Galicia é de 15 cm.

É nos meses máis fríos do ano cando se captura en abundancia.

A súa carne é branca, fina e magra, e o consumidor non ten ningunha dificultade para eliminar os bordos espiñentos.

En Francia, este peixe é unha especialidade dos portos pesqueiros de La Cotinière, na illa de Oléron, e de Royan, en Charente Marítimo.

É moi popular en Galicia, e moi consumido en Andalucía, onde se come en xeral frito. O que se consome en Andalucía procede en xeral de capturas procedentes sobre todo do Atlántico sur, xa que esta especie prefire un clima subtropical, aínda que tamén é abundante en Galicia e no Mediterráneo. A desembocadura do Guadalquivir é un importante hábitat desta especie, e o principal porto español a onde chega é Sanlúcar de Barrameda.

Estado de conservación

A UICN avaliou o status da especie en 2014 como LC (pouco preocupante) en razón á súa ampla distribución; e a pesar de que se captura a escala comercial nas costas de España, a súa poboación vai en aumento na parte norte da súa área de distribución. Porén, o control das súas capturas, segundo esta organización, é necesario para asegurar que non se teña que considerar no futuro como ameazada.

En Galicia

En Galicia a presenza desta especie foi rexistrada en 1967 por F. Lozano Cabo en "Los peces planos (Pleuronectiformes) de interés para la industria española pesquera", Pub. Téc. Junt. Est. Pes. 6: 195-235.

Véxase tamén

Bibliografía

• Forest, A. (1975): "Le ceteau Dicologoglossa cunetata (Moreau), sa biologie et sa peche dans le sud du golfe de Gasgogne". Resumo. En: Revue des Travaux de l'Institut des Pêches Maritimes. 39 (1): 5-62.
• García-Isarch, Eva; Luis Silva; Alberto García & Ignacio Sobrino (2003): "Distribución espacio-temporal de la acedía Dicologoglossa cuneata (Moreau, 1881) en la desembocadura del río Guadalquivir (golfo de Cádiz, suroeste de la península Ibérica)". Resumo En: Bol. Inst. Esp. Oceanogr. 19 (1-4): 493-503.
• Lahuerta Mouriño, Fernando e Francisco X. Vázquez Álvarez (2000): Vocabulario multilingüe de organismos acuáticos. Santiago: Xunta de Galicia. ISBN 84-453-2913-8.
• Nelson, Joseph S. (2006): Fishes of the World. John Wiley & Sons, Inc. ISBN 0-471-25031-7.
• Rodríguez Villanueva, X. L. e Xavier Vázquez (1992): Peixes do mar de Galicia. (III) Peixes óseos (continuación). Vigo: Edicións Xerais de Galicia. ISBN 84-7507-654-8.

Outros artigos

• Pleuronectiformes
• Soleidos

Ligazóns externas

• Dicologlossa cuneata na Encyclopedia of Life. Con abundante información, imaxes e mapas de distribución (en inglés).
• Dicologlossa cuneata (Moreau, 1881) en FishBase.
• Dicologlossa cuneata na ADW.
• Dicologlossa cuneata en uBio.