Skip to main content
Hasan BACANLI
  • Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Eğitim Fakültesi
İnsanın bilgi kaynakları ve bu kaynakların özellikleri
Loneliness is a pervasive social problem which is experienced universally, regardless of one's race, gender, age or cultural background. This study examined the influences of cultural background on the perceptions of loneliness... more
Loneliness is a pervasive social problem which is experienced universally, regardless of one's race, gender, age or cultural background. This study examined the influences of cultural background on the perceptions of loneliness antecedents. In the present study, 711 Canadians, 568 Turks, and 398 Argentinians answered an 82-item questionnaire composed of five subscales, namely: Personal inadequacies, Developmental deficits, Unfulfilling intimate relationships, Relocation/significant separation, and Social Marginality. Participants were asked to endorse those items which, in their opinion, constituted the causes of their loneliness. Results revealed significant differences among the three cultures. Canadians had the highest mean scores on all subscales, while the Turkish participants had the lowest mean scores on Personal inadequacies and Developmental deficits. Gender differences also were examined within, and between, cultures.
Bu arastirmada, Turk ve uluslararasi universite ogrencilerinin egitim gordukleri sehre, sehir halkinin ise bu ogrencilere karsi tutumlarinin karsilastirmali olarak incelenmesi amaclanmistir. Kesitsel desende tasarlanan arastirmada nicel... more
Bu arastirmada, Turk ve uluslararasi universite ogrencilerinin egitim gordukleri sehre, sehir halkinin ise bu ogrencilere karsi tutumlarinin karsilastirmali olarak incelenmesi amaclanmistir. Kesitsel desende tasarlanan arastirmada nicel arastirma yaklasimi desenlerinden tarama deseni kullanilmistir. Arastirmanin orneklemini 1055 uluslararasi universite ogrencisi, 1306 Turk universite ogrencisi ve bu ogrencilerin ogrenim gordukleri sehirlerdeki 1003 vatandas olusturmustur. Arastirmada veriler, arastirma kapsaminda gelistirilen uc tutum olcegiyle elde edilmis olup elde edilen verilerin cozumlenmesinde t-testi ve ANOVA analizi kullanilmistir. Bulgular, Turk ogrencilerin ogrenim gordukleri sehre iliskin tutumlarinin orta, uluslararasi ogrencilerin tutumlarinin ise orta-ustu seviyede oldugunu; buna karsin sehir halkinin ise universite ogrencilerine karsin alt-orta seviyede bir tutum sergiledigini gostermistir. Ayrica toplum tarafindan ogrenci sehri (ornegin Bursa, Izmir, Eskisehir) olara...
Bireyin uretmesini ve gelecege yonelik dusunmesini saglayan umut; yasamin anlami, iyilik hâli, ozguven, yilmazlik gibi kavramlarla iliskilidir. Bu arastirmanin amaci umudun farkli yas gruplarindaki bireyler tarafindan nasil tanimlandigini... more
Bireyin uretmesini ve gelecege yonelik dusunmesini saglayan umut; yasamin anlami, iyilik hâli, ozguven, yilmazlik gibi kavramlarla iliskilidir. Bu arastirmanin amaci umudun farkli yas gruplarindaki bireyler tarafindan nasil tanimlandigini ve cinsiyeti, dogum sirasi, ailesinin aylik geliri, ozyeterlik inanci, algiladigi sosyal destek ve kisilik ozellikleri farkli universite ogrencilerinin umut hakkinda neler dusunduklerini belirlemektir. Nitel arastirma deseni kullanilan arastirma iki ayri calisma grubu uzerinde surdurulmustur. Bu calisma gruplarindan biri uygun ornekleme yontemi ile digeri amacli ornekleme yontemlerinden olcut ornekleme yontemi ile belirlenmistir. Ilkokul, ortaokul, ortaogretim ve yuksekogretim ogrencilerinden toplam 476 ogrenciden olusan ilk calisma grubuna “umut” konulu kompozisyonlar yazdirilmis, ikinci calisma grubundaki 15 yuksekogretim ogrencisi ile de odak grup gorusmeleri yapilmistir. Kompozisyon sonuclarina gore katilimcilarin umudu olumlu duygu ve dusuncel...
Bireylerin kendileri icin onemli zannettikleri degerler ile gercekten onemsedikleri degerler arasinda farkliliklar vardir. Bacanli, Akgul ve Akgul (2015) yaptiklari calismada arastirma grubundaki bireylerin Turk toplumu icerisinde onemli... more
Bireylerin kendileri icin onemli zannettikleri degerler ile gercekten onemsedikleri degerler arasinda farkliliklar vardir. Bacanli, Akgul ve Akgul (2015) yaptiklari calismada arastirma grubundaki bireylerin Turk toplumu icerisinde onemli gorulen misafirperverlik, aile birligine onem verme, vatanseverlik, durustluk ve hosgoru gibi degerlerin sanilanin aksine cok onemli bir yere koymadiklarini Deger Sosyometrisi teknigi ile tespit etmislerdir. Ancak yaptiklari calismada kendilerinin gercekte onemsedikleri degerlere yer verilmemistir. Bu calisma ogretmenlerin deger tercihleri ile deger oruntuleri arasinda bir fark olup olmadigini arastirmak amaciyla gerceklestirilmistir. Bu baglamda, ogretmenlerin deger tercihlerini tespit etmek amaciyla, ilkogretim ogretim programinda kazandirilmasi gereken degerler temel alinarak olusturulan deger listesi icerisinden ogretmenlerin en cok onemsedikleri degerlerden en aza dogru siralamalari istenmistir. Ogretmenlerin deger oruntulerini tespit etmek ama...
Bu arastirmanin amaci C.R. Snyder ve arkadaslari tarafindan gelistirilen Surekli Umut Olcegi’nin (SUO) Turkce formunun psikometrik ozelliklerinin incelenmesidir. Arastirma, 676 universite ogrencisi uzerinde yurutulmustur. Arastirmada veri... more
Bu arastirmanin amaci C.R. Snyder ve arkadaslari tarafindan gelistirilen Surekli Umut Olcegi’nin (SUO) Turkce formunun psikometrik ozelliklerinin incelenmesidir. Arastirma, 676 universite ogrencisi uzerinde yurutulmustur. Arastirmada veri toplama araclari olarak Surekli Umut Olcegi, Yasam Doyumu Olcegi, UCLA Yalnizlik Olcegi, Surekli Kaygi Envanteri ve Beck Umutsuzluk Olcegi kullanilmistir. Acimlayici faktor analizinde toplam varyansin % 61’inin aciklandigi ve maddelerin iki faktorde toplandigi gorulmustur. Dogrulayici faktor analizi sonucu uyum indeksi degerleri GFI = .96, AGFI = .92, RMR = .08, NNFI = .94, RFI = .90, CFI = .96 ve RMSEA = .077 olarak bulunmustur. Ic tutarlik katsayisi 0.84, test tekrar test guvenirlik kat sayisi Eyleyici Dusunce boyutu icin 0.81, Alternatif Yollar Dusuncesi boyutu icin 0.78 ve olcegin toplam puani icin 0.86 olarak hesaplanmistir. Yapilan analizler sonucunda SUO’nun Turkce formunun psikometrik ozellikleri kabul edilebilir duzeyde bulunmus, olcegin universite ogrencilerinin umut duzeylerinin olcumunde kullanilabilir bir arac oldugu sonucuna varilmistir.
Toplumlarin kulturleri onlarin deger tercihleri seklinde kendini gosterir. Turk toplumunun kulturu de de onlarin deger tercihleri uzerinde yansimaktadir. Bu calisma, son yillarda, deger tercihleri ve degerlerin orgutlenmeleri konusunda... more
Toplumlarin kulturleri onlarin deger tercihleri seklinde kendini gosterir. Turk toplumunun kulturu de de onlarin deger tercihleri uzerinde yansimaktadir. Bu calisma, son yillarda, deger tercihleri ve degerlerin orgutlenmeleri konusunda Schwartz tarafindan gelistirilen ve cesitli kulturlerde test edilip dogrulanmis olan deger orgutlenmesi kuraminin Turk toplumu uzerinde test edilmesi amaciyla gerceklestirilmistir. calismada,universite ogrencilerinin deger tercihleri belirlenmeye calisilmistir. Bulgular hem genel grup, hem de cinsiyetler acisindan farklilik Gosterip gostermediklerine bakilarak analiz edilmistir. Cinsiyetler acisindan ilginc olan bulgu kizlarin evrensel ve barisci degerlere daha cok onem verirken, erkeklerin geleneklere baglilik ve dindar olmaya deger vermeleridir. Bulgular toplumsal yapi acisindan tartisilmistir.
Bu arastirmanin amaci Iliskisel Mizah Envanterini (IME) Turkce’ye uyarlamaktir. Veriler 206 evli bireyden toplanmistir. IME’nin yapi gecerligini test etmek icin dogrulayici faktor analizi, uyum gecerligini test etmek icin Cift Uyum Olcegi... more
Bu arastirmanin amaci Iliskisel Mizah Envanterini (IME) Turkce’ye uyarlamaktir. Veriler 206 evli bireyden toplanmistir. IME’nin yapi gecerligini test etmek icin dogrulayici faktor analizi, uyum gecerligini test etmek icin Cift Uyum Olcegi (Fisiloglu ve Demir, 2000) ve Mizah Tarzlari Olcegi (Yerlikaya, 2003) kullanilmistir. Yapilan dogrulayici faktor analizi sonuclari IME’nin guclu uyum katsayilarina sahip oldugunu ortaya koymustur. IME’nin guvenirligi icin Cronbach alfa ic-tutarlik katsayilari hesaplanmis, tum faktorlerin kabul edilebilir degerlerin ustunde ic-tutarlik katsayilarina sahip oldugu gorulmustur. Ayrica, IME’nin yordama gecerligi test etmek icin hiyerarsik regresyon analizi yapilmis, sonuclar IME’nin evlilik uyumunu Mizah Tarzlari Olcegine gore daha fazla yordadigini gostermistir. Bulgular ilgili literatur isiginda tartisilmis, ileride yapilacak arastirmalar icin bazi onerilerde bulunulmustur.
Öz: Bu araştırmanın amacı İlişkisel Mizah Envanterini (İME) Türkçe’ye uyarlamaktır. Veriler 206 evli bireyden toplanmıştır. İME’nin yapı geçerliğini test etmek için doğrulayıcı faktör analizi, uyum geçerliğini test etmek için Çift Uyum... more
Öz: Bu araştırmanın amacı İlişkisel Mizah Envanterini (İME) Türkçe’ye uyarlamaktır. Veriler 206 evli bireyden toplanmıştır. İME’nin yapı geçerliğini test etmek için doğrulayıcı faktör analizi, uyum geçerliğini test etmek için Çift Uyum Ölçeği (Fışıloğlu ve Demir, 2000) ve Mizah Tarzları Ölçeği (Yerlikaya, 2003) kullanılmıştır. Yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonuçları İME’nin güçlü uyum katsayılarına sahip olduğunu ortaya koymuştur. İME’nin güvenirliği için Cronbach alfa iç-tutarlık katsayıları hesaplanmış, tüm faktörlerin kabul edilebilir değerlerin üstünde iç-tutarlık katsayılarına sahip olduğu görülmüştür. Ayrıca, İME’nin yordama geçerliği test etmek için hiyerarşik regresyon analizi yapılmış, sonuçlar İME’nin evlilik uyumunu Mizah Tarzları Ölçeğine göre daha fazla yordadığını göstermiştir. Bulgular ilgili literatür ışığında tartışılmış, ileride yapılacak araştırmalar için bazı önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Sözcükler: mizah, ilişkisel mizah, evlilik uyumu, ölçek uyarlama A...
This research has two dimensions: (1) adaptation of the Matson Evaluation of Social Skills With Youngsters (MESSY) to Turkish and, (2) examination of the relationship between social skills, socio-economic status, gender, and age in 12-14... more
This research has two dimensions: (1) adaptation of the Matson Evaluation of Social Skills With Youngsters (MESSY) to Turkish and, (2) examination of the relationship between social skills, socio-economic status, gender, and age in 12-14 year-old children. The study was carried out on 526 secondary school students in Ankara. Reliability of MESSY was obtained by test-retest and Cronbach Alpha internal consistency methods; validity was determined by applying correlations with the Social Skills Scale and the Teacher Rating Form. In order to examine the relationships between social skills, socioeconomic status, gender and age, three separate two-way analysis of variance were applied. The results revealed that the MESSY was valid and reliable to determine 12-14 year-old children’s social skills. The study showed that general social skills levels of children is significantly related to gender [F (1,524) = 5.13; p < .05]. Further, it was observed that while negative social behaviors are...
The purpose of this study is to examine the psychometric properties of Turkish form of Dispositional Hope Scale that was developed by C.R. Snyder, et al.. The study was conducted on 676 university students. Dispositional Hope Scale,... more
The purpose of this study is to examine the psychometric properties of Turkish form of Dispositional Hope Scale that was developed by C.R. Snyder, et al.. The study was conducted on 676 university students. Dispositional Hope Scale, Satisfaction with Life Scale, UCLA Loneliness Scale, Trait Anxiety Inventory and Beck Hopelessness Scale were used as data collection tools. It was found that total variance was explained as 61% in exploratory factor analysis and the items were gathered under two factors. Fit index values as the result of Confirmatory Factor Analysis were found GFI = .96, AGFI = .92, RMR = .08, NNFI = .94, RFI = .90, CFI = .96 and RMSEA = .077. Internal consistency coefficient was found 0.84 and test re-test reliability was found as 0.81 for Actuating Thinking Dimension, 0.78 for Alternative Ways Thinking Dimension and 0.86 for the total points of the scale. The psychometric properties of the Turkish form of DHS was found at acceptable level at the end of the analysis co...
Bu arastirma, universite ogrencilerinin kendini engelleme duzeylerinin; basari-hedef yonelimleri, benlik-saygisi, akademik basari ve bazi demografik degiskenlere gore aciklanabilirligini incelemek amaciyla yapilmis betimsel bir... more
Bu arastirma, universite ogrencilerinin kendini engelleme duzeylerinin; basari-hedef yonelimleri, benlik-saygisi, akademik basari ve bazi demografik degiskenlere gore aciklanabilirligini incelemek amaciyla yapilmis betimsel bir calismadir. Arastirma grubu 483 universite ogrencisinden olusmaktadir. Arastirmada “Kendini Sabotaj Olcegi”, “Basari-Amac Oryantasyonu Olcegi”, “Benlik-Saygisi Olcegi” ve “Kisisel Bilgi Formu” kullanilmistir. Arastirmada benlik saygisinin, algilanan akademik basarinin, ustalik ve performans-kacinma hedef yoneliminin kendini engellemenin onemli yordayicilari oldugu saptanmistir. Benlik-saygisi yuksek olan bireylerin kendini engelleme stratejilerine daha az basvurdugu sonucuna ulasilmistir. Performans-kacinma hedef yonelimini benimseyen bireyler kendini engelleme stratejilerini daha fazla kullanma egilimi gosterirken, ustalik-hedef yonelimli bireylerin kendini engelleme stratejilerini kullanma egilimleri azalmakta oldugu elde edilen bulgular arasindadir.
Bu calismanin amaci Bes Faktor kuramindan yola cikilarak, bu faktorlere uygun sifat ciftleri kullanilarak madde sayisi az, iki uclu bir olcegin gelistirilmesidir. Sifatlara Dayali Kisilik Testi (SDKT)’nin faktor yapisini belirlemek icin... more
Bu calismanin amaci Bes Faktor kuramindan yola cikilarak, bu faktorlere uygun sifat ciftleri kullanilarak madde sayisi az, iki uclu bir olcegin gelistirilmesidir. Sifatlara Dayali Kisilik Testi (SDKT)’nin faktor yapisini belirlemek icin Direct Oblimin dondurme ile temel bilesenler analizi yonteminden yararlanilmistir. Aracin uyum gecerligini sinamak icin Sosyotropi Olcegi, Catismalara Tepki Olcegi, Negatif-Pozitif Duygu Olcegi, Surekli Kaygi Envanteri kullanilmistir. Guvenirlik icin test tekrari (2 hafta ara) yonteminden yararlanilmis ve faktorlerin ic tutarligi Cronbach Alfa katsayisi ile hesaplanmistir. Yapilan analizler sonucunda SDKT’nin psikometrik ozellikleri tatminkâr duzeyde bulunmus, olcegin universite ogrencileri uzerinde kullanilabilir bir arac oldugu sonucuna varilmistir.
Öz Bu araştırmanın konusunu oluşturan "mutluluk potansiyeli", mutluluk düzeyinin değişkenliğine (du-rumluk mutluluk) odaklı olan ve mutluluk yaratma ihtimali ile ilgilenen görüşe dayanır ve kişinin içinde bulunduğu... more
Öz Bu araştırmanın konusunu oluşturan "mutluluk potansiyeli", mutluluk düzeyinin değişkenliğine (du-rumluk mutluluk) odaklı olan ve mutluluk yaratma ihtimali ile ilgilenen görüşe dayanır ve kişinin içinde bulunduğu durumdan doyum sağlamasını, sevinç duymasını ifade eder. Bu çalışmanın amacı, bireylerin belirledikleri bir duruma ilişkin mutlu olabilme potansiyellerini belirlemek üzere bir ölçek geliştirmektir. Mutluluk Potansiyeli Ölçeği, 11 maddeden oluşan Likert tipi bir ölçektir. Ölçekte; bek-lenti, bilgi ve haz olmak üzere 3 alt boyut bulunmaktadır. Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları için 306 katılımcıdan veri toplanmıştır. Önerilen 3 faktörlü yapı için Mutluluk Potansiyeli Ölçeği'nin yapı ge-çerliği, 278 katılımcıdan (%63'ü kadın, %36'sı erkek) elde edilen veriler üzerinden temel bileşenler ana-lizi ile saptanmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 31.97'dir (SD = 10.28). Analiz sonucunda maddele-rin üç faktörde toplandığı ve Mutluluk Potansiyeli Ölçeği'ne ait varyansın % 64.86'sını açıkladığı gö-rülmüştür. Ölçeğin Cronbach alfa güvenirlik katsayısı, beklenti alt boyutu (3 madde) için .65, bilgi alt boyutu (3 madde) için .64, haz (davranış, ifade) alt boyutu (5 madde) için .88, ve tümü için .86 olarak hesaplanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, bireylerin mutluluk potansiyellerini belirlemek için geliş-tirilen ölçme aracının geçerli ve güvenilir olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: mutluluk, mutluluk potansiyeli, pozitif psikoloji
Merak insanın önemli özelliklerinden biridir. Onu harekete geçirir ve davranışlarını yönlendirir. Bu yüzden hem felsefeciler hem de eğitimciler merak konusuna eğilmişlerdir. Literatür incelendiğinde merakla ilgili tanımların birbirlerine... more
Merak insanın önemli özelliklerinden biridir. Onu harekete geçirir ve davranışlarını yönlendirir. Bu yüzden hem felsefeciler hem de eğitimciler merak konusuna eğilmişlerdir. Literatür incelendiğinde merakla ilgili tanımların birbirlerine benzer olduğu görülmektedir. Merak denildiği zaman yeni, belirsiz ve karmaşıklık terimlerinin yanı sıra ilgi, deneyim arama arzusu, keşfetme de beraberinde gelmektedir. Bu çalışmanın amacı merak konusunda ortaya atılan kuramları ve ilgili kavramları gözden geçirerek, merakın ölçülmesi çalışmalarını özetlemektir. Bu amaçla dürtü kuramı ve bilişsel yaklaşım özetlenmiş ve değerlendirilmiştir. Ardından merakı ölçmek için geliştirilen ölçme araçları tanıtılmıştır. Merakı açıklamaya çalışan kuramlar henüz tatmin edici bir noktaya gelememiş ise de, geliştirilmiş olan ölçekler merak konusunun önümüzdeki zaman içinde araştırılmaya devam edeceğini göstermektedir.

Cite this article as: Bacanlı, H., Türk Kurtça, T. (2020). Curiosity from the Perspective of Educational Psychology: A General Review. HAYEF: Journal of Education, 17(1); 103-120.
Current research points out the pervasiveness of loneli-ness and its debilitating effects (Jones, Rose, & Russell, 1990; Rokach & Brock, 1997). As Sadler (1987) observed, "many of us in... more
Current research points out the pervasiveness of loneli-ness and its debilitating effects (Jones, Rose, & Russell, 1990; Rokach & Brock, 1997). As Sadler (1987) observed, "many of us in today's world are living on the verge of a lonely life. A significant number of us have ...
Loneliness is a pervasive social problem which is experienced universally, regardless of one's race, gender, age or cultural background. This study examined the influences of cultural background on the perceptions of loneliness... more
Loneliness is a pervasive social problem which is experienced universally, regardless of one's race, gender, age or cultural background. This study examined the influences of cultural background on the perceptions of loneliness antecedents. In the present study, 711 Canadians, 568 ...
... Ami Rokach1, Hasan Bacanli2, and Gina Ramberan1 1The Institute for the Study and Treatment of Psychosocial Stress, Toronto, Canada, 2Gazi University ... out the pervasiveness of loneli-ness and its debilitating effects (Jones, Rose,... more
... Ami Rokach1, Hasan Bacanli2, and Gina Ramberan1 1The Institute for the Study and Treatment of Psychosocial Stress, Toronto, Canada, 2Gazi University ... out the pervasiveness of loneli-ness and its debilitating effects (Jones, Rose, & Russell, 1990; Rokach & Brock, 1997). ...

And 1 more