- Anthropology, Pagan Studies, Nationalism, Anthropology of Europe, Identity and Identification, Historical Anthropology, and 110 moreRace and ethnicity (Anthropology), Cultural Diversity, New Religious Movements, Minority Studies, Slavic Studies, Poland, Local Identities, Neopaganism, Anthropology of Shamanism, Amerindian Perspectivism, Paganism, Slavs pagan studies, Social Identity, Identity (Culture), Identity politics, Native Faith, contemporary Paganism, Ethnographic Fieldwork (Anthropology), Amazonia, Social and Cultural Anthropology, Ethnicity, Ethnic Studies, Fieldwork in Anthropology, European Ethnography, Ethnography, Race and Racism, Race and Ethnicity, Identity And Culture, Ethnohistory, Slavic Paganism, Modern Paganisms, Neo-Paganism and Western Esotericism, Whiteness Studies, Polish Studies, Central European Studies, Early Medieval Studies, Race and Religion, Anthropology of locality, Social Research Methods and Methodology, Language Variation and Change, Representation of Others, Pomerania and Pomeranians, Pomerania, Neo-Paganism, Ethnology, Symbolic Boundaries, Borderlands Studies, Kashubians and Slovincians, Cultural Identity, Pagan Theology, Mythology, Paganism, Cultural History, Anthropology of emotions, Slavic Mythology, Anthropology of Knowledge, Kashubians, Culture, Religion, Migration, Displacement, Oral Traditions, Gender, Borders and Borderlands, Minorities, Language politics, Refugees, Refugee memory, Otherness, Identity and Alterity, Wends, Pommern, Pomeranians, Medieval Poland, Pomorze, Eduardo Viveiros de Castro, Cosmology (Anthropology), Sorbs, Sorbian, Slavic Neopaganism (Rodnoverie), Ontological Turn, Kinship (Anthropology), Epistemology (Anthropology), Comparative mythology, European Ethnology, Ethnic politics, National and Social Movements, Political Anthropology, Western Pomerania, Anthropology of Religion, History and anthropology, History and Memory, Social Evolution, Social Anthropology, Cultural Anthropology, Early Slavs, Post-socialism (Anthropology), Anthropology of Kinship, Kinship and Relatedness (Anthropology), George R.R. Martin, Ethnonyms, Anthropology of Memory, Western Esotericism (Anthropology), Magic and the Occult (Anthropology Of Religion), Indigenous Studies, Social Change, Anthropology of Food, Sociology of Religion, Religion and Politics, Ethnic and National Minorities In Poland, Religious Studies, and Indigenous Religionsedit
The question about the (non)existence of Slovincians has been one of the more intriguing issues in Slavic studies. Slovincians, discovered initially as an “ethnic group” (Hilferding, 1862), was 130 years later rejected as a “fiction”... more
The question about the (non)existence of Slovincians has been one of the more intriguing issues in Slavic studies. Slovincians, discovered initially as an “ethnic group” (Hilferding, 1862), was 130 years later rejected as a “fiction” (Szultka, 1992). Assimilating the lessons of the epistemological turn, which suggests shifting the emphasis from “whether” to “how” does anything exist, I critically examine the foundations and significance of the argument that there never was any “ethnic group” of Slovincians (in modern period) since there was no such a tribe in early medieval times. In the first part of the paper, I reveal that Szultka’s claim is supported by very limited evidence following the conceptually limited (“archaeological”) naturalist notion of tribe. In the second part, after familiarizing the reader with an antinaturalist anthropological notion of tribes as “secondary phenomena”, I seek to demonstrate that in the course of history, the Slovincians were constantly tribalized on the material and symbolic level by the Germans and the Poles (and some other actors of Slavic identity). Even if to be a tribe does not entail to be an ethnic group, Slovincians may be a fiction only in terms of social construction or making of.
Keywords: Slovincians, Kashubians, tribe, tribalization, fiction, identity
И все-таки племя? Антропологический подход к проблеме идентичности словинцев
Вопрос о (не)существовании словинцев был одним из наиболее интригующих в славистических исследованиях. Словинцы первоначально были обнаружены и определены как “этническая группа” (Гильфердинг, 1862), спустя 130 лет их существование было опровергнуто и объявлено «выдумкой» (Szultka, 1992). Усвоив уроки “эпистемологического поворота”, который предполагает смещение акцента с “есть ли” на “как” что-либо существует, автор критически рассматривает обоснования и значение аргументов о том, что никогда не было никакой “этнической группы” словинцев, поскольку в раннее средневековье такого племени не было. В первой части статьи показывается, что категоричное утверждение Szultka подтверждается очень ограниченными доказательствами, вытекающими из концептуально ограниченного («археологического», «натуралистского») понятия племени. Во второй части, ознакомив читателя с антинатуралистским антропологическим понятием племен как «вторичных явлений», автор стремится показать, что в ходе истории словинцы постоянно трайбализировались, обосабливались на материальном и символическом уровне немцами и поляками (и некоторыми другими субъектами славянской идентичности). Даже если быть племенем не означает быть этнической группой, словинцы могут быть фикцией только с точки зрения социального конструирования.
Ключевые слова: словинцы, кашубы, племя, идентичность
Keywords: Slovincians, Kashubians, tribe, tribalization, fiction, identity
И все-таки племя? Антропологический подход к проблеме идентичности словинцев
Вопрос о (не)существовании словинцев был одним из наиболее интригующих в славистических исследованиях. Словинцы первоначально были обнаружены и определены как “этническая группа” (Гильфердинг, 1862), спустя 130 лет их существование было опровергнуто и объявлено «выдумкой» (Szultka, 1992). Усвоив уроки “эпистемологического поворота”, который предполагает смещение акцента с “есть ли” на “как” что-либо существует, автор критически рассматривает обоснования и значение аргументов о том, что никогда не было никакой “этнической группы” словинцев, поскольку в раннее средневековье такого племени не было. В первой части статьи показывается, что категоричное утверждение Szultka подтверждается очень ограниченными доказательствами, вытекающими из концептуально ограниченного («археологического», «натуралистского») понятия племени. Во второй части, ознакомив читателя с антинатуралистским антропологическим понятием племен как «вторичных явлений», автор стремится показать, что в ходе истории словинцы постоянно трайбализировались, обосабливались на материальном и символическом уровне немцами и поляками (и некоторыми другими субъектами славянской идентичности). Даже если быть племенем не означает быть этнической группой, словинцы могут быть фикцией только с точки зрения социального конструирования.
Ключевые слова: словинцы, кашубы, племя, идентичность
Research Interests: Ethnohistory, Social Change, Cultural Geography, Anthropology, Historical Anthropology, and 15 moreMedieval History, Ethnography, Local Identities, Identity (Culture), Minority Studies, Representation of Others, Ethnicity, Poland, History and anthropology, Slavic Studies, Pomerania, Tribal studies, Pomorze, Borders and Borderlands, and Pommern
The state and tribe are the two categories used usually to describe the political organization ruled by Mieszko I, who is said to be the founding father of Poland. However, recently some scholars argue, following some anthropological... more
The state and tribe are the two categories used usually to describe the political organization ruled by Mieszko I, who is said to be the founding father of Poland. However, recently some scholars argue, following some anthropological suggestions, that proper designation for it would be chiefdom (Urbańczyk, 1996, 2008, Tymowski, 2009). For several reasons, the accuracy of this proposal cannot be questioned, for one reason, however, this idea is more problematic. The notion of tribe in the form in which it is rejected is obsolete, as it is defined within the naturalistic paradigm. An alternative, anti-naturalistic notion of tribe seems to be simply unknown.
The aim of this paper is very simple. Following writings of two anthropologists: Morton H. Fried (1966, 1975) and Neil L. Whitehead (1992), I’d like to bring out to the light the notion of tribe as a result of complex relations of dominance and to demonstrate its importance for understanding the political processes occurring among the Western Slavs, and particularly among Mieszko’s people. Historians are aware that Western Slavs were politically influenced by the Frankish state, nonetheless they seem not to recognize the very significance of this process. The tribalization perspective calls for attention to the relation of dependency and puts in focus external, situational factors of group formation. It supports the analysis with theoretical depth and allows comparisons between various times and places. It can also shed new light on some institutions. Talking about the state origins in terms of tribalization enables us to look at it through the looking glass, in order to overcome a certain methodological nationalism.
The aim of this paper is very simple. Following writings of two anthropologists: Morton H. Fried (1966, 1975) and Neil L. Whitehead (1992), I’d like to bring out to the light the notion of tribe as a result of complex relations of dominance and to demonstrate its importance for understanding the political processes occurring among the Western Slavs, and particularly among Mieszko’s people. Historians are aware that Western Slavs were politically influenced by the Frankish state, nonetheless they seem not to recognize the very significance of this process. The tribalization perspective calls for attention to the relation of dependency and puts in focus external, situational factors of group formation. It supports the analysis with theoretical depth and allows comparisons between various times and places. It can also shed new light on some institutions. Talking about the state origins in terms of tribalization enables us to look at it through the looking glass, in order to overcome a certain methodological nationalism.
Research Interests:
Celem eseju jest oswojenie czytelnika ze sposobem antropologicznej/etnologicznej lektury przeszłości. Nie będzie to czynione poprzez prezentowanie czy formułowanie jakiego teoretycznego programu, lecz przez spojrzenie, jak wygląda to w... more
Celem eseju jest oswojenie czytelnika ze sposobem antropologicznej/etnologicznej lektury przeszłości. Nie będzie to czynione poprzez prezentowanie czy formułowanie jakiego teoretycznego programu, lecz przez spojrzenie, jak wygląda to w praktyce. Przykładem będzie intrygująca grypa Słowińców. Pretekstem dla mojego antropologicznego czytania historii, jest postawienie na pozór banalnego, lecz świadomego i przemyślanego pytania: „Dlaczego Słowińcy nie chcą rozmawiać”? To pytanie stało się najważniejszym podczas moich badań terenowych nad ich współczesną kondycją. Omówiona w artykule strategia badawcza oraz jej wyniki, czynią możliwym nakreślenie różnic pomiędzy metodą antropologiczną/etnologiczną a metodą historyczną w studiowaniu przeszłości.
Słowa kluczowe: antropologia a historia, antropologia historyczna, antropologizacja humanistyki, metodologia antropologii, interpretacja antropologiczna, Słowińcy
The aim of this essay is to familiarize the reader with a very anthropological (ethnological) approach to the past. It will be done not by presenting or formulating any theoretical program, but by looking at how it is practiced, taking an intriguing group of Slovincians as a case study. A pretext for my anthropologically informed reading of history is given by a question: "why Slovincians do not want to talk?", which emerges to be the most important one during my fieldwork on their contemporary life. The elaborated research strategy and its outcomes makes it possible to outline the difference between the anthropological and the historical method of studying the past.
Key words: anthropology and history, historical anthropology, anthropologization of humanities, anthropological methodology and interpretation, Slovincians
Słowa kluczowe: antropologia a historia, antropologia historyczna, antropologizacja humanistyki, metodologia antropologii, interpretacja antropologiczna, Słowińcy
The aim of this essay is to familiarize the reader with a very anthropological (ethnological) approach to the past. It will be done not by presenting or formulating any theoretical program, but by looking at how it is practiced, taking an intriguing group of Slovincians as a case study. A pretext for my anthropologically informed reading of history is given by a question: "why Slovincians do not want to talk?", which emerges to be the most important one during my fieldwork on their contemporary life. The elaborated research strategy and its outcomes makes it possible to outline the difference between the anthropological and the historical method of studying the past.
Key words: anthropology and history, historical anthropology, anthropologization of humanities, anthropological methodology and interpretation, Slovincians
Research Interests: Ethnohistory, Social Change, Ethnic Studies, Historical Anthropology, Social and Cultural Anthropology, and 29 moreHistory and Memory, Identity (Culture), Silence, Anthropology of locality, Nonviolence, Cultural Identity, Anthropology of Europe, Identity and Identification, Ethnicity, History and anthropology, Cultural change, Slavic Studies, Pomerania, Social reproduction, Pomerania and Pomeranians, Historical Methodology, Kashubians, Ethnographic Theory, Pomorze, West-Pomerania, History of Pomerania, Kashubians and Slovincians, Anthropological History, Western Pomerania, Ethnic and National Minorities In Poland, Pommern, Pomeranians, Methodology of History, and Pomeranian Culture
Przesuwanie się nazwy "Kaszuby" w kierunku wschodnim to powszechnie znany fakt historyczny, jednak znaczenie tego ruchu nie doczekało się stosownego wyjaśnienia. Uważam, że kwestia ta pozostaje nierozwiązana z powodu ograniczeń... more
Przesuwanie się nazwy "Kaszuby" w kierunku wschodnim to powszechnie znany fakt historyczny, jednak znaczenie tego ruchu nie doczekało się stosownego wyjaśnienia. Uważam, że kwestia ta pozostaje nierozwiązana z powodu ograniczeń paradygmatu naturalistycznego czy też obiektywistycznego, dlatego też proponuję poszukać rozwiązania problemu w ramach paradygmatu antynaturalistycznego, co oznacza nadanie Kaszubom statusu konstruktu społecznego. Odwołując się do badań antropologicznych staram się wykazać, że lokalizacja Kaszub w przestrzeni geograficznej, jak i sama ich konceptualizacja, miały podłoże społeczno-kulturowe, konkretnie zaś uwarunkowane były punktem widzenia Niemca. Tym samym zmiany położenia Kaszub na mapie stanowiły wyraz dynamiki procesów tożsamościowych na terenie szeroko pojętego Pomorza i Meklemburgii.
Słowa kluczowe: tożsamość, etnocentryzm, Inność, etnonim, Pomorze, Kaszuby
The shift of the name Kashubia towards the east is a commonly known historical fact, but the significance of this change has not been properly explained. I believe that the problem remains unsolved due to limitations of the naturalistic or objectivist paradigm. Therefore, I propose looking for the solution to the problem within the framework of the anti-naturalistic paradigm, which means giving Kashubia the status of a social construct. Using anthropological findings, I set out to prove that the location of Kashubia in the geographical space, as well as its conceptualisation, had a social and cultural basis; specifically that it was conditioned by the German point of view. As such, the changes of Kashubia's location on the map were a reflection of the dynamics of identity processes in the territory of broadly defined Pomerania and Mecklenburg.
Key words: identity, ethnocentrism, Pomerania, Kashubia, Kashubians
Słowa kluczowe: tożsamość, etnocentryzm, Inność, etnonim, Pomorze, Kaszuby
The shift of the name Kashubia towards the east is a commonly known historical fact, but the significance of this change has not been properly explained. I believe that the problem remains unsolved due to limitations of the naturalistic or objectivist paradigm. Therefore, I propose looking for the solution to the problem within the framework of the anti-naturalistic paradigm, which means giving Kashubia the status of a social construct. Using anthropological findings, I set out to prove that the location of Kashubia in the geographical space, as well as its conceptualisation, had a social and cultural basis; specifically that it was conditioned by the German point of view. As such, the changes of Kashubia's location on the map were a reflection of the dynamics of identity processes in the territory of broadly defined Pomerania and Mecklenburg.
Key words: identity, ethnocentrism, Pomerania, Kashubia, Kashubians
Research Interests: Ethnohistory, Cultural Geography, Historical Geography, Social Geography, Ethnic Studies, and 33 moreGerman Studies, Historical Anthropology, Medieval History, Social Identity, Linguistic Anthropology, Social and Cultural Anthropology, Identity (Culture), Identity (Anthropology), Baltic Sea Region Studies, Place Names (Cultural Geography), Cultural Historical Geography, Acculturation, Representation of Others, Identity and Identification, Ethnicity, History and anthropology, Frontier Studies, Otherness, Slavic Studies, Borders and Frontiers, Pomerania, Pomerania and Pomeranians, Identity and Alterity, Kashubians, Pomorze, Borders and Borderlands, Historical and Cultural Geography, Landscape and Memory, Toponymy, Ethnonyms, History of Pomerania, Kashubians and Slovincians, Germanisation and Ostsiedlung, Pommern, and Pomeranians
Chociaż uznaje się dzisiaj powszechnie, że między Słowińcami i Kaszubami występuje – jak ja to nazywam – nieciągłość prawdziwości, chciałbym pokazać, że jednych od drugich nie odróżnia wiele, jeśli chodzi o społeczny wymiar ich istnienia... more
Chociaż uznaje się dzisiaj powszechnie, że między Słowińcami i Kaszubami występuje – jak ja to nazywam – nieciągłość prawdziwości, chciałbym pokazać, że jednych od drugich nie odróżnia wiele, jeśli chodzi o społeczny wymiar ich istnienia i jeszcze mniej, kiedy rzecz dotyczy ich społecznej genezy, czyli mechanizmów ich powstawania (tworzenia). Pytanie o prawdziwość Słowińców, które jeszcze dzisiaj nurtuje niektórych uczonych, jest po prostu niewłaściwe. Jeśli Słowińcy są fikcją, to taką samą fikcją są Kaszubi, tylko że o kilka wieków starszą. Słowińcy i Kaszubi są bowiem „fikcjami w tym sensie, że są ‘czymś skonstruowanym’, ‘czymś ukształtowanym’ – takie jest bowiem pierwotne znaczenie słowa fictiô – nie chodzi tutaj o to, że są to rzeczy fałszywe, nie oparte na faktach, czy będące jedynie wydumanymi eksperymentami myślowymi”, przywołując słowa Clifforda Geertza. Słowińcy i Kaszubi – patrząc z perspektywy historiografii nieklasycznej – jako konstrukty społeczne posiadają analogiczny status ontologiczny. Chociaż nie ma między nimi ciągłości „genealogicznej”, jaka miałaby miejsce w przypadku naturalnego rozwoju, to istnieje między nimi ciągłość „epistemologiczna” jako kolejnymi – następującymi po sobie i bazującymi na poprzednich – etapami nieustającego procesu (społecznego) tworzenia Innego. O nieprawdziwości Słowińców można mówić zatem jedynie w sensie „(nie)skuteczności” tego pojęcia.
(fragment Wprowadzenia)
Książka dr. Mariusza Filipa, nowatorska w swych zamierzeniach, choć mówiąca bezpośrednio o tożsamości Słowińców, czy lepiej – o sporze jej i ich dotyczącym, skupia się nade wszystko na zagadnieniu identyfikacji odrębności kulturowej, ze szczególnym uwzględnieniem procesów jej powstawania czy tworzenia, trwania i zmiany. Przedmiotem zainteresowania autora są zatem bardziej procesy społeczne, w toku których formują się i transformują szczególnego rodzaju grupy [tu – Kaszubi, Słowińcy], stanowiące tradycyjny przedmiot badawczy antropologii, aniżeli sam opis tak rozumianej etniczności. Prezentując spór, jaki rozgorzał pomiędzy zwolennikami kanonicznej historiografii wraz z etnografią, przedstawiającymi Słowińców jako równorzędny Kaszubom lud (grupa etniczna), a rewizjonistyczną historią głoszącą, że Słowińcy to zaledwie odłam ludu Kaszubów (grupa etnograficzna), autor prezentuje stanowisko neutralne, trzecie, wykraczające w istocie poza ów spór. W swej analizie nie ogranicza się jedynie do badań „Słowińców”, lecz także Kaszubów, Wendów i Germanów, będących niejako Słowińcami in spe czy Słowińcami „z przeszłości”, oraz Niemców i w stopniu dużo mniejszym Polaków, którzy są Słowińcami „z przyszłości”, czyli aktualnej teraźniejszości. W dalszej części rozprawy autor zajmuje się powojennymi losami Słowińców, a także dokonuje analizy słabo znanej sytuacji społeczno-kulturowej [eks-]Słowińców w Niemczech. Nie jest to zatem tylko praca z gatunku historii idei (Słowińcy jako nazwa), lecz także – choć w mniejszym stopniu – historia demograficzna czy społeczna (Słowińcy jako populacja, Słowińcy jako wspólnota). Krótko mówiąc, jest to antropologia historii, której przedmiotem zainteresowania są jednocześnie pojęcia i ludzie.
(nota wydawnicza)
Próba antropologicznego uchwycenia przeszłości i teraźniejszości Słowińców, podzielona na cztery części. W pierwszej, Perspektywy, autor analizuje procesy grupotwórcze i antropologię historii. W części drugiej Kaszubi, rozważa kaszubską grupę etniczną in statu nascendi, następnie w kolejnym rozdziale pisze o historii Germanów, Słowian, Wendów, Pomorzan oraz o Kaszubach w średniowieczu i nowożytności w opozycji do Niemców. W części trzeciej Słowińcy opisuje „tworzenie” Słowińców, przesunięcia językowe i trwanie kulturowe. W czwartej ostatniej (Eks-)Słowińcy, odnosi się do położenia tej grupy w Polsce i w Niemczech.
(nota wydawnicza: Rembalski T. 2013, Acta Cassubiana 15: 337-338)
Rozprawa jest pracą ciekawą, napisaną w duchu poszukiwań nowych rozwiązań i obalania istniejących w literaturze poglądów, jest niewątpliwie pracą erudycyjną
(z recenzji prof. dr. hab. Aleksandra Posern-Zielińskiego)
Na szczególną uwagę zasługuje w tej pracy część metodologiczna z opisem przebiegu badań własnych, która może posłużyć za wzór strategii badań nad etnicznością w sytuacji współczesnego zanikania niektórych grup etnicznych"
(z recenzji prof. dr hab. Ireny Bukowskiej-Floreńskiej)
(fragment Wprowadzenia)
Książka dr. Mariusza Filipa, nowatorska w swych zamierzeniach, choć mówiąca bezpośrednio o tożsamości Słowińców, czy lepiej – o sporze jej i ich dotyczącym, skupia się nade wszystko na zagadnieniu identyfikacji odrębności kulturowej, ze szczególnym uwzględnieniem procesów jej powstawania czy tworzenia, trwania i zmiany. Przedmiotem zainteresowania autora są zatem bardziej procesy społeczne, w toku których formują się i transformują szczególnego rodzaju grupy [tu – Kaszubi, Słowińcy], stanowiące tradycyjny przedmiot badawczy antropologii, aniżeli sam opis tak rozumianej etniczności. Prezentując spór, jaki rozgorzał pomiędzy zwolennikami kanonicznej historiografii wraz z etnografią, przedstawiającymi Słowińców jako równorzędny Kaszubom lud (grupa etniczna), a rewizjonistyczną historią głoszącą, że Słowińcy to zaledwie odłam ludu Kaszubów (grupa etnograficzna), autor prezentuje stanowisko neutralne, trzecie, wykraczające w istocie poza ów spór. W swej analizie nie ogranicza się jedynie do badań „Słowińców”, lecz także Kaszubów, Wendów i Germanów, będących niejako Słowińcami in spe czy Słowińcami „z przeszłości”, oraz Niemców i w stopniu dużo mniejszym Polaków, którzy są Słowińcami „z przyszłości”, czyli aktualnej teraźniejszości. W dalszej części rozprawy autor zajmuje się powojennymi losami Słowińców, a także dokonuje analizy słabo znanej sytuacji społeczno-kulturowej [eks-]Słowińców w Niemczech. Nie jest to zatem tylko praca z gatunku historii idei (Słowińcy jako nazwa), lecz także – choć w mniejszym stopniu – historia demograficzna czy społeczna (Słowińcy jako populacja, Słowińcy jako wspólnota). Krótko mówiąc, jest to antropologia historii, której przedmiotem zainteresowania są jednocześnie pojęcia i ludzie.
(nota wydawnicza)
Próba antropologicznego uchwycenia przeszłości i teraźniejszości Słowińców, podzielona na cztery części. W pierwszej, Perspektywy, autor analizuje procesy grupotwórcze i antropologię historii. W części drugiej Kaszubi, rozważa kaszubską grupę etniczną in statu nascendi, następnie w kolejnym rozdziale pisze o historii Germanów, Słowian, Wendów, Pomorzan oraz o Kaszubach w średniowieczu i nowożytności w opozycji do Niemców. W części trzeciej Słowińcy opisuje „tworzenie” Słowińców, przesunięcia językowe i trwanie kulturowe. W czwartej ostatniej (Eks-)Słowińcy, odnosi się do położenia tej grupy w Polsce i w Niemczech.
(nota wydawnicza: Rembalski T. 2013, Acta Cassubiana 15: 337-338)
Rozprawa jest pracą ciekawą, napisaną w duchu poszukiwań nowych rozwiązań i obalania istniejących w literaturze poglądów, jest niewątpliwie pracą erudycyjną
(z recenzji prof. dr. hab. Aleksandra Posern-Zielińskiego)
Na szczególną uwagę zasługuje w tej pracy część metodologiczna z opisem przebiegu badań własnych, która może posłużyć za wzór strategii badań nad etnicznością w sytuacji współczesnego zanikania niektórych grup etnicznych"
(z recenzji prof. dr hab. Ireny Bukowskiej-Floreńskiej)
Research Interests: Ethnohistory, Social Change, Cultural Geography, Ethnic Studies, German Studies, and 40 moreAnthropology, Historical Anthropology, Language Variation and Change, Linguistic Anthropology, Social and Cultural Anthropology, History and Memory, Migration, Identity (Culture), Identity (Anthropology), Culture, Anthropology of locality, Minority Studies, Cultural Identity, Place Names (Cultural Geography), Anthropology of Europe, Cultural Historical Geography, Acculturation, Cultural Diversity, Representation of Others, Identity and Identification, Ethnicity, Poland, History and anthropology, Borderlands Studies, Language Maintenance and Shift, Refugees, Minorities, Otherness, Slavic Studies, Language politics, Pomerania and Pomeranians, State, Displacement, Pomorze, Borders and Borderlands, Ethnonyms, Kashubians and Slovincians, Ethnic and National Minorities In Poland, Pommern, and Refugee memory
Research Interests:
Rozprawa dotyczy zagadnienia identyfikacji odrębności kulturowej, na tle procesów trwania i zmiany. Podejmuję w niej polemikę z konwencjonalnym podejściem do zjawiska zróżnicowania kulturowego (analizowanego przez pryzmat etniczności)... more
Rozprawa dotyczy zagadnienia identyfikacji odrębności kulturowej, na tle procesów trwania i zmiany. Podejmuję w niej polemikę z konwencjonalnym podejściem do zjawiska zróżnicowania kulturowego (analizowanego przez pryzmat etniczności) oraz z klasyczną teorią zmiany kulturowej i asymilacji. Pretekstu do rozważań dostarcza spór o tożsamość Słowińców, który toczył się między zwolennikami etniczności tej grupy i ich oponentami, dowodzącymi ‘fikcyjności’ Słowińców, ponieważ – ich zdaniem – stanowili oni jedynie kaszubską grupę etnograficzną. Posługując się metodą retrogresywną dowodzę, że Słowińcy, tak jak Kaszubi, byli produktem procesu trybalizacji, a podstawowym wyznacznikiem ich tożsamości była Inność / Barbarzyńskość. Proces germanizacji, który należy rozumieć jako proces cywilizacyjny, skutkował w przypadku tej grupy jedynie zmianami językowymi i świadomościowymi (wytworzenie niemieckiej tożsamości etnicznej), pozostawał jednak bez wpływu na lokalne sposoby organizacji społecznej.
This dissertation deals with the problem of identifying of cultural distinctiveness eliciting from the processes of persistence and change. I argue with the conventional approach to the phenomenon of cultural diversity, analyzed through ethnicity paradigm, and with the classic theory of cultural change and assimilation. The controversy over the identity of the Slovincians – between scholars defining it as ethnicity and scholars arguing Slovincians are ‘fiction’ since they are nothing more than a part of the Kashubian people, i.e. an ethnographic group – gives me an excellent pretext for the discussion. Using regressive history approach, I prove both Slovincians and Kashubians were products of tribalizing processes, and the fundamental marker of their identity was Otherness / Barbarism. The Germanization process, which should be understood in terms of a civilizing process, resulted in language shift and transformation of consciousness (formation of German ethnic identity), but had no significant impact on the local modes of social organization.
This dissertation deals with the problem of identifying of cultural distinctiveness eliciting from the processes of persistence and change. I argue with the conventional approach to the phenomenon of cultural diversity, analyzed through ethnicity paradigm, and with the classic theory of cultural change and assimilation. The controversy over the identity of the Slovincians – between scholars defining it as ethnicity and scholars arguing Slovincians are ‘fiction’ since they are nothing more than a part of the Kashubian people, i.e. an ethnographic group – gives me an excellent pretext for the discussion. Using regressive history approach, I prove both Slovincians and Kashubians were products of tribalizing processes, and the fundamental marker of their identity was Otherness / Barbarism. The Germanization process, which should be understood in terms of a civilizing process, resulted in language shift and transformation of consciousness (formation of German ethnic identity), but had no significant impact on the local modes of social organization.
Research Interests: Ethnohistory, Social Change, Ethnic Studies, Historical Anthropology, Language Variation and Change, and 14 moreIdentity (Culture), Identity (Anthropology), Anthropology of locality, Minority Studies, Cultural Identity, Acculturation, Cultural Diversity, Representation of Others, Identity and Identification, Language Maintenance and Shift, Slavic Studies, Pomerania, Cultural Persistence, and Kashubians and Slovincians
Das Thema dieses Exposé ist die Reproduktion von dem Randstatus einer Gruppe in wandelnden sozialpolitischen Bedingungen. Als ein außergewöhnlich ausgeprägtes Beispiel für so eine Situation oder, besser gesagt, so einen Prozess sehe ich... more
Das Thema dieses Exposé ist die Reproduktion von dem Randstatus einer Gruppe in wandelnden sozialpolitischen Bedingungen. Als ein außergewöhnlich ausgeprägtes Beispiel für so eine Situation oder, besser gesagt, so einen Prozess sehe ich die Geschichte der Slowinzen, eine hinterpommersche Volksgruppe slawischer Herkunft, die trotz der Assimilation an die deutsche Mehrheit – in Konsequenz der Grenzenverschiebung nach dem Zweiten Weltkrieg – am Rand der Gesellschaft geblieben ist.
Die Arbeit „Die Ueberreste der Slaven auf der Südküste des baltischen Meeres“ von Aleksander Hilferding wird sehr oft als der Anfang der slowinzischen Geschichte gesehen, man muss aber klar sagen, dass unser Wissen von dieser zwischen Leba See und Garder See lebenden Gruppe tiefer in die Vergangenheit greift, obwohl es relativ gut ist, wenn es nur um das 19. Jahrhundert geht. Die Slowinzen waren also als eine lokale Gemeinschaft mit den Kaschuben verwandt (deshalb auch Lebakaschuben genannt), die ihre sozialkulturelle Eigenart (Identität) – besonders die Sprache – bis zur Wende vom 19. zum 20. Jahrhundert erhalten haben.
Aus der Perspektive des Preußischen Staates, von deutschen Beamten oder Pastoren lokal repräsentiert, waren Lebakaschuben „Fremde“, die nationalisiert, eingedeutscht, werden sollen. Als zwei der wichtigsten Strategien der Akkulturation zeigen die Wissenschaftler das Zurückdrängen der slawischen Sprache (der kaschubischen, aber auch der polnischen) und Wehrpflicht. Man glaubt, auf Grund der historischen Dokumente, dass der Widerstand auf der Seite der slawischen Minderheit durch Gruppengewalt gegen Träger des Wandels (was den Begriff „Minderheit“ relativiert), Haussprachpflege und Endogamie geleistet worden ist. Ich denke aber, die Rolle der ökologischen Faktoren und besonders der geographischen Isolation ist kaum zu überschätzen. Die Gruppe ist also geographisch, demographisch, ökonomisch, endlich sozialpolitisch marginalisiert geworden, jedoch ist den Slowinzen stark symbolische, wenn nicht mythische, Bedeutung zugeschrieben worden.
Im Licht der Geschichte ist klar, dass ihre Bemühungen vergeblich waren, weil sich mit Anfang des 20. Jahrhunderts die ganze Gemeinschaft assimiliert hat, d.h. die deutsche Nationalidentität angenommen hat. Es soll hier unterstrichen werden, dass im sozialpolitischen Kontext dieser Zeiten so eine Änderung der Identität – aus der slawischen (kaschubischen) „Nationalität“ in die germanische (deutsche) – mehr die Inversion war, kein Wandel. Nach dem Zweiten Weltkrieg ist eine solche Denkweise noch stärker geworden und deswegen haben die Slowinzen für ihre „neue“ Identität teuer bezahlen müssen, wenn sie sich in den Grenzen des polnischen Staats befunden haben.
Von der sozialen Umwelt (Soldaten, Beamte, Siedler) sind sie – besonders auf der Ebene der Sprache, der Religion und der Technik – als Deutsche stigmatisiert worden. Auf Antrag von polnischen Eliten, die sich an die slawische Herkunft der Slowinzen erinnert haben und ein soziales Experiment vorschlugen, ist der Aussiedlungsprozess unterbrochen worden und die radikale Aktion der Reslawisierung (Polonisierung) wurde begonnen, die eigentlich keinen Erfolg gebracht hat. Bis Ende der 70er Jahre haben alle Slowinzen ihre Heimat verlassen und sind nach Deutschland ausgewandert.
Infolge sozialpolitischen Wandels haben wir nicht nur mit der Kontinuität eines Randstatus zu tun, sondern auch mit dem Paradox der entgegengesetzten Stigmatisation, bei der das zweite Etikett (Deutsche, d.h. Germanen) die Konsequenz und die Inversion des ersten (Slowinzen, d.h. Slawen) ist.
Die Arbeit „Die Ueberreste der Slaven auf der Südküste des baltischen Meeres“ von Aleksander Hilferding wird sehr oft als der Anfang der slowinzischen Geschichte gesehen, man muss aber klar sagen, dass unser Wissen von dieser zwischen Leba See und Garder See lebenden Gruppe tiefer in die Vergangenheit greift, obwohl es relativ gut ist, wenn es nur um das 19. Jahrhundert geht. Die Slowinzen waren also als eine lokale Gemeinschaft mit den Kaschuben verwandt (deshalb auch Lebakaschuben genannt), die ihre sozialkulturelle Eigenart (Identität) – besonders die Sprache – bis zur Wende vom 19. zum 20. Jahrhundert erhalten haben.
Aus der Perspektive des Preußischen Staates, von deutschen Beamten oder Pastoren lokal repräsentiert, waren Lebakaschuben „Fremde“, die nationalisiert, eingedeutscht, werden sollen. Als zwei der wichtigsten Strategien der Akkulturation zeigen die Wissenschaftler das Zurückdrängen der slawischen Sprache (der kaschubischen, aber auch der polnischen) und Wehrpflicht. Man glaubt, auf Grund der historischen Dokumente, dass der Widerstand auf der Seite der slawischen Minderheit durch Gruppengewalt gegen Träger des Wandels (was den Begriff „Minderheit“ relativiert), Haussprachpflege und Endogamie geleistet worden ist. Ich denke aber, die Rolle der ökologischen Faktoren und besonders der geographischen Isolation ist kaum zu überschätzen. Die Gruppe ist also geographisch, demographisch, ökonomisch, endlich sozialpolitisch marginalisiert geworden, jedoch ist den Slowinzen stark symbolische, wenn nicht mythische, Bedeutung zugeschrieben worden.
Im Licht der Geschichte ist klar, dass ihre Bemühungen vergeblich waren, weil sich mit Anfang des 20. Jahrhunderts die ganze Gemeinschaft assimiliert hat, d.h. die deutsche Nationalidentität angenommen hat. Es soll hier unterstrichen werden, dass im sozialpolitischen Kontext dieser Zeiten so eine Änderung der Identität – aus der slawischen (kaschubischen) „Nationalität“ in die germanische (deutsche) – mehr die Inversion war, kein Wandel. Nach dem Zweiten Weltkrieg ist eine solche Denkweise noch stärker geworden und deswegen haben die Slowinzen für ihre „neue“ Identität teuer bezahlen müssen, wenn sie sich in den Grenzen des polnischen Staats befunden haben.
Von der sozialen Umwelt (Soldaten, Beamte, Siedler) sind sie – besonders auf der Ebene der Sprache, der Religion und der Technik – als Deutsche stigmatisiert worden. Auf Antrag von polnischen Eliten, die sich an die slawische Herkunft der Slowinzen erinnert haben und ein soziales Experiment vorschlugen, ist der Aussiedlungsprozess unterbrochen worden und die radikale Aktion der Reslawisierung (Polonisierung) wurde begonnen, die eigentlich keinen Erfolg gebracht hat. Bis Ende der 70er Jahre haben alle Slowinzen ihre Heimat verlassen und sind nach Deutschland ausgewandert.
Infolge sozialpolitischen Wandels haben wir nicht nur mit der Kontinuität eines Randstatus zu tun, sondern auch mit dem Paradox der entgegengesetzten Stigmatisation, bei der das zweite Etikett (Deutsche, d.h. Germanen) die Konsequenz und die Inversion des ersten (Slowinzen, d.h. Slawen) ist.
Research Interests:
In this paper I investigate the meaning of “ritual robes” within the contemporary Pagan movement. Although they are a kind of cultural icon, I argue that for some Pagans they may be of minor significance. In the case of the Order of... more
In this paper I investigate the meaning of “ritual robes” within the contemporary Pagan movement. Although they are a kind of cultural icon, I argue that for some Pagans they may be of minor significance. In the case of the Order of Zadruga (Northern Wolf) from Poland, I seek to demonstrate how a paramilitary uniform may become a sign of extreme right-wing Slavic Paganism. The examination of the uniform’s aesthetics leads to revealing the connection with so called Aryan ethics as well as “natural poetics.” An attempt of the naturalizing view would be a final step.
Keywords: Right-wing; contemporary Paganism; militarism; aesthetics;
ethics; poetics; Poland; national socialism.
Keywords: Right-wing; contemporary Paganism; militarism; aesthetics;
ethics; poetics; Poland; national socialism.
Research Interests: Military Ethics, Aesthetics, Dress Studies, Anthropology of Dress, Animal Studies, and 12 moreMilitarism, Poetics, Pagan Studies, Paganism, Dress and identity, National Socialism, Poland, Neo-Paganism and Western Esotericism, Anthropology of ethics and morality, Right-Wing Extremism, Military Uniforms, and Anthropology of Religion
Among ourselves? Some methodological reflections about anthropology at home The dichotomy between home and abroad, recently very popular in anthropology, but especially significant in the anthropology of Europe, assumes, in my opinion,... more
Among ourselves? Some methodological reflections about anthropology at home
The dichotomy between home and abroad, recently very popular in anthropology, but especially significant in the anthropology of Europe, assumes, in my opinion, an increase of Otherness in line with a geographic-political distance. The aim of my article is to demonstrate that the sense of Otherness is not dependent on territorialized culture but on mental as well as bodily dispositions of individuals. The relativity of the concept of Self/Other in the context of anthropology at home will be discussed based on fieldwork carried out by a Polish anthropologist among Polish Contemporary Slavic Pagans associated in the Order of Zadruga ‘Northern Wolf’. For narrative and analytical purposes, the category ‘at home’ will be problematized by scaling and contextualizing the notion of Europeanness.
Key words: anthropology at home, distance, identity, Otherness, Europeanness, Contemporary Paganism
The dichotomy between home and abroad, recently very popular in anthropology, but especially significant in the anthropology of Europe, assumes, in my opinion, an increase of Otherness in line with a geographic-political distance. The aim of my article is to demonstrate that the sense of Otherness is not dependent on territorialized culture but on mental as well as bodily dispositions of individuals. The relativity of the concept of Self/Other in the context of anthropology at home will be discussed based on fieldwork carried out by a Polish anthropologist among Polish Contemporary Slavic Pagans associated in the Order of Zadruga ‘Northern Wolf’. For narrative and analytical purposes, the category ‘at home’ will be problematized by scaling and contextualizing the notion of Europeanness.
Key words: anthropology at home, distance, identity, Otherness, Europeanness, Contemporary Paganism
Research Interests: Ethnography, Race and Racism, Fieldwork in Anthropology, Identity (Culture), Race and Ethnicity, and 15 moreAutoethnography, Nationalism, Pagan Studies, National Identity, Paganism, Anthropology of Europe, Poland, Neo-Paganism and Western Esotericism, Anthropology at home, Cultural Distance, Right-Wing Extremism, Other, Slavic Neopaganism (Rodnoverie), Anthropology of Religion, and Badania Jakościowe
Neopogaństwo nie jest „religią wolności”. W obrębie ruchu istnieją ścieżki, które ufundowane są na zasadach porządku, dyscypliny i ograniczeń, a szczególnie dotyczy to skrajnie prawicowego neopogaństwa. Z uwagi na to, że w dużej mierze... more
Neopogaństwo nie jest „religią wolności”. W obrębie ruchu istnieją ścieżki, które ufundowane są na zasadach porządku, dyscypliny i ograniczeń, a szczególnie dotyczy to skrajnie prawicowego neopogaństwa. Z uwagi na to, że w dużej mierze idee te znajdują swój wyraz na gruncie jedzenia i picia, pewne analogie z lewicową subkulturą straight edge nasuwają się same. Podobieństwo to, wobec historycznych związków między subkulturami skinhead i punk, nie jest szczególnie zaskakujące, niemniej skłania do zgłębienia znaczenia stylu życia straight edge dla skrajnie prawicowych neopogan. Koncentrując się na Zakonie Zadrugi „Północny Wilk”, działającym na terenie Polski, ukażę, że straight edge służy nie tyle budowaniu (czystego) ciała, co raczej ducha. Silne, zdrowe ciało jest nieodzowne w odgrywaniu roli aryjskiego wojownika, ale to nie wyjaśnia istnienia ograniczeń dotyczących spożywania alkoholu czy zakazów zażywania narkotyków i krzyżowania się z przedstawicielami innych ras. Czystość pojmowana jest w kategoriach duchowych, a straight edge służy utrzymywaniu granic symbolicznych wobec innych skrajnie prawicowych neopogan.
Słowa kluczowe: straight edge, neopogaństwo, skrajna prawica, ciało, duch, jedzenie, ograniczenia żywieniowe, używki
Neopaganism is not simply a ‘religion of freedom’. There are paths where order, discipline and restriction are foundations of religious practice and this is particularly true regarding the extreme right-wing Neopaganism. Since these ideas manifest themselves largely in the field of food and drink, it seems sound to draw an analogy with the left-wing straight edge subculture. Due to relation between skinhead and punk subcultures this similarity may not be surprising, however it provokes to explore the meaning of straight edge lifestyle for extreme right-wing Neopagans. Focusing on the Order of Zadruga ‘Northern Wolf’ from Poland, I will demonstrate that straight edge way of life serve not the purpose of building the body but rather the spirit. The strong, healthy body is important for executing the role of Aryan warrior but it does not explain neither why alcohol and drug prohibition goes hand in hand with anti-miscegenation rules nor their significance. Cleanness is understood in spiritual terms and straight edge is largely used for maintaining the symbolic boundaries against other extreme right-wing Neopagans.
Keywords: straight edge, Neopaganism, extreme right-wing, body, spirit, food, food restrictions, stimulants.
Słowa kluczowe: straight edge, neopogaństwo, skrajna prawica, ciało, duch, jedzenie, ograniczenia żywieniowe, używki
Neopaganism is not simply a ‘religion of freedom’. There are paths where order, discipline and restriction are foundations of religious practice and this is particularly true regarding the extreme right-wing Neopaganism. Since these ideas manifest themselves largely in the field of food and drink, it seems sound to draw an analogy with the left-wing straight edge subculture. Due to relation between skinhead and punk subcultures this similarity may not be surprising, however it provokes to explore the meaning of straight edge lifestyle for extreme right-wing Neopagans. Focusing on the Order of Zadruga ‘Northern Wolf’ from Poland, I will demonstrate that straight edge way of life serve not the purpose of building the body but rather the spirit. The strong, healthy body is important for executing the role of Aryan warrior but it does not explain neither why alcohol and drug prohibition goes hand in hand with anti-miscegenation rules nor their significance. Cleanness is understood in spiritual terms and straight edge is largely used for maintaining the symbolic boundaries against other extreme right-wing Neopagans.
Keywords: straight edge, Neopaganism, extreme right-wing, body, spirit, food, food restrictions, stimulants.
Research Interests: Subcultures, Anthropology of the Body, Anthropology of Food, Identity (Culture), Race and Ethnicity, and 15 moreNationalism, Alcohol Studies, Pagan Studies, Paganism, Punk Culture, Sociology of the Body, Neo-Paganism and Western Esotericism, Neopaganism, Food Studies, Right-Wing Movements, Modern Paganisms, Right-Wing Extremism, Food and Beverage, Slavic Neopaganism (Rodnoverie), and Anthropology of Religion
The paper is focusing on the question of gender in extreme right-wing Slavic Neopaganism in Poland. My aim is to explore the position(s) of women within this movement. I investigate the rival views of the male-female relationship –... more
The paper is focusing on the question of gender in extreme right-wing Slavic Neopaganism in Poland. My aim is to explore the position(s) of women within this movement. I investigate the rival views of the male-female relationship – subordination and partnership – by comparing two groups related on ideological and personal level, and yet organized according opposing priciples. The example of Zakon Zadrugi “Północny Wilk” exercising the principle “only for men”, and Zakon Krwi Aryjskiej (with a female section Bogini Wojny) exercising the principle “not only for men”, allow me to follow some changes occurring within Neopagan movement in Poland.
gender, men's studies, women's studies, Neopaganism, National Socialism, Native Faith, Zadruga, Poland
gender, men's studies, women's studies, Neopaganism, National Socialism, Native Faith, Zadruga, Poland
Research Interests: Gender Studies, Men's Studies, Sex and Gender, Women's Studies, Anthropology of Gender, and 27 moreNationalism, Gender, Pagan Studies, Gender Equality, Gender Discourse, Paganism, Gender and religion (Women s Studies), Women's Empowerment, Gender Studies (Religion), Poland, Neo-Paganism and Western Esotericism, Neopaganism, Neo-Paganism, Gender Discrimination, Central and Eastern Europe, Women and Gender Studies, Gender Equity, Right-Wing Movements, Modern Paganisms, Right-Wing Extremism, Extreme Right Politics, far-right politics Europe, Extreme and Far Right, Gendered Organizations, Gender and Nationalism, Slavic Neopaganism (Rodnoverie), and Gender Studies Vis a vis Nationalism and International Politics
At the time of its existence Zakon Zadrugi “Północny Wilk” was a male society. In the ideology of this group, Paganism and masculinity are strongly inter-connected. The rule “for men only” is also strongly exercised in everyday and ritual... more
At the time of its existence Zakon Zadrugi “Północny Wilk” was a male society. In the ideology of this group, Paganism and masculinity are strongly inter-connected. The rule “for men only” is also strongly exercised in everyday and ritual life. Taking these observations as a starting point for further considerations, I explore the position(s) of women in this male world. First, I focus on the male perspective, presenting two rival views of the male-female relationship: subordination and partnership. Second, I demonstrate how women negotiate their position within the Wolves. I will discuss one way of responding to these conditions in particular: the formation of Bogini Wojny based on the opposite principle, “for women only.”
Research Interests: Gender Studies, Gender, Pagan Studies, Gender Equality, Paganism, and 11 morePoland, Neo-Paganism and Western Esotericism, Neopaganism, Neo-Paganism, Modern Paganisms, Right-Wing Extremism, contemporary Paganism, Gendered Organizations, Native Faith, Slavic Neopaganism (Rodnoverie), and Male studies
Research Interests: New Religious Movements, Social Movements, Religion and Politics, Identity (Culture), Politics, and 15 moreIdentity politics, Nationalism, Pagan Studies, Symbolic Boundaries, Religion and Identity (Anthropology), Paganism, Race and Religion, Identity and Identification, Poland, Neo-Paganism and Western Esotericism, Neopaganism, Political Identity, Extreme and Far Right, Slavic Neopaganism (Rodnoverie), and Anthropology of Religion
Research Interests: Ethnography, Organizational Culture, Praxis, Identity (Culture), Race and Ethnicity, and 13 moreIdentity politics, Nationalism, Pagan Studies, Everyday Life Studies, Whiteness Studies, Paganism, Race and Religion, Race and ethnicity (Anthropology), Anthropology of Organizations, Poland, Extreme and Far Right, Native Faith, and Slavic Neopaganism (Rodnoverie)
Analiza istniejących opracowań ruchu rodzimowierczego wskazuje, że podstawową strategią opisu doktryn i działalności poszczególnych ugrupowań jest socjografia, a więc taki sposób przedstawiania rzeczywistości, który uniwersalizuje zarówno... more
Analiza istniejących opracowań ruchu rodzimowierczego wskazuje, że podstawową strategią opisu doktryn i działalności poszczególnych ugrupowań jest socjografia, a więc taki sposób przedstawiania rzeczywistości, który uniwersalizuje zarówno opisywanych, jak i opisującego. W artykule postuluję o partykularyzację opisu opartego o długotrwałe badania terenowe – etnografię. Posmak tego sposobu pisania o rodzimowierstwie daje opis sytuacji „pierwszego kontaktu” z członkami Zakonu Zadrugi „Północny Wilk”.
Research Interests:
Celem pracy jest antropologiczna (etnologiczna) prezentacja tzw. neopogańskiego nacjonalizmu w skali mikro, czyli w ograniczeniu do jednej tylko grupy społecznej występującej na terenach Polski. Przedmiotem mojego zainteresowania stał się... more
Celem pracy jest antropologiczna (etnologiczna) prezentacja tzw. neopogańskiego nacjonalizmu w skali mikro, czyli w ograniczeniu do jednej tylko grupy społecznej występującej na terenach Polski. Przedmiotem mojego zainteresowania stał się pomorski Zakon Zadrugi "Północny Wilk" z siedzibą w Koszalinie, nawiązujący do ideologii Jana Stachniuka i jego antychrześcijańskiego Ruchu Nacjonalistów Polskich - Zadruga. W związku z tym ZZPW należy włączyć w obręb szeregu (kilkunastu-kilkudziesięciu) prawicowych polskich organizacji nacjonalistycznych o profilu rodzimowierczym, które w literaturze przedmiotu przyjęło się określać mianem post-Zadrugi.
Na kartach opracowania nie dokonuję rekonstrukcji nacjonalizmu, który jest podstawowym pierwiastkiem budującym tożsamość opisywanej organizacji, opierając się tylko o źródła pisane; wręcz przeciwnie: podstawową metodą pozyskiwania informacji na temat nacjonalizmu ZZPW stały się dla mnie badania terenowe. Pozwala to wyjście poza oficjalną doktrynę prezentowaną w oficjalnym organie prasowym organizacji o tytule "Securius", którą tworzą wątki nacjonalizmu, rasologii (rasizm i antysemityzm), rodzimowierstwa oraz elitaryzmu.
Tezą pracy jest stwierdzenie, iż nacjonalizm przejawia się na trzech płaszczyznach: formalnej, ideologicznej (wyobrażenia członków grupy na temat rzeczywistości, wyrażane słowami), behawioralnej (praktyka społeczna, realizacja ideologii); temu też przyporządkowany jest tok pracy. W pierwszej kolejności przedstawiam szeroko pojęty wizerunek grupy, interpretując nazwę grupy, jej logo oraz nakreślając powierzchowność członków grupy. Następnie dokonuję analizy ideologii grupy wykazując, że poza sferą słów nacjonalizm wyraża się także sztuką. Na zakończenie dokonuję opracowania materiałów zebranych na temat życia codziennego i odświętnego ZZPW.
Sądzę, że całość studium dobitnie dowodzi, że nacjonalizm posiada znacznie głębszy wymiar, niż tylko ideologię. Mniemam, że wzbogacenie badań nacjonalizmu o obserwację uczestniczącą wydatnie zwiększa dokładność wyobrażenia nauki na temat tego zjawiska. Między innymi z tego powodu, istotną częścią mojej pracy jest "autorska" propozycja wizji antropologii, jako nauki, której cechą szczególną są badania terenowe.
Na kartach opracowania nie dokonuję rekonstrukcji nacjonalizmu, który jest podstawowym pierwiastkiem budującym tożsamość opisywanej organizacji, opierając się tylko o źródła pisane; wręcz przeciwnie: podstawową metodą pozyskiwania informacji na temat nacjonalizmu ZZPW stały się dla mnie badania terenowe. Pozwala to wyjście poza oficjalną doktrynę prezentowaną w oficjalnym organie prasowym organizacji o tytule "Securius", którą tworzą wątki nacjonalizmu, rasologii (rasizm i antysemityzm), rodzimowierstwa oraz elitaryzmu.
Tezą pracy jest stwierdzenie, iż nacjonalizm przejawia się na trzech płaszczyznach: formalnej, ideologicznej (wyobrażenia członków grupy na temat rzeczywistości, wyrażane słowami), behawioralnej (praktyka społeczna, realizacja ideologii); temu też przyporządkowany jest tok pracy. W pierwszej kolejności przedstawiam szeroko pojęty wizerunek grupy, interpretując nazwę grupy, jej logo oraz nakreślając powierzchowność członków grupy. Następnie dokonuję analizy ideologii grupy wykazując, że poza sferą słów nacjonalizm wyraża się także sztuką. Na zakończenie dokonuję opracowania materiałów zebranych na temat życia codziennego i odświętnego ZZPW.
Sądzę, że całość studium dobitnie dowodzi, że nacjonalizm posiada znacznie głębszy wymiar, niż tylko ideologię. Mniemam, że wzbogacenie badań nacjonalizmu o obserwację uczestniczącą wydatnie zwiększa dokładność wyobrażenia nauki na temat tego zjawiska. Między innymi z tego powodu, istotną częścią mojej pracy jest "autorska" propozycja wizji antropologii, jako nauki, której cechą szczególną są badania terenowe.
Research Interests: Social Movements, Ethnic Studies, Ethnography, Religion and Politics, Race and Racism, and 18 moreSocial and Cultural Anthropology, Race and Ethnicity, Antisemitism (Prejudice), Identity politics, Nationalism, Pagan Studies, Whiteness Studies, Paganism, Race and Religion, Race and ethnicity (Anthropology), Anthropology of Organizations, Poland, Neopaganism, Slavic Studies, Extreme and Far Right, Native Faith, Slavic Neopaganism (Rodnoverie), and Anthropology of Religion
Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie o przyczyny popularności postaci Wiedźmina. Argumentuję, że interpretacja, wedle której Wiedźmin jest ułomnym supermanem, jest niewystarczająca. Wskazuję, że Wiedźmin posiada cechy Herosa,... more
Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie o przyczyny popularności postaci Wiedźmina. Argumentuję, że interpretacja, wedle której Wiedźmin jest ułomnym supermanem, jest niewystarczająca. Wskazuję, że Wiedźmin posiada cechy Herosa, Ofiarnika, Mesjasza, Króla, Kata, które zbiegają się w postaci Szamana. Dowodzę, że Wiedźmin jest wariacją tego archetypu, przy czym jego sakralność została poddana materializacji.
Research Interests: Cultural Studies, Literature, Popular Culture, Shamanism, Heroes, and 14 moreAnthropology Of Literature, Pop Culture, Fantasy Literature, Sociology of Literature, Mythical-Heroic Sagas, Science Fiction and Fantasy, Fantasy (Literature), Fantasy Fiction, Fantastic Literature, Fantasy, Monsters and the Monstrous, Andrzej Sapkowski, The Witcher, and Heroes and heroines in literature
Jaki jest cel badań nad przedchrześcijańską religią Słowian? Czy możliwa jest rekonstrukcja historii (ewolucji) samej religii? Jedna czy wiele religii/mitologii Słowian? Jakie znaczenie w badaniach ma synkretyczna religijność... more
Jaki jest cel badań nad przedchrześcijańską religią Słowian?
Czy możliwa jest rekonstrukcja historii (ewolucji) samej religii?
Jedna czy wiele religii/mitologii Słowian?
Jakie znaczenie w badaniach ma synkretyczna religijność chrześcijańska („dwójwiara”)?
Jak ocenia Pan/Pani postęp w badaniach nad wierzeniami Słowian?
Jak obecnie prezentuje się kondycja tych badań?
Jakie metody lub jakie źródła są obecnie niedostatecznie wykorzystane i kryją w sobie szczególny potencjał poznawczy?
Jakie odkrycia lub teorie z ostatnich lat należałoby uznać za szczególnie ważne dla pogłębienia naszej wiedzy o wierzeniach dawnych Słowian?
Jakie działania mogłyby się przyczynić do przyspieszenia postępu naszej wiedzy na ten temat?
Jakie są perspektywy badań porównawczych nad religią/mitologią Słowian?
Czy możliwa jest rekonstrukcja historii (ewolucji) samej religii?
Jedna czy wiele religii/mitologii Słowian?
Jakie znaczenie w badaniach ma synkretyczna religijność chrześcijańska („dwójwiara”)?
Jak ocenia Pan/Pani postęp w badaniach nad wierzeniami Słowian?
Jak obecnie prezentuje się kondycja tych badań?
Jakie metody lub jakie źródła są obecnie niedostatecznie wykorzystane i kryją w sobie szczególny potencjał poznawczy?
Jakie odkrycia lub teorie z ostatnich lat należałoby uznać za szczególnie ważne dla pogłębienia naszej wiedzy o wierzeniach dawnych Słowian?
Jakie działania mogłyby się przyczynić do przyspieszenia postępu naszej wiedzy na ten temat?
Jakie są perspektywy badań porównawczych nad religią/mitologią Słowian?
Research Interests: Religion, Comparative Religion, Mythology And Folklore, Mythology, History of Religion, and 12 morePaganism, History of Religion (Medieval Studies), Comparative mythology, Slavic, Slavic Studies, Pagan/Christian Relations in the Early Middle Ages, Paganism and Christianism, Proto-Indo-European Mythology, Slavs pagan studies, Slavic Mythology, Anthropology of Religion, and Pre-Christian Slavic Religion
Studium omawia znaczenie "perspektywizmu" indiańskiego, a mianowicie zawarte w kosmologiach Amazonii idee, które dotyczą sposobu w jaki ludzie, zwierzęta i duchy widzą same siebie i siebie nawzajem. Idee te sugerują możliwość redefinicji... more
Studium omawia znaczenie "perspektywizmu" indiańskiego, a mianowicie zawarte w kosmologiach Amazonii idee, które dotyczą sposobu w jaki ludzie, zwierzęta i duchy widzą same siebie i siebie nawzajem. Idee te sugerują możliwość redefinicji klasycznych kategorii "natura", "kultura" i "nadnaturalne" w oparciu o koncepcję perspektywy czy punktu widzenia. Studium dowodzi w szczególności, że antynomia istniejąca między dwiema charakterystykami myśli indiańskiej - z jednej strony "etnocentryzm", który odmawiałby atrybutów człowieczeństwa ludziom z innych grup, z drugiej strony "animizm", który rozciągałby te własności na istoty przynależne do innych gatunków - może zostać rozwiązana dzięki rozważeniu różnicy między aspektami duchowymi i cielesnymi wszystkich istot.
Research Interests:
Najnowsze ustalenia antropologii społeczeństw pierwotnych podważają wyobrażenie homo religiosus – perspektywizm skonceptualizowany przez amazonistę Eduarda Viveirosa de Castro zdecydowanie znosi kategorię sacrum. Zakładając podobieństwo... more
Najnowsze ustalenia antropologii społeczeństw pierwotnych podważają wyobrażenie homo religiosus – perspektywizm skonceptualizowany przez amazonistę Eduarda Viveirosa de Castro zdecydowanie znosi kategorię sacrum. Zakładając podobieństwo światopoglądów współczesnych społeczeństw pierwotnych i archaicznych, sugeruję możliwość aplikacji tej koncepcji na grunt badań „religijności prehistorycznej”. Nowatorski punkt widzenia kosmologii górnego paleolitu staram się ukazać na przykładzie szamanizmu, posługując się w tym celu kontrastem między jego perspektywistycznym ujęciem a spojrzeniem fenomenologicznym autorstwa Mircei Eliadego.
Upper Palaeolithic Cosmology in the Light of Amerindian Perspectivism: The Example of Shamanism
Upper Palaeolithic Cosmology in the Light of Amerindian Perspectivism: The Example of Shamanism
Research Interests:
For the Culturalism of Cultural Heterogeneity: Towards the Anthropological Classification of Foreigners in Poznań This article discusses with premises and outcomes of the ethnographic project "Foreigners in Poznań: Cultural... more
For the Culturalism of Cultural Heterogeneity: Towards the Anthropological Classification of Foreigners in Poznań
This article discusses with premises and outcomes of the ethnographic project "Foreigners in Poznań: Cultural Heterogeneity in Big Cities on the Example of Poznań", by asking about the place of ethnicity (fundamental for anthropological studies) in the research of cultural heterogeneity. The independent qualitative analysis of empirical material demonstrates, that even if generally ethnic identities do not determine directly the identifications of foreigners in Poznań, then the pan-or interethnic identities are a key to understanding how immigrants organize themselves or are organized in groups or categories. An account of cultural heterogeneity through the prism of cultural identities offers a purely anthropological alternative or at least an addendum to socioeconomic classification of foreigners implemented within this project.
This article discusses with premises and outcomes of the ethnographic project "Foreigners in Poznań: Cultural Heterogeneity in Big Cities on the Example of Poznań", by asking about the place of ethnicity (fundamental for anthropological studies) in the research of cultural heterogeneity. The independent qualitative analysis of empirical material demonstrates, that even if generally ethnic identities do not determine directly the identifications of foreigners in Poznań, then the pan-or interethnic identities are a key to understanding how immigrants organize themselves or are organized in groups or categories. An account of cultural heterogeneity through the prism of cultural identities offers a purely anthropological alternative or at least an addendum to socioeconomic classification of foreigners implemented within this project.
Research Interests:
Co to jest etnografia/etnologia/antropologia (jej miejsce wśród innych dyscyplin, cele, metody)? Jakie miejsce zajmuje w etnografii / etnologii / antropologii kulturowej problematyka badań nad przeszłością? W jakim stopniu możemy... more
Co to jest etnografia/etnologia/antropologia (jej miejsce wśród innych dyscyplin, cele, metody)?
Jakie miejsce zajmuje w etnografii / etnologii / antropologii kulturowej problematyka badań nad przeszłością?
W jakim stopniu możemy współcześnie mówić o dominujących stylach praktykowania antropologii; czy można by wskazać nurty i orientacje badawcze o charakterze paradygmatycznym?
Jakie wyzwania stawia przed dyscypliną przyszłość?
Jakie miejsce zajmuje w etnografii / etnologii / antropologii kulturowej problematyka badań nad przeszłością?
W jakim stopniu możemy współcześnie mówić o dominujących stylach praktykowania antropologii; czy można by wskazać nurty i orientacje badawcze o charakterze paradygmatycznym?
Jakie wyzwania stawia przed dyscypliną przyszłość?
Research Interests:
Ustawa 2.0 wykreśla etnologię z listy dyscyplin naukowych, wrzucając ją wraz z kulturoznawstwem i religioznawstwem do worka "nauki o religii i kulturze". Znamienne, że minister Gowin postulując konieczność umiędzynarodowienia polskiej... more
Ustawa 2.0 wykreśla etnologię z listy dyscyplin naukowych, wrzucając ją wraz z kulturoznawstwem i religioznawstwem do worka "nauki o religii i kulturze". Znamienne, że minister Gowin postulując konieczność umiędzynarodowienia polskiej nauki, przekreśla jakże znaczący wkład Polski w naukę światową. Przypomnijmy, że etnologia, coraz częściej nazywana antropologią społeczno-kulturową, wykształciła się w drugiej połowie XIX wieku (nie inaczej niż archeologia czy socjologia), a jednym z jej fundatorów był Polak, Bronisław Malinowski. Wszakże Malinowski wymyślił metodę badań terenowych, zamieszkując przez dwa lata pośród tubylców Wysp Trobrianda, czego owocem są słynne opracowania: "Argonauci zachodniego Pacyfiku" czy "Życie seksualne dzikich". Co więcej, zainteresowania naukowe kulturą ludową sprawiają, że dyscyplina ta ma walor wybitnie narodotwórczy, o czym niech zaświadczą nazwiska Oskara Kolberga, Zoriana Dołęgi Chodakowskiego, Kazimierza Moszyńskiego czy Józefa Burszty. Zainteresowanie etnologów szeroko pojętą kulturą własnego społeczeństwa daje im legitymację i nakłada na nich obowiązek zabierania głosu w kwestiach społecznie istotnych. Nic zatem dziwnego, że środowisko polskich etnologów w czasie Nadzwyczajnego Zjazdu "Antropologia przeciw dyskryminacji" solidarnie wyraziło niezgodę na postępującą dyskryminację Innego w życiu publicznym kraju. W imię dokonań narodowej tradycji antropologii polscy etnolodzy pod wodzą ośrodka poznańskiego, który właśnie obchodzi stulecie swojego istnienia (to właśnie ten ośrodek prowadził na Pomorzu Zachodnim pionierskie badania nad kulturową adaptacją osadników po 1945 roku), stanowczo sprzeciwiają się likwidacji dyscypliny. Historia lubi się powtarzać, nie jest to bowiem pierwszy zamach na etnologię, która w czasie PRL została uznane za naukę "burżuazyjną". Tym razem jednak polskich naukowców wspierają głosy najważniejszych instytucji antropologicznych z Europy i świata, m.in. European Association of Social Anthropologists i World Council of Anthropological Associations, którym zresztą przed kilku laty przewodniczył Polak, prof. Michał Buchowski. Niezależnie od tego, czy likwidacja etnologii motywowana jest politycznie czy administracyjnie, efekty tych działań zamiast pomagać szkodzą polskiej nauce i narodowi polskiemu
