Karelië

Karelië (Karelies, Estnies en Fins: Karjala; Russies: Карелия, Kareliya; Sweeds: Karelen) is 'n historiese gebied in Finland en Rusland tussen die Witsee in die noordooste en die Finse Golf in die suidweste. In Rusland word dit omvat deur die outonome deelrepubliek Republiek van Karelië.

Die oppervlak van die republiek is 180 500 km². Die hoofstad van die Russiese deelrepubleik is Petrozawodsk. Ander groot stede sluit in: Kostomoeksja, Sortiwala en Kondopoga. Die bevolking beloop in 2003 ongeveer 716 000, waarvan 73,6% Russe, 10% Kareliërs, 7% Wit-Russe, 3,6% Oekraïners, 2,3% Finne en 0,8% Wepse. Naas Russies word ook Karelies, Fins en Wepsies gepraat. Daar bestaan ook dagblaaie en radiostasies wat Karelies, Fins en Wepsies gebruik. Binne Karelië self het die Wepse 'n eie outonome gebied, naamlik Wepsskaja Volost.

Karelië is grotendeels met dennebosse bedek, ongeveer 49% van die oppervlak. Daar is ook heelwat mere, wat 25% van die oppervlak bedek. Die twee grootste mere is die Ladogameer en die Onegameer.

Die belangrikste dele van die ekonomie van Karelië is bosbou, visbedryf, papierbedryf en houtbewerking. Masjienvervaardiging en metallurgie is ook verteenwoordig.

Karelië is 'n toeriste-aantreklikheid in Rusland, as gevolg van die omgewing se natuurskoon^[1]. Daar is ook 'n interessante opelugmuseum vir tradisionele boukuns. Die museum heet Kizji en is geleë op 'n eiland met dieselfde naam in die Onegameer.

Van 1940 tot 1956 het Karelië onder die naam Karelo-Finse Sowjet Sosialistiese Republiek (SSR) die status van Unierepubliek van die Sowjetunie. In 1956 word Karelië 'n Outonome Sosialistiese Sowjetrepubliek (ASSR). Met dié naam en laer status gee die Sowjetunie by implikasie sy aansprake op Finland op.

Geografie

Oos-Karelië en Wes-Karelië met 1939 en 1940–1947 grense. Hulle staan ook bekend as onderskeidelik Russiese Karelië en Finse Karelië.

Karelië strek van die Witsee kus tot die Finse Golf. Dit bevat die twee grootste mere in Europa, Ladogameer en Onegameer. Die Kareliese Landengte is geleë tussen die Finse Golf en Ladogameer. Die hoogste punt van Karelië, die 576m hoog Nuorunen, is geleë in die Russiese kant van die Maanselka heuwel-streek.^[2]