1

የኢትዮጵያ ልማት ባንክ

እና
የኢትዮጵያ የንግድና ዘርፍ ማኅበራት ምክር ቤት
2

አነስተኛ ፡ መካከለኛ እና ጥቃቅን የንግድ

ተቋማት እድገት እና የፖሊሲ ሁኔታ በኢትዮጵያ

ዝግጅት : ወጋየሁ ወ/ኢየሱስ

ኢትዮጵያ , የካቲት 2015 .
 እንደምን

አደራችሁ?

እንኳን ደህና
መጣችሁ!!!

3
 ከሥልጠናው ምን ይጠብቃሉ?

4
 የሥልጠናው ዓላማ
5


ይህን ሥልጠና እንዳጠናቀቁ ተሳታፊዎች:
1) የንግድ ሥራቸው ተፅዕኖ የሚያሳድሩ አገር አቀፍ ፣ እንዲሁም
ክልላዊ ፖሊሲዎችን፣ መመሪያዎችን እና ህጎችን ይረዳሉ ፡፡

2) የንግድ ሥራ አካባቢን ባህል፤ ወግ እና ልማድ መረዳት ለንግድ

ስኬት ያለውን ጠቀሜታ ይገነዘባሉ ፡፡

3) የባንክ ብድር ለማግኘት ማሟላት ያለባቸውን መስፈርቶች

ተረድተው ተግባራዊ ያደርጋሉ ፡፡
 የሥልጠናው አስፈላጊነት
6

1. ጥናቶች እነደሚያመላክቱት አብዛኛው ኢንተርፕራዝ አንቀሳቃሾች

ፖሊሲዎችን፣ መመሪያዎችን እና ህጎችን የመረዳት ክፍተት አለባቸው
፡፡ ይህ የእውቀት እና ልምድ ክፍትት ስኬታማነታቸው የተገደበ
እንዲሆን ያደርጋል ፡፡ በመሆኑም ስኬታማ የንግድ ሰው ለመሆን፤
ሀ) የንግዱን ነባራዊ ሁኔታ (business environment)
መረዳት ፤
ለ) እንደ ሁኔታው የንግድ ሥርዓትን ( business system)
መረዳት ያስፈልጋል ::
3. ስለሆነም ፖሊሲዎችን፣ መመሪያዎችን እና ህጎችን መረዳት ለንግዱ
ማኀበረሰብ አስፈላጊ ሆኖ ተገኝቷል፡፡
 የሥልጠናው ይዘት
7

1) አገር አቀፍ እና ክልላዊ ፖሊሲ ማወቅ ፤

2) የንግድ አካባቢን ማህበረሰብ ባህል፣ ወግ እና ልማድ
መረዳት ፤
3) የባንክ ፖሊሲዎችን እና የብድር መስፈርቶችን ማወቅ ፤
 የሥልጠናው አካሄድ
1) የጊዜ አስተዳደር
(የሥልጠናው አስተባባሪ እና ሰዓት ተቆጣጣሪ)
2) የሥልጠና ደንቦችን ማውጣት

3) የአነቃቂ ቡድን

(Fun Groups & Energizers )

8
 የሥልጠናው ደንቦች
9

1)
2)
3)
4)
5)
6)
 ውይይት 1
(ውይይቱ የሚወስደው ጊዜ 20 ደቂቃ)
10

1) ፖሊሲ እና ህጎች ለ አነስተኛ እና ጥቃቅን ድርጅቶች ያላቸው

ፋይዳ ምንድን ነው?
2) አነስተኛ እና ጥቃቅን ድርጅቶችን የሚመለከት ፖሊሲ እና
ህጎችን ለዩ፡፡
3) አነስተኛ እና ጥቃቅን ድርጅቶች ስኬታማነታቸው የተገደበ
እንዲሆን የሚያጋጥማቸው መሰናከሎች ምንድን ናቸው? ምን
ይደረግ?
11

1. የፌደራል እና የክልል ህጎች እና ፖሊሲዎች

 1. የፌደራል እና የክልል ህጎች እና ፖሊሲዎች…
12

 አነስተኛ እና ጥቃቅን የንግድ ድርጅቶች እንደ ማንኛውም ተቋም

በህግና በመመሪያ የሚንቀሳቀሱ ሲሆኑ አንቀሳቃሾች እውቀት
ሊኖራቸው ይገባል፡፡
 ዋና ዋናዎቹ ህጎች፡

1. የአነስተኛ፣ መካከለኛ እና ጥቃቅን ድርጅቶችን የሚመለከቱ

ፖሊሲዎች እና መመሪያዎች ፤
a) የ ኢንቨስትመት ህጎች እና መመሪያዎች ( investment
policies)
b) የ ንግድ ህጎች እና መመሪያዎች (business laws)
c) የ ግብር ህጎች እና መመሪያዎች (tax laws)
 1. የፌደራል እና የክልል ህጎች እና ፖሊሲዎች…
13

 ግብርና የአገራችን ኢኮኖሚ መሠረት ሲሆን 80% የሚሆነው

የኢትዮጵያ ሕዝብ ይተዳደርበታል፡፡
 ከጠቅላላ የሀገር ውስጥ ምርት (GDP – Growth
Domestic Product) ግብርና ወደ 44% ድርሻ
ያለው ሲሆን በኢንዱስትሪ ጥሬ ዕቃ አቅርቦትም ረገድ
ከፍተኛውን አስተዋጸኦ የሚያበረክት ነው፡፡
 በ ጥሬውም ሆነ የኢንዱስትሪ ውጤት በመሆን ወደ ውጭ አገር
ገበያ እየተላኩ (Agricultural Commodities)
90% የገቢ ድርሻ የሚያስገኙትም የዚሁ ዘርፍ ምርቶች
ናቸው፡፡
14

2. የአካባቢውን ባህልና ወግ መረዳት

(Adopting local culture and customs)
 የቡድን ውይይት
(ውይይቱ የሚወስደው ጊዜ 15 ደቂቃ)
15

 የ ንግድ የሥራ ቦታ ያለበትን አካባቢ ማህበረሰብ ባህል፣

አስተሳሰብ ፣ ልማዶች
ሀ) መረዳት ለምን ያስፈልጋል ?
ለ) ይህን ባናደርግ ምን ሊከሰት ይችላል ?
ሐ) እንዴት መረዳት ይቻላል ?
ገጠመቻችሁን አጋሩ::
 2. የአካባቢውን ባህልና ወግ መረዳት
(Adopting Local Culture and
16 Customs )
 የአንድን ንግድ ስኬታማነት ከሚወሰነው ጉዳዮች አንዱ ንግዱ
የሚከናወንበት ቦታ ሲሆን ንግዱ ያለበትን አካባቢ ማህበረሰብ
ባህል፣ አስተሳሰብ፣ ልማዶች መረዳት ያስፈልጋል፡፡
 እንዴት መረዳት ይቻላል?
1. የዳሰሳ ጥናት ማካሄድ፤
2. በባህሉ እና ወጉ መሰረት የንግድ ሥራችንን ማከናወን፤

3. ማህበረሰቡን በተለያየ መንገድ መደገፍ፤

17

Revised Lease Financing

Policy
( የተሻሻለዉ የሊዝ ፋይናንሲንግ ፖሊሲ )
(No. LFP/002/2022 )
 1. Definition of Terms (ትርÕT@ )…
18

1. Lease (የሊዝ ውል) - ማለት በአከራይ እና ተከራይ መካከል ያለው

ህጋዊ ውል ማለት ነው ። ተከራይ ለክፍያ ወይም ለተከታታይ ክፍያዎች
ምትክ የካፒታል እቃዎችን መጠቀምን ይመለከታል ፡፡
2. Lessor ( አከራይ ) - ማለት በሊዝ ውል መሠረት የካፒታል ዕቃውን
ለተስማማው ጊዜ በኪራይ የመጠቀም መብትን የሚሰጥ ግለሰብ ወይም ድርጅት
ማለት ነው። ምሳሌ፡ የኢትዮጵያ ልማት ባንክ (DBE )
3. Lessee (ተከራዩ ) - በሊዝ ውል መሠረት የካፒታል ዕቃዎችን
ከአከራይ ያገኘ እና ዕቃውን በኪራይ ክፍያ የመጠቀም መብት ያለው ግለሰብ
ወይም ድርጅት ማለት ነው ፡፡ ምሳሌ ፡ አነስተኛ እና መካከለኛ የንግድ
ተቋማት (SMEs)
 1. Definition of Terms (ትርÕT@ )…
19

4. Manufacturer or Supplier (አምራች ወይም

አቅራቢ) - ማለት ከአከራይ ወይም ከተከራይ ሌላ፣ የካፒታል
ዕቃዎችን በማምረት ወይም በመሸጥ ላይ ያለ ግለሰብ ወይም ድርጅት
ማለት ነው። ምሳሌ ፡ Ethio-engineering Group
5. Leasing (ማከራየት) - ማለት አንድ አከራይ የተወሰነ
የካፒታል እቃዎችን በአይነት ፋይናንስ ያለ መያዣ የሚያቀርብበት
አገልግሎት ማለት ነው ፡፡
6. Lease Financing (ሊዝ ፋይናንሲንግ) - ማለት ባንኩ
በ"ኪራይ ግዢ" (Hire-purchase) ዘዴ ለ SMEs
የሚያገለግል የካፒታል ዕቃዎች ፋይናንስ አገልግሎት ማለት ነው ።
 1. Definition of Terms (ትርÕT@ )…
20

7. Hire-purchase (ኪራይ-ግዢ/ዱቤ-ግዥ ሥርዓት ) - ማለት

አከራይ በተወሰነ ጊዜ የካፒታል ዕቃዎችን ለተከራይ
የሚያቀርብበት ፣ ተከራዩ በጋራ ስምምነት ክፍያዎችን በመክፈል
በእያንዳንዱ የሊዝ ውል ክፍያ እኩል የባለቤትነት መብት መቶኛ
ለተከራዩ የሚተላለፍበት እና የመጨረሻውን ክፍያ ሲፈጽም
የካፒታል እቃዎች ባለቤትነት ወዲያውኑ ለተከራዩ የሚተላለፍበት
የኪራይ ዓይነት ማለት ነው ፡፡
 1. Definition of Terms (ትርÕT@ )…
21

7. Small and Medium Enterprise (SME)

(አነስተኛ እና መካከለኛ ኢንተርፕራይዞች ) - በ DBE
መስፈርት መሰረት ፡
a) ቢያንስ ለ 6 ሰራተኞች የስራ እድል የፈጠረ እና

b) አጠቃላይ የተመዘገበ ካፒታል ከብር 500,000 እስከ

15ሚሊዮን ብር ያለው ግለሰብ ወይም ድርጅት ማለት ነው ፡፡
 የተመዘገበ ካፒታል - ማለት በዋና ምዝገባ ወይም በንግድ
ፍቃድ ላይ የተመዘገበው ካፒታል ማለት ነው)
 2. Governing Rules ( ገዢ ሕጎች )
22

 ይህ የሊዝ ፋይናንስ ፖሊሲ የሚተዳደረው በ፡

1. የካፒታል ዕቃዎች ኪራይ የንግድ ሥራ አዋጆች ቁጥር
103/1998 (በአዋጅ ቁጥር 807/2013
እንደተሻሻለው) እና
2. አግባብነት ያላቸው የብሔራዊ ባንክ መመሪያዎች
ነው።
 3. Lease Financing Services
(የሊዝ ፋይናንሲንግ አገልግሎቶች )
23

1. ባንኩ ለጥቃቅንና አነስተኛ ኢንተርፕራይዞች ለካፒታል ዕቃዎች

ፋይናንስ በኪራይ ግዢ ዘዴ መልክ ያቀርባል።
2. ባንኩ ያገለገሉ ወይም ሁለተኛ ደረጃ የካፒታል ዕቃዎችን
ፋይናንስ አያደርግም ፡፡
3. አጠቃላይ የሊዝ ፋይናንሺያል መጠን የመድን፣ የትራንስፖርት
እና የመጫኛ ወጪዎችን ጨምሮ ሥራ እስኪጀመር ድረስ ሁሉንም
ወጪዎች ያጠቃልላል። የማሽኑ/የመሳሪያውን ዋጋ ሳይጨምር
ተጓዳኝ ወጪዎች ከጠቅላላ ዋጋ ከ15% መብለጥ የለባቸውም።
4. ባንኩ ቀድሞ በተከራዩ የተገዛውን የካፒታል ዕቃ ፋይናንስ
አያደርግም ፡፡
 4. Capital Requirement
( የሊዝ ደንበኞች ካፍታል አቅም )
24

1. ባንኩ የሚቀበለው ጠቅላላ ካፒታል ከብር 500,000 እስከ

15 ሚሊዮን ብር ብቻ ነው።
2. ከዚህ በላይ የተመለከተው ድንጋጌ ቢኖርም ባንኩ የተከራየው
የካፒታል ዕቃ ከፍተኛውን ዋጋ (ብር 60 ሚሊዮን) አጠቃላይ
ካፒታል ለሚከተሉት ደንበኞች ሊቀበል ይችላል።
a) የአምራቾች ህብረት ስራ ማህበራት ፣

b) የወጣቶች ማህበራት ፣

c) የሴቶች ማህበራት ፣

d) የአካል ጉዳተኞች ማህበራት

 5. Areas of Lease Financing
(ባንኩ የሊዝ ፋይናንሲንግ አገልግሎት የሚሰጣቸው ንዑስ የኢኮኖሚ ዘርፎች )
25

 ባንኩ የሚከተሉትን የቅድሚያ ዘርፎች

ፋይናንስ ያደርጋል።
 5. Areas of Lease Financing
(ባንኩ የሊዝ ፋይናንሲንግ አገልግሎት የሚሰጣቸው ንዑስ የኢኮኖሚ ዘርፎች
26

1. Agricultural Mechanization (ዘመናዊ

ግብርና ) ፣
 5. Areas of Lease Financing
(ባንኩ የሊዝ ፋይናንሲንግ አገልግሎት የሚሰጣቸው ንዑስ የኢኮኖሚ ዘርፎች )
27

2. Agro-Processing Industries (የእርሻ ውጤቶች ማቀነባበሪያ ኢንዱስትሪዎች) ፣

 5. Areas of Lease Financing
(ባንኩ የሊዝ ፋይናንሲንግ አገልግሎት የሚሰጣቸው ንዑስ የኢኮኖሚ ዘርፎች )
28

3. Manufacturing Industries (የመፈብረኪያ

ኢንዱስትሪዎች)፣
 5. Areas of Lease Financing
(ባንኩ የሊዝ ፋይናንሲንግ አገልግሎት የሚሰጣቸው ንዑስ የኢኮኖሚ ዘርፎች )
29

4. Construction Industries (የግንባታ

ኢንዱስትሪዎች) ፣
 5. Areas of Lease Financing
(ባንኩ የሊዝ ፋይናንሲንግ አገልግሎት የሚሰጣቸው ንዑስ የኢኮኖሚ ዘርፎች )
30

5. Mining and Quarries (የ ማዕድን እና ቁፋሮዎች)

፣
 5. Areas of Lease Financing
(ባንኩ የሊዝ ፋይናንሲንግ አገልግሎት የሚሰጣቸው ንዑስ የኢኮኖሚ ዘርፎች )
31

6. Health care and Sanitation (የጤና እንክብካቤ እና

ጽዳት)፣
 5. Areas of Lease Financing
(ባንኩ የሊዝ ፋይናንሲንግ አገልግሎት የሚሰጣቸው ንዑስ የኢኮኖሚ ዘርፎች )
32

7. Tour Industries (የጉብኝት ኢንዱስትሪዎች)

፣
 5. Areas of Lease Financing
(ባንኩ የሊዝ ፋይናንሲንግ አገልግሎት የሚሰጣቸው ንዑስ የኢኮኖሚ ዘርፎች )
33

8. Other priority areas designated by the

government (በመንግስት የተቀመጡ ሌሎች ቅድሚያ የሚሰጣቸው
ዘርፎች )
 5. Areas of Lease Financing
(ባንኩ የሊዝ ፋይናንሲንግ አገልግሎት የሚሰጣቸው ንዑስ የኢኮኖሚ ዘርፎች )
34
 6. Mode of Lease Financing …
( የ ባንኩ የሊዝ ፋይናንሲንግ ምድቦች)
35

 ባንኩ በሚከተሉት አማራጮች ፋይናንስ ሊሰጥ ይችላል፡-

1. New Lease ( አድስ ሊዝ )
a) ባንኩ ከጥቃቅን ኢንተርፕራይዞች አዲስ ወይም የተመረቁ
ፕሮጀክቶችን ፋይናንስ ሊያደርግ ይችላል ::
b) በግምገማ ወይም በግዥ ሂደት ወቅት ባንኩ ለታለፉ፣ ለጎደሉ
እና/ወይም ለተበላሹ ዕቃዎች ግዢ ተጨማሪ ፋይናንስ ሊያቀርብ
ይችላል።
 6. Mode of Lease Financing
( የ ባንኩ የሊዝ ፋይናንሲንግ ምድቦች) …
36

2. Expansion Request ( የ ማስፋፍያ ጥያቄ

ሊዝ )
 በዚህ ፖሊሲ ከላይ በተጠቀሰው አንቀጽ የተደነገገው
እንደተጠበቀ ሆኖ ባንኩ ለሚከተሉት ማስፋፊያ የሚሆን የካፒታል
ዕቃዎችን ማቅረብ ይችላል፡-
a) ባለፉት ሁለት ተከታታይ ዓመታት ውስጥ ስኬታማ የስራ እና

የፋይናንስ አፈፃፀም ያላቸው ነባር ደንበኞች ፣

b) አዲስ የሊዝ ደንበኞች በፕሮጀክት ፕሮፖዛል ለማስፋፊያ

የሚያመለክቱ ፣
 7. Lease buyout
(በ ሊዝ የተያዙ ነባር የካፒታል ዕቃዎችን መግዛት
37

 ከዚህ ፖሊሲ በላይ ባለው አንቀጽ መሰረት ባንኩ በልዩ

ሁኔታ በደንብ የሚሰሩ የተከራዩ የካፒታል እቃዎች
በስትራቴጂካዊ ጠቀሜታ ዘርፎች ከሌሎች አከራይ
ኩባንያዎች በተመጣጣኝ ቅናሽ በድርድር መግዛት
ይችላል ::
 8. Working Capital Loan
(¾Y^ TeŸ?Í wÉ`)
38

1. ተከራዩ ተጨማሪ የስራ ካፒታል ብድር ከንግድ ባንኮች

ወይም ከባንኩ በመያዣነት መበደር ይችላል።
2. ባንኩ ከሁለት አመት የስራ ጊዜ በኋላ የስራ አፈጻጸም
ደረጃ ላላቸው ደንበኞች የአጭር ጊዜ የስራ ካፒታል
ብድር ሊሰጥ ይችላል።
 9. Special Loan
(በልዩ ሁኔታ የሚcØ ብድ` )
39

 ባንኩ የሚከተሉትን ዓይነት ፕሮጀክቶችን በልዩ ሁኔታ

ብድር ሊሰጥ ይችላል።
a) የወተት ምርቶች እና

b) የዶሮ እርባታ ከውጭ መያዣ ጋር ለፕሮጀክቱ አስፈላጊ

የሆኑ ልዩ ዓላማ ያላቸው ተሽከርካሪዎችን ለመግዛት
 10. Working space and
Infrastructure
40 ( የ መሥርያ ቦታ እና መሠረተ- ልማት )
1. የክልል መንግስታት አስፈላጊውን መሠረተ ልማት ለሚያገኝ
ተከራዩ በቂ የስራ ቦታ ወይም ሼድ መስጠት አለባቸው።
2. ባንኩ የተከራዩን የግል ስራ ቦታ ሊቀበል ይችላል።

3. እንደ ፕሮጀክቱ አይነት ባንኩ የኪራይ ቦታን ሊቀበል

ይችላል።
4. ባንኩ ከውጭ ለጋሾች እና/ወይም ከክልላዊ መንግስታት ጋር

በተዛማጅ ፈንድ መልክ የስራ ቦታ ወይም ሼድ ግንባታ ላይ

መሳተፍ ይችላል።
41

Lease Financing
Processes
(የሊዝ ፋይናንሲንግ ሂደት)
 1. Eligibility Criteria
(ሊዝ ፋይናንሲንግ ተጠቃሚነት ብቁ የሚያደርጉ መስፈርቶች )
42

 ተከራዩ የሚከተሉትን የብቃት መስፈርቶችን ማሟላት አለበት፡-

1. የሊዝ ጥያቄው በዚህ ፖሊሲ አንቀጽ 9 (ማለትም የካፒታል ፍላጎት) ጋር

የሚስማማ መሆን አለበት;

2. ተከራዩ የንግድ ሥራ እቅድ እና ሌሎች አስፈላጊ ሰነዶችን ማቅረብ አለበት ።

3. ደንበኛው (ማለትም ተከራዩ) ቢያንስ ላለፈው አንድ ዓመት በሀገሪቱ ውስጥ

የኖሩ ኢትዮጵያዊ ዜጋ/የትውልድ ኢትዮጵያዊ መሆን አለባቸው።

4. ደንበኛው (ማለትም ተከራዩ) ከጠቅላላው የሊዝ ፕሮጀክቱ ወጪ ( total
cost a lease project) ቢያንስ 20% እንደ የስራ ማስከጃ
(working capital) ማዋጣት መቻል አለበት።
5. ደንበኛው (ማለትም ተከራዩ) አስፈላጊውን መሠረተ ልማት የሚያገኝ በቂ የሥራ
ቦታ ማዘጋጀት አለበት።
 2. Customer Sourcing and
Selection
43 ( የሊዝ ፋይናንሲንግ ደንበኞች) )
 ባንኩ ደንበኞችን ከሁለት ምንጮች ለሊዝ ፋይናንስ

ሊቀበል ይችላል፡
1. በበለድርሻ አካላት ተመርጠው የሚቀርቡ እና

2. በ ራሳቸው ተነሳሽነት የሚመጡ ናቸው ፡፡

 3. Due Diligence or KYC
Assessments
44 ( የሊዝ አመልካቾች ቅድመ-ግምገማ )
 ባንኩ የሚከተሉትን ለማረጋገጥ ተገቢውን ምርመራ

ወይም የ KYC ግምገማዎችን በ ደንበኞች ላይ

ያካሂዳል፡-
1. የክሬዲት ብቃት ግምገማ ፣

2. የገንዘብ አቅም ግምገማ እና

3. የተከራዩ ታማኝነት ግምገማ

 4. Lease Appraisal
( የ ሊዝ ማመልከቻዎች ምዘና )
45

 ባንኩ የሚከተሉትን ለማረጋገጥ ተገቢውን የ ሊዝ ማመልከቻዎች

ምዘና በ ደንበኞች ላይ ያካሂዳል ፡-
a) ቴክኒካል ግምገማ ፣
b) የ ገበያ አዋጭነት ግምገማ ፣
c) የገንዘብ አቅም ግምገማ ፣
d) አስተዳዳሪ ብቃት ግምገማ
e) እና ማህበራዊ-ኢኮኖሚያዊ አዋጭነት ግምገማ
 5. Quality Assurance and
Control
46 ( የጥራት ቁጥጥር ና ክትትል)
 ሙሉነታቸውን፣ጥራታቸውን እና ትክክለኛነትን
ለማረጋገጥ የሊዝ ግምገማ ሪፖርቶች (Lease
appraisal reports) የሚገመገሙት ራሱን
የቻለ የጥራት ማረጋገጫ እና የቁጥጥር
ቡድን/የግምገማ ቡድን ነው ።
 6. Lease Approval
(የሊዝ ማመልከቻዎችን ማፅደቅ )
47

 የተገመገሙ እና የተሻሻሉ የሊዝ ፕሮፖዛሎች

(appraised and reviewed
lease proposals ) በየድስትርክቱ
ወይም ቅርንጫፉ ባሉ ገለልተኛ በሆኑ አጽዳቂ
ቡድን (Approval team at
Districts/Branches) ተገምግመው
ይፀድቃሉ።
 7. Lease Contract and
Documentation
48 (የ ሊዝ ውልና ምዝገባ )
1. የሊዝ ፋይናንሺንግ ሂደት የሚጠናቀቀው በባንኩ
እና በተከራይ መካከል የሊዝ ውል ሲፈረም ብቻ ነው
።
2. የኪራይ ውሉ በሚመለከታቸው የመንግስት አካላት

በጊዜው መመዝገብ አለበት።

49

Terms and Conditions

( የ ውል ግደታዎችና ድንጋጌዎች)
 1. Service Charge and
penalties
50 (የአገልግሎት ክፍያ እና ልዩ ልዩ ወጭዎች)
1. ባንኩ ለሊዝ ፋይናንስ አገልግሎቶች እና ሌሎች አስፈላጊ ክፍያዎችን
(service and other necessary charges)
ሊጠይቅ ይችላል ፣
2. የአገልግሎት ክፍያ የሚጀምረው ፕሮጀክቱ በከፊል ወይም በሙሉ ሥራ
ከሚጀምርበት ቀን (project commissioning) ጀምሮ ነው ፣
3. ባንኩ እንደ ፈንድ ምንጮች እና/ወይም የመንግስት ትኩረት አቅጣጫዎች
ለተመረጡት ዘርፎች የተለየ/የተመረጠ የአገልግሎት ክፍያ ሊጠይቅ
ይችላል።
4. ባንኩ ጥፋተኛ በሆኑ ተከራዮች ላይ ባለው ዋና መጠን ላይ የቅጣት ክፍያ
ሊጠይቅ ይችላል።
 2. Grace Period
(የእፎይታ ጊዜ )
51

1. ባንኩ ከተሰጠበት ቀን ጀምሮ የሊዝ ክፍያ

ለመክፈል የእፎይታ ጊዜ ሊሰጥ ይችላል።
2. ሆኖም የእፎይታ ጊዜ ከ 180 ቀናት መብለጥ
የለበትም።
 3. Terms of Lease Payment
(የሊዝ ኪራይ እና የአገልግሎት ክፍያ ጊዜ)
52

1. የሊዝ ኪራይ ውሉ የሚከፈልበት ጊዜ የሚወሰነው በእያንዳንዱ

ፕሮጀክት የገንዘብ ፍሰት እና በካፒታል እቃዎች ኢኮኖሚያዊ
ዕድሜ ላይ በመመርኮዝ ነው ::
2. የክፍያው ክፍያ በየሩብ ዓመቱ ይሆናል ።
3. ከፍተኛው የሊዝ ክፍያ የሚቆይበት ጊዜ የእፎይታ ጊዜን እና
ማንኛውንም መልሶ ማዋቀርን ጨምሮ ከሰባት ዓመት መብለጥ
የለበትም ።
4. ፕሮጀክቱ ሥራ ከጀምረበት ቀን (project
commissioning) በኋላ በእፎይታ ጊዜ ውስጥ
የተጠራቀመ የአገልግሎት ክፍያ በየሩብ ዓመቱ ይከፈላል ።
 4. Accelerated Lease payment
( የሊዝ ኪራይ ክፍያን ከውል ጊዜ አስቀድሞ ማጠናቀቅ )
53

 ባንኩ ቢያንስ ለሶስት ዓመታት ለሚሰሩ

ፕሮጀክቶች የሊዝ ኪራይ ክፍያዎችን ከውል ጊዜ
አስቀድሞ ማጠናቀቅን ሊፈቅድ ይችላል።
 5. Exposure Limit
( የሊዝ ኪራይ መጠን)
54

1. የባንኩ አጠቃላይ ሊዝ ኪራይ መጠን ለአንድ ተከራይ ከብር 60 ሚሊዮን

የማይበልጥ ሲሆን ዝቅተኛው ሊዝ ኪራይ መጠን ከብር 2 ሚሊዮን ያነሰ መሆን
የለበትም። በዚህም መሰረት የፕሮጀክቱ አጠቃላይ ሀብት ከብር 75 ሚሊዮን
መብለጥ የለበትም ።
2. ከፍተኛው የጠቅላላ የሊዝ ፖርትፎሊዮ መጠን በማንኛውም ጊዜ የሊዝ
ፖርትፎሊዮን ጨምሮ ከባንኩ አጠቃላይ ብድር እና አድቫንስ ከ20% መብለጥ
የለበትም።
3. ባንኩ በጂኦግራፊ፣ በዘርፉ እና በ ግብይት መሰረት የተለያዩ ሊዝ ኪራይ መጠን
ገደቦችን ሊያወጣ ይችላል።
4. ከዚህ በላይ የተመለከተው ድንጋጌ ቢኖርም ለማንኛውም ነጠላ ተከራይ በአንድ
ጊዜ የሚሰጠው የካፒታል ዕቃ ፋይናንስ አጠቃላይ ድምር ከባንኩ አጠቃላይ
ካፒታል 2.5% መብለጥ የለበትም።
55

Lease
Administration
(ሊዝን ማስተዳደር)
 1. Compliance Checking
(ሕጋዊ መስፈርቶች መላታቸዉን ማረጋገጥ )
56

 ባንኩ የካፒታል ዕቃ ከመገዛቱ በፍት ሁሉም ሕጋዊ

መስፈርቶች መላታቸዉን የ ማረጋገጥ ሥራ
ያከናውናል ፡፡
 3. Payment Rescheduling
( የሊዝ ኪራይ እና የአገልግሎት ክፍያ ጊዜ ክለሳ )
57

1. ባንኩ በአጠቃላይ የሊዝ ኪራይ ክፍያ ጊዜ (maturity

period) ውስጥ የሊዝ ፕሮጀክት ክፍያዎችን
ልያሸጋሽግ ይችላል።
2. የሊዝ ፕሮጀክት ክፍያን ማሸጋሽግ የሚፈቀደው በሊዝ ውል
ጊዜ ውስጥ አንድ ጊዜ ብቻ ነው።
 4. Transfer of Lease Asset
( በሊዝ የተያዘ ንብረት ባለቤትነትን ማስተላለፍ )
58

1. የሊዝ ንብረቱን ወደ አዲስ ደንበኛ ማስተላለፍ ማከናወን

የሚቻለው በነባሩም ሆነ በአዲሱ ተከራዩ በጽሁፍ
ስምምነት እና እንዲሁም ባንኩ ሲፈቀድ ብቻ ነው።
2. ይሁን እንጂ አዲሱ ተከራይ የባንኩን የሊዝ ፋይናንስ
መስፈርቶች ማሟላት አለበት ፡፡
 5. Capital Goods Procurement
(የካፒታል ዕቃዎች ግዥ ሥርዓት /ፕሮሲጀር)
59

1. የካፒታል ዕቃው የሚገዛው በተከራዩ ምርጫ መሰረት

በማሽነሪዎቹ/በመሳሪያው ዝርዝር መግለጫ ላይ በተገለፀው መሰረት
ሲሆን ግዥ የሚፈጸመው በሁለቱ ወገኖች ስምምነት በባንኩ ስም ነው።
2. ባንኩ በተጨባጭ ፍላጎት (actual demand) መሰረት የካፒታል
እቃዎችን በጅምላ (bulk purchase) መግዛት ይችላል።
3. የሀገር ውስጥ ግዥን በተመለከተ ባንኩ ለአምራቹ ወይም ለአቅራቢው
የቅድሚያ ክፍያ (advance payment) ከካፒታል ዕቃው ዋጋ
30% በማይበልጥ የባንክ ዋስትና (unconditional bank
guarantee) ሊከፍል ይችላል።
 6. Insurance and
Maintenance/Repair
60 (የካፒታል ዕቃዎች የመድኅን ዋስትናና ጥገና)
1. የተከራየው የካፒታል ዕቃ በማንኛውም ጊዜ የሊዝ ውሉ በሚቆይበት
ጊዜ ፖለቲካዊ ሁከትን ጨምሮ (አስፈላጊ ሆኖ ሲገኝ) ሊከሰቱ
ከሚችሉ አደጋዎች ተከራዩ በባንኩ ስም መድን መግባት አለበት።
2. ተከራዩ በአምራቹ ምክረ-ሐሳብ መሰረት የካፒታል ዕቃዎችን
ወቅታዊ ጥገና ማረጋገጥ አለበት::
3. ተከራዩ በእጁ/ በይዞታው ሥር የካፒታል ዕቃውን በወቅቱ መጠገን
አለበት።
 7. Financial and Other Record
Keeping
61
( የፋይናንስ እና ሌሎች መረጃዎች አያያዝን በተመለከተ )
1. ባንኩ ሁሉም ተከራዮች ትክክለኛ፣ የተሟሉ እና ወቅታዊ የፋይናንስ
እና ሌሎች አስፈላጊ መዝገቦችን መያዛቸውን ያረጋግጣል።
2. የካፒታል ዕቃው ዋጋ ከብር 5 ሚሊዮን በላይ ከሆነ ተከራዩ ኦዲት
የተደረገ የሂሳብ መግለጫዎችን ለባንኩ ማቅረብ አለበት።
3. ባንኩ የሊዝ ፕሮጀክቱን የፋይናንስ መዝገቦችን፣ የፕሮጀክት ቦታን
እና የአስተዳደር ሁኔታዎችን በየጊዜው የመፈተሽ መብቱ የተጠበቀ
ነው።
4. የኪራይ ውሉ ከተፈረመ በኋላ ተከራዩ ተንቀሳቃሽ ሂሳብ
(current account) ከባንኩ ጋር መክፈት አለበት።
 8. Registration of Capital
Goods
62 ( የካፒታል ዕቃዎች ምዝገባ )
 ባንኩ :
1. በ አዋጅ ቁጥር 1147/2019 እና
2. አግባብነት ያለው የብሔራዊ ባንክ መመሪያዎች መሠረት
የካፒታል ዕቃዎችን በወቅቱ መመዝገቡን ያረጋግጣል ።
 9. Events of Default
( የ ውል ጥሰት )
63

 ከታች በተዘረዘሩት ብቻ ሳይወሰን ከተስማሙት ውሎች እና ሁኔታዎች ማፈንገጥ የ

ውል ጥሰት ተደርጎ ይቆጠራል ::
1. የካፒታል ዕቃዎችን አላግባብ መጠቀም
(misappropriation)፣
2. የካፒታል እቃዎችን ያለባንኩ ዕውቅና ማዛወር
(misallocation)፣
3. የተጭበረበረ የካፒታል ዕቃዎችን ዋጋ ማቅረብ (over/under-
invoicing ፣
4. የተሳሳተ መረጃ (misrepresentation) ፣
5. የተጭበረበሩ ሰነዶች (falsified documents)
 10 . Repossession and Disposal of
Leased Asset
64 ( በሊዝ የተያዘን ንብረት ባንኩ መውረስ )
1. ባንኩ ውል ከሚጥሱ ተከራዮች የካፒታል ዕቃውን መውረስን እንደ መጨረሻ
አማራጭ ይጠቀማል ።
2. የሊዝ ውል ከመጠናቀቁ በፊት ኢትዮጵያዊ ዜጋ ወይም ትውልደ ኢትዮጵያዊ የሆኑ
የውጭ አገር ዜጎች አገሩን ለቀው የወጡ ከሆነ ባንኩ የካፒታል ዕቃውን
የመውረስ መብት አለው።
3. የተወረሱ የካፒታል እቃዎች :
ሀ) በዚህ ፖሊሲ ድንጋገዎች መሰረት ለሌላ ተከራይ ልተላለፉ ይችላሉ ፡፡
ለ) አግባብነት ባለው መመሪያ መሰረት በጥሬ ገንዘብ ለሶስተኛ ወገን
በጨረታ/በድርድር ልተላለፉ ይችላሉ ።
4. የ ውል ጥሰት በሚኖርበት ጊዜ ተከራዩ እያንዳንዱን የሊዝ ክፍያ ሲከፍል
በካፒታል ዕቃው ላይ የተመጣጣኝ የባለቤትነት መብት የባንኩን የካፒታል ዕቃ
ወይም አገልግሎት ወጪ እና የቅጣት ክፍያዎች ለማስመለስ አስፈላጊ የሆነውን
ማንኛውንም እርምጃ ለመውሰድ ያለውን መብት አይገድብም ።
 15. Record Keeping and Reporting
(የፋይናንስ መረጃዎችን አያያዝና ሪፖሪት በተመለከተ )
65

 የተከራዩ የካፒታል እቃዎች እና

የፋይናንሺያል ፖርትፎሊዮ መዝገቦች በባንኩ
ማዕከላዊው ዳታ sƒ (Bank’s
database) ተደራጅተው መቀመጥ
አለባቸው ፡፡
 16. Depreciation Allowance and Tax
Exemption
66
(የ እርጅና ቅናሽ እና የ ግብር/ቀረጥ ዕፎይታ )

1. የካፒታል ዕቃዎች የ እርጅና ቅናሽ

(depreciation allowance) ለተከራዩ ጥቅም
ሲባል ይፈቀዳል።
2. በካፒታል ዕቃዎች ፋይናንስ መሠረት ለባንኩ የሚከፈለው የሊዝ
ክፍያ ከተጨማሪ እሴት ታክስ (Value Added Tax)
ነፃ ይሆናል።
3. ባንኩ አግባብነት ባለው ህግ መሰረት ወደ ሀገር ውስጥ በሚገቡ
የካፒታል እቃዎች ላይ ከጉምሩክ ቀረጥ( customs
duties) ነጻ ይሆናል.
 19. Complaint Handling
( በደንበኞች የሚቀርቡ አቤቱታዎችን ማስተናገድ )
67

 ባንኩ በደንበኞች እና ሌሎች ባለድርሻ

አካላት የሚቀርቡ ቅሬታዎች ካሉ
በሚመለከታቸው ፖሊሲዎች እና አሰራሮች
መሰረት በጥንቃቄ ያስተናግዳል ፡፡
 19. Complaint Handling
( በደንበኞች የሚቀርቡ አቤቱታዎችን ማስተናገድ )
68

 ባንኩ በደንበኞች እና ሌሎች ባለድርሻ አካላት

የሚቀርቡ ቅሬታዎች ካሉ በሚመለከታቸው
ፖሊሲዎች እና አሰራሮች መሰረት በጥንቃቄ
ያስተናግዳል ፡፡
69

የሊዝፋ ይናንሲንግ አገልግሎት ለማግኘት መሟላት

ያለባቸው መስፈርቶች ዝርዝር (በስራ ላይ ያለው)
 ክፍልአንድ ፡ አስገዳጅመስፈርቶች (Mandatory
Requirements)
70

1.1 ማመልከቻ፡-
1.1.1 የሊዝ ማመልከቻ
• የባንኩ የሊዝፋይናንስ አገልግሎት የሚፈልጉ አመልካቾች ጥያቄያቸውን

የሊዝ መጠኑንና ሊገለገሉበት ያቀዱትን የካፒታል ዕቃ ዓይነት

በመጥቀስ በጽሁፍ ማቅረብ ይኖርባቸዋል፡፡

1.1.2. በባንኩ የተዘጋጀውን የሊዝ ማመልከቻ ቅጽ መሙላት ይኖርባቸዋል፡፡

 ክፍልአንድ ፡ አስገዳጅመስፈርቶች (Mandatory
Requirements)
71

1.2 . ፈቃድ ( በስራላይ ያለ ድርጅት ከሆነ)

1.2.1. የንግድ ሥራ ፈቃድ
1.2.2. የዋና ምዝገባ የምስክርወረቀት
1.2.3. የግብር ከፋይነት መለያቁጥር

1.3. መሬት /የማምረቻቦታ/

 ክፍልአንድ ፡ አስገዳጅመስፈርቶች (Mandatory
Requirements)
72

1.4 ዋጋማሳወቂያሰነድ /Pro-forma Invoice/

• ለሊዝ አገልግሎት ለሚቀርብ ጥያቄ ከሶስት አስመጪ ወይንም
አቅራቢ ድርጅቶች የተሟላ የዋጋ ማሳወቂያ ሰነድመቅረብ
ያለበት ሲሆን ለሊዝ አገልግሎት ለሚቀርብ ጥያቄ የአዋጭነት
ጥናት ለማከናወን አመልካቹ አንድ የዋጋ ማቅረቢያ ሰነድ
ካቀረቡ በቂ ይሆናል፡፡
 ክፍልአንድ ፡ አስገዳጅመስፈርቶች (Mandatory
Requirements)
73

1.5 . የተሳትፎ የምስክር ወረቀት፡

• በባንኩ የተዘጋጀ ስልጠና የወሰደ መሆኑንየ
ሚያረጋግጥ የተሳትፎ የምስክር ወረቀት ማቅረብ
አለበት፡፡
1.6. የንግድ ዕቅድ ወይም የአዋጭነት ጥናት
ማቅረብአለበት፡፡
 ክፍልአንድ ፡ አስገዳጅመስፈርቶች (Mandatory
Requirements)
74

1.7 የድርጅቱ /የግለሰቡመዋጮ፡

1.7.1. ለስራማስኬጃ ወጪመሸፈኛ የሚውል የ 20% መዋጮ
በጥሬገንዘብ የ ሊዝዕቃ ጥያቄ እንደተፈቀደ በባንኩ በሚከፈት
ዝግሂሳብ ገቢ ለማድረግ ሰለመስማማታቸው በጽሁፍ ማረጋገጥ፡፡
1.7.2. የመዋጮ ገንዘብ አጠቃቀምን በተመለከተ ባንኩ
በሚያስቀምጠው ዕቅድ መሠረት ስራ ላይ ለማዋል መስማማታቸው
የጽሁፍ ማረጋገጫ፡፡
 ክፍል ሁለት፡ ተጨማሪ ሰነዶች (Optional
Requirements)…
75

እንደአስፈላጊነቱ /እንደሁኔታው ተያይዘው የሚቀርቡ

ተጨማሪ ሰነዶች፡-
2.1 ውክልና (ስልጣን)
• በሶስተኛ ወገን የሚቀርብ የሊዝፋይናንስ ጥያቄ /ማመልከቻ

ከሆነ አግባብ ካለው አካል የተረጋገጠ የውክልና ማስረጃ

ባላቸው ወኪሎች መቅረብ ይኖርበታል፡፡
2.2 የቅድመሥራታሪክመዝገብ (Track Record)
 ክፍል ሁለት፡ ተጨማሪ ሰነዶች (Optional
Requirements)…
76

2.2.1 ሊዝ ጥያቄ አቅራቢው

• በስራላይ የሚገኝ አመልካችበስራላይ ከሆነ፡-

a) የግብር ግዴታ ማስረጃ

b) የሂሳብ መግለጫ ማቅረብ ይኖርባቸዋል፡፡

 ክፍል ሁለት፡ ተጨማሪ ሰነዶች (Optional
Requirements)…
77

2.2.2 የሂሳብመግለጫ፡
• ከ ሶስት ዓመት ያልበለጠ ጊዜያዊ /ያልተረጋገጠ የሂሳብ መግለጫ
(Provisional Financial Statements)ወይም
በተፈቀደላቸው የሂሳብ መርማሪዎች የታየ (የተጣራ) የሂሳብ
መግለጫዎች (Audited Financial Statements
ማቅረብአለበት፡፡
• ነገርግን አዲስ ሆኖ የንግድስራ ላይ ካልሆነግን የግብር ግዴታና
የሂሳብ መግለጫ ማቅረብ አይመለከተውም፡፡
 ክፍል ሁለት፡ ተጨማሪ ሰነዶች (Optional Requirements)…

78

2.3. የአካባቢ ተጽዕኖ ግምገማ

• አመልካች በግል ይዞታ ላይ የሚሰራ ከሆነ እንደኘሬጀክቱ

ዓይነት እና ሁኔታ ከሚመለከተው አካል የማረጋገጫ ድጋፍ

ደብዳቤ ማቅረብአለበት፡፡
• ነገርግን የሚሰራው በመንግስት ማምረቻ ቦታ ላይ ከሆነ

ተከራዩ ይህ የአካባቢ ተጽእኖ ግምገማ ማስረጃ ማቅረብ

አይገደድም ሆኖም የማምረቻ ቦታውን የገነባው የክልሉ
መንግስት ተገቢውን የአካባቢተጽእኖ ግምገማ ስራን
ያከናውናል፡፡
79

ማስታወሻ ለሠልጣኞች
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
80

 ይህ
ይህ ማስታወሻ
ማስታወሻ ያስፈለገበት
ያስፈለገበት ምክንያት
ምክንያት ብዙዎች
ብዙዎች መሠረታዊ
መሠረታዊ የሆኑ
የሆኑ የባንኩን
የባንኩን
ህግጋቶች
ህግጋቶች እንደሚያውቁት
እንደሚያውቁት ሁሉ
ሁሉ ቁጥራቸው
ቁጥራቸው ትንሽ
ትንሽ የማይባሉት
የማይባሉት ደግሞ
ደግሞ የሚከተሉት
የሚከተሉት
የተሳሳቱ
የተሳሳቱ ግንዛቤዎች
ግንዛቤዎች እየተናፈሱ
እየተናፈሱ ያሉ
ያሉ በመሆኑ
በመሆኑ ነው።
ነው።
1.
1. ለብድሩ
ለብድሩምንም
ምንምቅድመ
ቅድመሁኔታዎች
ሁኔታዎችእንደሌሉ፣
እንደሌሉ፣
2.
2. ባንኩ
ባንኩጥሬ
ጥሬብር
ብርእንደሚሰጣቸው፣
እንደሚሰጣቸው፣
3.
3. ብድሩ
ብድሩምንም
ምንምየአገልግሎት
የአገልግሎትክፍያ
ክፍያእንደሌለው፣
እንደሌለው፣
4.
4. ለማምረት
ለማምረት ሳይሆን
ሳይሆን ለአገልግሎት
ለአገልግሎት መስጫ
መስጫ ብቻ
ብቻ የሚያገለግሉ
የሚያገለግሉ ዘርፎች
ዘርፎች ላይ
ላይ መሰማራት
መሰማራት እንደሚቻል
እንደሚቻል
(እንደምሳሌ:
(እንደምሳሌ: ሱቅ
ሱቅ መሸጫ
መሸጫ መክፈት፣
መክፈት፣ ፀጉር
ፀጉር ቤት
ቤት መክፈት፣
መክፈት፣ የራይድ
የራይድ አገልግሎት
አገልግሎት መስጠት፣
መስጠት፣
ኢምፓርት
ኢምፓርትኤክስፓርት፣
ኤክስፓርት፣ት/ቤት)
ት/ቤት) እንደሚችሉ፣
እንደሚችሉ፣፣፣
5.
5. ለስልጠና
ለስልጠናመመዝገብ
መመዝገብብቻውን
ብቻውንለተበዳሪነት
ለተበዳሪነትእንደሚያበቃ
እንደሚያበቃወይም
ወይምለመበደር
ለመበደርዝግጁዝግጁእንደሆኑ፣
እንደሆኑ፣
6.
6. ማምረቻ
ማምረቻ ዕቃዎችን
ዕቃዎችን ከባንኩ
ከባንኩ ከተረከቡ
ከተረከቡ በኃላ
በኃላ ለሌላ
ለሌላ መሰል
መሰል ዘርፍ
ዘርፍ ላይ
ላይ ለተሰማሩ
ለተሰማሩ አምራቾች
አምራቾች እና
እና
አገልግሎት
አገልግሎትሰጪዎች
ሰጪዎችማከራየት
ማከራየትእንደሚችሉ፣
እንደሚችሉ፣
7.
7. ብድሩ
ብድሩየሚሰጠው
የሚሰጠውቀድሞውኑ
ቀድሞውኑበማምረት
በማምረትንግድ
ንግድ ውስጥ
ውስጥለገባ
ለገባ ብቻ
ብቻ ነው፣
ነው፣ እና
እና እና
እና መሰል
መሰልእሳቤዎች
እሳቤዎች
አሁንም
አሁንምእየተናፈሱ
እየተናፈሱያሉ ያሉበመሆኑ
በመሆኑነው።
ነው።
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
81

 ጥያቄ
ጥያቄ -- 1፡
1፡ ሊዝ
ሊዝ ፋይናንሲንግ
ፋይናንሲንግ /የማምረቻ
/የማምረቻ ማሽን
ማሽን ኪራይ/
ኪራይ/ ማለት
ማለት
ምን
ምን ማለት
ማለት ነው?
ነው?
መልስ፡
መልስ፡

 ሊዝ
ሊዝ ፋይናንሲንግ
ፋይናንሲንግ ማለት
ማለት ባንኩ
ባንኩ ለአነስተኛ
ለአነስተኛ እናእና መካከለኛ
መካከለኛ
ኢንተርፕራይዞች
ኢንተርፕራይዞች የካፒታል
የካፒታል ዕቃዎችን
ዕቃዎችን ገዝቶ
ገዝቶ በዱቤ
በዱቤ ግዥ
ግዥ ሥርዓት
ሥርዓት
(Hire-Purchase
(Hire-Purchase modality)
modality) ለኪራይ
ለኪራይ የሚያቀርበው
የሚያቀርበው
አገልግሎት
አገልግሎት ማለት
ማለት ነው፡፡
ነው፡፡

 የሊዝ
የሊዝ ፋይናንስ
ፋይናንስ አገልግሎት
አገልግሎት ማለት
ማለት በጥሬ
በጥሬ ገንዘብ
ገንዘብ የሚሰጥ
የሚሰጥ
የፋይናንስ
የፋይናንስ አገልግሎት
አገልግሎት ሳይሆን
ሳይሆን በዓይነት
በዓይነት የማምራቻ
የማምራቻ ማሽን
ማሽን በኪራይ
በኪራይ
መልክ
መልክ የሚሰጥበት
የሚሰጥበት የፋይናንስ
የፋይናንስ አገልግሎት
አገልግሎት ነው፡፡
ነው፡፡
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
82

 ጥያቄ
ጥያቄ -- 2፡
2፡ አነስተኛና
አነስተኛና መካከለኛ
መካከለኛ ኢንተርፕራይዞች
ኢንተርፕራይዞች ሲባል
ሲባል
(SMEs)
(SMEs) እነማንን
እነማንን ያጠቃልላል?
ያጠቃልላል?
መልስ፡
መልስ፡

 የኢትዮጵያ
የኢትዮጵያ ልማት
ልማት ባንክ
ባንክ ከተሰጠው
ከተሰጠው ተልዕኮ
ተልዕኮ አንፃር
አንፃር “አነስተኛና
“አነስተኛና መካከለኛ
መካከለኛ
ኢንተርፕራይዞች
ኢንተርፕራይዞች (SMEs)”
(SMEs)” ማለት
ማለት
1.
1. ከስድስት
ከስድስት በላይ
በላይ ሰራተኞችን
ሰራተኞችን የያዙ
የያዙ ወይም
ወይም የሚቀጥሩ
የሚቀጥሩ
2.
2. በግል
በግል ወይም
ወይም በድርጅት
በድርጅት /ኃላ.
/ኃላ. የተ.የግል
የተ.የግል ማህበር
ማህበር ወይም
ወይም በአክሲዮን
በአክሲዮን
የተደራጁ/
የተደራጁ/ አነስተኛ
አነስተኛ እና
እና መካከለኛ
መካከለኛ ኢንተርፕራይዞች
ኢንተርፕራይዞች ሆነው
ሆነው አጠቃላይ
አጠቃላይ
የተመዘገበ
የተመዘገበ ካፒታላቸው
ካፒታላቸው ከብር
ከብር 500
500 ሺህ
ሺህ እስከ
እስከ ብር
ብር 15
15 ሚሊዮን
ሚሊዮን የሆነ
የሆነ
ማለት
ማለት ነው፡
ነው፡
 የተመዘገበ
የተመዘገበ ካፒታል
ካፒታል ምንድነው
ምንድነው ቢሉ
ቢሉ በዋና
በዋና ምዝገባ
ምዝገባ ወይም
ወይም በንግድ
በንግድ ፍቃድ
ፍቃድ ላይ
ላይ
የተመዘገበው
የተመዘገበው ካፒታል
ካፒታል ማለት
ማለት ነው)
ነው) ፡፡
፡፡
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
83

ጥያቄ
ጥያቄ -- 3፡
3፡ ባንኩ
ባንኩ በዚህ
በዚህ ሊዝ
ሊዝ ፋይናንሲንግ
ፋይናንሲንግ ስርዓት
ስርዓት ብቁ
ብቁ ለሆኑ
ለሆኑ
አመልካቾች
አመልካቾች ምን
ምን ይሰጣል?
ይሰጣል?
መልስ፡
መልስ፡

 የካፒታል
የካፒታል ዕቃዎችን
ዕቃዎችን ብቻብቻ !! ለፕሮጀክቶቻቸው
ለፕሮጀክቶቻቸው ካፒታል
ካፒታል ዕቃዎችን
ዕቃዎችን መጠቀም
መጠቀም
ለሚችሉ
ለሚችሉ አመልካቾች
አመልካቾች ለማምረት
ለማምረት የሚያገለግሉ
የሚያገለግሉ የካፒታል
የካፒታል ዕቃዎችን
ዕቃዎችን
(Capital
(Capital goods)
goods) ወይም
ወይም ማቨኖችን
ማቨኖችን ገዝቶ
ገዝቶ በኪራይ
በኪራይ መልክ
መልክ ያቀርባል፤
ያቀርባል፤
ኢንተርፕራይዞቹ
ኢንተርፕራይዞቹ ኪራዩን
ኪራዩን ሙሉሙሉ በሙሉ
በሙሉ ከፍለው
ከፍለው ሲጨርሱ
ሲጨርሱ የካፒታል
የካፒታል ዕቃዎቹ
ዕቃዎቹ
የራሳቸው
የራሳቸው ንብረት
ንብረት ይሆናሉ።
ይሆናሉ።

 የኢትዮጵያ
የኢትዮጵያ ልማት
ልማት ባንክ
ባንክ ስልጠናውን
ስልጠናውን በአግባቡ
በአግባቡ ተከታትለው
ተከታትለው ሰርተፊኬት
ሰርተፊኬት
የሚወስዱ
የሚወስዱ ሰልጣኞች
ሰልጣኞች የብድር
የብድር ህጉን
ህጉን በጠበቀ
በጠበቀ መልኩ
መልኩ መስፈርቶችን
መስፈርቶችን ሲያሟሉ
ሲያሟሉ
በግልም
በግልም ሆነ
ሆነ በአክሲዮን
በአክሲዮን ተደራጅተው
ተደራጅተው በሊዝ
በሊዝ ፋይናንስ
ፋይናንስ የብድር
የብድር አገልግሎት
አገልግሎት
እንዲጠቀሙ
እንዲጠቀሙ ያደርጋል፡፡
ያደርጋል፡፡
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
84

 ጥያቄ-4
ጥያቄ-4 ፡፡ ምን
ምን ምን
ምን መስፈርቶችን
መስፈርቶችን በዋናነት
በዋናነት ያሟሉ
ያሟሉ አመልካቾች
አመልካቾች
ለዚህ
ለዚህ አገልግሎት
አገልግሎት ብቁ
ብቁ ይሆናሉ
ይሆናሉ ??
መልስ፡
መልስ፡
1.
1. በባንኩ
በባንኩ የሚሰጠውን
የሚሰጠውን ስልጠና
ስልጠና ሙሉ
ሙሉ በሙሉ
በሙሉ ተከታትሎ
ተከታትሎ ሰርተፊኬት
ሰርተፊኬት የተቀበለ
የተቀበለ (ማን
(ማን
ሰርተፊኬት
ሰርተፊኬት ለመቀበል
ለመቀበል ብቁ
ብቁ ነው
ነው ቢሉ
ቢሉ አምስቱንም
አምስቱንም ቀናትቀናት ሳያቋርጥ
ሳያቋርጥ ስልጠናውን
ስልጠናውን
የተከታተለ
የተከታተለ ብቻ)ብቻ)
2.
2. አመልካቹ
አመልካቹ የሚያቀርበው
የሚያቀርበው ፕሮጀክት
ፕሮጀክት የባንኩን
የባንኩን መስፈርት
መስፈርት የሚያሟላ
የሚያሟላ እንዲሁም
እንዲሁም
አዋጭነቱ
አዋጭነቱ የተጠና
የተጠና ሲሆን
ሲሆን
3.
3. የካፒታል
የካፒታል ዕቃ ዕቃ ግዢግዢ ከመፈጸማቸው
ከመፈጸማቸው በፊትበፊት ለሥራ ለሥራ ማስኬጃ
ማስኬጃ የሚውል
የሚውል
የሚጠበቅባቸውን
የሚጠበቅባቸውን 20% 20% በባንኩ
በባንኩ ዝግዝግ ሂሳብ
ሂሳብ አስቀድመው
አስቀድመው ገቢገቢ ማድረግ
ማድረግ
የሚችሉ፣
የሚችሉ፣ (ይህ
(ይህ 20%
20% ከጠቅላላው
ከጠቅላላው ለሊዝ
ለሊዝ ፋይናንሲንግ
ፋይናንሲንግ ከቀረበው
ከቀረበው የፕሮጀክት
የፕሮጀክት
ወጪ
ወጪ (total
(total project
project cost)
cost) ይሰላል
ይሰላል ::::
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
85

 ጥያቄ-5
ጥያቄ-5 ፡፡ ለስራ
ለስራ ማስኬጃ
ማስኬጃ የሚሆን
የሚሆን መዋጮ
መዋጮ ሲሉ
ሲሉ ለምን
ለምን የሚውል
የሚውል
ነው?
ነው?
መልስ፡
መልስ፡

ይህ
ይህ የአመልካቹ
የአመልካቹ መዋጮ
መዋጮ ለፕሮጀክቱ
ለፕሮጀክቱ ምርታማነትና
ምርታማነትና የተሳለጠ
የተሳለጠ
የስራ
የስራ ሂደት
ሂደት ማገዣ
ማገዣ እንዲሆን
እንዲሆን የፕሮጀክቱ
የፕሮጀክቱ ስራ
ስራ በሚፈልገው
በሚፈልገው
ልክ
ልክ ‘የስራ
‘የስራ ማስኬጃ’
ማስኬጃ’ ክፍያ
ክፍያ እየሆነ
እየሆነ ለግብዓት
ለግብዓት አቅራቢው
አቅራቢው
ድርጅት
ድርጅት የሚለቀቅ
የሚለቀቅ የደንበኛው
የደንበኛው ተቀማጭ
ተቀማጭ ገንዘቡ
ገንዘቡ ነው
ነው ፡፡
፡፡
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
86

 ጥያቄ-6
ጥያቄ-6 ፡፡ በሊዝ
በሊዝ ፋይናንሲንግ
ፋይናንሲንግ የተስተናገደና
የተስተናገደና የካፒታል
የካፒታል
ዕቃዎችን
ዕቃዎችን ከባንኩ
ከባንኩ ተረክቦ
ተረክቦ ወደስራ
ወደስራ የገባ
የገባ ደንበኛ
ደንበኛ የኪራይ
የኪራይ ክፍያው
ክፍያው
ምን
ምን ምንን
ምንን ይይዛል?
ይይዛል?
መልስ፡
መልስ፡

 ደንበኛው
ደንበኛው ከባንኩ
ከባንኩ ተረክቦ
ተረክቦ ለሚያመርትባቸው
ለሚያመርትባቸው የካፒታል
የካፒታል
ዕቃዎች
ዕቃዎች ዋናውን
ዋናውን የብድር
የብድር መጠን
መጠን እና
እና በአመት
በአመት የሚሰላውን
የሚሰላውን
11.5%
11.5% የአገልግሎት
የአገልግሎት ክፍያ
ክፍያ በድምሩ
በድምሩ ይፈፅማል።
ይፈፅማል።
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
87

 ጥያቄ-7
ጥያቄ-7 ፡፡ ከባንኩ
ከባንኩ ለተወሰነና
ለተወሰነና ለተጠና
ለተጠና ዘርፍ
ዘርፍ ለማምረቻነት
ለማምረቻነት
የተረከቡትን
የተረከቡትን የካፒታል
የካፒታል ዕቃዎች
ዕቃዎች ከተፈቀደለት
ከተፈቀደለት አላማ
አላማ ውጪ
ውጪ ለሌላ
ለሌላ
አገልግሎት
አገልግሎት መጠቀም
መጠቀም ይቻላል?
ይቻላል?

 ??
መልስ፡
መልስ፡

አይቻልም።
አይቻልም። ባንኩ
ባንኩ የካፒታል
የካፒታል እቃዎቹን
እቃዎቹን ካቀረበ
ካቀረበ በኃላ
በኃላ
ደንበኞች
ደንበኞች የካፒታል
የካፒታል ዕቃውን
ዕቃውን ከተፈቀደለት
ከተፈቀደለት አላማ
አላማ ውጪ
ውጪ
መጠቀም
መጠቀም እንደማይችሉ
እንደማይችሉ የባንካችን
የባንካችን ፓሊሲና
ፓሊሲና መመሪያ
መመሪያ ያዛል
ያዛል
፡፡
፡፡
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
88

 ጥያቄ-9
ጥያቄ-9 ፡፡ ይህ
ይህ የሊዝ
የሊዝ ፋይናንሲንግ
ፋይናንሲንግ አገልግሎት
አገልግሎት ቀድሞ
ቀድሞ ድርጅት
ድርጅት
ላላቸው
ላላቸው ሰዎች
ሰዎች ብቻ
ብቻ ነው
ነው የሚሰጠው?
የሚሰጠው?

መልስ፡
መልስ፡

አይደለም፡፡
አይደለም፡፡ ማንኛውም
ማንኛውም በባንኩ
በባንኩ የሊዝ
የሊዝ ፋይናንሲንግ
ፋይናንሲንግ
ፖሊሲና
ፖሊሲና መስፈርት
መስፈርት መሠረት
መሠረት የሚጠበቅበትን
የሚጠበቅበትን ያሟላ
ያሟላ አዲስም
አዲስም
ሆነ
ሆነ የተመሰረተ
የተመሰረተ ድርጅት
ድርጅት ያለው
ያለው አመልካች
አመልካች (ማስፋፊያ)
(ማስፋፊያ) የሊዝ
የሊዝ
ፋይናንሲንጉ
ፋይናንሲንጉ ተጠቃሚ
ተጠቃሚ ይሆናል፡፡
ይሆናል፡፡
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
89

 ጥያቄ-10
ጥያቄ-10 ፡፡ ባንኩ
ባንኩ በአገልግሎት
በአገልግሎት መስክ
መስክ በሊዝ
በሊዝ ፋይናንሲንግ
ፋይናንሲንግ የብድር
የብድር
ማዕቀፍ
ማዕቀፍ ውስጥ
ውስጥ አገልግሎት
አገልግሎት የሚሰጥባቸው
የሚሰጥባቸው ሁለቱ
ሁለቱ ዘርፎች
ዘርፎች ምንድናቸ
ምንድናቸ ?;
?;

መልስ፡
መልስ፡
1.
1. 1ኛው
1ኛው በቱሪዝም
በቱሪዝም ዘርፍ
ዘርፍ ሲሆን
ሲሆን አስጎብኚ
አስጎብኚ የሚለውን
የሚለውን
ያካትታል
ያካትታል (ቱር
(ቱር ኦፕሬተርስ)
ኦፕሬተርስ)
2.
2. 2ኛው
2ኛው በጤናው
በጤናው ዘርፍ
ዘርፍ ሲሆን
ሲሆን መካከለኛ
መካከለኛ ክሊኒክ
ክሊኒክ ማቋቋም
ማቋቋም
የሚለውን
የሚለውን ያካትታል
ያካትታል ፡፡
፡፡
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
90

 ጥያቄ-10
ጥያቄ-10 ፡፡ ባንኩ
ባንኩ በአገልግሎት
በአገልግሎት መስክ
መስክ በሊዝ
በሊዝ ፋይናንሲንግ
ፋይናንሲንግ የብድር
የብድር
ማዕቀፍ
ማዕቀፍ ውስጥ
ውስጥ አገልግሎት
አገልግሎት የሚሰጥባቸው
የሚሰጥባቸው ሁለቱ
ሁለቱ ዘርፎች
ዘርፎች ምንድናቸ
ምንድናቸ ?;
?;

መልስ፡
መልስ፡
1.
1. 1ኛው
1ኛው በቱሪዝም
በቱሪዝም ዘርፍ
ዘርፍ ሲሆን
ሲሆን አስጎብኚ
አስጎብኚ የሚለውን
የሚለውን
ያካትታል
ያካትታል (ቱር
(ቱር ኦፕሬተርስ)
ኦፕሬተርስ)
2.
2. 2ኛው
2ኛው በጤናው
በጤናው ዘርፍ
ዘርፍ ሲሆን
ሲሆን መካከለኛ
መካከለኛ ክሊኒክ
ክሊኒክ ማቋቋም
ማቋቋም
የሚለውን
የሚለውን ያካትታል
ያካትታል ፡፡
፡፡
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
91

 ጥያቄ-11
ጥያቄ-11 ፡፡ የኢትዮጵያ
የኢትዮጵያ ልማት
ልማት ባንክ
ባንክ ስላዘጋጀው
ስላዘጋጀው አዲስ
አዲስ አማራጭ
አማራጭ ካሁን
ካሁን
ቀደም
ቀደም ማሳወቃችን
ማሳወቃችን ይታወሳል።
ይታወሳል። በዚህ
በዚህ አማራጭ
አማራጭ ለመጠቀም
ለመጠቀም እየታየ
እየታየ ካለው
ካለው ፍላጎት
ፍላጎት
እና
እና በሂደቱ
በሂደቱ ካስተዋልነው
ካስተዋልነው በምዝገባ
በምዝገባ ሂደቱ
ሂደቱ ካስተዋልነው
ካስተዋልነው በመነሳት
በመነሳት ከአሁን
ከአሁን
ቀደም
ቀደም የቀረበውን
የቀረበውን ዜና
ዜና በዚህ
በዚህ ምልኩ
ምልኩ በድጋሚ
በድጋሚ ለማስታወስ
ለማስታወስ ወደድን።
ወደድን። የአክስዮን
የአክስዮን
ጉዳይ
ጉዳይ ጉዳያችሁ
ጉዳያችሁ ለሆነ
ለሆነ በባንኩ
በባንኩ የቀረበው
የቀረበው አማራጭ
አማራጭ ምንድነው?
ምንድነው?

መልስ፡
መልስ፡

ባለፉት
ባለፉት ሶስት
ሶስት ዙሮች
ዙሮች ሰልጥነው
ሰልጥነው የምስክር
የምስክር ወረቀት/ሰርተፊኬት
ወረቀት/ሰርተፊኬት
የተቀበሉ
የተቀበሉ እናእና ፍላጎቱ
ፍላጎቱ ያላቸውን
ያላቸውን ሰልጣኞች
ሰልጣኞች የባንኩን
የባንኩን ፖሊሲና
ፖሊሲና
መመሪያ
መመሪያ በጠበቀ
በጠበቀ መልኩ
መልኩ በአክሲዮን
በአክሲዮን ማህበር
ማህበር አደራጅቶ
አደራጅቶ ወደ
ወደ ቢዝነስ
ቢዝነስ
እንዲገቡ
እንዲገቡ ማድረግ፡፡
ማድረግ፡፡
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
92

ጥያቄ-12
ጥያቄ-12 ፡፡ የአክስዮን
የአክስዮን ጉዳይ
ጉዳይ ጉዳያችሁ
ጉዳያችሁ ለሆነ
ለሆነ በባንኩ
በባንኩ የቀረበው
የቀረበው
አማራጭ
አማራጭ አስፈላጊነት
አስፈላጊነት ምንምን ላይ
ላይ ነው
ነው (ከብዙ
(ከብዙ በጥቂቱ)?
በጥቂቱ)?
መልስ፡
መልስ፡
1.
1. በሊዝ
በሊዝ ፋይናንሲንግ
ፋይናንሲንግ አገልግሎት
አገልግሎት ትኩረት
ትኩረት በሚሰጥባቸው
በሚሰጥባቸው መስኮች
መስኮች
ለመሳተፍ
ለመሳተፍ ፍላጎት
ፍላጎት ያላቸው፣
ያላቸው፣ ወይም
ወይም 2ዐ
2ዐ %
% በተናጠል
በተናጠል ማቅረብ
ማቅረብ
የማይችሉ
የማይችሉ ከሆኑ
ከሆኑ ደግሞ
ደግሞ ባንካችን
ባንካችን በቀረበው
በቀረበው አዲስ
አዲስ የአክሲዮን
የአክሲዮን
አሰራር
አሰራር መሠረት
መሠረት ተደራጅተው
ተደራጅተው ለመሥራት
ለመሥራት ፍቃደኛ
ፍቃደኛ የሆኑ
የሆኑ ሁሉ
ሁሉ በጋራ
በጋራ
ሆናችሁ
ሆናችሁ ወደ
ወደ ባንካችን
ባንካችን በመምጣት
በመምጣት አገልግሎቱን
አገልግሎቱን ማግኘት
ማግኘት ይችላሉ
ይችላሉ
፡፡፡
፡፡፡
2.
2. ለበርካቶች
ለበርካቶች የሥራ
የሥራ ዕድል
ዕድል መፍጠር
መፍጠር እና
እና
3.
3. ልማትን
ልማትን በማፋጠን
በማፋጠን የልማት
የልማት አጋርነቱን
አጋርነቱን ማስቀጠል፡፡
ማስቀጠል፡፡
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
93

 ጥያቄ-13
ጥያቄ-13 ፡፡ የአክስዮን
የአክስዮን ጉዳይ
ጉዳይ ጉዳያችሁ
ጉዳያችሁ ለሆነ
ለሆነ
በአክስዮን
በአክስዮን ለመደራጀት
ለመደራጀት ምን
ምን ያስፈልግዎታል?
ያስፈልግዎታል?

መልስ፡
መልስ፡

 በአክስዮን
በአክስዮን ማህበር
ማህበር ለመደራጀት
ለመደራጀት ሼር
ሼር መግዛት
መግዛት
ያስፈልግዎታል።
ያስፈልግዎታል።
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
94

 ጥያቄ-14
ጥያቄ-14 ፡፡ የአክስዮን
የአክስዮን ጉዳይ
ጉዳይ ጉዳያችሁ
ጉዳያችሁ ለሆነ
ለሆነ ለመደራጀት
ለመደራጀት
የሚያስፈልግዎ
የሚያስፈልግዎ ትንሹ
ትንሹ ወጪ
ወጪ (ገንዘብ)
(ገንዘብ) ወይም
ወይም ድርሻ
ድርሻ (ሼር)
(ሼር) ስንት
ስንት ነው?
ነው?

መልስ፡
መልስ፡

 እያንዳንዱ
እያንዳንዱ ሼር
ሼር 1000
1000 ብር
ብር ዋጋ
ዋጋ ያለው
ያለው ሆኖ
ሆኖ ዝቅተኛው
ዝቅተኛው
የሚሸጥ
የሚሸጥ የሼር
የሼር መጠን
መጠን አምስት
አምስት ወይም
ወይም 5000
5000 ብርብር ነው
ነው
ስለሆነም
ስለሆነም ትንሹ
ትንሹ በአክስዮን
በአክስዮን ለመደራጀት
ለመደራጀት የሚያስፈልግዎት
የሚያስፈልግዎት
የብር
የብር መጠን
መጠን 5,000
5,000 ነው።
ነው።
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
95

 ጥያቄ-15
ጥያቄ-15 ፡፡ የአክስዮን
የአክስዮን ጉዳይ
ጉዳይ ጉዳያችሁ
ጉዳያችሁ ለሆነ
ለሆነ ለአክስዮን
ለአክስዮን
ለመመዝገብ
ለመመዝገብ ምን
ምን ያስፈልግዎታል?
ያስፈልግዎታል?

መልስ፡
መልስ፡

 ሰልጣኞች
ሰልጣኞች በአክሲዮን
በአክሲዮን ለመሥራት
ለመሥራት ራሳቸውንና
ራሳቸውንና ሌሎች
ሌሎች
አብረዋቸው
አብረዋቸው ሊሠሩ
ሊሠሩ የተዘጋጁ
የተዘጋጁ የአክሲዮን
የአክሲዮን አባላቶቻቸውን
አባላቶቻቸውን
በማስመዝገብ
በማስመዝገብ የዚህ
የዚህ ዕድል
ዕድል ተጠቃሚ
ተጠቃሚ መሆን
መሆን ይችላሉ
ይችላሉ ።።
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
96

ጥያቄ-16
ጥያቄ-16 ፡፡ የአክስዮን
የአክስዮን ጉዳይ
ጉዳይ ጉዳያችሁ
ጉዳያችሁ ለሆነ
ለሆነ ሰለማህበሩ
ሰለማህበሩ እና
እና ስለአባላቱ
ስለአባላቱ
መስፈርቶች
መስፈርቶች ምንድናቸው
ምንድናቸው ??
መልስ፡
መልስ፡
1.
1. የምታስመዘግቧቸው
የምታስመዘግቧቸው ሌሎች
ሌሎች አባላቶች
አባላቶች ሥልጠናውን
ሥልጠናውን ያልወሰዱ
ያልወሰዱ ከሆኑ
ከሆኑ በቀጣይ
በቀጣይ በሚኖሩ
በሚኖሩ
የሥልጠና
የሥልጠና ዙሮች
ዙሮች መሠልጠን
መሠልጠን ይኖርባቸዋል፡፡
ይኖርባቸዋል፡፡
2.
2. በአክሲዮን
በአክሲዮን ማኅበር
ማኅበር ለመሥራት
ለመሥራት የምትመዘገቡ
የምትመዘገቡ የአክሲዮን
የአክሲዮን ባለቤቶች
ባለቤቶች አብራችሁ
አብራችሁ
ለመሥራት
ለመሥራት ተስማምታችሁ
ተስማምታችሁ የቆያችሁ፣
የቆያችሁ፣ ሕጋዊ
ሕጋዊ ለመሆን
ለመሆን በሂደት
በሂደት ላይ
ላይ ያላችሁና
ያላችሁና በጋራ
በጋራ
የምትጠሩበት
የምትጠሩበት ስም
ስም ካላችሁ
ካላችሁ ማስመዝገብ
ማስመዝገብ ትችላላችሁ፡፡
ትችላላችሁ፡፡
3.
3. በአዲስ
በአዲስ መልክ
መልክ የሚቋቋሙ
የሚቋቋሙ ከሆነ
ከሆነ ግን
ግን በምትመዘገቡበት
በምትመዘገቡበት ቀን
ቀን የባንኩ
የባንኩ ቅርንጫፍ
ቅርንጫፍ
ለጊዜው
ለጊዜው በሚሰጣችሁ
በሚሰጣችሁ መለያ
መለያ ስም
ስም ወይም
ወይም ቁጥር
ቁጥር ትመዘገባላችሁ፡
ትመዘገባላችሁ፡
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
97

ጥያቄ-17
ጥያቄ-17 ፡፡ የአክስዮን
የአክስዮን ጉዳይ
ጉዳይ ጉዳያችሁ
ጉዳያችሁ ለሆነ
ለሆነ የአክስዮን
የአክስዮን
ማህበሩ
ማህበሩ መሪ
መሪ ማን
ማን ይሆናል
ይሆናል ??
መልስ፡
መልስ፡

በሚፈጠረው
በሚፈጠረው የአክሲዮን
የአክሲዮን ማኅበር
ማኅበር ውስጥ
ውስጥ አስተባባሪ
አስተባባሪ የሚሆኑት
የሚሆኑት
ሥልጠናውን
ሥልጠናውን ወስደው
ወስደው የምስክር
የምስክር ወረቀት
ወረቀት ያገኙ
ያገኙ አባላቱ
አባላቱ
ናቸው፡፡
ናቸው፡፡ ፡፡
 ማስታወሻ ለሠልጣኞች…
98

ጥያቄ-18
ጥያቄ-18 ፡፡ የአክስዮን
የአክስዮን ጉዳይ
ጉዳይ ጉዳያችሁ
ጉዳያችሁ ለሆነ
ለሆነ ሌሎች
ሌሎች አስፈላግ
አስፈላግ
መስፈርቶች
መስፈርቶች ምንድናቸው
ምንድናቸው ??
መልስ፡
መልስ፡
1.
1. ተመዝጋቢዎች
ተመዝጋቢዎች ኢንቨስት
ኢንቨስት የምታደርጉበትን
የምታደርጉበትን ዘርፍ
ዘርፍ ተዘጋጅታችሁበት
ተዘጋጅታችሁበት
ለምዝገባ
ለምዝገባ መቅረብ
መቅረብ ይኖርባችኋል፣
ይኖርባችኋል፣ ሼር
ሼር መግዛት
መግዛት የምትችሉት
የምትችሉት
በመረጣችሁት
በመረጣችሁት ዘርፍ
ዘርፍ ስለሆነ፡፡
ስለሆነ፡፡
2.
2. እንዲሁም
እንዲሁም ምን
ምን ያህል
ያህል ሼር
ሼር እንደምትገዙ
እንደምትገዙ ቀድማችሁ
ቀድማችሁ እንድትዘጋጁበት
እንድትዘጋጁበት
ይሁን፡፡
ይሁን፡፡
 ማጠቃለያ
99

1. ውድ ሰልጣኞች ስኬታማ ለመሆን እና ብድር ለመውሰድ

ይህን ስልጠና መውሰድ ግዴታ ነው፡፡

2. ምክንያቱም በአግባቡ ብድሩን ለመጠቀም እና ለመመለስ

ህጎችን እና የብድር መስፈርቶችን ማወቅ አስፈላጊ
ነው፡፡
 Question or Comment ?
10
0