İngiliz yazar Leslie Poles Hartley’in (1953) vurguladığı gibi “Geçmiş yabancı bir diyardır. İnsanlar orada pek çok şeyi farklı yapar.” Tarihçiler analojileri tehlikeli akıl yürütme biçimi olarak görürken, tarih öğretmenleri tarih...
moreİngiliz yazar Leslie Poles Hartley’in (1953) vurguladığı gibi “Geçmiş yabancı bir diyardır. İnsanlar orada pek çok şeyi farklı yapar.” Tarihçiler analojileri tehlikeli akıl yürütme biçimi olarak görürken, tarih öğretmenleri tarih sınıflarında bir çeşit öğretim aracı olarak analojileri kullanmakta ısrarlı görülmektedir. Tarih öğretmenleri öğrencilerin ilgisini çekmek, bilinen konuları bilinmeyenlerle karşılaştırmalarını sağlamak, bazen gerçekten iki olay arasındaki benzerliklere inandıkları için analojiler kurmaktadır.
Bu çalışma Türk tarih öğretmen adaylarının tarih eğitiminde analoji anlayışlarını incelemektedir. Bu çerçevede 61 tarih öğretmeni adayı çalışmaya katılmıştır. Konuya ilişkin görüşlerini almak için bir kompozisyon yazmaları istenmiştir. Daha sonra bu kompozisyonlar içerik analizi ile incelenmiş, böylece temel kategoriler saptanmıştır.
Sonuç olarak, Türk tarih öğretmen adaylarının yaptığı analojiler üç kategoride toplanabilir. Birincisi geçmişteki iki olay arasında kurulan analojiler. İkincisi, güncel ve tarihsel olaylar arasında kurulan analojiler. Üçüncüsü tarihsel terimleri benzer güncel terimlerle açıklamaya yönelik analojiler. Birinci ve üçüncü kategoriler sadece pedagojik amaçlarla oluşturulmuştur. İkinci kategorideki öğretmen adayları ise Hegel’in kavramsallaştırdığı pragmatik tarih felsefesini benimsediklerini göstermişlerdir. Düşüncelerini pragmatik ve siyasi amaçlarla güncel olayların etkisi altında ifade etmişlerdir.
