hakem

Tahkimde tarafların sahip olduğu en önemli avantajlardan biri hakemleri seçebilme özgürlüğüdür. Fakat bu durum hakem kurulunun oluşmasının belli bir zaman alması gibi bazı zorlukları da beraberinde getirmektedir. Bu nedenle kişiler uzun bir dönem hakem kurulu oluşana kadar geçici hukuki koruma talepleri için sadece mahkemeye başvurma imkânına sahipti. Esas iradeleri tahkime gitmek yönünde olan tarafların daha başlangıçta mahkemeye başvurmasının ortak amaçlarına aykırı olacağını düşünen tahkim kurumları ise, bu soruna bir çözüm getirmek amacıyla acil durum hakemliğini içeren kurallar çı-karmaya başladılar. Bu kurallarda esasa ilişkin uyuşmazlığa bakacak hakem kurulunun oluşmasından önce genellikle tek bir acil durum hakemi tarafından geçici hukuki koruma tedbiri taleplerine bakılması öngörülmektedir. Yetkileri ise hakemlerin geçici hukuki ko-ruma yetkisi konusunda sahip olduğu yetkilerle genellikle paralellik göstermektedir. Acil durum hakemlerine ilişkin en büyük tartışma ise verdikleri kararların icra edilebilir nite-likte olup olmadığıdır. Bu sorunun yanıtı özellikle acil durum hakemlerinin hakem sayılıp sayılmamasına göre değişecektir. Yanıtın olumlu olması halinde, verdikleri kararın niteliği veya ulusal hukuklardaki düzenlemelere göre verilen kararın tenfiz edilebilir nitelikte olup olmadığı sorusu yanıtlanabilir. Bununla birlikte uygulamada tarafların zaten sözleşmesel bağlayıcılığı olan bu kararlara genelde uydukları da bilinmektedir. Abstract One of the biggest advantages of arbitration is the freedom to choose the arbitrators. However, it also has several downsides such as the lengthy period of time required for the constitution of the arbitral tribunal. Before, parties could only seek interim measures from local courts until the constitution of the arbitral tribunal. Arbitral institutions opined that the option to apply to a court for interim measures at the commencement of arbitration would be contrary to the parties' common intention for arbitration. Therefore, they created new rules to address this issue, including emergency arbitrators. According to these rules,

Araştırmanın amacı, futbol hakemlerinin benlik saygıları ve karar verme stilleri arasındaki ilişkiyi ve bu iki olguyu çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Bu amaçla, araştırmanın modeli için nicel araştırma türlerinden olan tarama modeli seçilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu; Düzce ilinde bulunan faal hakemlerden çalışmaya gönüllü olarak katılan 42 kişiden oluşturmaktadır. Hakemlerin bazı demografik özelliklerini belirlemek için araştırmacılar tarafından oluşturulmuş 6 soruluk “Kişisel Bilgi Formu”, benlik saygısı düzeylerini belirlemek için Rosenberg (1965) tarafından geliştirilen ve Tukuş (2010) tarafından Türkçeye uyarlanan “Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği” ve karar verme stillerini belirlemek için ise Mann ve ark. (1998) tarafından geliştirilmiş ve Deniz (2004) tarafından Türkçeye uyarlanmış “Melbourne Karar Verme Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi için Statistical Packadge for Social Sciences (SPSS) 17.0 paket programı kullanılmıştır. Verilerin analizinde frekans, yüzde, ortalama ve standart sapma değerleri kullanılmıştır. Veri dağılımları Skewness-Kurtosis değerleri ile incelenmiş, veriler normal dağılım gösterdiğinden parametrik testlerden olan Pearson korelasyon testi, T- testi ve ANOVA testi yapılmıştır. Anlamlılık düzeyi ise p<0,05 olarak belirlenmiştir. Araştırmanın bulguları, futbol branşında faal olarak görev yapan hakemlerin benlik saygıları ve karar verme stilleri arasında pozitif; kaçıngan, erteleyici ve panik karar verme stilleri arsında ise negatif yönlü bir ilişki olduğunu ve yaş, medeni durum, klasman, eğitim durumu, hakemlik yapma süresi ve gelir değişkenleri açısından herhangi bir anlamlı farklılık oluşturmadığını göstermiştir. Sonuç olarak, hakemlerin benlik saygıları orta düzeydedir ve hakemler genellikle dikkatli karar verme stiline sahiplerdir. Hakemlerin benlik saygıları arttıkça özsaygıları ve dikkatli karar verme durumları artmakta, kaçıngan, erteleyici ve panik karar verme durumları ise azalmaktadır. Ayrıca yaş, medeni durum, klasman, eğitim durumu, hakemlik yapma süresi ve gelir değişkenleri benlik saygısı ve karar verme stilleri açısından herhangi bir anlamlı farklılık ifade etmemektedir.
Anahtar Kelimeler: Futbol hakemleri, Benlik saygısı, Karar verme stili, Özsaygı

Hadîs ilminde en ideal metotlardan istifade etmeye çalışan muhaddisler, nesiller boyunca bu ilme katkı sağlamış; zamanla üstüne katarak geliştirilen usûlleri zenginleştirmiş ve hadîsin sahîhini sakîminden ayırmada önemli ölçüde başarı sağlamışlardır. Bu yüzden insanlık tarihi kadar köklü bir geçmişe sahip olan hakem yönteminin, toplum içinde insanların her türlü meselelerinde kullanılmış bir metot olması sebebiyle rivâyetlerde kullanılıp kullanılmadığı akla gelmektedir. Hz. Peygamber ve sahâbe döneminde bu yöntemin tatbiki mümkün olmadığına göre hakem usûlünün ne zaman başladığı, hangi dönemde yoğunlaştığı veya nasıl uygulandığının tespiti gerekmektedir. Bağlayıcılığı ve yaptırım gücü yönüyle oldukça kısıtlı olan hakem yöntemini, hem lafız hem mana bakımından tahkîk edilen hadîslerin her iki yönüne uygulama imkânı açısından araştırmak da bir diğer önemli husustur. Hakem metodunun hadîs rivâyetinde kullanımının belirlenmesinden sonra, bu ameliyenin hangi örnekler üzerinden nasıl yapıldığının tespiti mümkünse hadîs ilmine sağlayacağı katkıları da müşahede etmek kolay olacaktır. Yine hakem pratiğinin sınırlı kalması durumunda hadîs usûlü ilminde uygulanan yöntemi tespit etme ve buna sebep olan amilleri de belirleme önem kazanmaktadır. Böylece çok yönlü tetkikle hakem metodunun hadîs ilminde hangi boyutta kullanıldığı ve bu ilme katkıları tespit edilmiş olacaktır.