Hüseyin Rahmi Gurpınar

Yazarların sanatsal üretim konusunda taşıdıkları kaygının tonu ve rengi, onların sanatsal verimlerinin biçim ve içerik özelliklerini doğrudan etkiler. Toplumsal kaygılarla, sosyal bir didaktizmi esas alan yazarların eserlerinde, içeriğin biçimden daha öncelikli ve değerli olduğu bilinen bir olgudur. Aynı şekilde, estetik kaygıyı esas alarak, yazdığı eserin biçim ve üslup özelliklerine ağırlık veren yazarların toplumsal mesaj kaygısından uzak durduğu da. Türk edebiyatına, Tanzimat’la dâhil olan roman türü, genel olarak bu iki anlayış üzerine temellenmiştir. İlki, Ahmet Mithat Efendi’nin öncülüğünü yaptığı “popüler roman” tarzıdır. Toplumsal faydayı esas alan bu roman tarzında başlıca amaç; bir taraftan halkı eğlendirmek, halka hoşça vakit geçirtmekken diğer taraftan da sanat, siyaset, tarih, felsefe, coğrafya… gibi alanlarda halkın kültür düzeyini yükseltmek olmuştur. Bu çığrın temel mantığı didaktizm olup, sanatsal kaygılar ikinci plana itilmiştir. Ahmet Mithat Efendi’yle başlayan bu roman geleneği, müteakip edebî dönemlerde de farklı yazarlar tarafından sürdürülüp geliştirilmiştir. İkincisi ise, Namık Kemal’in başını çektiği “edebi/sanatkârâne roman tarzı”dır ki, Halit Ziya, Mehmet Rauf, Abdülhak Şinasi Hisar, Ahmet Hamdi Tanpınar gibi yazarlar tarafından takip edilerek, dil, üslup ve biçim özellikleriyle günümüze kadar uzanan bir romancılık anlayışının temelini teşkil etmiştir. Sanatkârane ve popüler roman anlayışları olarak adlandırılan bu iki farklı yaklaşım, yazarın tercihine uygun olarak onun yazın anlayışını, dolayısıyla romanlarındaki şahıs kadrosunun niteliğini doğrudan etkilemiştir. Popüler roman tarzının önemli isimlerinden Hüseyin Rahmi Gürpınar, romanları aracılığıyla topluma “yüksek felsefe”sini ulaştırmak amacını güttüğü tezli romanlar yazmıştır. Bu saikle yarattığı roman kişileri de kendi kaderlerini, bireysel hayatlarını yaşayabilen “karakterler” değil, yazarın iletmeyi amaçladığı fikirlerin sözcüleri olan birer “tip” olarak yaratılmışlardır. İlk basımı 1934 yılında yapılan Utanmaz Adam, Gürpınar’ın popüler roman geleneği doğrultusunda yazılmıştır. Toplumsal adaletsizlik ve ahlaki çöküntü temaları ekseninde kurgulanan romanda, kişilerin ruhsal durumlarının derinliğine ele alınmaması, kendilerine özgü davranış ve düşüncelerden yoksun oluşları, yüzeysel bir şekilde çizilmiş olmaları, düşünme biçimleri itibariyle klişe özellikler göstermeleri ve en önemlisi de yazarın ifade etmek istediği düşüncelerin taşıyıcıları olmaları, onları birer karakter olmaktan uzaklaştırmış, daha ziyade birer tip hüviyetiyle kurgu düzleminde konumlamıştır. Bu yazıda, Utanmaz Adam romanı eksen alınarak, Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın nasıl bir insan-toplum tahayyülüne sahip olduğu ve bu paralelde, romandaki şahıs kadrosunun tiplerden mi yoksa karakterlerden mi oluştuğu anlaşılmaya çalışılmıştır.
The tone and color of anxiety that the writers have about art production directly effect the form and content of their art yield in writers’ works which base social anxiety and social didacticism it is a fact that the content is more prior and valuable than the form. Likewise the writers base the aesthetic anxiety focusing on form and mode characteristics stay away from social message anxiety. This type of novel included with Tanzimat to Turkish literature mainly based on these two apprehensions. The first on is popular novel style leaded by Ahmet Mithat Efendi. The main purpose of thid novel style which bases social benefit while enjoying public making them have great time on the other side to raise the cultural level of public with art, history, philosophy and geography. Didacticism is the main logic of this era and art anxiety pushed back. This novel tradition started by Ahmet Mithat Efendi has been followed and developed by different writers in the following literary terms. The second one leaded by Namık Kemal literary novel style followed by Halit Ziya, Mehmet Rauf, Abdülhak Şinasi Hisar, Ahmet Hamdi Tanpınar constitutes the basis of a novelistic thought with its language, mode and form to these days. These two different literary thoughts literary and popular novel suitable to writer’s preference directly effect the staff’ character in novel. One of the important name of popular novel style Hüseyin Rahmi Gürpınar with his novels he wrote thesis novels aiming to convey his “superior philosophy” to society. By doing this his novel characters aren’t the characters who live their fate and their own livings but they are created as types spokesman of his thoughts which he aims to convey. Utanmaz Adam first issued in 1934 was written through Gürpınar’s popular novel tradition. İn novel constructed around social injustice and moral collapse, that the characters’ moral situations weren’t handled deeply, that they were off their own behaviour thoughts, that they were handled super ficial that in way of thinking they are so classical and the most important is they are the carrier of writer’s thoughts make them be a type rather than to be a character. İn this article which based on Utanmaz Adam it was tried to be understood that how human-society imagine does Hüseyin Rahmi have and parellel to this if the personal staff of novel consist charecters or types.

Ey okur! Şık’ın bu cehaletini, bu eblehliğini romancının hayal gücünde vücut bulmuş bir mübalağa olarak kabul etmeyiniz. Ben bu satırları sırf hayalimden yazmıyorum. Modelim görüp işittiğim hakikatlerdir. Bu hakikatlere rastlamamda ben de şüphe ettim. Fakat sağlamasını yaptım. Doğru buldum. Hayal ne kadar hayal olsa yine az çok hakikatten doğar.

“Dönemin sokak hayatının, caddelerinin, mimarisinin, eğlence âleminin ya da ev yaşamının yanı sıra, Hüseyin Rahmi şehrin kozmopolit, çok kültürlü dokusunu ve gündelik yaşama dair daha birçok ayrıntıyı da eserlerinde cömertçe bizimle paylaşır. Konuşma dilini edebiyatta en iyi temsil eden ve bu dilin renklerini metinlerine en ustaca yansıtan yazarlarımızdan olan Hüseyin Rahmi’nin bu üslup özelliğinin örneklerine, ilk romanı olan Şık’ta da sıklıkla rastlamak mümkündür.” Erkan Irmak

“Kimsin sen çocuğum?” “Şık yazarı Hüseyin Rahmi…” "Matbuat Caddesi"ne ilk adımını atan genç Hüseyin Rahmi, Ahmet Midhat Efendi’ye kendini bu şekilde tanıtır. Bu ifade aynı zamanda büyük bir romancının edebiyat dünyasına kendini takdimidir. Yazarın ilk romanı olan Şık, kitabın önsözünde de ifade edildiği gibi daha sonraki birçok başyapıtın işaretlerini de taşımaktadır. 19. yüzyıl sonu İstanbul’unun, Beyoğlu’sunun birçok rengini önümüze seren bu küçük roman, ibretlik ve eğlenceli hikâyesiyle her dönemde okunmayı hak ediyor.

“İçimizdeki Şeytan”, Sabahattin Ali’nin 1940 yılında yayınlanmış ikinci romanıdır. İlk romanı “Kuyucaklı Yusuf”ta yazarından bağımsız gibi duran kahramanları aracılığıyla edebiyatımızda “çoksesli roman” kapısını aralayan Sabahattin Ali, “İçimizdeki Şeytan”da her biri farklı söylemlerin taşıyıcısı olan kahraman ve karakterleri ile, sürükleyici bir roman yapısı ve özgün bir kurulum içinde, dönemin aydın yapısına ve özellikle Turancı çevrelere geniş bir bakış açısıyla yaklaşabilmeyi de sağlar.
Edebiyatımızda, kahraman ve karakter söylemleri ile, “diyaloji” aracılığıyla güçlendirilmiş metinler yazma konusunda Hüseyin Rahmi bir ilk olarak görülebilir… Ancak, sallantıdaki saltanat nedeniyle “babasız” kalmış Osmanlı çöküşüne payanda olmaya çalışan Tanzimat’ın eğitimci kolundan gelen Hüseyin Rahmi’nin öğütler veren sesi, birçok yapıtında kendi çoğul biçemine gölge düşüren bir öğe olarak yer alır. Metin karakterlerinden ve kendi anlam bütünlüğünden bu gölgeyi kaldıran yazarımız, Sabahattin Âli olmuştur diyebiliriz. Onun açtığı yoldan da “Diyalojik Perspektif” ustası Orhan Kemal geçecektir.

In Turkish literature, european dandy type appears for the first time in Ahmet Midhat Efendi’s novel Felâtun Bey and Râkım Efendi, published in 1875. In this novel, the author tries to show how Westernization should be in Ottoman society by creating a positive type named Râkım Efendi against Felâtun Bey who misunderstood Westernization. Throughout the novel, these two opposing characters are deliberately compared by Ahmet Midhat, either by bringing them together in the same environment or by being separately involved in similar environments, and show the readers the differences in the thoughts and behaviors of Felâtun Bey and Râkım Efendi. While the author makes Felâtun Bey, who misunderstood Westernization, to be quite ridiculous in these environments, he glorifies Râkım Efendi, who does not perceive Westernization as totally distancing from the values of the East, as a loved and respected figure in every environment he enters. Ahmet Midhat’s european dandy type later became the prototype of the european dandy which was exhibited in many novels. One of the writers who took the european a snob type after Ahmet Midhat Efendi is Hüseyin Rahmi Gürpınar, who exemplified him in various ways. Şık, the first novel of the artist, was serialized in 1888 in the newspaper Tercüman-ı Hakikat, owned and edited by Ahmet Midhat. In this novel, Hüseyin Rahmi deals with a topic similar to that of Felâtun Bey and Râkım Efendi. Maşuk, on the other hand, emerges as a similar type of Râkım Efendi. In this study, the meetings of the important heroes of Felâtun Bey ile Râkım Efendi and Şık novels will be discussed and the purpose of the meetings where the opposing characters are brought together will be determined. It will also be shown whether these meetings in the novels serve similar purposes.

Hüseyin Rahmi Gürpınar, Dünyanın Mihveri Kadın mı, Para mı? romanını 21 Mayıs 1934’te Heybeliada’da tamamlamıştır. Roman 1948’de Yeni Sabah gazetesinde tefrika edilmiş, ilk baskısı 1949 yılında İstanbul’da İbrahim Hilmi Çığıraçan yönetiminde Hilmi Kitabeyi tarafından gerçekleştirilmiştir. 2015 yılında Özgür Yayınlan tarafından bir kez daha basılmıştır.
Elinizdeki yayın, romanın Yeni Sabah gazetesindeki tefrikası esas alınarak sadeleştirilmeden hazırlanmıştır.
Roman; evlilikte yaş farkı, sadakatsizlik, güçlünün zayıfı ezmesi konuları etrafında kurgulanmıştır. Ezilen tarafın şantaja, dolandırmaya yönelmesi meşru bir davranış olarak öne sürülür.

Öz
İlk romanı 1888 yılında tefrika edilen Hüseyin Rahmi Gürpınar, Cumhuriyet öncesi ve sonrası olmak üzere uzunca bir müddette 41 adet roman kaleme almıştır. İyi bir gözlemci olan yazar, konularını gerçek hayattan aldığı romanlarıyla gelecek nesillere incelenmeye değer sosyolojik bir malzeme bırakmış olur. Hüseyin Rahmi'nin romanlarında anlatıcı olarak yazarın ve roman kahramanlarının evliliğe ilişkin görüşlerini tespit ederek elde edilen bulguları sosyolojik ve psikolojik bağlamda bir değerlendirmeye tâbi tutup yorumlamak bu makalenin amacını oluşturmaktadır. Hüseyin Rahmi, romanlarında vermek istediği mesajı kahramanları aracılığıyla sunduğu gibi kendi fikrini doğrudan doğruya da beyan eder. Bu çalışmada yazarın ve kahramanlarının evlilik hakkında, romanlarından tespit ettiğimiz görüşlerini maddeler halinde vermeye çalıştık. Böylece Gürpınar’ın eserlerinde savunduğu evlilikle ilgili düşüncelerin ve okuyucuya iletmek istediklerinin anlaşılmasını kolaylaştırmayı hedefledik.
Anahtar Kelimeler: Türk romanı, Popüler roman, Psikoloji, Sosyoloji, Evlilik

ABSTRACT
Hüseyin Rahmi Gürpınar, whose first novel was published in 1888, wrote 41 novels over a long period of time before and after the Republic. The author, a good observer, has left a sociological material worth investigating in future generations with his novels, which take his subjects to life. It is also the case that Hüseyin Rahmi declares his own opinion directly in the same way as he presents the message he wants to give in his novels through his heroes. Below, we tried to give the opinions in manner of clause of the author and persons about the marriage in his novels. Thus, we aimed to make it easier to understand what Gürpınar intended to say about marriage which he advocated in his works and to understand what he wanted to convey to the reader. It is the aim of this article to interpret and interpret the findings that obtained in the novels of him as a narrator and the findings obtained by the heroes of the novel persons in sociological and psychological context.
Keywords: Turkish novel, Popular novel, Psychology, Sociology, Marriage

“Dönemin sokak hayatının, caddelerinin, mimarisinin, eğlence âleminin ya da ev yaşamının yanı sıra, Hüseyin Rahmi şehrin kozmopolit, çok kültürlü dokusunu ve gündelik yaşama dair daha birçok ayrıntıyı da eserlerinde cömertçe bizimle paylaşır. Konuşma dilini edebiyatta en iyi temsil eden ve bu dilin renklerini metinlerine en ustaca yansıtan yazarlarımızdan olan Hüseyin Rahmi’nin bu üslup özelliğinin örneklerine, ilk romanı olan Şık’ta da sıklıkla rastlamak mümkündür.”

Ey okur! Şık’ın bu cehaletini, bu eblehliğini romancının hayal gücünde vücut bulmuş bir mübalağa olarak kabul etmeyiniz. Ben bu satırları sırf hayalimden yazmıyorum. Modelim görüp işittiğim hakikatlerdir. Bu hakikatlere rastlamamda ben de şüphe ettim. Fakat sağlamasını yaptım. Doğru buldum. Hayal ne kadar hayal olsa yine az çok hakikatten doğar. “Dönemin sokak hayatının, caddelerinin, mimarisinin, eğlence âleminin ya da ev yaşamının yanı sıra, Hüseyin Rahmi şehrin kozmopolit, çok kültürlü dokusunu ve gündelik yaşama dair daha birçok ayrıntıyı da eserlerinde cömertçe bizimle paylaşır. Konuşma dilini edebiyatta en iyi temsil eden ve bu dilin renklerini metinlerine en ustaca yansıtan yazarlarımızdan olan Hüseyin Rahmi’nin bu üslup özelliğinin örneklerine, ilk romanı olan Şık’ta da sıklıkla rastlamak mümkündür.” Erkan Irmak “Kimsin sen çocuğum?” “Şık yazarı Hüseyin Rahmi…” "Matbuat Caddesi"ne ilk adımını atan genç Hüseyin Rahmi, Ahmet Midhat Efendi’ye kendini bu şekilde tanıtır. Bu ifade aynı zamanda büyük bir romancının edebiyat dünyasına kendini takdimidir. Yazarın ilk romanı olan Şık, kitabın önsözünde de ifade edildiği gibi daha sonraki birçok başyapıtın işaretlerini de taşımaktadır. 19. yüzyıl sonu İstanbul’unun, Beyoğlu’sunun birçok rengini önümüze seren bu küçük roman, ibretlik ve eğlenceli hikâyesiyle her dönemde okunmayı hak ediyor.

Huseyin Rahmi Gurpinar, who is one of the productive names of Turkish Literature and has a well-deserved reputation for his works, has been subject of numerous researches, articles and theses. Nevertheless, the scientific and philosophical elements that he often takes part in his works, have been ignored and not been addressed except in a few studies. This aspect of Huseyin Rahmi Gurpinar, who gives importance to science and scientific thought, follows scientific developments in the period of his life time, often expresses in his works that human beings do not have much difference from other living beings and they have to obey to its rules and who benefits from many scientists, philosophers and works – though sometimes contradicted-, is so important to us that it can not be limited to a single article. In our work which we think to emphasize that this issue should also be addressed, his works titled, A marriage under the comet (1912), The Sorcerer father (1924), Crazy
Philosopher (1930), Are the dead alive? (1932), First, human beings did the monkey? (1934), Resurrected Skeleton (1942) and Heart is a windmill, grinds love (1943) will be examined in the context of literature-science relation. With some passages to be given from the aforesaid works, we will reveal how scientific and philosophical elements are handled in the themes of Huseyin Rahmi Gurpinar, one of the first representatives of naturalism in Turkish literature, in accordance with the characteristic of movement which he belongs and what the community takes into account when evaluating them.

Sokağın ortasında bütün seslere kulağını eğmiş bir yazar Hüseyin Rahmi
Gürpınar. Duyduğu kurmaca, kurduğu dedikodu, anlattığı ses abarttığı metin olmuş
bir yazar. Yetmişe yakın yazılmış eserin arasında seçkin, ideal metinlerin varlığı
belki tartışılabilir. Ancak çoklu yazma geleneğinin Ahmet Mithat’tan sonraki
temsili olan Hüseyin Rahmi, feminen bir duyarlılıkla bir dönemin değerler
dizgesini yazmıştır. Konuşulan ne varsa sokakta, kahvede, yolda, evde onun için
sadece yazılmayı bekleyen bir malzemedir. Belki çok katmanlı, derim imler taşıyan
bir dil kuramamıştır; ancak yaşadığı dönemin metinsel retrospektifi, görsel, somut
değerler bütünüdür. Uzun, uzayan bir zamanın çok renkli, samimi, kısmen keyif
verici bir üslup değeridir. Estetik keyifle deneyim arasında duran okur, onunla
büyük oranda merak duygusunu ve tatminini yaşamış yazar anlattıklarıyla okuru
keyifli bir sürece, süreğenliğe alıştırmıştır. Okurunu bir dizi iletişimsel etkiye
maruz bırakan bu okuma biçimi aynı zamanda açık bir yapıtın bütün şeffaflığını da
taşımaktadır.
Kadına dair zenginliği doğrudan ya da dolaylı olarak taşıyan Hüseyin
Rahmi romanları; kadınsı ruhun barındırdığı merak, konuşkanlık, estetik vb. kimlik
niyetlerini farklı biçimlerle, biçimlerde beslemektedir. Bir geçiş döneminin
değişimlerine tanıklık ederken aslında yeni farkındalıklar uyandırmaktadır.

Hüseyin Rahmi Gürpınar, romandan tiyatroya hikâyeden çeviriye
edebiyatın birçok alanında eser vermiş önemli bir yazardır. Hüseyin
Rahmi’nin eleştiri yazıları yazdığı da bilinmektedir. Onun eleştirmen
yönüne bakıldığında ilk olarak Cadı romanı çerçevesinde Şahabettin
Süleyman’ın eleştirilerine karşılık yazdığı Cadı Çarpıyor ve Ali
Naci’yi hedef alarak kaleme aldığı Şakavet-i Edebiyye adlı kitapları ön
plana çıkmaktadır. Bu eserler dışında süreli yayınlarda kalmış olan ve
eleştiri niteliği gösteren edebiyat yazıları da vardır. 1888’den itibaren
yazılarıyla yayın dünyasında görünmeye başlayan Hüseyin Rahmi
Tercüman-ı Hakikat, İkdam, Âti, Akşam, Yeni Kitap, Yedigün gibi
dönemin birçok gazete ve dergisinde eleştiriler yayımlamıştır.
Hüseyin Rahmi, süreli yayınlardaki bu yazılarıyla dönemin edebiyat
meselelerini ele almıştır. Dolayısıyla dönemin edebiyat dünyasının
nabzını tutarak kendi sanat anlayışı çerçevesinde edebiyat
akımlarından edebî türlere kadar edebiyatın her alanında yorumlarda
bulunmuştur. Ancak Hüseyin Rahmi’nin süreli yayınlardaki eleştiri
yazıları çerçevesinde edebiyata yaklaşımını ortaya koyabilecek
nitelikte bir yazı kaleme alınmamıştır. Bu çalışmada Hüseyin
Rahmi’nin söz konusu eleştiri yazıları incelenerek edebiyata dair
görüşleri değerlendirilecektir.

anlatı/yorum
dünya üzerinden gelip geçerken insan tekinin macerasını
anlatı türündeki eserlerden hareketle
anlama/yorumlama gayretiyle meydana geldi.

Bir yanıyla okuyarak dünya içerisinde var olma ve
yeni anlam alanlarına ulaşma çabası
diğer yanıyla yazarak bu anlamı görünür kılma gayreti
böylesi bir çalışmanın merkezini oluşturdu.

Kitapta; farklı zamanlarda yazılmış ancak aynı gayenin etrafında,
kimi zaman akademik kimi zaman da popüler dergilerde yer bulmuş
yazılarla “anlatı”lar “yorum”lanıyor.

Ahmet Midhat Efendi’den Ahmet Hamdi Tanpınar’a,
Halit Ziya Uşaklıgil’den Ömer Seyfettin’e,
Hüseyin Rahmi Gürpınar’dan Yakup Kadri Karaosmanoğlu’na,
Sabahattin Ali’den Sait Faik Abasıyanık’a,
Tarık Buğra’dan Kemal Tahir’e,
Oğuz Atay’dan İhsan Oktay Anar’a,
Sevinç Çokum’dan Safiye Erol’a,
Mustafa Kutlu’dan Nazan Bekiroğlu’na,
Stefan Zweig’dan Umberto Eco ve Cengiz Aytmatov’a
uzanan bir anlatı evreni üzerine yazılmış yazılar,
yazarının da düşünsel macerasına tanıklık ediyor.

anlatı/yorum
muhataplarını yeni yolculuklara çıkma adına yola koyabilme
imkânını da içinde barındıran metinleri içeriyor.

Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın Kadınlar Vaizi adlı eseri 1920’de yayınlanmıştır ve on öyküden oluşmaktadır. Gürpınar’ın yazın hayatının 1880’lerde başladığı ve 1890-1900’lerde roman alanında önemli eserlerini verdiği göz önünde bulundurulursa hikâyeciliğe adım atışı biraz geç olmuştur denebilir. Bu, bahsi geçen dönemin genel bir özelliğidir. Hikâye türü yeni yeni kabul görmeye başlamaktadır. Çalışmamızda bahsi geçen kitaptaki öykülerden hareketle Gürpınar öykücülüğü üzerine çıkarımlar yapılmıştır.

Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın 41 adet romanı yayımlanmıştır. Bu çalışmada yazarın konuyla doğrudan ilgili olan 25 romanı incelenmiştir. Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın ilgili romanlardan aşk hakkındaki görüşlerini tespit ettik. Böylece Gürpınar'ın eserlerinde savunduğu aşkla ilgili düşüncelerin ve okuyucuya iletmek istediklerinin anlaşılmasını kolaylaştırmayı hedefledik. Bu makalenin amacı Hüseyin Rahmi'nin romanlarındaki aşk konusunu psikolojik bir bağlamda ele almak ve yorumlamaktır. Aşk konusu her dönem güncelliğini koruyan bir mesele olarak karşımıza çıkmaktadır. Aşk yaşantılarının işlendiği romanlar, okura her zaman ilgi çekici gelmiştir. Romanını daha cazip kılmak isteyen yazar, ana konu doğrudan aşk olmasa bile onu bir aşk öyküsüyle birlikte sunar. Türkiye'de çok satan romanlar, en çok seyredilen dizi ve filmler incelendiğinde birçoğunun içeriğinde etkisi güçlü bir aşk hikâyesinin var olduğu söylenebilir. Aşk, insan yaşamının bir parçasıdır. Âşık olmak güzeldir. Saygı ve sevgi gibi pozitif duyguların karşılıklı olarak yaşandığı aşkta olumsuz bir taraf yoktur. Çoğu aşk faciası, araya giren engellerden veya yanlış kişiye karşı beslenen güçlü duygulardan kaynaklanmaktadır. Hüseyin Rahmi'nin romanlarındaki âşıkların sonu çoğu zaman trajiktir. Aşk intiharı, aşk esareti, karşılıksız aşk, reddedilme, aşkın istismarı eserlerde işlenen konular arasındadır. Yazar, eserlerinde aşkın tehlikelerine dikkatleri çekmek istemiş görülmektedir. Aşkın gereğinden fazla yüceltilmesi ya da küçümsenmesi zararlı etkiler, telafisi mümkün olmayan sonuçlar ortaya çıkarabilir. Âşık olunan kişinin karşısında mantığın kaybolduğu bir gerçektir. Romanlar bu prensibe dayanarak yazılmış izlenimi vermektedir.

41 novels of Hüseyin Rahmi Gürpınar have been published. In this study, 25 novels of the author, which are directly related to the subject, were examined. We determined the views of Hüseyin Rahmi Gürpınar about love from related novels. Thus, we aimed to make it easier to understand what Gürpınar intended to say about love which he advocated in his works and to understand what he wanted to convey to the reader. The purpose of this article is to subject and interpret the love issue in Hüseyin Rahmi's novels in a psychological context.
The issue of love emerges as an issue that keeps up to date in every period. Novels in which love experiences are processed always appeal to the reader. The author, who wants to make his novel more attractive, presents the novel with a love story, even if the main subject is not direct love. When the best-selling novels, most watched series and movies are examined, it can be said that many of them have a strong love story in their content.
Love is part of human life. It is good to fall in love. There is no negative side in fondness, where positive emotions such as respect and love are experienced mutually.
The end of the lovers in the novels of Hüseyin Rahmi is often tragic. Love suicide, love captivity, unrequited love, rejection, love abuse are among the topics covered in the works. The author seems to have wanted to draw attention to the dangers of love in his works. Too glorifying or underestimating love can have harmful effects, irreparable consequences.
It is a fact that logic is lost in the face of the person who falls in love with. Roma give the impression written based on this principle.

Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın çok okunan romanlarından Sevda Peşinde, ilk olarak 1912 yılında Selânik Matbaasında Arap harfli olarak basılmış ve İbrahim Hilmi Kitabevinin yayınları arasında neşredilmiştir. Elinizdeki yayın, bu baskının sadeleştirilmeden Latin harflerine aktarılmış hâlidir.
Roman, daha sonra 1948 yılında Latin harfleriyle yine Hilmi Kitabevi tarafından, sadeleştirilmiş hâliyle Hüseyin Rahmi Gürpınar Külliyatı serisinden 7. kitap olarak yayımlanmıştır. Atlas Yayınları tarafından sadeleştirilerek 1972 de 3. baskısında 234 sayfa olarak, 1984 yılında ise Sevda Peşinde ve Kadın Erkekleşince oyunu birlikte 312 sayfa olarak basılmıştır. Romanın Kemal Bek tarafından sadeleştirilmiş baskısı ise Özgür Yayınları tarafından Atlas Yayınları baskısına uygun olarak 2006 yılında, yeni baskısı da 2015 yılında yapılmıştır. Yine İnkılâp Kita bevinin yayımladığı eserler arasında değişik zamanlarda sadeleştirilmiş olarak Sevda Peşinde ve Kadın Erkekleşince tek kitap hâlinde basılmıştır Romanın sadeleştirilmiş bir diğer baskısı, Altın Post Yayınları arasından 2013 yılında yapılmıştır.

Eserde dönemin kadın-erkek ilişkileri, aldatma gibi konular realist bir anlayışla kaleme alınmıştır.

Hazırlayanlar: Prof. Dr. Birsel Oruç Aslan- Celâl Görgeç - Yasemin Gültekin - Dr. Yasemin Bulut

389 s.; 21 cm.- (Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınları; 1454)

ISBN: 978-975-17-5124-9

Hüseyin Rahmi Gürpınar, Türk Edebiyatı’nın en büyük ustalarından ve en
sevilen kalemlerinden biridir. Kitaplarında İstanbul halkını, toplumsal sınıflarını, bunlara özgü âdetleri, bâtıl inançları, zeki ve kurnaz görünenler ile saf ve cahiller arasında cereyan eden olayları gülünç bir dille anlatır.

Gulyabani’de de benzer biçimde; varlıklı bir kadının servetine konmak için
sözde cin, peri ve hayali başka yaratıklarla kurulan bir düzen etrafında çevrilen dolaplar hikâye edilir. Nihayetinde gerçekler ortaya çıkar, suçlular adalete teslim edilir, her şeyden önemlisi ise akıl batılı yener.

Yazarın bu ünlü eserini çocuk yüreklerimiz için düzenlemekteki maksadımız ise temel alışkanlıkların yerleştiği erken dönemlerde onları usta bir kalemle buluşturarak, hem okuma zevklerinin şekillenmesine katkıda bulunmak, hem de okumanın tadına varmalarını sağlamaktır.