Καθηγητὴς τοῦ Κανονικοῦ Δικαίου Θεολογικῆς Σχολῆς ΕΚΠΑ Α. Ὀρθόδοξη κανονικὴ ταυτότητα καὶ δυτικὰ θεολογικὰ ἀντιδάνεια 1 «Ἡ Θεολογία ἀνθίζει στὰ σύνορά της»… Ὅταν, στὰ μέσα τοῦ 19ου αἰ., οἱ Ὀρθόδοξες κατὰ τόπους Ἐκκλησίες, οἱ εὑρισκόμενες...
moreΚαθηγητὴς τοῦ Κανονικοῦ Δικαίου Θεολογικῆς Σχολῆς ΕΚΠΑ Α. Ὀρθόδοξη κανονικὴ ταυτότητα καὶ δυτικὰ θεολογικὰ ἀντιδάνεια 1 «Ἡ Θεολογία ἀνθίζει στὰ σύνορά της»… Ὅταν, στὰ μέσα τοῦ 19ου αἰ., οἱ Ὀρθόδοξες κατὰ τόπους Ἐκκλησίες, οἱ εὑρισκόμενες κάτω ἀπὸ τὸν Ὀθωμανικὸ ζυγό, ἀπεφάσισαν νὰ εἰσέλθουν στὸν ἀκαδημαϊκὸ χῶρο μὲ ἵδρυση Θεολογικῶν Σχολῶν, βρέθηκαν μπροστὰ στὸ πρωτόγνωρο γεγονὸς τῆς ἀκαδημαϊκῆς διοργάνωσης Σχολῆς, χωρὶς νὰ διαθέτουν τὴν ἀντίστοιχη προγενέστερη ἐμπειρία. Μέχρι τότε, οἱ προσφερόμενοι τρόποι θεολογικῆς παιδείας, ἐκπαίδευσης καὶ κατάρτισης στοὺς κόλπους τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν παρουσίαζαν διαφορετικὲς δομὲς μὲ παντελῆ ἀπουσία συστηματικοῦ πλαισίου καί, ὡς ἐκ τούτου, χρειάστηκε αὐτὲς νὰ καταφύγουν σὲ χώρους μὲ ἐγνωσμένη ἀκαδημαϊκὴ θεολογικὴ ἐμπειρία. Οἱ χῶροι αὐτοὶ ἦταν δύο: ἡ ὁμόδοξη ἐλεύθερη τσαρικὴ Ρωσσία καὶ οἱ Δυτικές, Ρωμαιοκαθολικὲς ἢ Προτεσταντικές, Θεολογικὲς Σχολές, ποὺ λειτουργοῦσαν στὴν Ἰταλία, τὴν Αὐστρο-ουγγαρία, τὴν Γαλλία καὶ τὴν Ἀγγλία. Ἡ ἱστορικὴ αὐτὴ πληροφορία εἶναι καθοριστικῆς σημασίας γιὰ τὸ Συνέδριό μας καὶ γιὰ τὸν ἐν γένει σχετικὸ προβληματισμό μας, καὶ καλούμαστε νὰ τὴν ἀξιολογήσουμε ἀπὸ κοινοῦ καὶ νὰ τὴν ἀποτιμήσουμε θεολογικὰ καὶ ἴσως νὰ προβοῦμε μελλοντικὰ σὲ κάποιες ἐνέργειες ἀνατροπῆς τῶν ἐπιχωματικῶν καὶ τῶν ὅποιων ἐμβόλιμων στοιχείων. Καὶ ἐξηγοῦμαι. Οἱ Ὀρθόδοξες Θεολογικὲς Σχολὲς τοῦ 19ου αἰ., μὲ πρώτη ἱστορικὰ τὴν Θεολογικὴ Σχολὴ Ἀθηνῶν (1836-37), ἀντέγραψαν τὰ Ρωμαιοκαθολικὰ ἢ τὰ 1 Δημοσιευθέν εν ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ «180 ΧΡΟΝΙΑ ΘΕΟΛΟΓΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ (1837-2017)», πραγματοποιηθέν στην Θεολογική Σχολή του Πναεπιστημίου Αθηνών (9-11 Μαΐου 2017), Αθήνα, εκδ. της Κοσμητείας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ, 2018, σελ. 509-522.
