[go: up one dir, main page]

Academia.eduAcademia.edu
Ioannes Climacus Scala Paradisi BHG 882 + CPG 7850–7853 Titles and Initia of Chapters and Ancillary Texts {compiled by W.R. Veder, Deerfield 2011} A:0 Житиѥ въ кратъцѣ отьца іѡанъна· игѹмена свѧтꙑѩ горꙑ синаискꙑѩ· A:1 B:1 C:1 D:1 F:1 1:1 2:1 3:1 3а:1 4:1 5:1 5:2 6:1 7:1 8:1 9:1 10:1 11:1 12:1 13:1 14:1 15a:1 15:1 16:1 17:1 Ѥже ѹбо кꙑи приживꙑи доблꙗѥго сего· и въспитавꙑи прѣдъ натрꙑжнениѥмь ѥго· да B:0 Посъланиѥ отьца іѡанъна игѹмена раиѳьскаѥго· къ іѡанънѹ досточѹдьнѹѥмѹ Вьсеславьнѹѥмѹ и равьноанъгельнѹѥмѹ отьцѹ отьцемъ· и ѹчителю C:0 Іѡанъна игѹмена синаиского посъланиѥ іѡанънѹ игѹменѹ раиѳьскѹ и инокомъ· Приѩхъ ꙗко лѣпо чьстьнѹѥмѹ твоѥмѹ и бестрастьнѹѥмѹ житию· и чистѹѥмѹ и D:0 Прѣдъсловиѥ словеси· ѥмѹже имѧ скрижали дѹховьнꙑ⁘ Въ кънигꙑ животьнꙑѩ на небесьхъ написатъ своихъ именъ· иже текѫтъ доблемь Добродѣтѣлии проходи въсходꙑ· ꙗкоже въсходѧщии на лѣствицѫ· прьвꙑи степень 1:0 О отъврьжении сѹѥтьнаѥго житиꙗ· слово прьвоѥ⁘ Благаѥго и прѣблагаѥго и вьсеблагаѥго нашего бога и цѣсарꙗ· добро бо отъ бога къ 2:0 О беспритрастии· слово вътороѥ⁘ Иже истиноѭ господа въꙁлюбль· иже въ истинѫ бѫдѫщаѥго цѣсарьствиꙗ полѹчити 3:0 О страньничьствѣ· идеже о съниихъ юнꙑихъ· слово третиѥѥ⁘ Страньничьство ѥстъ оставлениѥ невъꙁвратьно вьсѣхъ· иже въ отьчинѣ противѫ 3а:0 О съниихъ въслѣдѹѭщиихъ нововъведенꙑимъ⁘ Ꙗко ѹбо нашего раꙁѹма ѹмъ несъврьшенъ вьсь· и вьсꙗкого невѣдѣниꙗ исплънь· и 4:0 О блаженѣѥмь приснопамѧтьнѣѥмь послоушании· слово четврьтоѥ⁘ Къ трѹдьникомъ нашимъ прочеѥ· и христовомъ страстотрьпьцемъ прѣдъидꙑ слово Прѣдъвари когда петра іѡанънъ· прѣдъѹчини сѧ нꙑнѣ послѹшаниѥ покаꙗниꙗ· 5:0 О покаꙗнии попеченьнѣѥмь и истѣѥмь· въ немьже и житиѥ осѫжденикъ· и о Покаꙗниѥ ѥстъ въꙁъваниѥ крьщению· покаꙗниѥ ѥстъ ꙁалогъ къ богѹ вътораѥго 6:0 О памѧти съмрьтьнѣи· слово шестоѥ⁘ Вьсꙗкого словесе прѣдварꙗѥтъ мꙑсль· памѧть же съмрьтьнаꙗ и грѣхомъ 7:0 О радостотворьнѣѥмь плачи· слово седмоѥ⁘ Плачь по боꙃѣ ѥстъ сѣтованиѥ дѹшевьноѥ· болѣꙁньна срьдьца ѹстроѥниѥ· присно 8:0 О беꙁгнѣвии и кротости· слово осмоѥ⁘ Ꙗкоже водѣ въ пламень по малѹ прилагаѥмѣ· до коньца пламень ѹгаснетъ· сице и 9:0 О ꙁълѹ помьнѣнии· слово девѧтоѥ⁘ Прѣподобьнꙑꙗ ѹбо благоволениꙗ іꙗковли лѣствици ѹподобишѧ сѧ· неподобьнꙑѩ же 10:0 О клеветании· слово десѧтоѥ⁘ Никътоже отъ добрѣ съмꙑслѧщиихъ отъвѣщаѥтъ· мьнѭ· не отъ ненависти и ꙁълѹ 11:0 О мъногословии и млъчании· слово ѥдиноѥ на десѧте⁘ Речено ѹбо ѥстъ нами мало въ доспѣтꙑихъ· ꙗко блаꙁньно ꙃѣло и тѣмъ крѣпъкꙑимъ· 12:0 О лъжи· слово вътороѥ на десѧте⁘ Породъ ѹбо желѣꙁѹ и камени огнь· породъ же мъногословию и блѧди лъжа· лъжа 13:0 О ѹнꙑнии· слово третиѥѥ на десѧте⁘ Ѥдина и си мъножицеѭ отъ мъногословиꙗ вѣи· ꙗко и ѹже варьше рѣхомъ· ѥстъ· и 14:0 О вьсѫдѹ словѫщии и обладаѭщии лѫкавѣи ѫтробѣ· слово четврьтоѥ на Хотѧще о ѫтробѣ глаголати ꙗкоже въ вьсѣхъ· нꙑнѣ паче на сѧ любомѫдрити 15a:0 Начѧло ѥже о тѣлесьнѣхъ и бесплътьнѣхъ чловѣцѣхъ⁘ Слꙑшахомъ бѣсьнѫѭ нꙑнѣ рекъшѫ· тоѩ бꙑти отъродъ· ꙗже къ тѣлесемъ рать· и не 15:0 О нетьлѣнии въ тьлѣньнꙑихъ· отъ трѹдъ и потъ· чистотѣ и цѣломѫдрии· слово Чистота ѥстъ бестѣлесьна ѥстьства ѹсвоѥниѥ· чистота ѥстъ домъ христовъ ꙃѣло 16:0 О сьребролюбии· слово шестоѥ на десѧте⁘ Мъноꙃи ѥлици отъ прѣмѫдрꙑихъ ѹчитель обꙑкошѧ по прѣдънаписанѣѥмь томители 17:0 О несътѧжании· слово седмоѥ на десѧте⁘ Несътѧжаниѥ ѥстъ попечениѥмъ отъложениѥ· беспечалиѥ житию· пѫтьникъ бес 18:0 О нечѹвьствии· сирѣчь о ѹмрьщвлении дѹшѧ· и съмрьти ѹмьнꙑѩ прѣжде 18:1 Нечѹвьство и при тѣлесехъ и при дѹсѣхъ ѥстъ· ѹмрьщвлено чѹбьство отъ врѣменьна 19:0 О сънѣ· и о молитвѣ· и о въ съборѣ пѣнии· слово девѧтоѥ на десѧте⁘ 19:1 Сънъ ѥстъ ѥстьства чѧстьнѣ съставлениѥ· обраꙁъ съмрьтьнꙑи· чѹвьствомь 20:0 О бъдѣнии тѣлесьнѣѥмь· и како подобаѥтъ то проходити· слово дъва десѧтьноѥ⁘ 20:1 Ꙁемльнꙑимъ цѣсаремъ ови ѹбо беꙁорѫжьни· ини и наꙃи· ови жьꙁлꙑ дрьжѧще· ови же 21:0 О немѫжьствьнѣѥмь страховании· слово дъва десѧтьноѥ и прьвоѥ⁘ 21:1 Аще ѹбо въ кѵновиихъ или въ съборѣхъ добродѣтѣль проходиши· не ꙃѣло отъ 22:0 О мъногообраꙁьнѣѥмь тъщеславии· слово дъва десѧтьноѥ и вътороѥ⁘ 22:1 Ини ѹбо своѥвольномь чиномь и словесемь тъщеславиѥ паче прѣꙁорьства любѧтъ 23:0 О беꙁглавьнѣѥмъ прѣꙁорьствѣ· въ немьже и о нечистѣхъ помꙑслѣхъ хѹльнѣхъ· 23:1 Прѣꙁорьство ѥстъ бога отъврьжениѥ· бѣсовьско иꙁобрѣтениѥ· ѹничьжениѥ чловѣчьско· 23a:0 О неискаꙁанꙑихъ помꙑслѣхъ хѹльнꙑихъ⁘ 23a:1 Люта корене и матере лютѣи отъродъ сѫщь· въ прѣдъварьшиихъ слꙑшахомъ· 24:0 О кротости· и простотѣ· и неꙁълобии· и лѫкавьствѣ· слово дъва десѧтьноѥ и 24:1 Прѣдъварꙗѥтъ ѹбо слъньца ѹтрьнии свѣтъ· вьсꙗкого же съмѣреномѫдриꙗ кротость 25:0 О страстьмъ погѹблении· вꙑшьнѣѥмь съмѣреномѫдрии· видимомь чѹвьствомь 25:1 Иже любъве господьнѧ стрьмь и съмѣреномѫдриꙗ свѧтаѥго подобьнѣ· и блаженꙑѩ 26:0 О расѫждении помꙑсльнѣ· и страстьнѣ· и добродѣтѣльнѣ· слово дъва десѧтьноѥ и 26:1 Расѫждениѥ ѥстъ въ въводьнꙑихъ ѹбо· ѥже о себѣ тѣхъ истиньноѥ поꙁнаниѥ· въ 26а:0 О расѫждении благорасѫдьнѣ⁘ 26а:1 Имьже обраꙁомь жѧдаѥтъ ѥлень палимъ на источьникꙑ· сице въ иноцѣхъ жѧдаѥтъ 26b:0 въꙁоглавлениѥ въ кратъцѣ прѣдъреченꙑихъ словесъ ѥго 26b:1 Вѣра иꙁвѣста отъмѣтанию мати· сѫпротивьноѥ же прѣдъꙗвѣ⁘ 27:0 О свѧщенѣѥмь тѣлеси и дѹши беꙁмлъвии· слово дъва десѧтьноѥ и седмоѥ⁘ 27:1 Мꙑ ꙗко присно кѹплени ини неподобьнꙑихъ страстии сѫще· и раби повиньни бꙑвъше· 27a:0 О раꙁличии и расѫждении беꙁмлъвиѥмъ⁘ 27a:1 Ѥстъ· и се вьсѣмъ вѣдомо· въ вьсѣхъ хѫдожьствомъ ѹстроѥниихъ· нравомъ и 28:0 О свѧщенѣи и матери добродѣтѣльмъ блаженѣи молитвѣ· и иже въ неи 28:1 Молитва ѥстъ по тоѩ ѹбо качьствѹ· съсѫщиѥ и ѥдинениѥ чловѣкѹ и богѹ· по 29:0 О ꙁемльнѣѥмь небесе· и богоподражательнѣѥмь бестрастии· и съврьшении· и 29:1 Се ѹбо и мꙑ иже положени въ ровѣ невѣдѣниꙗ глѫбочаишиимь· и тьмьнꙑихъ 30:0 О съѭꙁѣ добродѣтѣльнѣи троици въ добродѣтѣльхъ· слово три десѧтьноѥ⁘ 30:1 Нꙑнѣ же прочеѥ по вьсѣхъ прѣдъреченꙑихъ прѣбꙑваѭтъ три си· съѭꙁъ вьсѣхъ 30a:1 Въсходите· въсходите· въсходꙑ ѹсрьдьно въ срьдьци· братиѥ· рекъшаѥго слꙑшите· E:0 Іѡанъна схоластика къ пастꙑрю слово⁘ E:0:1 Въ дольниихъ ѹбо кънигахъ аꙁъ же тебе· божьствьне· послѣжде вьсѣхъ ѹчинихъ· въ E:1:1 Пастꙑрь стрьмь ѥстъ· иже погꙑбъшѧѩ словесьнꙑѩ овьцѧ неꙁълобиѥмь своимь· E:2:1 Ѥстьствѹ своиство и се благꙑи нашь сътвори господь· да врача ꙁьрѧ недѫгѹѩи E:3:1 Мъногъ настоѩщѹѥмѹ срамъ молѧщѹ сѧ· даровати сѧ чьто послѹшьнѹѥмѹ· ѥгоже E:4:1 Съврьшенѣ длъжьнъ ѥстъ самѣхъ страстии врачь съвлѣщи сѧ· да въ врѣмѧ коѥ E:5:1 Тогда ѭже отъ бога данѫѭ ѥмѹ врачь поꙁнаѥтъ прѣмѫдрость· вънегда ѩже E:6:1 Словесꙑ ѹсвоꙗи· ꙗже въ инѣхъ· и нѣстъ ти трѣбѣ мънога стꙑдѣниꙗ вьсегда⁘ E:7:1 Съмотрѭ же и оно· ѥже въ мъноꙃѣхъ благораꙁѹмьнѣхъ болѧщихъ видѣхъ бꙑваѥмо· E:8:1 Пасомамъ овьцамъ· свистаниѥмь словесъ пастꙑрь приѥмлѧ да не прѣстаѥтъ· и паче E:9:1 Вънимаимъ· ѥда како ꙗже въ пристанищи въ пѫчинѣ расꙑплемъ· вѣдѧтъ реченоѥ· E:10:1 Бѫди ти· ѡ чѹдьне· вънѣшьниимъ ѹстроѥниѥ нашимъ вина· къто ѹбо осѫжденикъ E:11:1 Не право ѥстъ львѹ овьцѧ пасти· и не беꙁблаꙁньно страстьнѹ и ѥще страстномъ E:12:1 Иже ѹбо къ течению юнѣѭщиимъ сѧ добрѣ· паче добле· ѹньшаꙗ и вꙑшьшаꙗ E:13:1 Срамъ пастꙑрю съмрьти боꙗти сѧ· ѥльма же се послѹшаниѥ ѹставлꙗѥтъ сѧ E:14:1 Тѣмьже не блажи иже имѣниꙗ· ѡ блажене· нъ иже овьцѧ словесьнꙑѩ христѹ E:15:1 Дѹша чистотоѭ съѥдинивъши сѧ богѹ· словесе иного къ ѹчению не въстрѣбѹѥтъ· Alphabetic Incipitarium of All Sections Алъчьба ѥстъ нѫжда ѥстьствьнаꙗ· и обрѣꙁаниѥ сладости грътаньнꙑѩ· раждиꙃанию Алъчьбѣ бо дѣиство беꙁвѣстьно коѥ и неꙁнаменѹѥмо· жѧждѣ же протѧжьно коѥ и Аще беꙁ инꙑ страсти къто симь тъчиѭ съ небесе съпаде· въꙁищѣмъ· ѥда како и беꙁ Аще врѣмѧ вьсꙗкои вещи· ꙗже подъ небесемь· ꙗкоже рече екъклисиастъ· въ вьсѧ же и Аще въ вьсѭ кротость и беꙁгнѣвиѥ обльчеши сѧ· не мъного трѹдиши сѧ· свободити Аще въорѫжаѥши сѧ когда на страсть кѫѭ любо· се пособьника приими· на аспидѫ и Аще вьсь грѣхъ иже аще сътворитъ чловѣкъ· кромѣ тѣлесе ѥстъ· а блѫдѧи въ своѥ Аще вьсꙗ обꙑчаю привѧꙁана сѫтъ· и въслѣдѹѭтъ· мъножаѥ паче вьсꙗко благаꙗ· Аще дѹхъ свѧтꙑи миръ дѹши ѥстъ· и ꙁнаѥтъ сѧ· гнѣвъ же мѧтежь срьдьцѹ ѥстъ· Аще же когда къто отъ нихъ съгрѣшениѥ сътвори· мънога молениꙗ отъ братиѩ Аще и бога ꙗко богъ не боитъ сѧ сѫдии· нъ ѹбо имьже трѹдꙑ ѥмѹ подаꙗти· иже Аще и тьмами съмрьти о христѣ постраждемъ· ни тако подобьнаѥго исплънихомъ· ино Аще и хꙑтростьми тѫ прѣльстьницѫ прѣльщати покѹшаѥмъ сѧ· ѥстьства и Аще иже слово польꙃьно дрьжѧ· и сего неꙁавистьнѣ не подаѩ· не беꙁ мѫчениꙗ ѥстъ· Аще къ горьнюѥмѹ благоѹгождению тещи грѧдемъ· горьнѧѩ славꙑ вьсꙗко и Аще къ невѣдомѹ врачѹ и врачьбьници пришьлъ ѥси· бѫди ꙗко мимоходѧ и отаи Аще къто себе отъ мьнѣниꙗ· или напрасньства· лѫкавьства же и лицемѣриꙗ ѹдобь Аще ли страстьнии самовольнѣ себе въ сласти въмещѫтъ· млъчаниѥмь ѹчениѥ да Аще лице любимаѥго ꙗвленѣ вьсѧ нꙑ прѣлагаѥтъ· и свѣтьлꙑ и тихꙑ и беспечальнꙑ Аще не и ѥще въ ѥстьствьнꙑихъ помꙑслъ вꙑсокомꙑслитъ· начѧла съдравию Аще не помрькнетъ и потьмьнѣѥтъ прьвоѥ въ дьнь дѹшѧ· татиѥ не ѹкрадѫтъ· и Аще непрѣстаньно на своѩ врагꙑ бесѣдѹѥши цѣсарю· вънегда къ тебѣ приходѧтъ· Аще ничьтоже сице съмѣреномѫдрию ꙗкоже плачь ключаѥтъ сѧ· ничьтоже вьсꙗко Аще отъ анъгела кꙑѩ бѣсꙑ то сътвори· вьсꙗко оно и отъ бѣсъ анъгелꙑ сътворити Аще по съмотрительнѹѥмѹ накаꙁанию· по въсхождении своѥмь на нꙑ слъньце поꙁна Аще присно обѹчаѥши ѹмъ· не ѹдалꙗти сѧ· и въ трапѣꙁьнѣѥмъ прѣдъложении Аще приѩлъ ѥси очи· проꙁирати влънꙑ· сѫщиимъ въ корабли прѣдъглаголи· аще ли Аще радѹѥши сѧ приходомъ въ келиѭ· вѣждь себе ѹнꙑнию ѥдиномѹ· а не богѹ Аще раꙁѹмъ дъмитъ мъножаишѧѩ· ѥда како невѣждьство и ненаѹчениѥ съмѣрити Аще се истиньнꙑѩ чистотꙑ ꙁнамениѥ· ѥже бес пошьствиꙗ бꙑти въ съньнꙑихъ Аще се ѹставъ врьховьнѧѩ кротости· ѥже тѹ сѫщѹ гнѣваѭщѹѥмѹ· тихѹ Аще се ѹставъ чрѣвообъꙗдению· ѥже и не хотѧщѹ нѫдити сѧ· се вьсꙗко ѹставъ Аще се ѹставъ· и слово· и обраꙁъ послѣдьнꙗ прѣꙁорьства ѥстъ· ѥже не сѫщѧѩ Аще съвъсхꙑтилъ ѥси въ обѣщаниихъ· и бе спѣха видиши дѹшевьноѥ око· не Аще сътѧжиши трьпѣниꙗ жьꙁлъ· въ скорѣ прѣстанѫтъ пьси бестѹдьствовати· Аще сѫчьць иного ицѣлити хощеши· паче же мьниши· не въ мѣсто милии брьвьномь сь Аще тѣло тѣлесе прикасаѩ сѧ· прѣмѣнꙗѥтъ сѧ дѣиствомь· како ѹбо и не прѣмѣнитъ Аще ѹбо беꙁмлъвиѥ дѹшевьно врачь иматъ· не толико тѣлесьнаѥго къ Аще ѹбо въ кѵновиихъ или въ съборѣхъ добродѣтѣль проходиши· не ꙃѣло отъ Аще ѹбо мьнѣ покарꙗѥте сѧ· покарꙗѭщии сѧ· паче же хотѧщии· добро намъ не Аще ѹбо не на ѥдинѣ ѥсмъ въ врѣмѧ прѣдъстоꙗниꙗ· иꙁ ѫтрь обраꙁъ мольбꙑ Аще ѹбо отъ прѣдъварьшиихъ прѣдъприѩтии томѧтъ сѧ ини· и ѹчити понѣ маломь Аще ѹбо повиньнъ бꙑстъ когда видимѹѥмѹ сѫдии· не трѣбѹѥши иного обраꙁа въ Аще ѹбо слъньце когда видѣлъ ѥси· въꙁможеши томѹ и събесѣдовати подобьнѣ· а Аще христосъ отъ ирода тѣлесьнѣ бѣжитъ· тажде и вьсе могꙑ· да сѧ накаꙁаѭтъ Аще цѣсарю ꙁемльнѹѥмѹ въꙁъвавъшѹ· и въ прѣдъ лицемь ѥмѹ работѫ Аще ѥдинъ влькъ· ꙗкоже рѣхомъ· можетъ въꙁмѫтити чрѣдѫ· бѣса съпоспѣшьника Аще ѫꙁъкꙑимь и печальнꙑимь пѫтьмь грѧсти христѹ обѣща сѧ· съѫꙁи ѫтробѫ· тои Аꙁъ же вьсꙗ слꙑшавъ· и въ себѣ съмотрьнѣ же и трѣꙁвѣ истѧꙃавъ· блаженоѥ того Аꙁъ же и то ѹмилениꙗ качьство помꙑшлꙗѩ· чѹждѫ сѧ· како ѹбо плачь и печаль· Аꙁъ же пакꙑ къ приснопамѧтьнꙑимъ онѣмъ отъвѣщаѩ· глаголаахъ· молѧ 14:23 30:11 23:9 26:74 28:15 25:56 15:32 4:63 8:12 4:18 28:28 23:16 15:17 E:13:8 22:22 4:92 8:25 26:15 30:12 25:21 26:10 28:62 7:7 25:52 26а:48 28:21 E:5:3 27a:35 24:18 15:6 8:11 29:6 25:36 4:96 27a:41 8:20 28:52 E:13:19 21:1 26:31 28:23 26:14 28:9 28:18 26а:49 1:16 8:22 14:21 25:5 7:44 26:36 Аꙁъ же прѣподобьнаѥго оного почѹждь сѧ прѣмѫдрости· въпрашахъ особь· чесо ради Аꙁъ же сиꙗ видѣвъ ѹ тѣхъ· и слꙑшавъ· мало ѹбо себе не отъчаꙗти хотѣхъ· видѧ Аꙁъ же· ѡ отьцемъ отьче· си къ тебѣ посꙑлаѩ· ѹбоꙗхъ сѧ· слꙑшѧ рекъшаѥго· ѹчѧи Аꙁъ ѹбо окаꙗнꙑѩ бѣсьнꙑѩ словеси пощѹждь сѧ· въпрашаахъ сиѭ· рождьшиѩ Бес парениꙗ дѹшевьно око сътѧжи къ мьнѣнию· нѣстъ бо въ татьбахъ ничьтоже того Бес прорицании ѹбо· и осиꙗнии· и ꙁнамении· и чѹдесъ· мъноꙃи съпасениѥ полѹчишѧ· Бесловесьнъ несътѧжатель дъвѣ пакости приѥмлетъ· сѫщиихъ не имꙑ· и бѫдѫщиихъ Бесловесьнъ ꙃѣло· иже вꙑше ѥстьства въ свѧтꙑихъ слꙑшѧ добродѣтѣли· и себе Беспристрастиѥ же чѹвьствьнꙑихъ· ꙁьрѣниѥ ѹмьнꙑихъ⁘ Бестрастиѥ иматъ дѹша· ꙗже сице сътврьждьши сѧ добродѣтѣльми· ꙗкоже Бестрастиѥ ѹбо раꙁѹмѣѥши небесьнаѥго цѣсарꙗ на небесе полатѫ· мъногꙑ же Бестрастьнꙑи· чьто подобаѥтъ мъного глаголати· живетъ ѹбо не и ѥще тъ· живетъ же Беꙁболѣꙁниѥ срьдьчьноѥ окамени ѹмъ· брашьномъ же мъножьство исѹши Беꙁболѣꙁньникъ ѥстъ беꙁѹмъ философъ· самоосѫденъ съкаꙁатель· себѣ сѫпротивьнъ Беꙁгнѣвиѥ ѥстъ желаниѥ бещьстиꙗ несꙑто· ꙗкоже въ тъщеславьнꙑихъ доброслѹтиꙗ Беꙁдъна ѹбо плача ѹтѣшениѥ ѹꙁьрѣ· чистота же срьдьца приѩтъ осиꙗниѥ· осиꙗниѥ Беꙁмлъбьникъ ѥстъ· иже бестѣлесьноѥ въ тѣлесьнѣѥмь домѹ оставлꙗти любопьрѧ сѧ· Беꙁмлъвию дрѹгъ добль кꙑи и прикрѫтъ помꙑслъ· въ двьрьхъ срьдьчьнꙑихъ беꙁ Беꙁмлъвиѥ ѹбо тѣлесьно ѥстъ обꙑчаѥмъ и чѹвьствомъ къꙁнь и ѹстроѥниѥ· Беꙁмлъвиѥ ѥстъ неотътрьꙃаѥма къ богѹ слѹжьба и прѣдъстоꙗниѥ⁘ Беꙁмлъвьникъ облѣнь сѧ· глаголетъ лъжѫ· чловѣкꙑ ѥго отъ беꙁмлъвиꙗ ѹставити Беꙁмлъвьникъ раꙁѹмьнъ не въстрѣбѹѥтъ словесъ· словесꙑ бо дѣльнꙑими Беꙁмлъвьникъ ѥстъ обраꙁъ анъгелѹ ꙁемльнꙑи· харътиѥѭ любъве и тъщаниꙗ беꙁмлъвьникъ ѥстъ· иже сице вьсѣхъ бѣгаѩ беꙁ ненависти· ꙗкоже инъ притекаѩ Беꙁмлъвьствѹѩи· и съ ѹнꙑниѥмь борѧ сѧ· отъщеваѥтъ сѧ мъножицеѭ· врѣмѧ бо Беꙁълобиѥ ѥстъ тихо дѹши ѹстроѥниѥ· ѹмꙑшлениꙗ вьсꙗкого гонежено· правость Благаѥго и прѣблагаѥго и вьсеблагаѥго нашего бога и цѣсарꙗ· добро бо отъ бога къ Благораꙁѹмьнꙑѧ ѹбо благꙑи нашь кѹпьць скорꙑимь прошениꙗ подаꙗниѥмь къ Благочьстивꙑихъ ѹбо· ѥже вьсꙗкомѹ просѧщѹѥмѹ даꙗти· благочьстивѣишиихъ Благочьстивꙑѩ ѹбо дъщери матери раждаѭтъ· матери же богъ· и о сѫпротивьнꙑихъ Благъ кръмьчии съпасетъ корабль· и добръ пастꙑрь животворитъ и ицѣлитъ Блажени ѹбо миротворьци· и никътоже сѫпротивь глаголѧи· аꙁъ же видѣхъ и Блаженоѥ беꙁболѣꙁниѥ въ врачехъ и въ настоѩщихъ бестрастиѥ· ови бо не Блаженъ въ истинѫ· иже о вьсꙗкои масти и тѣлесе и видѣнии съврьшеноѥ Блаженъ иже господа ради по вьсѧ дьни ѹкарꙗѥмъ· и ѹничьжаѥмъ· самъ сѧ понѫди· Блаженъ ѹбо инокъ· иже дѹшевьнꙑима очима ѹмьнꙑѩ силꙑ въꙁирати могꙑ· Блюдетъ ѹбо мꙑшь сеѩ ловительница· мꙑшь же мꙑсльнѫ беꙁмлъвьника мꙑсль· не Блѫдьнꙑ ѹбо чловѣци· лѫкавꙑ же анъгели· прѣꙁоривꙑ же богъ ицѣлꙗти можетъ⁘ Бога бо не поꙁнавъ гадъками бесѣдѹѥтъ⁘ Богатьство дѣлателемъ въ гѹмьнѣ и точитьбѣ събираѥтъ сѧ· богатьство же и Богѹ ѹмьнѣ къ своѥмѹ отьцѹ вѣрѫ и любъвь свѣтьлѣ покаꙁаи· и тъ невѣдомѣ Божьствьнꙑи ѹбо апостолъ сѧтъ· къто ѹвѣдѣ ѹмъ господьнь· аꙁъ же глаголѭ· къто Болии крьщениꙗ по крьщении источьникъ сльꙁьнꙑи ѥстъ· аще и дрьꙁостьно како ѥстъ Боретъ сѧ ѹбо сьребролюбиꙗ бѣсъ острѣ съ несътѧжатели· вънегда же не въꙁможетъ· Бори сѧ прѣльщати си мѫдрованиѥ· и сице творѧ обрѧщеши съпасениѥ и правость· о Бори сѧ съ мꙑслиѭ непрѣстаньно· тѫ къ себѣ въꙁвращати парѧщѫ· не бо бес парениꙗ Борѭтъ сѧ ѹбо бѣси о сълѹчаѭщиихъ сѧ намъ искѹшениихъ· или рещи намъ· или Брата прѣꙁорива старьць раꙁѹмьнъ дѹховьнѣ поѹчи· онъ же страстиѭ слѣпъ сѧтъ· Бъдро око очисти ѹмъ. мъножьство же съна окамени дѹшѫ· бъдръ инокъ блѫдѹ Бѣ ѹбо видѣти великаѥго по исплънении вечерьниихъ молитвъ на прѣстолѣ· Бѣ ѹбо и обраꙁъ и врачь ꙗꙁвамъ недовѣдомамъ· ꙗкоже къто коли исаакии именьмь· Бѣаше въ тѣхъ ѩꙁꙑкꙑ палѧщѧ видѣти· и ꙗко пьсомъ иꙁ ѹстъ испѹщаѥмꙑ· ови Бѣаше же достохвально и се опасениѥ въ нихъ· не сѹѥ творимо· нъ ѹбо мъногъ плодъ 4:12 5:25 E:14:11 18:5 27a:51 25:42 17:5 26a:17 26b:10 29:5 29:10 29:8 6:10 18:2 8:2 7:49 27:8 27:5 27:4 27a:32 27:17 27:6 27:19 27:28 27a:15 24:8 1:1 28:29 26:61 26:96 E:1:7 26а:38 E:2:13 15:5 4:44 7:37 27:9 26a:67 30:19 20:8 4:45 27a:57 7:5 26a:35 24:23 4:90 26:94 23:11 20:3 E:14:5 A:5 5:16 4:20 Бѣаше тамо въ истинѫ· ѡ дрѹꙃи· бѣаше тамо давꙑдова видѣти глаголꙑ· Бѣдѫ творѭ вьсѣмъ рьвьнителемъ добрѹ· аще въ млъчаниꙗ гробѣ погребѫ Бѣжимъ отъ брѣга лицемѣриꙗ· и отъ рова прокаꙁьства· слꙑшѧще глаголѭщаѥго· ꙗко Бѣжитъ ѫдицѧ рꙑба бръꙁо· и сластолюбива дѹша отъвращаѥтъ сѧ млъчаниꙗ⁘ Бѣжѧще бѣжимъ· ѥже не ꙁьрѣти· ни слꙑшати плода· ѥгоже не въкѹсити прочеѥ Бѣси сѫпротивьноѥ пакꙑ реченꙑимъ творити обꙑкошѧ· вънегда бо дѹши Бѣси тъщеславию въ сънѣ пророци· бѫдѫщаꙗ ꙗко ꙁълохꙑтри наꙁнаменѹѭще· и та Бѫди вьсѣмъ иже подъ нами о господи противѫ тѣлесьнꙑимъ въꙁдрастомъ Бѫди и обꙑчаѥмь· и видомь· и помꙑсломь ꙗко осѫжденикъ о исповѣдании· на ꙁемлѭ Бѫди поспѣшивъ дѹшеѭ· никакоже плъти сего объꙗвлꙗѩ ни обраꙁомь· ни словесемь· Бѫди посѫпленъ· не любопокаꙁательнъ· къ своѥмѹ срьдьцѹ истѫпль· боѩтъ бо сѧ Бѫди твоꙗ одежда дѹшевьнаꙗ· прѣдъ господьмь прѣдъстати грѧдѫщѹ· вьсꙗ Бѫди ти вьсе молениꙗ нераꙁличьно· ѥдинѣмь бо словесемь мꙑтарь и блѫдьнꙑи бога Бѫди ти на одрѣ въꙁлежаниѥ· ѥже въ гробѣ твоѥго положениꙗ обраꙁъ· и мьне Бѫди ти· ѡ чѹдьне· вънѣшьниимъ ѹстроѥниѥ нашимъ вина· къто ѹбо осѫжденикъ Бѫди ꙗко цѣсарь въ своѥмь срьдьци· вꙑсокъ въ съмѣрении сѣдѧ· и повелѣваѩ Велии ѹбо отъдавꙑи благочьстивѣ имѣниꙗ· свѧтъ же отъдавꙑи своѭ волѭ· овъ Велиѥ ѥже отътрѧсти отъ дѹшѧ хвалѫ чловѣчьскѫ· боле же хвалѫ бѣсовьскѫ⁘ веселитъ бо сѧ господь о раꙁдъвоѥнии и раꙁлѫчении· любъве ради ꙗже къ немѹ Видъ любъви мъножицеѭ васнь и се бꙑстъ· ѥже искрьнꙗѥго оставлꙗти приходѧщѹ Видѣ къде къто въ своѥмь срьдьци того добротѫ· и ѹдивлениѥмь объѩтъ бꙑвъ· Видѣхъ аꙁъ въ инѣхъ ѹставъ плачѹ коньчьнꙑи· кръвь бо тѣхъ чѹвьствьнѣ отъ Видѣхъ аꙁъ просителѧ и нищѧ бестѹдьнꙑ· осклабленꙑ кꙑими словесꙑ· и сама та Видѣхъ аꙁъ такꙑ мъногꙑ· о исходѣ и страшьнѣхъ сѫдѣхъ слꙑшѧщѧ· и сльꙁѧщѧ· и Видѣхъ аꙁъ тамо кꙑѩ· ꙗко отъ себе истѫпльшѧ· обꙑчаѥмь и ѹмомь обѫродѣвъшѧ· Видѣхъ аꙁъ ѹ прѣподобьнꙑихъ онѣхъ ѹспѣшьна и досточѹдьна по истинѣ дѣлеса· Видѣхъ беꙁмлъвьствовавъшѧ· и палѧщеѥ тѣхъ къ богѹ желаниѥ· беꙁмлъвиѥмь Видѣхъ бѣса· своѥго брата опечальша· и отъгънавъша· гнѣваѭщѹ бо сѧ когда Видѣхъ врача· болѧщѹѥмѹ винъ не прѣдъвъꙁвѣщьша· и ѹбо отъ сего и болѧщиимъ Видѣхъ въ кꙑихъ плачь· и видѣхъ въ инѣхъ неимѣниꙗ ради плачьнаѥго плачь· и Видѣхъ гръдꙑнѭ съмѣреномѫдрию ходатаиствьнѫ· и глаголѭщаѥго въспомѧнѫхъ· Видѣхъ дъва ѥдинообраꙁьнѣ и ѥдиноврѣменьнѣ къ господи шьдъша· и ѥдинъ ѹбо Видѣхъ инꙑ о лъжи красѧщѧ сѧ· и блѧдословиѥмь и праꙁдьнословиѥмь смѣхꙑ Видѣхъ инꙑ отъ приснопоминаѥмꙑихъ онѣхъ· съ сѣдинами анъгеловидьнꙑими· въ Видѣхъ когда дъва отаи присѧдѧща· и подвиꙃаѭщиихъ сѧ въꙁдꙑханиꙗ· и трѹдꙑ Видѣхъ конь· и ѥще малъ необѹченъ сѫщь· ѫꙁдѫ ѹбо имꙑ· и беꙁмлъвьнѣ грѧдꙑ· Видѣхъ настоѩща отъ коньчьна съмѣрениꙗ съ чѧдꙑ въ кꙑихъ съвѣтѹѭща· и Видѣхъ неволеѭ падъшѧ· и видѣхъ волеѭ падати хотѧщѧ ѹбо· не могѫщѧ же· и по Видѣхъ неискѹсьна ѹченика· о ѹчителевѣхъ ѹправлениихъ прѣдъ кꙑими чловѣкꙑ Видѣхъ немощьнꙑ дѹшѧ и тѣлеса· мъножьства ради грѣховьна въ ꙗже вꙑше себе Видѣхъ ненависть· блѫдьнѫѭ ѫꙁѫ лѣтьнѭѭ растръгъшѫ· и ꙁълѹ помьнѣниѥ тамо Видѣхъ нищѧ имѣниѥмь ѹбогꙑ· дѹхомь обогатѣвъшѧ· и прьвѫѭ своѭ нищетѫ Видѣхъ отъ дѣлатель· ѥдино сѣмѧ отъ обою въмѣтаѥмо· нъ раꙁѹмъ свои къжьдо Видѣхъ послѹшьникꙑ· благоѹмиленꙑ· кротъкꙑ· въꙁдрьжательнꙑ· спѣшьнꙑ· Видѣхъ правꙑ отъ лѫкавꙑихъ лѫкавьствовати наѹчьшѧ сѧ· и ѹдивихъ сѧ· како Видѣхъ простꙑ и добрѣишѧ дѣти· въ ѹчениѥ мѫдрости ради· и каꙁаниꙗ и польꙃѧ Видѣхъ раꙁгнѣвавъшѧ сѧ· и отъ горести брашьно отъринѫвъшѧ· и ѹбо ꙗдомь ꙗдъ Видѣхъ старьцѧ іереѩ· отъ бѣсовъ обрѫгаѥмꙑ· и не повинѹѭщѧѩ сѧ имъ юнꙑѩ· на Видѣхъ тамо дѹшѧ съмѣренꙑ· и съкрѹшенꙑ· и сълѧцаѭщѧ сѧ тѧготоѭ брѣмене· и Видѣхъ ꙁъло помьнѧщѧ къ ꙁъло помьнѧщемъ о непомьнѣнии ꙁълобꙑ ѹчьшѧ· и Видѣхъ ꙗвѣ съгрѣшьша· и таи покаꙗвъша сѧ· и ѥгоже осѫдихъ ꙗко блѫдьника· Вина ѥѩже ради по прѣдъварьшѹѥмѹ чинѹ о сънѣхъ глаголати въсхотѣхомъ· ꙗвѣ· Виномь въꙁвеселивꙑи сѧ и не хотѧ истиньствѹѥтъ о вьсемь· и ѹпивꙑи сѧ 5:15 4:31 24:11 15:33 15:51 26:8 3а:4 E:13:3 4:62 4:80 7:14 28:5 28:6 7:17 E:10:1 7:34 17:7 22:12 3:13 26a:68 25:58 7:58 7:38 18:3 5:12 4:15 27:18 22:20 E:5:4 7:41 15:28 5:45 12:3 4:21 4:87 E:4:2 E:8:3 15:13 4:81 26a:14 9:5 16:8 26:45 4:58 24:17 4:114 8:14 14:7 5:14 9:15 10:6 3а:3 12:9 Вражьдѹѥте мъножицеѭ славолюбиѥ съ обѣданиѥмь· и ꙗко о кѹпленѣ рабѣ о Вражьдѹѥтъ на ꙁаѩцѧ пьсъ· и на сънъ тъщеславию бѣсъ⁘ Врачь болѧщиихъ ꙁа ѹтра посѣщаѥтъ· и ѹнꙑниѥ постѧщиихъ сѧ полѹ дьне⁘ Врачь ѥстъ· иже тѣло и дѹшѫ имꙑ беꙁ недѫга· и ниѥдиногоже помаꙁаниꙗ отъ инѣхъ Врѣменьмь оскѫдѣваѥтъ море· ꙗкоже сѧтъ іѡвъ· и врѣменьмъ и трьпѣниѥмь по малѹ Врѣмѧ радости и ѹтѣшениꙗ· съврьшенѹѥмѹ ѹбо беспечалиѥ въ вьсемь· Въ анъгелъ свѣтьлъ и мѫченичь видъ мъножицеѭ прѣображаѭтъ сѧ· и намъ Въ врѣмѧ оно добра намъ помощь врѣтище и попелъ· стоꙗниѥ вьсенощьноѥ· желаниѥ Въ врѣмѧ ѹнꙑнию нѫждьници ꙗвлꙗѭтъ сѧ· ничьтоже бо вѣньцѧ Въ въводьнꙑихъ ѹбо отъ питаниꙗ падениꙗ обꙑкошѧ бꙑвати· ꙗкоже при вьсемь Въ вьсѣхъ нашихъ иже по боꙃѣ дѣланиихъ· три намъ пропасти бѣси копаѭтъ· и Въ вьсѣхъ страстьхъ и добродѣтѣльхъ себе въꙁискѹѭще не прѣстанѣмъ· къде ѥсмъ· Въ вьсѣхъ ти трьпѣливѹ подоба бꙑти· раꙁвѣ глаголемꙑихъ прѣслѹшаниꙗ⁘ Въ дольниихъ ѹбо кънигахъ аꙁъ же тебе· божьствьне· послѣжде вьсѣхъ ѹчинихъ· въ Въ дрѣвѣ гнилѣ ѫтрьѭдѹ раждаѭтъ сѧ чрьвиѥ· и кротъкꙑ и млъчаливꙑ Въ дъвою родьнѣишѹ добродѣтѣлию отьци дѣльноѥ ѹставлꙗѭтъ· и въ лѣпотѫ· ова Въ истинѫ правьдьнꙑи· ꙗкъже и бѣ словесьнꙑихъ овьць съпасъ богомь онъ· такого Въ исходѣхъ събьранаꙗ храни· двьрьмъ бо отъврьꙁаѥмомъ· ꙁатворенꙑѩ пътицѧ Въ кънигꙑ животьнꙑѩ на небесьхъ написатъ своихъ именъ· иже текѫтъ доблемь Въ лѣнивꙑихъ люта ꙗже по ꙁъвании падениꙗ· надеждѫ бестрастиꙗ отъвращьша· и Въ начѧлѣхъ ѹбо самѣхъ поꙁнаваѩ младеньць своѥго отьца· радости вьсь исплънь Въ нихъже страхѹѥши сѧ мѣстѣхъ· въ беꙁгодиѥ не лѣни сѧ приходити· аще ли Въ повиновении сѫщиимъ· диꙗволъ немощьнъ тѣмъ добродѣтѣлии желаниѥ Въ повинѹѭщиихъ сѧ бѣсѹ мъножицеѭ пророкъ бꙑстъ· въ ѹничьжаѭщиихъ же Въ поѹчении моѥмь· паче же въ покаꙗнии моѥмь· раꙁгоритъ сѧ огнь молитвѣ· Въ пѧтꙑи степень въꙁиде покаꙗвꙑи сѧ· пѧть бо чѹвьствъ очистилъ сѧ тѣмь· и Въ самꙑ тꙑ начѧтъкꙑ ошьствиꙗ· вьсꙗко съ трѹдомь и горестиѭ добродѣтѣли Въ съборѣ къде обрѣтъ сѧ· наꙁнаменахъ поспѣшива брата· отъ лѫкавꙑихъ помꙑслъ Въ съложении ꙁълꙑихъ подобаѥтъ намъ льгъчаишее иꙁбирати· ꙗко мъножицеѭ на Въ трѹдꙑ и потꙑ прощениꙗ ради себе ини въдашѧ· не поминаѩи же ꙁълобꙑ мѫжь Въ трьхъ крѣпъцѣхъ ѹстроѥниихъ сѣдѣнии· вьсе иночьскоѥ житиѥ объдрьжитъ сѧ· Въ трьхъ сихъ родьнѣишиихъ обраꙁѣхъ вьсꙗ рать бѣсовьска въ насъ състоитъ сѧ· или Въ ꙁълохотьнѣ ѹбо съ нами борѭщиихъ сѧ невѣрьнꙑихъ или ꙁъловѣрьнꙑихъ· по Въкѹсивꙑи горьниихъ· ѹдобь прѣобидитъ дольнꙗꙗ· онѣхъ же не въкѹсивꙑи· о Вънегда бѣси по отврьжении къ ѫжикамъ нашимъ памѧтиѭ и срьдьце наше Вънегда въ иже по боꙃѣ плакати сѧ мьнѧщихъ· гнѣвъ и прѣꙁорьство ѹꙁьримъ· сихъ Вънегда долѹ съведемъ сѧ· въ скорѣ бѣси пристѫпльше· съвѣтъ добръ· паче же Вънегда дрѹгъ къ дрѹгѹ кꙑимъ диꙗволъ ѫꙁѫ срамьнѫ съвѧꙁати хощетъ· обѣ Вънегда дѹша сама сѧ съвращьши· теплотѫ погѹби блаженѫѭ и въжделенѫѭ· да Вънегда же мꙑ славѫ приꙁꙑваѥмъ· и ѥгда неꙁъвана отъ инѣхъ проваждаѥма къ Вънегда кого страстотрьпьць нашихъ оꙁълоблꙗѥма тѣлесьнѣ ѹꙁьримъ· не отъ Вънегда кꙑѩ насъ и господи любѧщѧѩ ѹꙁьримъ· ѹ тѣхъ паче беꙁдрьновеньноѥ Вънегда лъжѧ до коньца очистимъ сѧ· тогда тѫ съ страхомь и врѣмени ꙁовѫщѹ Вънегда мъного противѫ кальнѹѥмѹ сѫпрѫгѹ бѣсѹ подвиꙃавъше сѧ· сего отъ Вънегда мъного трѹждь сѧ· блаꙁна до коньца раꙁорити не можеши· покаи сѧ къ Вънегда мѣсто въ своихъ дѣлателехъ бѣсъ прииметъ· тогда тѣмъ въ сънѣхъ или Вънегда овьцѧ отъ распалениꙗ ꙁноинаѥго· паче же тѣлесьнаѥго· дрѣмати дѹшеѭ Вънегда отъ съна блаꙃи и мирьни каци въстаѥмъ· отъ свѧтꙑихъ анъгелъ се таи Вънегда по коѥмѹ сълѹчаю· иже прочеѥ къ съврьшению приближаѭще сѧ въ чесомь Вънегда похвальници· паче же прѣльстьници· хвалити насъ начьнѫтъ· мъножьство Вънегда слꙑшиши· ꙗко ближьнии твои дрѹгъ ѹкори тебе· не сѫща тѹ· или сѫща· Вънегда ѹбо ꙁаповѣданиꙗ тѧжька сѫтъ· тогда лѣнивѣишии молитвѫ паче Вънегда ѹкарꙗѥмъ или осѫждаѥмъ· беꙁѹмꙑи хаплетъ сѧ· и сѫпротивь глаголати 14:5 20:12 13:4 E:1:3 7:19 14:11 3а:6 15:44 13:10 15:11 26:7 26:62 E:13:16 E:0:1 9:13 26:60 4:27 27a:22 D:1 5:44 7:53 21:6 4:118 3а:5 5:47 5:48 1:14 15:66 26:56 9:14 1:22 26:5 26а:16 17:4 2:9 7:27 4:68 15:34 1:11 22:32 26:42 26:86 12:8 15:63 9:9 23:15 E:1:10 15:54 26a:72 22:33 22:11 4:94 4:116 Вънемли себѣ съ братиѥѭ своѥѭ сꙑ· и не тъщи сѧ правьдьнѣѥ ихъ ꙗвлꙗти сѧ Вънимаимъ себѣ· ѥда како ѫꙁъкꙑимь и печальнꙑимь пѫтьмь глаголѭще грѧсти· Вънимаимъ· ѥда како ꙗже въ пристанищи въ пѫчинѣ расꙑплемъ· вѣдѧтъ реченоѥ· Въньмѣмъ вьси· наипаче же падъшии· не болѣти въ срьдьци ѡригена беꙁбожьнаѥго Въньмѣмъ· ѥда како не отъ чистотꙑ· нъ сътѫжениѥмь ѥже обличати съвѣсть Въньмѣмъ· ѥда како пищьнѫѭ скѫдость мъногосъниѥмь наконьчаѥмъ· дѣло бо Въображаѩ въ себѣ не прѣстани· и испꙑтѹѩ огни тьмьнаѥго беꙁдънѫ· и Въпроси къто кого отъ видѣти могѫщиихъ· чесо ради провѣдꙑ богъ кꙑимъ падениѥ· Въпросихъ и ѥще сѫща великаѥго исидора· коѥ дѣланиѥ ѹмъ ѥго ѹ вратъ сѫщѹ Въпросихъ когда кого отъ искѹсьнѣишиихъ· молѧ· како послѹшаниѥ съмѣрениѥ Въставъ отъ любомирьства и любосластиꙗ· отъврьꙃи попечениꙗ· съвлѣци сѧ мꙑслии· Въставъше· ѹслꙑшимъ свѧщенѫѭ сиѭ цѣсарицѫ добродѣтѣльмъ· къ намъ Въстѧжѣмъ и сего· паче же прѣдъ вьсѣми· сего прѣдъстателии ꙁълꙑихъ нашихъ Въсходите· въсходите· въсходꙑ ѹсрьдьно въ срьдьци· братиѥ· рекъшаѥго слꙑшите· Въсходъ въторꙑи на десѧте въшьдꙑи· корень добрꙑихъ сътѧжа⁘ Въсходъ десѧтꙑи· иже побѣдивꙑи любъви дѣлатель или плачѹ ѥстъ⁘ Въторꙑи въсходъ· текꙑи не сѫпрѫжьницѧ· нъ того самого лѡта подражаѩ· бѣгаи⁘ Въꙁдвиꙃаѥтъ ѹбо отъ ꙁемлѧ на небо нища ѹма· отъ гноища страстии въꙁноситъ Въꙁдращениѥ страхѹ начѧло любъви· коньць же чистотѣ вина богословию⁘ Въꙁдрьжанию мати съмрьтьнаꙗ памѧть· и памѧть ѹтврьждена жльчи и оцьтѹ Въꙁдрьжи чрѣво· доньдеже тебе не обладаѥтъ· и тогда хощеши съ срамомь Въꙁдѹхъ ѹбо очистивъ сѧ облакъ· свѣтьло покаꙁа слъньце· и дѹша· Въꙁдꙑханиꙗ ѹбо и дрѧхлость въпиѥте къ господи· а ѩже отъ страха сльꙁꙑ молѧтъ· Въꙁискаѥмо тебѣ и се и вьсѣмъ· ѥда како отъ приходѧщиихъ вѣрꙑ· а не отъ нашеѩ Въꙁискѹи страстьмъ непрѣстаньно ꙁнамении· и тогда мъногꙑ сѫщѧ въ себѣ Въꙁищѣмъ· како· и доколѣ· и когда· и аще ѹбо раꙁорительно раскаꙗниѥ добрꙑимъ· Въꙁищѣмъ· кои ѹбо въ сѣтвѫ· кои же въ травѫ· кои же въ жѧтвѫ ꙁвѣриѥ или пътицѧ Въꙁищѣмъ· молѭ· къто болии· ѹмьрꙑи ли и въскрьсъ· или иже никакоже ѹмьрꙑи· и Въꙁлюбивꙑи беꙁмлъвиѥ ꙁатвори ѹста· радѹѩи же сѧ исходомъ отъ страсти ис келиѩ Въꙁлюбимъ господа ꙗкоже дрѹгꙑ чьтемъ· видѣхъ бо мъножицеѭ кꙑѩ бога Вьсего отъврьгѫтъ сѧ· вьсе прѣобидѧтъ· вьсемѹ посмѣѭтъ сѧ· вьсе отрѧсѫтъ Вьсеславьнѹѥмѹ и равьноанъгельнѹѥмѹ отьцѹ отьцемъ· и ѹчителю Вьси же господа себѣ привлѣщи хотѧще· простѣ· и нелъжьнѣ· и нераꙁличьнѣ· и Вьси же сѣдѣахѫ· присно прѣдъ очима своима ꙁьрѧще съмрьти· и глаголѭще· ѹбо Вьси иже житиискаꙗ съ любъвиѭ оставльше· вьсꙗко или бѫдѫщаѥго ради Вьси просѧщии отъ бога прошениꙗ· и не приѥмлѭще· ѥдинꙑ ради сихъ винъ не Вьси ѹбо страхѹѭще сѧ тъщеславьни· не вьси же не страхѹѭще сѧ съмѣреномѫдри· Вьси ѹбо· паче же иже оставлениꙗ длъгѹ приѩти къ цѣсарю грѧдѫще· беꙁѹтѣшьна Вьсѣмъ неꙁавистьно сиꙗѥтъ слъньце· и вьсѣми ѹхꙑщрении начинаѥтъ тъщеславиѥ· Вьсѣмъ ѹбо мощьно съ мъножьствомь молити сѧ· мъноꙃѣмъ же ключаѥмо съ Вьсѣмь трѣꙁвениѥмь истрѣꙁвимъ сѧ· и хранениѥмь съхранимъ сѧ· и блюдениѥмь Вьсѣхъ проиꙁвольшихъ богъ вьсѣхъ животъ· вьсѣхъ съпасениѥ· вѣрьнꙑихъ и Вьсѣхъ ꙁвѣрии чѹвьствьнꙑихъ ѹбииствьнѣи ѥлень· мꙑсльнꙑихъ же съмѣрениѥ⁘ Вьсѧ ѩже къ намъ бѣсовьскꙑ рати отъ трьхъ сихъ винъ съставлꙗѭтъ сѧ· отъ Вьсꙗ намъ сълѹчаѭщаꙗ сѧ· или видима· или невидима· ѥстъ добрѣ· и страстьнѣ· и Вьсꙗ ѹбо видима освѣщаѥтъ слъньце· вьсꙗ же словесемь творима ѹтврьждаѥтъ Вьсꙗкого дѹховьного дѣланиꙗ· видима же и раꙁѹмьна· прѣдъварꙗѥтъ Вьсꙗкого прошениꙗ въ молитвѣ иꙁвѣщениѥ ꙗвлꙗѥтъ сѧ· иꙁвѣщениѥ ѥстъ гонеꙁениѥ Вьсꙗкого словесе прѣдварꙗѥтъ мꙑсль· памѧть же съмрьтьнаꙗ и грѣхомъ Вьсꙗкого чѹѥмаѥго мьчьта въ молитвѣ не приѥмли· да не истѫплениꙗ Вьсꙗкои страсти и вьсꙗкои добродѣтѣли имѣи ꙁнамениѥ количьства ѥѩ· и ѹвѣси своѥ Вьсꙗкѫ ѹбо добродѣтѣль· паче же молитвѫ· въ чѹвьствии мъноꙃѣ сътварꙗимъ Вьсꙗцѣмь хранениѥмь блюдѫще· себе съблюдѣмъ· пристанище бо кораблии 4:79 2:6 E:9:1 5:46 5:39 26a:34 7:9 26a:22 4:24 4:54 28:25 28:3 14:24 30a:1 12:10 10:17 2:10 29:12 30:16 26b:5 14:13 26:80 7:6 E:11:5 26a:51 26a:69 26b:57 15:23 11:7 1:13 1:9 B:1 24:15 5:19 1:4 26:48 21:5 28:24 22:5 19:6 4:78 1:3 26b:13 26:63 26:44 25:15 26:73 28:43 6:1 28:42 26b:54 28:39 4:76 Вѣдома сѫтъ вьсѣмъ· иже писаниѥмъ накаꙁѹѭщемъ· каꙗ ѹбо въводьномъ· каꙗ же Вѣдѣ и пѧтоѥ въ дѹши бестрастиѥ· и ѥще отъ простотꙑ мъногꙑ и цѣлости хвалимꙑ Вѣдѣти достоитъ христовѹ борьцѹ· кꙑѩ ѹбо отъ врагъ иꙁ далеча отъгонити· кꙑѩ Вѣдѧтъ реченаꙗ добрѣ ꙃѣло ꙗвѣ· иже отъ блѫда истрѣꙁвльше· и иже отъ Вѣдѫще мꙑ хѹдии· ѥже о господи благорасѫдьноѥ твоѥ прѣжде вьсѣхъ ꙗкоже и въ Вѣдꙑ владꙑка вънѣшьнюѥмѹ житию съображати сѧ дѹшевьнѣи добродѣтѣли· Вѣждь и се ꙁъло помьнѧщиихъ и ꙁавистьнꙑихъ бꙑти ꙁнамениѥ· ѥльма же ѹчениꙗ Вѣждь· ꙗко мъножицеѭ бѣсъ въ сꙑрищи сѣдитъ· и не насꙑтити сѧ чловѣкѹ Вѣра и страньничьство съмрьть сьребролюбию· милованиѥ же и любꙑ прѣдасте и тѣло⁘ Вѣра иꙁвѣста отъмѣтанию мати· сѫпротивьноѥ же прѣдъꙗвѣ⁘ Вѣра крило молитвѣ· сего бо не имѫщи· пакꙑ въ ꙗдро моѥ въꙁвратитъ сѧ· вѣра ѥстъ Вѣра молитвѫ въскрили· беꙁ неѩ бо на небо въꙁлетѣти не можетъ⁘ Вѣровати беспечально иже о господи о насъ въсприимъшиимъ попечениѥ· аще и Вѣрꙑ бестрастьнꙑ и ѹставъ благочьстивъ прѣжде вьсѣхъ наслѣдиѥ сꙑномъ Вѣтилѣниѥ раждаѥтъ чѧстость· та же съконьчаваѥтъ сѧ въ чѹвьствѣ· а ѥже въ Вꙑсокомъ ѹбо· ѥже прѣнести доблествьнѣ и любьꙁьнѣ досадѫ· свѧтомъ же и Вꙑсокомѫдръ инокъ прѣрѣкѹѥтъ ꙃѣло· съмѣреномѫдрꙑи же ни прѣрѣковати вѣстъ· Вꙑше себе пꙑтаниѥ небеꙁбѣдьнъ иматъ коньць· неиꙁдреченъ иже о насъ господьнь Вꙑше ѥстьства чистота· беꙁгнѣвиѥ· съмѣрениѥ· молитва· бъдѣниѥ· алъчьба· Гнѣвъ ѥстъ въспоминаниѥ съкръвенꙑѩ ненависти· сирѣчь ꙁълѹ помьнѣниѥ· гнѣвъ Гнѣвьливъ и рѫгатель дрѹгъ дрѹга сърѣтосте· и не бѣаше обрѣсти словесе права въ Гонеꙁе право срьдьце раꙁличиꙗ вещьмъ· беꙁбѣдьно плаваѩ въ корабли неꙁълобиꙗ⁘ Господь ѹбо ѹмѫдрꙗѥтъ послѹшаѭщиихъ очи въ ѹчителевѣхъ добродѣтѣльхъ· въ Гостителꙗ же творѧща десихъ· мъного испꙑтавъ· малѫ бо дъщицѫ висѧщѫ ѹ поꙗса Гръдомъ господь противитъ сѧ· къто прочеѥ сиѩ помиловати можетъ· нечистъ прѣдъ Гѫба ѥстъ· ѥже по кръвопѹщении· или рѫкодѣиствии кротъкꙑ· и сладъкꙑ· и Да въпрашаѥтъ сѧ прѣжде вьсѣхъ повиньнꙑи· особь ѹбо· котораꙗ того дѣланиꙗ по Да вѣдѧтъ вьси· иже къ добрѹѥмѹ семѹ подвигѹ· жестокѹ и тѣснѹ и льгъкѹ Да дрьꙁаѭтъ съмѣрении страстьни· аще бо и въ вьсꙗ ꙗмꙑ въпадѫтъ· и въ вьсѣхъ Да мещетъ ꙗко каменьмь словесемь пастꙑрь· и ѩже отъ лѣности или Да не тобоѭ обладаѭтъ иноплеменьници они· иже божиꙗ неиꙁдреченаꙗ съмотрениꙗ· Да не ѹтаитъ сѧ тебе· иже овьцамъ раꙁѹмъ о любъве своихъ· раꙁѹмъ бо влькомъ Да не ꙗвимъ сѧ· ѡ иноции· пътиць невѣрьнѣише· не пекѫтъ сѧ бо· ни же събираѭтъ⁘ Да подражаѥтъ· иже своѥго брѣмени грѣхомъ распрашитъ иꙁ мира ишьдъ· надъ Да принѫдитъ тѧ къ дѣланию плача понѣ твоꙗ одежда· вьси бо мрьтвьцѧ Да съвѧꙁанъ прочеѥ бѫдетъ гнѣвъ томитель ѫꙁами кротостьнами· и биѥмъ отъ Да съматрꙗѥтъ настоѩи· и ꙃѣло да ꙁнаменѹѥтъ· иже при кꙑихъ томѹ Даи твоѥго дьне начѧтъкꙑ господи· прѣдътворѧщаѥго бѫдѫтъ· достоино слꙑшаниꙗ Даи трѹдꙑ юности твоѥѩ съ ѹсрьдиѥмь христѹ· и порадѹѥши сѧ на старость о Далече отъ любъве крѣпъкꙑ ѥстьвьнꙑ ꙁълѹ помьнѣниѥ· ѹдобь же блѫдъ Даръ божии и се съ вьсѣми благꙑ бꙑти себѣ иꙁвѣстимъ· ѥльма како мъножицеѭ и Доблесть сътѧжи вьсѭ· и имаши бога ѹчителꙗ молитвѣ твоѥи⁘ Добль вьсѣмъ алъфавитъ сь· послѹшаниѥ· алъчьба· врѣтище· попелъ· сльꙁꙑ· Добра ѹбо и ѥстьствьнаꙗ кꙑимъ сѫщи простота· и блажена· не така же ꙗкоже отъ Добро беспритрастиѥ· томѹ же страньничьство мати· ѹстрании сѧ господа ради· ѹже Добро опечалити родителꙗ а не господа· овъ бо и съꙁьда· и съпасе· ова же мъножицеѭ добрѹ же сътврьждениѥ родитель страхѹ· Страхъ же раждаѥтъ съблюдениѥ Добръ чинъ и чисмѧ прѣѹспѣваѭщиимъ· нетъщеславиѥ· беꙁгнѣвиѥ· благонадеждиѥ· Добрꙑи ꙁрьноберьць ꙁрѣлаꙗ ꙁрьна ꙁоблѧ· ничесоже оскоминьна съберетъ· и Догъматомъ глѫбина глѫбока· ѹмъ же беꙁмлъвьника въскачетъ небеꙁбѣдьно въ Доньдеже молитвꙑ ꙗвленꙑ не сътѧжахомъ· ѹчѧщиимъ младеньцѧ ходити въ Досадꙑ ѹво и ѹничьжениꙗ и такаꙗ· въ дѹши послѹшьливаѥго къ пелꙑньнѣи Достигнѫхъ къде беꙁглавьнѫѭ прѣльсть· сѫщѫ въ моѥмь срьдьци· и на рамѹ своѥи 26:17 26:53 27a:42 26:9 B:2 25:48 10:12 14:19 26b:7 26b:1 27a:39 28:26 4:104 E:14:9 7:57 22:9 23:5 26a:11 26:55 8:5 24:5 26a:12 4:98 4:39 23:6 E:2:7 E:10:2 1:8 26:13 E:1:9 26:70 E:12:11 17:6 1:5 7:21 8:29 E:12:6 26:92 1:20 9:6 6:15 28:63 26:18 24:14 3:5 3:9 26b:65 26:19 10:15 27:12 28:16 4:103 23:23 Достоитъ добрѹѥмѹ воѥводѣ· коѥгожьдо отъ начѧльствѹѥмꙑихъ чинъ и стоꙗниѥ Дрѹгꙑ на молитвѣ прѣстоѩщѧ· и опакꙑ свои ꙗко осѫжденикꙑ рѫцѣ съвѧꙁавъшѧ· Дрѹгꙑ прьси вьсегда биѭщѧ· и своѭ дѹшѫ и животъ въꙁꙑваѭщѧ· ови ѹбо въ Дрѹꙃи сѫпротивьноѥ пакꙑ отъ нечаѥмаѥго въ вещи поспѣшьства се божиѥ Дрьжава любъви надежда· тоѩ ради любъви мьꙁдꙑ ожидаѥмъ· надежда ѥстъ Дрьжава цѣсарю богатьство и мъножьство· дрьжава же беꙁмлъвьникѹ молитвьноѥ Дрьжѧ дрьжи блаженѫѭ прѣподобьнаѥго ѹмилениꙗ радостьнѫѭ печаль· и не Дрьжѧ плачь· вьсеѭ крѣпостиѭ дрьжи· прѣжде бо ѹтврьждениꙗ ѹдобь отемлемъ Дрьжѧи непрѣстаньно молитвьнꙑи жьꙁлъ· не прѣтъкнетъ сѧ· аще ли и сълѹчитъ сѧ· Дѹхъ отъчаꙗниꙗ радѹѥтъ сѧ· видѧ мъножѧщѫ сѧ ꙁълобѫ· дѹхъ же тъщеславиꙗ Дѹша исповѣдь помꙑшлꙗѭщи· ꙗко ѹꙁдоѭ въꙁдрьжитъ сѧ не съгрѣшати· Дѹша кротъка прѣстолъ простотꙑ· ѹмъ же гнѣвьливъ· съдѣтель лѫкавьствѹ· Дѹша чистотоѭ съѥдинивъши сѧ богѹ· словесе иного къ ѹчению не въстрѣбѹѥтъ· Дѹшѧ и тѣлеса паче оскврьнена омꙑваѩ не прѣстаи· да не тъчиѭ своимъ· нъ и Дъва десѧтьнꙑи степень· иже сь приимъ· свѣтъ просиꙗ въ срьдьци ѥго⁘ Дѣло беꙁмлъвию беспечалиѥ· прѣдъварꙗѭще вьсѣхъ вещии благословьнꙑихъ и Дѣтищь ѹбо вьсꙗкъ· вьсѭ ѭже отъ ѹчителꙗ навꙑче мѫдрость· на вьсꙗкъ дьнь Жилꙑ того и пѫтиѥ· нъ не обраꙁи· несътѧжаниѥ· страньничьство неꙗвлено· Житиѥ беꙁмлъвьствѹѭщемъ· паче же иночьствѹѭщемъ по съвѣсти чѹвьствѹ Житиѥ иночьскоѥ въ чѹвьствѣ срьдьчьнѣ да бꙑваѥтъ· въ дѣлесехъ· и словесехъ· и Жьжениѥ ѥстъ· ѹставъ и ꙁапрѣщениѥ въ покаꙗниѥ на врѣмѧ даѥмо чловѣколюбьнѣ⁘ Жѧжда жѧждѫ мъножицеѭ прѣстави· алъчьбѣ же алъчьбѫ отътръгнѫти люто и Ꙃѣло такꙑимъ потрѣбьно ѥстъ повиновениѥ· и дебело и бещьстьно прѣбꙑваниѥ· и Ꙁабъвениѥ грѣхомъ въꙁношениѥ съдѣловаѥтъ· онѣмъ бо памѧть съмѣреномѫдрию Ꙁабꙑтию ходатаи сънъ мъногъ· бъдѣниѥ же памѧть очищаѥтъ⁘ Ꙁабꙑхъ вамъ· ѡ дрѹꙃи· и сь прѣдъложити сладъкꙑи добродѣтѣли хлѣбъ· ꙗко Ꙁабꙑшѧ себе ции отъ послѹшьливꙑихъ· благоѹвѣтьноѥ и съходьноѥ настоѩщаѥго Ꙁабꙑшѧ себе· не вѣдѣ како· отъ прѣꙁоривъ мъноꙃи· и мьнѣвъше сѧ бестрастьни бꙑти· Ꙁаконъ ѹбо ꙗко несъврьшенъ· вънимаи себѣ· господь же ꙗко прѣсъврьшенъ и братьнеѥ Ꙁатварꙗи ѹбо двьрь келии тѣлеси· и двьрь ѩꙁꙑкѹ вѣщанию· и ѫтрьнꙗꙗ врата Ꙁемльнꙑимъ цѣсаремъ ови ѹбо беꙁорѫжьни· ини и наꙃи· ови жьꙁлꙑ дрьжѧще· ови же Ꙁнамениѥ попеченаѥго покаꙗниꙗ· вьсѣхъ приключаѭщиихъ сѧ видимꙑихъ и Ꙁнамениѥ ѥже въ падении раꙁдрѣшениꙗ· ѥже вьсегда длъжьника себе помꙑшлꙗти⁘ Ꙁъла ѹбо богъ ни сътвори· ни съꙁьда· прѣльстишѧ же сѧ ини· рекъше· ѥстьствьнꙑ Ꙁъло поминаѩ беꙁмлъвьникъ въгнѣꙁдьшиꙗ сѧ аспида· ꙗдъ съмрьтоносьнъ въ себѣ Ꙁъло поминаѩ· ꙁъло поминаи на бѣсꙑ· и вражьдѹѩ· вражьдѹи своѥмѹ тѣлеси въ Ꙁълоба ѹбо или страсть ѥстьствьнѣ въ ѥстьствѣ нѣстъ· нѣстъ бо ꙁиждитель Ꙁълѹ помьнѣниѥ ѥстъ ꙗрости съврьшениѥ· грѣхомъ хранитель· правьдѣ ненависть· Ꙁьри на вьсѧ часꙑ твоѥго сѫпрѫга въꙁвѣꙗниꙗ· и припарениꙗ· и часꙑ· и обращениꙗ· Ꙁьри· не бꙑваи опасьнъ мьньшемъ испꙑтатель· и не бѫдеши прочеѥ божии И видѣхъ пакꙑ блѫдьна и гнѫсьна срьдьца· кротъкꙑ кꙑѩ и ласкательнꙑ· и И въ твари· и въ ѹмилении ѥстъ самодвижьно и инодвижьно· вънегда дѹша· и намъ И ина ѹбо мънога· досточѹдьна и достопамѧтьна· приснопоминаѥмаѥго оного видѣхъ И мъного о сихъ аꙁъ писати не хощѫ· и ѥже страстьмъ лѫкавьства се творити велѧтъ· И овъ глаголааше· ꙁабꙑть исправлении чѧста· дрѹгъ же· ѥже вьсѣхъ послѣдьнѣиша И покаꙁовати тѣмъ обраꙁъ съмѣрениꙗ врьховьнаѥго длъжьни ѥсмъ· и страхъ же къ И послѹшьствѹѭтъ ѹбо иже тѣмь дѹховьно глашени мъноꙃи· ѥликоже ихъ симь и И си ѥдина отъ того молитвъ настоѩщаѥго бѫдетъ· ѥже вьсѣмъ по своѥмѹ И съповѣда нелъжьнꙑи ѥго ѩꙁꙑкъ· ꙗко сѧтъ· прѣжде десѧти лѣтъ· имѣахъ сьде И ꙗже отъ младеньства накаꙁаниꙗ· и въспитаниꙗ· и ѹхꙑщрениꙗ съходѧтъ сѧ· аще Идеже дѹхъ господьнь· ѫꙁа раꙁдрѣши сѧ· идеже съмѣрениѥ неиꙁмѣньно· ѫꙁа Идеже падениѥ достиже· тѹ прѣꙁорьство прѣжде въсели сѧ· въꙁвѣститель бо Иже беꙁмлъвиꙗ достигъ· ѹвѣдѣ глѫбинѫ таинъ· не съниде же въ се· аще не прѣжде E:7:4 5:9 5:11 26а:6 30:22 27a:58 7:8 7:4 28:59 22:3 4:53 24:4 E:15:1 E:13:5 20:16 27a:18 28:38 25:54 27a:37 26:24 E:2:8 14:18 23:12 23:19 20:7 4:52 4:107 23:21 26а:23 27:20 20:1 5:42 5:40 26a:45 9:11 9:7 26:54 9:2 27a:17 E:11:3 8:17 7:24 4:13 11:5 25:4 E:13:15 A:8 E:2:14 5:29 26:29 5:37 23:4 27:27 Иже бога просвѣщениѥмь въ себѣ сътѧжавъ· и въ спѣшѧщиихъ· и въ ожидаѭщиихъ Иже богатьство съкръвено слꙑшавъше· на мѣстѣ ищѫтъ· и отъ исканиꙗ обрѣтеноѥ съ Иже богѹ прѣдъстоꙗти· помꙑшлꙗѩ въ чѹвьствии срьдьчьнѣѥмь· въ молитвѣ Иже богѹ съврьшенѣ чѹвьства съѥдинивъ· словесемъ ѥго таиноѹчимъ ѥстъ отъ него· Иже въ блаженꙑи и обрадованꙑи плачь ꙗко въ сѫгѹбѫ риꙁѫ ꙁѧтьскѫ одѣѩ сѧ· тъ Иже въ истинѫ беꙁмлъвиѥ постигъ· ни о своѥи плъти сѧ попечетъ· нелъжьнъ бо ѥстъ Иже въ истинѫ бога себѣ милостива сътворь· и нечѹвьствьнѣ болѧщиихъ Иже въ истинѫ любѧ· присно любимаѥго лице мьчьтаѥтъ· и то ѫтрьѭдѹ сладъцѣ Иже въ истинѫ послѹшьливъ· мъножицеѭ напрасьно на молитвѣ ставъ· вьсь свѣтьлъ Иже въ истинѫ сѫдꙑ даѩ· вьсь дьнь въ ньже не плачетъ сѧ· ꙗко погѹбль того Иже въ млъчании сѣдѧ· ѹвѣдѣ своѭ немощь· и прѣшьдъ послѹшанию сѧ продастъ· Иже въ плачи приснѣѥмь по боꙃѣ ходитъ· сь на вьсꙗкъ дьнь праꙁдьнѹѩ не Иже въ повиновении ходѧще· сьребролюбиꙗ щѹжди· иже бо и тѣло отъдашѧ· чьто Иже въ тьмьници окованъ· страха мѫчѧщаѥго боитъ сѧ· а иже въ келии Иже вьсꙗко вонѭ такого мѵра въ себѣ ощѹтити глаголѧ· и въ врѣмѧ похвалъ· аще и Иже вьсꙗкого ꙁмиꙗ обличаѩ· вѣрѫ ꙗвѣ покаꙁа· съкрꙑваѩи же беспѫтиѥмь ꙁаблѫди⁘ Иже вѣрѫ ѹбо правѫ имꙑ сѧ глаголетъ· грѣхꙑ же творѧ· подобьнъ ѥстъ лицѹ· очию Иже господа сътѧжавъ· не къ томѹ себѣ въ молитвѣ баснии съповѣстъ· дѹхъ бо Иже до коньца очищенъ отъ врьховьнаѥго бестрастиꙗ· ꙗко божьствьнꙑи сѫдии и Иже дольнѧѩ накаꙁаѩ· съ вꙑше отъ вꙑсотꙑ ѹчи· и обраꙁомь чѹвьствьнꙑимь Иже дѹхомь хѹльнꙑимь сътѫжаѥмъ· и сего гонеꙁнѫти хотѧ· ѹвѣждь опасьнѣ· не Иже дѹшевьноѭ страстиѭ недѫгѹѩ· и беꙁмлъвиѥ начинаѩ· подобьнъ ѥстъ въ Иже истиноѭ господа въꙁлюбль· иже въ истинѫ бѫдѫщаѥго цѣсарьствиꙗ полѹчити Иже къ бестрастию и къ богѹ текꙑ· вьсь дьнь въ ньже не ѹкарꙗѥмъ ѥстъ· мъногѫ Иже къ мирьскꙑимъ или прииде· или приѩтъ· и о тѣхъ по часѣ или по дьни Иже любъве господьнѧ стрьмь и съмѣреномѫдриꙗ свѧтаѥго подобьнѣ· и блаженꙑѩ Иже мира въꙁненавидѣ· тъ печали ѹбѣжа· аще ли къто къ чесомѹ отъ видимꙑихъ Иже млъчанию дрѹгъ· приближаѥтъ сѧ боꙃѣ· и таи събесѣдѹѩ· просвѣщаѥтъ сѧ отъ Иже молитвьнꙑѩ добротꙑ коснѫвъ сѧ· бѣжитъ народа ꙗко онагръ· къто бо раꙁвѣ сеѩ Иже молитвꙑ въкѹшь· отъ словесе ѥдиного происходѧща· мъножицеѭ ѹмъ оскврьни· Иже не ѹ бога ѹвѣдѣвъ· на беꙁмлъвиѥ неискѹсьнъ· и мъногꙑ бѣдꙑ подемлѧ· Иже о беꙁмлъвии по дробьнѹ и раꙁѹмьнѣ исповѣдаѩ· въꙁдвиже на сѧ бѣсꙑ· никътоже Иже о господи беꙁ нѫждѧ отъ отьца върѫчениѥ слѹжьбꙑ приимъ· неначаѥмо чьто Иже о любъве божии глаголати хотѧ· о боꙃѣ глаголати начѧтъ· о боꙃѣ же словесꙑ Иже о своихъ сльꙁахъ дѹшевьнѣ надꙑмаѩ сѧ· и не плачѫщѧѩ въ себѣ осѫждаѩ· Иже о сльꙁахъ слово въ мъноꙃѣхъ отъ отьць тьмьно коѥ· и неѹдобь иꙁобрѣтаѥмо· въ Иже о ѥстьствьнѣхъ лихоимьствиихъ· глаголѭ же остроѹмии· доброѹчении· Иже овогда ѹбо плачѧ сѧ· овогда же питаѩ сѧ· подобьнъ ѥстъ хлѣбомь мечѫщѹѥмѹ Иже овогда ѹбо послѹшаѩ· овогда же прѣслѹшаѩ отьца· подобьнъ ѥстъ мѫжѹ· иже Иже оклеветаниꙗ дѹхъ побѣдити хощетъ· не съгрѣшаѭщѹѥмѹ· нъ Иже особь обличаѥмъ не срамлꙗѥтъ сѧ· сь и прѣдъ мъножьствомь обличениѥ винѫ Иже отъ вьсего ѹмрьтвль сѧ· тъ съмрьть въспомѧнѫ· а иже и ѥще прильпленъ чесомь· Иже памѧть о съмрьти и сѫдѣ божии въ себѣ въ инѫ имѣти хотѧ· и попечениѥмъ и Иже по срѣдѣ не толико отъ пѣниꙗ· ѥлико отъ молитвꙑ приобрѣтати можетъ· Иже прилѹчьшеѥ сѧ прѣходѧ· и молитвьнѹѥмѹ часѹ приспѣвъшѹ· въ немь Иже рѣчиѭ своихъ словесъ· аще и истиноѭ глаголетъ· ѹставити хотѧ· да вѣстъ сѧ Иже своѥ братолюбиѥ и стрьмь любъвь ѹвѣдѣти хощетъ· ѥгда себе плачѫща о Иже своѭ съвѣсть чистѫ до коньца на повиновениѥ отьче сътѧжа· тъ прочеѥ съмрьти Иже себе отъ инꙑѩ страсти насилѹѥмъ видитъ· на тѫ тъчиѭ ѥдинѫ прѣжде вьсѣхъ Иже себе плачѧ· ѹнꙑниꙗ не вѣстъ· да сѧ съвѧꙁѹѥтъ и сь томитель отъ памѧти Иже себе ѹвѣдѣвъ· въ вьсꙗкомь чѹвьствии дѹшѧ на ꙁемли сѣѩ· нѣстъ бо не сице Иже симь ѩтъ· господи помоли сѧ· сѹѥтьно бо ѹ того съпасениѥ чловѣчьско⁘ Иже словесемь беꙁмлъвиѥ проходѧ· и того прибꙑтъкъ на вьсꙗкъ дьнь не ꙁьрѧ· или не 26a:7 26:33 19:4 30:17 7:35 27a:24 E:11:6 30:10 19:5 5:35 4:124 7:32 17:3 27a:40 25:34 4:46 26b:49 28:41 E:14:8 E:1:6 23a:8 27:15 2:1 4:123 26a:61 25:1 2:5 11:4 27a:28 28:50 27a:27 27:26 4:51 30:2 7:39 7:28 22:24 7:13 4:60 10:5 E:6:4 6:16 6:8 4:89 28:35 4:48 4:47 4:50 15:30 13:11 25:26 23:22 27a:31 Иже словесемь беꙁмлъвиѥ проходѧщиимъ ꙁнамениꙗ и попьрища и поꙁнаваниꙗ сиꙗ· Иже словесемь не повинь сѧ· ꙗвѣ ꙗко ни дѣлесемь· иже бо въ словеси невѣрьнъ· и въ Иже слѹжьбѫ обительнѫѭ приимъ· повѣда ми· ѹнѹ ми сѫщѹ· сѧтъ· и въ Иже сльꙁѫ дѹшевьнѫѭ притѧжа· семѹ вьсꙗко мѣсто на плачь ключаѥмо· аще ли же Иже страстьми обложимъ· и сихъ сръбѣниѥмь въ пѹстꙑни ходитъ· ꙗкоже и старьць Иже съ чрѣвообъꙗдениѥмь и сꙑтостиѭ блѫдьнаѥго бѣса побѣдити хотѧ· подобьнъ Иже съномъ вѣрѹѩ· о вьсѣмь неключимъ· а иже вьсѣмъ не вѣрѹѩ философъ тъ· Иже такого равьноанъгельна достигъше степене· мъножицеѭ пищѫ тѣлесьнѫ Иже такого ѹстроѥниꙗ съподобленъ· и ѥще сꙑ въ плъти· того въ немь живѫщаѥго Иже тъщеславию проданъ· сѫгѹбо житиѥ иматъ· въ иноцѣхъ ѹбо ходѧ обраꙁомь· въ Иже тѣло побѣди· сь ѥстьствѹ одолѣ· а иже ѥстьствѹ одолѣвъ· вьсꙗко вꙑше Иже тѣло хощетъ чисто прѣдъставити господи· и срьдьце чисто покаꙁати ѥмѹ· Иже ѹбо въ беꙁмлъвии отьцѹ повинѹѭще сѧ· бѣсꙑ тъчиѭ сѫпротивѧщѧ сѧ имѫтъ· Иже ѹбо въ врачьбьницѫ въ начѧтъцѣхъ приходѧще· болѣꙁни своѩ да ꙁнаменаѭтъ· Иже ѹбо горьнꙗꙗ мѫдровавъше· отълѫчаѭще сѧ· горѣ отъ чѧсти въсходѧтъ· а иже Иже ѹбо къ течению юнѣѭщиимъ сѧ добрѣ· паче добле· ѹньшаꙗ и вꙑшьшаꙗ Иже ѹбо отъ потъ и трѹдъ борѧ сѧ съ симь сѫпостатомь· съвѧꙁавъшѹѥмѹ вишьмь Иже ѹбо три благочьстивѣ ниꙁложь· съниꙁложи и пѧть· а иже о онѣхъ нерадѧ· Иже ѹмъ чистъ прѣдъставити богѹ хотѧ· и попечении съмѫщаѥмъ· подобьнъ ѥстъ Иже ѹсрьдьно и бръꙁо тещи хотꙗще· ѹмьнѣ присѣтимъ· како господь вьсѧ въ мирѹ Иже чрѣсъ своѥго достоиньства отъ бога прошениꙗ просѧи· вьсꙗко иже вꙑше себе Иже ѫтрьнꙗꙗ съмѣривъ отъ ѹстьнѹ· не ѹкрадетъ сѧ· ѥже бо не иматъ съкровище· не Иже ꙁаконьнѣ· непрѣлюбодѣиствьнѣ и неблаꙁньнѣ къ красьнѹѥмѹ семѹ и Или вьсꙗкъ пророкъ бещьстьнъ въ отьчинѣ своѥи· ꙗкоже сѧтъ господь· расъмотримъ Или съгрѣшати насъ бѣсове поѹщаѭтъ· или не съгрѣшьшемъ съгрѣшаѭщѧѩ Иматъ вьсꙗкъ чинъ ꙁьданꙑихъ· ꙗкоже рѣшѧ ини· раꙁличиꙗ раꙁньствѹѭшиихъ· Иматъ ѹбо тврьдь ꙃвѣꙁдꙑ добротѫ· бестрастиѥ же добродѣтѣли ѹтварь· ничесоже бо Имъже ли не словесемь то проходѧщемъ си· богатьствѹ нищета· гнѣвѹ въꙁдращениѥ· Имьже обраꙁомь жѧдаѥтъ ѥлень палимъ на источьникꙑ· сице въ иноцѣхъ жѧдаѥтъ Имѣи бога и самъ съмотрителꙗ и игѹмена· вьсѣхъ твоихъ ѫтрьниихъ и Ина сътѧжателю семѹ великѹѥмѹ своѥго богатьства въ дѹши ꙁнаѥма своиства· Инако иже на прѣстолѣ· и инако иже на гноищи сѣдѧ належитъ· и васнь сего ради Ини же ꙁавистиѭ пострѣкаѥми· присноглаголѭща и блѧдьника и ꙁъваахѫ· иже Ини отъ брашьнъ тъчиѭ рати и истицаниꙗ бꙑти ѹставлꙗѭтъ· аꙁъ же послѣдьнѣ Ини отъ послѣдѹѭщѧѩ начинанию скръби и растроѥниꙗ се божьствьно бꙑти Ини приѩтиꙗ сѫдъ ни въ чьтоже помꙑшльше· дѹшѧ бесловесьнѣ пасти начѧшѧ· и Ини прѣжде трѹдъ· ини въ трѹдꙑ· ини по трѹдѣхъ· ини на съмрьти прѣподобьнаꙗ Ини пѫть шьствовати дальнь имѫще· и въпрошьше вѣдѧщиихъ· правъ тъ и Ини сльꙁѧще· ничесоже отънѫдь въ врѣмѧ оно блаженоѥ помꙑшлꙗти себе беꙁ врѣмене Ини сѧти· отъ помꙑслъ срьдьчьнꙑихъ тѣлеси на страсти приходити· ини же пакꙑ Ини ѹблажишѧ иже ѥстьствомь скопьцѧ рождьшѧѩ сѧ· ꙗкоже тѣлесьнаѥго томлениꙗ Ини ѹбо прѣждебꙑвъшаꙗ ꙁъла и по оставлении сихъ· въ винѫ съмѣреномѫдрию до Ини ѹбо рѣшѧ· бѣсꙑ бѣсомъ сѫпротивѧщѧ сѧ· аꙁъ же поꙁнахъ вьсѧ нашеѩ ищѫщемъ Ини ѹбо своѥвольномь чиномь и словесемь тъщеславиѥ паче прѣꙁорьства любѧтъ Ини ѹдобь прѣлагаѥми отъ ꙗрости сѫще· нерадивѣ о тоѩ ицѣлении и прилежании Ини чѹдотворьноѥ и ꙁьримоѥ въ дѹховьнꙑихъ дарованиихъ паче вьсего блажѧтъ· не Ини· отъкѫдѹ не вѣдѣ· ни бо мьнѣниѥмь божиихъ даровъ искати· и мъного Ини· ѥже въ тажде падениꙗ въпадати· отъ скѫдости ключимаѥго и тъчьнаѥго Ини· ꙗкоже и варьше рѣхомъ· въ беꙁмлъвьнꙑихъ мѣстѣхъ мъного мъножаѥ рать Ино грѣхъ· и ино праꙁдьность· и ино нерадениѥ· и дрѹгоѥ страсть· и ино падениѥ· Ино неповиньнꙑимъ· и ино повиньнꙑимъ ключаѥмо въꙁдрьжаниѥ· ови бо тѣлесьноѥ Ино плачѫщиихъ сѧ сѣтовьноѥ съмѣрениѥ· и дрѹго ѥже и ѥще съгрѣшаѭщиихъ Ино помолити сѧ на помꙑслꙑ· и ино противѫвѣщати тѣмъ· и дрѹгоѥ ѹничьжати и 27a:9 4:49 4:32 7:11 27a:29 15:29 3а:7 30:15 29:7 22:21 15:55 26a:31 4:75 4:73 26:95 E:12:1 15:7 26:2 27a:25 2:4 25:46 25:19 27a:12 3:3 10:11 4:33 29:2 27a:10 26а:1 E:11:4 25:25 25:49 A:6 15:41 26а:5 E:12:2 26:75 E:7:3 7:16 15:61 15:12 25:31 26:72 22:1 8:6 26:82 26:27 26a:58 15:48 26:81 14:10 5:31 26:66 Ино прилогъ· и ино съчетаниѥ· и ино съложениѥ· и ино плѣнениѥ· и дрѹгоѥ борьба· и ино Ино присѣщати чѧстѣѥ срьдьце· и ино присѣщати срьдьце ѹмомь кънѧꙃа и Ино промꙑслъ божии· и ино ꙁастѫплениѥ· и ино хранениѥ· и дрѹгоѥ милость божиꙗ· и Ино прѣподобьнаѥго сего винограда видѣниѥ въ ꙁимѣ страстии ѥстъ· и ино въ веснѣ Ино прѣславьно и сихъ слꙑшимъ исправлениѥ· не бо нъ ни на самои трапеꙁѣ· отъ Ино радованиѥ ѥже въ молитвѣ въ дрѹжинѣ живѫщиимъ сълѹчаѭщеѥ сѧ· и дрѹго Ино скврьна молитвѣ· и ино беꙁвѣстиѥ· и ино татьба· и дрѹгоѥ порокъ· скврьна ѥстъ Ино съкрѹшениѥ· и ино поꙁнаниѥ· и ино съмѣрениѥ· съкрѹшениѥ ѥстъ падению Ино съмѫщениѥ· и ино въꙁлиꙗниѥ· и дрѹго слѣпота· и прьвоѥ ѹбо ицѣлꙗѥтъ Ино хранило помꙑсломъ· и дрѹгоѥ ѹмѹ блюдениѥ· ѥлико отъстоѩтъ въстоци отъ Ино ѥже въꙁимати сѧ· и ино ѥже не въꙁимати сѧ· и ино ѥже съмѣрꙗти сѧ· овъ бо Ино ѥже съмѣрꙗти сѧ· и ино ѥже подвиꙃати сѧ съмѣреномѫдрити· и дрѹго ѥже Ино ѥстъ ѥже отъ плача въ въводьнꙑихъ беꙁгнѣвиѥ· и ино ѥже въ съврьшенꙑихъ Инокъ бъдръ ловьць помꙑсломъ· въ ѹтишении нощьнѣѥмь· ѹдобь сиѩ раꙁѹмѣвати Инокꙑи боголюбивъ· трѫбѣ молитвьнѣи наꙁнаменѹѭщи· глаголетъ· добро добро· Инъ же отъ приснопомьнимꙑихъ· мъногѫ къ мьнѣ ꙗже по боꙃѣ любъвь и дрьꙁновениѥ Инъ иже отъ подвигъ· и инъ иже отъ съмѣрениꙗ· и дрѹгъ иже божиимь Инъ мѫжь исидоръ именьмь· отъ старѣишиньска сана алеѯанъдрова града· въ Инъ обраꙁъ мѵриньскꙑи· и инъ капищьнꙑи· сице и инъ иже въ кѵновии Инꙑ на небо ѹмиленѣ въꙁираѭщѧ· и ꙗже отътѫдѹ помощь съ рꙑданиѥмь и Инꙑ на ꙁемли въ врѣтищи и попелѣ сѣдѧщѧ· и колѣнома лице ꙁакрꙑваѭщѧ· и Инꙑ сѣдѧщѧ дрѧхлꙑ· на ꙁемлѭ поникъшѧ· и своѭ главѫ непрѣстаньно колѣблѭщѧ· Инꙑ ѹбо отъ страстии· отъ ѫтрьниихъ на тѣло приходѧтъ· инꙑ же пакꙑ Искѹсьнъ ѹбо иже сеѩ по вьсѧ дьни вьсꙗко ожидаѩ· свѧтъ же иже сеѩ по вьсѧ часꙑ Искѹшаѥтъ ѹбо пещь ꙁлато· молитвꙑ же прѣдъстоꙗниѥ спѣхъ и любъвь къ богѹ Испꙑтаимъ· и съмотримъ· и съмѣримъ· каꙗ ѹбо въ пѣнии отъ блѫдьнаѥго бѣса Испꙑтаимъ· како бестѣлесьна сѫщи дѹша· иже къ неи приходѧщѧѩ Источьникѹ мати беꙁдъна ѥстъ· расѫждению же источьникъ съмѣрениѥ⁘ Исъхъши тина къ томѹ свиниꙗмъ не ѹгаждаѥтъ· и ѹвѧдъши плъть къ томѹ бѣсъ Ихъже ѹмъ навꙑче въ истинѫ молити сѧ· сии господи прѣди на прѣдъ глаголѭтъ· Ищи· ѡ блажене· которꙑихъ добродѣтѣлии кромѣ никътоже ѹꙁьритъ господа· и тѫ Ищѫтъ ини· и недоѹмѣваѭтъ· чесо ради рѣшѧ сице· благодѣѭщи намъ съмрьтьнѣи Іисѹсова памѧть да сѧ съѥдинитъ дꙑханию твоѥмѹ· и тогда поꙁнаѥши беꙁмлъвиꙗ Како же іꙗкѡвъ на лѣствици тѧ ѹтврьжденѫ видѣ· навꙑкнѫти грѧдѫ· чьто же ѹбо Како же прьвꙑихъ своихъ поминаахѫ исправлении· и сиꙗ подобьно младеньцемъ Какъ же и бꙑстъ расѫждаѩ прѣподобьнꙑи· отъ краинꙗѥго ѥго послѹшаниꙗ Каꙁаниѥ ѹбо гръдꙑимъ падениѥ· остьнъ же бѣсъ· оставлениѥ же истѫплениѥ· и Каꙗ ѹбо слъньца сего сила и сѫщьство· рещи мꙑ не можемъ· отъ дѣиствъ же того Келиꙗ ѹбо беꙁмлъвьникѹ ограждениѥ тѣлесьноѥ· вън ѫтрь имѫщи домъ раꙁѹма⁘ Кого отъ братиѩ видѧ въ чѹвьствии срьдьчьнѣѥмь· мъножаѥ мъногꙑихъ на пѣтии Кого отъ раꙁѹмьнѣишѧѩ братиѩ· прѣдъ очима видимо бѣсове пришьдъше· Колѹриѥ ѥстъ· очесе дѹшѧ ѹма очищениѥ отъ съмѫщениꙗ ꙗрости съмѫщьшѧ сѧ⁘ Комѹ отъ иже о блаженѣѥмь семь тъщѧщиихъ сѧ· мѫжѹ подвижьникѹ хвалѫ въ Конь ѹбо искѹсьнъ по прѣдитию раꙁгрѣвати сѧ и къ течению прилагати обꙑче· Коньць же вьсѣмъ ножь ѥстъ· ѹставъ и отъречениѥ о отъсѣчении ѹмрьщвленѹ Коньць ѹбо ꙁаконѹ и пророкомъ христосъ· въ правьдѫ вьсꙗкомѹ вѣрѹѭщѹ· коньць Корень вьсѣмъ ꙁълꙑимъ ѥстъ и глаголетъ сѧ сьребролюбиѥ· ненависть бо и татьбꙑ· и Кротость послѹшанию поспѣшьникъ· братьствѹ вождь· бѣсѧщемъ сѧ въсхлащениѥ· Кротость ѥстъ неподвижьно дѹши ѹстроѥниѥ· въ бещьстиихъ и доброслѹтиихъ Кротость ѥстъ непрѣложьноѥ ѹма ѹстроѥниѥ· въ чьстьхъ и въ бещьстиихъ тако Кръвопѹстьноѥ ѥстъ скоро испражнениѥ смрада беꙁвѣстьна· кръвопѹстьноѥ ѥстъ Кръмьчии ѥстъ· иже крѣпость ѹмьнѫ отъ бога и своихъ трѹдъ приимъ· не тъчиѭ Крѣпъка побѣда· въꙁмогꙑи ꙗвѣ· къ бестрастию и цѣломѫдрию врьховьнюѥмѹ 15:58 28:51 26:25 25:6 4:17 28:20 28:22 25:33 26а:56 26:65 25:17 25:18 8:26 20:4 20:5 4:36 15:8 4:23 22:17 5:8 5:10 5:13 15:62 6:5 19:8 15:37 26a:59 25:59 26b:17 27:22 E:13:2 6:6 27a:33 30:25 5:26 4:112 23:7 25:24 27:14 4:38 25:12 E:2:4 25:23 28:47 E:2:12 25:10 17:10 24:3 8:3 24:2 E:2:6 E:1:2 14:26 Крꙑѥтъ господь отъ очию нашею мъножицеѭ· ꙗже сътѧжахомъ добра· мѫжь же Къ трѹдьникомъ нашимъ прочеѥ· и христовомъ страстотрьпьцемъ прѣдъидꙑ слово Къде въ онѣхъ бѣаше праꙁдьнословиꙗ или блѧдословиꙗ въспоминаниѥ· аще ли къде Къде въ тѣхъ смѣхѹ ꙗвлениѥ· къде праꙁдьнословиѥ· къде ꙗрость· къде гнѣвъ· ни Кънижьнъ съкаꙁатель ꙁълѹ помьнѣниѥ· къ своѥмѹ вѣдѣнию дѹховьнаꙗ словеса Къто бо въ тѣхъ чѹдеса сътвори когда· къто мрьтвьцѧ въскрѣси· къто бѣсꙑ Къто тѣло побѣди· иже срьдьце съкрѹши· къто же срьдьце съкрѹши· иже себе Къто ѹбо такъ поставленъ отъ бога съмотритель· иже своихъ источьникъ и трѹдъ Къто ѹбо такъ ѥстъ· иже своѥ врѣмѧ вьсе ѥже въ иночьсцѣѥмь житии сице иждитъ Къто ѹбо ѥстъ вѣрьнꙑи и мѫдрꙑи мънихъ· иже теплотѫ своѭ съхрани неѹгасъшѫ· и Кꙑимь же аꙁъ нравомь и обраꙁомь моѥго сего дрѹга съвѧꙁавъ· по послѣдованию Кѵновии ѥстъ ꙁемльноѥ небо· тѣмьже ꙗко богѹ слѹжѧще анъгели· сице ѹвѣщаимъ ласкатель ѥстъ бѣсомъ слѹга· прѣꙁорьствѹ рѫководьць· поѹврьꙁению потрѣбитель· Лицемѣриѥ мати лъжи· мъножицеѭ и вина· ничесоже бо ини лицемѣриѥ ѹставлꙗѭтъ· Лѣпо бо ти ѥстъ· ѡ чѹдьнꙑи отьче· лѣпо сиꙗ пꙑтаѭщѹ· отъ добрѣ вѣдѫщь Любоимѣньнъ инокъ· ѹнꙑниꙗ ощѹжденъ· апостольскоѥ слово по вьсѧ часꙑ поминаѩ· Любъвь ѹбо воиньствѹѭщаѥго къ цѣсарю покаꙁа рать· любъвь же инока къ богѹ Любъвьнꙑи ѹбо въ нихъ съвѧꙁанъ бѣаше съѭꙁъ нерѣшимъ· и се же чѹдьнѣѥ· Любѧи господа брата своѥго прѣжде въꙁлюби· ѹкаꙁъ бо прьвѹѥмѹ вътороѥ· любѧи Любꙑ богъ ѥстъ· ѹставъ же томѹ глаголати хотѧи· въ беꙁдънѣ слѣпотѹѩ пѣсъкъ Любꙑ божиꙗ страньничьствѹ вина· сѫпротивьноѥ же прѣдъꙗвѣ⁘ Любꙑ божиꙗ ѹгаси любъвь родителема· глаголѧи же обоѥ имѣти· прѣльсти себе· Любꙑ и бестрастиѥ и сꙑноположениѥ именꙑ ѥдинѣми раꙁньствѹѭтъ· ꙗкоже свѣтъ и Любꙑ по качьствѹ ѹбо ѹподоблениѥ божиѥ· по ѥлико же чловѣкомъ достижьно· по Любꙑ пророчьствѹ податель· любꙑ чѹдесемъ ходатаи· любꙑ осиꙗниѥмъ беꙁдъна· Любꙑ ѥстъ стрьмь отъложениѥ вьсꙗкоѩ сѫпротивьнꙑ мꙑсли· ꙁанеже любꙑ не Люта корене и матере лютѣи отъродъ сѫщь· въ прѣдъварьшиихъ слꙑшахомъ· Люто иꙁ ѹстъ жѧждѫщаѥго водѫ исхꙑтити· лютѣѥ же дѹшѫ съ ѹмилениѥмь Люто полѹдьньнꙑи отътрѧсти сънъ· въ жѧтвьнꙑѩ паче часꙑ· тогда бо тъчиѭ Люто ѹбо о сѫдьбахъ глѫбинѫ испꙑтовати· въ корабли бо мьнѣниꙗ пꙑтьливии Люто ѥже къ комѹ отъ своихъ или страньнꙑихъ пристрастиѥ· могѫщеѥ по малѹ въ Лютѣ ѹбо срьдьчьно око ꙗростиѭ съмѧсти· по рекъшѹѥмѹ· съмѧте сѧ отъ ꙗрости око Лютѫ· по истинѣ лютѫ· ѡ иноци съмѣрении· прѣплаваѥмъ пѫчинѫ· и мъногъ дѹхъ· и Лѫкавъ дрѹгъ сънъ томитель· насꙑщьшемъ сѧ намъ· мъножицеѭ оходитъ· и въ Лѫкавъ ѥстъ провидьць лъживъ· отъ словесъ помꙑслꙑ· и отъ обраꙁъ срьдьчьнаꙗ Лѫкавьство ѥстъ правости прѣмѣнениѥ· прѣльщена мꙑсль· строительства лъжѫщи· Лѫкавьство ѥстъ хѫдожьство· паче же беꙁобраꙁиѥ бѣсовьско· истинꙑ лишьше сѧ· и Лѫкавꙑи ѥстъ диꙗволѹ съобьщьникъ и тьꙁоименьникь· тѣмьже и господь сице того Малаꙗ ѹбо въ великꙑихъ васнь не мала· великаꙗ же въ малꙑихъ не вьсꙗко Маломь огнемь ини мъногѫ вещь съжьгошѧ· и ѥдиноѭ добродѣтѣлиѭ вьсꙗ Малъ бо огнь воскъ ѹмѧкъчи· мало бещьстиѥ мъножицеѭ прилѹчьше сѧ· вьсе Малъ власъ съмѫщаѥтъ око· и мало попечениѥ беꙁ вѣсти творитъ беꙁмлъвиѥ· Малꙑихъ ꙃѣло водѫ неꙁагражденѫ ставлꙗти· малѣишиихъ же ѹста неѹдрьжима Мати ѹбо сладости ꙁемлꙗ и роса· мати же чистотѣ беꙁмлъвиѥ съ послѹшаниѥмь· ѥже Милостивъ бѫди ꙃѣло· молитвѣ прилежѧ· въ тои бо иноци съторицеѭ приимѫтъ· Мирьскомъ прихождениꙗ прѣдъварꙗѥтъ тъщеславиѥ· и льгъчаишѧѩ на сърѧщѫ Млъчаниѥ въ раꙁѹмѣ мати молитвѣ· плѣнению въꙁвращениѥ· огню хранило· Млъчаниѥ и беꙁмлъвиѥ тъщеславию ратьника· аще ли посрѣдьнии ѥси· бещьстиѥ Млъчаниѥмь послѣдьнемь и невѣдѣниѥмь прѣдъ настоѩщемь въꙁдрьжимъ сѧ· мѫжь Молитва протѧжена пагѹба ѹнынию· памѧть же сѫдьнаꙗ ѹсрьдию ходатаи⁘ Молитва ѥстъ по тоѩ ѹбо качьствѹ· съсѫщиѥ и ѥдинениѥ чловѣкѹ и богѹ· по Молѣахѫ мъножицеѭ ови сѫдиѭ великаѥго оного· пастꙑрꙗ глаголѭ· анъгела въ Моѭ бо сиѭ и не моѭ вражьдьницѫ любѫѭ плъть паѵлъ ѹбо съмрьть нарече· къто 22:7 4:1 4:19 5:17 9:8 2:8 15:69 E:13:4 7:36 1:23 15:72 4:85 22:8 12:4 C:2 16:9 28:34 4:14 30:21 30:3 26b:3 3:12 30:6 30:4 30:23 30:5 23a:1 28:48 27a:20 26a:21 3:16 8:19 26:16 20:11 24:16 24:9 24:7 24:10 26:79 17:11 4:86 27a:23 11:9 15:27 28:44 22:18 11:3 26b:11 4:77 26b:8 28:1 5:22 15:22 Мѡѵси по ѥже бога въ кѫпинѣ видѣти· пакꙑ въ егѵпьтъ· сирѣчь потьмьнѣниѥ· къ Мънихъ поспѣшивъ отъ сего сътѫжаѥмъ бѣса· до дъва десѧтьнаѥго лѣта своѥѩ Мънихъ стрьмь ѥстъ невꙑсѧще сѧ око дѹшевьно· и неподвижьно тѣлесе чѹвьство· Мънихъ съмѣреномѫдръ не мъногоиспꙑтѹѥтъ неиꙁдречена· прѣꙁоривꙑи же Мънога благочьстию и пагѹбѣ шьствиꙗ· тѣмьже мъножицеѭ ѥдиномѹ Мънога въ враꙃѣхъ нашихъ ꙁълоба· како матери добродѣтѣльмъ матери ꙁълобамъ Мънога такꙑимъ трѣꙁвениꙗ потрѣба ѥстъ· ѥда како рѫгати сѧ начьнъше въ Мънога ѹбо ѹма дѣльнаѥго дѣланиꙗ· рекѫ же любъве ꙗже къ богѹ· памѧти Мъного о насъ благꙑи нашь господь творѧ и въ семь попечениѥ· женьскоѥ бесрамиѥ Мъного· въ истинѫ мъного и неѹдобь постижьно дѹхомъ лѫкавьство· и малѣми Мъногообраꙁьнъ тѣлесьнꙑи ꙁмии· неискѹсьнꙑимъ ѹбо въсѣваѩ ѥже въ искѹсѣ· и Мъногословиѥ ѥстъ тъщеславию сѣдалище· имьже самъ сѧ объꙗвлꙗти и обличати Мъногъ настоѩщѹѥмѹ срамъ молѧщѹ сѧ· даровати сѧ чьто послѹшьнѹѥмѹ· ѥгоже Мъногꙑ прѣльстьникъ сь и дѹшегѹбьць въ истѫплениѥ ѹма въведе мъножицеѭ· Мъножаишии ѹбо себе грѣшьнꙑ и глаголемъ· васнь и имамъ· бещьстиѥ же срьдьце Мъножицеѭ бѣси льгъкаꙗ и польꙃьнаꙗ намъ въꙁбранꙗѭтъ дѣлати· спѣшьнѣишѧѩ Мъножицеѭ въ простѣишиихъ и цѣлѣишиихъ ѹмѣ такꙑи бѣсъ· любѧ въмѣщати сѧ Мъножицеѭ господь тъщеславьныѩ бещьстиѥмь прилѹчаѭшиимь сѧ въ Мъножицеѭ иже на сластолюбьноѥ клонѧще сѧ· милостиви· и милосрьди· и сльꙁьни· и Мъножицеѭ отъ тъщеславиꙗ ѹкрадени· обращьше мꙑ сѧ· благоѹмьнѣише то Мъноꙃи не ѹ съврьшенаѥго сего и льгъкаѥго блага прѣдъреченаѥго отъ самоѹгодиꙗ Мъноꙃи ѥлици отъ прѣмѫдрꙑихъ ѹчитель обꙑкошѧ по прѣдънаписанѣѥмь томители Мьноми мѣси· придаѭтъ мѣщениꙗ· прѣобидими же· не толика же въꙁьмѫтъ· Мьнѣ же къ вождѹ по истинѣ ономѹ сѫпротивь глаголѭщѹ· и немощь нашего рода Мьнѣ мьнитъ сѧ· анъгелово бꙑти ѥже не окрадати сѧ въ грѣсѣхъ· слꙑшѫ· Мьнѧ сѧ богоборьнꙑи евагрии· мѫдрꙑихъ мѫдрѣи проиꙁносомь же и раꙁѹмꙑ бꙑти· Мьнѭ дъвѣма сима винама ѹбиицѧ насъ окаꙗнꙑихъ прѣокаꙗнии въ Мьнѭ же глаголати сѧ никомѹже отънѫдь тьꙁоименитѣ свѧтѹ· аще не прѣжде Мѫжьствьна дѹша ѹмъ ѹмрьшь въстави· ѹнꙑниѥ же и лѣность вьсе богатьство Мѫчитъ прѣдъприѩтиѥ и плачѫщаѥго мъножицеѭ· и не чѹдо· ѥже о сѫдѣхъ и о Мꙑ отъ дъвою иже дольнꙗꙗ очищаѭщѹ· ꙃѣло дъвою горьнꙗꙗ мѫдрьствѹѭщиихъ Мꙑ ꙗко присно кѹплени ини неподобьнꙑихъ страстии сѫще· и раби повиньни бꙑвъше· На качьства нашихъ страстии и на повиновениѥ расѫдимъ· и иꙁберѣмъ подобьнѣ· На молитвѣ ставъшемъ намъ· нечистии и неиꙁдречении помꙑсли они въсташѧ· и На осмѣ коѥмь степени беꙁгнѣвии лежитъ вѣньць· и иже ѹбо отъ ѥстьства сь носѧ· На постели въꙁлегъше· тогда ѹтрѣꙁвимъ сѧ· понеже ѹмъ тогда бес тѣлесе боретъ сѧ На трапеꙁѣ когда сѣдѧщѹ ми съ великꙑимь настоѧщемь· къ моѥмѹ ѹхѹ приклонь Надежда непѹклоньна бестрастию двьрь· сѫпротивьноѥ же прѣдъꙗвѣ⁘ Накаꙁаи послѹшьнꙑѩ· тѣлесьнаꙗ ѹбо и блѫдьнаꙗ не по видѹ· прочаꙗ же вьсꙗ по Натрꙑжнениѥ пѧтоѥ на десѧте· иже въ плъти сꙑ и се приѥмъ· ѹмрѣтъ и въскрьсе· и Начѧло блаженаѥго неꙁълобиꙗ въ горести и болѣꙁни дѹшѧ бещьстиꙗ приимати· начѧло же добродѣтѣльмъ цвѣтъ· цвѣтъ же добродѣтѣли дѣланиѥ· добродѣтѣли же Начѧло прѣꙁорьствѹ коньць тъщеславию· срѣда же ѹничьжениѥ искрьнꙗѥго· Начѧло сьребролюбию иꙁвѣтъ милостꙑнѧ· коньць же томѹ ненависть къ нищиимъ· Начѧло ѹбо беꙁгнѣвию млъчаниѥ ѹстьнама въ съмѫщении срьдьчьнѣѥмь· срѣда же Начѧло ѹбо беꙁмлъвию ѥже отътрѧсати клопотꙑ· ꙗко глѫбинѫ мѫтѧщѧ· коньць же Начѧло ѹбо молитвѣ прилоꙃи ѥдинословьнѣ отъгоними отъ начѧлъ самѣхъ· срѣда же Начѧло ѹбо ѹмрьщвлениꙗ· и ѹдъ тѣлесе болѣꙁнь· и дѹшѧ хотѣниꙗ· срѣда же Начѧло ѹбо чистотѣ несълагаѥмъ помꙑслъ· и беꙁобраꙁьнаꙗ отъ врѣменъ истицаниꙗ· Начѧльникъ бѣсомъ съпадꙑи свѣтоносьць· и начѧльникъ страстьмъ грътань Наꙁираи· и даже и до гроба неподобьноѥ цвьтѫще обрѧщеши риꙁами· и вонꙗми· и Наꙁираниꙗ въ мирьскꙑихъ ѹбо сѫпротивлꙗѭтъ сѧ божию промꙑслѹ· въ насъ же Наꙁираѥтъ и самъ тъ бѣсъ· и мъножаѥ вѧще инѣхъ врѣменъ· вънегда паче не 5:43 23a:13 23:18 25:11 26:93 7:61 26а:30 6:12 15:57 26a:19 15:53 11:2 E:3:1 23a:3 25:29 26a:53 23a:9 22:30 15:35 22:23 26a:3 16:1 14:17 4:28 25:45 14:8 15:20 15:39 13:8 5:32 26a:57 27:1 4:120 23a:6 8:30 15:40 4:25 26b:2 E:12:9 15:74 8:23 26b:64 23:2 16:7 8:4 27:7 28:19 4:4 15:4 14:22 22:4 26:88 15:64 Наꙁнамена къто видѣти могѫщиихъ· и повѣдааше видѧ· ꙗкоже· сѧтъ· въ съборѣ ми Наꙁнаменавъше мъножицеѭ обрѧщемъ· смѣхъ горькъ въ бѣсѣхъ о насъ бꙑваѥмъ· Наꙁнаменахъ блѫдьнаѥго влька· болѣꙁни приложьша болѧщѹѥмѹ· и въ тѣхъ Наꙁнаменахъ тъщеславьнаѥго бѣса· помꙑслꙑ братѹ вълагаѭща· и иномѹ сиꙗ Не беꙁблаꙁньно въ одежди понꙑрꙗти· ни же страсть имѫщѹ богословиꙗ касати сѧ⁘ Не беꙁблаꙁньно неискѹсьнѹѥмѹ отъ мъножьства воинъ къ ѥдиноборьствѹ Не бо съкрꙑѭ· ни сего тѣхъ блаженꙑихъ въ истинѫ ѹмиленаѥго съмѣрениꙗ· и Не бои сѧ клопотьнъ бъхътъ· боꙗꙁнь бо плачь не вѣстъ· ни же плашитъ сѧ⁘ Не бѫди бесловесьнъ млъчаливъ и нѣмъ· мѧтежь и горесть ходатаиствѹѩ· ни же Не бѫди твоꙗ дѹша кладѧꙃь животворьнаѥго сего питиꙗ· овогда кꙑпѧ· овогда же Не бѫди тебѣ молитвьноѥ врѣмѧ· съмотрении потрѣбьнъ и дѹховьнъ вещии часъ· аще Не бѫдѫ съкрꙑтель неправьдьнъ и лихоимьць нечловѣчьнъ· млъчѧ вамъ· ихъже Не бꙑваи ꙗкоже погребъшии мрьтвьцѧ· овогда ѹбо надъ ними плачѫще· овогда же Не вельми хвали сѧ о бестрѹдьнѣѥмь богатьствѣ· ѡ чловѣче· мъногоѥ бо твоѥ Не вънегда отьчеѥ порѫганиѥ доблестьвьнѣ прѣнесемъ· трьпѣливи наречемъ сѧ· нъ Не вънегда хощетъ плачѧи· тъ добротѫ плача постиже· нъ иже въ нихъже аще Не въспоѭтъ тации когда· ни въскликнѫтъ въ пѣсньхъ къ себѣ· гѹбительна бо Не въспрѣтитъ· не сѫдитъ· не начѧльствѹѥтъ· не прѣмѫдритъ сѧ мои рачитель· Не въꙁвꙑшаи сѧ· о инѣхъ молѧ сѧ и послѹшаѥмъ⁘ онѣхъ бо вѣра дѣиствова· и Не вьсѣмъ ѹбо бестрастьномъ бꙑти мощьно· вьсѣмъ же съпасти сѧ· и богѹ примирити Не вѣрѹи своимъ источьникомъ прѣжде съврьшенаѥго очищениꙗ· не иматъ бо вѣрꙑ Не вѣстъ беꙁмлъвьствѹѩи прѣдъреченꙑихъ дѣланиꙗ· правьдьнаꙗ бо отъ него Не глаголи· мѫдѧ въ молитвѣ· ничесоже исправль· ѹже бо и исправилъ ѥси· чьто бо и Не глаголи· събирати ѹбогꙑихъ ради· дъвѣ бо мѣдьници цѣсарьствиѥ кѹписте⁘ Не диви сѧ по вьсѧ дьни падаѩ· ни отъскочи· нъ стои мѫжьствьнѣ· и вьсꙗко Не диви сѧ· и твоѩ любъвьнꙑѩ враждѹѭщѧ тѧ ꙁьрѧ· бѣсовьска бо орѫдиꙗ Не достанетъ ми· ѡ прѣчистꙑи врьше и боголюбьнꙑи съборе· житиꙗ моѥго врѣмѧ· Не достоитъ дивити сѧ намъ· или чѹдити сѧ· видѧще кꙑѩ ѹбо лѫкава дѣлаѭщѧ Не дрьꙁаи· аще чистотѫ имаши· къ съмѣреномѫдрию же паче мъноꙃѣ прииди· и Не ключитъ сѧ плачѫщемъ богословиѥ· раꙁарꙗти бо имъ плачь бꙑваѥтъ· овъ бо ѹбо Не лишити мене хотѧ господь прѣподобьнаѥго отьца молитвꙑ· прѣжде недѣлѧ ѥдинꙑ Не лѣни сѧ· просимъ· и о вьсꙗчьскꙑ нерадивꙑихъ молити сѧ· да помиловани бѫдѫтъ· Не мала нꙑ потрѣба трѣꙁвениꙗ· вънегда тѣло недѫгѹѥтъ· долѣ бо бѣси видѣвъше Не можетъ ѥдинъ кръмьчии· беꙁ корабльничьскаѥго съпоспѣшениꙗ· корабль съпасти· Не мъногословити начинаи· да не къ въꙁисканию словесъ растворитъ сѧ ѹмъ· ѥдино Не надѣи сѧ· доньдеже отъвѣтъ приимеши· ꙁьрѧ оного· иже по въ чрьтоꙃѣ въꙁлежании· Не намъ· господи· не намъ· въ чѹвьствии дѹшѧ кого глаголѭща· нъ имени твоѥмѹ Не невѣдомо ѹбо бꙑстъ· иже съ въниманиѥмь почьтъшѹ· вьсѣмъ ꙁълꙑимъ матере Не невѣдѣ же аꙁъ· ѡ чѹдесьнии· ꙗко овѣмъ ѹбо невѣрьна· дрѹꙃѣмъ же Не ненавидѧще мꙑ своихъ си или мѣстъ оходимъ· не бѫди то· нъ отъ тѣхъ Не непьщѹи невѣдѣниѥ· не вѣдꙑи бо и сътворь достоина ранамъ· биѥнъ бѫдетъ· ꙗко Не опечалимъ сѧ· просѧще ѹ господа прошениꙗ· и на врѣмена не ѹслꙑшаѥмꙑ· хотѣлъ Не оскѫдѣѭтъ морю влънꙑ· ни же сьребролюбивѹ гнѣвъ и печаль⁘ Не осѫждени бѫдемъ· ѡ сии· не осѫждени бѫдемъ въ исходѣ дѹшѧ· ꙁанеже не Не отърицаи сѧ просимъ· и о дѹши помолити сѧ· аще и молитвꙑ не имаши· вѣра бо Не отърицаи сѧ ꙗко богѹ помощьникѹ· долѣ лежѧщемь обꙑчаѥмь· исповѣданиѥ Не отъскочи· доньдеже огнь и водѫ съмотрительнѣ прѣставъша видиши· не бо Не попечетъ сѧ отъвѣтъ приимꙑи осѫжденикъ о поꙁорьнѣхъ правлениихъ· и не Не послѹшаи вѣꙗтелꙗ· иже на польꙃѫ слꙑшѧщиимъ· добродѣтѣли обличати Не право ѥстъ львѹ овьцѧ пасти· и не беꙁблаꙁньно страстьнѹ и ѥще страстномъ Не пририщи· ни въꙁвꙑшаи сѧ о исповѣдании беꙁмлъвьнꙑихъ и оходьнꙑихъ отьць· не Не притьци къ видѣнию вънѣ врѣмене видѣниꙗ· да ти добротѫ съмѣрениꙗ пожьнетъ· Не приѥмли того· епископьство ти или игѹменьство и ѹчительство вълагаѭща· 22:27 7:43 26:22 22:14 27:13 4:72 5:23 27:21 4:88 25:13 28:58 4:110 7:12 26:28 4:82 7:25 7:47 25:22 28:37 26:69 7:30 4:55 28:30 16:4 5:33 26a:24 4:22 26:77 28:13 7:23 4:34 E:12:12 26:21 E:7:5 28:11 23:14 25:35 17:12 5:30 3:11 E:12:14 26:47 17:8 7:64 28:36 4:65 28:49 7:54 22:25 E:11:1 4:67 7:52 22:15 Не прѣльщаи сѧ· беꙁѹмꙑи дѣлателю· врѣменьмь врѣмѧ наплънꙗѩ· не бо довълетъ Не прѣльщаи сѧ· ѡ сꙑнѹ и послѹшьниче господьнь· дѹхомь мьнѣниꙗ· и ꙗко отъ Не прѣмѫдри сѧ въ молитвꙑ твоѥѩ словесьхъ· дѣтьска бо мъножицеѭ нѣмованиꙗ Не прѣстани грѧдꙑи на пристанище се беꙁвлъньноѥ· обраꙁꙑ и словеса· и мꙑсли· и Не прѣꙁьрѣхъ же аꙁъ· ꙗко лѫкавьнѣи· старьца искѹсити· въпрошьшѹ же ми того· Не прѣꙁьрѭ ѹкрасити словеси вѣньца и настоѩщиимь ꙁмарагдомь· подвигохъ когда о Не пьстри· молѭ· простѣишиихъ въ помꙑшлении коварьствѣхъ· паче же· аще мощьно· Не сице мати отрочѧти· ꙗкоже любъви сꙑнъ господи прилѣплꙗти сѧ можетъ когда⁘ Не сице осѫжденикъ боитъ сѧ своѥѩ мѫкꙑ отъвѣта· ꙗко иже молитвѣ прилежѧ тоѩ Не съкрꙑваи своѥго срама· ѥже мьнѣти· не даꙗти прѣтꙑканиꙗ· прочеѥ же и противѫ Не съмѫщаи сѧ· о немьже глаголати грѧдѫ· рѣдъци бо· обаче сѫтъ· дѹшѧ правꙑ и Не съставлꙗѥтъ сѧ диадима цѣсарьска отъ ѥдиного камене· и не съврьшаѥтъ сѧ Не тако инокъ· ꙗкоже инокъ инокѹѥмѹ· инокꙑи трѣꙁвениꙗ мънога и непарѧща ѹма Не трѹдиши сѧ· сꙑнѹ· мъноꙃѣми лѣтꙑ обрѣсти въ себѣ блаженꙑи покои· аще въ Не трѣбѹѥтъ· ѡ сии· ни же хощетъ богъ чловѣкѹ отъ болѣꙁни срьдьца плакати· нъ Не тъчиѭ божьствьноѥ и божьствьнаꙗ вьсꙗ беꙁбожьнꙑи хѹлитъ· нъ и срамьнѣиша Не тъчиѭ бъдѧ· нъ и съпѧ· прѣѹспѣвꙑи дѣлаѥтъ· отънѭдѹже ини и въ самѣхъ Не тъчиѭ же· нъ и надъ брашьномь свои чинъ комѹжьдо великꙑи отъдѣли· бѣаше Не тѣмижде юнии и състарѣвъшии сѧ приходѧще ратѹѥми сѫтъ страстьми· Не ѹвѣстъ иже себе плачѧ· плача или падениꙗ щѹжда· или ѹкориꙁнѫ· отъ ꙁвѣри Не ѹдивимъ сѧ· на попьрищи въ начѧтъцѣхъ себе страстьнѣишѧ мирьскаѥго нашего Не ѹмлъчѫ вамъ съкаꙁати повара тѹ прѣславьнѣишеѥ исправлениѥ· ꙁьрѧ бо того Не хощи бꙑти горькъ сѫдии словесемь вельми ѹчѧщемъ· ꙁьрѧ ѩ о дѣльнѣѥмь Не хощи вьсѣмъ словесꙑ иꙁвѣщати ꙗже къ тѣмъ любъве· паче же ѹ бога проси· тѫ Не хощи правьдословии и сѫпротивоглаголании въꙁдражати блѫдьнаѥго бѣса· ꙁанеже Не хощи тѣлесьнꙑихъ дѣлании испобѣдовати· ꙗкоже сѫтъ· да не себѣ навѣтьникъ Не хѹдѣ просвѣщати и събирати ѹмъ почитаниѥ творитъ· словеса бо дѹха свѧтаѥго Не чѹди сѧ· аще и блага намъ бѣси мъножицеѭ вълагаѭтъ раꙁѹмѣниꙗ· и симъ Не чѹдимъ сѧ· и по исповѣдании рать приѥмлѭще· ѹне бо съ помꙑслꙑ а не съ Не чѹдо беꙁвещьнѹѥмѹ съ беꙁвещьнꙑимь брати сѧ· чѹдо же· въ истинѫ чѹдо· Не чѹдьнъ ѹчитель· иже добрѣ вꙑкнѫщѧѩ дѣти прѣмѫдрꙑ съдѣлавъ· нъ иже Не ꙁабѫди въ житии твоѥмь вьсемь· страдальца великаѥго оного· иже въ вьсѣхъ Не ꙃѣло простѣишии въ недѫгъ сь въпадаѭтъ· тъщеславиѥ бо ѥстъ простотѣ Небрѣгꙑи о вещи· гонеꙁе правьдословиꙗ и прѣкословиꙗ· любосътѧжательнꙑи же иглꙑ Неискѹсьнъ инокъ въ бесѣдахъ бъдръ· и часѹ молитвьнѹ приспѣвъшѹ· очи отѧгъчи· Нелѣностьна дѹша въꙁдвижетъ на сѧ бѣсꙑ· ѹмъножьшемъ же сѧ ратьмъ· Нелѣпо видѣниѥ въ кокошехъ лисица· ничьтоже же бещьстьнѣѥ пастꙑрꙗ гнѣваѭща Нелѣпо ѹчителемъ отъ прѣписании накаꙁати· и живописьцемъ отъ прѣложении Немощьни ѹбо съ еретикꙑ да не ꙗдѧтъ· ꙗкоже въ канонѣхъ речено ѥстъ· мощьни же о Немощьнии ѹбо дѹшеѭ отъ тѣлесьнꙑихъ напастии и бѣдъ· и отъ вънѣшьниихъ Немощьно отъ снѣга исходити пламени· немощьнѣѥ же въ иновѣрьнѣ съмѣреномѫдрию Немощьно хꙑтрости ѹчѧщиимъ сѧ вьседѹшьно· не по вьсѧ дьни ѹспѣвати въ неи· нъ Немощьно ѥстьствьнѣ бестѣлесьнѹѥмѹ отъ тѣлесе ѹставлꙗти сѧ· вьсꙗ же мощьна Немощьнꙑихъ ѥстъ· ѥже и въ иномь рѣхомъ· абиѥ въ начѧтъкꙑ вьсꙗко Немощьнꙑихъ ѥстъ· ѥже своѥѭ волеѭ стати противѫ диꙗволѹ· и да прѣпьрѧтъ тѧ Немъногоиспꙑтьно дрьжи ѹстроѥниѥ· оскврьнꙗти бо беꙁмлъвиѥ мъногоиспꙑтаниѥ Ненавистьно по истинѣ и бѣдьно· ѥже абиѥ отъ въхода брани ослабѣти борѭщѹѥмѹ Неплодиѥ ѹбо ѥстьствомь на вꙑсотѫ глаголемꙑихъ китръ вѣиѥ въꙁвꙑшати обꙑче· Несътѧжаниѥ ѥстъ попечениѥмъ отъложениѥ· беспечалиѥ житию· пѫтьникъ бес Несътѧжатель мѫжь въ молитвѣ чистъ· любосътѧжательнꙑи же обраꙁомъ вещьномъ Неѹдобь богатии въ цѣсарьствиѥ· и съмꙑсльни несъмꙑсльни въ простотѫ вънидѫтъ⁘ Неѹдобь расѫдьно мѧ ини видѣниѥ въпросишѧ· и подобьнꙑихъ мьнѣ прѣвъсходѧще· Неѹдобьно ѹбо прѣдъприѩтиѥмъ ѹдобь одолѣти· а иже и ѥще къ тѣмъ прилагати 6:18 4:61 28:10 25:30 4:26 4:35 E:14:7 30:9 28:31 22:31 26a:66 29:9 27:10 4:64 7:40 23a:7 27a:45 E:14:6 26a:65 5:38 26a:71 4:16 26a:44 6:17 15:15 28:57 27a:49 26a:43 4:66 15:56 E:5:2 4:106 22:35 17:9 20:10 26a:46 E:11:2 E:1:5 E:12:13 26:89 25:28 4:115 26:67 26а:64 4:109 27a:53 1:10 25:38 17:1 17:2 24:21 26:35 26:34 Нечѹвьство и при тѣлесехъ и при дѹсѣхъ ѥстъ· ѹмрьщвлено чѹбьство отъ врѣменьна Ни вьсегда съмѣрꙗти сѧ бесловесьнѣ· ни же вьсегда вꙑсити сѧ беꙁѹмѣ· настоѩи Ни вьсѣмъ наставьникъ· тѣснъ и прискръбьнъ· приходѧщиимъ глаголати длъжьнъ Ни же своима очима видѧ осѫждаи· мъножицеѭ бо и тѣ прѣльщаѥте сѧ⁘ Ни се тебе ѹтаи сѧ· ѡ чьстьне· ꙗкоже ни невѣдомо ѥстъ· не бѫди· глаголѭ же· ѥже Ни сего обраꙁа· аще годѣ ѥстъ· доблиихъ сихъ борьць прѣминемъ· словесемь ꙗвѣ Ни сь обраꙁъ· ни льсть татинаꙗ не ѹтаи ти сѧ· вълагаѭтъ бо намъ мирьскꙑихъ не Ни ꙗже по плъти· ни ꙗже по дѹхѹ вьсѣмъ вьсꙗ подобьна· кꙑимъ ѹбо ѥже Никогдаже плачѧ сѧ приѥмли пьса оного· иже ти чловѣколюбива бога поминаѭща· Николиже срамлꙗи сѧ того· иже къ тебѣ ближьнꙗѥго оклеветаѥтъ· паче же глаголи· Никъдеже богъ слꙑшавъ исповѣданиꙗ· обличь ꙗвлꙗѥтъ сѧ· да не исповѣдѹѭщѧ сѧ Никътоже бо сице ꙗкоже нище ѹстроѥниѥ· и просителии кръмлѧ дѹшѫ съмѣрити Никътоже въ иночьсцѣѥмь житии вꙑше ѥстьства каꙗ слꙑшѧ или ꙁьрѧ· отъ Никътоже въ небесьнꙑи невѣстьникъ вѣньць носѧ вънидетъ· аще не прьваѥго и Никътоже о еѵанъгельскꙑихъ ꙁаповѣдьхъ немощь иꙁлагаи· сѫтъ бо дѹшѧ· ѩже и Никътоже о помꙑслѣхъ хѹльнѣхъ себе виновьна помꙑшлꙗи· срьдьцевѣдьць бо ѥстъ Никътоже отъ добрѣ съмꙑслѧщиихъ малъ какъ лъжьвьнꙑи грѣхъ сѫщь помꙑшлꙗи· Никътоже отъ добрѣ съмꙑслѧщиихъ отъвѣщаѥтъ· мьнѭ· не отъ ненависти и ꙁълѹ Никътоже отъ иже чистотѫ иꙁвꙑкъшиихъ· себѣ тоѩ сътѧжаниѥ помꙑшлꙗи· ѥстьство Никътоже отъ ꙗрости и мьнѣниꙗ· лицемѣриꙗ же и памѧтоꙁълобиꙗ сътѫжаѥмъ· Никътоже плачѫщиихъ сѧ въ исходѣ иꙁвѣщениꙗ ожидаи· невѣдомоѥ бо не иꙁвѣсто· Никътоже собоѭ видѧ съборъ братьства покаꙗѥмъ· въ своѥи мꙑсли хвали сѧ· татиѥ Никътоже тольма страньничьствѹ въдастъ себе· ꙗкоже прилѹчи сѧ· ꙗкоже великꙑи Никътоже хотѧ стлъпъ съградити· и клѣть беꙁмлъвию· начинаѥтъ· аще не прьвѣѥ Никътоже хѹдѫ страсть тьмѫ сиѭ помꙑшлꙗи· можетъ бо мъножицеѭ и до Никътоже ꙁнаѥтъ чловѣчьскаѥго· раꙁвѣ дѹхъ чловѣчь· да посрамѧтъ сѧ ѹбо· и Никътоже ꙗже въ сънѣхъ мьчьтаниꙗ въ себѣ въ дьни помꙑшлꙗти хощи· раꙁѹмъ бо Ничьтоже божиихъ щедротъ тъчьно или боле ѥстъ· тѣмьже отъчаꙗвꙑи сѧ самъ сѧ Ничьтоже бѣдьно отъ чловѣчиихъ и любъве· и страха· и тъщаниꙗ· и рьвьности· и Ничьтоже сице каѭщиимъ сѧ щѹжде· ꙗкоже ꙗрость съмѫщаѥма· ѥльма обращениѥ Ничьтоже сице къ намъ съꙁьдавъшаѥго насъ покаꙁѹѥтъ чловѣколюбиѥ и благость· Ничьтоже сице· ꙗко съмѣренъ и беꙁ лѫкꙑ обꙑчаи и слово· ꙁьрѧщиимъ съꙁидати Ниѥдинъ сице отъ бога даръ отъ насъ благоприѩтьнъ· ꙗко ѥже дѹшѧ томѹ Нощиѭ ѹбо мъногаꙗ молитвѣ даи· малаꙗ же пѣнию· дьниѭ же противѫ своѥи пакꙑ Нѣстъ богъ неправьдьнъ· иже съ съмѣрениѥмь тлъкѫщиимъ ꙁатворити⁘ Нѣстъ въ начѧтъцѣхъ съмѣреномѫдриꙗ сътѧжати· бес повиновениꙗ ходѧщѹ· ꙁане Нѣстъ въ твари мала и велиꙗ огнꙗ видѣти ѥстьствомь· и нѣстъ въ нелѣстьнѣѥмь Нѣстъ намъ· ѡ си· сьде брачьнаѥго ꙁъваниꙗ· нѣстъ· ни ѹбо· вьсꙗко на плачь нашь Нѣстъ осѫжденикомъ въ тьмьници веселиꙗ· и нѣстъ инокомъ истиньномъ на ꙁемли Нѣстъ ѥже видѣти словесемь вꙑкнѫти· ѥстьствѹ бо послѣдѹѥтъ· ни же молитвьнꙑѩ Нѫжда вьсꙗка хотѧщиимъ· о приставьницѣхъ вѣрѫ несѫмьненѫ присно дрьжати· Нѫжда морю въꙁмѫтити сѧ· и въꙁгрѣꙁити и расверѣпѣти· да тогда вещь· ѭже рѣкꙑ Нѫждѫ по истинѣ и непрѣстаньнъ болѣꙁнии трѣбѹѭтъ· иже на небо съ тѣлесемь Нꙑнѣ же прочеѥ по вьсѣхъ прѣдъреченꙑихъ прѣбꙑваѭтъ три си· съѭꙁъ вьсѣхъ О главахъ ѩже ѥстъ въ кънигахъ сихъ⁘ О настоѩщаѥго же нашего чьстьнѣѥмь бещьстии· и въꙁдражении· и ꙁапрѣщении· О неѹдобь расѫдьнѣѥмь прилѹчьшаѥго сѧ прѣдъреченꙑихъ припадении· чистѣ и О цвѣтоносии ѹбо и прѣспѣꙗнии малѣѥмь присноцвьтѫщаѥго плода· малословиѥмь Обраꙁовати намъ не сѫщѫѭ въ насъ добродѣтѣль· скврьньнаꙗ вълагаѥтъ· сице· бо Обраꙁъ намъ· ѡ сии· доблꙗ повиновениꙗ· глаголемоѥ водьноѥ сьребро бѫди· подъ Обраꙁъ ти и канонъ бѫди сиць въ вьсѣхъ твоихъ начинаниихъ и жительствиихъ· Обрѣтаѭ іѡсифа оного отъвращениꙗ дари грѣха· а не покаꙁаниꙗ ради бестрастиꙗ Обрѣтаѭ манасиѭ оного въ чловѣцѣхъ· ꙗко никогоже иного съгрѣшьша· и црькъвь 18:1 E:8:2 E:7:2 10:16 E:10:3 4:2 3:6 28:61 6:7 10:7 E:13:14 25:55 26:4 2:7 26:12 23a:4 12:2 10:1 15:3 27a:8 5:36 4:84 3:15 27a:46 9:16 22:10 15:42 5:41 30:8 8:10 E:13:10 22:26 E:13:20 27a:48 26a:9 26:59 25:47 7:15 7:33 28:64 4:7 4:59 1:7 30:1 D:2 7:18 26a:20 25:7 22:29 4:99 26:78 26а:54 25:50 Объходѧ бо въспѧщати искѹпъ имаши· имьже тѧ ѹбо христосъ искѹпи· гробъ ти Обьщеѥ житиѥ ѹнꙑнию сѫпротивьно· мѫжѹ же млъчальникѹ сѫпрѫгъ вѣчьнъ· Обꙑкошѧ мъножицеѭ и сама тѣхъ жилищь нашихъ прѣбꙑвалища и поꙁорища· ѹмъ Обꙑчаи ѥстъ бѣсѹ· и паче въ подвиꙃаѭщиихъ сѧ· и иночьскоѥ житиѥ проходѧщиихъ· Обꙑче мъножицеѭ льгъчаишѧѩ и сльꙁа въꙁвꙑшати· тѣмьже и кꙑимъ не даѥтъ сѧ· Ови страсти охуждаѭще· ови же поѭще· и мъножаѥ въ томь и въ молитвѣ трьпѧще· Ови ѹбо бѣсьни бꙑти молѣахѫ сѧ· ови же въ прокажениꙗ недѫгъ въпасти· молѣахѫ Ови ѹбо иже на пѫти беꙁмлъвиꙗ прѣдъсѣдѧщиихъ· прѣдъꙁьрѣхъ господа прѣдъ Овогда ѹбо пѣниѥ ꙗрость добле раꙁарꙗѥтъ ѹмѣреноѥ· овогда же къ любосластию Овꙑ ѹбо повиньнꙑихъ онѣхъ неповиньнꙑихъ объ нощь до ѹтра стоѩщѧ на ꙗснѣ· Огни вѣчьнаѥго памѧть по вьсѧ вечерꙑ да съпитъ съ тобоѭ· и съвъстаѥтъ ти· и не Огнь малъ мъножицеѭ вьсѭ вещь потрѣби· ꙗкоже и скважьнꙗ мала вьсь трѹдъ Огнь ѹбо пришьдъ въ срьдьце· молитвѫ въстави· тои же въставъши· и на небо Окаꙗнъ падаѩи· окаꙗнѣѥ же иже иномѹ се исходатаиствѹѩ· ꙁанеже дъвою падению Оклеветаниѥ ѥстъ отродъ ненависти· тънъка ѩꙁа· тлъста съкръвена и потаꙗѭщи сѧ Олѫкавьствова сѧ лютѣ настоѩщии сь родъ· и вьсь мьнѣниꙗ и лицемѣриꙗ исплъни сѧ· Она же къ своѥи дѹши отъвѣщаваѭщи· глаголааше· не повѣдѣ ти ѹбо· ѥгоже тꙑ не Опечалꙗи недѫгѹѭща на врѣмѧ· да не длъго болитъ· или ѹмьретъ отъ млъчаниꙗ Орѫжиѥ ѹбо отьци пѣниѥ· молитвѫ же стѣнѫ· ѹмꙑваниѥ же непорочьнѫѭ сльꙁѫ Оставишѧ ини отъ съвъпросьникъ вьсꙗкого пристрастиꙗ свои помꙑслъ о обою съвѣтѹ Оставлениѥ ѹбо въ скорѣ мъноꙃи· бестрастиꙗ же никътоже сътѧжа· се бо врѣмене и Острꙑѩ и скоропꙑтьнꙑѩ испꙑтателе искрьниихъ прѣгрѣшениѥмъ сѫще· сиѭ Отидошѧ страсти отъ кꙑихъ· не тъчиѭ вѣрьнꙑихъ· нъ и невѣрьнꙑихъ· раꙁвѣ Отроковица ѹбо не съхраньши ложа· оскврьни тѣло· и дѹша не съхраньши обѣта· Отъ вина омрачьшии сѧ истрѣꙁвишѧ сѧ мъножицеѭ водоѭ· отъ страстии же Отъ мѫкъ кънѧжиихъ потрѣблꙗѥтъ сѧ лъжа· отъ сльꙁьнаѥго же мъножьства до Отъ послѹшаниꙗ съмѣрениѥ· отъ съмѣрениꙗ бестрастиѥ· ѥльма въ съмѣрении нашемь Отъ послѹшаниꙗ съмѣрениѥ· ꙗкоже и ѹже варьше рѣхомъ· отъ съмѣрениꙗ Отъ чловѣкъ нѣстъ· сѧтъ· нѣстъ настоѩщаѥго дьне благочьстьнѣ проводити· аще не Отъвращаи сѧ ратьника· иже по съдѣꙗнии молити сѧ· или благочьствовати· или Отъврьжениѥ ини раꙁѹмьни добрѣ ѹставишѧ· глаголѭще то вражьдѫ къ тѣлеси и Отъврьꙁѫ· сѧтъ къто· въ ѱалътꙑри гаданиѥ моѥ· и хотѣниѥ моѥ несъврьшенаѥго Отъгънанъ бꙑстъ къто отъ него когда отъ братиѩ· ближьнꙗѥго къ немѹ обаждь Отъкѫдѹ вѣтръ дꙑхаѥтъ· прѣжде вьсѣхъ въꙁищѣмъ· ѥда како обрѧщемъ сѧ Отъраженъ бꙑвъ трьпѣниѥмь мъножицеѭ отъ кꙑихъ· прѣдъреченꙑи льстьць· тажде Отърѣваи пьса иже въ плачи глѫбоцѣ приходѧща· и бога немилосрьда и немилостива Отърѣваи ꙗко недостоинъ рѫкоѭ съмѣрениꙗ приходѧщѫѭ радость· да не ѹдобь Отътрѧсаѩи обличениѥ страсть наꙁнамена· притекꙑи же ѫꙁꙑ раꙁдрѣши сѧ⁘ Оходѧтъ бѣси самовольнѣ· обеспечалити насъ ѹстраꙗѭще· и напрасьно окаꙗнѫѭ Охѹждениѥ ѹбо ꙁълѹ раждаѥтъ отъложениѥ ꙁълѹ· отъложениѥ же ꙁълѹ начѧло Очистивꙑи сѧ ѹбо съврьшенѣ· самѫ тѫ аще и не самѫ дѹшѫ· въ которꙑихъ ѥстъ· Ощѹщаахъ аꙁъ искѹшаѥмъ влька сего· радость бесловесьнѫ и сльꙁꙑ и ѹтѣшениѥ Падениѥ мъножицеѭ лютꙑ ѹмѫдри· невольно тѣмъ съпасениѥ и беꙁълобиѥ подавъ⁘ Падениѥ ѹбо послѹшьникѹ своꙗ волꙗ· беꙁмлъвьникѹ же молитвꙑ растоꙗниѥ⁘ Пакꙑ въ градъ или въ вьсь приходѧ когда· и ѥще юнъ сꙑ· отъ помꙑслъ Памѧть страстии іисѹсовъ ицѣлитъ ꙁълѹ помьнѣниѥ· отъ того длъготрьпѣниꙗ Памѧть съмрьтьнаꙗ ѥстъ повьседьневьнаꙗ съмрьть· памѧть же исходѹ вьсечасьноѥ Памѧть съмрьтьнаꙗ ꙗвѣ отъсѣче брашьна· брашьномъ же въ съмѣрении Пасомамъ овьцамъ· свистаниѥмь словесъ пастꙑрь приѥмлѧ да не прѣстаѥтъ· и паче Пастꙑрь стрьмь ѥстъ· иже погꙑбъшѧѩ словесьнꙑѩ овьцѧ неꙁълобиѥмь своимь· Пастꙑрꙗ истиньна покажетъ любꙑ· любъве бо ради пастꙑрь распѧтъ сѧ⁘ Пекꙑи сѧ о исходѣ съкрати словеса· и приобрѣтꙑи плачь дѹшевьнꙑи· ꙗко огнꙗ Печалѹѭще ѹбо· ꙗже къ петрѹ ꙁаповѣдь господьнѭ помꙑшлꙗѭще не прѣстанѣмъ· 4:93 13:3 7:62 15:19 7:42 27a:5 5:27 27a:44 8:15 5:7 7:20 26:84 28:45 15:14 10:2 26:41 15:73 E:6:2 4:8 26a:4 26b:56 10:10 26:50 27a:13 26a:55 12:7 4:70 4:105 6:19 15:68 15:10 27a:38 4:40 26a:62 4:57 7:56 7:51 23:8 26:52 26b:63 26:83 15:31 24:22 27a:34 26:57 9:12 6:2 6:9 E:8:1 E:1:1 E:5:6 11:6 26а:36 Пии ѹсрьдьно порѫганиѥ· ꙗко водѫ животѹ отъ вьсꙗкого чловѣка· напоити сѧ Питиѥ ѥстъ· ѹтрьпаѭще ꙁапрѣщениѥ· по малѹ же ѹврачѹѭще⁘ Плачь по боꙃѣ ѥстъ сѣтованиѥ дѹшевьноѥ· болѣꙁньна срьдьца ѹстроѥниѥ· присно Плачѫщии ѹбо и отъпекъшии сѧ страхованиꙗ не имѫтъ· истѫплениѥ же мъножицеѭ Плъти ѹбо бѹꙗѭщи· на вьсꙗко врѣмѧ и мѣсто тѫ ѹтомимъ· тои же млъчѧщи· о По дъвѣма обраꙁома вьси глаголемии малочѹдьни се страдати обꙑкошѧ· или По дьни ѹбо кѹпьць· по пѣнии же дѣлатель· сѣдъ· прибꙑтъкъ ращитаѥтъ⁘ По мѣрѣ оскѫдениꙗ ѥстъ страхъ· иже бо страха кромѣ· или любъве исплъни сѧ· или По раꙁѹмѹ хѹдѹѥмѹ данѹѥмѹ ми· ꙗко непрѣмѫдръ аръхитектѡнъ· лѣствицѫ По силѣ хѹдѣи сѫщии мьнѣ· окамененꙑѩ тоѩ и острокраинꙑѩ· бѣсьнꙑѩ и По томь паче· а не простомь словесемь· божьствьнаꙗ вꙑкнѫти потъщимъ сѧ· не бо По чьто ѹбо не толико въ прѣподобьнꙑихъ тавенънисиѡтѣхъ свѣтилъ· ѥлико въ По ѥликѹ же овьцѧ пастꙑрю неотъстѫпьнѣ прѣѹспѣвъшѧ послѣдѹѭтъ· по толикѹ о По ѥликѹ ѹбо настоѩи послѹшьнꙑихъ же· и сѫщиихъ иꙁ далеча· вѣрѫ къ немѹ По ѥликѹ хвальни· иже абиѥ отъ начѧлъ съ вьсеѭ радостиѭ и ѹсрьдиѥмь ꙁаповѣди Побѣдивꙑи страсти ꙗꙁвлꙗѥтъ бѣсꙑ· страсти ѹбо творѧ сѧ имꙑ· симь же прѣльщаѩ Побѣдивꙑи страсть· печали отърѣꙁа· съвѧꙁанꙑи же никогдаже чистѣ помолитъ сѧ⁘ Повиновениѥ роди себѣ ꙁаꙁьрѣниѥ· и съдравию жѧданиѥ⁘ Повѣждь намъ· ѡ добраꙗ въ добродѣтѣльхъ· къде пасеши овьцѧ твоѩ· къде Подвинѣмъ сѧ не тъчиѭ брати сѧ· нъ и ратовати бѣсꙑ· овъ бо овогда ѹбо Пожьди по молитвѣ трѣꙁвѧ сѧ· и тогда ѹꙁьриши четꙑ бѣсовьскꙑѩ· ꙗкоже ратовани Покаꙗниѥ ѹбо въставлꙗѥтъ· плачь же въ небо ѹдарꙗѥтъ· прѣподобьноѥ же Покаꙗниѥ ѹбо попечено· и плачь очищенъ вьсꙗкоѩ скврьнꙑ· и вьсеподобьноѥ Покаꙗниѥ ѥстъ въꙁъваниѥ крьщению· покаꙗниѥ ѥстъ ꙁалогъ къ богѹ вътораѥго Покрꙑваѥмꙑ ѥсмъ рѫкоѭ господьнеѭ· въ мирѹ коѥѩ ради потрѣбꙑ прѣбꙑваѭще· Поле ѹбо ꙁлаконосьно овьцамъ вьсѣмъ ключимо· ѹчительство же и исходѹ Помаꙁаниѥ ѥстъ· ицѣлениѥ страстьмъ видимомъ· сирѣчь тѣлесьномъ· даниѥ ѥстъ· Помаꙁъ ѥстъ· ѥже по жьжении или словесемь· или маломь ѹтѣшениѥмь налагаѥмоѥ Помолимъ· страстьнии· прилежьнѣ господа· вьси бо бестрастьни отъ състрастиꙗ въ Помꙑсли добле· ꙗко чисменьнь намъ по плъти господьниимь въꙁдрастомь Понеже ѹбо отъ вьсѣхъ прѣдъреченꙑихъ· къжьдо своѥ коѥ и лѣпо слово иматъ· намъ Породъ ѹбо желѣꙁѹ и камени огнь· породъ же мъногословию и блѧди лъжа· лъжа Послѹшаниѥ ѥстъ отъврьжениѥ дѹшѧ своѥѩ до коньца· тѣлесемь покаꙁаѭще ꙗвѣ Послѹшьливꙑи самъ на сѧ сѫдъ иꙁноситъ· аще господа ради съврьшенѣ Потрѹдимъ сѧ вьсеѭ силоѭ словеси· иже господа боꙗти сѧ хотѧще· да не въ Потъщимъ и трѹдимъ сѧ вьсеѭ силоѭ на того врьхъ въꙁити· аще ли ни· понѣ на Поꙁнахъ бѣсꙑ· словесемь беꙁмлъвьствѹѭщиимъ бесловесьнꙑѩ отъ объходьникъ Поꙁнахъ ѹнꙑнию бѣса· протварꙗѭща и прѣдъпѫтиѥ творѧща блѫдьнѹѥмѹ· да Поꙗдаѥма бꙑваѥтъ вещь· огньмь божьствьнꙑимь пожагаѥма· и отъ дѹшѧ Правьдьнъ и прѣподобьнъ господь· и словесемь беꙁмлъвьствѹѭщаѥго поѹврьꙁаѩ· и Приобрѣтꙑи любъвь· страньнъ сѧ сътвори бѣшению· вражьдѹѩи же трѹдꙑ Присно ѹбо паче въ пѣсньхъ млъчаливоѥ и беꙁмѧтежьноѥ дрьжимъ· раꙁѹмъ бо Присьнꙑи сꙑнъ въ отъходѣхъ отьчиихъ поꙁнаваѥтъ сѧ⁘ Присѣти благодѹшьнꙑѩ· и обещьщаи ашѹть въ пришьствии немощьнꙑихъ· да и Присѣти· ѥда како ѹꙁьриши на своѥмь селѣ дрѣвеса· ꙁемлѭ ѹпражнꙗѭща· на иномь Присѣтимъ· и въ мъногꙑихъ отъ ꙗростьнꙑихъ бъдѣниѥ ѹсрьдьно и алъчьбѫ и Притварꙗѥтъ ѹбо себѣ лисица сънъ· бѣсъ же цѣломѫдриѥ· нъ ова ѹбо да пътицѫ Притьцѣмъ съ радостиѭ и боꙗꙁниѭ къ добрѹѥмѹ подвигѹ· не страшѧще сѧ врагъ Приходѧщиимъ потрѣбьнаꙗ прѣдълагаи· тѣлесемь· глаголѭ· и дѹхомь· аще ѹбо Приѩлъ ѥстъ прѣподобьнаѥго сего отъ бога степень· на трьхъ десѧтьхъ· и на шести Приѩхъ ꙗко лѣпо чьстьнѹѥмѹ твоѥмѹ и бестрастьнѹѥмѹ житию· и чистѹѥмѹ и Приѭꙁи сѫтъ· ѥже тъщеславиѥмь раꙁдрѣшаѥмꙑ и раслаблꙗѥмꙑ· трьпѣниѥмь до Проси плачемь· ищи послѹшаниѥмь· тлъци длъготрьпѣниѥмь· иже бо сице просѧ 4:83 E:2:5 7:1 21:4 14:6 26a:27 20:13 30:7 27a:2 18:4 26:32 27a:4 E:1:8 E:5:5 1:15 26а:29 16:6 26b:4 30:24 26a:28 20:14 25:14 25:8 5:2 15:49 E:13:12 E:2:2 E:2:9 28:27 D:3 1:2 12:1 4:3 4:9 4:113 25:53 27a:36 27a:21 26:51 7:55 9:4 4:101 E:12:5 E:13:13 E:13:17 8:21 15:9 1:18 27a:54 25:39 C:1 E:2:11 28:55 Простомъ ѹбо вьсꙗчьскꙑ дрѹгъ къ дрѹгѹ бꙑти обѹчаи· себе обраꙁъ прѣдълагаѩ· Простота ѥстъ нравъ дѹши бес пьстротꙑ· къ ꙁълоѹмию бꙑваѩ неподвижьнъ⁘ Простъ инокъ скотъ бесловесьнъ послѹшьливъ· своѥ врѣмѧ съврьшенѣ водѧщѹѥмѹ Противѫ вьсѣмъ ѹбо· обаче паче противѫ дъвѣма сима страстьма· ѥже въ съборѣхъ Проходѧ срѣдьнеѥ· въ срѣдьниихъ бꙑхъ· и просвѣщааше жѧждѫща· и се пакꙑ бѣаше Прочѧѩ ѹбо страсти ѥдиноѭ коѥѭ добродѣтѣлиѭ коѥжьдо ихъ ѹпраꙁдьнитъ· Прьвоѥ своиство дѣтьскаѥго ращениꙗ простота бес пьстротꙑ· ѭже доньдеже имѣаше Прьвꙑи степень въстѫплии· не обрати сѧ въспѧть⁘ Прѣбꙑвъ ѹбо въ тьмьници до трьхъ десѧтъ дьнии· въспѧтихъ сѧ· нетрьпѣливꙑи· въ Прѣбꙑвъ ѹбо доблии сь аввакѵръ по моѥмь ошьствии въ монастꙑри· дъвѣ лѣтѣ· къ Прѣдивьнъ ми къто и коньчьнъ чистотꙑ ѹставъ съповѣда· добротѫ· бо сѧтъ· къто Прѣдъ вьсѣхъ исповѣмъ сѧ добрѹѥмѹ нашемѹ сѫдии ѥдиномѹ· аще ли велитъ и Прѣдъвари когда петра іѡанънъ· прѣдъѹчини сѧ нꙑнѣ послѹшаниѥ покаꙗниꙗ· Прѣдъварꙗѥтъ ѹбо слъньца ѹтрьнии свѣтъ· вьсꙗкого же съмѣреномѫдриꙗ кротость Прѣдъвъчинимъ· и прѣдъпочьтѣмъ почьтенꙑихъ бещьстьнꙑихъ дѣлатель Прѣдъложению сѫдитъ богъ· а въ иже по силѣ дѣланиꙗ чловѣколюбьнѣ ѹбо ищетъ· Прѣдъположи слово съкровище на истѧꙃаниѥ· въ скѫдьльнѣхъ съсѫдѣхъ· паче же Прѣдъпочьтенꙑ прѣꙁоривꙑ постави· и прѣобидимꙑ памѧтоꙁълобьнꙑ покаꙁа· Прѣдътеча въ мъноꙃѣхъ блаженаѥго бестрастиꙗ плачь бꙑстъ· прѣдѹготовль и Прѣдъѹготовлꙗи сѧ присно въ дѹши молитвоѭ къ прѣдъстанию твоѥѩ мольбꙑ· и Прѣжде вьсѣхъ въ нашего молениꙗ харътии· благодарениѥ чисто въчинимъ· въторꙑи Прѣжде же вьсего се да въꙁищѫтъ и сътворѧтъ· иже христѹ приснѣ работати хотѧще· Прѣжде падениꙗ ѹбо чловѣколюбива· по падении же ꙗра сѫща бога глаголѭтъ бѣси· Прѣмънога люта ꙗростьнаꙗ рождениꙗ ꙁнаѭще· ѥдинъ тъчиѭ тоѩ отъродъ· аще и Прѣподобьнаꙗ же любꙑ кꙑѩ ѹбо поꙗдати обꙑче· по рекъшѹѥмѹ· расцвѣли насъ· Прѣподобьнꙑꙗ ѹбо благоволениꙗ іꙗковли лѣствици ѹподобишѧ сѧ· неподобьнꙑѩ же Прѣꙁорива дѹша ѥстъ страхованию раба· о себѣ пъваѭщи· и клопотъ тварьномъ и Прѣꙁоривꙑи ѥстъ шипъкъ· иꙁ ѫтрь съгнилъ· вънѣѭдѹ же видѣниѥмь бльщѧ сѧ· Прѣꙁорьство видимо ицѣлꙗѭтъ сѣтовьнаꙗ ѹстроѥниꙗ· невидимо же иже прѣдъ вѣкꙑ Прѣꙁорьство ѥстъ бога отъврьжениѥ· бѣсовьско иꙁобрѣтениѥ· ѹничьжениѥ чловѣчьско· Прѣꙁорьство ѥстъ богатьствѹ и потомъ погꙑбѣль· въꙁъвашѧ· и не бѣ съпасаѩи· Пѫть ѹбо сего и винѫ тѣлесьнꙑѩ трѹдꙑ приснопамѧтьнии ѹставишѧ отьци· аꙁъ же Рабъ господьнь бꙑвꙑи· своѥго владꙑкꙑ тъчиѭ ѹбоитъ сѧ· сего же и ѥще не боѩи сѧ· Равьночисльнъ еѵанъгелистомъ степень· страдальць стоитъ текꙑ бе страха⁘ Радѹѥтъ сѧ жидовинъ сѫботѣ и праꙁдьникѹ· мънихъ чрѣвообъꙗстивъ сѫботѣ и Расѫждениѥ мъного имѣимъ· когда ѹбо стоꙗти· и въ кꙑихъ· и доколѣ брати сѧ съ Расѫждениѥ ѥстъ въ въводьнꙑихъ ѹбо· ѥже о себѣ тѣхъ истиньноѥ поꙁнаниѥ· въ Расѫждениѥ ѥстъ тьмѣ свѣтило· ꙁаблѫждьшемъ въꙁвращениѥ· невидѧщемъ Расѫждениѥ ѥстъ· съвѣсть неоскврьнена· и чисто чѹвьство⁘ Раꙁлѣньшѹ ми сѧ когда· въ келии сѣдѧщѹ· и тѫ съ проста оставити Раꙁоримъ· ѡ дрѹꙃи· срѣдостѣниѥ прѣградꙑ· ѥже прѣслѹшаниѥмь ꙁълѣ съꙁьдахомъ· Раꙁѹмомь и канономь нашеѩ по боꙃѣ съвѣсти на вьсꙗ ꙁьримъ· да поꙁнавъше Раꙁѹмъ въ вьсемь ищетъ сѧ отъ господа· и въ спѣшѧщиихъ· и въ ни· вьсꙗ бо чистаꙗ Раꙁѹмьно и ꙃѣло добро дѹшевьноѥ око· вьсꙗкъ видъ по бестѣлесьнꙑихъ сѫщьствѣхъ Раꙁѹмьнъ мѫжь мене страшьно въпроси гаданиѥ· кꙑи· рекъ· грѣхъ кромѣ ѹбииства и Рекѫ· хощеши ли· ѥже вьсѣхъ истиньнѣѥ и дрьжавьнѣѥ· къ іерѹсалимѹ въꙁиде· Речено ѹбо ѥстъ нами мало въ доспѣтꙑихъ· ꙗко блаꙁньно ꙃѣло и тѣмъ крѣпъкꙑимъ· Родительница вьсѣмъ ꙁъломъ сласть и лѫкавьство· ѥже имꙑи не ѹꙁьритъ господа· Рѣдъци ѹбо иже мирьскѹѥмѹ любомѫдрию до коньца накаꙁани· аꙁъ же глаголѭ· Рѣшѧ ѹбо ини· ѹньши бꙑти молитвѣ памѧть исхода· аꙁъ же ѥдиного състава дъвѣ Сверѣпѣѭщѧ юнꙑ ѹвѧдовати и томити не милѹи· да въ врѣмѧ исхода въсхвалѧтъ Своиство ѹбо добрꙑѩ сиѩ и досточѹдьнꙑѧ троицѧ· прьво и иꙁдрѧдьно бещьстию Свѣтъ ѹбо инокомъ анъгели· свѣтъ же вьсѣмъ чловѣкомъ иночьскоѥ житиѥ· тѣмьже E:12:10 24:6 24:20 4:117 27a:19 13:7 24:13 1:24 5:28 4:30 15:46 4:10 5:1 24:1 5:4 26a:52 25:2 22:19 7:48 28:32 28:8 1:21 5:34 8:13 30:14 9:1 21:3 23:20 26b:12 23:1 23:10 25:51 21:8 4:126 14:3 26a:70 26:1 26a:26 26:3 27a:16 29:11 26:6 26a:10 26:87 15:36 E:15:2 11:1 26:39 27a:26 28:46 E:14:10 25:9 26:30 Свѧщенаꙗ дъвоица любꙑ и съмѣрениѥ· ова бо въꙁвꙑшаѥтъ· ово же въꙁвꙑшенꙑѩ 25:32 Се же прочеѥ и мꙑ видимъ· како наше прѣдъстоꙗниѥ къ богѹ и цѣсарю творимъ· въ 20:2 Се ѹбо и мꙑ иже положени въ ровѣ невѣдѣниꙗ глѫбочаишиимь· и тьмьнꙑихъ 29:1 Седмоѥ на десѧте натрꙑжнениѥ сътѧжавꙑи· на небо невещьствьнѣ пѫтешьствѹѥтъ⁘ 17:14 Си бѣахѫ въ тѣхъ присно глаголемаꙗ· и поѹчаѥма· и въпиѥма къ богѹ· ови прьси 5:18 Си же о досадахъ поболѣвъши· къ намъ томительнѣ· съмѫщьши сѧ· и дивиꙗ 14:25 Си же ꙗко съ небесе ми ꙗвльши сѧ· цѣсарица си въ ѹши моѥи дѹши бесѣдѹѭщи· 30:26 Силꙑ намъ прѣжде вьсѣхъ· ѡ чьстьнꙑи· потрѣба дѹховьнꙑ· да ѩже въ свѧтаꙗ E:14:3 Симъ же сѫпротивьнаꙗ отъ сѫпротивьнꙑихъ родитель тѣмъ раждаѭтъ сѧ· и да не 26:38 Симь же канономь и о беꙁмлъвии приимѣмъ· глаголѭще· мъногꙑ искѹсьнꙑ приимъ· 27a:7 Сице вꙑсоко и велиѥ чистотꙑ похвалениѥ· ꙗкоже дрьꙁнѫти кꙑимъ отъ отьць· 15:52 Скръбѧщи ѫтробѣ· съмѣрꙗѥтъ сѧ срьдьце· ѹгаждаѥмѣ же тои· величаѥтъ сѧ 14:16 Скѫдьнѣ ѹбо· обаче по коѥи напасти· и видѣхъ страстьнꙑ· бестрастьномъ E:8:4 Скѫдьнꙑихъ ѹбо по истинѣ словесемь беꙁмлъвиѥ проходити· и онѣхъ тъчиѭ 4:119 Словесꙑ ѹсвоꙗи· ꙗже въ инѣхъ· и нѣстъ ти трѣбѣ мънога стꙑдѣниꙗ вьсегда⁘ E:6:1 Слѹга ѥстъ тѣлесемь ѹбо чловѣкомъ прѣдъстоѩ· ѹмомь же на небесехъ молитвоѭ 4:102 Сльꙁамъ мати· и пакꙑ дъщи· грѣхомъ оцѣщениѥ· искѹсомъ мьсть· печальмъ 28:2 Сльꙁꙑ исхода породишѧ страхъ· страхѹ же рождьшѹ бестрашиѥ· ꙗви сѧ радость· 7:50 Слꙑшавъ аꙁъ немощьнꙑи· велиѥ коѥ и дивьно бꙑти ѹстроѥниѥ· и съмѣрениѥ 5:5 Слꙑшахомъ бѣсьнѫѭ нꙑнѣ рекъшѫ· тоѩ бꙑти отъродъ· ꙗже къ тѣлесемъ рать· и не 15a:1 Слꙑшахъ кꙑѩ въ мирѣ неродивѣ живѫщѧ· рекъшѧ къ мьнѣ· како можемъ съ женоѭ 1:17 Слꙑшахъ оклеветаѭщѧ· и въспрѣтихъ· и се на отъвѣтъ ꙁълѹ дѣлатели 10:4 Слꙑшахъ· присѣдѧ вънѣ по коѥи потрѣбѣ· мѫжѧ беꙁмлъвьствѹѭщѧ ꙗко ꙗстрѧби въ 8:16 Слꙑшимъ вьси· иже рова сего иꙁбѣжати хотѧще· отъ благодарениꙗ мъножицеѭ 23:3 Слꙑшимъ и ино врагъ нашихъ ꙁълохꙑтрьство· ꙗкоже ꙗже тѣло врѣждаѭща 15:43 Слꙑшимъ прѣмѫдрость божиѭ· и почѹдимъ сѧ· въ скѫдьльнѣхъ съсѫдѣхъ 4:29 Слꙑшите прѣльстьника сего къꙁнь и ꙁълохꙑтрьство· вьси иже чистотѫ исправити 15:50 Смѣи сѧ бѣсѹ· иже по вечери отълагаѭща тѧ творити вълагаѭщѹѥмѹ· 14:9 Спѣшьнии паче себѣ да вънемлѭтъ· да не ꙁа ѥже осѫждати лѣнивꙑихъ онѣхъ 4:100 Срамъ болии ѥстъ· ѥже вьсꙗ прѣдъреченаꙗ оставльшемъ по ꙁъвании нашемь· ѥже нꙑ 2:2 Срамъ о щѹждеи ѹтвари въꙁимати сѧ· беꙁѹмиѥ же послѣдьнеѥ о дарованиихъ 23:13 Срамъ пастꙑрю съмрьти боꙗти сѧ· ѥльма же се послѹшаниѥ ѹставлꙗѥтъ сѧ E:13:1 Стани на молитвѣ молениꙗ съ трепетомь· ꙗко осѫжденикъ сѫдии прѣдъстоѩ· да 7:10 Станѣте· станѣте· и пакꙑ рекѫ· станѣте текѫще· братиѥ страдальци· слꙑшѧще о 4:125 Степень девѧтꙑи приобрѣтꙑи· съ дрьꙁновениѥмь ѹбо прощениꙗ съгрѣшениѥмъ да 9:17 Степень дъва десѧтьнꙑи и въторꙑи· иже симь не ѩтъ· не въпадетъ въ 22:38 Степень дъва десѧтьнꙑи и третии· въшьдꙑи въꙁможетъ· аще ѹбо и въꙁити можетъ⁘ 23:25 Степень седмꙑи· съподоблии сѧ· и мьнѣ помагаи· сь бо ѹже поможенъ· ꙗко седмꙑимь 7:65 Степень ѥдинꙑи на десѧте побѣдивꙑи· мъножьство ꙁълъ ѥдинѣмь отърѣꙁа⁘ 11:10 Стефанъ къто живꙑ съде· пѹстꙑньноѥ и беꙁмлъвьноѥ проходѧ житиѥ· лѣта же 7:45 Страньничьство ѥстъ оставлениѥ невъꙁвратьно вьсѣхъ· иже въ отьчинѣ противѫ 3:1 Страньнолюбьць и сьребролюбьць себе стрѣтосте· въторꙑи же прьваѥго нерасѫдьна 16:5 Страньноприимьство ѹнꙑнию вълаганиѥ· и милостꙑнѧ рѫкодѣлиѥмь ѹвѣщаваѥтъ 13:5 Страньнѹ пришьдъшѹ· на любъвь вьсь отъ объꙗдениꙗ подвижетъ сѧ· и ѹтѣшениѥ 14:4 страньнъ онъ· иже ꙗко иноѩꙁꙑчьнъ въ иномь ѩꙁꙑцѣ въ раꙁѹмѣнии сѣдѧ⁘ 3:10 Страньствѹѩ· блюди сѧ объходьнаѥго и сластолюбиваѥго бѣса· страньничьство бо 3:4 Страха господьнꙗ ѹкаꙁаниѥ отъ кънѧꙃь и ꙁвѣрии приимѣмъ· любъве же ꙗже къ 26:40 Страхованиѥ ѥстъ младеньствьнъ обꙑчаи въ старьчьствѣ тъщеславьнѣ дѹши· 21:2 Страхъ господьнь приобрѣтꙑи ощѹжди сѧ лъжѧ· сѫдиѭ правьдьна имꙑ своѭ 12:5 Страхъ ѹбо вънегда въ чѹвьствии дѹшѧ бѫдетъ· истаꙗти и поꙗдати скврьнѫ 30:13 Страхьливꙑи на брань да не исходитъ· мѡѵси· паче же богъ· велитъ· ѥда како 26:97 Страшьно камо шьдъ въ обьще житиѥ· добра сѫдиѩ и пастꙑрꙗ видѣхъ сѫдъ· 4:11 Сѹшило ѥстъ· бещьстиѥ хаплѧ· и мьнѣниꙗ съгнитиѥ ѹврачѹѭще⁘ E:2:3 Съ беꙁмлъвьствѹѭщиими пѧть· съ повинѫвъшиими сѧ триѥ отъ осми борѭтъ сѧ⁘ Съ мъножьствомь поѩ· не въꙁможеши беꙁвещьствьнѣ помолити сѧ· бѫди же ти на Съблюдаи· ѡ инокꙑи ѹѥдинене· ꙁвѣремъ часꙑ· аще ли ни· не въꙁможеши Съврьшеноѥ съврьшенꙑихъ несъврьшеноѥ съврьшениѥ· ꙗкоже ми къто того въкѹшь Съврьшенѣ длъжьнъ ѥстъ самѣхъ страстии врачь съвлѣщи сѧ· да въ врѣмѧ коѥ Съврьшенꙑихъ ѥже поꙁнавати присно въ дѹши· каꙗ ѹбо съвѣстьна· каꙗ же божиꙗ· Съвъпрашаѭще себе присно· и истѧꙃаѭще противѫ иже прѣдъ нами отьцемъ и Съвъпрашаѭще себе· иже постигнѫти хотѧще· не прѣстанѣмъ· аще ли въ чѹвьствии Съвѣсти твоѥѩ ꙁрьцало повиновению бѫди· и довольно ѥстъ⁘ Съдръгнѫшѧ ми сѧ власи и плъти· елифаꙁъ рече· бѣсовьскаꙗ ꙁълокъꙁньства Съкрꙑваи благородиѥ· и благославиѥ обличаи· ѥда како обрѧщеши сѧ инако ѹстꙑ Сълѹчаѥтъ сѧ не ѹ сътѧжавъшиимъ молитвꙑ срьдьца истиньноѭ· иже въ Съмотри и оно· молѭ· ꙗко мъножицеѭ въ помꙑслѣ грѣхъ настоѩщаѥго гории отъ иже Съмотри приходѧщѫѭ сласть· ѥда како отъ горькъ врачь· паче же навѣтьникъ Съмотримъ и обрѧщемъ· дѹховьнѣи трѫбѣ наꙁнаменѹѭщи· видимѣ ѹбо събираѥмѣ Съмотримъ и расѫдимъ и ѹтрѣꙁвимъ сѧ· когда ѹбо оглаголаѥми къ пастꙑрю· Съмотримъ ѥда како и о ѹмьнꙑихъ враꙃѣхъ нашихъ· въ чѹвьствьнѣи рати и въ Съмотримъ· и съблюдемъ· и сътворимъ· не бо вьсегда правьдьнаѥго настоѩи Съмотрительнѣ господь отъ новоначѧльнꙑихъ рати обльгъчи· да не въ начѧтъкꙑ Съмотрѭ же и оно· ѥже въ мъноꙃѣхъ благораꙁѹмьнѣхъ болѧщихъ видѣхъ бꙑваѥмо· Съмѣрениѥ ѥстъ смрьчь небесьнꙑи· отъ беꙁдънꙑ грѣховьнꙑ на небеса въꙁвести Съмѣреномѫдриѥ покаꙁа· не иже себе охѹждаѩ· како бо себе не сътрьпитъ· нъ иже отъ Съмѣреноѹмьнꙑи присно своѥѩ волѧ ꙗко льстьца гнѫшаѥтъ сѧ· и въ прошениихъ Сънове пищамъ и брашьномъ въ срьдьци обѣдаѭщиимъ сѧ· сънове же мѫчению и Сънъ мъногъ сѫжительница неправьдьна· полъ жиꙁни лѣнивꙑимъ въсхватаѩ отъ Сънъ ѥстъ ѹмѹ пошьствиѥ· въ непошьствии тѣлесьнѣѥмь· мьчьтъ ѥстъ прѣльсть Сънъ ѥстъ ѥстьства чѧстьнѣ съставлениѥ· обраꙁъ съмрьтьнꙑи· чѹвьствомь Съплетаѥтъ сѧ съ мѫжьствомь величаниѥ· ꙗкоже нарицаѥмꙑи смилаѯъ съ Съповѣда ми когда егѵпьтꙗнинъ инокъ· ꙗко по ѥже въ чѹвьствии срьдьца памѧти Съпоспѣшьника ꙗко бестѣлесьнꙑимъ и ѹмьнꙑимъ силамъ себе покаꙁѹѥтъ· иже отъ Съсѫщьноѥ ѹбо слово съврьшаѥтъ чистотѫ· приходомь своимь ѹмрьтвль съмрьть· тои Сътьцѣте сѧ· и видите· приидѣте· и слꙑшите· и съповѣдѣ вамъ· вьси иже бога Сь ѹбо· сь вьсескврьньнꙑи· любитъ мъножицеѭ въ тꙑ самꙑ свѧтꙑѩ съборꙑ· и въ тъ Сьребролюбиѥ ѥстъ идоломъ поклонениѥ· невѣрьствию дъщи· немощьмъ иꙁвѣтьница· Сьребролюбьць ѥстъ еѵанъгельскꙑи рѫгатель· и самовольнꙑи прѣстѫпьникъ· Сѣдѧ на вꙑсотѣ· блюди· аще ѹбо и съвѣси· и тогда ѹꙁьриши како· и когда· и Сѫдити ѥстъ божиꙗ сана бестѹдьно граблениѥ· осѫждати же своѥѩ дѹшѧ пагѹба⁘ Сѫдитъ сѧ вьсꙗко отъ добраѥго и правьдьнаѥго нашего сѫдиѩ· ꙗкоже въ вьсѣхъ· и Сѫтъ вещи источьникꙑ нашѧ исѹшаѭщѧ· и сѫтъ дрѹгꙑ и тинѫ въ тѣхъ и ꙁвѣрѧ Сѫтъ въ дѹховьнꙑихъ мъножицеѭ ини хѹдѣишѧ страсти· отъ бога съмотрительнѣ Сѫтъ вьсꙗко и тъщеславьни· въ инѣхъ прошениихъ своихъ ѹслꙑшаномъ бꙑти отъ Сѫтъ доблѧ дѹшѧ· желаниѥмь и съмѣрениѥмь срьдьца въ вꙑшьшиихъ себе Сѫтъ добродѣтѣли· и сѫтъ матери добродѣтѣльмъ· съмꙑсльнꙑи ѹбо на сътѧжаниѥ Сѫтъ ини вꙑше своѥѩ силꙑ отъ любъве дѹховьнꙑ подвиꙃаѥми· брѣмена инѣхъ Сѫтъ ини иже врьхѹ камениꙗ плинъѳꙑ ꙁиждѫще· и сѫтъ дрѹꙃи иже на ꙁемли Сѫтъ ини отъ нечистꙑихъ бѣсъ· божьствьнꙑихъ писании съкаꙁаниѥ въ начѧтъцѣхъ Сѫтъ каꙗ дѹхъ лѫкавъ и ꙁавистьнъ ѹстроѥниꙗ· своѥвольнѣ отъ свѧтꙑихъ Сѫтъ лѣнивꙑ дѹшѧ· въ кѵновии приходѧще· и вещьми своѥѩ лѣности обогатѣвъшѧ· Сѫтъ нечисти лѫкавꙑихъ лѫкавѣише бѣси· иже грѣхъ намъ съдѣловати ѥдинѣмъ не Тажде чѹждьше сѧ вьси· вьсѣмъ ѥго въ вьсѣхъ ѹправлениихъ· ꙗко новоꙗвлена кого Такъ ѹставъ· слово же и ꙁаконъ· дѹхомь и тѣлесемь въ плъти благочьстьнѣ Татьба ѥстъ сѫщьствѹ погꙑбель· татьба ѥстъ· ѥже недобро ꙗко добро творити· Тогда ѹвѣси себе· до коньца врѣда того гонеꙁъ· не ѥгда ꙁа опечальшаѥго помолиши 27a:14 19:7 27a:3 29:3 E:4:1 26a:74 23:17 25:27 4:74 21:7 3:14 15:65 E:12:8 27a:47 19:3 4:121 15:18 E:13:11 1:19 E:7:1 25:57 22:13 25:44 14:12 20:9 3а:2 19:1 26a:50 6:13 E:13:9 30:18 5:3 23a:2 16:2 16:3 27:23 10:13 7:22 7:60 26:58 22:34 26a:13 26a:33 E:12:7 1:12 26a:41 26a:37 27a:6 26a:18 A:7 26:20 26:11 9:10 Тогда ѭже отъ бога данѫѭ ѥмѹ врачь поꙁнаѥтъ прѣмѫдрость· вънегда ѩже Тожде падениѥ мъножицеѭ съторицеѭ сѫгѹбо иного сѫждениѥ иматъ· отъ обраꙁа· Томлениꙗ вьсꙗкого достоини отъ бога болѧщии· по врачевѣ хꙑтрости и отъ него Тоѩ польꙃѫ отъ бѣсовьскꙑихъ прѣпинании въ врѣмѧ събраниѥмъ ꙁнаменѹимъ· тоѩ Трапеꙁꙑ готовлениѥ искѹси ласкръдꙑѩ· и молитвꙑ дѣланиѥ искѹси боголюбивꙑѩ· Третиѥѥ троицѧ равьночисльноѥ течениѥ· въстѫпивꙑи да не въꙁьритъ на десно ни на Третиꙗꙗ на десѧте побѣда· ѭже по истинѣ сътѧжавꙑи· въ вьсемь искѹсьнъ ѥстъ о Три ѹбо аꙁъ кѹпьно видѣхъ инокꙑ· бещьстиѥ приимъшѧ· и овъ ѹбо хопленъ бꙑстъ· Три ѹбо нощи къто въ ꙁемли сътворь· оживе до коньца· а иже три часꙑ побъдѣвъ· не Тричасьноѥ грожениѥ и главоболиѥ· огнь же· и витиѥ ѫтробѣ ѹнꙑниꙗ бѣсъ сътвори· Трѹдомь мъноꙃѣмь и спѣхомь исправлꙗѥтъ сѧ въ насъ обꙑчаи благъ· и Трѹждаи сѧ въꙁносити· паче же ꙁатварꙗти· мꙑсль въ молитвьнꙑихъ словесехъ· аще и Трѹждаѥтъ сѧ бѣсъ послѹшьливꙑѩ овогда ѹбо скврьнами оскврьнꙗти· и жестосрьди Трѹждь сѧ стражь· въставъ· молитъ сѧ· и пакꙑ сѣдъ· прьваѥго дѣланиꙗ добле Тъчиѭ речено ѹбо бꙑстъ нами· ѡ отьцемъ отьче· и въ доспѣвъшиихъ о ономь Тъщеславиѥ ѥстъ по видѹ ѹбо· ѥстьствѹ прѣмѣнениѥ· и обꙑчаѥмъ раꙁвращениѥ· и Тъщеславьнꙑи ѥстъ идолослѹжитель вѣрьнъ· бога ѹбо мьнѣниѥмь чьтꙑ· чловѣкомъ Тьмѣ и нощи страстьнѣи постигъши стадо· ѹставлꙗи неподвижьно пьса къ богѹ на Тьцѣте· молѭ· съ онѣмь глаголѭщиимь· потъщимъ сѧ· доньдеже достигнемъ вьси въ Тѣмьже канономь и о пѣсньхъ и о пѣниихъ сътварꙗѥмъ· боголюбивии бо въ Тѣмьже мꙑ ꙗко немощьни ѹбоꙗхомъ сѧ вамъ нꙑнѣ о беꙁмлъвьнѣѥмь пристанищи Тѣмьже не блажи иже имѣниꙗ· ѡ блажене· нъ иже овьцѧ словесьнꙑѩ христѹ Ѹбоꙗшѧ сѧ пътицѧ ꙗстрѧблꙗ вида· дѣлатели же семѹ прѣрѣканиꙗ гласа⁘ Ѹвѣдѣвꙑи вонѭ огнꙗ вꙑшьнꙗѥго· ꙗко бъчела бѣжитъ чловѣка· овѫ ѹбо дꙑмъ Ѹвѣдѣвꙑи себе· никогдаже нарѫганъ· въ иже бꙑше себе начьнетъ· нъ ѹтврьди Ѹвѣщавꙑи себе отаи· брани не исходити до послѣдьнꙗѥго иꙁдꙑханиꙗ· и тꙑсѫщѧ Ѹкаꙁаниѥ и ѹставъ ꙗвѣ· и обраꙁъ намъ блаженꙑѩ простотꙑ трьблаженꙑи паѵлъ Ѹкориꙁнꙑ въ мирѹ мъногꙑ раꙁлѫкꙑ сътворишѧ· чрѣвообъꙗдениꙗ же въ съборѣхъ Ѹмилениѥ стрьмь ѥстъ невꙑсѧща сѧ болѣꙁнь дѹши· ниѥдиногоже себѣ ѹвѣта Ѹмилениѥ ѥстъ присно съвѣсти истѧꙃаниѥ· ѹмьноѭ исповѣдиѭ пристѹждениѥ огни Ѹмилено наꙁнаменахъ въ гнѣвьливꙑихъ видѣниѥ· отъ мьнѣниꙗ отаи тѣмъ Ѹмъ алъчьбьничь молитъ сѧ трѣꙁвѣ· а невъꙁдрьжѧщаѥго сѧ идолъ нечистъ Ѹмъ раꙁѹмьнъ вьсꙗко и раꙁѹмьномь чѹвьствомь одѣꙗнъ ѥстъ· ѥгоже въ насъ и не Ѹмьнꙑѩ силꙑ съслѹжѧтъ· и въмѣщаѭтъ сѧ въ дѹшевьнѣ беꙁмлъвьницѣ· Ѹне послѹшьникъ ѹбогъ· паче беꙁмлъвьника пекѫща сѧ⁘ Ѹничьживꙑи того· страсти свобождаѥтъ сѧ· а иже инако съ тѣмь брати сѧ Ѹнꙑниѥ ѥстъ раслаблениѥ дѹши· и ѹма ослаблениѥ· прѣнемаганиѥ постьничьства· Ѹслаждаѥмъ или поѹврьꙁаѥмъ въ словесе молитвꙑ· прѣбꙑваи въ немь· хранитель бо Ѹспѣваѭщиимъ ѹбо въ блаженѣѥмь плачи своиство· съмѣрениѥ· въꙁдрьжаниѥ· и Ѹстрои господь· къ ѥже намъ не хотѧщемъ съмѣрити сѧ· и се· никътоже бо своихъ Ѹсъпительно ѥстъ· ѥже брѣмѧ послѹшьнаѥго въсприѩти· и повиновениꙗ ради покои Ѹтварꙗти варениꙗ масло и соль обꙑкошѧ· въскрилꙗти же молитвѫ цѣломѫдриѥ и Ѹтолии гнѣвъ· погѹби ꙁълѹ помьнѣниѥ· отьцѹ бо живѹ чѧдородиѥ бꙑваѥтъ⁘ Ѹтѣшаи отъ любъве старьцѧ дѣлательнꙑ· иже сътрѣшѧ тѣлеса своꙗ въ пощении· Ѹченикъ бо· сѧтъ· къто инъ въ тоижде обители въ асии· ѹ коѥго мъниха кротъка Ѹчитель въ истинѫ ѥстъ· иже ѹмьнꙑѩ кънигꙑ раꙁѹма прьстомь божиимь· сирѣчь Ѹѥдиненъ конь мъножицеѭ тещи сѧ мьнитъ· съ дрѹгꙑ же ꙁапѹщенъ· тогда ѹвѣдѣ Хаплеми ѹбо о обличании нашимъ съгрѣшениимъ въспомѧнѣмъ· доньдеже господь Хотѣаше къто· о сихъ въ искѹсѣ бꙑвъ· по дробьнѹ и опасьнѣ рещи· нъ ѹбоꙗ сѧ· ѥда Хотѧще о господи своѭ вꙑѭ прѣклонити· раꙁѹмомь и словесемь съмѣреномѫдрию· и Хотѧще о ѫтробѣ глаголати ꙗкоже въ вьсѣхъ· нꙑнѣ паче на сѧ любомѫдрити Хотѧщѹ ми вьсꙗчьскꙑ отъвращати въ събраниихъ тѣлесьноѥ дѣло· иже и ѥще Хотѧщѹ навꙑкнѫти· съкажи ми· съкажи· къто мене раꙁѹмьнъ въпрашааше· котории E:5:1 15:45 4:71 28:60 20:6 3:18 13:12 8:27 26a:47 13:6 3:17 28:17 4:56 27:24 E:14:4 22:2 22:6 E:1:11 30a:2 15:47 27:2 E:14:1 25:41 11:8 25:40 4:91 24:19 4:97 7:26 7:2 8:24 14:14 26:23 27:11 27a:30 23a:12 13:2 28:12 7:3 25:43 E:2:10 28:14 9:3 26a:63 4:111 E:1:4 25:20 4:43 27:25 4:6 14:1 27a:55 26a:60 Хощи паче чловѣкꙑ а не бога опечалити· радѹѥтъ бо сѧ· ꙁьрѧ насъ къ бещьстию Храни сѧ· не ꙗкоже сѧ прилѹчитъ· помолити сѧ о женѣ въ молитвѣ своѥи· ѥда како съ Шьдъ· расточи си въ скорѣ· ѥже бо продаждь· къснѣниꙗ· имѣниꙗ· и даждь ѹбогꙑимъ Щѹжде ѥстъ огнь водѣ· ꙗкоже и осѫждениѥ каꙗти сѧ хотѧщиимъ· аще и въ тъ Щѧди ѩꙁꙑкъ исходѧ· вѣстъ бо въ скорѣ мъногꙑ трѹдꙑ растачати⁘ Цѣломѫдрию помощьникъ ѥстъ и вина беꙁмлъвиѥ· раждиꙃанию съкрѹшениѥ Цѣломѫдриѥ ѥстъ каѳоликии вьсѣхъ добродѣтѣлии именованиѥ· цѣломѫдръ ѥстъ Чинъ ѹбо и начѧло· каꙗ же и коньць· отъ сътворьшаѥго бꙑвъшаꙗ имѣшѧ· Чистота божиѥ присвоѥниѥ и ѹподоблениѥ по въꙁможьнѹѥмѹ чловѣкомъ⁘ Чистота ѹченика богословьца сътвори· собоѭ ѹтврьждьша троицѧ троихъ ѹчениꙗ⁘ Чистота ѥстъ бестѣлесьна ѥстьства ѹсвоѥниѥ· чистота ѥстъ домъ христовъ ꙃѣло Чловѣколюбива бо бога сѫща· нечловѣчьскꙑи врагъ блѫдьнꙑи прѣдъстатель Чрьвь мъножицеѭ въꙁдрастъ и окрилатѣвъ· въꙁвꙑси сѧ на вꙑсотѫ· и тъщеславиѥ Чѹвьство дѹши своиство ѥи· грѣхъ же чѹвьствѹ мѫчениѥ· чѹвьство раждаѥтъ Чѹдити ми сѧ о ѥдиномь· иже въ насъ ꙃѣло приходитъ· како ѹбо на добродѣтѣли Чѹдо ѥстъ видѣти ѹмъ бес плъти· отъ тѣлесе оскврьнꙗѥмъ и омрачаѥмъ· и пакꙑ Шестаꙗ на десѧте борьба· ѭже побѣдивꙑи· или любъвь сътѧжа· или печаль отърѣꙁа⁘ Шести на десѧте лѣтъ ѹбо сꙑ блаженикъ видимоѭ врьстоѭ· тꙑсѫщи же лѣтъ Шестꙑи въсходъ· въшьдꙑи ѹбо не съгрѣшитъ когда· поминаи послѣдьнꙗꙗ своꙗ· и Шьдъ ѹбо въ каѭщиихъ сѧ обитѣль· и въ истинѫ плачѫщиихъ сѧ мѣсто· видѣхъ въ Ѥгда врачь немощь прѣдълагаѥтъ· тогда нѫжда къ иномѹ грѧсти· беꙁ врача бо Ѥгда къто тѣлесемь немощьнъ бѫдетъ· и лютꙑ грѣхꙑ сътворь· пѫтьмь съмѣрениꙗ и Ѥгда мало чьто мирьно видитъ имѫщѧ ѹстроѥниѥ· абиѥ отъ пѹстꙑнѧ въ миръ Ѥгда своихъ нашихъ въ лѣто или въ лѣта ошьдъше· мало коѥ благоговѣиньство или Ѥгоже приимъ сѧ рьвьнии мѡѵси къто отъ дрьжѧщиихъ иночьскоѥ житиѥ· молѣаше Ѥгоже ѹмѣренѣ оконьчавъше· глаголати прочеѥ о нечѹвьствии хощемъ· ꙗко Ѥдина и си мъножицеѭ отъ мъногословиꙗ вѣи· ꙗко и ѹже варьше рѣхомъ· ѥстъ· и Ѥдина чаша мъножицеѭ въкѹсъ вина наꙁнамена· и ѥдино слово беꙁмлъвьника· иже Ѥдино въ вьсеи твари мѣсто ѥдиноѭ видѣ слъньце· и ѥдинъ помꙑслъ мъножицеѭ Ѥдино ѹбо прѣдъстоѩщиихъ прѣдъстоꙗниѥ· мъного же въ немь раꙁличиѥ и раꙁньство Ѥдино ѹбо слово мъножицеѭ плачь раꙁори· чѹдо же аще и на то събьра⁘ Ѥдино ѥстъ отъ ѥже по ѥстьствѹ вьсѣхъ· насъ ꙗвѣ ѹмьнꙑимъ накаꙁѹѩ⁘ Ѥдино ѥстъ тъчиѭ· о немьже начинати не имавѣ силꙑ· и се тебѣ ранимѣ глаголевѣ· Ѥдиного отъ дѹхъ блюди трѣꙁвѣ· понеже и тъ боретъ тѧ непрѣстаньно· на стоꙗнии· и Ѥдиномѹ и семѹ и вьсѣхъ тѧжьшѹ отъ осми ꙁъла прѣдъстателии сѫщѹ· по тѣхъ Ѥдинъ и сь отъ скорꙑихъ пѫтии ѥстъ· иже къ оставлению съгрѣшениѥмъ ведꙑ· рекѫ Ѥдинѫ же ѥще ѹспѣшьнѫ блаженꙑихъ сихъ добродѣтѣль въспомѧнѫвъ· ꙗко иꙁ раꙗ Ѥже сѫдити· и ѥже осѫждати искрьнꙗѥго прѣстанемъ· и помꙑслъ хѹльнъ не ѹбоимъ Ѥже сѫмьнѣти сѧ въ сѫждениихъ· и беꙁ иꙁвѣщениꙗ на мъноꙃѣ прѣбꙑвати· Ѥже ѹбо кꙑи приживꙑи доблꙗѥго сего· и въспитавꙑи прѣдъ натрꙑжнениѥмь ѥго· да Ѥже ѹбо отъ благꙑихъ начѧти плача сльꙁъ· и въ лѫкавꙑ достигнѫти не чѹдо· а Ѥже ѹбо съ мъножьствомь пѣнию плѣнениꙗ и парениꙗ послѣдѹѭтъ· особьнѹѥмѹ же Ѥже ѹбо чѹдити сѧ свѧтꙑихъ трѹдомъ добро· а ѥже рьвьновати съпасению Ѥже ѹпивати сѧ виновьно ѥстъ ѥже прѣтꙑкати сѧ· и ѥже прѣꙁорьствовати виновьно Ѥликоже бестьлѣньнъ и бестѣлесьнъ господь· толико чистотѣ и бестьлѣнию тѣлесе Ѥлици господьнѭ ѹвѣдѣти хотѣшѧ волѭ· себе ѹморити длъжьни сѫтъ· вѣроѭ ѹбо Ѥлици дѹхомь божиѥмь водѧтъ сѧ· ти съ нами въ ѹмьноѥ се и вьсе мѫдроѥ да Ѥлици иꙁ егѵпьта и фараѡна иꙁити· и бѣжати хощемъ· вьсꙗко мѡѵсеꙗ коѥго и мꙑ Ѥлици къ трꙑꙁнищѹ ѹмьнаѥго исповѣданиꙗ начѧсте съвлѣщи сѧ· ѥлици христовъ Ѥлици отъ послѹшаниꙗ отъскочишѧ· ти ти въꙁвѣстѧтъ того польꙃѫ· тогда ѹбо Ѥлици съ каломь борѭтъ сѧ· симъ въ врѣмѧ своѥ беꙁмлъвиѥ съпроходитъ· аще и Ѥлици цѣсарю и богѹ прѣдъстати и съглаголати грѧдемъ· не неприготовлени течениѥ Ѥльма же ми ини въ обоѩ себе глаголаахѫ ѹмиленѣ въпадати· сиѩ аꙁъ вьсꙗко 25:37 28:56 27:29 10:9 27a:52 26b:6 15:2 26а:42 15:26 30:20 15:1 15:24 22:36 26b:62 26а:25 14:20 16:10 A:2 6:20 5:6 4:69 26b:52 22:16 3:7 A:4 17:13 13:1 27a:50 25:16 28:7 7:63 26b:14 23:24 27a:43 13:9 10:8 4:37 23a:10 26a:8 A:1 7:29 28:33 4:42 23a:5 15:25 26a:2 25:3 1:6 4:5 4:122 27:16 28:4 8:18 Ѥльма же о реченѣѥмь въспомѧнѫхомъ обители· въ малѣ о тои речемъ· мѣсто ѹбо Ѥльма сице слово протече· нѫжда и о тѣхъ иже въ повиновении сьде въложити· и паче Ѥстъ бестрастьнꙑи· и бестрастьнѣиша бестрастьнѣи· овъ ѹбо крѣпъцѣ ненавидитъ Ѥстъ болѣꙁнь очищениꙗ ради грѣховьна· и ѥстъ съмѣрениꙗ ради мѫдрованию· Ѥстъ бѣсъ сьребролюбиꙗ мъножицеѭ съмѣрениѥ лицемѣрьствѹѩ· и ѥстъ бѣсъ Ѥстъ бѣсъ· вънегда на одрѣ въꙁлѧжемъ· къ намъ приходѧ· и лѫкавнꙑ насъ и Ѥстъ въ начѧтъцѣхъ младеньства ради· оставльшемъ своꙗ· и съврьшенѣ очищьшемъ Ѥстъ въ опасьнѣишиихъ отъ раꙁѹмьнꙑихъ отьць и дрѹгоѥ коѥ сихъ тънъчаѥ Ѥстъ въ сладострастьнꙑихъ· ꙗкоже ми къто отъ тѣхъ· въ искѹсѣ бꙑвъ· по Ѥстъ дѹхомъ прѣдътеча нарицаѥмъ· отъ съна насъ абиѥ приѥмлѧ· и прьвомꙑслиѥ Ѥстъ иже върѫчениѥ проходѧ слѹжьбꙑ· и на ѹпокоѥниѥ иномѹ братѹ испрошь· се Ѥстъ иже себе бещьстию инѣхъ ради чьсти въдавъ· и отъ мъноꙃѣхъ ꙗко Ѥстъ иже ꙁаповѣди ради ꙁаповѣдь прѣслѹшаѩи· видѣхъ бо по боꙃѣ юношѧ себе Ѥстъ иже ꙁаповѣдь приимъ· и раꙁѹмъ ꙁаповѣдавъшаѥго ощѹщь· не сладъцѣ Ѥстъ ина съмрьть въ насъ и пагѹба падениꙗ· въ насъ и съ нами присно обносима· въ Ѥстъ ино чѹвьство· паче же нравъ· болѣꙁни приносьнъ глаголемъ· отъ негоже обѧтꙑи Ѥстъ осѧꙃаниѥмь тѣлесьнѣ оскврьнꙗти сѧ· ничьтоже бо сего чѹвьства тѧже· помѧни Ѥстъ отъврѣщи сѧ блага больша ради блага· ꙗкоже иже мѫченичьства не отъ страха Ѥстъ отъчаꙗниѥ отъ мъножьства грѣховьна· и съвѣстьнꙑ тѧжести· и несътрьпимꙑ Ѥстъ охѹждати мирьскꙑѩ непьщеваниѥмь· и ѥстъ тꙑ несѫща никъчинꙑ творити· Ѥстъ по ꙁемльнѹѥмѹ цѣсарю и нашего вьсеблагаѥго цѣсарꙗ видѣти· овогда ѹбо Ѥстъ подвижениѥ жрьновьно бꙑстро въ ѥдинъ часъ паче иного дьне· пьшеницѫ Ѥстъ покои вражьдьници· ѹмьнѫѭ силѫ въꙁбѹждаѭщии· и ражꙁдиꙃаниѥ не Ѥстъ приѩтиѥ стрьмь дѹшѧ даниѥ о дѹши искрьнꙗѥго при вьсемь· и ѥстъ Ѥстъ слава отъ господа прѣбꙑваѭщи· славѧщѧѩ бо мѧ· сѧтъ· прославлѭ· и ѥстъ отъ Ѥстъ страстьнъ страстьна страстьнѣѥ· и самоѥ то скврьнъ исповѣданиѥ съ Ѥстъ ѹбо въ сънѣ отъ чѧстости поѹчати сѧ въ ѱалъмьнаꙗ словеса· ѥстъ же ѥгда Ѥстъ ѹбо нѣкако и сь помꙑслъ въ начѧтъкꙑ рачителемъ господьниимь· Ѥстъ ѥгда въспитаниѥ послѣдьниимъ ꙁълꙑимъ виновьно ѥстъ· ѥстъ же ѥгда и Ѥстъ ѥгда иного бꙑлиѥ· иномѹ отрава бѫдетъ· ѥстъ же ѥгда и тожде томѹжде въ Ѥстъ ѥгда на несвоиствьнѣхъ и сластолюбьнѣхъ мѣстѣхъ или житьнѣишихъ· Ѥстъ ѥстьство· да сице рекѫ· на стꙑдѣноѥ въ настоѩщиихъ ѹкланꙗѩ сѧ· и Ѥстъ· и се вьсѣмъ вѣдомо· въ вьсѣхъ хѫдожьствомъ ѹстроѥниихъ· нравомъ и Ѥстьствѹ своиство и се благꙑи нашь сътвори господь· да врача ꙁьрѧ недѫгѹѩи Ꙗдѣаше ѹбо вьсе· ѥже непорочьнѣ желаѥтъ сѧ ꙁаповѣданиѥмь· мало же ꙃѣло· и симь Ꙗже въ срьдьци нечистаꙗ и скврьньнаꙗ словеса· отъ прѣльстьника срьдьчьнаѥго Ꙗже мъногами мольбами и врѣменꙑ притварꙗѥма прѣбꙑтьна⁘ Ꙗже ѹбо отъ страха сльꙁꙑ· тꙑ самꙑ въ себѣ трепетъ и хранило имѫтъ· любъвьнꙑѩ Ꙗкаже мъножицеѭ дрѹгъ къ дрѹгѹ недоѹмѣваахѫ· и глаголаахѫ· ѹбо· братиѥ· Ꙗко расѫждениꙗ обраꙁомь· аще годѣ ѥстъ· нꙑнѣ мала глаголемъ· ѥлико не Ꙗко съврьшенѫѭ любъвь отьци бес падениꙗ бꙑти ѹставлꙗѭтъ· сице аꙁъ же Ꙗко ѹбо вьсѧ ꙗже о боꙃѣ нашѧ сльꙁꙑ ѹспѣшьнꙑ· прѣрѣкѹѩи никътоже· кꙑи же Ꙗко ѹбо нашего раꙁѹма ѹмъ несъврьшенъ вьсь· и вьсꙗкого невѣдѣниꙗ исплънь· и Ꙗко ѹбо оходѧтъ бѣси и страсти отъ дѹшѧ· или на врѣмѧ коѥ· или въ инѫ· Ꙗко ꙁемльнѹѥмѹ цѣсарю гнѫсьнъ· иже томѹ прѣдъстоѩ· и лице своѥ отъвращаѩ къ Ꙗкоже арѡматꙑ носѧи· и не хотѧ отъ вонѧ обличаѥтъ сѧ· сице и дѹхъ господьнь Ꙗкоже беꙁдънѫ непроходьнѫ ини сѫщѫ ѹставлꙗѭтъ· мѣсто бо то нарицаѭтъ Ꙗкоже бѣ и видѣниѥ страшьно и ѹмилено тѣхъ послѣдьнꙗѥго часа· вънегда бо Ꙗкоже вода писмена· сице сльꙁа съгрѣшениꙗ ꙁатирати можетъ⁘ Ꙗкоже водѣ въ пламень по малѹ прилагаѥмѣ· до коньца пламень ѹгаснетъ· сице и Ꙗкоже водѫ отъ источьника чрѣплѭще· ѥстъ ѥгда и не видѧще глаголемѫѭ жабѫ Ꙗкоже врѧщи ꙗꙁва ѹдобь цѣлꙗѥма ѥстъ· сице мъноголѣтьнии стрѹпи дѹшевьни Ꙗкоже въ вьсѣхъ страстьхъ раꙁличиѥ врѣдѹ поꙁнаваѥмъ· сице и о лъжи· инъ ѹбо 4:41 27a:11 29:4 26:43 26:71 26:90 3:8 15:60 15:16 26:91 4:95 E:13:7 26a:39 4:108 15:21 26:64 15:38 E:13:6 26:76 2:3 28:53 8:7 26:85 E:12:4 22:28 15:70 20:15 3:2 26a:15 26:26 E:13:18 E:6:3 27a:1 E:2:1 A:3 15:71 28:40 7:59 5:20 27:3 6:11 7:31 3а:1 26:49 28:54 26b:29 6:14 5:24 26b:43 8:1 26:46 26b:47 12:6 Ꙗкоже вьдова своѥго мѫжа погребъши· и ѥдинородьна сꙑна имѫщи· съ господьмь Ꙗкоже вьсѣхъ брашьнъ хлѣбъ нѫждьнѣишии· сице вьсѣхъ дѣлании съмрьтьноѥ Ꙗкоже вѣтри мѫтѧтъ беꙁдънѫ· сице и ꙗрость мъножаѥ вьсѣхъ мѫтитъ мꙑсль⁘ Ꙗкоже вѣтри овогда снадь тишинꙑ ради· овогда же глѫбинѫ морьскѫѭ Ꙗкоже глаголемии каръкини ѹдобь ѥмлеми бꙑваѭтъ· ꙁа ѥже овогда ѹбо на прѣдъ Ꙗкоже дрѣвꙗномаслиѥ и не хотѧще ѹкротитъ море· сице и алъчьба и не хотѧщи Ꙗкоже желѣꙁо искѹшено и неискѹшеноѥ наострити можетъ· сице братъ ѹсрьдъ Ꙗкоже и не хотѧ желѣꙁо послѹшаѥтъ магнита· сице и сътврьждьшии сѧ Ꙗкоже и творѣахѫ блажении повиньници· въ тѣхъ видѣахѫ сѧ колѣнѣ оцѣпѣнѣвьши Ꙗкоже иже въ храминѣ ꙁаключенъ сꙑ· иже вънѣ мимоходѧщиихъ словеса слꙑшитъ· Ꙗкоже иже лице цѣсарево видѣвъше· и того себѣ дрѹга ѹстроивъше· и слѹгꙑ ѥго Ꙗкоже иже на лѣствицѫ въсходѧщии гнилѫ· бѣдѫ приѥмлѭтъ· сице вьсꙗка слава и Ꙗкоже иже по ноꙃѣ окованъ ходити ѹдобь не можетъ· сице и крꙑѭщии имѣниꙗ на Ꙗкоже иже съ львомь борѧ сѧ· аще инамо ѹклонитъ око· абиѥ погꙑбаѥтъ· сице и иже Ꙗкоже иже чѹвьствомь обонꙗниꙗ съдрави сѫще· иже арѡматꙑ отаи дрьжѧща Ꙗкоже иже ꙁлато каломь прѣмѣнꙗѭще· тъщетѫ приѥмлѭтъ· сице и иже Ꙗкоже ина гражданомъ и дрѹга осѫжденикомъ жилища· сице вьсꙗчьскꙑ длъжьно Ꙗкоже ихъже око не видѣ· ни же ꙃѣло отъ слѹха желаѥтъ въкѹсити· сице и чистии Ꙗкоже камꙑ остроѫгльнъ и жестокъ съ инѣмь каменьмь съражаѥмъ· и събиваѥмъ· Ꙗкоже каꙗ отъ писменъ· не имѫще водꙑ· инѣми обраꙁꙑ ꙁаглаждаѥмъ· сице сѫтъ и Ꙗкоже кони текѫще· дрѹгъ дрѹгѹ ретѧтъ сѧ· сице дрѹжина добра себе Ꙗкоже корабль добра кръмьника имꙑ· беꙁ бѣдꙑ въ пристанище· богѹ Ꙗкоже лѹча слъньчьна скважьнеѭ въшьдъши въ храминѫ· вьсꙗ освѣщаѥтъ· ꙗко и Ꙗкоже любꙑ богъ именѹѥтъ сѧ· сице и правость· тѣмьже прѣмѫдрꙑи въ пѣниихъ Ꙗкоже мъногопитиѥ обꙑчаѥмь виситъ· сице и мъногосъпаниѥ· тѣмьже въ Ꙗкоже мъногоплътьнꙑимъ отъ пътиць на небо въꙁлетѣти немощьно· сице и своѭ Ꙗкоже мъножьство мотꙑлъ мъножьство чрьвии творитъ· сице мъножьство брашьнъ Ꙗкоже мьнѣниѥ и кромѣ инꙑѩ страсти погѹбити чловѣка можетъ· такожде и ѥже Ꙗкоже на лици своѥмь приимъшаѥго ꙗꙁвꙑ лютꙑ воина на рати· не велитъ цѣсарь Ꙗкоже не имꙑ вожда ѹдобь пѫтьмь блѫдитъ· аще и ꙃѣло мѫдръ ѥстъ· сице и Ꙗкоже не раждаѥтъ огнь снѣга· сице ни иже сьдешьнѧѩ ищѧ чьсти· оноѩ насꙑтитъ Ꙗкоже нелѣпо погребъшѹѥмѹ своѥго отьца· тажде отъ погребениꙗ въꙁвращьшѹ сѧ· Ꙗкоже немощьно алъчѫщѹѥмѹ не поминати хлѣба· сице немощьно съпасти сѧ· иже Ꙗкоже немощьно ѹмьрьшѹѥмѹ ходити· сице немощьно отъчаꙗвъшѹ сѧ съпасти сѧ⁘ Ꙗкоже неправьдьно огнемь болѧщѹѥмѹ самомѹ сѧ ѹбити· сице до послѣдьнꙗѥго Ꙗкоже нищии съкровища цѣсарꙗ ꙁьрѧще· мъножаѥ своѥ ѹбожьство поꙁнаваѭтъ· сице Ꙗкоже нѣстъ беꙁ орѫжиꙗ ꙁвѣрии погѹбити· сице ни бе съмѣрениꙗ беꙁгнѣвиꙗ Ꙗкоже нѣстъ длъгомь недѫгомь болѣвъшѹѥмѹ· въ ѥдиномь часѣ съдравиꙗ Ꙗкоже нѣстъ жити по ѥстьствѹ бе сънѣди· сице нѣстъ до исхода аще и въ часъ малъ Ꙗкоже облаци съкрꙑваѭтъ слъньце· сице лѫкавꙑѩ мꙑсли помрачаѭтъ и Ꙗкоже орѫжиꙗ цѣсарьска на мѣстѣ лежима ꙁьрѧще татиѥ· не ꙗко сѧ прилѹчи тамо Ꙗкоже отъвѣтъ приимꙑи· и къ осѫждению грѧдꙑ· не глаголетъ о поꙁорѣхъ· сице ни Ꙗкоже плашиꙗ мъножьство мъногжицеѭ подавлꙗѥтъ пламꙑ и ѹгашаѥтъ· Ꙗкоже раꙁличьни очию свѣтове· сице мънога и раꙁличьна раꙁѹмьнаѥго слъньца· ꙗже Ꙗкоже слѣпъ стрѣльць неискѹсьнъ· сице ѹченикъ прѣрекѹѩ погꙑбаѥтъ⁘ Ꙗкоже съпѧщии ѹдобь окрадаѭтъ сѧ· сице и блиꙁь мира добродѣтѣль проходѧщии⁘ Ꙗкоже съѫжаѥма вода на вꙑсотѫ въстичетъ· сице мъножицеѭ и дѹша отъ бѣдъ Ꙗкоже сѫпротивлꙗѥтъ сѧ словесемь ѹчению свѧтꙑѩ и несъꙁьданꙑѩ и Ꙗкоже сѫпротивьно бракъ и погребениѥ· сице несъгласьно прѣꙁорьство и отъчаꙗниѥ· и Ꙗкоже сѫтъ отроковицѧ бесрамьно ꙁълаꙗ творѧщѧ· сѫтъ же и дрѹгꙑ таи и Ꙗкоже сѫтъ сѫща и присна чѧда· и сѫтъ отъ дъвоѥбрачиꙗ· и дрѹга подъметена· и Ꙗкоже тѣлесьнꙑи огнь ѥдинъ ѹбо ѥстъ· мъногꙑ же а не ѥдиноѩ своѥго въꙁгорѣниꙗ Ꙗкоже чьто глаголѭ· смѣхъ беꙁгодьнꙑи овогда ѹбо отъ блѫда бѣсовьска раждаѥтъ 7:46 6:3 26b:30 26a:73 26b:38 26b:27 26b:20 26b:26 5:21 23a:11 E:3:2 26b:41 26b:46 26b:40 26:68 26b:55 26b:60 26b:31 8:8 26b:44 26b:22 26b:50 26b:37 24:12 19:2 26b:16 26b:45 10:14 26b:61 26b:51 26b:33 26b:59 26b:42 26b:48 26b:58 26b:25 26b:35 26b:53 26b:36 26b:23 26b:32 26b:24 26b:18 26a:32 26b:19 26b:39 26b:28 27a:56 26a:40 10:3 E:12:3 8:28 26:37 Ꙗкоже ѥдина искра мъножицеѭ огньна мъногѫ вещь пожьже· сице и ѥдино благо Ꙗкоже ꙁмии немощьно своѥѩ ветъхости съвлѣщи сѧ· аще не въ ѫꙁъкѫ скважьнѭ Ꙗкоже ꙗвѣ каситиръ отъ сьребра· аще и видѣниѥмь подобитъ сѧ· сице въ Ꙗкоже ꙗица вън ꙗдрѣ грѣѥма· оживлꙗѭтъ сѧ· сице и помꙑсли не ꙗвлꙗѥми на є Ꙗкоже ꙗко ѹбо прѣдати сѧ подобааше сꙑнѹ чловѣчѹ· горе же имьже прѣдастъ сѧ· Ꙗрости ицѣлениѥ бещьстию любꙑ· пѣниѥ же и милованиѥ и несътѧжаниѥ печали Ꙗростивъ ѥстъ бѣсѹѩ сѧ самовольнъ· отъ невольна прѣдъприѩтиꙗ раꙁбиваѥмъ· и Ѫтробьнаꙗ несꙑтость ѥстъ чрѣвѹ лицемѣриѥ· ненасꙑщена бо сѫщи· скѫдьства ради Ѫтробѣ сꙑтость исѹши источьникꙑ· си же исъхъши роди водꙑ· иже своѥи ѹгаждаѩ References to the Bible and Other Texts Genesis Gen 3:21 Gen 12:1 Gen 19:36 Gen 28:12 Gen 32:7 Gen 32:25 Gen 39:12 15:63 3:15 7:60 B:2 15:17 30:25 E:2:14 30:25 26a:54 Exodus Ex 2:12 Ex 3:2 Ex 3:5 Ex 4:4 Ex 4:10 Ex 5:7 Ex 7:1 Ex 7:8 Ex 10:21 Ex 11:5 Ex 12:8 Ex 13:18 Ex 13:21 Ex 14:28 Ex 15:1 Ex 17:8 Ex 17:11 Ex 17:12 Ex 17:13 Ex 31:18 Ex 32:4 Ex 33:20 Ex 34:29 Ex 36:1 15:30 E:15:1 15:30 E:15:1 E:15:1 E:15:1 E:15:2 E:15:1 E:15:2 E:15:1 E:15:1 E:15:1 E:14:10 E:15:1 E:15:1 E:15:1 23:24 E:15:1 1:6 E:15:1 15:65 E:15:1 E:15:1 E:15:1 30:14 A:3 Numbers Num 22:28–30 25:44 Deuteronomy De 20:8 De 32:7 De 4:9 26:97 B:2 26a:23 26b:34 26b:15 6:4 26b:21 E:14:2 26b:9 8:9 14:2 14:15 De 9:17 E:15:1 Joshua Jos 3:1 Jos 3:16 Jos 4:3 Jos 6:20 Jos 6:4 E:15:1 E:15:1 E:15:1 E:15:1 E:15:1 1 Kingdoms 1 Kgs 2:8 (Ps 112:7–8) 29:12 1 Kgs 2:9 28:21 64 1 Kgs 2:30 22:28 1 Kgs 16:1 E:6:3 2 Kingdoms 2 Kgs 11:4 15:51 2 Kgs 12:13 25:50 4 Kingdoms 4 Kgs 2:11 E:15:1 4 Kgs 21:4 25:50 Esther Esther 4:1–3 5:10 Job Jb 2:8 25:49 Jb 4:12 27:27 Jb 4:15 21:7 Jb 13:1 4:88 Jb 14:11 7:19 Jb 29:2–3 5:25 Jb 38:11 28:17 Jb 38:8 28:17 Jb 42:2 26:34 Jb 42:6 25:49 Psalms Ps 5:7 12:2 Ps 6:2 5:14 Ps 6:3 15:65 Ps 6:8 8:19 Ps 7:11 24:12 26:53 Ps 7:17 23a:8 Ps 8:6 15:55 15a:1 Ps 8:7 26a:64 Ps 9:7 E:15:1 Ps 9:18 5:24 Ps 10:7 24:12 Ps 15:8 6:12 27a:44 Ps 17:12 26a:48 Ps 17:30 29:10 Ps 17:42 23:10 Ps 21:26 25:35 Ps 23:6 3:11 4:41 Ps 24:5 26a:1 Ps 24:8 Ps 24:9 Ps 25:12 Ps 27:7 Ps 31:5 Ps 34:13 Ps 36:2 Ps 36:9 Ps 36:35 Ps 37:6–7 Ps 38:1 Ps 38:2 Ps 38:4 Ps 38:10 Ps 38:14 Ps 39:15–16 Ps 40:12 Ps 41:2 Ps 41:3 Ps 45:11 Ps 46:10 Ps 48:5 Ps 49:2 Ps 50:18–19 Ps 50:19 Ps 54:7 Ps 56:8 Ps 59:13 (107:13) Ps 60:4 Ps 62:9 Ps 63:7 Ps 64:8 Ps 64:14 Ps 65:6 Ps 65:20 Ps 66:2 Ps 67:2 Ps 67:10 Ps 69:2 Ps 70:20 Ps 72:16–17 Ps 72:25 Ps 72:28 Ps 75:12 Ps 78:8 Ps 79:4 Ps 79:7 Ps 83:3 Ps 83:6 Ps 83:8 24:12 24:2 4 A:1 30:14 4:12 14:22 27a:39 24:11 24:11 15:54 5:15 11:4 26:66 5:47 26:66 5:36 29:4 22:27 28:60 26a:1 30:10 29:7 30:11 29:11 29:3 27a:38 27a:44 25:50 E:1:10 4:1 27:19 23:22 25:24 2:1 10:15 26:31 25:13 26:31 5:24 5:18 26:31 4:105 26:66 4:43 26:7 E:14:3 28:25 28:25 E:13:9 5:18 5:18 26:66 30:10 30:25 30a:1 26a:42 Ps 87:7 29:1 Ps 88:10–11 30:24 Ps 88:23–24 25:24 Ps 88:50–51 5:25 Ps 90:12 5:29 Ps 90:13 25:56 Ps 93:10 28:64 Ps 93:19 4:43 Ps 94:6 4:38 Ps 100:4 29:6 Ps 100:5 10:4 Ps 101:10 5:15 Ps 101:5 7:2 Ps 101:5 7:58 Ps 101:5–6 5:15 Ps 103:18 E:15:2 Ps 103:19 26a:48 Ps 103:20–22 26a:48 Ps 107:13 (59:13) 23:22 Ps 112:7–8 (1 Kgs 2:8) 29:12 Ps 113:9 25:35 Ps 114:6 25:13 Ps 114:6 27a:44 Ps 118:42 26:66 Ps 118:51 26:66 Ps 118:96 26a:42 Ps 118:120 30:13 Ps 118:145 28:60 Ps 120:3 26a:49 Ps 120:8 26a:42 Ps 123:5 5:18 Ps 123:5–6 5:24 Ps 125:2–3 26a:48 Ps 132:1 4:36 Ps 135:23–24 4:70 25:10 Ps 136:4 7:23 Ps 138:18 14:25 Ps 140:4 1:15 Ps 141:8 7:33 Ps 142:10 26a:1 Ps 142:5 5:25 Ps 142:8 26a:1 Ps 144:17 7:55 Ps 144:19 A:5 Ps 145:8 4:98 Ps 145:8 7:41 Proverbs Pr 4:25 4:76 Pr 4:27 1:22 Pr 11:25 30:22 Pr 14:6 Pr 15:13 Pr 16:5 Pr 24:6 (20:18) Pr 24:11 Pr 24:27 Pr 25:22 (Rom 12:20) Pr 31:8 15:62 30:14 23:6 25:12 26a:1 E:13:8 27a:44 E:13:15 A:7 Eccl 3:1 Eccl 4:10 Eccl 4:12 Eccl 4:9 26:74 1:22 25:8 4:72 Ecclesiastes (Qohelet) Song of Solomon SofS 1:4 SofS 1:7 SofS 4:9 SofS 5:2 24:12 30:24 30:14 27:19 30:10 Wisdom of Solomon Wisd 3:6 4:125 Sirach (Ecclesiasticus) Sir 1:22 Sir 5:7 Sir 7:36 Sir 20:18 Sir 34:23 8:6 26a:1 6:20 11:4 4:60 Isaiah Is 2:3 Is 3:3 Is 3:12 Is 12:10 Is 19:1 Is 35:10 Is 49:9 Is 59:2 Is 66:2 30a:1 E:15:2 22:8 5:24 26a:48 7:40 5:18 29:10 24:2 Jeremiah Jer 7:16 Jer 15:19 Jer 17:16 Jer 38:13 E:6:3 E:12:7 2:1 4:43 Ezekiel Ezek 7:8 Ezek 7:27 7:45 E:12:7 Jonah Jon 3:9 5:20 Habakkuk Hab 3:19 30a:1 Zechariah Zech 1:17 5:18 Matthew Mt 3:6 Mt 4:9–10 Mt 5:16 Mt 5:3 Mt 5:5 Mt 5:8 Mt 5:9 Mt 6:13 Mt 6:20 Mt 6:24 Mt 6:26 Mt 7:13–14 Mt 7:14 Mt 7:2 Mt 7:8 Mt 7:22 Mt 8:9 Mt 8:14 Mt 8:20 Mt 8:21–22 Mt 8:22 Mt 9:2 Mt 10:22 Mt 10:34 Mt 11:12 Mt 11:15 Mt 11:28–30 Mt 11:29 Mt 11:30 Mt 12:35 Mt 12:45 Mt 12:47 Mt 12:50 Mt 16:19 Mt 16:24 Mt 16:26 Mt 17:22 Mt 18:15 Mt 18:20 Mt 18:22 Mt 19:12 Mt 19:21 Mt 19:23 Mt 19:26 Mt 19:29 Mt 19:30 Mt 20:16 Mt 21:1 Mt 22:13 4:65 23a:8 22:29 2:6 24:3 26b:65 26a:38 24:10 4:112 3:12 17:6 14:21 2:6 E:7:2 10:9 28:55 E:11:5 7:34 15:52 13:11 2:2 2:4 5:24 4:112 3:12 15:17 15:18 28:3 24:1 25:5 E:7:2 A:7 2:9 3:11 3:11 15:52 4:112 22:25 E:14:2 26a:23 1:22 28:60 4:36 26a:36 27a:5 27:29 24:21 5:33 17:7 28:44 27a:2 E:0:1 E:15:2 5:24 23:14 Mt 23:5 Mt 24:15 Mt 24:18 Mt 25:29 Mt 25:36 Mt 26:24 Mt 26:41 Mt 26:50 22:28 27a:4 2:2 5:30 13:5 E:14:2 27a:44 4:112 Mark Mk 4:39 Mk 5:34 Mk 9:23 Mk 10:21 A:3 5:24 5:29 2:3 27:29 Luke Lk 1:79 Lk 4:23 Lk 6:26 Lk 6:37 Lk 7:47 Lk 10:20 Lk 12:48 Lk 13:7 Lk 14:11 Lk 14:28–29 Lk 14:35 Lk 15:21 Lk 16:10 Lk 18:3 Lk 18:5 Lk 18:5–7 Lk 18:11 Lk 18:13 Lk 21:2 Lk 21:19 Lk 23:42 Lk 23:43 5:18 E:13:5 22:28 9:14 10:8 5:29 25:37 E:12:14 E:6:3 22:32 27a:46 7:53 26:26 28:6 4:84 22:24 27a:35 7:10 15:68 28:28 23:3 25:30 46 28:6 11 16:4 27a:44 27a:39 25:46 28:11 John Jn 1:12 Jn 1:9 Jn 4:10 Jn 4:23 Jn 4:44 Jn 5:14 Jn 10:8 Jn 10:9 Jn 11:44 Jn 12:3 Jn 13:4 Jn 13:35 Jn 14:2 29:11 28:51 4:36 26a:64 3:3 5:24 25:26 25:26 1:5 E:15:2 25:48 4:36 25:37 29:10 Jn 15:13 Jn 20:4 E:12:7 5:1 45 Acts Acts 1:1 Acts 12:8 Acts 15:8 Acts 20:34 26:15 28:24 23a:4 16:9 Romans Rom 2:11 Rom 2:21 Rom 6:4 Rom 7:24 Rom 8:18 Rom 8:26 Rom 8:28 Rom 8:35 Rom 8:38 Rom 10:4 Rom 10:7 Rom 11:34 Rom 12:20 (Pr 25:22) Rom 14:12 Rom 14:23 1:3 3:3 E:14:11 E:15:2 15:22 27a:44 28:41 26a:6 4:28 4:28 25:10 E:15:2 15:28 27a:57 E:13:15 3:3 4:7 1 Cor 2:9 1 Cor 2:11 1 Cor 2:16 1 Cor 4:4 1 Cor 4:7 1 Cor 5:13 1 Cor 6:18 1 Cor 9:24 1 Cor 13:5 1 Cor 13:8 1 Cor 13:13 1 Cor 14:19 1 Cor 14:40 1 Cor 15:33 5:6 22:10 29:4 25:45 15:63 E:6:3 15:32 27a:44 4:26 26a:42 30:1 26 28:21 26a:1 3:17 1 Corinthians 2 Corinthians 2 Cor 1:9 2 Cor 10:4 2 Cor 12:2 2 Cor 12:4 2 Cor 12:7 2 Cor 3:17 2 Cor 5:3 2 Cor 6:3 2 Cor 6:8 2 Cor 6:14 2 Cor 6:17 26:85 A:2 27a:19 27:27 23:7 5:37 15:63 26:30 26a:30 E:13:7 7:27 2:7 Galatians Gal 1:1 Gal 2:20 Gal 5:24 Gal 6:9 E:1:6 29:8 E:15:2 26a:16 Ephesians Eph 2:2 Eph 4:3 Eph 4:13 Eph 5:12 Eph 6:12 Eph 6:17 B:2 30a:2 30a:2 15:21 B:2 4:2 Philippians Ph 2:8 Ph 3:20 Ph 3:8 Ph 4:3 Ph 4:4 Ph 4:13 26a:56 A:1 15:8 17:1 D:1 1:19 A:6 4:36 Colossians Col 2:14 4:111 1 Thessalonians 1 Th 2:18 1 Th 5:8 26a:5 4:36 2 Thessalonians 2 Th 3:10 16:9 1 Timothy 1 Tim 1:9 1 Tim 1:15 1 Tim 5:22 1 Tim 6:8 1 Tim 6:10 1 Tim 6:15 25:22 28:13 E:13:3 1:17 17:10 1:16 2 Timothy 2 Tim 2:3 2 Tim 4:2 2 Tim 4:7 E:15:2 4:27 8:20 E:6:2 29:8 Titus Tit 3:10 26a:16 Hebrews Heb 5:14 Heb 8:1 Heb 12:29 E:2:14 E:15:2 26:7 28:51 James Jas 1:22 Jas 2:10 Jas 4:6 27a:49 26a:36 23:6 1 John 1 Jn 3:9 1 Jn 4:8 10:5 24:12 30:1 3 30a:2 E:15:2 Jude Jude 24 24:15 Other texts Alphabetic Paterikon CPG 5560 1 Antonius 1 14 Antonius 14 32 Antonius 32 45–46 Arsenius 7–8 68 Arsenius 30 214 Ephraim 2 328 Io. Colobus 13 420 Io. Thebanus 1 464 Macarius 11 613 Poemen 39 797 Paulus Simplex 869 Simon 2 875 Serapion 1 910 Tithoes 1 19:7 15:20 29:4 27a:35 27a:35 29:4 29:4 4:106 25:16 26:60 24:19 25:36 26a:29 29:3 Anonymous Paterikon CPG 5561 Anon. 1159 Anon. 1566 15:38 25:36 Systematic Paterikon CPG 5562 Syst. B:19 Syst. 2:6–7 Syst. 3:26 Syst. 4:83 Syst. 7:1 Syst. 7:12 Syst. 8:1 Syst. 8:23 Syst. 12:1 Syst. 12:13 Syst. 15:40 Syst. 16:5 Syst. 17:1 Syst. 18:7 Syst. 18:26 Syst. 20:3A Syst. 22:16 (15:117) 15:38 27a:35 26:60 15:38 19:7 29:4 15:20 25:36 27a:35 29:3 25:16 4:106 29:4 29:4 24:19 26a:29 25:36 Anastasius Sinaita Historiæ CPG 7758 6 9 12 34 4:110 27a:29 27a:29 4:110 Basilius Cæsarensis Adversus Eunomium 1:23 24:15 Homilia in Ps 33:8 7:9 Evagrius Monachus De octo spiritibus 26:2 31 35 Hom. in Canticum 2:11 25:10 Practicus 16 14:8 Gregorius Nazianzenus Oratio 14:6 26a:25 Oratio 21:2 28:51 Oratio 45:8 15a:1 Oratio 45:15 15:22 Hesychius Hierosolymitanus Commentarius brevis in Ps 106:23 B:2 Ioannes Cassianus Collatio 10 4:105 Ioannes Chrysostomus Hom. 3 in 2 Cor:7 4:113 Ioannes Moschus Pratum Spirituale 112 26:12 Marcus Monachus Ad Nicolaem 15:60 De lege spirituali 135 23:4 Vitæ Vita Pachomii 7 27a:55