Polonya'daki Karay Türkleri Hakkında Malumatlı Bir Bibliyografya Denemesi: Almanach Karaimski Örneği

Polonya’daki Karay Türkleri Hakkında Malumatlı Bir Bibliyografya Denemesi: Almanach Karaimski Örneği An Informative Bibliography Essay on the Karaim Turks in Poland: The Case of Almanach Karaimski Hasan KIZILDAĞ* Geliş/Submitted: Kabul/Accepted: Yayın/Published: 11.07.2023 18.09.2023 27.09.2023 Citation / Atıf Kızıldağ, H. (2023). Polonya’daki Karay Türkleri hakkında malumatlı bir bibliyografya denemesi: Almanach Karaimski örneği. Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10 (38), 121-142. Makale Türü: Araştırma Makalesi Article Information: Research Article 10.29228/TIDSAD.71741 This article was checked by Intihal.net. Bu makale İntihal.net tarafından taranmıştır. This article is under the Creative Commons license. Bu makale Creative Commons lisansı altındadır. *Arş. Gör. Dr., Ondokuz Mayıs Üniversitesi, drhasankizildag@gmail.com Polonya’daki Karay Türkleri Hakkında Malumatlı Bir Bibliyografya Denemesi: Almanach Karaimski Örneği 1 An Informative Bibliography Essay on the Karaim Turks in Poland: The Case of Almanach Karaimski Arş. Gör. Dr. Hasan KIZILDAĞ Öz: Karaylar, Karaizm olarak bilinen bir Yahudilik biçimine bağlı olan bir Türk topluluğudur. Kendi aralarında Tatarca’nın bir lehçesini konuşan ve MS 800 civarında Yahudiliğe geçen bir Türk-Tatar krallığı olan Karayların, Hazarlardan geldikleri/Hazarların torunları oldukları ifade edilir. Karayca, birlikte Batı Kıpçak Türk dilleri grubunu oluşturan Kırım Tatarcası, Karaçay-Balkarca ve Kumukça ile bağlantılıdır. Bu çalışmada 2007’de bir sayı, 2013-2022 yılları arasında ise yıllık birer sayı olarak yayın yapan “Almanach Karaimski” dergisinde yayınlanan çalışmaların malumatlı künyeleri verilmiştir. Bitik-Karaimską Oficynę Wydawniczą (Bitik-Polonya Karaim Birliği Yayınevi) tarafından yayınlanan Almanach Karaimski, Karay Türklerinin tarihini, kültürünü, dini inançlarını, göçlerini, folklorunu, dillerini, siyasi ve sosyal çalkantılar karşısındaki tutumlarını, Hazar Türkleriyle olan bağlantılarını vb. içeren makaleler yayınlaması bağlamında istisnai bir örnektir. Bu dergide yayınlanan çalışmalar Karay Türklerinin folkloru, dini inançları, tarihi, nüfusu ve Türk toplulukları içerisindeki yeri bağlamında oldukça önemlidir. Anahtar Kelimeler: Almanach Karaimski, Karay Türkleri, Yahudi Türkler, folklor, din ve kültür, Polonya. Abstract: The Karaites are a Turkic community that adheres to a form of Judaism known as Karaism. They speak a dialect of Tatar among themselves and are said by many to be descendants of the Khazars, a Turkic-Tatar kingdom that converted to Judaism around 800 CE. Qarai is related to Crimean Tatar, Karachay-Balkarian, and Kumuk, forming the Western Kipchak Turkic languages group. This study gives information about the studies published in the journal "Almanach Karaimski," which published one issue in 2007 and one issue annually between 2013 and 2022. Almanach Karaimski, published by Bitik-Karaimską Oficynę Wydawniczą (Bitik-Polish Karaim Union Publishing House), is an exceptional example in terms of publishing articles on the history, culture, religious beliefs, migrations, folklore, languages, attitudes towards political and social turmoil, connections with the Khazar Turks, etc. of the Karaite Turks. The studies published in “COPE-Dergi Editörleri İçin Davranış Kuralları ve En İyi Uygulama İlkeleri” beyanları: Bu çalışma için herhangi bir çıkar çatışması bildirilmemiştir. Bu çalışma için etik kurul onayı gerekmemektedir. Statements of “COPE-Code of Conduct and Best Practices Guidelines for Journal Editors”: No conflicts of interest were reported for this article. Ethics committee approval is not required for this article. 1 Hasan KIZILDAĞ 123 this journal are critical in the context of the folklore, religious beliefs, history, population, and place of the Karaite Turks within the Turkic communities. Keywords: Almanach Karaimski, Karaim Turks, Jewish Turks, folklore, religion and culture, Poland. Giriş Karay Türkleri, Türk dünyasının küçük ancak farklı bir grubunu oluşturan, Rabbani Yahudiliği reddederek kendi mezheplerini oluşturan bir topluluktur. Dünya üzerindeki sayıları çok kalabalık olmasa da ciddi bir yazılı geleneğe sahip olan Karay Türkleri, bugün Kırım, Rusya, Polonya, Litvanya gibi Avrupa ülkelerinde ve küçük bir kısmı İsrail’de yaşamaktadır. Karay Türklerinin dil ve kültürleri, inanç ve folklor unsurları, Türk kültürünün bir parçaları olmaları hasebiyle oldukça önemlidir. Türk kültürüne bütüncül olarak bakan çalışmaların yapılabilmesi için Musevi Karay Türklerinin kültürlerine dair birikimin değerlendirilmesi elzemdir. Bu tarz değerlendirmeler, halk bilimi, dil, tarih, dinler tarihi, sanat tarihi ve diğer kültür bilimleri disiplinleri için önemli veriler sağlayacaktır. Şaban Kuzgun’un farklı kaynaklardan derlediği bilgilere göre Karaim kelimesi, tekil ve çoğul şekliyle muhtelif dillerde değişik şekillerde söylenmektedir. İbranicede, “Karaî, Karaim”, Arapça’da, “Karraî, Karraûn”, Kuman-Kıpçak Türkçesi’nde, “Karay, Karaylar” şeklinde söylenen kelime, Rusça ve Lehçede, “Karaim”, Fransızca da “Caraime” şekillerinde ifade edilir. Ayrıca pek çok ansiklopedi ve ilmi eserde bu isim, “Karaite” şeklinde yazılmaktadır. Kelimenin aslının hangi dilden alındığı tartışma konusudur. Bazılarına göre bu kelime, okumak manasına gelen İbranice “Kara” kökünden gelmektedir. Bazılarına göre ise kelime K-R-A kökünden gelmekte olup Arapçadaki “Kıraat” kelimesi ile aynı anlama gelmektedir. Kelimenin, Arapça ve İbranicede müşterek olarak okumak ve çağırmak manalarına kullanılan, “Kara”dan türediğini kabul edebilmekle birlikte Karaî mezhebi, bir Yahudi mezhebi olduğuna göre, bu kelimenin İbraniceden alınmış olması daha mantıklıdır. Bu gün bu mezhebe mensup insanların büyük çoğunluğu Türk asıllı olup kelimeyi “Karay, Karaylar” şeklinde telaffuz etmekte “Karaî” kelimesinin sonundaki “i” harfini kendi dillerine uygun olarak “y” harfine çevirmektedirler (Kuzgun, 1985: 154). Karay/Karaimler, Karaizm olarak bilinen bir Yahudilik biçimine bağlı olan bir Türk halkıdır. Talmud’un sözlü geleneğini ilahi yasa olarak kabul eden Rabbani Yahudiliğin aksine Karaizm, İbranice Kutsal Kitabın (Tanah) dini doktrinin tek kaynağı olduğunu savunur. İnançlardaki bu farklılık, Karaimleri diğer Yahudi cemaatlerinden ayıran alternatif bir Musevi ritüel biçiminin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Karaimler hakkında kesin istatistikler mevcut değildir. Karaim grupları, Litvanya (Panevezys ve Trakai’de) ve Polonya’daki daha küçük yerleşim bölgelerine ek olarak, Ukrayna içinde özerk bir bölge olan Kırım Yarımadası’na ve bu ülkenin bazı batı şehirlerine dağılmış durumdadır. Şu anda Litvanya ve Polonya’da yaşayan Karaimlerin çoğu ana akım Yahudi toplumuna asimile olmuştur. Ukrayna’nın Galiçya bölgesinde Galich ve Lutsk kasabalarında ve çevresinde yaşayan Karaimler, bu bölge hala Polonya’nın bir parçasıyken Polonya dilini de benimsemişlerdir. Avrupa’nın Alman ve Sovyet ilgi alanlarına bölünmesini öngören 1939 tarihli MolotovRibbentrop Paktı’nın bir sonucu olarak, Polonya’nın doğu kısmı Sovyetler Birliği’ne bağlanınca bu Karaimleri Ruslaştırma tehlikesiyle karşı karşıya bırakmıştır. 1991 yılında Galich ve Lutsk Ukrayna topraklarının bir parçası oldu. Karaimler Petersburg gibi büyük şehirlerde de yaşamaktadır (Danver, 2013: 334). https://tidsad.com Polonya’daki Karay Türkleri Hakkında Malumatlı Bir Bibliyografya … 124 Karaylar olarak da adlandırılan Karaimler, M.S. 8. yüzyılda İsrail’in ana gövdesinden ayrılmıştır. Avrupa’da yaşayan Karaimlerin hepsi kendi aralarında Tatarca’nın bir lehçesini konuşur ve birçok kişi tarafından MS 800 civarında Yahudiliğe geçen bir TürkTatar krallığı olan Hazarlardan geldikleri ifade edilir. Boşanmaları geçerli sayılmadığı için haham kararıyla Yahudilerle evlenmek yasaklanmıştır, ancak istisnalar yapılmış ve yapılmaya devam etmektedir (Asheri, 1978: 13). 1700’lü yıllarda Karaim Yahudileri bir Türk dili konuşuyor, Türk geleneklerine göre yaşıyor ve hatta tamamen Türk şarkıları söylüyorlardı. Kırım’daki Karaim Yahudi cemaati diğer gayrimüslimlerden farklı koşullarda yaşıyordu. Bahçesaray yakınlarındaki Cufut Kale adlı bir kasabada yoğunlaşan bu cemaat, Hristiyan tebaanın sahip olmadığı bir dizi özel hak ve ayrıcalığa sahipti. Bir dizi Kırım vergisinden muaf tutuldular ve kasabalarının “mülkiyetine” ve yerel siyasi yaşamlarına tamamen karışmama haklarına sahip oldular. Eski adı Kırkyer (Cufut Kale/Yahudi kalesi) olan kale, bazı Tatar kaynaklarına göre Altın Orda’nın ilk yıllarında Kırım’daki Tatar siyasi otoritesinin ilk merkeziydi. Karaim topluluğu ayrıcalıklı durumlarını, “kadim geçmişte” atalarının bir uluhaneyi (bir Tatar hanının ilk eşi) ölümcül bir hastalıktan iyileştirebildikleri hik}yesiyle açıklıyordu. Bu iyiliğin karşılığında kendilerine kalenin kullanımı ve bir dizi önemli mali ve hukuki ayrıcalık tanınmıştı. Bu hik}yenin doğrulanabilir tek unsuru, on altıncı yüzyılın sonlarında bu Yahudilerden alınan kapitülasyon vergisinin Bahçesaray’daki uluhane makamına bağlanmış olmasıdır (Fisher, 1987: 30-34). Talmudik Yahudilerin aksine, tüccar olarak eşit derecede uzman ve girişimci olmalarına rağmen, Karaimler katı dürüstlükleriyle tanınmakta ve bu nedenle yarımadada saygı görmekteydiler. Bir tüccarın ya da tacirin sözüne tam bir güvenle bakılır. Kendilerine duyulan saygı, Eupatoria, Kaffa ve diğer şehirlerdeki zanaatk}rların ve dükk}n sahiplerinin tabelalarında Karaim olduklarını belirtmelerine neden olmuştur. Tatar dilini konuşmaktadırlar. Din farklılığının gerektirdikleri dışında hemen hemen aynı kılık kıyafete ve aynı }detlere sahiptirler (Milner, 1855: 353). Bugün Kırım’da yaşayan bir avuç Karaim, Hazarların torunlarıdır (Evans, 2004: 223). Karaî inancı bir mezhep hareketi olarak ortaya çıkmadan çok önceleri, organize olmamış bir inanç olarak bulunmuştur. M.S. VIII. yüzyılda, Sadukilik, Essenilik, İseviyye, Yudganiyye gibi akımlardan ve İslam’dan çeşitli hususlarda etkilenen Anan ben David bu inancın ilk kurucusu kabul edilmiştir. Karaîlere göre Kral soyundan gelen Sadukîlik mezhebine mensup dindar bir kişi olan Anan ben David, Tevrat’ı eski devirdeki yüksek konumuna çıkarmak istemiş, bunun için Tevrat’ın sözlü yorumu aleyhinde bulunmaya ve onu tamamen reddetmeye başlamış, fakat Ferisiler ona karşı çıkmıştır. Ferisîlerin hızla çoğaldığını gören Anan ben David, Tevrat’ın tamamen ortadan kalkacağından korkarak bütün taraftarlarından Ferisilerden ayrılmalarını istemiş ve bu süreçte Karaîlik ortaya çıkmıştır (Arık, 2005: 28). Karaimler, VIII. yüzyıl hilafetinin doğu bölgesinde yaşayan Yahudi topluluğuna mensupturlar. Bir nevi Karaim mezhebi veyahut tarikatı halinde bulunan bu topluluğun ibadetleri kısmen İbranice olmakla beraber, daha çok Karaimce lehine gelişmektedir (Caferoğlu, 1888: 79). Karaimce, birlikte Batı Kıpçak Türk dilleri grubunu oluşturan Kırım Tatarcası, Karaçay-Balkarca ve Kumukça ile bağlantılıdır. Karaimce ve Eski İbranice, Karaim Yahudilerinin kutsal dilleridir ve ayin metinleri İbrani alfabesiyle yazılır. Karaimceyi yazı dili olarak kullanan en eski el yazmaları Orta Çağ’a (on birinci ila on dördüncü yüzyıllar) aittir. KaTİDSAD Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of Turk & Islam World Social Studies Yıl/Year: 10, Sayı/Number: 38, Eylül/September Hasan KIZILDAĞ 125 raimce, İbrani alfabesinin yanı sıra Latin ve Kiril alfabeleri kullanılarak da yazılmıştır. Karaimce bir dua kitabı 1528 yılında Venedik’te ortaya çıkmıştır (Danver, 2013: 334). 10. yy. ile 16. yy. arasında uzunca bir dönem İbrani alfabesini kullanan Karaylar, Tevrat’ı Karayca’ya çevirmişler, bazı din kitapları ve ilahiler kaleme almışlardır. Bu dönemler arasında Karay İbrani alfabesiyle yazılan pek çok el yazması eser muhafaza edilerek günümüze taşınamamıştır. Bunlardan çok azı elimize geçmiştir. 10. yüzyıl itibariyle konuşulmaya başlanan ancak 15.-16. yüzyıllar arası yazı dilinin biçimlendiği Karayca, Kırım, Haliç ve Trakay olmak üzere üç ağızda kullanılmıştır. Günümüzde Kırım Karay ağzının kullanılmamakla birlikte canlandırılmaya çalışıldığını, Haliç Karay ağzının da neredeyse kullanılmayan bir ağız olduğunu bilmekteyiz. Karaycanın en canlı ağzı, Trakay ağzıdır (Öztürk, 2015: 6366)2. Bu çalışmada 2007’de bir sayı, 2013-2022 yılları arasında ise yıllık bir sayı olarak yayın yapan “Almanach Karaimski” dergisinde yayınlanan çalışmaların malumatlı künyeleri verilmiştir 3 . Almanach Karaimski, Bitik-Karaimską Oficynę Wydawniczą (BitikPolonya Karaim Birliği Yayınevi) tarafından yayınlanması bakımından önemlidir. Almanach Karaimski’de Karay Türkleriyle İlgili Yayınlanan Makalelerin Malumatlı Bibliyografyası4 Abkowicz, R., & Sulimowicz, A. (2007). Co oznaczają nasze święta i inne specjalne dni. Almanach Karaimski, 1, 11-13. https://doi.org/10.33229/ak.2007.1.01 [Bayramlarımız ve diğer özel günlerimiz ne anlama geliyor?-Yeni Ay, Şabat, Cumartesi günü, Hamursuz Bayramı. Haggadah Gecesi, Haftalar Bayramı gibi özel günlerin Karay Türklerinin inançlarındaki yeri ve anlamı izah edilmiştir.] Abkowicz, Z. (2007). Kuchnia w tradycji dnia powszedniego i świąt karaimskich. Almanach Karaimski, 1, 15-29. https://doi.org/10.33229/ak.2007.1.02 [Karaylarda hafta içi geleneklerinde ve bayramlarında mutfak-Örneklerle geleneksel Karay mutfağında yemek ve misafir ağırlama kültürü konu edinmiştir.] Szpakowski, A. (2007). Wyrób tymbyłów w Trokach. Almanach Karaimski, 1, 31-32. https://doi.org/10.33229/ak.2007.1.03 [Trakai'de sembollerin yapımı-Timbillerin bayramında yapılan yemek ve içecek kültürü konu edinmiştir.] Tirijaki, D. (2007). Tradycje paschalne Karaimów na Krymie. Almanach Karaimski, 1, 3340. https://doi.org/10.33229/ak.2007.1.04 [Kırım'daki Karayların Paskalya gelenekleri-Türk kökenli Karayların Paskalya gelenekleri örnekler ve dinî kökenleriyle izah edilmiştir.] Karay Türkçesi hakkında daha fazla malumat için bkz. Kowalski, 1996; Golden, 2006; Çulha, 2006; Gülsevin, 2013; Gülsevin; 2016; Koçak, 2018. 3 Dergi 2007 yılında bir yıllık yayınlamış ancak 2013’e kadar devam etmemiştir. 2013 yılından sonra yıllık olarak yayınlanmaya devam etmiştir. 4 Çalışmada Künye, erişim bağlantısı, çalışmanın başlığının Türkçe tercümesi ve kısa muhtevası şeklinde bir usul izlenmiştir. 2 https://tidsad.com Polonya’daki Karay Türkleri Hakkında Malumatlı Bir Bibliyografya … 126 Zajączkowski, A. (2007). Promień miłości. Almanach Karaimski, 1, 41-42. https://doi.org/10.33229/ak.2007.1.05 [Bir sevgi huzmesi-Ünlü Türkolog Ananiaszza Jączkowski’nin bir eskizi konu edinmiştir.] Biliński, K. (2007). O specyfice karaimskiej w “Meirze Ezofowiczu” Elizy Orzeszkowej. Almanach Karaimski, 1, 43-52. https://doi.org/10.33229/ak.2007.1.06 [Elizy Orzeszkowej’in “Meira Ezofowicz” adlı eserindeki Karay özellikleri üzerineElizy Orzeszkowej tarafından yazılan ve Kulaklar isimli dergide tefrika edilen romanda Karaylara ait unsurlar incelenmiştir.] Witkowski, R. (2007). Odezwa Karaimów łuckich w czasach reform Sejmu Wielkiego. Almanach Karaimski, 1, 53-58. https://doi.org/10.33229/ak.2007.1.07 [Büyük Seym reformları sırasında Lutsk Karaylarının bildirisi- Eski Polonya topraklarında yaşayan Karayların tarihi Prens Vytautas ve Kral Jogaila dönemlerinden beri eski Polonya Cumhuriyeti'nde yaşayan Karayların tarihi hala kapsamlı bir monografi incelemesidir.] Witkowski, R. (2007). Izaak z Trok, syn Abrahama, karaimski uczony z XVI wieku. Almanach Karaimski, 1, 59-69. https://doi.org/10.33229/ak.2007.1.08 [Troklu İshak, İbrahim'in oğlu, 16. yüzyıl Karay bilgini-Eski Litvanya Büyük Dükalığı sınırları içinde yer alan cemaatlerin en eskisi ve en önemlisi olan Trakai Karay cemaati ve polemik risalelerinin yazarı Isaac hakkındadır.] Smólski, G. (2007). U Karaimów w Haliczu. Almanach Karaimski, 1, 71-84. https://doi.org/10.33229/ak.2007.1.09 [Halicz'deki Karaimler- Galiçya Krallığı'na adını veren Halitik düklerin eski kalesi Halicz hakkındadır.] Pilecki, S. (2007). Bogusław i Kamila Firkowiczowie oraz ich potomkowie. Almanach Karaimski, 1, 85-100. https://doi.org/10.33229/ak.2007.1.10 [Bogusław ve Kamila Firkowiczowie ile onların soyundan gelenler-Boguslav Firkovich (Karay ismi Icchak Boas)’in hayat hikayesi hakkındadır.] Babadżan, A. (2007). Związki Bogusława Firkowicza z Krymem. Almanach Karaimski, 1, 101-103. https://doi.org/10.33229/ak.2007.1.11 [Bogusława Firkowicza'nın Kırım ile bağlantıları-Kırım Karayları ile Litvanya'da, Lutsk'ta veya Haliç'te yaşayan Karayların ilişkilerini incelemektedir.] Kobecki, J. (2007). Moja droga do Wrocławia. Almanach Karaimski, 1, 105-106. https://doi.org/10.33229/ak.2007.1.12 [Wrocław'a giden yolum-Vilnus doğumlu Julian Kobecki’nin ikinci dünya savaşının son yıllarında Wrocławia anılarını incelemektedir.] Abkowicz, M. (2007). Karaimi we Wrocławiu. Almanach Karaimski, 1, 107-110. https://doi.org/10.33229/ak.2007.1.13 [Wrocław'daki Karaylar-2002 ulusal nüfus sayımında Karayların sayısı, daha önceki ve sonraki araştırmalarda Karayların nüfusu ve Karayların kimliklerini belirtmekten kaçınmaları hakkındadır.] TİDSAD Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of Turk & Islam World Social Studies Yıl/Year: 10, Sayı/Number: 38, Eylül/September Hasan KIZILDAĞ 127 Zajączkowska-Łopatto, M. E. (2013). Listy Ananiasza Zajączkowskiego do Jego Ekscelencji Hadży Seraji Chana Szapszała. Almanach Karaimski, 2, 5-17. https://doi.org/10.33229/ak.2013.02.01 [Ananiasza Zajączkowskiego'nun Ekselansları Hadży Seraji Chana Szapszała'ya Mektupları-Ünlü Türkolog ve İran uzmanı Profesör Ananiasz Zajączkowski'nin (1903-1970) Hacı Seraya Han Şapşal'a (18731961) yazdığı mektuplardan oluşan koleksiyon hakkındadır.] Pawelec, M. (2013). Listy do Wilna. Almanach Karaimski, 2, 19-36. https://doi.org/10.33229/ak.2013.2.02 [Vilnius'a Mektuplar-1928-1948 yılları arasında Hacı Seraya Şapşal ile Ananiasz Zajączkowski arasındaki yazışmaları ve bu yazışmalarda Karaylar hakkında verilen bilgileri incelemektedir.] Sulimowicz, A. (2013). Listy do Łucka. Almanach Karaimski, 2, 37-60. https://doi.org/10.33229/ak.2013.2.03 [Lutsk'a Mektuplar-Profesör Ananiasz Zajączkowski'nin Karaim aktivistlerinden biri olan Lutsklu noter Aleksander Mardkowicz ile mektuplarını incelemektedir.] Pawelec, M. (2013). Listy Ananiasza Zajączkowskiego do Seraji Szapszała i Aleksandra Mardkowicza. Almanach Karaimski, 2, 63. Pobrano z https://czasopisma.karaimi.org/index.php/almanach/article/view/189 [Ananias Zajączkowski'nin Seraji Szapszał ve Aleksander Mardkowicz'e Mektupları-Profesör Ananias Zajączkowski'nin ilki 1928-1948 yılları arasında Hachan H.E. Haji Seraji Khan Shapshal'a ikincisi ise 1933-1939 yılları arasında editör Alexander Mardkowicz'e yazılan iki mektup derlemesini içermektedir.] Zajączkowski, A. (2013). Listy do Seraji Szapszała. Almanach Karaimski, 2, 65-163. https://doi.org/10.33229/ak.2013.02.04 [Seraji Shapshala'ya Mektuplar- Ananias Zajączkowski'nin Kırım Karayları lideri Seraji Shapshala'ya 1928 tarihinde gönderilmeye başlayan 58 adet mektubunun tam metinleri verilmektedir.] Zajączkowski, A. (2013). Listy do Aleksandra Mardkowicza. Almanach Karaimski, 2, 165187. https://doi.org/10.33229/ak.2013.02.05 [Aleksandra Mardkowicza’ya Mektuplar- Ananias Zajączkowski'nin şair, yazar ve yayıncı aynı zamanda Karay Türklerinin milli aktivisti olan Aleksandra Mardkowicza’ya gönderdiği mektupların tam metinlerine yer vermektedir.] Abkowicz, M. (2014). Działalność organizacyjna Karaimów z pierwszej fali emigracji rosyjskiej w przededniu II wojny światowej na podstawie korespondencji z hachanem Serają Szapszałem. Almanach Karaimski, 3, 7-24. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.01 [Hachan Seraya Shapshal ile yapılan yazışmalara dayanarak İkinci Dünya Savaşı arifesinde Rus göçünün ilk dalgasında Karayların örgütsel faaliyetleri- 20. yüzyılda Almanya ve Çekoslovakya'daki ilk Rus (beyaz) göç dalgasından gelen Karayların örgütsel olarak harekete geçirilmesi ve yeni kurulan örgütlerin Polonya Cumhuriyeti hahamına ile ilgili bilgiler içermektedir.] https://tidsad.com Polonya’daki Karay Türkleri Hakkında Malumatlı Bir Bibliyografya … 128 Gąsiorowski, S. (2017). Zygmunt Abrahamowicz biografista. Współpraca krakowskiego Turkologa z Polskim Słownikiem Biograficznym w latach 1957–1987. Almanach Karaimski, 3, 25-36. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.02 [Zygmunt Abrahamowicz Biyografi Yazarı. Krakow merkezli Türkolog'un 1957-1987 yılları arasında Polonya Biyografi Sözlüğü ile işbirliği-Krakov'da yaşayan Karay kökenli ünlü Türkolog, tarihçi ve dilbilimci Dr. Zygmunt Abrahamowicz (1923-1990), 30 yıl boyunca Polonya Biyografi Sözlüğü'nün Yayın Kurulu’nda yaptığı derlemeleri ele almaktadır. ] Godzińska, M. (2014). Włodzimierz Zajączkowski – badacz folkloru ludów tureckich. Almanach Karaimski, 3, 37-40. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.03 [Włodzimierz Zajączkowski - Türk folkloru araştırmacısı- Dobruca Tatarları ve Gagavuz halkıyla ilgilidir. Başlıca monografileri bu iki gruba, dillerine, edebiyatlarına, geleneklerine ve ritüellerine dair çalışmalar yapan ünlü Türkolog Włodzimierz Zajączkowski’nin biyografisini ele almaktadır.] Ismayilova, A. (2017). Ananiasz Zajączkowski w Azericanejdżanie. Almanach Karaimski, 3, 41-48. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.04 [Ananiasz Zajączkowski Azerbaycan’da- Polonyalı oryantalist Türkolog'un Azerbaycan'a bilimsel gezileri ele alınmaktadır.] Jankowski, H. (2014). Wkład Hadży Seraji Szapszała do Turkologii. Almanach Karaimski, 3, 48-58. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.05 [Hadży Seraji Szapszała'nın Kabile Türkolojisine Katkısı ve “Karaim-Rusça-Polonyaca Sözlük”e Katkısı- Hadży Seraji Szapszała'nın Türkoloji çalışmalarına katkısı ve Türkolojide çok sık olmasa da iyi bilinen -γur ~ -γyr kelime türetme ekini tartışmakta, ancak tamamen fark edilmeyen dilbilgisel işlevine de işaret etmektedir.] Jaromszko, J. (2014). Studia Ananiasza Zajączkowskiego nad staroosmańskim tłumaczeniem “Kalili i Dimny”. Almanach Karaimski, 3, 59-64. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.06 [Ananiasza Zajączkowskiego'nun “Kelile ve Dimne”nın Eski İngilizce çevirisi üzerine çalışmaları- Aydın Oğulları hanedanından Umûr Bega'nın emriyle yazılan Kelile ve Dimne’nin eski İngilizce çevirisi ele alınmıştır.] Kobeckaitė, H. (2014). Karaimistyka jako nieodłączny element Turkologii w Wilnie. Almanach Karaimski, 3, 65-78. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.07 [Vilnius'ta Türkolojinin ayrılmaz bir parçası olarak Karaim çalışmaları-Vilnius Karaim çalışmaları ve lüteratürü değerlendirilmiştir.] Muchowski, P. (2014). Z badań Ananiasza Zajączkowskiego nad folklorem karaimskim. Almanach Karaimski, 3, 79-88. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.08 [Ananiasza Zajączkowskiego'nun Karay folkloru üzerine yaptığı araştırmadanProfesör Ananiasza Zajączkowskiego'nun Birinci Dünya Savaşı öncesinde PolonyaLitvanya Karaylarının folkloru üzerine yaptığı çalışmalar ele alınmaktadır.] TİDSAD Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of Turk & Islam World Social Studies Yıl/Year: 10, Sayı/Number: 38, Eylül/September Hasan KIZILDAĞ 129 Stanek, K. (2014). “Kolay Cumleler” w “Wypisach tureckich”; Hadży Seraji Szapszała. Almanach Karaimski, 3, 89-106. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.09 [Hadży Seraji Szapszała'nın “Türkçe Alıntılar” kitabındaki “Kolay Cümleler”- Hadży Seraji Szapszała'nın “Wypisy Tureckie” (“Türkçe Chrestomathy”) adlı kitabı incelenmektedir.] Tyszkiewicz, J. (2014). Początki seminarium Turkologicznego prof. Ananiasza Zajączkowskiego: 1933–1936. Almanach Karaimski, 3, 107-118. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.10 [Profesör Ananiasza Zajączkowskiego'nun Türkoloji Seminerinin kökenleri: 1933-1936- Varşova Üniversitesi Arşivlerindeki belgeler, Irena Krudowska ve Stanisława Płaskowicka'nın hatıraları ve Stanisław Kryczyński'nin geride bıraktığı materyaller çerçevesinde Profesör Ananiasza Zajączkowskiego'nun Türkoloji seminerleri incelenmektedir.] Cichocki, D. (2014). Aleksander Dubiński (1924–2002) – uczony, nauczyciel, przewodnik. Almanach Karaimski, 3, 121-124. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.11 [Aleksander Dubinsky (1924-2002) - akademisyen, öğretmen, rehber- Dr. Aleksander Dubiński çalışmaları, öğrencilerinin eğitimi ve Polonya Türkolojisi’nin gelişimi üzerindeki etkileri ele alınmıştır] Kołodziejczyk, D. (2014). Zygmunt Abrahamowicz jako historyk. Almanach Karaimski, 3, 125-132. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.12 [Bir tarihçi olarak Sigmund Abrahamowicz- Karay kökenli Polonyalı ünlü Türkolog Zygmunt Abrahamowicz’in Polonya arşivlerinde bulunan Osmanlı belgelerinin bir kataloğu ve tarihteki önemi incelenmiştir.] Zajączkowska-Łopatto, M. E. (2014). Ananiasz Zajączkowski – orientalistyka przede wszystkim. Almanach Karaimski, 3, 133-148. https://doi.org/10.33229/ak.2014.2.13 [Ananiasz Zajączkowski - Her şeyden önce Doğu çalışmaları- Profesör Dr. Ananiasz Zajączkowski Kasım 1945’ten itibaren yürüttüğü doğu çalışmaları enstitüsü müdürlüğünü ve yetiştirdiği filologları ele almaktadır.] Chazbijewicz, S. (2014). Przyczynek do relacji tatarsko-karaimskich w okresie międzywojennym i późniejszym. Hachan Hadży Seraja Szapszał i mufti dr Jakub Szynkiewicz. Almanach Karaimski, 3, 151-156. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.14 [İki savaş arası dönemde ve sonrasında Tatar-Karay ilişkilerine bir katkı. Hachan Hadży Seraja Szapszał ve müftü Dr Jakub Szynkiewicz- Polonya'daki Karaylar ve Tatarlar arasında daha önceki dönemlerin yanı sıra İkinci Polonya Cumhuriyeti ve İkinci Dünya Savaşı sırasındaki ilişkiler, İkinci Dünya Savaşı sırasında Karayların ruhani lideri Hachan Hadży Seraja Szapszał ile Polonya Müslümanlarının lideri Müftü Jakub Szynkiewicz arasındaki ilişkiyi ve Tatarların 1941-1944 yıllarında Vilnius'ta Karayları Alman imhasından kurtarmak için yaptıkları katkı ele alınmaktadır.] https://tidsad.com Polonya’daki Karay Türkleri Hakkında Malumatlı Bir Bibliyografya … 130 Witkowski, R. (2014). Los Karaimów podczas II wojny światowej. Kilka uwag historyka. Almanach Karaimski, 3, 159–214. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.15 [Dünya Savaşı sırasında Karayların kaderi. Bir tarihçinin bazı açıklamaları-Alman faşizminin Yahudi nüfusunu yok etme politikası, Almanya tarafından yavaş yavaş fethedilen çeşitli Avrupa ülkelerinde yaşayan Karaylar için sürekli bir tehdit oluşturdu. Karayların temsilcileri tarafından 1938'den itibaren Alman makamlarının kendilerini Yahudi olmayan bir nüfus olarak tanıması için resmi olarak gösterilen çabalar; Fransa, Litvanya ve Kırım'ın fethinden sonra, Karay nüfusunun Avrupa Yahudilerinin kaderinden kaçınması konuları ele alınmaktadır.] Бабаджан, А. (2014). Kolekcja S. M. Szapszała w Bibliotece Wróblewskich Litewskiej Akademii Nauki. Almanach Karaimski, 3, 217–222. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.16 [Litvanya Bilim Akademisi Vróblevski Kütüphanesi'ndeki S. M. Shapshal koleksiyonu- Litvanya Bilimler Akademisi Vrublevskis Kütüphanesi'ndeki Serai Šapšalas koleksiyonunun yapısını ve materyallerinin bir kısmını tanıtmaktadır.] Pronobis-Gajdzis, M. (2017). Komunikat z przebiegu prac konserwatorskorestauratorskich przy książkach karaimskich w latach 2013–2014. Almanach Karaimski, 3, 223-236. https://doi.org/10.33229/ak.2014.3.17 [2013-2014 yıllarında Karay kitaplarının konservasyon ve restorasyon çalışmalarında kaydedilen ilerlemeye ilişkin bildirim- 2013 ve 2014 yıllarında Karay el yazmaları ve eski baskılar üzerinde Dr. Elżbieta Jabłońska ve Dr. Małgorzata Pronobis-Gajdzis’ın yaptığı konservasyon çalışmaları konu edinmiştir.] Németh, M. (2015). The Nowy słownik języka krymskokaraimskiego Gulayhan Aqtay i Henryka Jankowskiego (2015) z dyskusją nad odrębnością tego języka w klasyfikacji języków w tle. Almanach Karaimski, 4, 7-17. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.01 [Gülayhan Aktay ve Henryk Jankowski'nin Kırım-Karay Dilinin Yeni Sözlüğü (2015), arka plandaki dillerin sınıflandırılmasında bu dilin ayırt ediciliği üzerine bir tartışma- Gülayhan Aktay ve Henryk Jankowski tarafından 2015 yılında yayınlanan A Crimean Karaim-English Dictionary üzerine bir dizi yorum içermektedir.] Pawelec, M. (2015). Nowe szczegóły z biografii Aleksandra Mardkowicza (1875– 1944). Almanach Karaimski, 4, 19-32. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.02 [Alexander Mardkovich'in (1875-1944) biyografisinden yeni detaylar- Lutsk, Volhynia'da faaliyet gösteren bir Karay yayıncısı ve şair Aleksander Mardkowicz hakkında bir biyografi çalışmasıdır.] Smętek, D. (2015). Analiza porównawcza krymskokaraimskich piosenek ludowych. Almanach Karaimski, 4, 35-45. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.03 [Kırım-Karay halk şarkılarının karşılaştırmalı analizi- On dokuzuncu yüzyılda Kırım'da yaşayan Karaylar tarafından el yazması kitaplara kopyalanan ve iki türkü tahlil edilmiştir.] TİDSAD Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of Turk & Islam World Social Studies Yıl/Year: 10, Sayı/Number: 38, Eylül/September Hasan KIZILDAĞ 131 Stanek, K. B. (2015). Kobieta w “Karaim. Jego życie i zwyczaje w przysłowiach ludowych” Mardkowicza – punkt wyjścia do analizy porównawczej postrzegania kobiety w przysłowiach karaimskich, tureckich i polskich. Almanach Karaimski, 4, 47-63. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.04 [“Karaim'de Kadın. Mardkowicz'in “Halk Atasözlerinde Hayatı ve Gelenekleri” başlıklı makalesi Karay, Türk ve Polonya atasözlerindeki kadın algısının karşılaştırmalı analizi için bir başlangıç noktası- Karay, Türk ve Polonya atasözlerindeki kadın algısını karşılaştırılmıştır.] Stefaniak-Rak, K. (2015). Karaimi w szariackim sądzie na Krymie w XVII wieku. Almanach Karaimski, 4, 65-78. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.05 [Karaylar 17. yüzyılda Kırım'daki şeriat mahkemesinde- Kırım Karayları ve 17. yüzyılda şeriat mahkemesine gelen Karay davalarına odaklanmaktadır.] Sulimowicz, A. (2015). The Działalność społeczna i edukacyjna Koła Pań Karaimskich w Haliczu. Almanach Karaimski, 4, 79-100. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.06 [Halicz’deki Karay Kadın Çevresi'nin sosyal ve eğitim faaliyetleri-Bir öğretmen olan Działalność społeczna’nın, 1932 yılında Halicz'de Karay Kadın Çevresi'ni kurması ve Karay inancının, tarihinin ve dilinin temelleri konusundaki eğitimleri ele alınmaktadır.] Tyszkiewicz, J. (2015). Jan Grzegorzewski w końcowych latach życia: 1916– 1922. Almanach Karaimski, 4, 117-126. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.08 [Jan Grzegorzewski hayatının son yıllarında: 1916-1922- Bir yayıncı ve araştırmacı olan Jan Grzegorzewski’nin biyografisi ele alınmaktadır.] Witkowski, R. (2015). Glossa do karaimskiej sfragistyki. Almanach Karaimski, 4, 127-144. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.09 [Karaim sigilografisine parlaklık-İkinci Dünya Savaşı öncesi Polonya'daki Karaim kuruluşlarının mühür tasarımları- Polonya-Litvanya Milletler Topluluğu döneminde kullanılan Karay mühürleri hakkında malumatlar içermektedir.] Abkowicz, M. (2015). Towarzystwo edukacyjne “Limmud Tora". Almanach Karaimski, 4, 147-165. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.10 [Eğitim Topluluğu “Limmud Torah”-Belgeler ışığında 20. yüzyılın başlarında Trakay'da Karayca eğitim reformu- On dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısı ve yirminci yüzyılın başlarında Karay eğitimi ele alınmıştır.] Witkowski, R. (2015). Epizod z życia Seraja Szapszała. Almanach Karaimski, 4, 167-172. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.11 [Seraja Szapszała'ın hayatından bir kesitİkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Seraja Szapszała Polonya'ya göç etmek istemesini, Sovyet yetkililer tarafından engellenmesini ve bunun yerine Sovyet Litvanya'sında yaşamasını ele almaktadır.] Witkowski, R. (2015). Głos w dyskusji naukowej. Almanach Karaimski, 4, 173-182. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.12 [Bilimsel tartışmada ses-Seraja Szapszał’ın eserinde Eserdeki ses ve tarihi olaylar incelenmiştir.] https://tidsad.com Polonya’daki Karay Türkleri Hakkında Malumatlı Bir Bibliyografya … 132 Witkowski, R. (2015). Protokoły z posiedzeń organizacji karaimskich w II Rzeczypospolitej (1924–1928). Almanach Karaimski, 4, 183-215. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.13 [İkinci Polonya Cumhuriyeti'ndeki Karay örgütlerinin toplantı tutanakları (1924-1928)-I. Dünya Savaşı sonrasında Karay örgütlerinin tutanakları ele alınmaktadır.] Zajączkowska-Łopatto, M. E. (2015). Jerzy Jeremiasz Łopatto i jego Notatnik. Almanach Karaimski, 4, 217-265. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.14 [Jerzy Jeremiasz Łopatto ve Not Defteri- Jerzy Jeremiasz Łopatto (1896-1978)’nun biyografisini ele almaktadır.] Pawelec, M. (2015). Stefan Gąsiorowski, “Zarach Zarachowicz i jego wyniesienie na urząd hazzana w Haliczu w 1929 r. Przyczynek do dziejów liturgii karaimskiej” „Kwartalnik Historii Żydów”, nr 4 (244) 2012, s. 573–581. Almanach Karaimski, 4, 269-273. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.15 [Stefan Gąsiorowski, “Zarach Zarachowicz ve 1929'da Halicz'de hahamlık makamına yükselişi: Karay literatür tarihine bir katkı”. “Jewish History Quarterly”, no. 4 (244) 2012, s. 573-581.-Kitap Tanıtımı] Pawelec, M. (2015). Petr Kaleta, “Tajemné etnikum z Krymu. Osudy příslušníků karaimské emigrace do meziv|lečného Československa”, Koniasch Latin Press, Praha 2015, ss. 423, il., mapy, indeks osobowy, ISBN 978-80-87773-28-4. Almanach Karaimski, 4, 275-278. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.16 [Petr Kaleta, "The Mysterious Ethnicity of Crimea. Savaşlar arası Çekoslovakya'ya göç eden Karay mensuplarının kaderi", Koniasch Latin Press, Prag 2015, s. 423, il., haritalar, kişisel indeks, ISBN 978-80-87773-28-4.-Kitap Tanıtımı] Godzińska, M. (2015). The IV Międzynarodowy Kongres Turkologiczny Turkic Peoples Through the Ages and Lands… organizowany w dniach 21–23 września 2016 roku. Almanach Karaimski, 4, 281-282. Pobrano z [21-23 Eylül 2016 tarihlerinde düzenlenen 4. Uluslararası Çağlar ve Topraklar Boyunca Türk Halkları Türkoloji Kongresi-Kongre Duyurusu] Pronobis-Gajdzis, M. (2015). Zachować dla przyszłości. Sprawozdanie z prac konserwatorsko-restauratorskich prowadzonych przy drukach i rękopisach karaimskich w roku 2015. Almanach Karaimski, 4, 283-287. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.17 [Gelecek için koruma. Karay baskıları ve el yazmaları üzerinde 2015 yılında gerçekleştirilen konservasyon ve restorasyon çalışmalarına ilişkin rapor-Karaim el yazmaları ve eski baskılar üzerinde gerçekleştirilen konservasyon çalışmalarına ilişkin bilgiler verilmektedir.] Abkowicz, M., & Sulimowicz, A. (2016). Nowe dane o biografii karaimskiego poety Szymona Kobeckiego. Almanach Karaimski, 5, 7-33. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.01 [Karay şair Szymon Kobecki'nin biyografisine ilişkin yeni veriler- Szymon Kobecki'nin 1904 yılında Kiev'de yayımlanan, seküler Karay edebiyatının ilk basılı eseri olarak kabul edil Irlar ("Şarkılar") başlıklı şiir derlemesi ve diğer eserlerine değinilmektedir.] TİDSAD Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of Turk & Islam World Social Studies Yıl/Year: 10, Sayı/Number: 38, Eylül/September Hasan KIZILDAĞ 133 Aqtay, G. (2016). Edycja krymskokaraimskiego przekładu Tanachu na podstawie rękopisu z Cambridge. Zawartość tomu I i IV. Almanach Karaimski, 5, 35-46. Pobrano z https://czasopisma.karaimi.org/index.php/almanach/article/view/229 [Cambridge el yazmasına dayanan Tanah'ın Kırım Karay çevirisinin baskısı. I. ve IV. ciltlerin içeriği- Cambridge'de bulunan BSMS 288 referanslı Kırım Karay elyazmasının I. ve IV. ciltlerinin içeriğini, dilbilimsel analizinin ana hatlarını ve tahkikli neşri üzerine yapılan çalışmaları aktarmaktadır.] Kaleta, P. (2016). Izaak Duwan-Torcow i praska grupa MChT (MChAT) w Republice Czechosłowackiej w okresie międzywojennym. Almanach Karaimski, 5, 47–60. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.03 [İki savaş arası dönemde Çekoslovak Cumhuriyeti'nde Isaac Duwan-Torcow ve Prag MChT (MChAT) grubu- Rus tiyatrosunun önde gelen isimlerinden biri olan Karay kökenli bir aktör ve yönetmen Isaak Douvan-Tortsov’un hayatının bilinmeyen bir dönemi ele alınmaktadır.] Németh, M. (2016). Rękopisy i druki karaimskie w polskich zbiorach prywatnych. Nowe perspektywy badań karaimoznawczych. Almanach Karaimski, 5, 61–101. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.04 [Polonya'daki özel koleksiyonlarda bulunan Karay el yazmaları ve baskıları. Karaim çalışmalarında yeni perspektifler2012-2016 yılları arasında bir grup akademisyen tarafından Polonyalı şahıslara ait Karaim el yazmaları üzerine yürütülen akademik araştırmanın sonuçlarını sunulmaktadır.] Pawelec, M. (2016). Muzułmańskie echa wizyty Hadży Seraji Szapszała w Jugosławii w 1936 roku. Almanach Karaimski, 5, 103–118. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.05 [Hadży Seraji Szapszała'ın 1936'da Yugoslavya'ya yaptığı ziyaretin Müslüman yankıları- Seraji Szapszała’ın Vilnius'tan bir grup doğu bilimleri öğrencisiyle birlikte Belgrad ve Saraybosna'ya düzenlediği bilimsel geziyi ve yankılarını ele almaktadır.] Resler, T. (2016). Prawne aspekty funkcjonowania Karaimskiego Związku Religijnego w II Rzeczypospolitej. Almanach Karaimski, 5, 119–135. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.06 [İkinci Polonya Cumhuriyeti'nde Karay Dini Birliği'nin İşleyişinin Hukuki Yönleri- Polonya'daki Karay dininin işleyişine ilişkin yasal çerçeveyi, din adamlarının seçilme şeklini, birliğin ve komünlerin organlarını ve devlet makamlarının denetim yetkilerini ele almaktadır.] Smętek, D. (2016). Młody Dawid. Postać pretendenta do tronu ukazana na tle konfliktu ze starym królem w krymskokaraimskim tłumaczeniu maskilskiego dramatu. Almanach Karaimski, 5, 137–146. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.07 [Genç Davut. Mescidi bir dramanın Kırım Karay çevirisinde eski kralla olan çatışmanın arka planında tasvir edilen taht adayı figürü- İncil'deki Davut figürünü ve onun Mescid draması Meluk¯at Šaʾul'un Krallığı'nın Kırım-Karaim çevirisindeki tasvirini tartışmaktadır.] https://tidsad.com Polonya’daki Karay Türkleri Hakkında Malumatlı Bir Bibliyografya … 134 Stanek, K. B. (2016). ‘Rozum’ w przysłowiach karaimskich ze zbioru W.I. Fiłonienki Аталар созы przepisanego przez Josifa Kefelego. Almanach Karaimski, 5, 147–158. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.08 [W.I. Fiłonienki'in Аталар созы derlemesinden Josifa Kefelego tarafından aktarılan Karay atasözlerinde 'akıl'- Karay atasözleri derlemesindeki atasözlerinin akıl algısıyla ilgili on tanesinin analizi ve çağdaş Türkçede bulunan benzer anlamdaki atasözleri ele alınmaktadır.] Sulimowicz, A. (2016). A record of the living Karaim folklore of Crimea. The copybooks of Yosif Kefeli. Almanach Karaimski, 5, 159–174. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.09 [Kırım'ın yaşayan Karaim folklorunun bir kaydı. Yosif Kefeli'nin kopya kitapları- Kırım'ın Bolşevikler tarafından ilhak edilmesinin ardından, geleneksel Karaim folkloru, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra yoğunlaşan Sovyetleştirme süreci ve Kırım Tatarlarının sürgünü nedeniyle tehlike altına girmesi ve Yosif Kefeli’nin eserleri ele alınmaktadır.] Бабаджан, А. (2016). Iliasz Karaimowicz, Timosz Chmielnicki i M. Kiziłow. Almanach Karaimski, 5, 177–186. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.10 [Iliasz Karaimowicz, Timosz Chmielnicki ve M. Kiziłow-Karayliderleri hakkındaki karalama kampanyasını ele almaktadır.] Sulimowicz, A. (2016). XIX-wieczny rękopis z polskich archiwów prywatnych zawierający dwa dokumenty dotyczące Karaimów trockich. Almanach Karaimski, 5, 189–205. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.11 [Polonya özel arşivlerinden Trakai Karaylarına ilişkin iki belge içeren bir 19. yüzyıl el yazması-İki el yazması eserin Trakai Karayları hakkında ihtiva ettiği bilgilere odaklanılmaktadır.] Zajączkowska-Łopatto, M. E. (2016). Listy Włodzimierza Zajączkowskiego do Hadży Seraji Szapszała. Almanach Karaimski, 5, 207–237. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.12 [Listy Włodzimierza Zajączkowskiego’dan Hadży Seraji Szapszała’a mektuplar-İlgili mektuplarda yer alan Polonya'daki Karayların sosyal yaşamı, aile ve arkadaşlarla buluşmalar hakkında da bilgiler ele alınmaktadır.] Pełczyński, G. (2016). Urszula Wróblewska, Działalność kulturalno-oświatowa Karaimów w Drugiej Rzeczypospolitej, Trans Humana, Białystok 2015, ss. 256. Almanach Karaimski, 5, 241-242. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.13 [Urszula Wróblewska, İkinci Polonya Cumhuriyeti'nde Karayların kültürel ve eğitim faaliyetleri, Trans Humana, Białystok 2015, s. 256.-Kitap Tanıtımı] Godzińska, M. (2016). IV Międzynarodowy Kongres Turkologiczny Turkic Peoples Through the Ages and Lands, Warszawa, 21–23 września 2016 r. Almanach Karaimski, 5, 245-247. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.14 [IV. Uluslararası Türkoloji Kongresi Türki Halklar Boyunca Çağlar ve Topraklar, Varşova, 21-23 Eylül 2016.Konferans Duyurusu.] TİDSAD Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of Turk & Islam World Social Studies Yıl/Year: 10, Sayı/Number: 38, Eylül/September Hasan KIZILDAĞ 135 Jabłońska, E. (2016). Prace konserwatorsko-restauratorskie nad karaimskimi rękopisami i starodrukami przeprowadzone w 2016 r. Almanach Karaimski, 5, 249–253. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.15 [2016 yılında Karay el yazmaları ve eski baskıların konservasyon ve restorasyon çalışmaları yapılmıştır.-Restorasyon Duyurusu.] Nykiel, P. (2016). VIII Ogólnopolska Konferencja Turkologiczna organizowana w Krakowie w dniach 27–28 kwietnia 2017 roku. Almanach Karaimski, 5, 255–256. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.16 [Sekizinci Tüm Polonya Türkoloji Konferansı 27-28 Nisan 2017 tarihlerinde Krakow'da düzenlendi-Konferans Duyurusu.] Pronobis-Gajdzis, M. (2016). Zachować dla przyszłości. Sprawozdanie z prac konserwatorskich-restauratorskich prowadzonych przy dwóch rękopisach karaimskich w roku 2016. Almanach Karaimski, 5, 257–262. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.17 [Gelecek için koruma. 2016'da iki Karay el yazması üzerinde yürütülen koruma-restorasyon çalışmalarına ilişkin raporRestorasyon Duyurusu.] Gąsiorowski, S. (2017). Włodzimierz Zajączkowski biografista. Współpraca krakowskiego Turkologa z Polskim Słownikiem Biograficznym w latach 1947-1976. Almanach Karaimski, 6, 7-16. https://doi.org/10.33229/ak.2017.6.01 [Włodzimierz Zajączkowski Biyografi Yazarı. Krakow'lu Türkolog'un 1947-1976 yılları arasında Polonya Biyografik Sözlüğü ile işbirliği- Türkolog Profesör Włodzimierz Zajączkowski’nin Polonya Biyografi Sözlüğü ile işbirliği ve 16. ve 20. yüzyıllar arasında yaşamış Karaylara ait on biyografisi hakkındadır.] Gold, D. L. (2017). A student of Jewish languages reads Michał Németh’s Unknown Lutsk Karaim Letters in Hebrew Script (19th–20th Centuries). A Critical Edition. Almanach Karaimski, 6, 17-118. https://doi.org/10.33229/ak.2017.6.02 [Bir Yahudi dilleri öğrencisi Michał Németh'in İbrani Harfli Bilinmeyen Lutsk Karaim Mektupları (19.-20. Yüzyıllar) adlı kitabını okuyor. Eleştirel Bir Basım-Kitap Tanıtımı.] Kaleta, P. (2017). Gminy karaimskie XIX wieku jako dziedzictwo Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Almanach Karaimski, 6, 119-134. https://doi.org/10.33229/ak.2017.6.03 [Polonya-Litvanya Topluluğu'nun mirası olarak 19. yüzyılın Karay toplulukları-Karay toplulukları hakkındaki yayınları ele almaktadır.] Pawelec, M. (2017). Tadeusza Czackiego spotkania z Karaimami. Almanach Karaimski, 6, 135-162. https://doi.org/10.33229/ak.2017.6.04 [Tadeusza Czackiego Karaylar ile buluşuyor- Karay çalışmalarının babası ve ilk araştırıcısı olan Tadeusza Czackiego’nin mesleki çalışmaları ele alınmaktadır.] Pełczyński, G. (2017). Karaimi w powieści Meir Ezofowicz Elizy Orzeszkowej. Almanach Karaimski, 6, 163-170. https://doi.org/10.33229/ak.2017.6.05 [Eliza Orzeszkowa'nın Meir Ezofowicz romanında Karaylar- Edebi antropolojiden ilham alarak bu romandaki Karay imajı ele alınmaya çalışılmıştır.] https://tidsad.com Polonya’daki Karay Türkleri Hakkında Malumatlı Bir Bibliyografya … 136 Sulimowicz, A. (2017). Motyw myszy w folklorze karaimskim z Krymu. Almanach Karaimski, 6, 171-198. https://doi.org/10.33229/ak.2017.6.06 [Kırım'daki Karay folklorunda fare motifi- Kırım-Karaim halk edebiyatının el yazması derlemesi olan Medjum'da yer alan Sıçan ('Fare') şarkısının altı versiyonu ve bunlardan üçünün şimdiye kadar basılı olarak yayınlanmamış bir edisyonu ele alınmaktadır.] Abkowicz, M. (2017). Diariusz trocki jako źródło do badań nad historią samorządu trockiego oraz społeczności karaimskiej w Trokach w latach 1918–1927. Almanach Karaimski, 6, 201-223. https://doi.org/10.33229/ak.2017.6.07 [Trakai özyönetiminin ve Trakai'deki Karay toplumunun 1918-1927 yılları arasındaki tarihine ilişkin araştırmalar için bir kaynak olarak Trakai Günlüğü- 1918-1927 yılları arasındaki olayları anlatan, Karay cemaati de dahil olmak üzere kentin sosyal yaşamına dair bilgiler içeren Trakai Günlüğü’ne odaklanılmaktadır.] Jabłońska, E. (2017). Prace konserwatorsko-restauratorskie prowadzone w roku 2017. Almanach Karaimski, 6, 227-229. https://doi.org/10.33229/ak.2017.6.08 [2017'de gerçekleştirilen koruma ve restorasyon çalışmaları-Restorasyon Duyurusu.] Pronobis-Gajdzis, M. (2017). Zachować dla przyszłych pokoleń. Sprawozdanie z prac konserwatorsko-restauratorskich prowadzonych w roku 2017 przy rękopisie karaimskim JSul.I.28. Almanach Karaimski, 6, 231-234. https://doi.org/10.33229/ak.2017.6.09 [Gelecek nesiller için koruma. Karay el yazması JSul.I.28 üzerinde 2017 yılında gerçekleştirilen konservasyon ve restorasyon çalışmalarına ilişkin rapor-Restorasyon Duyurusu.] Aqtay, G. (2018). Piosenki nogajskie w krymskokaraimskiej medżumie Kyldżyego. Almanach Karaimski, 7, 7-24. https://doi.org/10.33229/ak.2018.7.01 [Krymskokaraimskiej medżumie Kyldżyego Nogay şarkıları- 20. yüzyılın başlarında Elijah b. Josef Kyldży’ın on altı iki mısralı şarkısı sunılmuş ve tahlil edilmiştir. Bu şarkılar Kırım'ın Türkçe konuşan tüm halkları, özellikle de Kırım Tatarları ve Nogaylar arasında çok popüler olmasına rağmen, şimdiye kadar yayınlanan koleksiyonlardan hiçbiri bilinmemektedir.] Дзевановский-Петрашевский, В. (2018). Серая Маркович Шапшал (1873 1961). Almanach Karaimski, 7, 25-65. https://doi.org/10.33229/ak.2018.7.02 [Seraya Markovich Shapshal (1873 -1961)- Çoğu ilk kez yayınlanan arşiv malzemelerinden, kitaplardan ve anılardan, Karay bilim adamı, 20. yüzyılın ilk yarısının kamusal figürü, İkinci Dünya Savaşı sırasında halkını kurtaran hachama Seraja Szapszała'ın (1873-1961) biyografisi yeniden inşa edilmektedir.] Gąsiorowski, S. (2018). Karaimi w Wilnie do wybuchu I wojny światowej. Almanach Karaimski, 7, 67-82. https://doi.org/10.33229/ak.2018.7.03 [Birinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesine kadar Vilnius'taki Karaylar- Vilnius'taki Karay cemaatinin antik çağlardan Birinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesine kadar olan tarihini ele alınmaktadır.] TİDSAD Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of Turk & Islam World Social Studies Yıl/Year: 10, Sayı/Number: 38, Eylül/September Hasan KIZILDAĞ 137 Németh, M. (2018). A Contribution to the Biography of Josef ha-Mashbir ben Shemuel haRodi. Almanach Karaimski, 7, 83-98. https://doi.org/10.33229/ak.2018.7.04 [Josef ha-Mashbir ben Shemuel ha-Rodi'nin Biyografisine Bir Katkı- Josef Ha-Mashbir'e ait bir Karay metni üzerinden hayat hikayesinin ortaya çıkarılmasını ele almaktadır.] Поляков, В. (2018). Losy karaimów w okresie okupacji i ich uczestnictwo w ruchu oporu na Krymie (w latach 1941-1944). Almanach Karaimski, 7, 99-108. https://doi.org/10.33229/ak.2018.7.05 [İşgal sırasında Karayların kaderi ve Kırım'daki direniş hareketine katılımları (1941-1944)-2. Dünya Savaşı sırasında Karayların direniş hareketine katılmaları ele alınmaktadır.] Stefaniak-Rak, K. (2018). Księga sądowa ‒ tom 10. jako źródło wiedzy o Karaimach z Krymu. Almanach Karaimski, 7, 109-127. https://doi.org/10.33229/ak.2018.7.06 [Mahkeme kitabı - cilt 10. Kırım Karayları hakkında bilgi kaynağı olarak- Söz konusu ciltte yer alan ve Karayların taraf olduğu şimdiye kadar yayınlanmamış mahkeme kayıtlarının içeriğini tanıtmak ve Karayların adları, baba adları, ikamet yerleri ve/veya kökenleri (kaydedilmişse), kaydedilen Karay davalarının konuları gibi verileri ele almaktadır.] Sulimowicz-Keruth, A. (2019). Karaimi w publikacji Arkadija Tretiakowa Kupcy goroda Kieva. Almanach Karaimski, 7, 131-142. https://doi.org/10.33229/ak.2018.7.07 [Arkadija Tretiakowa Kupcy tarafından Kiev’de yayınlanan “Karaylar”-Kitap Tanıtımı.] Pawelec, M. (2019). Publicystyka Aleksandra Mardkowicza dotycząca tematyki prawa notarialnego. Almanach Karaimski, 7, 145-180. https://doi.org/10.33229/ak.2018.7.08 [Aleksandra Mardkowicza'in noterlik hukuku konusundaki gazeteciliği- 1932 ve 1935 yılları arasında Varşova'da iki haftada bir yayınlanan Notarjat i Hipoteka dergisinde yayınlanan metinler üzerinden Aleksandra Mardkowicza'in noterlik hukuku ele alınmıştır.] Zajączkowska-Łopatto, M. E. (2019). Listy Włodzimierza Zajączkowskiego do profesora Tadeusza Kowalskiego. Almanach Karaimski, 7, 181-210. https://doi.org/10.33229/ak.2018.7.09 [Włodzimierz Zajączkowski'den Profesör Tadeusz Kowalski'ye Mektuplar- Mektuplarda Karaim Müzesi'nin kurulması için gösterilen çabalar ile Vilnius ve Trakai'deki Karaim toplumu ve Alman işgaliyle nasıl başa çıktıkları hakkındaki bilgiler konu edinmektedir.] Jabłońska, E. (2018). Prace konserwatorsko-restauratorskie prowadzone w 2018 roku przy rękopisach karaimskich (sygn. JSul.I.26, JSul.I.29). Almanach Karaimski, 7, 212-216. https://doi.org/10.33229/ak.2018.7.10 [Karay el yazmaları üzerinde 2018 yılında gerçekleştirilen konservasyon ve restorasyon çalışmaları (Ref. JSul.I.26, JSul.I.29)-Restorasyon Duyurusu.] Pronobis-Gajdzis, M. (2018). Zachować dla przyszłości. Almanach Karaimski, 7, 217-221. https://doi.org/10.33229/ak.2018.7.11 [Gelecek için koruma-Karay el yazmaları üzerinde 2018 yılında gerçekleştirilen konservasyon ve restorasyon çalışmalarına ilişkin rapor-Restorasyon Duyurusu.] https://tidsad.com Polonya’daki Karay Türkleri Hakkında Malumatlı Bir Bibliyografya … 138 Cegiołka, D. (2019). Księga Rodzaju w tłumaczeniu Biblii na południowo-zachodni dialekt języka karaimskiego. Rękopis nr JSul.III.01. Almanach Karaimski, 8, 9-33. https://doi.org/10.33229/ak.2019.8.1 [Kutsal Kitap'ın Karay dilinin güneybatı lehçesine çevirisinde Yaratılış kitabı. El yazması no. JSul.III.01- Eski Ahit'in ilk beş kitabının Karay dilinin Güneybatı lehçesine çevirisini içeren JSul.III.01 numaralı elyazması üzerine ön yorumlar konu edinmektedir.] Jankowski, H. (2019). Hagada trockokaraimska. Almanach Karaimski, 8, 35-140. https://doi.org/10.33229/ak.2019.8.2 [Hagada trockokaraimska-Trotskyokaraim ya da Kuzeybatı Karay haggadasının, muhtemelen 19. yüzyıla ait tarihsiz bir elyazması ve Felix/Pinahas Malecki'nin 1900 tarihli bir basımına dayanan eleştirel bir edisyonuna yer verilmektedir.] Moroz, V. (2019). Hieromnich Andrzej Abrahamowicz – Karaim-studyta w Ukraińskiej Cerkwi Greckokatolickiej, wuj dwóch partyzantów. Almanach Karaimski, 8, 141156. https://doi.org/10.33229/ak.2019.8.3 [Hieromnich Andrzej Abrahamowicz Ukrayna Yunan Katolik Kilisesi'nde Karaim-öğrenci, iki partizanın amcası- Galiçyalı bir Karay olan Studite Tarikatı keşişi Hieromnich Andrzej Abrahamowicz'in (18851959) biyografisini yeniden inşa etmeye odaklanmaktadır.] Pawelec, M. (2019). Aleksander Mardkowicz jako kolekcjoner i popularyzator folkloru karaimskiego. Almanach Karaimski, 8, 157-174. https://doi.org/10.33229/ak.2019.8.4 [Karay folklorunun derleyicisi ve popülerleştiricisi olarak Aleksander Mardkowicz- Aleksander Mardkowicz’in Karay folkloru üzerine yaptığı derleme ve çalışmalar ele alınmaktadır.] Sulimowicz-Keruth, A. (2019). Rękopis z archiwum Aleksandra Mardkowicza zawierający przysłowia i maksymy w północno-zachodnim ‎dialekcie języka karaimskiego. Almanach Karaimski, 8, 175-201. https://doi.org/10.33229/ak.2019.8.5 [Aleksandra Mardkowicza'in arşivinden Karay dilinin kuzeybatı lehçesinde atasözleri ve özdeyişler içeren elyazması-İlgili el yazmanın özellikleri ve içerisindeki kültürel unsurlar ele alınmaktadır.] Kulwicka-Kamińska, J., Miškinienė, G., & Abkowicz, M. (2019). The Beginnings of Turkology in Eastern Europe and its Importance for Turkic Minorities. Commemorating the 50th Anniversary of Prof. Ananiasz Zajączkowski’s and the 80th anniversary of Leon Kryczyński’s deaths. Almanach Karaimski, 8, 205-208. Pobrano z https://czasopisma.karaimi.org/index.php/almanach/article/view/886 [Doğu Avrupa'da Türkolojinin Başlangıcı ve Türk Azınlıklar için Önemi. Prof. Ananiasz Zajączkowski'nin 50. ve Leon Kryczyński'nin 80. Ölüm Yıldönümleri AnısınaKonferans Duyurusu.] TİDSAD Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of Turk & Islam World Social Studies Yıl/Year: 10, Sayı/Number: 38, Eylül/September Hasan KIZILDAĞ 139 Guyot, B. (2020). The Stowarzyszenie Karaimów w Paryżu. Od wzajemnej pomocy (19231939) do walki przeciwko „ogromnemu zagrożeniu, które zawisło nad naszymi głowami” (1939-1945). Almanach Karaimski, 9, 9-58. https://doi.org/10.33229/ak.2020.9.1 [Paris'teki Karaylar Derneği. Karşılıklı yardımlaşmadan (1923-1939) "başımızın üzerinde asılı duran büyük tehdide" karşı mücadeleye (1939-1945)- 1923 yılında, Salomon Krym ve Boris Saratch başkanlığında Paris'teki Karaimler Derneği (Association des Karaïmes { Paris)’nin Almanya ve Çekoslovakya'da yaşayanlar başta olmak üzere zor durumdaki Karaylara yardım etme çabalarına odaklanmaktadır.] Németh, M. (2020). Listy Sergiusza Rudkowskiego do Profesora Tadeusza Kowalskiego. Almanach Karaimski, 9, 59-113. https://doi.org/10.33229/ak.2020.9.2 [Sergiusza Rudkowskiego'dan Profesör Tadeusza Kowalskiego'ya Mektuplar-Karay edebiyatçı ve sosyal aktivist Sergiusza Rudkowskiego (1873-1944) ile Polonya'da modern oryantalizmin kurucusu Profesör Tadeusza Kowalskiego (1889-1948) arasındaki yazışmaları ihtiva etmektedir.] Pawelec, M. (2020). Rolnicze święto «Orach toju» w obrzędowości Karaimów Wileńszczyzny okresu międzywojennego. Almanach Karaimski, 9, 115-147. https://doi.org/10.33229/ak.2020.9.3 [İki savaş arası dönemde Vilnius Karaylarının ritüellerinde tarım bayramı "Orach toju"- Vilnius Bölgesi, Trakai'de 1929-1939 yılları arasında sonbaharda kutlanan Orach toju adlı bir Karay tarım bayramı ele alınmaktadır.] Sulimowicz-Keruth, A. (2020). Dokument z 1824 roku z archiwum gminy karaimskiej w Łucku. Almanach Karaimski, 9, 149-160. https://doi.org/10.33229/ak.2020.9.4 [Lutsk'taki Karay cemaatinin arşivlerinden 1824 yılına ait belge-Volhynia'daki Karay yerleşimlerinin 19. yüzyıldaki dağılımına bir katkı- 19. yüzyılda Karayların içinde bulundukları ekonomik koşullara ışık tutan bir belge ele alınmaktadır.] Dubiński, A. J. (2020). Ochrona karaimskiego dziedzictwa – międzynarodowa konferencja na Krymie (Sewastopol, 27 listopada 2020). Almanach Karaimski, 9, 163-179. https://doi.org/10.33229/ak.2020.9.5 [Karay mirasının korunması - Kırım'da uluslararası konferans (Sivastopol, 27 Kasım 2020)-Konferans Duyurusu.] Abkowicz, M., & Rotengruber, P. (2021). Dylematy integracyjne mniejszości karaimskiej. Almanach Karaimski, 10, 9-28. https://doi.org/10.33229/ak.2021.10.1 [Karay azınlığın entegrasyon ikilemleri Metodolojik taslak- Polonya'nın (PolonyaLitvanya Topluluğu) tarihi, çoğunluk grupları ile Hıristiyan mezheplerini (Rutenyalılar, Ermeniler, Çek Kardeşler), Yahudiliğin çeşitli versiyonlarını (Karaylar, Rabbinik Yahudiler) ve hatta İslam'ı (Tatarlar) temsil eden azınlıklar arasında barış içinde bir arada yaşama kültürü metodolojik olarak incelenmektedir.] Abkowicz, M. (2021). Status społeczny rodziny karaimskiej na przykładzie historii rodziny Kobeckich w XVII-XX w. Almanach Karaimski, 10, 29-44. https://doi.org/10.33229/ak.2021.10.2 [17-20. yüzyıllarda Kobeckich ailesinin tarihi örneğinde Karay ailesinin sosyal statüsü- Birinci Cumhuriyet döneminden 19. yüzyıla kadar Karayların sosyal statüsü ele alınmıştır.] https://tidsad.com Polonya’daki Karay Türkleri Hakkında Malumatlı Bir Bibliyografya … 140 Gąsiorowski, S. (2021). Mgr Nadzieja Rojecka (1898-1986), botanik i fitopatolog. Almanach Karaimski, 10, 45-60. https://doi.org/10.33229/ak.2021.10.3 [Nadzieja Rojecka, MA (1898-1986), botanikçi ve fitopatolog- Nadzieja Rojecka’nın biyografisine odaklanılmaktadır.] Jankowski, H. (2021). Etymologia karaimskiego kybyn ‘pieróg’. Almanach Karaimski, 10, 61-71. https://doi.org/10.33229/ak.2021.10.4 [Karay “kybyn-hamur tatlısı” sözcüğünün etimolojisi-Kybyn sözcüğünün etimolojisi yapılmıştır.] Pawelec, M. (2021). Wybrane źródła do dziejów gminy karaimskiej w Haliczu oraz jej prawnej pozycji w Cesarstwie Austriackim w XIX w. Almanach Karaimski, 10, 7588. https://doi.org/10.33229/ak.2021.10.5 [Haliczu'daki Karay cemaatinin tarihi ve 19. yüzyılda Avusturya İmparatorluğu'ndaki yasal konumu hakkında seçilmiş kaynaklar-İlgili kaynaklar üzerinden Karay tarihi ele alınmıştır.] Sulimowicz-Keruth, A. (2021). Z prywatnego archiwum Aleksandra Mardkowicza: listy z Poniewieża. Almanach Karaimski, 10, 89-205. https://doi.org/10.33229/ak.2021.10.6 [Aleksander Mardkowicz'in özel arşivinden: Panevėžys'ten mektuplar- 1933 ve 1939 yılları arasında Panevėžys'ten dört Karay’ın tanınmış bir sosyal aktivist, yazar ve yayıncı olan Aleksander Mardkowicz'e yazılan on sekiz mektubu ele alınmıştır.] Witkowski, R. (2021). Fritz Steiniger i jego badania nad Karaimami. Uwagi wstępne. Almanach Karaimski, 10, 207-222. https://doi.org/10.33229/ak.2021.10.7 [Fritz Steiniger ve Karaylar üzerine yaptığı araştırma. Giriş niteliğinde açıklamalarAlman ırk bilimci Fritz Steiniger tarafından 1944 yılında "Natur und Volk" adlı Alman dergisinde yayınlanan ve Karayların Yahudi kökenlerini sorgulayan, Holokost sırasında Karayları savunan makalesi ele alınmaktadır.] Witkowski, R. (2021). Statut Muzeum Karaimskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej. Almanach Karaimski, 10, 223-232. https://doi.org/10.33229/ak.2021.10.8 [Polonya Cumhuriyeti'ndeki Karay Dini Birliği Müzesi Tüzüğü-İlgili tüzük çeşitli açılardan ele alınmaktadır.] Dubiński, A. J. (2021). Zagadnienia ochrony dziedzictwa kulturowego Karaimów. Almanach Karaimski, 10, 235-257. https://doi.org/10.33229/ak.2021.10.9 [Karayların kültürel mirasının korunmasına ilişkin konular III Uluslararası Kırım Konferansı (Sivastopol, 12 Aralık 2021)Konferans Duyurusu.] Abkowicz, M. (2022). Lustracje i spisy rewizyjne podatników jako źródło do badań antroponimicznych, demograficznych i genealogicznych społeczności karaimskiej w XVIII i XIX wieku. Almanach Karaimski, 11, 9-. https://doi.org/10.33229/ak.2022.11.1 [18. ve 19. yüzyıllarda Karay topluluğunun antroponimik, demografik ve soy araştırmaları için bir kaynak olarak vergi mükelleflerinin anketleri ve revizyon listeleri- Karay topluluğunun soy, antroponimik ve demografik araştırmaları anketler ve revizyon listeleri çerçevesinde ele alınmıştır.] TİDSAD Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of Turk & Islam World Social Studies Yıl/Year: 10, Sayı/Number: 38, Eylül/September Hasan KIZILDAĞ 141 Sulimowicz-Keruth, A. (2022). Z archiwum Aleksandra Mardkowicza: listy Zaracha Zarachowicza. Almanach Karaimski, 11, 109–197. https://doi.org/10.33229/ak.2022.11.2 [Aleksandra Mardkowicza'nın arşivinden: Zaracha Zarachowicza'nın mektupları- Aleksandra Mardkowicza'ya yazılan 13 mektubun içeriği orijinal hali ve Lehçe çevirisiyle sunulmaktadır.] Бабаджан, А. (2022). Кое-что об отношении в Персии к С. М. Шапшалу. Almanach Karaimski, 11, 201–221. https://doi.org/10.33229/ak.2022.11.3 [İran'da S.M. Szapszałowi'ye yönelik tutum-İran'daki faaliyetleri nedeniyle Szapszałowi'ye yöneltilen suçlamaları ele almaktadır.] Kaynakça Arık, D. (2005). Türk Yahudiler Kırım Kar}îleri. Dini Araştırmalar, 7(21), 27-50. Asheri, Michael (1978). Living Jewish: The lore and law of being a practicing Jew. Everest House Caferoğlu, A. (1988). Türk kavimleri. Enderun Yayınları. Çulha, T. (2006). Karaycanın kısa sözvarlığı Karayca-Türkçe kısa sözlük. Kebikeç Yayınları. Danver, S. L. (2013). Native peoples of the world: An encyclopedia of groups, cultures and contemporary issues. M.E. Sharpe, Inc. Evans, A. (2004). Ukraine. Bradt Travel Guides. Fisher, A. (1987). The Crimean Tatars. Hoover Institution Press. Golden, P. B. (2006). Hazar çalışmaları (Çev.: Egemen Çağrı Mızrak). Selenge yayınları. Gülsevin, S. (2013). Karay Türkçesinin kendine has özellikleri ve Türk lehçeleri arasındaki yeri. Journal of Black Sea Studies, 36: 207-222. Gülsevin, S. (2016). Karay Türklerinin dili (Troki diyalekti). Türk Dil Kurumu Yayınları. Koçak, M. (2018). Karay Türkleri ve dilleri. Türkoloji, (87), 68-81. Kowalski, T. (1996). Karayim lehçesi sözlüğü (Çev.: Kemal Aytaç). Ankara: Engin Yayınevi. Kuzgun, Ş. (1985). Türklerde Yahûdilik ve Doğu Avrupa Yahûdilerinin menşei meselesiHazar ve Karay Türkleri. Ankara: Se-da Yayınları. Milner, T. (1855). The Crimea. Longman, Brown, Green, and Longmans. Öztürk, A. (2015). Karay yazı dili. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature, 1(1), 62-70. https://tidsad.com