Arthur Seyss-Inquart
| |
|---|---|
| Moted: | Arthur Seyß-Inquart 22 yulul 1892 Stonařov[*] |
| Deadam: | 16 tobul 1946 Nürnberg, Nuremberg Court Prison[*] |
| Deadamakod: | hanging[*] |
| Lifatopam: | Regän Nedäna[*], Sudetenland[*] |
| Cal(s): | hibolitan[*], hilavogan[*], higitavan[*], hilautan[*] |
| Tatät(s): | Lösterän-Macarän[*], Lösterän, Deutän Nazimik[*] |
| Dispenäd: | |
| |
Hiel ‘Dr. Arthur Seyss-Inquart’ (pämotöl tü 1892, yulula d. 22id tö ‘Stannern’; ädeadöl tü 1946, tobula d. 16id tö ‘Nürnberg’) äbinom gitavan ä bolitan netasogädimik Lösteränik.
Lifajenäd
[redakön • redakön fonäti]Pämotom as ‘Arthur Zajtich’ in zifil: ‘Stannern’ (nutimo: ‘Stonařov’) in dil sulüdavesüdik provina: Moravän < in Lösterän⸗Macarän. Ün 1907 pals omik äceinons famülanemi tsyegik oka ad ‘Seyss-Inquart’, ed äfealotädons lü ‘Wien’, kö el ‘Arthur’ östudom gitavi. Dü degyels telid e kilid ävobom as lavogan.
Ün 1931 älüyumom lü Vobanefapalet Deutänik Netasogädimik (NSDAP) in Lösterän. Karier bolitik oma äprimon ün 1934, ven ävedom kevoban reiganefa fedaregänalebürala: ‘Dr. Engelbert Dollfuß’, ed ün 1937 ävedom tatakonsälan in reiganefa ela ‘Kurt von Schuschnigg’. Sekü müt e täds ela ‘Hitler’ päcälom ad ministeran dinädas nilänik tü d. 16id febula yela: 1938, äd otyeliko, tü d. 12id mäzula, ad fedaregänalebüral Lösteräna. As fedaregänalebüral el ‘Seyss-Inquart’ äpledom rouli veütik tefü el ‘Anschlusz’ („lenyüm”) Lösteräna lü Deutän, dubä ämögükom trupes Deutänik nütataki nen tadun militik alseimik.
Sekü lenyüm Lösteräna lü Deutän reiganef Lösteränik päsädabinükon, sodas el ‘Seyss-Inquart’ äperom cali oka. Plao ävedom ministeran in reiganef ela ‘Hitler’ e pos nütatak Deutäna ini Polän in setul yela: 1939 < ävedom vileguveran Poläna pekoupöl. Tü del 18id mayula yela: 1940 < el ‘Seyss-Inquart’ päcälom ad reigänakomitetan pro ziläks pekoupöl Nedäna.
El ‘Seyss-Inquart’ älabom repüti bolitana tämik. Äsevädom as netasogädiman süadik ä täläktik; no äbinom löliman, ab guvan; no äbinom mäpüdavödan, ab zilan kludöfik, kela fied ele ‘Führer’ äpluon tefü vätäls omik.[1] Primo ästeifülom as reigänakomitetan ad süadükön Nedänanis dö netasogädim ön mod gudöfik. Pos febulastraik ün 1941 mesüls oma ye ädüfikons äd änenspälikons. Finiko el ‘Seyss-Inquart’ älabom kompeni vemo veütiki pö modugam yudanas plu tummilas lü leseatöp: ‘Westerbork’ < ed usao lü zänädaleseatöps in Zänoda⸗ e Lofüda⸗Yurop.
Finü Volakrig telid el ‘Seyss-Inquart’ päcälom ma tästum ela ‘Hitler’ as ministeran dinädas foginänik Deutäna, ab no äkanom labölön dunodi at lünüpo: pos dels anik päfanäbükom.
Pos cödäds di ‘Nürnberg’ ädöbikom demü miduns bevünetik tels: krigamiduns e miduns ta menät, e päcödetom ad deadapön. Tü del 16id tobula yela pälägom.
Noet
[redakön • redakön fonäti]- ↑ Enne Koops: Arthur Seyss-Inquart (1892-1946). Historiek.net, 2020, novul, d. 24id.