Books by Pau Bossacoma Busquets
La autodeterminación o libre determinación de pueblos indígenas y pueblos sin Estado ha generado ... more La autodeterminación o libre determinación de pueblos indígenas y pueblos sin Estado ha generado controversia, enfrentamiento e incluso represión desde la conquista europea de las Américas hasta la actualidad. Esta obra colectiva pretende contribuir al análisis sobre este controvertido tema desde perspectivas históricas, filosóficas, jurídicas, politológicas y sociológicas, atendiendo a teorías y prácticas sobre la autodeterminación de colonias, pueblos y naciones, incluyendo ideas y fenómenos como la secesión, la soberanía, el federalismo, las autonomías, los nacionalismos y los populismos. Este libro proporciona una visión panorámica de la autodeterminación colectiva que resulta de interés tanto teórico como práctico, tanto descriptivo como normativo. Tal debate transatlántico es conveniente para conocer, compartir, comparar y aprender sobre las distintas experiencias y reivindicaciones autodeterministas en Europa y las Américas. El volumen inicia con una discusión acerca de los postulados liberales clásicos sobre la autodeterminación de los pueblos y el Estado-nación. Los primeros capítulos versan sobre la historia del pensamiento político, filosófico y jurídico. Seguidamente se examina la autodeterminación y la descolonización de los pueblos al atardecer de la Primera Guerra Mundial. En el escenario posterior a la Segunda Guerra Mundial, se explora el concepto de colonia y las controversias teórico-prácticas que suscita. Se retoma la libre determinación de los pueblos indígenas desde una perspectiva contemporánea, más focalizada en casos o contextos concretos. El último capítulo considera la relación entre autodeterminación y pueblo, advirtiendo que no toda apelación al pueblo debe ser rechazada por populista. El epílogo reconoce que, si bien las demandas de libre determinación de pueblos sin Estado manifiestan sus idiosincrasias, comparten el anhelo de vivir de manera autónoma y no bajo el dominio de otros pueblos.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Palgrave Macmillan (Springer)
‘Breaking new ground regarding the justification of secession, this book provides a novel and nua... more ‘Breaking new ground regarding the justification of secession, this book provides a novel and nuanced middle ground between two extremes: remedial right only theories which fail to take the value of self-determination seriously enough; and primary right theories which are so permissive in justifying secession as to create unacceptable incentives for strategic behavior and unacceptable risks of instability.’
–Allen Buchanan, University of Arizona, USA
‘This book offers detailed analyses of many of the practical difficulties that surround the constitutionalisation of the right to secede, while applying moral philosophical precepts with considerable subtlety in helping to inform existing institutional arrangements. In combining political theory and law in such a capacious way, it offers perhaps the most comprehensive and sophisticated account of the law and practice of secession to date.”
–Stephen Tierney, University of Edinburgh, UK
‘In this book, Bossacoma challenges the prevailing views on secession, which, he contends, fail to satisfy basic moral principles widely shared in liberal democracies. His defence of a qualified right of secession combines political philosophy and institutional design in an original and persuasive way. Anyone interested in this topic must certainly read this timely book.’
–Víctor Ferreres Comella, Pompeu Fabra University, Spain, and University of Texas at Austin, USA
Bookmarks Related papers MentionsView impact
El trabajo explora la compatibilidad teórica y el encaje práctico de la secesión y la integración... more El trabajo explora la compatibilidad teórica y el encaje práctico de la secesión y la integración en la Unión Europea (UE). Cuando un Estado miembro de una organización internacional experimenta una separación o división, la continuidad de los Estados sucesores depende de las normas, prácticas y acuerdos de cada organización. Esto también es predicable de una organización de integración tan genuina como la UE. El presente trabajo rechaza una aplicación ordinaria del procedimiento de adhesión de nuevos Estados miembros a partir de distinguir el fenómeno de ampliación externa del fenómeno de ampliación interna. De todos modos, el procedimiento de reforma de los Tratados también requiere el consentimiento de todos los Estados miembros para acordar la continuación permanente y de pleno derecho de los Estados sucesores. Ahora bien, a la luz de los principios que se desprenden de los Tratados de la UE, de la ciudadanía de la Unión y de los derechos y las expectativas legítimas que la larga integración ha generado, el trabajo defiende un régimen transitorio y un tratamiento diferenciado de los distintos derechos y obligaciones de los Tratados. Es plausible y razonable que se acordara que, aunque el nuevo Estado no dispusiese de los derechos políticos vinculados a la condición de miembro, el territorio y la ciudadanía seguirían disfrutando transitoriamente de las libertades que ofrecen los Tratados constitutivos.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
El treball explora la compatibilitat teòrica i l’encaix pràctic de la secessió i la integració a ... more El treball explora la compatibilitat teòrica i l’encaix pràctic de la secessió i la integració a la Unió Europea (UE). Quan un Estat membre d’una organització internacional pateix una separació o divisió, la continuïtat dels Estats successors depèn de les normes, pràctiques i acords de cada organització. Això també és predicable d’una organització d’integració tan genuïna com la UE. El present treball rebutja una aplicació ordinària del procediment d’adhesió de nous Estats membres a partir de distingir el fenomen d’ampliació externa del d’ampliació interna. Tanmateix, el procediment de reforma dels tractats també requereix el consentiment de tots els Estats membres per a acordar la continuació permanent i de ple dret dels Estats successors. Ara bé, a la llum dels principis que es desprenen dels Tractats de la UE, de la ciutadania de la Unió i dels drets i les expectatives legítimes que la llarga integració ha generat, el treball defensa un règim transitori i un tractament diferenciat dels diversos drets i obligacions dels Tractats. És plausible i raonable que s’acordés que, tot i que l’Estat nounat no disposaria dels drets polítics vinculats a la condició de membre, el seu territori i la seva ciutadania seguirien gaudint transitòriament de les llibertats que ofereixen els Tractats constitutius.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
En aquest llibre s’explora la justícia i la legalitat de la secessió. Explorar la justícia signif... more En aquest llibre s’explora la justícia i la legalitat de la secessió. Explorar la justícia significa submergir-se en la moralitat del dret de secessió. Des d’una anàlisi de filosofia política, es defensa un dret moral primari a la secessió basat en l’autodeterminació nacional. Aquesta defensa es fa a partir d’un contracte multinacional hipotètic. En virtut de tal mètode contractual, es desenvolupen uns requisits secessionistes en forma de principis que es contrasten acuradament amb les diverses teories secessionistes i les diferents objeccions al dret moral a la secessió de les comunitats nacionals.
Per a explorar la legalitat cal interrogar el dret internacional i el dret constitucional sobre l’autodeterminació i la secessió. Després d’observar que el dret internacional no reconeix un dret de secessió de les nacions subestatals en condicions pacífiques i de normalitat democràtica, el llibre s’endinsa en el dret constitucional. Abans, però, s’estudia la conformitat de les declaracions unilaterals d’independència amb el dret internacional i la rellevància de la dinàmica entre el principi d’efectivitat i el reconeixement internacional.
El constitucionalisme contemporani tampoc no reconeix, per regla general, un dret a la secessió de les nacions subestatals. No obstant això, hi ha experiències normatives i pràctiques interessants i inspiradores. S’assenyala que el constitucionalisme, el federalisme i el dret de secessió poden estar en equilibri o harmonia normativa. De fet, s’apunta que les unions multinacionals i les integracions supraestatals poden dependre del reconeixement i la garantia d’un dret constitucional a la secessió. En aquest sentit, no només es defensa el dret de secessió en situacions dramàtiques, també en contextos de federalisme multinacional i de constitucionalisme democràtic.
Finalment, s’exposa una teoria constitucional sobre la secessió unilateral pels casos en els quals l’ordenament jurídic vigent no reconegui el dret de secessió o n’impedeixi el seu exercici. Aquesta teoria es fonamenta en el despertar i l’emergir d’un nou poble constituent. Atès que les secessions unilaterals són actes rupturistes, es defensa que, en contextos liberal-democràtics, només després del llarg camí durant el qual les vies negociades i constitucionals són sistemàticament negades, les vies democràtiques unilaterals complementades per una mobilització popular intensa, sostinguda i perllongada poden arribar a superar legítimament les barreres constitucionals, tot erigint-se la nació secessionista com a poble constituent. Es tracta d’una teoria que es vol prendre seriosament tant la secessió com la unitat.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Chapters by Pau Bossacoma Busquets
Comparative Federalism. A Pluralist Exploration (Palgrave Macmillan), 2024
Federalism and secessionism concur in taking territory and territorial pluralism seriously, since... more Federalism and secessionism concur in taking territory and territorial pluralism seriously, since both are concerned with political union and societal diversity. This chapter will discuss a traditional dogma that holds that federal systems, unlike confederal ones, do not recognize a right to secede. After studying the cases of the United States of America, Canada, the United Kingdom, Germany, Italy, Spain, and the European Union, I will argue that the idea of federalism is compatible with the recognition of a constitutional right to secede. Since federalism praises the normative value of contract to create a polity of polities, we should not neglect that free and equal contracting peoples are inclined to agree an ultimate right of exit when they come together to build a political union.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Constitutional Law and Politics of Secession, 2023
To build legitimate and successful secession claims and strategies, both moral and legal argument... more To build legitimate and successful secession claims and strategies, both moral and legal arguments are, and should be, important. As regards moral reasoning, a nuanced primary theory of secession with remedial features is presented. With respect to the legal field, the remedial logic of general international law is distinguished from that of constitutional law. Constitutionalizing a qualified primary right to secede is then defended with the aim of fostering multinational accommodation and, ultimately, consensual secession. Legal barriers to secede, and the legitimate ends they may have, will be analyzed. Although the legal regulation of secession is often partial and defective, legality must be taken seriously in liberal-democratic settings. Among other reasons, we will argue that this is due to legality being closely connected to feasibility and responsibility.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Research Handbook on Secession, 2022
This chapter aims to show that secession, especially if unilateral, is difficult in contexts of l... more This chapter aims to show that secession, especially if unilateral, is difficult in contexts of liberal democracy. Obstacles and difficulties to consensual secession are distinguished from those of unilateral secession, emphasising the harshness of the latter. In the case of consensual secession, different types of legal obstacles to secession are presented and classified. Regarding unilateral secession, problems such as polarisation, non-recognition, coercion, anarchy, and legal uncertainty are addressed. Three strategies for dealing with these issues are analysed: domestication, perseverance and drama. Although a combination of the three is expected in the world of facts, domestication and perseverance should prevail over drama in the normative realm of liberal democracy.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Jorge Cagiao y Gennaro Ferraiuolo (eds.) La legitimidad de la secesión a debate, 2022
La secesión en las democracias liberales es un tema que hasta fechas recientes no había suscitado... more La secesión en las democracias liberales es un tema que hasta fechas recientes no había suscitado una reflexión sobre su legalidad y legitimidad. No hay que olvidar que uno de los principios sobre los que se erige el constitucionalismo moderno es el de la unidad indivisible y perpetua del Estado, por lo que la idea de secesión parecería quedar rechazada de antemano. Ahora bien, ¿es la legalidad vigente en un sistema una razón suficiente para determinar el marco de lo justo y legítimo de las reivindicaciones políticas? ¿No ha de ensanchar sus límites la reflexión normativa, proponiendo otros recursos y argumentos más elaborados, refinados y complejos en torno a la secesión en democracia? Tal es la pretensión de este volumen, la de alimentar el debate, a propósito de casos como el español, el canadiense o el británico, y contrastar las teorías existentes para valorar su utilidad como guía normativa en las democracias liberales, y calibrar aspectos en torno a la legitimidad de la secesión y las regulaciones previstas para llevarla a cabo o frenarla. Este libro reúne así́ las contribuciones de un grupo de académicos, desde una heterogeneidad de enfoques y argumentos, a fin de esclarecer y enriquecer el debate sobre la secesión en democracia.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Benedikt C. Harzl & Roman Petrov (eds.) Unrecognized Entities: Perspectives in International, European and Constitutional Law, 2021
In the fall of 2017, the Parliament of Catalonia passed the Self-Determination Referendum Act and... more In the fall of 2017, the Parliament of Catalonia passed the Self-Determination Referendum Act and the Legal Transition and Foundation of the Republic Act. The first act called a unilateral referendum of independence, whereas the second act was a provisional constitutional framework for an independent Catalonia. While I have addressed the issue of State coercion at length elsewhere, my chapter in "Unrecognized Entities: Perspectives in International, European and Constitutional Law" will focus on the circumstances of the Self-Determination Referendum Act and on the design of the Legal Transition Act, which has not received much academic thought. The second part of my contribution will concentrate on self-determination and secession in the European Union.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Fernando Guirao y Josep Pich (ed.)¿Una Unión Europea en crisis? Reflexiones para un debate urgente, 2019
Este capítulo reflexiona sobre las unidades de la Unión Europea entendidas como elementos básicos... more Este capítulo reflexiona sobre las unidades de la Unión Europea entendidas como elementos básicos de un todo superior. No solo se discute sobre el ser o no ser unidad, sino sobre el peso que estos elementos tienen, o deberían tener, en la Unión. Según la importancia relativa que se dé a cada unidad, se revelan siete visiones ideales de Europa, así como sus posibles versiones corrompidas. Acto seguido, el capítulo se centra en la Europa de los pueblos, una de las siete visiones. La insignificancia de los pueblos sin Estado propio en el seno de la Unión nos conduce a examinar la compatibilidad entre la secesión frente a un Estado miembro y la integración en la Unión. En este sentido, se ofrecen nueve argumentos con cierto potencial para defender dicha compatibilidad. En el epílogo se sugiere que la virtud podría consistir en situar la Unión en un punto de equilibro entre las distintas visiones y dimensiones de la misma. Un equilibro que debería estar en consonancia con las identificaciones políticas y culturales de los ciudadanos.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Constitutional Asymmetry in Multinational Federalism. Managing Multinationalism in Multi-tiered Systems, 2019
Asymmetry may foster equal recognition and reasonable accommodation. This can be achieved by mean... more Asymmetry may foster equal recognition and reasonable accommodation. This can be achieved by means of acknowledging and respecting some differences of minority nations that distinguish them from territories of the majority nation. While asymmetry seems in tension with surface equality between units of self-government, it can foster deep equality between minority and majority nations. A multinational constitution, therefore, ought to respect, grant and even promote asymmetries of different kinds. From this perspective, the chapter aims to analyse historical, political and constitutional asymmetries in Spain, with particular attention to Catalonia and Basque Country. In respect to constitutional asymmetries, such analysis requires distinguishing constitutional potentiality from its actuality. Although the 1978 Spanish Constitution looks multinational and allows asymmetry in many aspects, its vagueness and ambiguity left much leeway to legislation and politics. Nevertheless, this Constitution has clear uninational and unitarian traits regarding other aspects such as sovereignty, territorial unity and integrity, constitution-making and centralized judiciary. This deep uninational character together with a narrow understanding of the asymmetrical potential may explain much of today secessionism in Spain.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
This chapter, published in CUADRAS-MORATÓ, X. (ed.). Catalonia: A New Independent State in Europe... more This chapter, published in CUADRAS-MORATÓ, X. (ed.). Catalonia: A New Independent State in Europe? (Routledge, 2016), begins by outlining the evolution of the Catalan demands in terms of legality and legitimacy from the right to self-determination towards the so-called “right to decide”. We try to do so fostering a comparative debate and sketching what might be a broader legal and political tendency. After drawing this broader picture, we dig down into the core of the legal and political debates, developments, and controversies concerning the Catalan will to hold a referendum on independence. In particular, we analyse the judgements of the Spanish Constitutional Court which ruled high constitutional barriers to secession (among them, many obstacles to calling a referendum on independence). We show the difficulties in amending the Spanish Constitution and we share some ideas on how to deal with a secessionist constitutional reform. While doing so, we offer some general considerations on bilateral and unilateral secessions within liberal democracies. At the end of the chapter, we propose a constitutional theory of secession based on a revolutionary reform of the demos.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Papers by Pau Bossacoma Busquets
Publius: The Journal of Federalism, 2024
The tensions between centralization and autonomy inherent in territorial conflicts can give rise ... more The tensions between centralization and autonomy inherent in territorial conflicts can give rise to entrenched positions and stalemate. This Federalism Monitor article describes an attempt in Catalonia to find new ways to resolve the Spanish-Catalan conflict over self-determination, which culminated in a referendum and unilateral declaration of independence in 2017, followed by a backlash by the central authorities, including the suspension of political autonomy. We summarize the context, contents, and potential impact of the Report on the Clarity Agreement (2024). Our analysis draws on our experiences as members of the plural and independent council of academic experts appointed by the Catalan Government to produce the report. This experience, we argue, can guide and inspire other experiences of conflict resolution by offering a description and analysis of this case, which has many generalizable features.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
International Journal of Constitutional Law, 2024
After presenting some convergent tendencies and eclectic approaches to moral theories of secessio... more After presenting some convergent tendencies and eclectic approaches to moral theories of secession in light of some practical applications of these theories, the article outlines the constitutional landscape on the regulation of secession and analyzes the legal right to withdraw from the European Union, arguing that this right to secede from the Union helps to justify a right to secede from EU member states. Through the exploration of several arguments that may distinguish between these rights of exit, the article contends that their regulation and qualification should not be substantially different from one another. Taking a holistic approach, the article defends a qualified right to secede from the European Union as a whole and from its individual member states.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
RCDP, 2023
The debate on abortion often entails great moral, political and legal disagreements. This article... more The debate on abortion often entails great moral, political and legal disagreements. This article provides a number of philosophical, political and, above all, legal thoughts around the recent and controversial opinion of the US Supreme Court on Dobbs, which overrules the famous Roe v. Wade decision. It looks at the different opinions of the justices and the possible significance of religion in explaining this brusque jurisprudential change, while recalling the importance of the separation between Church and State. As Dobbs has returned to State legislatures the law-making powers they had lost with Roe, we explore the relationship between federalism and the role of the courts. Next, we address the question on who is legitimately entitled to adopt a "theory of life": some might say the legislatures and the voters as a whole, whereas others would answer the courts and pregnant women as individuals. Given that Dobbs represents a radical departure from one of the most well-known cases in the history of the United States of America, we also reflect on the binding nature of judicial precedent. As a final consideration, the paper warns that a regulation downplaying the value of life may lead to a normalisation and banalisation of abortion and, progressively, infanticide too.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Revista Catalana de Dret Públic (RCDP), 2023
El debat sobre l’avortament sol desfermar una forta controvèrsia moral, política i jurídica. Aque... more El debat sobre l’avortament sol desfermar una forta controvèrsia moral, política i jurídica. Aquest article ofereix un conjunt de reflexions filosòfiques, politològiques i, sobretot, jurídiques entorn de la flamant i polèmica sentència Dobbs del Tribunal Suprem dels Estats Units d’Amèrica, la qual revoca la famosa sentència Roe v. Wade. Veurem les diferents opinions dels membres del tribunal i la possible rellevància de la religió per a explicar aquest brusc canvi jurisprudencial, tot evocant la importància de la separació església-estat. Com que Dobbs retorna als parlaments estatals el poder de regulació que havien perdut amb Roe, explorarem la relació entre el federalisme i el paper dels tribunals. Tot seguit, ens preguntarem qui està legitimat per a adoptar una teoria sobre la vida. Hom respondria els parlaments i votants en conjunt, mentre que altri contestaria els tribunals i les embarassades de manera individual. Atès que Dobbs s’aparta radicalment d’una de les sentències més cèlebres de la jurisprudència nord-americana, tractarem la vinculació del precedent judicial. Com a reflexió final, s’adverteix que una regulació que desmereixi el valor de la vida pot conduir a normalitzar i banalitzar l’avortament i, progressivament, també l’infanticidi.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Zeitschrift für Politik (ZfP) , 2023
Der katalanische Konflikt hat mit dem unilateralen Referendum und der Unabhängigkeitserklärung vo... more Der katalanische Konflikt hat mit dem unilateralen Referendum und der Unabhängigkeitserklärung von 2017 große internationale Aufmerksamkeit erregt. Nach einer historischen und verfassungspolitischen Einführung, die zu einem besseren Verständnis des Konflikts beitragen soll, präsentiert der vorliegende Artikel zehn Vorschläge, dem territorialen Pluralismus in Spanien politisch angemessen Rechnung zu tragen und auf die katalanische Herausforderung zu antworten. Diese vielfältigen Formen des Ausgleichs sind kein Produkt abstrakten normativen Denkens, sondern vielmehr inspiriert von tatsächlich bestehenden Institutionen und Praktiken in vergleichbaren Fällen. Der Vergleich von Politik und Recht zeigt Ansätze, um die katalanische Herausforderung konstruktiv anzugehen. Deren Umsetzung wird in Spanien allerdings durch einen Mangel an politischem Willen im Kontext einer Verfassungsordnung behindert, die bislang im Kern monistisch interpretiert wird.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Revista d'Estudis Autonòmics i Federals - Journal of Self-Government, 2021
Catalonia remains part of Spain despite the unilateral referendum and declaration of independence... more Catalonia remains part of Spain despite the unilateral referendum and declaration of independence that took place in October 2017. This article will explore how the central authorities blocked Catalan attempts at self-determination and secession, as well as the consequences of these actions and reactions. Internal and external self-determination in Spain to better understand the move towards unilateralism, and the application of both constitutional and criminal law responses in the subsequent central coercion, will be examined. As regards the consequences, the secession project today seems more unattainable and the project of union less attractive.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Revista Catalana de Dret Públic (RCDP), 2021
This article distinguishes several constitutional spheres of equality, since different conception... more This article distinguishes several constitutional spheres of equality, since different conceptions and approaches to equality may emerge and prevail in each sphere. Instead of equality always opposing difference, this paper argues that its multinational sphere tends to require self-government, asymmetry and pluralism, for a multinational conception of equality seeks a deep, basic equality between majority and minority nations. Crucial issues concerning this multinational sphere will be examined, such as the allocation of powers, territorial asymmetries, bills of rights, and the question of sovereignty. The case of Spain is taken as an empirical and legal reference to study and reflect on the different constitutional spheres of equality. With regard to the territorial sphere, Spanish politics and jurisprudence commonly understand the principle of equality as a tenet of and a tool for centralization and unification. This traditional understanding will be challenged employing elements of political philosophy, constitutional theory and comparative law.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Uploads
Books by Pau Bossacoma Busquets
–Allen Buchanan, University of Arizona, USA
‘This book offers detailed analyses of many of the practical difficulties that surround the constitutionalisation of the right to secede, while applying moral philosophical precepts with considerable subtlety in helping to inform existing institutional arrangements. In combining political theory and law in such a capacious way, it offers perhaps the most comprehensive and sophisticated account of the law and practice of secession to date.”
–Stephen Tierney, University of Edinburgh, UK
‘In this book, Bossacoma challenges the prevailing views on secession, which, he contends, fail to satisfy basic moral principles widely shared in liberal democracies. His defence of a qualified right of secession combines political philosophy and institutional design in an original and persuasive way. Anyone interested in this topic must certainly read this timely book.’
–Víctor Ferreres Comella, Pompeu Fabra University, Spain, and University of Texas at Austin, USA
Per a explorar la legalitat cal interrogar el dret internacional i el dret constitucional sobre l’autodeterminació i la secessió. Després d’observar que el dret internacional no reconeix un dret de secessió de les nacions subestatals en condicions pacífiques i de normalitat democràtica, el llibre s’endinsa en el dret constitucional. Abans, però, s’estudia la conformitat de les declaracions unilaterals d’independència amb el dret internacional i la rellevància de la dinàmica entre el principi d’efectivitat i el reconeixement internacional.
El constitucionalisme contemporani tampoc no reconeix, per regla general, un dret a la secessió de les nacions subestatals. No obstant això, hi ha experiències normatives i pràctiques interessants i inspiradores. S’assenyala que el constitucionalisme, el federalisme i el dret de secessió poden estar en equilibri o harmonia normativa. De fet, s’apunta que les unions multinacionals i les integracions supraestatals poden dependre del reconeixement i la garantia d’un dret constitucional a la secessió. En aquest sentit, no només es defensa el dret de secessió en situacions dramàtiques, també en contextos de federalisme multinacional i de constitucionalisme democràtic.
Finalment, s’exposa una teoria constitucional sobre la secessió unilateral pels casos en els quals l’ordenament jurídic vigent no reconegui el dret de secessió o n’impedeixi el seu exercici. Aquesta teoria es fonamenta en el despertar i l’emergir d’un nou poble constituent. Atès que les secessions unilaterals són actes rupturistes, es defensa que, en contextos liberal-democràtics, només després del llarg camí durant el qual les vies negociades i constitucionals són sistemàticament negades, les vies democràtiques unilaterals complementades per una mobilització popular intensa, sostinguda i perllongada poden arribar a superar legítimament les barreres constitucionals, tot erigint-se la nació secessionista com a poble constituent. Es tracta d’una teoria que es vol prendre seriosament tant la secessió com la unitat.
Chapters by Pau Bossacoma Busquets
Papers by Pau Bossacoma Busquets
–Allen Buchanan, University of Arizona, USA
‘This book offers detailed analyses of many of the practical difficulties that surround the constitutionalisation of the right to secede, while applying moral philosophical precepts with considerable subtlety in helping to inform existing institutional arrangements. In combining political theory and law in such a capacious way, it offers perhaps the most comprehensive and sophisticated account of the law and practice of secession to date.”
–Stephen Tierney, University of Edinburgh, UK
‘In this book, Bossacoma challenges the prevailing views on secession, which, he contends, fail to satisfy basic moral principles widely shared in liberal democracies. His defence of a qualified right of secession combines political philosophy and institutional design in an original and persuasive way. Anyone interested in this topic must certainly read this timely book.’
–Víctor Ferreres Comella, Pompeu Fabra University, Spain, and University of Texas at Austin, USA
Per a explorar la legalitat cal interrogar el dret internacional i el dret constitucional sobre l’autodeterminació i la secessió. Després d’observar que el dret internacional no reconeix un dret de secessió de les nacions subestatals en condicions pacífiques i de normalitat democràtica, el llibre s’endinsa en el dret constitucional. Abans, però, s’estudia la conformitat de les declaracions unilaterals d’independència amb el dret internacional i la rellevància de la dinàmica entre el principi d’efectivitat i el reconeixement internacional.
El constitucionalisme contemporani tampoc no reconeix, per regla general, un dret a la secessió de les nacions subestatals. No obstant això, hi ha experiències normatives i pràctiques interessants i inspiradores. S’assenyala que el constitucionalisme, el federalisme i el dret de secessió poden estar en equilibri o harmonia normativa. De fet, s’apunta que les unions multinacionals i les integracions supraestatals poden dependre del reconeixement i la garantia d’un dret constitucional a la secessió. En aquest sentit, no només es defensa el dret de secessió en situacions dramàtiques, també en contextos de federalisme multinacional i de constitucionalisme democràtic.
Finalment, s’exposa una teoria constitucional sobre la secessió unilateral pels casos en els quals l’ordenament jurídic vigent no reconegui el dret de secessió o n’impedeixi el seu exercici. Aquesta teoria es fonamenta en el despertar i l’emergir d’un nou poble constituent. Atès que les secessions unilaterals són actes rupturistes, es defensa que, en contextos liberal-democràtics, només després del llarg camí durant el qual les vies negociades i constitucionals són sistemàticament negades, les vies democràtiques unilaterals complementades per una mobilització popular intensa, sostinguda i perllongada poden arribar a superar legítimament les barreres constitucionals, tot erigint-se la nació secessionista com a poble constituent. Es tracta d’una teoria que es vol prendre seriosament tant la secessió com la unitat.
(This blog article is also available in Spanish and Catalan)
Clemency and magnanimity by the Spanish leading forces may strengthen rather than weaken Spanish unity and sovereignty, as indicated by the results of the Catalan elections of 12 May 2024.
To achieve this amnesty, a huge amount of political capital was spent by the Catalan secessionist forces and the Spanish progressive ones. At the moment, it seems that the Socialist Party of PM Sánchez is winning the game. But a price to be paid for the reconciliation in Catalonia could be more political disunion, tension and polarization in the rest of Spain.
1. Pèrdua d’immediatesa
2. Pèrdua de sinceritat
3. Pèrdua d’independència
4. Pèrdua de confiança
5. Pèrdua de coneixements i perspectives
6. Augment d’incerteses fruit d’aquestes pèrdues
7. Augment de costos econòmics
8. Augment de costos temporals
9. Augment del cost de la negociació i la deliberació
10. Augment del cost del pacte i el consens
¿Cuáles son los tres principales déficits de España en materia de calidad democrática?
En el caso de que el Gobierno impulse un plan de regeneración democrática, ¿cuáles deberían ser las tres reformas primordiales?
¿Qué nivel de consenso sería deseable en una iniciativa de este tipo?
En mi respuesta, traté tres déficits: el plurinacional, el institucional y el temporal.
La moderación permite alianzas y victorias insospechadas, mientras que la inmoderación puede impedir victorias esperables o relativamente a su alcance. La moderación es amiga de los pactos y las coaliciones (tanto electorales como de gobierno). Incluso en caso de que no se llegue a pactos electorales o de gobierno, es una opción más tolerable para el resto de fuerzas y puede ser apoyada a fin de contrarrestar la inmoderación ajena.
ÍNDICE
INTRODUCCIÓN
por Jorge Cagiao y Conde y Gennaro Ferraiuolo
CAPÍTULO 1
EXIT‑RELATED CONDITIONALITY, FEDERALISMO Y SECESIÓN
Giuseppe Martinico
CAPÍTULO 2
LA PROBLEMÁTICA DE LA SECESIÓN EN EL MARCO DEL DERECHO INTERNACIONAL, CONSTITUCIONAL Y EUROPEO
Javier Tajadura Tejada
CAPÍTULO 3.
MORALIDAD Y LEGALIDAD COMO FUENTES DE LEGITIMIDAD DE LA SECESIÓN
Pau Bossacoma Busquets
CAPÍTULO 4.
UN MAPA DE LOS ORDENAMIENTOS INDISOLUBLES. ENFOQUES CRÍTICOS SOBRE LA INTANGIBILIDAD DEL PRINCIPIO DE UNIDAD
Gennaro Ferraiuolo
CAPÍTULO 5.
SECESIÓN Y AUTOGOBIERNO EN LA ERA NEOLIBERAL: LEGITIMIDAD, POLÍTICA Y MORAL
Jule Goikoetxea
CAPÍTULO 6.
MISERIA DE LA CAUSA JUSTA. UNA LECTURA CRÍTICA DE LAS TEORÍAS DE LA SECESIÓN‑REMEDIO EN CONTEXTOS DEMOCRÁTICOS
Jorge Cagiao y Conde