Els subjectes de l’alteritat: Estudis sobre la narrativa de Carme Riera. Pilar Arnau i Lluïsa Cotoner (eds.), Publicacions de l’Abadia de Montserrat - Edicions UIB - Institut d’Estudis Baleàrics, Barcelona, pp. 95-104, 2011
La meitat de l’ànima, publicada en catalán en 2004 y traducida al castellano por la propia autora... more La meitat de l’ànima, publicada en catalán en 2004 y traducida al castellano por la propia autora ese mismo año, con el título de La mitad del alma, se hizo merecedora del prestigioso premio Sant Jordi de novela. Con ella, la escritora, catedrática y académica Carme Riera cerraba la trilogía de la que es sin duda su producción narrativa de más alto calado, iniciada con Dins el darrer blau / En el último azul (1994/2000) y que prosigue con Cap al cel obert / Por el cielo y más allá (2000/2002). Como en los dos precedentes, en este tercer volumen la autora mallorquina establece juegos internos con los universos literarios, en esta ocasión en especial con el existencialismo francés y específicamente con Albert Camus. “El salvoconducto de la identidad: destinatario, escritura y complicidad en La mitad del alma” se analizan los mecanismos narrativos a través de los cuales la novela, protagonizada en un juego de espejos por una escritora –C.R.– que invita a confundirse con la autora, vuelca sobre la persona destinataria del texto (tú), que se identifica con un/a potencial lector/a de la novela, no solamente la justificación de la existencia del relato, sino el poder determinar la identidad de la autora protagonista, a la vez que materializa el título del conocido texto de Jacques Derrida sobre la autobiografía: la oreja del otro (la escucha, por tanto, de alguien, su presencia) nos dice quiénes somos. La trama, magistralmente trazada, favorece esta situación de dependencia, al establecer dudas a propósito del padre biológico real de la escritora protagonista, que investiga, viaja y escribe tratando de esclarecer esta incógnita. En el capítulo que se somete a valoración, se desarrollan tres vías de interpretación de la novela, vinculadas a este proceso de búsqueda de la propia identidad, en el que se centra el estudio: en primer lugar, la concepción del texto en tanto carta que busca la complicidad lectora que la protagonista escritora necesita para acabar de descubrir quién es. En segundo lugar, tomando en consideración el proceso de colectivización que acompaña el itinerario de búsqueda, en principio individual de la protagonista, y que es el de una generación, de un país devastado por una guerra civil y sus consecuencias (la muerte, el hambre, la pérdida, el exilio, la dictadura, el aislamiento...). Por último, y aunando en parte estos dos enfoques, se concluye que en esta novela la identidad y la escritura se tejen unidas de forma indiferenciable, como ocurre de hecho también entre la historia personal individual y la historia nacional colectiva.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Uploads
Papers by Meri Torras
Puede consultarse el número completo aquí: http://www.iaeal.usb.ve/Mundo%20Nuevo/MN%2016/MN_16.pdf
Propuestas de contribución: 25/06/2016.
Artículos definitivos: 1/1/2017.
Propositions de contributions: 25 juin 2016.
Articles à envoyer: 1er janvier 2017
¿Qué es un autor? La pregunta que Michel Foucault lanzaba un año después de que Roland Barthes decretara su muerte, ha encontrado múltiples respuestas teóricas que abordan la autoría como una compleja cámara de ecos, en expresión de José-Luis Diaz, donde resuenan cuestiones cruciales acerca de la literatura, el arte o el sujeto. La teoría literaria, la historia de la crítica y de las ideas, la sociología, el análisis del discurso o la deconstrucción, se han volcado en analizar ese supuesto ser de carne y hueso que fabulamos antes o tras, dentro o sobre, de la obra literaria y artística. ¿Cómo y cuándo surge el concepto de autor tal y como hoy lo concebimos? ¿Cómo han cambiado las relaciones entre el autor/a, la obra y el lector/a? ¿Qué atributos se asocian a la noción de artista? ¿De qué modos la autoría se pone en escena en la obra? ¿Y en el campo literario y social? ¿Cómo se deviene autor? Recogiendo textos fundamentales de los Estudios Autoriales de las últimas décadas, esta antología nos invita a repensar los papeles culturales de este ser de papel y de palabras cuyo retrato, sin embargo, no se ha dejado de pintar, de fotografiar, de filmar y, sobre todo, de imaginar.
IV Congreso Internacional Los Textos del Cuerpo. "Autorías encarnadas. Representaciones intermediáticas y sexuadas de la creación cultural", Universidad Autónoma de Barcelona, 16-22 abril 2018.
IV International Congress Texts of the Body. Embodied Authorships. Intermedia and gendered representations of cultural creation", Universidad Autónoma de Barcelona, April 16-22, 2018.