Buxenwald
Buxenwald (almança Buchenwald - buk urmanı) - Almaniä Öçençe reyx waqıtındağı iñ zur ülem lagerläreneñ berse, Türingiä Weymar yanında urnaşqan.
1937-1945 yıllarda lagerdä 250 000 keşe utırtılğan, 56 000 totqın üterelgän.
Totqınnar östendä medik täcribälär ütkärelgän: timgelle tif, tuberkulöz çirläre belän yoqtırılğan, vaktsinalar sınap tikşerelgän. Küpçelek totqınnar wafat bulğan.
Azat itü
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1945 yılnıñ 11 aprelendä lagerdä totqınnar baş kütärä, 80 SS-xärbien qoralsızlıy. 13 apreldä AQŞ ğäskäre azat itelgän lagergä kerä, avgustta lager SSRB qaramağına tapşırıla, anda iternlanğan totqınnar lagere 1958 yılğa qädär bula.
1958 yılda memorial' kompleksı "Buxenwald" oyıştırıla.
Ädäbiät
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Тычков Н. П., Тычкова Л. К. Набат памяти. Верхне-Волжское книжное изд-во, 1990. — 256 с., ил. ISBN 5-7415-0182-6
- Либстер М. В горниле ужаса: рассказ человека, прошедшего через фашистский террор. — Пер. с англ. — М.: Особая книга, 2007, 250г, 192 с.: ил. ISBN 978-5-9797-0003-8
- Max Liebster: Hoffnungsstrahl im Nazisturm. Geschichte eines Holocaustüberlebenden; Esch-sur-Alzette, 2003; ISBN 2-87953-990-0