[go: up one dir, main page]
İçeriğe atla

Jerry Lewis

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Jerry Lewis
Jerry Lewis Cannes film festivali'nde, 2013
Doğum16 Mart 1926(1926-03-16)
Newark, New Jersey, ABD
Ölüm20 Ağustos 2017 (91 yaşında)
Las Vegas, Nevada, ABD
EvlilikPatti Palmer (1944–1980)
SanDee Pitnick (e. 1983)
İmza

Gerald "Jerry" Lewis (Joseph Levitch) (16 Mart 1926; Newark, New Jersey – 20 Ağustos 2017), Amerikalı oyuncu, komedyen, şarkıcı, film yapımcısı, film yönetmeni, senarist ve hümaniteryenist.

Film, televizyon, sahne ve radyoda yaptığı esprilerle tanınır. O ve Dean Martin, Martin ve Lewis'in popüler komedi ikilisi olarak ortak oldular. Bu başarıyı takiben, sinema filmlerinde, gece kulüplerinde, televizyon programlarında, konserlerde, albüm kayıtlarında ve müzikallerde solo yıldızı oldu.

Lewis, Muscular Distrofi Derneği ulusal başkanlığı yapmış ve 44 yıldır Jerry Lewis MDA Telethon'un İşçi Bayramı yayıncılığına ev sahipliği yapmıştır. Lewis, Amerikan Komedi Ödülleri, Los Angeles Film Eleştirmenleri Derneği, Venedik Film Festivali, Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi'nden aldığı ömür boyu başarılarından dolayı birçok ödül aldı ve Hollywood'un ünlü Walk of Fame'sinde iki yıldızla onurlandırıldı.

Lewis, bir komedi dehası, film endüstrisinde gerçek bir dev olarak kabul edilmekte ve insanlığa yaptığı büyük katkılardan dolayı uluslararası üne sahiptir.

Hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Lewis, 16 Mart 1926'da[1] Newark, New Jersey'de Rus Yahudisi anne-babanın bir çocuğu olarak doğdu.[2] Babası Daniel Levitch (1902-1980), mesleki adı Danny Lewis'i kullanan voleybol tezahür[3][4][5] ve törenleri ustasıydı. Annesi Rachel ("Rae") Levitch (evlilik öncesi soyadı Brodsky),[6] bir radyo istasyonu için piyano çalardı. Lewis beş yaşına geldiğinde ve sık sık New York Eyaleti'ndeki Catskill Dağlarındaki ebeveynlerinin yanında oynuyordu.

Profesyonel ismi Joey Lewis'i kullandı ancak komedyen Joe E. Lewis ve ağır boks şampiyonu Joe Louis ile isim karışıklığını önlemek için adını Jerry Lewis olarak değiştirdi. Lewis daha sonra onuncu sınıfta Irvington Lisesi'nden ayrıldı. II. Dünya Savaşı sırasında üfürüm rahatsızlığı nedeniyle askerlik görevini reddetti.[7]

Oğlu Joseph Lewis, yüksek dozda uyuşturucu alarak intihar etmiştir. 2006'da Fransız Kültür Bakanlığı tarafından verilen Légion d'honneur nişanını aldı. 2009 yılında düzenlenen 81. Akademi Ödülleri'nde Onur Ödülü aldı.

Sağlığı ve ölümü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekim 2016'da Inside Edition ile yaptığı bir röportajda Lewis, ileri yaşına rağmen başka filmlerde rol alamayacağını kabul ederken, karısını ve kızını yalnız bırakacağı için ölmekten korktuğunu gözyaşları içinde kabul etti.[8] Haziran 2017'de Lewis, idrar yolu enfeksiyonu nedeniyle bir Las Vegas hastanesinde hastaneye kaldırıldı.[9]

Lewis, 20 Ağustos 2017'de 91 yaşında Las Vegas Nevada'daki evinde öldü.[10] Nedeni son dönem kalp hastalığı ve periferik arter hastalığıdır.[11] Lewis, vasiyetinde mirasını 34 yıllık ikinci eşi SanDee Pitnick ve kızlarına bıraktı ve kasıtlı olarak oğullarını ve onların torunlarını ilk evliliğinden dışladı.[12]

Hakkındaki cinsel taciz iddiaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Vanity Fair tarafından yapımı üstlenilen yeni bir belgeselde konuşan aktrisler Karen Sharpe ve Hope Holliday, Jerry Lewis'in, oynadıkları filmlerin çekimleri sırasında kendilerine cinsel tacizde bulunduğunu açıklamışlardır.[13]

Jerry Lewis filmleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Film Rolü Notlar
1957 The Delicate Delinquent Sidney L. Pythias
1957 The Sad Sack Private Meredith Bixby
1958 Rock-A-Bye Baby Clayton Poole
1958 The Geisha Boy Gilbert Wooley
1959 Don't Give Up the Ship John Paul Steckler I, IV, and VII
1959 Li'l Abner Itchy McRabbit küçük rolde
1960 Visit to a Small Planet Kreton
1960 The Bellboy Stanley / Kendisi Ayrıca yönetmen, yazar ve yapımcı
1960 Cinderfella Cinderfella
1961 The Ladies Man Herbert H. Heebert / Mama Heebert Ayrıca yönetmen, yazar ve yapımcı
1961 The Errand Boy Morty S. Tashman Ayrıca yönetmen, yazar
1962 It's Only Money Lester Marsh
1963 The Nutty Professor Professor Julius Kelp / Buddy Love / Baby Kelp Ayrıca yönetmen, yazar ve yapımcı
1963 It's a Mad, Mad, Mad, Mad World Man Who Runs Over Hat küçük rolde
1963 Who's Minding the Store? Norman Phiffier
1964 The Patsy Stanley Belt / Singers of the Trio Ayrıca yönetmen, yazar
1964 The Disorderly Orderly Jerome Littlefield
1965 The Family Jewels Willard Woodward / James Peyton / Everett Peyton / Julius Peyton / Capt. Eddie Peyton / Skylock Peyton / 'Bugs' Peyton Ayrıca yönetmen, yazar ve yapımcı
1965 Boeing Boeing Robert Reed
1966 Three on a Couch Christopher Pride / Warren / Ringo Raintree / Rutherford / Heather Ayrıca yönetmen
1966 Way...Way Out Pete Mattermore
1967 The Big Mouth Gerald Clamson / Syd Valentine Ayrıca yönetmen ve yapımcı
1968 Don't Raise the Bridge, Lower the River George Lester
1969 Hook, Line & Sinker Peter Ingersoll / Fred Dobbs
1970 One More Time Offscreen voice of the bandleader Ayrıca yönetmen, yazar ve yapımcı
1970 Which Way to the Front? Brendon Byers III Ayrıca yönetmen ve yapımcı
1972 The Day the Clown Cried Helmut Doork Ayrıca yönetmen ve yazar
1980 Hardly Working Bo Hooper Ayrıca yönetmen, yazar
1982 Slapstick of Another Kind Wilbur Swain / Caleb Swain
1982 The King of Comedy Jerry Langford
1983 Cracking Up Warren Nefron / Dr. Perks Ayrıca yönetmen, yazar
1984 Retenez Moi...Ou Je Fais Un Malheur Jerry Logan
1984 Par où t'es rentré ? On t'a pas vu sortir Clovis Blaireau
1987 Fight For Life Dr. Bernard Abrams Television film
1989 Cookie Arnold Ross
1992 Mr. Saturday Night Konuk oyuncu küçük rolde
1993 Arizona Dream Leo Sweetie
1995 Funny Bones George Fawkes
2008 The Nutty Professor Professor Julius Kelp / Buddy Love (seslendirme) Direct-to-DVD
2010 Curious George 2: Follow That Monkey! Stationmaster (voice) Direct-to-DVD
2011 Method to the Madness of Jerry Lewis Kendisi belgesel; Ayrıca yapımcı
2013 Até que a Sorte nos Separe 2 Bellboy
2016 The Trust Stone'un babası
2016 Max Rose Max Rose

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "World Over – 2015-12-17 – Jerry Lewis Exclusive with Raymond Arroyo". 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2017. Jerry refers to himself as 'Joseph Levitch'
  2. ^ "Jerry Lewis". Encyclopædia Britannica. 13 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2010. 
  3. ^ "Jerry Lewis Film Reference bio". Filmreference.com. 16 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2011. 
  4. ^ "Jerry Lewis Biography". futurenowfilms.com. Erişim tarihi: 2 Ocak 2017. [ölü/kırık bağlantı]
  5. ^ "Jerry Lewis on Dean Martin: 'A Love Story'". NPR. 25 Ekim 2005. 22 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2009.  (online excerpt from book, with link to Fresh Air radio show interview of Lewis by Terry Gross)
  6. ^ In Person, p. 12
  7. ^ Lewis, Jerry (2006). Dean and Me. Three Rivers Press. ISBN 978-0767920872. 
  8. ^ "90-Year-Old Jerry Lewis Breaks Down In Tears While Discussing Death". Inside Edition. 5 Ekim 2016. 7 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2016 – YouTube vasıtasıyla. 
  9. ^ Savitsky, Sasha. "Jerry Lewis 'making progress' after hospitalization". Fox News. 5 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2017. 
  10. ^ Natale, Richard; Dagan, Carmel (20 Ağustos 2017). "Jerry Lewis, Comedy Legend, Dies at 91". Variety. ISSN 0042-2738. 12 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  11. ^ Ritter, Ken (21 Ağustos 2017). "Coroner: Jerry Lewis death was from end-stage heart disease". The Washington Post. 24 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  12. ^ McLevy, Alex. "Jerry Lewis' actual kids excluded from his will". The A.V. Club (İngilizce). 29 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2017. 
  13. ^ 24 Şubat 2022 tarihli Yahoo News haberi 24 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 24 Şubat 2022 tarihinde erişilmiştir

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Jerry_Lewis&oldid=33841442" sayfasından alınmıştır