[go: up one dir, main page]
Jump to content

Rodez

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Rodez/ Rrudhes
Rodés (Ocitanisht)
Prefekturë dhe komunë
Pamje e përgjithshme e Rodezit
Pamje e përgjithshme e Rodezit
Stema Rodez/ Rrudhes
Stema
Location of Rodez/ Rrudhes
Lua error te Moduli:Infobox_mapframe te rreshti 86: bad argument #1 to 'sqrt' (number expected, got nil).
VendiFranca
ProvincaAveyron
QarkuRodez
Qeveria
 • Kryetari (2020-2026) Christian Teyssèdre
Sipërfaqja
1
11.180 km2 (4.317 sq mi)
Popullsia
 (Janar 2020)
24.397
 • Dendësia2,200/km2 (5,700/sq mi)
Zona kohoreUTC+01:00 (CET)
 • Verës (DST)UTC+02:00 (CEST)
1 New Caledonia Land Register (DITTT) data, which exclude lakes and ponds larger than 1 km² (0.386 sq mi or 247 acres) as well as the estuaries of rivers.

Rodez ( shqiptimi frëngjisht: [ʁɔdɛs]  ( dëgjoni) ose [ʁɔdɛz]  ( dëgjoni) ; Ocitanisht: Rodés , [rruˈðes] ; Shqip: Rodezi ose Rrudhesi) është një qytet dhe komunë në jug të Francës, rreth 150 km në verilindje të Tuluzës . Është prefektura e departamentit Avejron, rajoni i Ocitanisë (dikur Midi-Pyrénées ). Rodezi është selia e communauté d'aglomération Rodez Agglomération, e zonës së parë zgjedhore të Avejronit, si dhe e Këshillit të përgjithshëm të Avejronit.

Kryeqyteti i dikurshëm i Rouergue, [1] qyteti është selia e Dioqezës së Rodez dhe Vabres . Banorët e tij quhen Ruthénois, [2] nga emri i Rutenit, një fis gallik që dikur jetonte në këtë territor, quajtja e dikurshme ishte "Rodanois" (nga oksitanishtja rodanés ) që i ka lënë vendin kësaj forme akademike.

Gjeografia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Vendndodhja

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

I vendosur në jug të Francës, në zemër të trekëndëshit të formuar nga Tuluza, Klermont-Ferrandi dhe Montpeljeja, në ultësirat perëndimore të Masivit Qëndror, peizazhi i Rodezit ndodhet midis luginave dhe pllajave të larta të Grands Causses [fr] dhe kodrave me lagështi të Ségalas . Ai shtrihet në Komunitetin e Grumbullimit të Rodezit, me komunat Onet-le-Château, Sainte-Radegonde, Le Monastère, Olemps dhe Luc-la-Primaube, të cilat së bashku formojnë një grumbullim prej 83,000 banorësh. [3]

Hidrografia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Lumi Avejron kalon komunën dhe është i rëndësishëm për peshkim.

Klima

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Klima e Rrudhesit, një nivel mbimesdhetar, është një klimë mesdhetare ( Csb ) dhe është më e ftohtë në krahasim me qytetet e tjera në jug të Francës . Dimrat janë të mprehtë dhe verat shpesh shumë të nxehta dhe me diell. Gjatë dimrit, Rrudhesi ka reshje dëbore të herëpashershme për shkak të lartësisë së ulët prej 550 metrash në kontrast me qytetet e tjera në veri të departamentit më afër rrafshnaltës më të lartë Aubrac.

Transporti

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Rodezi është një qytet në rritje dhe një motor i rëndësishëm ekonomik në ish-rajonin Midi-Pyrénées që nga fillimi i viteve 2000. Vendndodhja e tij në Route nationale 88 (France) [fr], boshti Tuluzë- Lion, është thelbësor për zhvillimin e tij ekonomik dhe turistik dhe luan një rol jetik për qytetin, pasi është një lidhje me qendrat rajonale si Tuluza, Albi dhe Castresi, me të cilat po zhvillon bashkëpunime.

Kohët e udhëtimeve

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Vendi Largësia Koha mesatare e udhëtimit [note 1]
Tuluzë 150 kilometra 1 orë 50 minuta (që nga viti 2013)

(1 orë 15 minuta në janar 2016, [4] me dy karrexhata)

Montpelje 173 kilometra 2 orë e 00 minuta
Përpinjan 273 kilometra 2 orë 50 minuta
Klermont-Ferrand 244 kilometra 2 orë e 40 minuta
Bordo 345 kilometra 3 orë 45 minuta
Marsejë 342 kilometra 4 orë e 00 minuta
Lion 330 kilometra 4 orë 15 minuta
Nisë 497 kilometra 5 orë e 00 minuta
Paris 661 kilometra 6 orë e 00 minuta

Rrjeti i transportit

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Hekurudhor
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Stacioni hekurudhor i Rodezit, i vendosur në Avenue du Maréchal Joffre, është stacioni kryesor i Avejronit. Ka trena çdo ditë për në Paris dhe Tuluzë, si dhe trena dhe autobusë të tjerë që lidhin Rodezin me qytete më të vogla. I shërben Paris-Austerlitz , Tuluzë-Matabiaut ( TER ), Brive-la-Gaillarde (TER), Millau (TER dhe autobus rajonal). Vihet re se shumë qytete të tjera të mëdha franceze mund të arrihen nga lidhjet në Tuluzë dhe Brivë. Linjat dhe infrastruktura hekurudhore kanë pësuar rinovime të rëndësishme me ndryshimin e plotë të shinave, modernizimin e sistemeve dhe strukturave teknike si dhe zbatimin e sistemeve të reja të menaxhimit të trafikut. Në vitet e ardhshme, synimi është për një kohë prej 1 orë 45 minuta nga Rodezi në Tuluzë dhe 4 orë 50 minuta nga Rodezi në Paris përmes LGV Poitiers-Limoges . [5] [6]

Planifikim Urban

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Tour des Corbières, shekulli i 15-të, me një pjesë të mureve në Bulevardin d'Estourmel .

Popullsia dhe shoqëria

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Demografia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Evolucioni demografik

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Popullsia në vite
VitiPop.±%
17935.592—    
18006.233+11.5%
18066.613+6.1%
18217.352+11.2%
18318.240+12.1%
18369.685+17.5%
18419.272−4.3%
184610.936+17.9%
185110.280−6.0%
185610.877+5.8%
186111.856+9.0%
186612.037+1.5%
187212.111+0.6%
187613.375+10.4%
188115.333+14.6%
188615.375+0.3%
189116.122+4.9%
189616.303+1.1%
190116.105−1.2%
190615.502−3.7%
191115.386−0.7%
192114.201−7.7%
192615.150+6.7%
193116.195+6.9%
193618.450+13.9%
194620.437+10.8%
195420.383−0.3%
196220.924+2.7%
196823.328+11.5%
197525.550+9.5%
198224.368−4.6%
199024.701+1.4%
199923.707−4.0%
200724.289+2.5%
201223.744−2.2%
201724.057+1.3%

Të ardhurat e popullsisë dhe taksat

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitin 2017, të ardhurat mesatare për familje ishin 20,410€, dhe 51% e familjeve duhej të paguanin tatimin mbi të ardhurat. [7]

Bizneset

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Rrudhesi dhe grumbullimi i tij fokusohen një gamë të gjerë biznesesh dhe sektorësh ekonomikë, nga pajisjet e automobilave me Bosch Group, nga kërkimet mbi OMGJ-të dhe shpërndarjen e farave për bujqësi me selinë kombëtare të grupit RAGT [fr] brenda grupimit Biogemma [fr], aeronautika me Sofop që punon për Industritë Airbus ose platformën e saj ndërkombëtare të aeroportit, shëndeti me spitalin e tij, informatika me Sopra Group dhe industria ushqimore. Ky grup dinamikash e vendos grumbullimin e Rodezit në vendin e dytë për sa i përket rritjes ekonomike në Midi-Pyrenees [8] pas kryeqytetit të tij rajonal, Tuluzës. Këto kompani janë një nga çelësat e "luginës së inxhinierisë" . [9]

Ndërtesa fetare

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Katedralja e Notre Damit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Bëri një monument historik në 1862.

Katedralja e Notre-Dame e Rodezit është ndërtesa kryesore fetare e departamentit. E djegur, e dëmtuar gjatë shekujve, Katedralja e Rodezit është një përmbledhje e jashtëzakonshme e stileve arkitekturore nga shekulli i 13-të deri në shekullin e 17-të: elemente të dekorimit të brendshëm gotik, rilindjes dhe barok. Ka përmasa imponuese; nefi qendror, mjaft i ngushtë, është 102 metra i gjatë dhe ka një lartësi prej 30 metrash . Ndërtesa është e pajisur me një kullë të bukur kambanore, gur ranor të vërtetë rozë me lidhëse, i dukshëm nga larg, që dominon majën e qytetit prej 87 metrash . Katërqind shkallë ngjiten për të arritur në statujën e Virgjëreshës (që ndodhet në majë të kambanores) dhe në panoramën e mrekullueshme të qytetit. Natën, ndriçohet nga brenda.

  • <gallery mode="packed"> File:Rodez_-_Cathédrale_Notre-Dame_-11.JPG File:Sommet_du_clocher_de_la_cathédrale_Notre-Dame_de_Rodez_14.JPG File:Sommet_du_clocher_de_la_cathédrale_Notre-Dame_de_Rodez_06.JPG File:Sommet_du_clocher_de_la_cathédrale_Notre-Dame_de_Rodez_07.JPG File:Sommet_du_clocher_de_la_cathédrale_Notre-Dame_de_Rodez_15.JPG
    <gallery mode="packed"> File:Rodez_-_Cathédrale_Notre-Dame_-11.JPG File:Sommet_du_clocher_de_la_cathédrale_Notre-Dame_de_Rodez_14.JPG File:Sommet_du_clocher_de_la_cathédrale_Notre-Dame_de_Rodez_06.JPG File:Sommet_du_clocher_de_la_cathédrale_Notre-Dame_de_Rodez_07.JPG File:Sommet_du_clocher_de_la_cathédrale_Notre-Dame_de_Rodez_15.JPG

</gallery>

Pallati Ipeshkvnor
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Pallati Ipeshkvnor i Rodezit u shpall një Monument Historik në 1942.

Kisha Saint-Amans
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Kisha e Shën Amansit u shpall monumet historik në vitin 1943. Brendësia është e stilit Barok por brendësia ka ruajtur stilin romanesk. Tapiceritë e shekullit të 6të dekorojnë korin dhe përfaqësojnë mrekullitë e Shën Amansit.

  1. ^ "ViaMichelin Voyages.Rodez Le Guide Vert Michelin". Arkivuar nga origjinali më 22 korrik 2012. Marrë më 7 korrik 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ "Nom des habitants des communes françaises, Rodez". le site habitants.fr de la SARL Patagos. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ "COMMUNIQUÉ DE PRESSE" (PDF). Marrë më 26 prill 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ "La Dépêche of 27 October 2011". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ "LGV Poitiers Limoges RFF". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "Fiches Midi-Pyrénées 2010" (PDF). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 4 mars 2016. Marrë më 7 korrik 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ "Dossier complet, Commune de Rodez (12202)". Insee. Marrë më 2020-09-03. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ "Dynamique et atouts du Grand Rodez, L'EC(H)O du Grand Rodez". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ "Mecanic Vallée". Arkivuar nga origjinali më 28 shtator 2015. Marrë më 7 korrik 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)


Gabim referencash: Etiketat <ref> ekzistojnë për një grup të quajtur "note", por nuk u gjet etiketa korresponduese <references group="note"/>

Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Rodez&oldid=2639700"