optativ (grammatikk)

Bokmål har adverbet gid, som står fremst i eit setning og uttrykkjer eit ønske:

• Gid det var så vel!
• Gid de kom snart!

Optativ høyrer heime i den grammatiske kategorien modus, som gjeld korleis den som seier noko, stiller seg til innhaldet i det som blir sagt. Andre modus er:

• indikativ — fortelje om noko
• imperativ — befale at noko skal skje

Konjunktiv (også kalla subjunktiv) blir òg brukt som namn på ein modus i nokre — særleg europeiske — språk, oftast med same tyding som imperativ og/eller optativ.

Optativ finst mellom anna i gresk og sanskrit. Her er eit klassisk gresk eksempel, der génoito (γένοιτο) 'måtte skje' er ei optativ form av verbet gígnomai (γίγνομαι) 'skje':

• Toîto mḕ génoito (τοῦτο μὴ γένοιτο)
• 'Måtte dette (toîto) ikkje (mḕ) skje.'

Forholdet mellom optativ og andre modusar er forklart nærmare i artikkelen konjunktiv.

• konjunktiv
• modus
• grammatikk
• modalverb
• verb