1915
Olgoldâshäämi
1915 (MCMXV) lâi normaalihe, mon älgim- já nuuhâmpeivin lâi gregoriaanlâš kalender mield vástuppeivi. Tot lâi 1910-lovo kuuđâd ihe.
Tábáhtusah
[mute | mute käldee]Uđđâivemáánu
[mute | mute käldee]- uđđâivemáánu 13. peeivi – Avezzano eennâmtuárgástâsâst Italiast ruáppánii paijeel 30 000 olmožid.[1]
Nobel-palhâšumeh
[mute | mute käldee]- Fyysiik – Sir William Bragg já Sir William Lawrence Bragg[2]
- Kemia – Richard Willstätter[3]
- Kirjálâšvuotâ – Romain Rolland[4]
- Ráávhu – ij kihheen[5]
- Talhâstieđâ – ij kihheen[6]
Šoddâmeh
[mute | mute käldee]- kuovâmáánu 19. peeivi – André Sicard, ranskalâš almosvalastâllee (j. 1973)
- cuáŋuimáánu 7. peeivi – Billie Holiday, ovtâstumstaatâlâš lávloo (j. 1959)[7]
- vyesimáánu 6. peeivi – Orson Welles, ovtâstumstaatâlâš elleekovestivrejeijee já čaittâleijee (j. 1985)
- porgemáánu 2. peeivi – Esko Toiviainen, syemmilâš arkkiteht (j. 1999)[8]
- čohčâmáánu 23. peeivi – Clifford Shull, ive 1994 Nobel-fyysiikpalhâšume finnim ovtâstumstaatâlâš fysikkár (j. 2001)[9]
- skammâmáánu 19. peeivi – Earl Wilbur Sutherland Jr., ive 1971 Nobel-talhâstieđâpalhâšume finnim ovtâstumstaatâlâš biokemist já farmakolog (j. 1974)[10]
- skammâmáánu 25. peeivi – Augusto Pinochet, chilelâš kenraal, diktaattor já Chile 30. president (j. 2006)
- juovlâmáánu 12. peeivi – Frank Sinatra, ovtâstumstaatâlâš čaittâleijee já lávloo (j. 1998)
- juovlâmáánu 19. peeivi – Édith Piaf, ranskalâš lávloo (j. 1963)
- juovlâmáánu 30. peeivi – Valter Nyström, ruátálâš almosvalastâllee (j. 2011)
Jämimeh
[mute | mute käldee]- vyesimáánu 3. peeivi – Arvid Genetz, syemmilâš tivtâsteijee já kielâtotkee sehe senaattor iivij 1901–1905 (š. 1848)[11]
Kalender
[mute | mute käldee]Fáádást eres soojijn
[mute | mute käldee]- Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást 1915.
Käldeeh
[mute | mute käldee]
- ↑ 1,0 1,1 Meletti, Carlo já Camassi, Romano. [ I terremoti del ’900: il terremoto del 13 gennaio 1915 nella Piana del Fucino]. Istituto nazionale di geofisica e vulcanologia.13.1.2014. Čujottum 8.7.2020 (italiakielân)
- ↑ 2,0 2,1 The Nobel Prize in Physics 1915. The Nobel Prize. Čujottum 20.3.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ 3,0 3,1 The Nobel Prize in Chemistry 1915. The Nobel Prize. Čujottum 20.3.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ 4,0 4,1 The Nobel Prize in Literature 1915. The Nobel Prize. Čujottum 20.3.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ 5,0 5,1 The Nobel Peace Prize 1915. The Nobel Prize. Čujottum 20.3.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ 6,0 6,1 The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1915. The Nobel Prize. Čujottum 20.3.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ Billie Holiday www.britannica.com. 30.5.2024. Čujottum 24.6.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Esko Toiviainen Arkkitehtuurmuseo. Čujottum 16.6.2022. (suomâkielân)
- ↑ Clifford G. Shull nobelprize.org. Čujottum 12.7.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Earl Wilbur Sutherland Jr. nobelprize.org. Čujottum 8.5.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Genetz, Arvid (1848 - 1915) kansallisbiografia.fi. Čujottum 8.11.2023. (suomâkielân)