Aulida
Aulida (starogrčki: Αὐλίς) je bila lučki grad u drevnoj Grčkoj. Nalazio se u Beotiji u središnjem delu Grčke, i to u Euripovom kanalu, preko puta ostrva Eubeje, najverovatnije na mestu današnjeg naselja Avlide. Tit Livije kaže da je Aulida bila tri milje udaljena od Halkide na Eubeji.[1]
Aulida se nikad nije razvila u samostalni polis, već je pripadala području grada Tebe (do oko 378. pne.),[2] a kasnije području grada Tanagre.[3]
Prema Homerovoj Ilijadi, na početku trojanskog rata ahejsko brodovlje okupilo se u Aulidi, odakle je trebalo da krene prema Troji. Međutim, odlazak im je sprečavala Artemida, koja je izazvala snažni severni vetar (ili, po drugoj verziji, zatišje na moru) želeći da kazni Agamemnona, koji je ubio jednog jelena u svetom gaju posvećenom toj boginji i pri tom se još hvalio da je bolji lovac od nje. Prorok Kalhant je objavio da će flota moći isploviti tek ako Artemidi bude žrtvovana Agamemnonova kći Ifigenija.
Spartanski kralj Agesilaj III, podražavajući Agamemnona, odlučio je da će mu Aulida biti polazna tačka iz koje će zaploviti prema Aziji. Veče pre planiranog isplovljavanja intervenisali su Tebanci i sprečili Agesilaja da otplovi.[2] Taj se događaj smatrao uzrokom Agesilajeve lične mržnje prema Tebi, što je imalo značajne posledice na odnose Sparte i Tebe tokom narednih 25 godina, sve do odlučujuće bitke kod Leuktre.
U vreme kad je Pausanija pisao svoj Opis Helade (2. vek nove ere) u Aulidi je živelo tek nekoliko ljudi, koji su se bavili grnčarstvom, ali tamošnji Artemidin hram, koji je, prema mitu, podigao Agamemnon, još uvek je stajao netaknut.[4]