[go: up one dir, main page]
Przejdź do zawartości

choroba

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: Choroba • chóroba

choroba (język polski)

[edytuj]
choroba (1.1) liści
dziecko cierpiące na chorobę (1.1)
wymowa:
IPA: [xɔˈrɔba], AS: [χoroba], ​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) med. wet. odstępstwo od stanu określanego jako pełnia zdrowia organizmu; zob. też choroba w Wikipedii
(1.2) przen. negatywne zjawisko lub czyjaś ujemna cecha[1]

wykrzyknik

(2.1) pot. eufem. okrzyk wyrażający wzburzenie, zaskoczenie
odmiana:
(1.1-2)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikchorobachoroby
dopełniaczchorobychorób
celownikchorobiechorobom
biernikchorobęchoroby
narzędnikchorobąchorobami
miejscownikchorobiechorobach
wołaczchorobochoroby
(2.1) nieodm.
przykłady:
(1.1) Wykład został odwołany z powodu choroby prelegenta.
(1.2) Smutek jest chorobą społeczeństwa, które z dobrego samopoczucia uczyniło obowiązek i które karze nieudaczników[2].
(2.1) Choroba! Znowu muszę wszystko przepisywać.
składnia:
kolokacje:
(1.1) choroba dziecięca / wieku dziecięcego / starcza / kobieca / męska • choroba przewlekła / śmiertelna / nieuleczalna • choroba zakaźna • choroba weneryczna • zapobiegać / zapobiec chorobie • z powodu choroby • choroba Creutzfeldta-Jakoba • choroba Alzheimera • choroba Parkinsona • choroba morska / choroba powietrzna / choroba lokomocyjna / choroba popromienna • choroba cywilizacyjna • choroba zawodowa • choroba psychiczna • choroba wysokościowa • choroba kesonowa
(1.2) choroba holenderska
(2.1) choroba jasna, cie choroba, do choroby
synonimy:
(1.1) dolegliwość, niedomaganie, patologia, przypadłość, rozstrój, schorzenie, syndrom, zespół; pot. choróbsko, franca[3]
(1.2) dżuma, gangrena, patologia, rak, wrzód[4]
(2.1) pot. cholera, cholera jasna, do jasnej cholery; pot. eufem. cholewa, holender[5]
antonimy:
(1.1) zdrowie
hiperonimy:
(1.1) dysfunkcja
hiponimy:
(1.1) przeziębienie, koklusz, angina, grypa, AIDS, cukrzyca, białaczka, czerwonka, padaczka, odra, trąd, śpiączka, depresja, świerzb, świnka, borelioza, gruźlica, anemia, bulimia, anoreksja, skleroza, reumatyzm, alkoholizm, ADHD, jaskra, sepsa, żółtaczka, sarkoidoza, dżuma, gangrena, rak, wrzód, cholera, kiła, rzeżączka, krztusiec, angiostrongyloza, kryptosporydioza, tężec, krowianka, płaskostopie, mukopolisacharydoza, oparzenie, hipotermia, aspartyloglikozaminuria
holonimy:
(1.1) epidemia, pandemia
meronimy:
(1.1) objaw, patogen, kuracja, leczenie, przebieg, remisja, zdrowienie, powikłanie
wyrazy pokrewne:
rzecz. chory m, chora ż, chorowitość ż, chorobliwość ż, zachorowalność ż, schorzenie n, chorowanie n, odchorowanie n, zachorowanie n, rozchorowanie n, chorobowe n
rzecz. zgrub. choróbsko n
czas. chorować ndk., odchorować dk., zachorować ndk., rozchorować się ndk.
przym. chorobowy, chory, chorobliwy, chorowity, przedchorobowy
przysł. chorobowo, chorobliwie, chorowicie, choro
związki frazeologiczne:
choroba wie • cie choroba • każda choroba ma swoje lekarstwo • na choroby są sposoby • pańska choroba, ubogiego śmierć • choroba filipińska • choroba przybywa na koniu, a odchodzi piechotą • skleroza nie choroba tylko nogi bolą • lekarstwo podczas cięższe niż choroba / nad wiele chorób samo lekarstwo jest gorsze / cięższe lekarstwo niż sama choroba • choroba bierze najpierw słabych • zbytek potraw chorobą przypłacić trzeba • choroba naszego wieku / choroba naszych czasów • choroba świętego Walentego • pańska choroba • francuska choroba • choroba centnarem się zwali, a lotami odchodzi • zazdrość najgorsza choroba • choroba wieku dziecięcego (w znacz. przen.)
etymologia:
prasł. *chvoroba[6]
uwagi:
zob. też choroba w Wikicytatach
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „choroba” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. ↑ Pascal Bruckner, Szczęście to piekło, Wyborcza.pl Magazyn Świąteczny, 2011-05-02
  3. ↑ Lidia Wiśniakowska, Słownik synonimów PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, ISBN 978-83-01-17382-1, s. 33
  4. ↑ Słownik synonimów PWN, s. 219
  5. ↑ Słownik synonimów PWN, s. 32
  6. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „choroba” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.

choroba (język czeski)

[edytuj]
wymowa:
IPA: [ˈxɔɾɔba]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) med. choroba
odmiana:
(1.1)
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikchorobachoroby
dopełniaczchorobychorob
celownikchoroběchorobám
biernikchorobuchoroby
wołaczchorobochoroby
miejscownikchoroběchorobách
narzędnikchorobouchorobami
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) nemoc
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

choroba (język słowacki)

[edytuj]
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) choroba
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.1) nákazlivá / chytľavá / infekčná choroba • ľahká / ťažká / nevyliečiteľná choroba • detská / duševná / pohlavná choroba • srdcová / nervová / očná choroba
synonimy:
(1.1) nemoc
antonimy:
(1.1) zdravie
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. chorobný
przysł. chorobne
czas. ochorieť
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=choroba&oldid=8449932”