Triada harmoniczna

Triada harmoniczna (inaczej akordy główne) – trzy podstawowe trójdźwięki zbudowane na pierwszym, czwartym i piątym stopniu gamy. Mają budowę tercjową^[1]^[2].

Akordy te kolejno nazywane toniką, subdominantą oraz dominantą stanowią system tonalny oparty na dwóch typach skali muzycznej: majorowej (dur) i minorowej (moll)^[1]^[2].

Tonika jest ośrodkiem tonacji, punktem centralnym, od którego uzależnione są akordy zbudowane na pozostałych stopniach gamy. Każdy z tych akordów pełni określoną funkcję w konstrukcji muzycznej, przy czym podstawowym elementem zależności jest kierowanie się w stronę ośrodka, czyli tonacji.

W gamach minorowych (molowych) tonika i subdominanta są molowe (moll tonika, moll subdominanta). Dominanta jest zwykle majorowa (durowa); występuje także rzadko spotykana dominanta minorowa (molowa).

Wykorzystanie triady harmonicznej jest jednym z najprostszych sposobów harmonizowania utworu.

Przykład triady (gama C-dur)

Triady w różnych tonacjach

W lewej kolumnie triady gam durowych, w prawej triady gam molowych.

C-dur: C-dur, F-dur, G-dur
Cis-dur: Cis-dur, Fis-dur, Gis-dur
D-dur: D-dur, G-dur, A-dur
Dis-dur: Dis-dur, Gis-dur, Ais-dur
E-dur: E-dur, A-dur, H-dur
F-dur: F-dur, B-dur, C-dur
Fis-dur: Fis-dur, H-dur, Cis-dur
G-dur: G-dur, C-dur, D-dur
Gis-dur: Gis-dur, Cis-dur, Dis-dur
A-dur: A-dur, D-dur, E-dur
B-dur: B-dur, Es-dur, F-dur
H-dur: H-dur, E-dur, Fis-dur

a-moll: a-moll, d-moll, E-dur
b-moll: b-moll, es-moll, F-dur
h-moll: h-moll, e-moll, Fis-dur
c-moll: c-moll, f-moll, G-dur
cis-moll: cis-moll, fis-moll, Gis-dur
d-moll: d-moll, g-moll, A-dur
dis-moll: dis-moll, gis-moll, Ais-dur
e-moll: e-moll, a-moll, H-dur
f-moll: f-moll, b-moll, C-dur
fis-moll: fis-moll, h-moll, Cis-dur
g-moll: g-moll, c-moll, D-dur
gis-moll: gis-moll, cis-moll, Dis-dur

Przypisy

↑ ^a ^b Habela 1968 ↓, s. 204.
↑ ^a ^b Chodkowski 1995 ↓, s. 910.

Bibliografia

Jerzy Habela: Słowniczek muzyczny. Warszawa: PWM, 1968. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).

Linki zewnętrzne

Triada harmoniczna. www.gitara.pl. [dostęp 2006-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-02)].

[CITEREFHabela1968204-1] Habela 1968 ↓, s. 204.

[CITEREFChodkowski1995910-2] Chodkowski 1995 ↓, s. 910.

[1]

[2]