Szkop
Szkop (l.mn. szkopy) – pogardliwe określenie Niemca, szczególnie żołnierza Wehrmachtu w okresie II wojny światowej.
W przeszłości wyraz ten (do dziś zachowany w wersji „skop”) oznaczał w polszczyźnie kastrowanego barana[1], a także – jako zapożyczenie z niemieckiego – naczynie (częściej dziś używane w formie „szkopek” lub „skopek” – mała miska)[2].
W języku czeskim istnieje podobne potoczne określenie: „Skopčák”[3] (liczba mnoga „Skopčáci”[4]), a jego etymologia odnosi się do „tego, który przychodzi z gór”, co uzasadnia położenie geograficzne Czech, do których miast Niemcy przybywali „z gór”, czyli „s kopců”.
Podczas II wojny światowej i okupacji określenie „szkop” nabrało szczególnie pogardliwego znaczenia, w odniesieniu zwłaszcza do żołnierzy okupacyjnych wojsk hitlerowskich[5]. Początkowo gwarowe, było ono typowe dla gwary warszawskiej[6]; później weszło również do języka literackiego, odnosząc się niekiedy do ogółu Niemców.
Podobnie negatywny wydźwięk wobec tej narodowości ma określenie „szwab”, w odróżnieniu jednak od przezwiska „szkop” nawiązuje wprost do pochodzenia Niemca ze Szwabii.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, wyd. XVIII, 1989, ISBN 83-214-0570-3, str. 470.
S. Orgelbranda Encyklopedia Powszechna (1898), t. XIV, s. 539. - ↑ Witold Doroszewski: Słownik poprawnej polszczyzny. Warszawa: PWN, 1980, ISBN 83-01-03811-X, s. 693.
- ↑ Wyraz „skopčák” w słowniku czesko-angielskim
Elżbieta Szczepańska, Etnonimy deprecjonujące a stereotypy językowe w czeszczyźnie i polszczyźnie, „Bohemistyka” 2006, nr 4, ISSN 1642-9893, s. 265–272. - ↑ Wyraz „skopčák” w czeskim wikisłowniku
- ↑ «szkop» w: Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego.
- ↑ Olgierda Budrewicza Słownik warszawski. Historia, ludzie, fakty, kultura, legendy, obyczaje. Wyd. 2. Olszanica: Wydawnictwo Bosz, 2011, s. 308.