Narwa (miasto)
Zamek w Narwie | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Prowincja | |||||
Burmistrz |
Jaan Toots | ||||
Powierzchnia |
84,54 km² | ||||
Wysokość |
25 m n.p.m. | ||||
Populacja (2024) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
035 | ||||
Kod pocztowy |
20201 | ||||
Tablice rejestracyjne |
N | ||||
Położenie na mapie Estonii | |||||
59°22′08″N 28°11′14″E/59,368889 28,187222 | |||||
Strona internetowa |
Narwa (est. Narva, niem. Narwa, ros. Нарва) – miasto w północno-wschodniej Estonii, na granicy z Rosją, nad rzeką Narwą, niedaleko ujścia tej rzeki do Zatoki Fińskiej. Populacja wynosi 53 360 osób (2024).
Po drugiej stronie rzeki leży rosyjskie miasto Iwangorod, dawniej część Narwy, w 1945 roku zostało ono włączone przez władze sowieckie do Rosyjskiej FSRR.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Strategiczne położenie Narwy spowodowało, że w jej okolicach rozgrywało się wiele konfliktów zbrojnych. M.in. podczas:
- wojen inflanckich: 1558, 1581 (6 września 1581 wojska szwedzkie zdobyły miasto i wymordowały całą ludność[1]),
- III wojny północnej (wielkiej wojny północnej): 1700 (najistotniejsza), 1704,
- wojny estońsko-bolszewickiej (wojny o niepodległość Estonii): bitwa o Narwę w 1918, następnie wkroczenie wojsk estońskich do miasta w styczniu 1919,
- II wojny światowej: 1944.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Do wybuchu II wojny światowej Narwa była etnicznie estońska, podobnie jak stanowiący jej część leżący obecnie w Rosji Iwangorod. W 1940 roku ZSRR przeprowadził wysiedlenia Estończyków i Niemców z Narwy, a na ich miejsce osiedlono Rosjan, szczególnie w okresie odbudowy miasta ze zniszczeń wojennych. W okresie radzieckim oba miasta posiadały wspólną infrastrukturę, m. in. energetyczną i sanitarną.
Po odzyskaniu przez Estonię niepodległości w mieście osiadła pewna liczba Estończyków, którzy objęli stanowiska w administracji państwowej i służbach publicznych, jednak wciąż ludność rosyjska stanowi zdecydowaną większość populacji[2]. W 2007 roku miasto, które liczyło ponad 67 497 mieszkańców i zajmowało obszar 84,54 km², miało 93,85% mieszkańców rosyjskojęzycznych, z czego 86,41% Rosjan. Estończycy stanowili jedynie 4% mieszkańców Narwy[potrzebny przypis].
W 2024 roku miasto zamieszkane było przez 53 360 osób[3].
Transport
[edytuj | edytuj kod]Przez Narwę przebiega estońska droga krajowa nr 1 z Tallinna. Jest ona częścią trasy europejskiej E20 z lotniska Shannon w Irlandii do Petersburga w Rosji.
W mieście znajduje się stacja kolejowa Narwa na historycznej linii z Paldiski do Petersburga, wybudowanej w 1870 roku. Obecnie z Narwy można dojechać do Tallinna lub do Moskwy oraz Petersburga (połączenia międzynarodowe obsługuje spółka GO Rail, krajowe Elron).
W mieście znajduje się trawiaste lotnisko Olgina, używane obecnie głównie dla spadochroniarstwa. Może ono obsłużyć samoloty o masie do pięciu ton. Miasto wraz z sąsiednią gminą Vaivara chce utworzenia większego portu lotniczego, mogącego obsłużyć ruch międzynarodowy[4].
Miasta partnerskie
[edytuj | edytuj kod]Urodzeni w Narwie
[edytuj | edytuj kod]- Paul Keres – szachista
- Adolf Szyszko-Bohusz – architekt
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jeremy Black: Warfare: Renaissance to revolution 1492-1792. Cambridge University Press, 1996, s. 59. ISBN 0-5214-7033-1.
- ↑ Michał Kacewicz: V kolumna Putina? Rosjanie w Estonii. [w:] Newsweek [on-line]. Ringier Axel Springer Polska, 2014-09-30. [dostęp 2014-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-30)]. (pol.).
- ↑ RV0240: Population by sex, age and place of residence, 1 January [online], PxWeb [dostęp 2024-10-16] (ang.).
- ↑ Narva pondering airport development plan.