Dubeltówka
Dubeltówka – rodzaj strzelby wyposażonej w dwie lufy i komory nabojowe, które ułożone są równolegle obok siebie: horyzontalnie lub wertykalnie (tzw. bok).
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Dubeltówka zasadniczo jako broń myśliwska używana jest do polowań na niewielkie lub średnie zwierzęta. Jako strzelba z większych odległości zapewnia duży obszar rażenia, natomiast na krótkich dystansach zadaje znaczne obrażenia. Przystosowana jest do strzelania śrutem – głównie do ptaków lub breneką – głównie do dzików. Wykorzystywana także w charakterze sportowym przy strzelaniu do dysków.
Jest bronią dwustrzałową, lufy mocowane są w baskili, ryglowana tzw. kluczem. Wyposażana w zewnętrzne lub wewnętrzne kurki. Dubeltówki przeszły ewolucję od odprzodowej broni rozdzielnego ładowania (dubeltówki skałkowe i kapiszonowe), aż do popularnego współcześnie zasilania amunicją zespoloną (pierwotnie trzpieniową – tzw. lefoszówki, a następnie centralnego zapłonu).
Użycie w wojsku polskim
[edytuj | edytuj kod]Dubeltówki były częstym uzbrojeniem w czasie powstań narodowych – w powstaniu wielkopolskim 1848 i powstaniu styczniowym. Używano wtedy dubeltówek czarnoprochowych z zamkami kapiszonowymi, a czasem też i jeszcze z zamkami skałkowymi. Dubeltówki takie zwłaszcza w powstaniu styczniowym czasem starano się udoskonalać i dorabiano do nich bagnety, które często na stałe przymocowywano na końcach luf[1]. Powstańców uzbrojonych w dubeltówki nazywano tyralierami[2], lub ptasznikami[3].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michał Mackiewicz, Sztućce, Janczarki, Belgijczyki – o uzbrojeniu strzeleckim w powstaniu styczniowym, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej 31”, 2014, s. 142-143, ISSN 0551-3790.
- ↑ Franz von Erlach, Partyzantka w Polsce w r. 1863 : w świetle własnych obserwacji, zebranych na teatrze walki od marca do sierpnia 1863 roku, 1919, s. 93.
- ↑ Stefan Brykczyński, Moje wspomnienia z 1863 roku, Warszawa 1908, s. 26.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Anatol Szyrkowiec: Wszystko o broni myśliwskiej. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1993. ISBN 83-11-08222-7.
- Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994, s. 61. ISBN 83-86028-01-7.