imię

imię (język polski)

wymowa:: ^?/i, IPA: [ˈĩmʲjɛ], AS: [ĩmʹi ̯e], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• denazal.• i → j

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) indywidualna nazwa osoby i stworzeń wyższych (anioła, boga, diabła itd.), zwierzęcia, rośliny itp.; zob. też imię w Wikipedii

(1.2) imię (1.1) i nazwisko

(1.3) przest. rzeczownik (imię rzeczowne), przymiotnik (imię przymiotne), liczebnik (imię liczbowe), zaimek lub imiesłów^[1]; zob. też Imię (gramatyka) w Wikipedii

(1.4) wartość przypisana człowiekowi; szacunek

odmiana:

(1.1-3)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	imię	imiona
dopełniacz	imienia	imion
celownik	imieniu	imionom
biernik	imię	imiona
narzędnik	imieniem	imionami
miejscownik	imieniu	imionach
wołacz	imię	imiona

przykłady:: (1.1) Jak masz na imię?; (1.1) Pierwsze i drugie imię Ani ma trzy pierwsze litery takie same.; (1.2) …a imię jego czterdzieści i cztery^[2].; (1.4) Po tym wszystkim nie odzyska już dobrego imienia.

składnia:

kolokacje:: (1.1) ktoś imieniem… • mieć na imię • nosić imię • nadawać/nadawać komuś imię • nazwać kogoś po imieniu • pierwsze/drugie/chrzestne imię • wielkie imię • znany z imienia • imię świeckie; (1.3) imię pospolite • imię własne; (1.4) odzyskać dobre imię

synonimy:: (1.1) przezwisko, przydomek; (1.2) nazwisko

antonimy:: (1.1) nazwisko

hiperonimy:: (1.1) nazwa własna; (1.2) nazwa własna; (1.3) część mowy

hiponimy:: (1.2) imię męskie, imię żeńskie; (1.3) rzeczownik (rzeczownik nieżywotny, rzeczownik żywotny), przymiotnik, liczebnik

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:: (1.1-2) przym. imienny; rzecz. imiennik

związki frazeologiczne:: nazywać rzeczy po imieniu • przynieść sobie imię • w imię • w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego

etymologia:: (1.1) prasł. *jьmę; (1.3) kalka z łac. nomen^[3]

uwagi:

tłumaczenia:

abazyński: (1.1) хьзы
achwaski: (1.1) ц̅Іе
adygejski: (1.1) цӀэ (c̣ă)
afrykanerski: (1.1) naam
aguaruna: (1.1) daahi
alabama: (1.1) holchifa
albański: (1.1) emër m
andyjski: (1.1) ц̅Іер
angielski: (1.1) name, first name; (1.2) name
antylski: (1.1) non
arabski: (1.1) اسم m (ism), cypryjski ism m, lewantyński اسم m, tunezyjski اسم m (ʾism)
baskijski: (1.1) izen; (1.2) izen-abizen; (1.3) substantibo, izen
chorwacki: (1.1) ime n; (1.2) ime n
czeczeński: (1.1) цӏе
czeski: (1.1) jméno n
czukocki: (1.1) нынны
dolnołużycki: (1.1) mě n; (1.2) mě n
duński: (1.1) navn n; (1.2) fornavn og efternavn n, for- og efternavn n
esperanto: (1.1) persona nomo, antaŭnomo, nomo; (1.2) nomo; (1.4) nomo
farerski: (1.1) navn n
fidżyjski: (1.1) yaca-
fiński: (1.1) nimi, etunimi
francuski: (1.1) prénom m, nom m; (1.2) nom m; (1.3) nom m
górnołużycki: (1.1) mjeno n; (1.2) mjeno n
grenlandzki: (1.1) ateq
hindi fidżyjskie: (1.1) naam
hiszpański: (1.1) nombre m; (1.2) nombre m; (1.3) nombre m
islandzki: (1.1) nafn n, fornafn n
japoński: (1.1) 名前 (なまえ, namae), ファーストネーム (fāsutonēmu); (1.2) 名前 (なまえ, namae)
jidysz: (1.1) נאָמען m (nomen); (1.2) נאָמען m (nomen); (1.3) נאָמען m (nomen)
kantoński: (1.1) 名 (ming4 / meng2), 名字 (ming4 zi6)
kaszubski: (1.1) miono n, jimiã n; (1.2) miono n
kataloński: (1.1) nom m
kawésqar: (1.1) ḳtel
kazachski: (1.1) ат (at); (1.3) есім (esim)
litewski: (1.1) vardas m
łaciński: (1.1) nomen n; (1.2) nomen n; (1.3) nomen n
macedoński: (1.1) име n (ime)
mogolski: (1.1) нэр
moksza: (1.1) лем
niderlandzki: (1.1) naam m
niemiecki: (1.1) Name m, Vorname m; (1.2) Name m; (1.3) Namenwort, Nennwort, Nomen n
norweski (bokmål): (1.1) navn n; (1.2) fornavn n
norweski (nynorsk): (1.1) namn n
norweski (riksmål): (1.1) navn n
novial: (1.1) nome
nowogrecki: (1.1) όνομα n (ónoma); (1.2) όνομα n (ónoma); (1.3) όνομα n (ónoma)
polski język migowy:
(w zapisie SignWriting)
(1.1)
południowoałtajski: (1.1) ат (at)
portugalski: (1.1) nome m; (1.2) nome m
rosyjski: (1.1) и́мя n; (1.2) и́мя n; (1.3) и́мя n; (1.4) и́мя n
rumuński: (1.1) nume n, nume de botez n; (1.4) obraz m
rundi: (1.1) izina
staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) ⰹⰿⱔ / имѧ n (imę)
staroczeski: (1.1) jmě n; (1.4) jmě n
staroruski: (1.1) имѧ n (imę)
suahili: (1.1) jina; (1.2) jina
szwedzki: (1.1) namn n; (1.2) förnamn n
udmurcki: (1.1) ним; (1.3) ним
ukraiński: (1.1) ім'я n (im'ja)
węgierski: (1.1) név
wilamowski: (1.1) noma m, nōma m; (1.2) noma m, nōma m
włoski: (1.1) nome m; (1.3) nome m
wolof: (1.1) tur

źródła:

↑ Witold Doroszewski, Objaśnienia wyrazów i zwrotów, „Poradnik Językowy” nr 10/1951, s. 32.
↑ Adam Mickiewicz.
↑ Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 370.

[1] Witold Doroszewski, Objaśnienia wyrazów i zwrotów, „Poradnik Językowy” nr 10/1951, s. 32.

[2] Adam Mickiewicz.

[3] Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 370.

[1]

[2]

[3]